DA.
UR
I
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
H
Nq 2645.
1881.
R,
I JI
H
BINNENLAND.
if
Zondag 7 Augustos.
IJAJfll
s r
>k alhier.
im.
r
zal het
ch, daar,
dags vaö
•ff en te.
door het
sterdam,
>n.
Doratelling,
goederen.
In één
EMA, Proc.
A
4
GOUDSCHE COURANT.
sringen, Mei-
l kan worden,
skweekt wor-
i het plokken
Is waren die
>tend koopen
et volgende:
;ear resteert!
laden ont-
lente Regtbank
ishettnaschen
n CORNELIS
mende te Rot-
jrd Ontbonden
a Heer
in het
(Mel
lijn er
rai de groote betreken it
beuk, de beteekenia ook
leriunering. De mannen
Gfstereu tiju door de politic alhier g<
2 jaggeligden, die geld nit de winkilli
recensie:
euw gevonden
ti niet minder
rid om ook in
ijs en Duitach-
a oneen Stad-
3 Cologne ent.
de toekenning
Het is echt
sekte bloemen,
itütacheidbaar
'■*■7
er de Zalm
ir:
’SEN:
le Rang 30 ets,,
Ofschoon vele zeeofficijnreu toen voor het eerst
een zeegevecht bijwoonden en vele manschappen
zelfs voor het eerst een zeereis maakten, hielden
zij allen met mannenmond pal. De vijand gaf na
een hevigen strijd van uren den moed op en
deinsde af. Bij den terugtocht naar het vaderland
werd de „Holland" een prooi der zee. Een Zweedsch
vaartnig vischte de vlag van de „Holland" op en
bracht die naar Engeland. Die vlag werd daar als
op de beteekenia van dat
ling, maar het bewijs dat
--Zi mdedeloos-
het vertrouwen in het vaderland
woord alles werd verwoest, wat maar
onder hun bereik kwam.
De bewoonsters ontvluchtten inmiddels het buis
en bereikten met een rijtuig het politiebureau, waar
zij hulp inriepen en zich ouder bescherming stelden.
Een tiental agenten, die daarna naar de plaats.vau
wanorde oprukten', vermochten, ofschoon niet uitge
trokken sabel er op inhouwende, niets tegen de bonen
woeste opgewonden soldaten, die met getrokken sabgjs
en bajonetten tegen de politiemacht inliepen.
Toen er hulp aan de hoofdwacht gevraagd werd,
kon die niet verkregen worden, omdat de wachtheb-
benden beschonken waren, zoodat de wacht dan ook
afgelost is moeten Worden De hoofdwacht bestaat
nota bene voor een garnizoen als Nijmegen uit 4
man en een sergeaut.
Zoowel de politie als de militaire autoriteit stellen
een streng onderzoek in.
Men schrijft uit Atjeh aau iet Padefland het
volgende
„De aanval op Penajoeng, dien wij, hier bijua
allen ah een buitengewoon iets beschouwd hebben
(ik schreef n reeds vroeger, dat de kogels tot in
den kraton en in de toko van de heereu De Lang
Co. vlogen), is door het bestuur van Atjeh als echteer
gewoon verschijnsel opgevat. Hij is slechts op het
14-daagsch rapport ’gebracht. Welliclit wilde het
besttinr niet bij afzonderlek telegram de zaak
vermelden, om de kalmte, die men zoo goed bezig
is zichzelf aan te praten, niet tè storen. De'orders
om het patrouillêeren te doen ophouden volgen
elkaar op. Heeds drie circulaires zijn met dat doel
uitgevaardigd. De laatste gold Biloel, alwaar de
controleur, naar het heette, zoo bekend is met zijn
afdeeliug, dat in geen geval een utilitair meer noodig
zou zijn. Twee dagen later brachten de Atjehnezeu
hun antwoord op dit vredelievend schrijven, be
staande in een aanval op de Chineezeu, waarbij ver-
icbeidenen werden verwond. Het geweervuur der
„maraudeurs”, „movers” eus. werd zelfs te Lam-
baroe gehoord. De controleur reed terstond per
dos-A-dos naar den kraton om orders; de ont
vangst door majoor Prager daar was niet heel
vriendelijk, daar de majoor meende, dat de con
troleur beter had gedaan rechtstreeks te hulp te
snellen dan naar den kraton te komen om orders
te vrageu. De kolonel zond den anderen ochtend
vroeg een patrouille nit, die den vijand uog ont
moette en de gestolen sappies terughaalde. Een
bewijs dat de ryand, zich vry veilig wanende, zeer
zorgeloos is. Maar ook een bewijs, dunkt mij, dat
de order lot intrekking van bet patrouijieeren wat
ontijdig kwam.
