7
i
Wil
ding
BINNENLAND.
St
w I
1883.
Vrijdag 24 Augustus.
N? 3965.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
iche
1
J.5
0
6
Middelb. Onderwijs voor Meisjes,
i.
--
241.
•4
-s
gelukken
f No. 42.)
OHzn.
s 3
‘T
a,
s
.S«
g
I a
S a *a
S”
25
■V'1
60.
den
elijk
I
t
I\1
GOUDSCHE COURANT.
inezing door
tgulateurvan.
meester der
an verschil- 1
ntwerpen.
s,
V en 8TA-
nt A. K. v.
fd-Agent P.
[enten P. J.
ELSHOUT
wveen en M.
e Gdbda.
A
2; S
m r
P5 j
3 M
H Q
tn g
o 23
M
uitbreiding van de leerstof en eene andere
methode, meer berekend voor den leeftijd der
meisjes, welke wij er zouden willen zien, die
namelijk welke de gewone vakken van lager
onderwijs hebben doorloopen en op dien grond
slag nog een goeden voorra&l kennis willen
opdoen voor hun verderen levensweg. Alseind-
igramma, juist niet
al dergeljjke te be-
Met genoegen zouden wij het hoofd
en hare medeonderwpzeressen aan de
jaren geleden waren wij beter op de hoogte van
wat deze school betreft, wjj kenden de vorige on
derwijzeres persoonlijk en hadden haar leeren
waardeeren, maar dat heeft ons toen niet belet,
ons aan te sluiten aan degenen die verbetering
wenschtenhet geldt niet de personen maar
de zaak; het plan en de omvang van het onder
wijs komt ons onvoldoende voor, ook in han
den wan de uitstekendste onderwijzeressen.
Over Se vraag waarin eene middeltere school
verschilt van eene lagere en of de reorganisatie
ligt binnen het bereik dqr gemeentefinanciën
in een volgend artikel.
GOUDA, 23 Augustus 1883.
Gisteren hield de Kleermakers vereeniging „Onder- -
ling hulpbetoon* onder de zinspreuk „Eendracht" een
algemeene vergadering, waarop besloten werd dat de
leden der vereeniging op kosten der Jtas de Amster-
damsche Tentoonstelling zullen bezoeken aan welk
besluit Woensdag 29 Augustus e. k. gevolg zal wor
den gegeven. Men zal zioh in „Vrede-Best" ver-
eenigen om zich met de banier gezamenlijk naar het
station te begeven.
In de zitting der Rott. Arrondissements Recht
bank van Dinsdag morgen werd veroordeeld
Chr. J. B., werkman te Gouda, bekl. van diefstal
van een horloge, tot 3 maanden ger. cell.
Vervolgens stond terecht
Ph. de W., pottenbakker te Gouda, bekl. van re
bellie tjjdens de ongeregeldheden bij gelegenheid van
de opgevoerde Passiespelen. Eisch 1 maand gev. cell.
In bovenst, zaak over 8 dagen uitspraak.
In de Nieuwe Botterdanuche Courant van Zondag 11.
tweede blad, wordt gewaarschuwd tegen een persoon
die eenige weken geleden zich heeft vervoegd ten
huize van een notaris te Amsterdam met verzoek
„meneer te mogen spreken". De 'notaris zag een
man die hem ten eenemale onbekend was, en het
volgende zeide„Nou meneer dat heeft moeite
gekost maar Goddank ik heb u gevonden, ik kom
dien gulden terugbrengeu die ik verleden jaar van
mevrouw heb gekregen toen ik het noodig had, maar
ntt gaat het mij weer beter. De notaris wist ner
gens van, ddch mevrouw herinnerde zich flauw dat
zij een jaar geleden een man een gulden had gegeven.
Toen dit eerste bedrijf was afgespeeld zeide de dank
bare bezoekernu heb ik nog een verzoek, ik kan
een partijtje aardappelen en snijboonen koopen maar
ik heb 4.noodig, zou u mij daaraan, niet tot van
middag kunnen helpen, aan welk verzoek werd vol.
daan, en hij bracht werkelijk de 4.terug doch
toen- was hij weder verlegen om 10.die hem
weder werden verstrekt, doch deze heeft hij niet t
teruggebracht zoodat men blijkbaar met een sluwen
oplichter te doen heeft gehad.
Bedoelde persoon geeft op genaamd te zijn B.
