Bultenl&ndsch Overzicht. i- tMBUÊÊÊü 11 •- iaÊSeBVÊÊÊÊtÊtiÊÊÊÊtÊÊÊBS0 Vooral roemde kg de beleefdheid een den heer J. C. Idenburg, med.-stud,, die hem in alles bjjatond, eoodat hg ten slotte niet dan noode afscheid nam. Hg '«klaarde de prettige ontvangst te Haastrecht genoten, nooit te enllen vergeten. Het Provinciaal kerkbestuur rnu Zuidholland heeft bevestigd het vonnis van het classicaal Bestuur van Qouda, waarbij van kracht was verklaard het ver soek om ontslag, ingediend door ds. G. koer, pred. te Ouderkerk aan den IJiei, zoodat aan deieo, na expiratie van zgn schorsing (15 April 1684), ontslag sal worden verleend. Herkosen tot wethouder te Gouderak de heer A. C. van Houweninge en te BerkenwoUde de heer W. Verdoold. Te Vlist is herbenoemd tot wethouder en ambte- naar van den burgerlijken stand de heer A. Schep. In de sitting der Kotterdam-che Arr. Rechtbank van Dinsdag stond o. a. terecht M. d. L. Pen., klompenmaker te Bergambacht, bekl. van geweldpleging jegeps een bed. beambte. Mach 15 dagen gev. cell. Orhf 8 .dagen uitspraak. De Amsterdamscbe tentoonstelling is tot dusver bezocht door 9110,000 betalenden, geabonneerden niet inbegrepen. Alleen in Augustus was het getal 432,000. Met het voortdurend bezoek der geabon neerden is men dus ver over het millioeo, terwijl bg bet verkeer op de terreinen natuurlijk inzen ders en vertegenwoordigers geen gering gewicht in de schaal leggen. Door de heeren Joh. Ykema, uitgever, en B. G. Stempels, beiheereud vennoot der Zuid-Hollandsche Boekdrukkerij te 's Hage is het plan gevormd om in navolging van Paris-Murcie eene illustratie uit te geven, ten voordeele der noodlijdenden op Java's Westkust. Deze uitgave, waarmede Z. K. H. de Prins van^-Oranje zjjne bijzondere ingenomenheid oetuigde, zal bg voldoende medewerking geschieden in de Nederlandsohe en Frauache talen, en in de eerste helft van October het licht zien. Heeren letterkundigen, musici, sohilders en teekenaars wor den uitgeuoodigd hun bericht van medewerking aan de uitgevers te doen toekomen. Gisteren vergaderde de Hoofdcommissie tot leni ging van de rsrap op Java en Sumatra ten paleize en onder voorzitterschap van Z. K. H.. Prins Alexander der Nederlanden, Prins van Oranje. Het verheugt ons hieraan de njededeeliog te kun nen toevoegen, dat het Z. M. den Koning behaagd heeft het beschermheerschap van deze commissie te aanvaarden. Op grond van door hen gedane waarnemingen en onderzoekingen hebben de inspecteurs van het ge neeskundig staatstoezicht de aandacht gevestigd op het gevaar van overbrenging of verbreiding van be smettelijke ziekten door de lompenmagazijnen en het vervoer vau lompen en den minister van water staat, enz. o. a. medegedeeld, dal het naar hun oordeel wenschelgk ware lo. dat het aanleggen van bewaarplaatsen van lompen tn den regel slechts plaats hebbe buiten de bebouwde kom der gemeente, of wel op plaatsen, door de betrokken inspecteurs van het geneeskundig staatstoezicht goed te keuren; 2o, dat het vervoer van lompen niet anders plaats hebbe dan in goed gesloten, met een vochtig zeil gedekte zakken. In hei belang der openbare gezondheid hebben Ged. Staten op verzoek des Ministers de gemeente besturen uitgenoodigd, bij het verleeneu van vergun ningen op deze wenken te letten. Uit Rotterdam wordt aan den Ned. Kath. ge meld, dat aldaar dezer dagen, een Amsterdamsch pianohandelaar tegen de listen van een bekend op lichter werd gevrijwaard door de activiteit van een inspecteur van politie. Deze