„Een fraaie illustratie van de rustige fust, waarin
de vjjand, nu wy hem de zegeningen van een
zuiver civiel gouvernement verschaft hebben, ver
keert, is de beschieting van Anak Galoeng. Vooraf
was het bericht uitgestrooid van een aanval op
Pakau Badak. De militaire bezetting liet zich
verschalken; de wachten weiden geretireerd en de
ryand kreeg gelegenheid om den Cbineesohen pas
ser te verbranden.
Men telde hoor ik 25 doodga en gewonden
en een waarde van 200(10 werd meegevoerd,
waarvan uog niets is teruggevoudep, ofschoon de
vyand ditmaal zouder een controleur werd
uageset.
Een paar andere staaltjes van de veiligheid onder
de naar pplitie-agenteu snakkende bevolking. Kam
pong Riki, een ons bevriende kampong, werd
verbrand; hetzelfde lot deelde de banting Djerars.
Even boven Penajoeng werd te 10 uren ’s ochtends
op de Atjeh-ririer een rjjstprauw van Chineezeu
geplunderd en de opvarenden vermoord. Ook hadden
wy nog eenige aanvallen boven en bij, het nieuwe
hospitaal te verduren, waarbij zelfs de kogels tot
1 hospitaal terecht kwamen.
ihoon enkele bezettingen zjjn ingetrokken,
andere nieuwe bijgekomèh' of versterkt. Te
Penajoeng werden eerst 12 man, nu 40 gelegerd.
Een bezetting vau 12 man werd noodiggeoordeeld
voor de koeliekampong boven het uienare hbspitaal.
50 man moesten tijdelijk naar Biloel.
De angst onder de Chineezen groot.' Ver-
zegeteeken getoond.
Spreker wees voorts
feit. Niet een overwim
onze marine te midden der algemeeye
heid en zwakte 1. T1
niet verloren had en nog met den ouden heldhafti-
gen geest was bezield. Was t’
vau den slag bij Dogge
van deze feestviering en
van Doggenbank waren de eenigen na 1674, die
niet door een Engelsche vloot geslagen waren. En
dat feit, te midden vandie omstandigheden, gaf
nog een waardige herinnering aan de laatste dagen
der eertijds zoo roemrijke Republiek.
Spr. eindigde met een toespraak tot de marine,
die ateeds eeuwenlang het'Vaderland en het Vorsten
huis heeft verdedigd en daarmede de beginselen,
waarvoor het Vaderland Jen het Huis van Oranje
steeds gestreden hebben. Zilvervloten zyu niet
meer te veroveren, zeide «pr., die varen niet mrer,
maar voor veel grootere en blijvender schatten kan
zij nu haar krachten inspannen, haar stieVen, haar
krachtsinspanning doen winnen in plichtbesef, kalm
vertrouwen, opofferende liefde voor Vaderland en
Vont. Spr. eindigde met een: Leve de Marine!
.Het publiek juichte deze rede én vooral het slot
luide toe. De muziek liet bet „Wien Neerlandsch-
bloed* hooren, terwijl prof. Jorissen algemeen met
zijn rede werd geluk gewenscht.
Het centraal bestuur van ’t „Groene Kruis"
de beeren H. H. G. vau Everdingen te Zoelmond,
H. D. S Hasselman te Zoeten en P. G. Schalij te
Leerdam wil aan het Transvaalsche volk een
bewijs van hulde brengen. Het heeft daarvoor een
adres ontworpen aan het Transvaalsche volk en
daarbij een plan gevoegd, welke tot opschrift heeft:
„Hulde vau het Nederlandsche volk aan de stam-
genooten in de Transvaal." In het midden slaat
de Nederlandsche Maagd, de Transvaalsche Maagd
op het zeestrand bekronend met eeu lauwerkrans.
Boven deze symbolische voorstelling zijn de por
tretten van S. J. P. Krüger, M. W. Pretorius en
P. Joubert, onder haar de portretten van professor
Harting, G. J. Th. Beelaerts van Blokland en F.
Icon Cachet aangebracht. Aan weerszijden worden
op banderollen de namen vermeld van de plaatsen
waar de Transvalere gestreden hebben, het adres
aan Engelands Koningin, Nederlands „Roode Kruis",
het comité te Formerend en 't algemeen Transraal-
oomité. Ouder&an, tusschen twee voorstellingen van
den landbouw in Zuid-Afrika staat bet zegel van
„’t Groene Kruis." -De portretten zyn goed, en de
plaat doet den teekenajr, den heer Kühn, en diens
lithografische drukkerij ’^e eer aan-
Het centraal bestuur noodigt alle Nederlanders
hun handteekeningeu te plaatsen onder dit adres.
Al deze bandteekeningen zullen met een prachtbe-
werkiug van de plaat eu 't adres worden ingebonden
om, in de archieven van de Transvaalsche Repu
bliek bewaard, te strekken tot een blijvend aan
denken van de sympathie van *t Nederlandsche volk
voor zyu etaidverwanten in de Transvaal.
Bovenvermeld adres zpl ook bij onzen uitgever ter
tdekening liggen.