Wlllemse, is slank van gestalte, ziet er uit als een,
boertje, spreekt lijmerig en heeft werkelijk of gemaakt
een gebrekkige arm. Diezelfde persoon heeft iu deze
gemeente eenige gegoede ingezetenen bij den neus
gehad, die hij eenige pruimen of andere vruchten
als cadeau aanbood omdat zij het? vroeger hadden
geholpen toen hij in nood zat, maar op het laatst
rroeg hij ook hier om geld te leen.'
Een ieder zij op zijn hoede.
Vaders van dochters, die den 11 a 12jarigen
leeftijd naderen, worden, zoo zij prijs stellen
op eene goede opvoeding voor hun kinderen,
in onze goede stad geplaatst voor een moeilijk
vraagstuk. Moet ik mijne dochter, als zij den
cursus bij den heer Kramers doorloopen heeft,
zenden naar jufvr. Gretser of naar de Hoogere
Burgerschool voor jongens? Op die vraag is
het antwoord zoo gemakkeljjk niet. Opper
vlakkige menschen zjjn, als altijd, spoedig ge
reed. Kom, kom, allemaal gekheid, die Hoo
gere Burgerschool 1 mijn dochter behoeft geen
savante te worden; onze vrouwen en moeders
zjjn er ook wel gekomen zonder die geleerd
heid. Of welnatuurlijk naar de Hoogere Bur
gerschool, dat is de geest van den tjjd en ik
ga met mjjn tijd mee. Maar een ernstig vader,
die gewoon is het belang zijner kinderen te
wikken en te wegen, is zoo spoedig niet met
een antwoord gereed. De bestaande meisjes-
Jhool, zegt hjj, is wel onvoldoende voor den
Wgenwoordigen tijd, maar zij heeft het voor
deel dat het onderwijs geheel ingericht is voor
meisjes; terwjjl de Hoogere Burgerschool wel
geeft wat ik bij ’de meisjesschool te vergeefs
zoek: meetkunde, natuurlijke historie, natuur-
en scheikunde enz. maar alles ingericht voor
jongens, dip geheel andere behoeften en be
doelingen Hebben dan mjjn dochter. Wat moet
ik nu doen? In hek eene geval zal misschien
mijne dochter later in haar hart zeggen: hoe
jammer dat ik niets van die wis- en natuur
kundige wetenschap weet; hoe gaarne'zon ik
met mjjn man en mjjn zonen meepraten en
hun verstandelijk leven medeleven, maar 't is
alles voor mjj een gesloten boek; het andere
loopt zjj gevaar dat zij het echt vrouweljjke,
waarop ik hoogen prijs stelt, eenigszins ver
liest; het zwaartepunt ligt op de jóngens
Hoogere Burgerschool natuurlijk bij de wis
en natuurk. vakken; zAl ik door haar dien
cursus te laten volgen geen kwaad doen aan
hare harmonische ontwikkeling als vrouw?
En de vader moge zich tot^de paedagogen
wenden om raad; hjj moge, ten slotte zich
waarschijnlijk laten leiden door het bjjzonder
karakter zjj^er dochter; hij wordt in elk geval
gedwongen zijn toevlucht*te nemen tot eene
school, die hij, ware hjj vrjj, niet zou kiezen,
maar waarmede hijzich behelpen moet bij ge
brek aan beter. In één woord: van twee
kwaden moet hjj het beste kiezen.
Dit nu is voor eene stad als Gouda geene
eer. In eene gemeente als de onze, bjj eene
begrooting, loopende over 3 ton moester* al
sedert lang de middelen gevonden «zjjn om te
voorzien in de opvoeding van die meisjes, welke
iets meer verlangen dan het ofiderwgs dat in
de lagere scholen te verkrjjgen is. Eene in
richting van onderwjjs in den geest der H. B.
scholen voor meisjes in andere plaatsen ont
breekt nog aan het stel scholen, waarin onze
stad zich verheugen mag. Wjj hebben goed
ingerichte, aan den eisch des tijds voldoende
scholen van lager onderwjjs voor de massa des
volks, van u. 1. o. en daaraan, aansluitende
middelbare scholen, waaraan jongens van het
beschaafde njjvere deel der burgerfl kunnen
vinden wat zij voor hun toekomstigen werk
kring of verdere studie noodig hebben. Lagere
scholen hebben wjj voor alle standen, eenn. B.
school met 5j. c. én een Progymnasium voor
handelaars, industrieelen en allen die eene ge
leerde vorming noodig hebben; maar waar is
de middelbare school voor meisjes Hetipordt,
r dunkt ons, tijd dat nu eens aan de aanstaande
o j—I
CQ
onderwjjs komt ons het pro;
van deze school, maar van al
perkt voor.