was er juist getuige van, dat aan het spoorwegstation eene pianino werd afgeladen, welke de verkooper, naar h\j meende, in het hais zon brengen van een deftig heer, een brooüfabrikant. Door de goede zorgen van den inspecteur werd de Amsterdammer echter gewaar schuwd, vóór hij tqn instrument in het huis van den gewaandeu fabrikant had gebracht. Tegelyker- tgd werd ook verhinderd, deze een meelfabri kant oplichtte voor 8 Zakken meel, die de schipper reeds had gelost, maar, tengevolge van de bekomen waarschuwing, weer zonder schade kon medenemen. Het plan bestaat om binnen korten tgd te Amster dam eene inrichting voor hooger onderwgs in de muziek (conservatoire) te openen,Reeds hebben de heeren Frana Coenen, Dan. de Lange, Joh. M. Messchaert en Jaliua Röntgen ala leeraars houne medewerking ann die inrichting toegezegd. In het kanton Zürioh (Zwitserland) ia vaatgeateld een verordening op de vaccinatie, waarbij o, a. aan ouders of voedsters van kinderen de verplichting ia opgelegd, de kinderen op zekeren leeftijd gezegde voorbehoedende operatie te doen ondergaan. Verzuim ia Btrafbaar gesteld. y Jammer zegt de Redactie van de Oeneesk. Ct.% deze verordening in haar geheel raededeeleude, jammer, dat Kralingen, Charloia (Beijerland). enz. niet tot het kanton Ziirich behooren I Menig jeugdig leven ware dan van eeu vroegtijdigen dood versohoond gebleven. Te Amersfoort is een musch, die geregeld eiken ochtend om zgn ontbyt schelt. Een ingezeten, wiens bovenkamer het uitzicht op den tuin heeft, deed gedurende eenigè dagen aan een koord, dat gedeeltelijk buiten het raam hing, een stukje witte brood. Geregeld werd dit door een musch wegge» pikt. Sedert het brood er niet meer aan ia gedaan, trekt de musch toch eiken ochtend aan het koord, waaraau nu binnen de kamer een kleine schel is bevestigd en ontvangt daarop gekruimd wittebrood als outbyt. Wy laten hieronder de vertaling volgen vgn een verslag door Daily Nem omtrent de rampen van West Java gegeven. De lezer echter zal wel doen onder de noodige reserve kennis te nemen van de daarin vervatte mededeelingen. 'Veel van 't geen er in voor komt is, blijken,a direct ontvangen bericht, bepaald niet juist. De scbrgver heeft ongetwgfeld 'teen en ander vernomen, en, geholpen door zgn levendige verbeel dingskracht een verhaal saarageateld, waarin waarheid en verdichting op behendige wijze zyn dooreen ge mengd. Men leze met oordeel De storingen begonnen Zaterdag, 25 Augustus, op Krakatao; men boorde duidelijk een dof gerom mel te Batavia en te Soerakarta. In den beginne maakte men zich weinig ongerust; doch enkele uren later begonnen steeneu te vallen, en den ganschen nacht viel een regen van gloeiende steenen en asch. Des morgens was dü gemeenschap met Anjer (aan Straat Soenda) geheel verbroken, daar de bruggen waren stuk geslagen en de wegen onbegaanbaar ge maakt. De beweging had zich uitgebreid onder het water der zeeëugte, dot hevig kookte eu siste, ter wijl ontzaglijke golven op den Javaanschen oever werden gestuwd. I)<M$mperatuur der zee steeg bijna 20 graden. Verre weg op Madoera, meer dan 500 mylen van de uitbarsting, rolden zware golven op den oever, hooge bergen van schuim opstuwende. Het gerommel werd allengs duidelyker, en tegen den middag spuwde de Naha Meru, d^grootste der vulcanen, geweldige vlammen. De uitbarsting ver breidde zich daarop over Goenoeng Goentoer en een aantal kleinere vulkanen, tot meer dan een derde der 45 Kraters op Java in werking waren of dreigden