I
ELS,
ren.
hOM.
ES,
Ml.
ER,
m
D.
LAL,
:rt,
trijs.
BINNENLAND.
1883.
Vrijdag 28 September.
N° 2980.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
-e
tgen
’S
f,
a
ÏR.
34/35.
JSZEA.
IE
1
«G.
rwijzers
sen.
Staten-Generaal. Twmdï Kram. zitting
ran 25 September.
en
te’
is eerst
ing.
‘■M
■1
zaak, afloopeude ia.
I
f’
ER.
■<4i
BEVER—
AGT met
hebbenden,
meente zal
Onder-
I, die zich
iet examen
2 uren in
ven in: de
e, de Ge-
Wiekunde,
de Paeda-
tornoemd,
SNDOORN.
g, op halve
A,
sesche
r.
iBtelling te
i Gouda,
lijk. ia.
De heer v. i’
dat zonder met den vorm zeer ingenomen ie zijn,
DERS van x
GOUDA, 27 September 1883.
Bij kon. bealuit is benoemd tot rechter in de
arr. rechtbank te Dordrecht, mr. J. W. Menton,
thana kantonrechter te Woerden.
GOUDSCHE COURANT.
mscht deel
n de vast
er dén jaar
Secretaris
DONDER-
29 SEP-1®
;s tusschen'
aan 1877 werden gepensioneerd, hun pensioenen
eenigszins te verhoogen. Wanneer de pensioenen,
.óór de invoering der wet ran 1851 verleend, ver
hoogd werden met ongeveer 30 pCt. en die onder
de werking dier wet toegekend, met ongeveer 20 pCt.
van het verschil tusschen de normale pensioen-be-
dragen van destijds en nu, zon de tegemoetkoming
reeds niet onbelangrijk zijn.
De eerstbedoelde pensioenen zouden dan stijgen:
voor weduwen van soldaten met 30, voor korpo
raals met 45 en voor onderofficieren met 75 gulden
'a jaar.terwijl de overige pensioenen, vóór de wet
van 29 Mei 1877 toegekend, zouden worden verhoogd:
voor de weduwen ran soldaten met 20, voor de kor
poraals met 25 en voor de onderofficieren mpt 40
guldens *a jaars.
Jaarljjks ,ou dit thans den Staat ongeveer ƒ70,000
kosten. De Minister, dat bedrag op zijn begrooting
uittrekkende, doet dit in de overtuiging, dat niet
alleen een welgeplaatst gevoel voor het deerniswaar
dig lot van zoovele ond-militairen, maar ook een
welbegrepen Staatsbelang nopen moet tot het verlee-
nen van deze hulp, die bovendien, uit den aard der
U
en Ver-
zij nochtans zich daartegen niet zouden verklaren*
omdat de commissie nu eenmaal gezegd heeft dat
er geenerlei vijandige beteekenis in ligt. Daaraan
wilden zij zich houden en daarom behoeft geen noo-
deloos debat gevoerd te worden.
De heer Schaapman, ook de strekking van het
adres npmens de commissie verdedigende, verzette zich
tegen de opvatting alsof hier van adder» of van
coup de Jarnac sprake kan zijn, indien men het er
slechts niet in zoeke. De bedoeling ie eenvoudig
een welwillende neutralist te betrachten' jegens de
Regeering, haar geen beloften te doen, geen critiek
uit te oefenen, maar te wachten op haar daden, die
nn nog ontbreken.
De Ministers van binneulandscbe raken en kolo
niën voerden daarop nog het woord. De eerstge
noemde verklaarde dat de defensiezaak een zorg blijft
der regeering, maar in afwachting van de resulta
ten der grondwetsherziening de militaire ontwerpen
worden ingetrokken. De financieele wetten zullen
over eenige dagen ingediend worden. Beide mi
nisters protesteerden tegen de meening dat de Gou
verneur Generaal of de booge ambtenaren moeten wij
ken voor bet votum der Kamer.
