Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
BRICIUSt
TG.
NQ 2674.
1881.
BINNENLAND.
ognac
idewijn,
O,
IRAK.
ZEZS,
jEGEN,”
e Breda
- Vrijdag 14’October.
ONKEL
Chistaaf - Adolf Vereeniging.
bonnement
lam.
HT ure.
IN:
en, hunne
r persoon,
ten voorHH.
J Woensdag
ure precies,
elke plaats,
rinnerd, dat
DAME8-
ORWAAR-
krjjgen zgn. t
unneq loten
persoonlijk
ber 1881.
tande en
restoom-
tselingen
ider ten
beneden-
NEDERLANDSCHE
het adrei
,1
len boven-
C>
4
GOUDSCHE COURANT.
voor zich
klaren.
zijn
liefde te verbinden, de zaakj
de
vau
J
JMMERVER-
den geheelen
t den Heer 8.
voorwaarden,
inde te Gouda,
ich verbinden
ONG.
imeeeter,
08.
MIDDEL-
IDAG den
ten 11 ure,
te Boekoop,
A ooi.» Wil-
j den Heer
ingmeester
0.50 per
grenssteen heen,
'er bijna alle rijken ran
GOÜDA, 18 October 1881.
Het litterarisch mathematisch examen roor aan
staande artsen is deler dagen met goed gerolg afgelegd
door F. Schreuder, van Keeuwjjk, tot aan de laatate
vocautie leerling der Rijks hoogere burgerschool alhier.
Bij de herstemming ter verkiexing van een lid
der Provinciale Staten in het hoofdkiesdistrict Rot
terdam lijn uitgebracbt 1091 stemmen; van onwaarde 4.
Gekozen is de heer A. van Hoboken van Cortgene
met 630 stemmen. Op den heer E. L. Jacobson Lzn.
waren 457 stemmen uitgebracht.
en anderen, ook politiek mondig te ver-
i een
het graf
zeker gesticht, toen
naatn een arbeid der
an bet Protestantisme
•den, tegen hare ver-
Hneads npte beuren
De GustsKt-A.V.
Iren heldhaftigen kam-
T
pZATüR-
s morgens
a/d Gouwe
recht, voor vrijheid
van Gods woord.
wil ook sjjn kind. Zy
heeft zijne nalatenschap geërfd als een heiliff recht
en eene dare plicht, en zijn ook de wapenen uer-
ichillend, moge de Geelt dezelfde lijn
In het begin als een mosterdzaadje, is de G. A. V.
tot een machtigen boom gegroeid, die zyue takken
uitspreidt over slagboom ejr grenssteen heen, over
Duilschland eu Nederland,Wvi
ons werelddeel.
De G. A. V. is geene oorlogsverklaring aan an
dersdenkenden, maar weuscht in de kracht des ge
looft, in Christelijke liefde, en bereid tot het offer
der zelfverloochening, in den geest van den barm-
hartigen Samaritaan aan de noodlijdende Protestan
ten, zonder onderscheid van kerkelyke belijdenis,
handreiking te doen. Het leven van menige ge-
meeuie in de verstrooiing was pen kelen van sma
den 1 rtelyke kwelleryeu, en zou groot gevaar hebben
geloopen, voor het Protestantisme verloren te'gaan,
Tot onderwijzer te Leiden ia benoemd de heer
W. H. Hesselbach alhier.
De Hervormde Vereeniging «Oranje k Nederland*
hield Maandagavond op de bovenzaal van den Heer
van Santen, Markt, hare eerste openbare winter
vergadering. De laai was tamelijk goed belet. De
«dissolving* voorstelling voldeed op eene verras
sende wyie aan aller verwachting, en zoowel hy,
die haar voorstelde, als ly, die schooue bijdragen
deden, verdiepen daarvoor vnn de zyde der vereenigiug
den haotelijksten dank.
8CHAAKCORRE8PONDENTIE.
16de Zet. Alkmaar: Raadsheer E. 3 T. 4.
Gouda: Dame E. 5 E. 4.
Gedeputeerde Staten van Zuid-Uolland hebben
aau het Centraal-Besluur van het Alg. Ned. Werklie-
deu-verbond naar aanleiding van het adres van 27 Juli
jl. bet volgende geantwoord
Met al de belangstelling die de zaak van bet
onderwys verdient, is door ons keuuis genomen van
het door uw bestuur tot ons college gericht adres
dd. 27 Juli 1881.
Wy waardeeren zeer bet streven ran den Boud
ter bestrijding van het schoolverzuim en bevordering
vau voor allen bereikbaar goed onderwys.
