8 -fill
^ïrsdlli:
SUten-Genera&l. Tweede Kameb. Zittingen
van IS ep 17 Nor.
KOLONIËN.
OOST-IN DIE.
Het verbruik vaa Sterke Dranken
in Nederland.
ütfsS-s f 5 i-s
fÜjh?
giifs-s .srt-^gaiiji
5 8 a
POLITIE
MARKTBERICHTEN.
Ut Raisonneerden riui den kon. Hallandsohen
schouwburg te Huge hebben gestemd over bet al of
niet weder insoeren van muziek bg de voorstellingen.
Het getal abounds, dat ziob vóór de muziek ver
klaarde, bedroeg llti; dut der tegenstemmers 35.
De muziekuitvoering bg den aauvaug en gedutcude
de panics sgu mitsdien gehandhaafd.
Men sehrnft ons
Aan den beer Kapteiju te Woerden is door oom-
missarissen van den Straatweg naar Bodegraven
voorloopig eonoeasie verleend, voor den aanleg van
reu tram van Gouda naar Bodegraven, langs de
Keeuwgksohe brug, de kans bestaat ulzoo dat ook
de gmnasnm Retuwgk op die wijze wordt verbonden
aau het groote Spoorwegnet.
Men meldt oas
Gisterenavond omstreeks 9 uur is brand ontstaan
in een mrflootla staande in de steeufabriek van den
heer Ms. Rgkuart te Ouderkerk aan den IJsei. De
loods met den si oh daarin hemdenden voorraad turf
i| geheel verbrand. t
Men sebrgftousr
Gisteren avond beeft te Haastrecht de gewone
Nutsvcrgpderiug plaats gehad. Als spreker is op
getreden de beer J. G. Betliuk van Bergambacht,
welke eene novelle voordroeg, die algemeen genoegen
gaf. Na de pauze gaf de heer Bettink nog een
paar bijdragen ten béste. g|
Bg kon. besluit is benoüpd tot directeur van de
Rijkspostspaarbank mr. A. Kerdgk, te Delft.
Op het verzoekschrift, door de Maatschappij tot
•al van 't algemeen san den Koning gericht, om
vaa Regeeringswege de goede hoedanigheid van het
drinkwater in ons gebeele land zooveel mogelijk te
vcraekereu, ie thane door den Minister van binneg-
landache zaken natnene den Koning geantwoord
«da( blgkene de jaarlgksohe verslagen aan den Ko
ning vaa de bevinding en handeling van het genees
kundig staatstoezicht,de geneeskundige ambtenaren,
zooveel ia hoo vermogen ia, het verkrijgen van
zuiver drinkwater door de ingezetenen des Rjjks
trachten Ie bevorderendat die pogingen reeds op
vele plaatsen een gunstig gevolg hebben gehad, maar
dat daar, waar dit niet het geval ia geweest, dit
nooh aan het geneeskundig staatstoezicht, noch aan
de Regeering te w|jten is, die zich in zaken als dese,
waarvan de sorg door de gemeentewet aan de gemeen
tebesturen is opgedragen, van directe inmenging behoort
te onthouden en alleen raadgevend kan optreden.
«Derhalve ie de Regeering niet b|j machte tuin het
verzoek te voldoeu.' (N. v. d. D.)
In deze zittingen z|jn de beraadslagingen voort-
geset over het ontwerp tot regeling der Indisebe
b|jdrage. De bh. vau Dedem en van der Hoeven
waren er ronr. De hh. Bastert, Lenting, Rutgers,
8ohinMselpenninek eu van Gennep bestreden het,
heta|j om het beginsel der vaste bijdrage, betzjj
omdat het den bestaanden toestand niet verbetert.
Dt minister van koloniën verdedigde het ontwerp
in het belang van de sekerheid der Nederl. financiën.
Daardoor zou nwu ook wegnemen de grieven der Euru-
peesche maatschappij in Indie en een prikkel geven tot
zuinigheid in Indie. Na vele replieken is bet al
gemeen debat gealoten. Heden komen de artikelen
in behandeling.