spoedig in werking te kómen. Even vóór het vallen van den avond werd de Goenoeng Goentoer bedekt met eene groote licht gevende wolk en uit den krater van den vulkaan vloeiden machtige stroomen witte, zwavelhoudende modder en lava, spoedig gevolgd door ontploffingen, door ontzettende» aschregen en groote stukken steen, die hoog in de lucht werden geslingerd en naar alle richtingen verspreid^ dood en vernieling brengende whar lij neervielen. Tegelijkertijd met deze uitbarstingen werden ver wante verschijnselen der zee waargenomen. De wolken WAren zoo overladen met electriciteit, dat men op een oogenbiik meer dan vijftien wa- terhoozen zag. Mannen, vrouwen en kinderen vluchten angstig uit hunne gebeukte huizen en vulden het verschrik kelijk tooneel aan met hunne angstkreten. Hon derden konden niet uit de buizen komen vóór deze op hunne hoofden nedrvielen en bedolven werden onder groote massa's steenen en modder. Zondagavond namen de schokken en uitbarstingen in hevigheid toe, ea Jbet eiland scheen geheel door de zee verzwolgen te zullen worden. Ter zelfder tijd werd de kost met steeds toenemende kracht gebeukt door ontzaglijke golven, die op enkele plaatsen ver landwaarts binnen drongen; groote kloven openden zich in den bodem en dreigden de huizen en hunne bewoners te verzwelgen. Omstreeks middernacht had het verschrikkelijkste van alle tooneelen plaats. Boven den Kanöang-bergkreten vertoonde zich plotseling eene geweldige lichtende wolk, gelijkende op die welke boven Goenoeng Goentoer werd waargenomen, maar veel grooter. Deze wolk nam voortdurend in omvang toe, tot zij een gewelf van bloedig rood en somber grauw vormde over eene uitgebreide landstreek. Gedurende dien tyd namen de uitbarstingen toe in hevigheid, en 8trooraen lava vloeiden langs de hélling van den berg omluK|SLs op hun weg vernielend en ver woestend. (SHBeks twee uur in den morgen van den volgenden Img verdeelde'' deze geweldige welk •'oh plotseling in stnkken en verdween binnen wei- nige oogeoMikken. Toen de morgen asnbrsk bleek het, dst eene ver- baxende uitgestrektheid lands, vsn Capooynpunt, tot Negery, Passberaug, eene oppervlakte vnn ongeveer vjjftig vierkante mijlen, geheel verdwenen was, Hier lageu de dorpen Negery en Negery Psesoerang; geen enkel hunner bewonen ontkwam den dood. Dit deel van het eiland was betrekkelijk minder dicht bevolkt, maar toch schat men het aantal der slacht offers nog op 15000. De geheele Kandsng-berg. ketling, die zich in een hslven oirkel vsn 65 mijlen langt de kunt uitstrekt, was weggezonken. De wateren van Welkom-Btai in de ntraat Soenda, vau Poper Baat ten Oosten eu van den Indischen oceaan, had den de plaats waar die bergen stonden bedekt en vormden er eene ootstnimige, wild bruisende we. Maandagnacht was de vulkaan Pspsndaysng vree- seljjk in werkiDg, terwjjl knallen, die vele mijlen In het rond gehoord werden, elkander afwiiseiden. Op Sumatra werden drie duidelijk te onderscheiden vlammeczuilen gezien, die zich van den top eene bergs tot eene ontzaglijke hoogte verhieven, en de gtneche helliug was binnen weinig tjjds bedekt met gloeiende lavastroomen, die zich op groote afstanden in alle richtingen verspreiden. Mijlen verin de rondte vielen steenen en het zwarte gruis dat omhoog werd ge worpen, verduisterde de lucht geheel. Een wervelwind vergezelde deze uitbarsting, door welke daken van huizen, boomen, noensohen en paarden in de lucht werden geblazen. De boe veelheid uit geworpen asch was zoo groot