Naar aanleiding van het tweede verioek, in uw
adres vervat, meeuen wy u het volgende te moeten
opmerken
Het komt ons voor, dat aansporing der gemeente
besturen om gebruik te maken van hunne bevoegd
heid tot vaststelling van verbodsbepalingen als by
al. 1 van art. 82 der wet op het Lager Onderwys
zijn bedoeld, naar den aard onzer vrije instellingen
niet wel wel kan uitgaan van een daartoe aange
wezen gezag. Waar zoodanige aanaporing noodig
mocht zijn, behoort iy uit te gaan van de gemeente-
naren zelven, aan wie door hei bestuur hunner
gemeente te verzoeken dat het door eiken binnen
zijne; bevoegdheid vallenden maatregel voonie iu het
geen het belang der bevolking mocht vorderen.
Wat het 2' punt van uw venoek betreft, zy her
innerd dat ons college ter voldoening aan het voor
schrift van art. 18 der wet op het Lager Onderwys
dat ons de verplichting oplegt, om waar het aantal
scholen ons onvoldoend voorkomt, aan het be
trokken gemeentebestuur vermeerdering te bevelen,
verscheidene malen zoodanig bevel heeft doen bitgaan.
Het voorlgaan op dien weg, zoo dikwerf ons van
welke zijde ook het onvoldoende vau het bestaand
aantal scholen in de gemeenten wordt aangetooud,
schijnt ons toe een beter middel te zyu tot be.
reiking vau het doel van den Bond, dan het uit*
vaardigen van algemeenc en daardoor onbestemde
aansporingen, die uithoofde van haar algemeenheid
en onbestemdheid zelden doel treffen.
Naby de buitenplaats «Klingendaal* %au baron
Van Brienen is, naar de ,N. Rolt. Ct.« meldt, door
een consortium van Engelsche heeren een groote uit
gestrektheid gronds aangekocht, waarop geschikte ba
nen en velden zullen aangelegd Worden, tot het houden
van wedrennen, criquet eo andere spelen. In verband
hiermede is men van plan, om den Wassenaanchen
weg, qclke naar die terreinen voert, aan weersiyden
Ingevolge besluit? der Alg. Vergadering van bo
vengenoemde Vereeniging moest de vergadering dit
jaar in ojize gemeente plaats hebben, welke dan ook
gisteren alhier gehouden werd.
Dinsdagavond ging daaraan echter een openbare
feestelyke bijeenkomst vooraf in de Groote of St.
Janskerk, die van de zijde der Goedsche ingeze
tenen veel belangstelling ondervond. Toen toch ten
7 ure het Hoofdbestuur der Vereeniging en de af
gevaardigden der verschillende afdeelingen, geleid door
het Bestuur der Goudscbe afdeeling, het kerkgebouw
betraden was daar reeds een zeer talrijke schare bijeen.
De plechtigheid werd geopend met orgelspel van
den heer P. Brons Middel, waarna door een zang
koor, met begeleiding van dubbel strijkkwartet, onder
leiding van den heer 8. van Milligen het schoone
der Hirtch echreit noch /ruche* Waiter, eo
echreit meine Bede, OoU, m Dir" (Psalm 42) werd
aangeheven.
Daarop betrad de heer Ds. B. J. Swaaö, voor
zitter der afdeeling «Gouda* der Vereeniging den
kansel en opende de bijeenkomst met gebed, waarna
hij in hoofdzaak het volgende sprak
«Offert Gode dank en betaal den Allerhoogste
•we geloften.*
Werd met dit woord van den psalmist eenmaal
het volk Israëls tot lof en prijs aan God opge
roepen, niet minder wij, die in deze avondnre naar
dit bedehuis zijn opgegaan, om de zegeningen des
Allerhoogsten te gedenken. Zijt gegroet, Leden
van het Hoofdbestuur der G.A.V., Afgevaardigden
der verschillende afdeelingen in ons Vaderland* leden
dier Vereeniging in ons midden gevestigd, en gij
allen, die deze openlijke feestelijke bijeenkomst met
uwe tegenwoordigheid vereert, of haar door de
welluidende tonen van zang en muziek opluistert.
Welk rechtgeaard Protestant voelt niet het hart
hoog kloppen bij het hooren van den naam van
Gustaaf Adolf, dien vromen, dapperen, ridderlijken
Zweden-Koning P Wie denkt niet met weemoedigen
dank aan dien Vorst, die in den bloedigen veldslag
by. Lützen den 6en November 1632 zijn dierbaar,
kostbaar leven liet in den strijd voor de vrijheid
van het Protestantisme, in de bekamping vau
macht van het bijgeloof en in de verbreking
zijne kluisters P
Werd in 1832 op den t^veehonderdsten gedenkdag
dier merkwaardige gebeurtenis een eenvoudige ge
denksteen opgericht op het graf van dien Vorst,
schooner eerzuil werd hem zeker gesticht, toen men
tegelijkertijd besloot aan i
v:1--
in alle, vooral in Roomse
drukkers!» hamffraFcïT, ’hl
iet verstrooide te verj
is de geestelijke dochter i
pioen voor waarheid en
geweten en het onderzoek
Wat de vader wilde,
met sierlijke villa’s te bebouwen en dan tevens den
rijweg meer bruikbaar te maken.
