Nq 2775.
BINNENLAND.
Woensdag 7 Juni.
1882.
Nieuws- en Advertentieblad Voor Gouda en Omstreken.
I
waardeering i gevallen partij is geworden,
1
1
4
bijtijd.
4
F
GOUDSCHE COURANT.
GOUDA, 6 Juni 1882.
In de hedenmiddag gehouden vergadering ran den
Gemeenteraad deelde de Voorzitter mede, dat B. en
W. ingevolge opdracht van den Raad den heer Prince
hadden medegedeeld dat dd Raad met leedwezen had
kennis genomen van zijn besluit om als raadslid af-
tetreden en hem hadden verzocht daarop terug te
komen. De heer Prince bad echter te kennen ge
geven zyn besluit niet dan na rijp beraad genomen
te hebben en derhalve daarop niet terug te kunnen
komen, terwyl hij dank betuigde voor dit blijk van
belangstelling en zich bij voortduring aanbeval in de
vriendschap der raadsleden.
De Voorzitter sprak een woord van leedwezen
over het vertrek van den heer Prince uit deze
sowrorlorinar on pon wnnrd van hulde WegenS den
steeds door hem be-.
Door het hoofdbestuur der Vereeniging tot af
schaffing van sterken drank is bepaald, dat de jaar-
lijksche algemeene vergadering ter feestelijke herden
king van het 40jarig bestaan van die Vereeniging
zal bijeenkomen te Haarlem op 12 ea 13 September
aanstaande.
Zaterdagmiddag is *aan boord van het Rijnschip
Peter, liggende in de Wijnhaven te Rotterdam, een
groot ongeluk gebeurd. De schippersknecht, een
twintigjarig jongeling, zat met twee kinderen van den
schipper, oud 4 en 5 jaar, op de luiken, terwyl de
mast werd ne'ergelaten. Hoe xhet daarbij'is toege
gaan, schijnt nog niet geconstateerd te zyn maar
wat er van zij, de ipast is op den knecht en de
kinderen nedergekomen, met het ongelukkige gevolg
dat alle dri^ vreeselijk werden getroffen. De knecht
kreeg den mast zoodanig op het hoofd, dat hij in
elkaar gedoken er onder zat, terwijl zijn duim
dwars door een ijzeren' pin heêngedreven en by bet
loswringen gedeeltelik afgeklemd of afgesneden werd,
Evenals hij, verkeeren ook de kinderen in een hope-
Twee stoomtram-ongelukken door onvoorzichtigheid
zijn alweder te vermeldente Rotterdam verloor een
bejaard man, die van wagen wilde verwisselen, het
leven onder de wielen en te Geertruidenberg heeft
een politieagent, die van een in vollen gang zijnde
wagen afsprong, zich zeer ernstig aan het hoofd
gewond.
De hoofdcommissie der Vereeniging voor Chr. Nat.
schoolonderwijs heeft, ingevolge besluit der algemeene
vergadering, den 9 Juni 1881 te Rotterdam gehouden,
eene instructie vastgesteld voor districts-raden. Hier
uit blijkt, dat het gebied, waarover de vereeniging
hare werkzaamheden uitstrekt, wordt verdeeld in
schooldistricten, aan het hoofd waarvan districtsraden
staan van 3 of 5 leden. Deze raden oefenen toe-
uit over de scholen, onderwijzers en onderwys,
en dienen verslagen in bij de hoofdéom missie, waaruit
o. a. moet blijkenof de belangstelling in het chris-
telijk onderwijs al of niet toenemende is; wat ter
bevordering van “die belangstelling in het afgeloopen
jaar door hem gedaan is; in welke verhouding ker
kelijke of burgerlijke autoriteiten zich ten opzichte
van de christelijke school geplaatst hebbenopmer
kingen betreffende schoolgebouw, ameublement en leer
middelen den geest, waarin het onderwijs gegeven
wordt inzonderheid ook wat de vorderingen in de
Bijbelsche geschiedenis en die des vaderlands betreft,
enz. enz.