dat de bodem en de daken der huizen van Denamo er ter hoogte van verscheidene duimen mede werden bedekt. Plotse ling veranderde bet tooneel. De berg was in zeven deelen gespleten, zonder dat, zg het ook maar een oogenbiik te voren, iets deze gebeurtenis bad doen verwachten, en waar alleen de Papandayang gestaan had, stonden thans «even geïsoleerde pieken, in wier tUMchenruimte groote gesmolten massa's werden op gemerkt. Uit de spieten tT&den wolken van damp en lava, die in, gestadige stroomen vloeiende, lang zaam langs de hellingen van den berg stroomden, beddingèn vormende van twee honderd of drie honderd voeten in oppervlakte. i meest merkwaardige verschijnselen was dat in den voormiddag van Dinsdag veertien nieuwe vulkanen in straat Soenda voor den dag kwamen een aaneen gesloten keten vormende tnssefaeu St, Nitelaas pont aan de Javascbe kust en Hoga Punt tón de kust van Sumatra, by na tot de toppen wa$r Merak.en Middle Islands (dwars in den Weg?) op dien noodlottige» dag in de diepte verdwenen, bij den toegang tot Batavia bevond zich een groote groep huizep, die zich langs de kast uitstrekte eu door Chineezén bewoond werden. Dit gedeelte van de stad Ze,r^, &ekeel Ter*oest en het is niet zeer waarschijn lijk dat van de 250Q0 Chineezen die op die moe." raisige plek woonden, meer dan 5000 er het leven afbrachten. Zij bleven zich vastklemmen san hunne woningen tot de golven kwameo om hen weg, te spoelen, want de stroomen van vlammen lavn vreesden ze nog meer dan de stroomen van water. Van de 3500 Europeanen en Amerikanen te Ba tavia zgn 800 te Anjer omgekomen (f) De Euro- peeiche en Amerikaansche wijk was het eerst over stelpt met rotsblokken, modder en lava uit den krater, en daarop steeg het water en verzwolg het de bouwvallen, niets achterlatende om de plaats aap te duiden waar de buizen hadden gestaan en onge veer 200 inwoners medeileepende. Bantam was ge heel door water overstroomd en 1200 a 1500 meaeohen acht men verloren. Het eiland de Serang werd geheel overstroomd en geen enkele der inwo nen ontkwam den dood. Amsterd De heer Gh. Lucas, architect in djenst vsn het gemeentebestuur van Parjje, en eeu van de werk zaamste leden eener commissie, die belast is met de inrichting vsn het vak-onderwga voor hand werkslieden aldaar, zette Mssndsg te Amsterdam in een boetende causerie, voor een klein aantal be langstellenden, uiteen wat de stad Pargs voor dit gewichtig onderdeel der volks-opvoeding voornemens is te doen. Wat zij reeds doet, ken men op de internationale tentoonstelling, in het gebouw der stad Pargs, zien, De daar geplaatste kasten bevatten het werk der leerlingen van de Pargeebe ambachtscholen t van de jongeus teekeningen, boetseer- en modeleerwerk, amids-, timmermans- eu sohrijnwerkersaibeid; van ds meisjes proeven in het naai- en modevak. De heer Luoas had zgn voormiddag besteed met bezoeken van de Amsterdamscbe ambachtschool en ven de induatrieschool voor vrouwelijke jeugd. Tot bijzondere opmerkingen hadden deze inriohtingen hem geen aanleiding gegeven; alleen wees hij er op, dat ze, als bestemd, de eerste voor zonen van hands- werklieden, de andereu voor meisjes uit den bur gerstand, geen maatstaf opleveren voor hetgeen bet gemeentebestuur van Pargs zich voorstelt. Dit wil de opleidiug ter baud nemen vau de groote massa der kindereu uit de volksklasse. De sebssrschte vau goed onderwezen haudswerklieden, welke zioh in Frsakrgk evenals overal elders deed gevoelen, heeft daar aanleiding gegeven