Nadat men met duiken de verschansingen en an
kers had afgenomen van de ten vorigen ja re in de
Zuiderzee tusschen Kampen en Schokland gezonken
nachtboot, heeft men deze töor eenige dagen door
middel van dynamiet patron^p uit elkander doen sprin
gen, hetgeen goed geslaagd ia; bij de ontploffingen
vloog het water huizen hoog boven de oppervlakte
der zee uit, terwijl men kort daarna duizende vis-
seben, die door de ontploffing waren gedood, zag
ronddrijven, waaraan zich dadelijk honderden zee
meeuwen te goed deden.
Bij een spoorweg wachter te Gister w ijk werd Don
derdagnacht door inbraak o. a* een horloge gestolen.
Te Tilburg trachtte de dief het horloge te verkoopen,
maar de horlogemaker verklaarde geen zaken van
onbekenden te koopen. Iemand die toevallig in den
winkel stond, bood zich toen aan hem naar een
liefhebber te brengen, die het horloge wel zou nemen.
De man volgde eu kwam terechtin het po
litiebureau, waar hy van zjjn horloge werd afge
holpen, nadat hy al ipoedig bekendesliet te Oieterwyk
te hebben gestolen. Ook xyu handlanger, die in de
nabijheid stond te wachten, werd spoedig ingerekend.
Dc vriendelyke heer in den winkel was niemand
anders dan de commissaris eau politie.
Eenigeu tyd geleden kwam eene dienstbode, wo
nende op den Flnweeleu Burgwal te 's-Gravenbage,
iu kennis met een jongman, D. genaamd, welke ken.
nismaking kort daarna in een officieel engagement
oserging. Het bleek echter epoedig, dat hier geen
liefde rooi’’ het meisje, maar liefde foor het kapi
taaltje in het spel was, daar hy wist, dat de dienst
bode ran hare spaarpenningen op de spaarbank had
belegd. Onder voorwendsel van eene veel grdotere
rente voor dat geld te lullen bedingen, wiet hy
het spaarboekje uit de handen der argelooss meid
los te krygen en gedurende eenigen tyd onder lich
te houden. D. nam ran tyd tot tyd geld daarvan
op, tot een gezamenlijk bedrag vau 1300, welke
hy teu eigen bate aanwendde en verteerde. De po
litie heeft de hand gelegd op den bedrieger, doch
het geld is verloren.
Over dc door sommigen betoogde wenschelijkheid
van het algemeen stemrecht sprekende laat de Amh.
(fc. zich aan het slot vaneen hoofdartikel aldus uit:
Wij verdenken de aanhangers van de leer der
volkssouvereiniteit volstrekt piet van eenige particuliere
of persoonlijke bijbedoeling. Wanneer zij het alge
meen stemrecht prediken, het stemrecht voor allen,
voor het volk in de achterbuurten en stegen zoowel
als voor het volk aan de hoofdgrachten en in de
hoofdstraten, voor de bedeelden zoowel als voorde
misdeelden, voor het volk in de hofjes en iu de
gestichten, voor het ongewasschen en ongekamde,
hongerlijdend volk zoowel als toor het welopgevoede,
net gekleede, in groote huizen wonend en goed ge-
voede volk, dan nemen wy gaarne aan, dat zij «it eF
overtuiging prediken en aan de leer gelootëii, welke
zy verkondigen. Doch, daarmede is het gevaar,
waarmede ons de algemeene stemgerechtigdheid en de
souvereiuiteit van dit zonder onderscheidingsvermogen,
zonder oordeel des ondersoheids oprdeelend volk
bedreigt, geenszins bezworen. Wanneer zoo iets
luttels, zoo iets beuzelachtigs, als hetgeen tot het
hardloopers-standje te Amsterdam aanleiding gaf,
de volksdriften en de volkshartstochten zoozeer kan
opwekken en in beroering brengen, wat zullen wy
dan te wachten hebben, wanueer politieke, religieuse
en maatschappelijke 'geschilpunten hunne invloeden
op deze zoo licht ontvlambare en voor kalm overleg
zoo onvatbare gemoedereu doen gelden Of meent
men, dat dit zedelyk en verstandelyk nog zoo on
ontwikkeld volk, deze onbeschaafde, onwetende, ruwe
ep verwildercTe menigte, in eens van.aard eu karakter,
van weten/en eigenschappen veranderen zal, wanneer
men hen kiesbevoegd, wanneer men van hen eene
souverejfae macht in den Slaat maakt Maak eerst-
het wolk beschaafd, verlicht en welvarend, eu
zal de tyd gekomen zijn om het, zonder gevaar