Blgkene het afdeelingsverlag der Tweede Kamer
over de Begrootiog vaa Oorlog ia deu Minister
algemeen hulde gebracht voor de uitvoerige, dui
delijke uiteenzetting zjjner plannen en van zijn
gebeele stelsel. Vele ledea, ook de zoodanigen die
zich met dat stelael niet kunnen vereenigen, hadden
met genoegen ontwaard dat de Minister met kracht
de hand wenacht te liaan aan de verbetering van
ona krijgswezen en groote werkzaamheid had aan
den dag gelegd, terwijl men bet op pr|jn stelde,
dat hjj niet maar kier en daar een greep had ge
daan, maar zijn gebeele stelsel had ontwikkeld.
Zeer vele leden maakten echlrr bezwaar over de
reorganisatieplannen van den Minister te beslissen,
alvorens de militie- en aahutterijwetten zouden be
kend zijn, waarna eerst de legerorganisstie, betz|j
bij i ifet, hetz|j b|j algemeenen maatregel van inwen
dig bestuur moet volgei), nadat vooraf bet veiling-
stelsel geheel zou r|jn geregeld, althans de plannen
daarvoor zondeo vaststaan. B|j de vestingbegrooting
drong men zuinigheidshalve en met zorg op een
noodzakelijke herziening van de vestingwet en op
bekrimping vnn de uilgaven aan.
Het gewijzigd tijdstip van opkomst der militie
(October) en de voorgenomen garnizoensindeeling
vonden over 't algemeen goedkeuring, terwijl ook
de verhooging van de officieratractementen in be
ginsel bjj de meerderheid geen bezwaar scheen te
ontmoeten.
Het einde|jfer der begrooting achtte men te boog
voor onze finaneiëele krachten, vooral alt 't in de
toekomst na uitvoering van de reorganisatieplannen
uog 1 millioen meer zou zijn, naar men berekende.
Het voorloopig verslag der Tweede Kamer is ver
schenen over bet outwerp tot herziening van de art.
264, 265 en 266 der gemeentewet. De voorgeatelde
maatregel nopens de openbaarheid der kohieren werd
sleehta door zeer weinigen aannemelijk geaoht. Na
genoeg algemeen (in drie afdeeiingen zelfs zonder
tegenspraak) werd de voorgestelde regeling in begin
sel afgekeurd. Het stelsel van openbaarheid wilde
meu in geen geval prijs geven.
Naar Het Vadert, verneemt, iv er bg den Raad
vnn State een wetsontwerp tot verbetering van de
Kculsche vaart aanbangig.
'Be Minister vau Waterstaat ene. heeft doen ver
talen het rapport, uitgebracht door een parlementaire
commissie van enquête in Engeland, betreffende de
aardappelziekte en de middelen om haar te beslrjjden.
De commissie was het er orer eens, dat de aard der
ziekte bestaat in het groeien van een zwam op of in
de plant. De ziekte verspreidt zieh 's zomers door mid
del vuu sporen of zadelt, die bet eerst de bladen of sten
gels uautasteo, waarna de ziekte in den kuol overgaat.
Eón zwam brengt in zetr korten t|jd een onnoemelijk
aantal sporeu of zaden voort. Deze worden door den
dampkring verder verepreid, of door vogels, wild, in
secten, ook door mensehen. Als niet rustende sporeu
i 's winters (in de aardappelen, het loof, den mesthoop
of deu bodem) overblijven, dan zal dat toch bepaald ia
de poters plaats hebben. Doof en stengels moeten
elk jaar verbrand' worden. Het rapport beschrijft
in extecso wal verder zal behooren te geschieden,
out de. ziekte tegen te gaan in ontstaan en
verspreiding en boe de aardappelteelt moet worden
bevorderd. Het zeer belangrijk en uitvoerig sink
is in de Laadb. Ct. 1680 No. 91, opgenomen.
Nu de zaak van W. M. de Jongh door den pro
cureur-generaal bij het gerechtshof te VGrsvenliage
bij dat Hof ia aangebracht, en de raadkamer over de
verwijzing naar de openbare terechtzitting zal moeten
beslissen, meenen wjj op de artt. 124153 van
het Wetboek van Strafvordering te moeten wgzen,
waarin wordt aaugegeveu hoe de zaak verder moet
worden behandeld, alVoreuv ter openbare terechtzit
ting te komen. Daarbjj ijju termjjneu vastgesteld,
die in acht genomen moeten worden, zoodat er nog
eenige tijd zal moeten rerlobpeu alvorens de zaak iu
't openbaar kan worden behaudeld.