tot de oprichting der be staande beroeps-ieboleu. Hetgeen de afgetreden pre fect, de beer Hérold, en de onder zgn bestuur be noemde commissie op het oog heeft, is de verbe tering, niet slechts vau <le beroeps-opleiding, maar ook van het buiseijjk leven der arbeidersklasse, door middel vau de school. De eenzijdige ont wikkeling der nijverheid heeft, in onzen tgd, in groote taste het hare toegebracht om het huiselijk leve» der handwerkslieden te bederven, zoo niet geheel te vernietigen. Terwijl de ouders in de fabriek of de werkplaats zijn, verwilderen de kin deren. Zelf volwassen gewordeu, zijn tij die bier- doór slecht opgevoed en onderwezen werden, buiten staat om, op huune beurt, sis goede huisvaders eu moeders bunue kinderen voor te gaan. Terwijl men daarom begonnen is met zich de vraag te stellen; moeten wjj l'école dam 1'atelier of wel 1'atelier dam l'école brengeo, is men gaandeweg tot de overtuiging gekomen dal geen dezer twee oplossingen aan het doel beantwoorden zou. Men wil nu, tusschen de school en de werkplaats in, inrichtingen van gemengde» aard in 't leven roepen, welkr, bewaarschool ia de eerste jaren, daarna school voor lager ouderwijs, vervolgens museum, labora torium op bescheiden sckasl, uitspaar,ingtlokaal, 1 eiodelgk naar. de beroeps- de kook- en de huis houdschool voor bijna volwassen jongens en meisjes loeren zal. I Eigenlijk is dat sllee nog niet genoeg. De school l zal de kinderen op bun 3de of 4de jaar ontvangen. Reeds geruimen tgd vroeger zou de beer Lucas zé i in crèches of kinder-bewssrplsstsen willen .opnemen, die evenzeer voor de buitenshuis arbeidende ouders eene dringende behoefte,; als voor de bewaarschool eene heilzame voorbereiding zullen wezen. Maar tot dit denkbeeld beeft bij zjjne medeleden der com missie pog niet kunnen overhalen. De kinderen komen 3 of 4 jaar, onder vrouwe lijke leiding natuurlijk, en jongens met meisjes bjjeen. Na een of twee jarer, reeus, wanneer het onderricht volgens de Fröbel-metbode een aanvang neemt, worden de beide geslachten gescheiden. Wat nu, vsn het allerrerste uur af dat er onderwijs gegeven wordt, eeue eerste, zoo niet de voornaamste plaats inneemt, is het teekenen. Niet na, mSar tegeljjk met lezen en schrijven. Even noodig, zoo niet nog noodiger, alt deze twee, is de kinderen ieeren zien. Daarom niet slechts teeltenen, maar zoodra het maar (enigszins kan ook boetseeren, modelleeren en kleu ren. En natuurlijk geeu teekenen naar voorbeelden maar naar de natuur. Le deuia, tout toutee set Jormes. Teo einde de vraag Técole dam 1'atelier, of om gekeerd te kunnen beantwoorden, heeft men zich op de hoogte moeten stellen van nagenoeg alle be staande inrichtingen van ambachtsonderwjjs. Welke uiteenloopende inzichten daarbjj ontmoet worden, bljjkt o. a. hieruit dat op een Engeltche meisjes school de leerlingen worden opgeleid voor het fijne sohrjjnwerkefsvak. De directrice had den heer Lucas gevraagd of hjj niet dsebt dat er te Psrjjs, bij ds dikwjjls voorkomende werkstakingen ia dit am bacht, voor hare leerlingen, die bovendien Mie Fransch verstonden, eene toekomst wesen zou P «Eene toekomst had de nrohiteot geantwoord, „Ooh ja, maar niet eene zooals gjj die voor haar wenschen toudt 1" Na bet doorloopen vsn den Fröbel-oursus op de toekomstige inriohtingen der stad Parijs, tullen de kinderen aan het lager onderwjjs en toodra mogeljjk ook aan het vak-onderwjjs geset worden. Do meisjes gaan tevens huishouden en koken Ieeren, niet zoosls op de Engelsohe