Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
i
ra.”
1880- - W)w*» ft*—»- N’ 2641.
I
1
h
r
r,”
BegrwÏÏB^s-êiscussïen.
vers.
1
Candidaat
u een LID
zandidaat
iber aan-
?UUR.
n.
1880, tot
eenteraad
Aan onze Lezers.
Gedurende de ;19 jaren, die de GOUD-
SCHE COURANT’'nu weldra beeft be
staan, heeft het haar niet aan belangstelling
ontbroken en sedert geruimen tijd waren
hare ondernemers er op bedacht die be
langstelling op de eene of andere wijze te
beantwoorden.
Men aarzelde slechte in de keuze der
middelen.
Veel viel er te zeggen voor een grooter
formaat, niet minder voor eene dagelijk-
ache verschijning der courant; ook kon de
prut van bet abonnement worden verlaagd.
Wit ook ten gunste van een der beide
eerste middelen mocht pleiten, het laatste
behaalde ten slotte de zegepraal.
De GOUD6CHE COURANT zal der-
halve met Januari a. s. slechts kosten
f 1.25 per drie maanden, franco per post
f dm malen per week in W-
selffe formaat verschijnen.
De in dit jaar verschijnende Nommérs
gratis gMOudsn uun hcUj difi sich
tegen Januari abonneeren.
ai rrt.r
Voorzitter.
•G, Secretarie
aanstaanden
9
sprokene aangaande de grondwetsherziening ver?
dedigd had en op openbaarmaking der stukken ->
het Adres
4
estedelinghuis
lemeente, die
er en welwil-
alleszinta in
e Candidatuur
eener goede
in met den
ronder eenige
e
rUR.
van den tei
Gleichman I
minderde
van h&i
igs ter perse
iranderingen
jectieve Be
ien te zien,
niet ingenomen mei de oorlogsbegrooting.
Op den derden dag van hetdebat trad deaati-re-
volutionaire party bjj monde van den heer de
Bdvornin Lobman in hei strydperk. Do uitgave
van het onderwijs maakten natuur! jjk scheering
en uitslag van die redevoering nit;spreker ver
langde wezenlyke vryheid en recht, omdat.hjj
overtuigd is, dat gerechtigheid een volk verhoogt.
Een nieuwe strjjd werd aangekondigd, tanig
de liberale party recht wildoen, want daardoor
zal zjj haren naam van eerlijkheid an recht
vaardigheid herwinnen. .Ten slotte drong wre
ker op herziening der wet aan, liefst mot her
ziening van art. 194 der grondwet
Nadat de heerGleichman zich tegen do heeren
van Houten en Tak, omtrent het door bem ge-
had aangedrongen, sprak de heer Keucheniua
nog eens over Atjeh en de conversie vm com
munaal in individueel grondbezit, De stroom der
omwenteling en der godsverzaking, het lylaudsch
onderwjjs en ds bevordering van het Islamisme
werden niet vergeten, om de regeering aan .het
verstand te brengen, dat zjj haar dagen moet
tellen. Kan de anti-revolutionaire party geen
begroetingen om redenen daar buiten gelegen
afstemmen, by bet voorstellen van bezuinigin
gen kan men op haar steun rekenen.
De heer Mees bracht de discussie op financieel
terrein terug; hjj achtte den toestand welzorg-
eiachend maar niet zorgwekkend en versterking
der middelen noodig. Volgens hem is het eenige
middel om tot belastinghoovorming te komen
de aanneming der reutewet, die in staat van
wjjaeu is. r.
Door den heer van dér Linden wordt der
oppositie de vraag voorgelogd, wat zjj dun toch
wel wil. Hy beeft wel veel aanmerkingen ge
hoord, maar middelen tot herstel zyn niet aan
gewezen. Wat moet gedaan worden, ia voofo
spreker de vraag. 4B
tevens de donker gekleurde denkbeelden van den
heer Wintgens, door op de verhouding der be
deelden op de geheeie bevolking te wjjzen en ook
de andere grondslagen dsr personeels belasting
in zyn berekening op te nemen..