Men schrijft uit Njjmegen van 4 Augustus
Gisteren nacht ontstond er tusschen een korporaal
eu een burger in een befaamd huis alhier twist, waar
uit al spoedig een algemeens aanval van de zijde
der aanwezige militairen voortvloeidehun aantal
groeide weldra tot ongeveer 200 man aan, die al
het meubilair, beslaande in kostbare spiegels, schil
derijen, stoelen, buffetten, glazen, karaffen enz. stuk
sloegen. De ^aat werd door hen opgebroken, en
met de keien Jwerden alle ramen en luiken verbryseld.
GOUDA, 6 Augustus 1881.
Bij Kou. besluit is bepaald dat de rijks hoogere bur
gerschool mei driejarigen cursus te Gouda met ingaug
van 1 Sept. 1881 tot eeue met vijfjurigeu cursus
zal worden uilgebreid, eu zijn met ingang van dien
datum tot leeraar aau die school benoemddr. J.
8..G. Glenns, te GoesL. H. Hissink Jr., te Doetin-
chem, en A, F. Cremer, te Voorschoten.
De heer G. W. Brons Middel te Rotterdam is
benoemd tot leeraar aan de Rijks Hoogere Burgerschool
te Mappel.
Gisteren zijn door de politic
j. J=- -IJ J
vreemden.
De heer van de Garde heeft zich tot bet Ge
meentebestuur le Moutfoort gewend, met het ver
zoek te willen medewerken tot bet aanleggen van een
stoomtramweg van Rotterdam langs de meeste stations
van het Rijnspoor, via Mootfoor; naar Utrecht.
In ons -vorig nommer meldden wy, dat het
wegens de kermiadtukie moeielyk ua te gaan was,
welke zaken afgedaan werden. Thaus bericht men
oua uit Zevenhuizen, dat wy het bij het rechte
eind hebben, als wij schrijven, dat de haver uog
al gepild scheen. Daar de hooioogst op vele
plaatsen is tegengevallen moet dit 'veevoeder wel
gezocht zyu. Dit bleek dan ook uit de party te
veld staande haver, die verleden week alhier, ver
kocht werd (zie ons nommer vau Zaterdag 1.1.) De
aanroer vau nieuw koolzaad kon nog niet groot zyu,
daar men thans uog druk bezig is met het dorachen
vsn dit product. Bij ons wordt het -verhandeld
van f 12 tot 12.25 per H. L. De pryzen blij
ven stijgende.
Het dorscheu van karweizaad is afgeloopeu. In
dit product wordt iu de laatste jaren niet zoo
reel gehandeld als een jaar vier of vijf geleden.
De marktprijs «noteert gedurig ook lager. Kreeg
men vroeger/ 25 tot 27, thans wordt het kar
weizaad tot f 14 ii 50 Kg. afgezet.
Gisteren middag heeft te Amsterdam het 15e
fees! vau den Ned. Nat. Zatigersboud eeu aauvang
genomen.
Gisterenmiddag vereenigde zich een groote schare
op de marinewerf te Amsterdam ter herdenking van
de lauweren, door onze zeevloot bij Doggersbauk be
haald. Op de tribune, die onder de groote kap
was opgeslagen, zag men behalve de feestcommissie
ook den Minister van Marine en tal van zeeoffi
cieren en andere belangstellenden. Ook de dames
waren in aauzienlijken getale aanwezig.
De plechtigheid begon met den herdoop vau het
le kl. schroefstoomscbip „Kortenaar" in „Doggers-
bank." Op het oogeublik dat de uaam door de
vice-admiraals Fabius en De Vries aan de kiel werd
vastgeheoht/ werd boven den naam de vlag gehe-
sohen vau de «Riet Hein", eeu der schepen, die
den slag bij Doggersbauk meemaakten. De vlag,
die voor dit doel werd afgestaan, ie in hei bezit
van de familie Van Braam. Ouderlusschen wer-
<ftn ook ,van andere schepen de vlaggen geheschen
en werden saluutschoten gelost.
In een welsprekende rede wees nu prof. Jorissen
op de beteekenis van den herdoop van Kortenaar
iu Doggersbauk. Die naam Doggersbank zoo
ongeveer sprak hy herinnert ons aan ^noed,
plichtsbetrachting en vertrouwen iu het vaderland te
midden der tweedracht! en moedeloosheid in de
laatste dagen onzer Republiek. Willem V kon met
recht schrijven: „Ik vertrouw nog op de heldhaftig
heid Van mijn landgenoolen en dat als de vyand
ons met egale of niet te superieure macht aanvalt,
wij hem zullen weerstaan." Dat geloofde zoo
vervolgde de redenaar ook Zoutman,dat ge
loofden zijn onderbevelhebber, en zijn manschappen,
n toeu zy dén vyand ontmoetten, toonden zy, dat
ee oude heldhaftigheid nog in hen roortleefde.
d