kookscholen, bet „lekker" koken, maar het klaarmaken van een werkraanspot, zuinig eu smakelijk. Men zal met zorg traohteu het huishou delijk en bet vak-onderwjjs van elkaar gescheiden te koudon zoo b. v. behoort het wasschen en opdoen van de wssch tot de huishouding, maar het beroep van wsichvrouw op de beroepschool. De jongens bljjveu natuurlijk meer tot bun gekozeu beroep be paald. Iutusschen tel men op de san de school verbonden museums eu verzamelingen de kinderen Ieeren zien en opmerken, hun smaak vormen, hun ile eenvoudigste en nuttigste beginselen van schei-, natuur- en werktuigkunde, technologie, al vertellende en vertoonende, deelachtig doen worden. Op deze wijze hoopt de stad Parijs, die de wich ten op hun 3e ot 4e jaar ontvangt, jongelingen en jonge dochters van 16 of 17 jaren te kunnen afleveren, de jougens in staat om hun brood te verdienen, de meisjes bekwaam om een burgerhuishouden te vos- ren en nog er wat bjj te verdienen indien dat noodig is,- Aldus hoopt men het mannelijk geslacht te behouden voor veiwildering in het gevaarlijk loop- en leerjoogenatjjdvak; de meisjes te bewaren voor dien vsaknoodlottigen overgangstijd, wanneer zoovelen, tot weinig bekwaam, door btre ouders afgestooten of bjj hen althaps weinig heul of steun ontmoetende, bijna niet anders kunnen dan zinken tot eene laagte waar een oppassend werkman haar de hand 'niet meer verleenen kan. „Ziedaar wat wij out voorstellen" zoo besloot de heer Lucas, zijn met de geestdrift van een warm menechenvriend uitgesproken verhaal. „Dwalen wjj, hét zal niet zjju dewijl we het goede niet wil- lee. Blijkt hetgeen we op het oog hebben, eene utopie te zijo, de stad Parijs zal zich kunnen troosten met de gedachte dat zij bet eenige beproefd heeft, om bet zoo deerlijk uit zgn verband gerukte hui selijk- en fa i ilieleveu van den handswërksman te hersteliep eu teveue hem, door beter opleidiug tot zjjn beroep, in den levensstrijd sterker te doen worden." Veel van het medegedeelde is alleen in het licht der eigenaardige Parjjache toestanden te begrijpen. Maar bet is niettemin belangwekkend in hooge mate, de pogingen gade te slaan, welke door een verlicht en op democratische beginselen gegrondvest bestuur worden aaugéeend, om den toestand van het volk te verbeteren. Door dwsze vrees vin een zenuwachtige dame, is dezer dagen bij de Russische stad Gharkow een ernstig spoorwegongeluk veroorzaakt. Er loopen nl. bjj dat station verscheidene lijnen een eind weegs naast elkander. De dsmo nu zag een trein aankomen op het spoor naast dst van den trein waarin zij zat, en meeuende, <dst hjj op hetzelfde spoor reed, be gon zij te schreenwen„Daar komt een trein op ons spoor 1 Een botsing 1 We zjjn verloren De andere reizigers werden voor het meerendeel daardoor zoo verschrikt, dat zjj uit raampjes cn por tieren van de coupés sprongen, en door den trein, die er juist op dit oogenbiik voorbijkwam, werden 20 overreden. De passagiers, die san den anderen kaut uit dén trein sprongen, bekwamen zeer ernstige verwondingen. Aan de kusten van Newfoundland heeft een zware storm gewoed. Een aantal booten en vis- sehersvaartuigen zjjn op de groote zandbank ver gaan. Men spreekt van 80 verongelukte personen. De Berljjnsche bladen zjju natuurlijk gevuld met bijzonderheden nopens hst. oMzaUeud ongeluk, dal jl. Zondag-avond bjj het spoorwegstation te Steglitz plaats greep. Die details sgn meest vsn sulk een vreeselgken sard, dat het mensehslgk gevoel terug deinst voor het