De Arnh. Cl. betoogt, dat men hoorend doof en
ziende blind ’moet wezen, om na hetgeen in de laatste
jaren in de Kamer is voorgevallen, te biyven vol
houden, dat al onze politieke ellenden, na de vor
ming van het ipinisterie-Kappeyne ontstaan, slechts
ontstaan zijn uit misvattingen en misverstanden wi
in het wezen der zaak eensgezinde liberalen. De on
dervinding heeft deze utopie gelogenstraft. Er be
staat geen eensgezinde liberale partij in Nederland;
dat is met andete woorden gezegd er bestaan wel
liberalen, maar er bestaat geen liberale partij meer
in Norland. Geeh optimisme kan het feit onge
daan jfaken, dat de liberals partij eene aan stukken
5
.en daardoor een tot
regeeren ongeschikte partij.De fractie der Kappeyne-
liberalen is niet uit eene ^jraakverwarring tusschen
eensgezinde, hetzelfde denkende en willende liberalen
ontstaan, maar uit een principieel verschil van libe
ralisme. Zij was dan ook volkomen bevoegd, naar
het oordeel van de Arnh. Ct., op den 8 Mei jl.
te stemmen gelijk zij gedaan heeft. /zOf baar votum,
schrijft de Arnh. Ct., getuigt van verstandig inzicht
en politiek beleid, van constitutioneelen 'zin,‘en voor
al van behartiging van ’s lands belang, laten wij daar,
maar van haar eenzijdig standpunt als eigene partij
gezien, had zij recht op deze, onder de gegeven om
standigheden, zoo éclatmakende daad van afscheiding,
op dit verbond met hare oude vijanden tegen hare
oude vrienden, welke daarvan de gevolgen zouden
wezen en aan welke groote gevaren zij daardoor Ne
derland heeft blootgesteld. Partijschap ook in Ne-
derland blijkt het heeft voor dergelijke konsidera-
tiën geene oorenzij hoort slechts naar hetgeen h$t
partyschapsbelang ingeeft en inblaast.
De belftuche Ct. wijdt eene beschouwing aan het
centraal-depöt der winkelvereenigingen van Eigen
Hulp, tot welks oprichting te Amsterdam onlangs
besloten is. Zij ziet in dit centraal-depot geen in
stelling, die onze kruideniers bedreigt, omdat het
groote kontingent der leden van Eigen Hulp gele-
verd wordt door den ambtenaarsstand. Het aantal
leden van dien stand nu is niet groot en, behou
dens uitzonderingen, zijn ’het voor ’t meerendeel per
sonen zonder fortuin, die niet meer verbruiken dan
volstrekt noodig is. Dit oentraal-depot zal dus even
min den ondergang bewerken van onze kruideniers
als de broodfrabrieken of melkinrichtingen dien van
de bakkerijen en melkwinkels. Men heeft dit wel
eens gevreesd bij de oprichting, maar de ondervinding
heeft het ongegronde dier vrees volkomen doen bly-
ken. Het spreekt vanzelf, dat zij niet kunnen strekken
tot bevordering van den bloei dier particuliere ne
ringen; zij trekken altijd consumenten tot zich en
brengen geen consumenten aan. Maar indirect heb
ben zij pok voor die bedrijven hare voordeelige zijde,
omdat zij concurrentie uitlokken. Het heilzaamst ech
ter werkt die concurrentie voor de consumenten, het
publiek. Trekken de leden van "Eigen Hulp", die
die bij de koöperative winkelvereeniging zich aan
sluiten, rechtstreeks voordeel van de overéénkomst èn
door de kwaliteit der waren èn door hun aandeel
ic de winst, ook zij, die geen leden zijn, moeten
er de goede gevolgen van ondervinden, door de con
currentie, welke er door uitgelokt wordt, evenals de
broodeters en melkdrinkers, die zich niet tot de brood
fabriek of de melkinrichting wenden, bij hunne le
veranciers in prijs en hoedanigheid verbetering zul
len ondervinden. Als dit het gevolg is wat de
D. Ct. niet betwijfelt van het tot stand komen
der overeenkomst, dan mag men haar als eene weldaad
voor de maatschappij in het algemeen beschouwen,
althans in die gemeenten, waar men het goed voor
beeld volgt en koöperatieve winkelvereenigingen op
richt.
Met een hart vol erkentelijkheid en
mag hare oprichting worden herdacht en een wel-
gemeend woord van dank komt toe aftn die hee-
ren, .welke zich geheel belangeloos vele moeiten en
zorgen getroost hebben door als Commissaris dier
Inrichting werkzaam te zijn. In het bijzonder heb
ben twee van hen aanspraak k>p onze erkentelijk
heid, daar zij van den aanvang der oprichting af
Commissaris waren, nl. de hh. C. Knaap en Mr.
P. P. P. Kist, die derhalve heden 25 jaar in
functie zijn.
vDen ijverigen boekhouder-secretaris, den heer D.
Ruyter, worde evenzeer een bartelijk woord van
dank gebracht voor de accuratesse, yver en be
langstelling, waarmede bij steeds zich wijdde aan
de belangen der Spaarbank.
