m
BINNENLAND.
koffie
IN 9 2853.
Woensdag 6 December.
1882.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
ut.
iloor
Lu ij n
IX.
JZEN,
7,
Lange Tiendeweg D. 60,
terwjjl de DRUKKERIJ dezer Conrant ge
vestigd bljjft
MOLENWERF B. 28.
GOUDSCHE COURANT
krsukziruigeii-prstichteu,
L.
Gouda
CHARD
OLAAD
ARQUI8
sing door
lateurvim
sestet der
verschil-
eerpen,
irticuliere adressen te doen be-
raak aanleiding geeft tot ver-
scbulen
uum i».
esBBirrt,
Photo-
huhkui-
Cigar-
Flnsch-
Ie etc.,
«te und
Q
jne Chi-
VOOR-
eifglile.
k
Expres-
C'nztag-
lo.
i .luxe.
iciers
u>eiz).
Atchl-
ico.
dy 'OS
ig uoa
ooo'os
001
mitsdien met een
De omslag r». de
itributie rallen moeten
de UNI-
n zeker
ug, Hart-
tar in
t en heele
BOERS,
juwmees-
idegrafen
Varos-
rgen.
snfe
/s
/o-
voldaan.
i hebben
J. FOR-
e Gouda.
In de hedenmiddag gebonden vergadering van den
gemeenteraad is goedgekeurd:
1; De Rekening van bet voormalig armbestuur
van Stein, dieast 1881.
2. De Rekening der Stads-Librye, dienst 1881.
Voorts tijn aangenomen de voorstellen van C.-_
1.
1888.
2. tot t
Inrichting ter
Tot Lid van
In deze sitting deelde de Voorzitter mede dat
Gedeputeerde Staten het raadsbesluit van 17 Novem
ber lot het instellen eener rechtsvordering tegen
Mevr, de Wed. Kook tot handhaving van bet recht
der gemeente op de Gastbaiskerk hadden goedgekeurd.
Onder de ingekomen stukken was o. a. een
voordracht voor ouderwijzer aan de 2e koetelooxe
school, waarop geplaatst rijn de heeren H. Brunink
te Spasrndsm, J. F. van Trioht te Hilversum en
N. Vlasveld te Hendrik-Ido-Ambecht.
.1 te hebben, dat vele leer
tijd niet door flinke lichaamsoefe
ningen gebruiken maar liever romanaetjes leien of
in benauwde lokalen ritten te rooken besloot zü
aldus:
«Als slotsom onter werktaamheden meent uwe
commissie n dan ook te mogen mededeelenr dat de
eigenlijke grond waarop eene agitatie tegen het tegen
woordig systeem van gymnasiaal en middelbaar on
derwijs zou kunnen worden ondernomen, bet bewijs
dat dit werkeljjk nadeelige gevolgen voor de physieke
en psychische gezondheid der leerlingen zou na
zich steepen, ten eenenmale ontbreekt Het moge
in sommige opzichten voor verbetering vatbaar sjjn,
ook wat de rorg voor de lichamelijke ontwikkeling
der leerlingen betreft, reden om met het systeem
te breken, bestaat er, althans op hygiënische gron
den, niet.*
GOUDA, 5 December 1882.
Mjj kon. besluit ia met 15 Dec. e. k. benoemd
1st commissaris van politie te Gouda, J. k. van
Triehi, thans oomm. van politie te Sueek.
fjf—- Ter voorkonriug van misverstand zij
bjj deze herinnerd, dat het BUREAU
der GOUDSCHE COURANT voortdu
rend bljjft gevestigd
Zoowel de brieven voor de Redactie als voor
de Administratie moeten bezorgd worden op
bet Bureau.
Men wordt verzocht geen brieven voor de
Redactie aan pai
zorgen, daar dit
traging.
B.euW.:
tot wijziging d«t Gsnambtabegrooting dienst
vaststelling van een Reglement voor de
‘~r opleiding van bewsarschoolhouderessen.
het Collegia van Regenten van bet
Weeshuis werd benoemd de heer D. 6. van Vreu.
Ringen.
In den avond van Zondag jl. is te Hekendorp
een moordaanslag gepleegd op den persoon van
D. Niermeijer, klompmaker aldaar. De dader is zekere
H. Amersfoort, schippersknecht, wonende te Zwam-
merdam, 24 jaar oud. De aanleiding hiertoe was:
eene mincarjj die genoemde Amersfoort sedert 4
jaar had met de dochter van genoemden Nienneyer,
die steeds tegen die verkeering was. Dit had reeds
meer dan eens aanleiding gegeven tot onaangenaam
heden en zoo ook Zondag, toen Amersfoort met zijn
meisje wandelde, en Niermeijer tusschen hen in kwam
loepen en Amersfoort weldra by de keel greep,
waarop deze laatste twee revolverschoten loste om
hem bang te maken eu vervolgens een derde schot
dat Niermeijer in de zijde trof. De kogel is heden
morgen uit het lichaam verwijderd, zoodat er alle
hoop is dat de gezwetste wel weder zal genezen.