schilderen vsa die tooneelen. Het publiek droeg zelf de schuld vau de ramp, want het drong, op voofgtng van een onderofficier-vuur werker vso Berlijn, die eeu gieren afeluitstang ter zjjdé wierp en zoo de menigte gelegenheid gaf op deu rpoorweg zelveu te komen, op verboden terrein. Men maakte zulk een haast om zich een plaats te vertekeren in den trein, die van Potsdam kwam. Toen men lich eenmaal op den verboden weg be vond, kwam plotseling de posttrein van Berlijn naar Potsdam aanstoomen. Te vergeefs hield de baanwachter den komenden trein de roade lantaarn tegen; bet was te last, de machinist kon niet meer remmen, het ongeluk was binnen eenige seconden een feit. Twee minuten daarna was de posttrein reeds te Lichtenfeld; de radereu der machines waren met bloed beelekt; stukken vleesch waren tegen de wagens geslingerd en kleefden er aan vast. Opmerkelijk is het feit, dat door de Begeering in de jongste zitting van den Pruisischer, Landdag een voorstel was gedaan pm bet station Steglitz te vergrooten. De kosten van dst werk werden geraamd op 422,000 mark. Dis voordracht werd echter met 179 tegen 141 stemmen in de zitting van 7 Mei 1883 verworpen. Tot op Maandag werd de dood van 19 personen geconstateerd en het zwaar verwond geraken van 4 personen. De Duitsche rijksdag' heeft zjjn taak afgedaan, namelijk het Spaansche handelsverdrag aangenomen ook werd de door de regeering gevraagde indemniteit verleend, hoewel de secessionisten, de Fortschritt- partij en een deel der natiouaal-liberalen er tegen stemden. De interpellatie van den heer Rickert over de verkiezing te Torgau lokte alleen eene verklaring van den staatssecretaris Bölticher uit, die als reden van het uitstel den watersnood en de oogst opgaf. Uit Hongarije komen zeer treurige beriohtende agitatie tegen de Honga&rsche heerschappij zit in aller hoofden en heeft zieh van de besten meester gemaakt. De ban van Croatië weigert hardnekkig uitvoering te geven aan de besluiten der ministers. Daaren boven sehgnt de anti-semietiscbe beweging met bare «nti-soeisie gevolgen zich meer en meer uit te breiden. In de oomitaten van Zala en Somogy hebben alleen de troepen een einde kunnen maken aan de plun dering van de woningen der Joden, en deze hebben op vele plaatsen de vlucht genomen, uit vrees vsn vermoord te worden geljjk de ecbooimeester vau 8i- mada. Eeu officieus orgaan van Hongarije meldt, dat te Egerzeg meer dan 40 gekwetsten zich bevin den en een tiental dooden, en dat vele arrestaties hebben plaats gehad. Alleen het geweld van wape nen zsl kannen te weeg brengen wat de heerTista meer door overreding socht te verkrijgen. Het anti semitisme moet tegeogegaan worden in de personen die den hoop aanzetten tot roof en brandstichting. En dsn beklagen de agitators zich nog dat zjj niet begrepen worden. Zij wisten dus uiet, de huiche laars, dat zij, door tot jodenvervolging aan te zetten, dierlijkheid preekten! Men weet wat de aanleidende oorzaak tot de on geregeldheden was: het volk van Croatie is op zijn eigen taal gesteld, en krachtens het tractaat met Hongarije moet die taal voor Groatie de officieele taal bljjveu. Toen de directeur der financiën derhalve Hongaareche wapenschilden met opschriften' in het Hongaarsch hoven de belastingkantoren deed plaatsen, verwekte dit groote ontevredenheid; vandaar de on geregeldheden. De Ban (gouverneur) van Croatië, Pejaesevitch, had zieh verhouden de wapenschilden te doen ophangen en dit was hem ook gelast door de regeering. Dat