Men leest in het Wetkbl. bet Nieuwe: Nn dachten
we 't eens gewonnen te hebben in Loudeu, en
ziedaar nu ia alles weer mis. We meenden een
schitterende zege behaald te hebben, maar we heb
ben eeu «gekke en domme figuur' geslagen, we
hebben ons door Afrikanen «een echten Yankee
Trick laten spelen', we hebben
Ja, wat hebben we gedaanWe hebben ons
beste vee verkocht, en daarover klagen twee in
zenders in de Ldb. Ct. steen en beeu. Ten on
rechte dunkt ons. 't Is waar, er zjjo van de beste
fokdiereu verkocht, eu te recht driugeu allen, die
veeveredeliug voorstaan, er op aan, dat men goedf,
dat men de beste fokdieren aanboude, en niet steeds
het beste en deugdel|jkste vee verkoopc. Maar al
is dit als algemeens regdl waar, dan is het ser-
koopeu van eenige stuks vee, zij het dan ook van
het beste dat in ons land gevonden wordt, nog
geen reden om t« weeklagen, altof nu alle hoop
verloren ware. om te spreken van een «treurig en
voor onzen veestapel al heel naar einde van de
Londeusohe tentoonstelling'. Volstrekt niet. We
hebben er een schitterende zege bekaaid en de
verkoohte beesten, die naar Afrika verzonden z|jn,
zullen den roem van Hollandv veestapel verder
breugen. En al z|jn er door dien verkoop eenige
beesten verdwenen, wat nood. Als een zeldzaam
kunstwerk het land uitgaat, dan U het onherroe
pelijk verloren, mkar nn Ons goede reeslag bljjft,
onze uitmuntende weilanden sullen zich in de aan
staande lente weder met het oude, immer jeugdige,
frtssche groen tooien, en de bekwame fokkers,
waaraau we de edele dieren te danken hebben, die
Neerlands naam te Londen deden prijzen, leven nog
en sterven niet uit 1 De goede prijzen, die te
Londen gemaakt zijn, zullen voor de veeveredeling
den machtigden prikkel, dien van het eigenbelang,
in werking brengen, en niet lang zal het dureu, oi
de prachtexemplaren, die te Londen verkocht zgn,
zullen in den NederUndsaheu veestapel, naast het
vele goede en toboone vee, dqt we behouden hebben,
omdat eieohtv een deel van bet beste naar Lonjen
ia gezonden, door tal van nienwe, even vchoone,
zoo niet nog schoonere invangen zijn.
Een ieder weet, welk een heerlijk geneesmiddel
de teer is in geval van bronchitis, tering, oatarrhen,
verkoudheden en in 't algemeen tegen alle aandoeningen
vnn bronches en longen.
Vele zieken helaas, voor wie dit geneesmiddel uit
stekend zou wezen, gebruiken de teer niet, helz|j uit
tegenzin tegen den smaak, het z|j dat het hun verveelde
om het teerwater klaar te maken.
Dank zij het geniale denkbeeld van den beer Gdïot,
Pburmaoeul te Parjjs, hebben al die min of meer recht
matige grieven vau de zieken opgehouden tebéetaau.
'Het is den heer Guyot gelukt de teer te omgeven
met een licht bedeksel van doorschijnende gelatine
en er ronde capsule» van te, makeu ter grootte van
eeu pil. Dese capsules kan men zeer gemakkelijk in
nemen op 't oogeublik dat men gaat etenze hebben
volstrekt geen smaak. Zoodra ze in de maag komen,
smelt de gelatine en wordt de teer opgenomen.
Dese capsules x|jn zeer dnurzaam, zoo grifs, dat
de capsules van een aangebroken flaoon nog na ja
ren te gebruiken i|jn.
De teeroapsules van Güyot zijn een zeer rationeel
geneesmiddel, dat niet meer kost dan vijf of zeven
centen daags eu tevens ontslaat van bet gebruik van
alle borstkruiden.
De teer is een zeer samengestelde zelfstandigheid,
waarvan de vervaardigiug aanmerkelijk afhankelijk
is van de wjjze van bereiding en vooral van de
bestanddeelen waaruit men ze trekt. Ouder andere
trekt men teer uit steenkolen, beuken- p|ju- en den
nenhout enz.het spreekt vanzelf dat - de genees
krachtige eigenschappen van dit product afhanke
lijk zjjn van sjjn oorsprong en de w|jze van bereiding.