De revolver is gevonden ouder het bed van Amer-
foorts moeder, terwijl hij zelf is gearresteerd Ie Bo
degraven in de boot, gisteren geboeid hierheen is
gebracht en heden morgen gevankelijk naar Rotter
dam vervoerd.
Jongstleden Zaterdag is alhier oplichting gepleegd
by den winkelier G. IJs.elsteijn. Een meid haalde
top naam van den heer E. C. Cats alhier, twee
wollen mutsen en twee cachenez. Bij onderzoek
bleek dat genoemde heer daartoe geen laai bad
gegeveu. Gisteren is de meid aan het politie
bureau ontboden, zijnde E. M., dienstbode alhier,
die bekend heeft de oplichting te hebben gepleegd.
Onder voorgeven als meesterknecht te zyn aange
nomen, om het staliougebouw te Woerden teyet-
grooten, heeft Ven lang mager persoon, van 30 a 46
jaren, zich bjj eene weduwe aldaar op 27 November
in den koet besteed. Den volgenden morgen is hy
ua van haar vijf gulden te een parapluie te hebben
geleend, vertrokken in de richting van Bodegraven,
zonder terug te keeren.
Ter vernietiging worden nog steeds dagelijks kis
ten met oude koperen eesten de Rijksmunt ingevoerd.
Blyft men aan het verlangen van den Minister van
finautiêa voldoen, door ze op de Rjjkskantoren in
betaling te geven, dan kan men spoedig van den
last der oude centen bevrijd zyn. Behalve de Ryks-
kantoren kunnen ook diaconieën en winkeliers de
behulpzame hand bieden, om de oude centen spoedig
buiten omloop te brengen.
Het in Artis te Amsterdam nieuw gebouwde
Aguariwm zs Zaterdag H. met eewigu plechtigheid
geopend.
Alle onroerende goederen, die wijlen Z. K. H
Friss Frederik in ons laad bezat, zullen, naar men
aau bet Fed. mededeelt, het uitsluitend eigendom
worden ran de vorstin zou Wied. Die goederen
zyn: de paleizen eas, te 'sHage het Paviljoen te Sche-
veningen, de buitenplaatsen onder Wassenaar en
Voorschotel: eu een duinontginning onder Caatricum.
Er bestaat ecu kon. besluit van 27 Februari
1878, No. 8, waarbij sekere categorieën van
miliciens, o. a. aan bezitters van een diploma van
hulp-apotheker, uithoofde van hun verkregen put-
wikkeling en beschaving en tea einde hen in het
belang der maatschappij niet langer aan hun werk
kring te onttrekken dan voor den dienst in het
leger noodig is, verkorting van den tyd van eerste
oefening van 12 op 6 maanden wordt verleend.
Bij een nader koninklijk besluit van 22 Februari
1879, no. 15, is op verzoek van het Hoofdbe
stuur des Ned. Onderwijzersgenootschaps dit voorrecht
ook toepasselijk verklaard op onderwyzera, mits zy
in het bezit zyn van eene akte als zoodanig en
tevens fanctiooneerrn aan een lagere school. Beide
kon. besluiten zyn officieel ter kennis gebracht van
de militaire autoriteiten, door afkondiging in de Ned.
Staatscourant en in het Beauil militaire, en hy de
pnderwyzers bekend uit no. 1, 1879 van het Cor-
respondentie-blad van bet Ned. Onderwijzersgenoot
schap.
Het scbynt evenwel, dal by de uitvoering niet
de gewenschte eenparigheid van handelen bestaat;
wjj weten althans dat, terwijl in deselfde stad een
bnderwyzer-milicien op zyn verzoek in het genot
van verkorten diensttijd werd gesteld, dit aan een
ander bepaald werd geweigerd. Of er in bet laatste
geval iets aan de in acht genomen formaliteiten beeft
ontbroken, valt moeilijk te oonstateeren. In allen
geval bestaat er groud om te vermoeden, dat de
bedoelde koninklijke besluiten niet algemeen zyn be
kend of dreigen in vergetelheid te geraken.