Minder rooskleurig was de heer Corver Hooft
gestemd, die gewone en buitengewone uitgaven
wilde splitsen en geen nieuwe groote openbare
werken beginnen, maar op betere tjjden wachten.
De hoer Tak van Poortvliet wil zich van po
litieke beschouwingen onthouden, daar da finan-
cieele toestand alle aandacht vordert, al ziet spre
ker die dan ook niet zoo donker in als vorige
sprekers. Met tal van cjjfers toonde hy aan, dat
de volkswelvaart wel niet vermindert, maar dat
wjj toch ver ten achteren staan bü België en
Bremen wat vooruitgang betreft. Spreker wil
verbetering der spoor- en waterwegen, eenvor
mige spoorwegstarieven en een duurzaam en
waakzaam toezicht op onze materieels én eco
nomische belangen, opdat wjj goed voorbereid
zullen zjjnop den stryd, dien wjj in de toekomst
op handelsgebied zullen moeten voeren.
De heer van Kerkwjjk liet de financiën rusten
en besprek nogeens de aftreding van het vorige
ministerie. Hy achtte dat het volk niet met
grondswetsherzieping gediend is, Hjjkbaar uit
de verkiezing van den beer Gleichman te Am
sterdam en van den heer Van Hees te Botterdam.
De heer Borgerius wees er op dat nu de op-
Mat eau uitvoerige redevoering kudde het
nieuwe lid der kamer de heer Schaapman het-
begrootingsdebat. in; hy sprak over ’s lauds
teutend on de staatkunde der regeering. Den rooskleuriger. Reeds de eerste spreker de heer
teestaad achtte hy gevaarlijk, omdat wjj ----1
een deficit staan, al te dit dan ook slechte 5'
millioen; de Indische melkkoe te droog, de ren-
tevret wordt niet behandeld, en er te slechte
hoogstens twee ion te bezuinigen. Een 'Slechte
po&tiek, die ontevredenheid gezaaid heeft, heeft
ou slechte financiën gegeven. De zedelooze wet
cp het lager onderwys, die op het middelbaar
en honger onderwjjs, de manier om spoorwegen
aan te leggen, de afschaffing der dinerentieele
tinkten in Indië, de afwisseling der hoofden aan
hot Ministerie van Oorlog, doen het volk wrok
ken, hét volk dat in syn rechten en vryheden
verkor* wordt door de kieswet. En wat deze
regeering betreft, die niets kan dan een poging
wagen om de wet op het onderwjjs in te voeren,
van baar beeft spreker geen verwachting meer,
daarom zal hy tegen de begroeting van bulten-
landsehe zaken stemmen. omdat die Minister het
hoofd ia van het kabinet; ook de begrootihgen
van binnenlandsche zaken en van financiën zal hy
niet goedkeuren, omdat de eerste Minister de
onderwyswet heeft ingevoerd en de tweede do
overige ministers de gelegenheid verschaft de
ngeéringloosheid te bestendigen.
De tweede spreker, de heer Wintgens, was het
geheel met den vorige eens. De middelstand,
die de belastingen betaalt, gaat achteruit ten
gevolge van de toepassing van theoriën op be
lasting-, handels- ey koloniaal gebied. Spoedig
zal men slechte rjjkenpn armen nebben, de mid
delstand zal verdwjmm. Alleen Van den terug
keer tbt de conservaties» beginselen, zoo dit nog
mogelyk te, wacht spreker team. Verklaarde die
spreker reeds, dat wjj aan deh rend van een
afgrond stonden, de dèrde sprekerdé heer Gleich
man, oud-minteter van financiën, zag gelukkig
lichtpunten. De opbrengst der middelen was
gedurende de laatste jaren niet onbevredigend;
bad de vorige spreker op de vertnmdering van
het getal dienstboden gewezen, als een bewijs
GOUDSCHE COURANT.
6 4
ra aehtte het verkeerd da
wilden tegMren alsof een
dorheid mogeljjk was; hp
o. a. oen belasting en rui
klaarde de regeering, ni
tere te zullen bestryflen
brengt, zy te een regeei
achooiwet-meerderheid.
binuenlaudsche zaken en financiën.