Met andere woorden iedere soort teer heeft haar
bijzondere eigenschappen. Daarom is het niet te
verwonderen dat, uit een geneeskundig oogpunt be
schouwd, alle voortbrengselen, die men met den naam
vau leer bestempelt, niet dezelfde uitkomst geven.
Tot het vervaardigen z|jner Teercapsules gebruikt
de heer Guyot niet anders dan de zoogenaamde
«Noorweegsebe teer', de eenigste die niet branderig
is eu hel gemakkelijkst verteerbaar. H|j kau sleehta
voor de qualiteit en b|j gevolg ook voor de deugde
lijkheid instaan van die flacons met .capsules, welke
op het etiquet de driekleurige haudteekeuiug dragen.
De jongste Mail bracht berichten tot 14 Oct.
Een van den adsistent-resident te Kotta-Radja
ontvangen rapport, nopeua den staat van laken ia
Atjeh en onderhoorighrden, gedagteekeud 18 Sep
tember jl., bevat de volgende berichten:
In Groot-Atjeh wie nergens de rust veratoord,
eu had de toestand geen verandering ondergaan.
Voortdurend nam, wel is wsar iu geringe mate, de
bevolking toe. Zjj besteedde al baar kraahten aan
de cultuur van padi en tweede gewnasen. In de
IV Mockims eu Zuidelijke nederzettingen werden
velden weder bebouwd, die jaren aohtereeu braak
hadden gelegen. De veestapel had zich aldaar, voor
namelijk door aankoop, weder eeuigsxins uitgebreid.
Ter Noordkust ondervond de wd. adsistent-resident
eenige Boeieigkhedeu met de inning san het door
de hoofdeu der verschillende staatjes vcrsohnldigde sul-
tansaandeel in de haseil. Geen der hoebebalangs scheen
de eerste te willen lijn om die schatting te voldoen.
In Samalanga waa niets b|jsonden voorgevallen,
doch viel nog weinig verbetering in deu politiekeu
toestand waar te nemen.
De berichten van da Westkust ontvangen,
loopende tot 14 September, gewaagden wederom
van versohillende pogingen der bende van Toe-Omar
om den passar te Auaiaboch te bestoken. Door de,
flinke bonding der passarbevolking werden eohter,
al die pogingen verijdeld en een geregelde aanval
op den passar belet. Daarentegen bad bedoelde bendis,
ter merkte van 200 A 300 man, in den naoht van
3 op 4 September eene in de nabijheid van Anala-
boch gelegen Kampong aangevallen, en de gebeele
bevolking, zoo mennen ale vrouwen en kinderen,
tellende 20 sieleu, opgelicht en medegevoerd.
Vnn de Ooatkuat weren geen offieieele rapporten
ontvangen. Volgen* niet offieieele beriohten zouden
tegenstanden van den Radja van Simpang Olim ge
neigd zijn met dezen iu minnelijke schikking te
treden, en daartoe reeds de bemiddeling ingeroepen
hebben van den Radja van Edi.
Gedurende de eente acht maanden van dit
jaar brachten de in- en nitvoerreohleu en aeognseu
op tabak en gedistilleerd op Java en Madura op de
som van 5,084,347 tegen ƒ4,872,460 over dat
zelfde tijdperk in het vorige jaar.
De berichten omtrent de ketjoepart|jen komen weer
meuigvuldig voordaar alleo echter ouder nagenoeg
gelijke omstandigheden plaats hebben, maken wij van
de verschillende gevalleu geen efeonderlgko melding.
Te Djokdja z|jn den 25n September 5 ketjoes op
gehangen en nog 7 andere wachten er de doodstraf.
De sluikhandel in opium, de zeezijde uit, blgfk
vooral op de knat van Rembang, oudanki het leaetelgk
versterkt toezioht, steeds seer levendig. Onlangs lagen
niet minder dan 20 tjemplons (prauwen) volgeladen
met opium, op de buitenreede van Rembang,
Om volkskwalen te bestrijden dienen e|jfers te
but genomen Ie worden. Dan ziet men, wat men
anders sleohtz vnn hoeren zeggen heeft, dan kan
men de wanden peilen en trzchiea te genezen. M|ja
•takje opgenomen ia hst Staatkundig Staaikuii-
boudkuudig Jaarboekje van 1877 heeft zooveel weer
klank in den lande gevonden, dat ik mg gaarne
de moeite getroost, om na eenige jaren rust nieuwe
becijferingen te doen en aan de aandacht der belang
stellenden te onderwerpen, vooral nu de Regeering
eindelijk ook de hand wil reiken om den drankduivel
met ons te bestrijden.