Om dit laatste te verhoeden, meenen wij de zaak
hier in herinnering te moeten brengen. Wij geven
daarbij tevens den onderwijzers, die by de militie
wordeu ingelyfd, den raad, om, voor zoover zij aan
de bovenvermelde vereischten voldoen, niet af te
wachten of hun verkorte diensttijd zal worden ver-
Omtrent het rapport, waaruit wij in ons vorig
nr. reeds iets mededeelden, aitgebracht door de
Commissie uit den Geneeskundigen Raad van Fries
land en Groningen, benoemd om een onderzoek
in te stellen aangaande het beweren dat zich bij
leerlingen van gymnasia en hoogere burgerscholen
nadeelige gevolgen voordoes tengevolge van over
lading van werk, kan nog bet volgende worden
medegedeeld:
De Commissie vroeg MiehWsgtn wam geseeekww
eigen, directeuren van krankzirnigen-gestiebten,
rectoren en directeuren en directrices van H B.
scholen. Van de geneeskundigen kwamen 13 anl-
woonlen, onder welken twee van directeuren van
krankzinnigen-gestiebten; verder van 32 directeuren
van H. B. 8 en van 11 rectoren. Dr. Vitrisga
te Deventer, door zyn werken met betrekking tot
deze zaak welbekend, stuurde niets.
De vraag -Zijn er gevallen bekend van licbaams-
of van geestesziekten, die kunnen of moeten worden
toegeschreven aan het bezoeken van een H. B. 8.
of gymnasium werd door de groote meerderheid
onder welke de twee directeuren van krank-
zinnigen-gestichtea met een beslistneen 1 be
antwoord.
Enkele gevallen worden medegedeeld. De Com
missie beeft die gevallen nauwkeurig onderzocht en
er bleven er slechts vier over, die misschien aan
overlading kunnen worden geweten. Zij behandelt
in *t voorbijgaan de vraag of hersenontsteking,
gelyk dikwyls gebeurt, wel aan overlading moet
worden toegeschreven. Op geneeskundige gronden
bestrijdt zij die meening, en bovendien is het haar
gebleken, dat bij leerlingen van hoogere burger-
en gymnasia hersenontsteking zeer zeld-
-Van da soldaten onzer garnizoenen, ge
middeld 25 tot 30,000 man sterk, stierven van
1873 tot 1878 jaarlijks gemiddeld 15 aan herseu-
ontateking, dus 1 van 1883, en van de leerlingen
der gymnasia en hoogere burgerscholen, waaromtrent
ons information werden verstrekt, stierven aan kersen-
ontsteking drie, dus 1 op 4136, en op 5 jaren
gerekend, jaarlijks dus 1 op 20,000. Voorwaar,
men zon, indien herseninspanning hier oorzaak was,
eerder de kazerne van overlading kunnen beschut-
digen, zegt de commissie.
Wat nu de vier getallen betreft, .zjj kwamen voor
op een aantal van 12,400 leerlingen, op iedere
3100 leerlingen werd er dut één lieke wiens nekte °P
grond van bet niet aanwezig tyn van andere ooraken,
te rechi of ten onrechte aan de methode van on-
drrwqs kan worden toegesehreven, en daar de leertijd
op 5 jaar mag worden aangenomen, bed raagt e
jaarlykscbc kans om bet slachtoffer van die ge-
praesutneerde overladingssiekte te worden, een 15
duizendste.*
Na daarop aangetoond
lingen hun vrijen
Binnen enkele weken koopt de minister van
justitie eene nieuwe notarbwef te ontvangen van
ten uitnemend bevoegd deakondigr, aan wien de
bewerking van dat ontwerp is opgedragen.
In de vereenigde vergadering van Rijnland,
dezer dagen te Leiden gehouden, i? de begrooting voor
1883 vastgesteld, op een ontvang van 289,22.5,72
en een uitgaaf van 268,900,
batig saldo van 20,325,72.
landerijen, welke de volle euptri
betalen, zal zijn 2 per bunitr.
Vooraf was door de Vergadering beslist, dat aan
de Hooge Regeering verlof M worden gevraagd tot
het stichten van een vyfde stoomgemaal, tot ont
lasting van Rijnland’s bóezem. Dat stoomgemaal zal
te Spaarndam worden gesticht Men meent, wanneer
deze stichting tot stand zal tfc gebracht, den boezem
te kunnen bebeerschen op een stand, welke het maal-
peil, dat voor een gedeelte der polders in Rijnland
bestaat, overbodig zal maken.
De heeren W. van der Vliet c. s. te Amsterdam
hebben aangeboden, Zaandam van een waterleiding
te voorzien, mits de Gemeente 41/! pCt. rente
waarborge.