Een arbeider te Alphen aan den Ryn, die zich
in het land begaf om een jong kalf, dat eenige dagen
bij de moeder geloopen had, weg te halen, werd
door zes koeien aangevallen en op afgrijselijke wijze
zoodanig gewond, dat men voor het behoud van
zyn leven vreest.
De Commissarissen des Konings in ‘de provinciën
Zuid- en Noord-Holland hebben aan den Minister van
Binnenlandsche Zaken voorgesteld, den invoer van
slachtvee uit België en Dnitschland weder toe te
laten, onder de voorwaarden, waarvan door hen een
concept is overgelegd.
De Minister heeft de Commissarissen in de overige
provinciën uitgenoodigd, hun gevoelen over die voor
waarden mede te deelen, bepaaldelijk met het oog op
de vraag of daardoor ook misbruiken mogelijk
worden gemaakt.
Twee knapen, 1$ en 16 jaar oud, van Zr. Ms.
opleidingeenap Anna Paetawna, zijn gister middag
in dë Maas, even boven de gewezen vitrioolfabriek
te Kralingen, bij het zwemmen verdronken. De een
kon in T geheel niet en de ander slechts zeer weinig
zwemmen.
De Voorzitter sprak een woord
over het vertrek van den heer
vergadering en een woord van
ijver en de zelfverloochening
toond. De heer Prince, zeide spr., kende de be
langen van Gouda door en door en het zal een
waar gemis zijn, wanneer wij zyn zaakkundige stem
niet meer in deze vergadering zullen hoorei», waarna
spr. voorstelde dat de Raad den heer Prince dank
zou betuigen voor al wat hij in het belang der
gemeente gedaan had.
De vergadering betuigde door luid applaus hare
instemming met die woorden.
Daarop deelde de Voorzitter zijne herbenoeming
mede door Z. M. den Koning, waarop de heer For-
tuijn Droogleever het woord vroeg en de gemeente
met deze herbenoeming geluk wengchte en de hoop
uitsprak, dat de heer van Bergen IJzëndooru qog
langen tijd het Burgemêesters-ambt alhier zou be-
1 kleeden.
I In deze zitting werd den heer A. Kapten con
cessie verleend voor den aanleg en exploitatie van
een stoomtram GoudaSchoonhoven en de voor
waarden vastgesteld.
Over het voorstel van B. en W. om dien tram
te doen ryden door de Boelekade (waarover in de
yorigo zifting de stemmen hadden gestaakt) werd
hedep opnieuw gestemd.
Vóór den weg door de Boelekade verklaarden zich
de hh. Hemsing, Hoogenboom, de Rotte, Straver,
Post Drost, Fortuyn Droogleever, Noothoven van
Goor en de Voorzitter.
Tegen dien weg verklaarden zich de hh. Kist, Luijten,
Oudijk, Samsom en van Straaten.
Het voorstel is dus aangenomen met 8 tegen 5
stemmen.
Vrijdag 9 Juni e. k. heeft eene vergadering plaats
van de Goudschd Kiesvereeniging, waarin o. a. zal
worden behandelt een voorstel van het Bestuur tot
hervorming der Vereeniging.
Zondag 11 Juni heeft in de Sociëteit //On» Ge
noegen" een Concert plaats van het Muziek-Corps
van het 4e reg. Infanterie, directie A. Grentzius.
IJet is heden vyf en twintig jaar geleden, dat
de Spaarbank hier ter stede werd opgericht door
het Departement //Gouda" der Maatschappij tot Nut
van ’t Algemeen.
Met dankbaarheid voor al het goede, dat deze
inrichting heeft veroorzaakt mag dit feit worden
herdacht. Menig burger dezer gemeente is door haar
op den goeden weg gebracht om geregeld iets van
het verdiende loon te bewaren, dat later goed te
pas kwam; om de enkele penningen, die mep niet
volstrekt noodig bad voor dagelyksche uitgaven,
te beleggen in plaats van die aan geheel onnoodige,
vaak schadelijke, dingey te verspillenom
in dagen van betrekkelyken overvloed te zorgen
voor den kwaden dag.
Het is niet te bepalen hoè nuttig de Spaarbank
is geweest en evenmin juist op te geven wélke
hare resultaten waren, want niet alleen de som
der ingebrachte gelden is de vrucht harér werkzaam
heid, maar de welvaart in menig» burgergezin als
1 onmidjdelijk gevolg van de orde, het overleg, de
zuinigheid en de vlijt, die daar werden aangekweekt,
zijn voor een deel te danken aan de Spaarbank.