Al ben ik geen afsohaffer, rangschik ik m|j even
wel met volle overtuiging ouder de strijders tegen
het treurige misbruik, dat bier te lande steeds grooter
omvang neemt en dat mjjna inziens niet krachtig
genoeg beteugeld kan worden j want 't is immers
ontzettend hoeveel pevsonen, cn wat nog erger is,
hoeveel gezinnen reddeloos verloren gaan door het
onmatig gebruik van het vuurwater, sooals de wilden
den alkohol onverbeterlijk juist noemen.
Het is niet alleen van de Regeering dat wjj hulp
moeten inwaehten en iuroepenhet zgn ook vooral
de onderwijzers en leeraars (zoowel in school als
kerk) die de jengdige hoorders onbegrensde vei achting
woest inboezemen voor een vrezen, dat by het dier ten
achter staaf, want dat kent zijne maat, en de dronkaard
schijnt het niet te kennen. Maar wy allen kunnen veel
krachtiger medewerken dan wy tot heden deden; hoeveel
oppassende huisvaders lachten om de dwaasheden van
een droukaaird, en toch mocht geene andere gewaar
wording dan van afkeer en minachting» bij hen
opkomen. Hoe menig beschaafd mensch schaamt
zich geen roes in eeu beschaafd gezelschap opgedaan,
en toch moest dat niet zoo zijnzoolang het on
gestraft en lijdelijk wordt toegezien dat minstens
tien percenten onzer hoopvolle academieburgers door
het zwelgen physiek of moreel te gronde gaan, ver
klaar ik niet te begrijpen tan welke zijde men ooit
een grondig uitroeien der volkskwaal kau verwachten.
Derhalve cyfers getoond en vergelekeuhet drank-
verbruik schiet overal zjjn wortels heen; nog onlangs
kon men uit de Grafische Statistiek in het Nieuw»
mn den Dag meegedeeld (Nr. XXIII), zien dat in
Groningen de onechiegeboorten het talrykst waren,
en hier zien wij dat daar het drankverbruik het ruimst
is; het mes snijdt dus aan twee zijden.
Maar wij kunnen hier nog meer zien. Onder
anderen dat ieder iuwoner jaarlijks in Nederland
6% gulden aan rundvleesch uitgeeft en alleen aau
sterken drauk 91/a gulden voorts dat het vleesch-
verbrulk per hoofd sedert 1872 slechts met een halven
galden, het drankverbruik daarentegeu met twee gulden
steeg, zoodat thans iedere drankconsument in Neder
land eene waarde verdrinkt van 31.afwisselend
van 13.iu Limburg tot ruim 42.in
Groningen eindelijk dat het bierverbruik stationair
blijft, alleen iets toenemend omdat de bevolkiug ver
meerdert.
l)eze cijfers hebben slechts een betrekkelijke waarde;
niet omdat ze iu eenig opzicht te betwijfeleu zyu,
maar omdat ze slechts een minimum aangeven; want
de drauk wordt immers niet voor de inkoopswaarde
verkooht. Men legge er dus gerustelijk vyftig per
centen op om te weten wat de liefhebbers gemid
deld per jaar verorberen, ten nadeele dikwerf
hunner ziel, als tij er nog een bezitten, hunner
lichamen, hunner gezinnen, hunner kinderen
zelfs in de verste toekomst.
Ik voeg hier een opgave aan toe van de Ge
meenten, die zich onderscheidden door een ver
bruik van meer dan 10 liters per hoofd, en verryk
die met een herkenningsteeked wanneer ze voor
het eerst de eer hebben tot die véél verbrui kers te
uehooreu; tevens vermeld ik de namen der ge
meenten. die sedert 1872 op den weg der bekeering
ziju, dat wil zeggen vroeger frél, maar nü niet meer
10 liter per hoofd verbruiken; aan het slot volgen
dan enkele toelichtingen waaraan hier en daar het
aanzienlijk verbruik is toe te schrijven.
(Plaatsgebrek noopt ons deze lijst alleen op to
nemen voor zoover
t|j op
Zuid-Holland betrekking
heeft.)