men verkeerd deed de wapenschilden te doen plaatsen wordt algemeen erkend. De moei lijkheid is nn dezede Hongaren meenen, dat hun rijksdag de zaak moet uitmaken, terwijl de Croaten geen andere autoriteit willen erkennen dan die, welke het tractaat sloot, de Croatisehe en Hongaareche landdagen. Ruis Zorilia heeft zich te Geueve laten intervie wen door deu correspondent vau de Daily Neut" Hjj zeide, dat hij vrijwillig Frankrjjk had verlaten om dat land niet in moeieljjkheden te brengen en dat de jongste beweging iu Spsnje vsn geen der partijen in Frankrijk eenige hulp of aanmoediging had ontvangen. Hjj zelf verklaarde in het geheel niet van revoluties te houden; wat hij voor Spanje het wenscheljjkst achtte, was eene constitntioneele monarchie, en deze was uiet meer mogeljjk. Ko ning Alfons en zjjn raadslieden hadden door de pers aan handen te leggen, door bet recht vao vergade- riog te beperken en door het aanwakkeren van godsdienstige onverdraagzaamheid bewezen, dat zijzelf de Regeering van de Bourbons onvereenigbaar achten met vrijheid. Met volkomen ergheid en algemeen stemrecht was een revolutie onnoodig; waar zjj ont braken, kon die een plicht worden. Met' de ver drijving van den hertog van Aosta achtte Zorilia de laatste kans voor een permanente restauratie der monarchie verkeken. Koning Alfons kon thans öf het Ministerie oplsppen, of zich geheel overgeven aan de conservatieven, öf de csnetitntie van 1869 herstellen en algemeene amnestie toestaan. In het eerste geval waren nieuwe pionuueiameuto's te duchten, iu het tweede sou de val der dynastie worden be spoedigd en iu het derde zou hjj, Zorilia, een op positie organiseereo, waardoor de monarchie toch zon moeten vallen. Een revolufie was derhalve de eenige mogelijke oplossing, maar deze zou alleen mo geljjk zjjn met behulp vsn het leger. Near men zegt zjju te Londen onrustbarende be richten uit Amerika ontvangen met betrekking tot de plannen der Iereche samenzweerders. In de laafst- verloopen veertien dagen moeten vele Iereche Ame rikanen iu Engeland zjjn aangekomen. De Loadeueche correspondent der Neue Jreit Preste heeft met een hooggeplsatsten diplomaat een onder houd over de Tonkin-quaestie gehad en daarvan verslag gegeven. „Het met Annam gesloten tractaat zal in den toestand van het oogenbiik niets veranderen," beweert die diplomaat. „China tal het nooit erkennen. Tonkin is de oorzaak vao al de moeieljjkheden geweest; van dit gewest wordt in het tractaat niet gesproken, en in plaats van Tonkiu, „een der rjjkste provinciën", Ijjft Frankrjjk Bluthouan iu, dat niets waard is. Het conflict is nog op verre na niet opgelost, en ik geloof dat de houding, door den heer Challemel-Lacour tegenover markies Tseng aan genomen, den toestand slechts verergeren zal." Volgens het Mémorial diplomatique heeft lord Gran ville, Engelands minister van buitenlandsche zaken, bjj het Hemelsehe Rijk zulke ierachtige vertoogen ten gunste van het behoud van den vrede tueseheu China en Frankrijk ingediend, dat, in weerwil van alle gernohten die iu omloop zijn, men de vrees voor een gewapend confliot ongegrond acht. Intusschen zjjn de uit Hongkong ontvangen b-riohten uiet bjj- zonder geruststellend. RECLAME. Wanneer conservatieve geneesheeren aan hunne zieken bet Hop-Bitter voorschrijven ia plaats vsn de gewone apothekers-recepten; is zulks alleen daar aan toe te schrijven dat zjj daarin het eenige mid

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1883 | | pagina 2