In de zitting van Donderdag ward de toestand
f van openbare
werken en tegenstander van het beknibbelen der
reeds zoo kange traotementen, acht de financi
eels toestand niet zoo slecht. Is het tekort on
geveer 23 millioen, 25 millioen der uitgaven
zyn buitengewone openbare werken, defensie en
amortisatie, hóe kan men dan spreken van ver-
hooging der belastingen Uitgifte van schatkist-
billetten kan het tekort gemakkelyk doen ver
dwijnen zonder nieuwe belastingen, omdat de
inkomsten toenemen en de buitengewone uitgaven
zullen verminderen.
Uitvoerig bestreed de heer van Houten het mi
nisterie; de regeering noemde ziph een ministerie
om zaken af te doen, de kamer had meer recht op
dien naam en zy zou noch meer gedaan hebben als
de regeering betere wetten gegeven had dan de
rentewet, de subsidiewet en de wet op de maten
en gewichten. De verbetering van het kiesrecht is
van deze regeering niette wachten, omdat daartoe
eren als voor een goede defensieregeling, grond
wetsherziening noodig is; belastingvermeeniering
is voor hem iets auders dan belastinghervorming,
en toch schjjut de regeering hoofdzakelyk het
eerste noodig te achten. Gok deze spreker zag
den financieelen toestand niet zoo zwart in, en
verklaarde tegen alle hoofdstakken te sullen
stemmen. Ten slotte stelde hjj de noodzakelijk
heid in het licht om openbaarheid te geven aan
de stukken, betreffende de ministerieels crisis
en de optreding van dit kabinet, opdat men
eiudeljjk epn» zou weten welke bediehngen het
afgetreden ’mipisterie gehad heeft met de herzie
ning der grondwet.
De heer Blussé is tegen de scheiding van
gewone en buitengewone uitgavendie moet
leiden tot staatsbankroet; vermeerdering der
inkomsten is volgens dien spreker uoodig en
tot bezuiniging zal hy gaarne mede werken.
De heer db Brujjn Kops acht belasting
hervorming mede noodzakelijk, doch weerlegt
middelklasse, de heer
or geen bewjjs van ver
ier wees ten bewjjze
Ie uitbreiding Van vele
kort niet zoo groot, toch
den ei
epen. In antwoord op
563 I
t jpren zyn afgeschaft,
zoo
de rentarbelasting op
iruggang d
hield dit 1
welvaart, j
tegendeel op
steden. Acht hy het I
wil hjj versterking der gewone middelen en voor
oorlogsuitgaven niet wenen. In antwoord op
den heer Schaeptnan mees hjj op de vele belas
tingen, die in de laatste
terwyl nog in het lii^t* werd gesteld °dat
min de successie- alat.L
de min gegoeden drukken. Is de handel niet
meer zoo bloeiend als vroeger, op de oorzaken werd
gewezen en tevens in hét licht gesteld, dat de
doorvoerhandel was toegeiiomén, en dat dit nog
beter zou worden als de waterwegen ^verbin
ding van Amsterdam met den Rjjnin orde
zonde gebracht zjjn. Vm dit ministerie wachtte
spreker nog veel, ook ten opzichte der gronda-
wetherziemng, die meer en .meer noodig zou
blyken.
Nade welsprekende redevoering van den heer
Schaepmau voerden nog twee Katholieken, da
hh. van Baar en Vermeulen, het woord. De eerste
besprak de auteoedentea vsn sommige ministers
A zjj mat. de meerderheid
i'rageeren met de zpeer-
fpril Indische belastingen
A tabak. De tweede ver
telde pettonen dér minis- TT
piteaatechappelgk, zede- positie den slag op het gebied van het onilsrwys
tel omdat deze regeering verloren heeft, zjj den strjjd op financieel gebied
fcrMgiltWita ia praktijk wil overbreagen. Uitvoerig bestreed hjj 3ê be-
sring der liberalen en der rekeningen van den heèr Wintgens, hjj vond
Hjj zal stommen tegen vermeeraerde welvaart, waar deae achteruitgang
_i financiën. gevonden, had. Hjj wü het ministerie awt wel-
terdag werd de toestand willendfKid behandelen, al te hjj ook volstrekt
vooreen Sohimmelpeaninck, voorstander