Alblaeierdam
11.95
Maassluis
13.68
•Alphen
Brielle
13.16
Nieuvrreen
14.89
13.29
Oudewater
15.10
Delft
14.95
Rotterdam
18.71
Dordreolit
15.93
Schoonhoven
12.04
Gorinchem
17.29
Venr
21.85
Gouda
17.43
•Vianen
10.92
'a-Gravenhage
16.01
Voorburg
10.45
Heenvliet
Vlaardingen
13.28
Hellcvoetaluu
11.08
Woerden
12.83
•Leerdam
11.24
IJselmonde
Leiden
16.45
Zwjjndrecht
10.08
Leiderdorp
14.85
De keurbende
ran veelverbruikeude
gemeenten
is krachtig versterktmet 7 gemeenten in
Noord-Brabant, met 12 in Gelderlaud, met 2 in
Zuid-Holland, met 9 in Noord-Holland, met 1
in Utrecht, met 3 in Friesland, met 8 in Over-
ysel, met 15 in Groningen, met 6 in Drenthe,
met 1 in Limburg. Alleen Zeeland ontbreekt op
het appél, eu zelfs verminderde er het aantal dier
gemeenten met ééndie vermindering is overigeus be
spottelijk onbeduidend eu bepaalt zich tot IJsel-
rnoude in Zuid-Hollaud, Putten en Watergraafsmeer
in Noord-Holland, Sas van Gent in Zeeland, Bij-
senburg en Tail eu 't Waal in Utrecht: in de
overige gewesten veel toeneming eu geen afuemiug.
Hoe gering is het aantal bekeerde gemeenten en
hoe onaanzienlijk haar bevolkingscijfer; ze leggen dus
geen gewicht in de schaal.
Vanwaar de groote cunsumtie in sommige ge-
meenteu komt, is niet altyd op te heldereumeestal
is die toe te schrijven aan druk marktbezoek en
veel verkeer, met name van schippers, soms ook
van vreemdelingen. Onder die oordeu noemen wy
ouder anderen Eindhoven iu Noord-Brabant als
centrum vau een aautal kleine dorpen; waaraan
Heusdeu en Waalwyk bet groote verbruik te dauken
hebben, is moeilyker op te helderen.
Zoo is het ook met Zalt-Bornmcl in Gelderland
gelegen Doesburg heeft veel garnizoen, Nymegen en
Tiel drukke markten, en Arnhem vreemdelingenbezoek.
In Zuid-Holland treedt Veur op in den eersten
rang, waarschijnlijk omdat de vertierlijke Leidschen-
Het volgend artikel uit de Volksvriend brengen 1
gaarne onder het oog onzer lezers".
I Sf'-sSS S ia j-S rïS-iÖ-?.»
I .5 a Ö.-0 -o J j .S o a *5 '3 60
B M a v ÏJ us - tin *V
5 8 .2 2 .2 1- *- JJ- «- jj ptp
S<r« 5 -- C 2 8 S S
IJ *«-2 Ï3 J 5
•S-sffSI S 8 S g ï'0 o'"ll 1-
S :35-0,srtJ!:s.si5.t
5 Sg--| Ü-S" g S-o S J'-0
OOCOOtÖW QOOt-IOH^
O CO h r—e rH r—
'-Bt-WOI'f HRfflOIN
-=} 2 I r-t
n -a
3»® »OD©
O t- co to o a
ifl* i> o* o* o»* e* «o
dam voor een goed deel onder deze kinine gemeente
behoortde overige oorden van groot verbruik zijn
meestal drukke marktplaatsen, en 's-Gravenhage is
een centrum voor vreemdelingen. Velzen en Be
verwijk spannen in Noord-Holland de kroon (als
het een kroon mag genoemd worden), vermoedelijk
staat dit nog in verband tot de kanaalwerken in
die streken clan volgt Naarden ir.et zijn garnizoen,
en een tal plaatsen waar markten of vreemdelingeu-
bezoek een aanzienlyk verbruik na zich sleepen.
In Utrecht treft het ons dat Maarsen aan het
hoofd van allen staat, nog boven het soheeprijke
Vreeswyk.
De hoofdstad van Friesland staat ook aan het
hoofd als drankconsumente, en zal dit wel evenola
Sneek aau druk marktbezoek toeschrijven waarschijn-
lyk proeft de stadbewoner zelf ook weieens mede.