der school i
gereorganiseerde inrichting geplaatst zien. Eenige
wat deze school betreft, wjj kenden de vorige
vrouwen en moeders worde gedacht. Het is
waar, die middelbaar onderwjjs voor zjjne meisjes
verlangt, kan krachtens de welwillende vergun
ning van den Minister gebruik maken van de
Hoogere Burgerschool, maar men wane niet, dat
daarmede het toppunt aller wenschen bereikt
is en dat nu alles in orde is. Neen, het on
derwjjs aan de H. B. S. is voor meisjes een
surrogaat, een tegemoetkoming aan hen die niet
vonden wat zjj zochten, inaar wat wjj hier
noodig hebben, is een flinke inrichting voor
meisjes, waar de aanstaande vrouw en moeder
die alzjjdige ontwikkeling kan opdoen, waaraan
zjj tegenwoordig behoefte heeft; speciaal inge
richt voor haarwaar zjj in staat wordt gesteld
niet alleen haar gemoedsleven aan te kweeken,
maar waar haar denkvermogen, haar verstand
geleid wordt in de richting, dat de rede worde
de meesteres, die de orde handhaaft op het ge
bied van haar geestesleven.*
Dit verlangen naar een dergeljjke school is
niets nienws, de behoefte er aan is jaren
reeds gevoeld. In Juni 1873 reeds heeft de
heer A. A. G. van Iterson, wiens jjver voor
al wat volksbeschaving en ontwikkeling betreft
bekend is, bjj adres aan deu gemeenteraad ge
vraagd de oprichting van eene Hoogere Bur
gerschool voor meisjes met 5j. c., waarbij hjj
een l
ting overlegde.
Hardeman
ingezetenen
- van
school te verzoeken, ten einde haar beter te
doen beantwoorden aan de eischen van den
tjjd. Aan dit verlangen is toen geen gevolg
gegeven en sedert is de zaak bljjven rusten,
zoodat op dat gebied onze stad al die jaren
heeft stilgestaan. Het komt ons niet ongepast
voor thans weder eens te wjjzen op de leemte,
die nog steeds in ons onderwjjs bestaat. Dat
die gevoeld wordt, daarvan getuigt het feit, dat
in den afgeloopen cursus de Hoogere Burger
school, die toch maar zeer gebrekkig de plaats
van eene door ons gewensclite speciaal voor
meisjes ingerichte leerschool kan vervangen,
bezocht werd door 12 meisjes. Wjj zouden
wenschen, dat men het vraagstuk opnieuw aan
de orde stelde of het niet mogeljjk en gewenscht
ware de school va juffr. Gretser te vervor
men tot eene inrichting in den trant der elders
bestaande middelbare scholen voor meisjes.
Men moge ze dan noemen hoe men wil, Hoo
gere Burgerschool of wat anders, denaamdoet
niets ter zake, daar wat wjj willen is dat aan
deze school worde onderwezen, wat het denkend
gedeelte van het tegenwoordig geslacht voor
jonge dames uit* den middelstand noodzakelijk
acht. Geen kopie der middelbare jongens
school, maar een school waar gelet wordt qp
de bjjzondere geaardheid, aanleg en roeping
der vrouw en bestemd voor die talrijke vrou
wen uit de burgerjj, welke het lager onderwjjs
te boven, trachten naar algemeene kennis, be
schaving en voorbereiding voor hare bestem
ming als gade en moeder.
Men versta»ons niet verkeerd; Wjj hebben
geene grieveirtegen de bestaande meisjesschool
in het bjjzdhder of tegen het daaraan verbon
den personeel. Wjj zjjn niet bekend met den
gang van zaken aan de school en kennen het
hoofd der school zelfs niet persoonljjkgaarne
nemen wjj aan, dat de school in haar soort
goed is, dat de directrice en hare helpsters met
toewjjding haar taak vervullen; wjj hebben
daaromtrent niets vernomen, dat wjj anders
zouden willen. Maar onze bedenking treft de
soort van inrichting zelf, die op de leest van
het lager onderwijs geschoeid is; wij wenschten
en.
aan
vraagd de oprichting
gedetailleerd plan en gemotiveerde toelich-
-legde. Later in 1875, toen jufvr.
haar ontslag nam, maakten eenige
van de gelegenheid gebruik om
aan den Raad eene reorganisatie van bedoelde