De fabriekoentra Almelo en Enschede geven in
Overijsel met de hoofdstad den toon aan zoowel
te Zwolle als te Deventer verantwoordt men zich
met het druk vertier dier plaatenmisschien dat
de scheepvaart te Kuiure en bet marktbezoek te
Delden oorzaak zijn dat het cyfer ook daar buiten
gewoon hoog is.
In Groningen gaat de hoofdstad voor in het
drankverbruik, natuurlijk is de schipperij en het
marktbezoek er de schuld van, maar in deze geheele
provincie wordt krachtig bijgedragen tot de slyving
van de schatkist door den jenever-accyns.
Ook Drenthe volgt dat voorbeeld van zeer naby,
vooral in Meppel en Assen.
Een aangenaam rustpunt biedt Limburg aan,
waar slechts twee minder aanzienlijke gemeenten
zijn, alwaar het gebruik overgroot is, eu deze beide
bebbea dit aan groot vreemdelingenbezoek te danken.
Minder opwekkend is het om na te sporen welke
gemeenten sedert 1872 meer of minder onmatige
verbruiksters zijn geworden, want valt het oog op
plaatsen als Baarn, Bussum, Hilversum enz., die
aan de spoor kwamen te liggen, en dus niet alleen
in dat genot deelen, maar tevens de eer hebben
de vruchten dier toenemende beschaving te plukken
in de vorm van meer drankverbruik. Moet dan
de beschaving (want eene toeneming van verkeer-
middelen is beschaving) steeds minder zegenrijke
gevolgen met zich sleepeu?
Daar enkele gemeeuten zich voordeelig van de
overigen ondersoheiden door een opmerkelijk gering
verbruik van gedestilleerd, wil ik deze hier op
sommen, maar met de uitdrukkelijke byvoeging dat
by eenige plaatselyke gesteldheid meer bijdraagt
tot die gunstige verhouding dan de matigheid der
inwoners.
t In Noord-Brabant: Putte 0,48 (die schijnbare,
matigheid is vermoedelyk aan .grensfraude toe te
sohryveu).
In Gelderlandgeen enkele gemeente met eene
consumtie van minder dan een liter per inwoner.
In Zuid-HollandSchiebroek 0,89 (geen ge
meente-kom), Wyngaarden 0,86.
In Noord-Holland: Katwoude 0,11 (geen ge
meente-kom.
In ZeelandGlinge 0,69 (grens-gemeente), St.
Laurens 0,95 (kleine gemeente bij de hoofdstad).
In UtrechtAchtienhoven 0,0 (geen gemeente-
kom), Laag Nieuwkoop 0,0 (ook. geen kom); Maar-
seveen 0,0 L (grenst aan Maarsen, zie boven), West-
broek 0,81 (geen gemeente-kom).
In Frieslaudals in Gelderland.
In Overyssel: Zalk en Veecaten 0,7 8 (verspreid
liggende gemeenie).
In Groningenals iu Gelderland.
In Drentheals in Gelderland.
In Limburg Broek-Sittard 0,56 (verspreid lig
gende grens gemeente) en Nunhem 0,34.
Opmerkelyk is in de provinciën Overijsel en
Drenthe het geringe gebruik te Staphorst - (2,20) en
te Buiuen (1,99, daar deze beide vry volkryke ge
meeuten van ouds bekend zijn nog al exemplaren
aan de strafgevangenissen te leveren.
In 1878 werden vervaardigd in 405 branderyen
576,249 H. L. gedestilleerd ad 50 In 1878 iu
381 brauderijeu 630,630 H. L. gedistilleerd ad 50%.
Den Haag. I. KüYPii.
GEVONDEN en aan het Bureau van Politie ge-
depoueerd Een Gouden Oorbelletje, eeu stuk van
een Gouden Oorbelletje met Bloedkoraal.
GOUda, 18 November 1880.
Tot ongeveer vorige prijien waa de omzet niet groot.
Polderturwe, pnike 10.— a 10.75. Mindere
ƒ9.25 a 9.75. Rogge, puike 8.76 a 9.25.
Mindere 8.40 a 8.70. Voer 7.85 a 8.30.
Gerst, puike 7.a 7.50. Mindere 6.a
6.75. Haver, zware 4.26 5.Lichte
3.50 a 4.—.
De veemarkt met goeden aanvoer, de handel traag,
«COr—
aoc&aoo*—t-
oo of <o o a> oi"a* co"