De heer Heemskerk waarschuwde daarbij tegen een
nieuwe politieke crisis, welke uit die zaak schijnt
te kunnen groeien. Wat het adres betreft, aanvaardde
dé Minister de beteekenis van neutraliteit door den
beer Schaepman gegeven in den zin van onbevangen
onderzoek dar regeeringsdaden.
De algemeene strekking is aangenomen met 47
tegen 30 en het adres met 39 tegen 28 stemmen
na óéu betuiging van leedwezen van den heer Ken-
chenius over de voortdurende ongesteldheid van den
Kroonprins en van blydïshap over diens leiding van
de commissie voor de ramp in Indië.
Op een interpellatie van den heer Virnly verklaarde
de Minister van Buitenlandsche Zaken dat de Neder-
landsche consul-g&eraal te Bern de opdracht heeft
om lot de Bernsche Convestie ia zake de phylloxera
toe te treden.
g< - -
het ontwerp stemmen. Verder verklaarde hij ’t te
betreuren, dat in.de Troonrede* geen woord ia ge
sproken over de inrichting van Onze levende strijd
krachten; en hy vroeg naar de meening van den
Min. dienaangaande. Ziet deze geen gevaar in de
bestendiging van den tegenwoordige^ toestand nog
voor eenige jaren F
De heer Sohimmelpenninck v. d. Oye aannemende
dat de heer Mees, bij zijn toelichting van het adres
zijn heilige overtuiging heeft uitgesproken, meende
echter na het debat van gister, voorat na de rede
voeringen van de heeren v. d. Hoeven en Bastert,
te moeten volbouden dat er by dit adres een politieke
adder onder bet gras schuilt. De liberalen schynen
afgesproken te hebben niet te praten; 'maar onder
van Hall o. s. wisten zij toch wel het debat tot
in het oneindige te rekkeu, zonder de zaken af te
doen. Terugkomende op de Billitonzaak, zeide de
spr. dat bij zonder te hebben gevraagd terugroeping
van den Gouv.-Generaal, evenwel van oordeel blijft
dat door het daar gebeurde het prestige van ons
gezag ontzaglijk heeft geleden.
De heer v. d. Hoeven bleef, ondanks de toelich
ting van de commissie zijn meening omtrent de
beteekenis van het adres volhouden. Wat de Bil-
liton-zaak betreft, had hij wel verwacht dat dit Kabi
net den Gouv.-Generaal zou handhaven. Aan den
Koning komt dit recht toe. Maar bij de begrooting
kan de Kamer dan haar gevoelen ten deze doen
blyken.
De heer Keucbenius weersprak de meening van
den Minister van Koloniën, Maandag geuit, dat de
Gouv.-Generaal alleen verantwoordelijk zou zyn aan
den Koning. De Regeering is wel degelijk verant
woordelijk voor de uitvoering van een votum, waarby
door de Kamer verklaard is dat de G. G. de wet
ten geschonden, zyn bevoegdheid overschreden en
’s Lands belang benadeeld beeft. Dit verschuilen
achter den Troon raakt de geheele Regeering en niet
enkel den Minister van Koloniën.
De heer Wiutgens verklaarde zich ook tegen de
afwyking van de traditie, die belet dat men groote
beginselen met de Regeering bespreke, zooals er zoo
veel aan de orde zijn. De vertegenwoordiging is
verplicht den toestand onder de oogen te zien en
na te gaan of er mogelijkheid - is om trog te her
stellen wat er in dien onrustbarender: toestand zorge-
d. Linden en jporver Hooft zeiden
De subsidiën voor de monumenten, welke ten vorigen
jare ondersteuning erlangden, zyn op de begrooting
tot hetzelfde bedrag uitgetrokken. Dj verhooging
van het totaal is het gevolg van he't Uittrekken van
subsidie voor de kerk te Geertruideaberg en voor
het raadhuis te Veere, welke beide monumenten reeds
voor eenige jaren ondersteuning erlangden. Te
Geertruidenberg werd toen de geheele kap, welke
dreigde in te storten, hersteld. De beschikbare mid
delen lieten evenwel niet -toe, ook te voorzien in
den slechten toestand van de afdekkingen der steun-
beeren, hetgeen thans geen langer uitstel gedoogt.
Het voornemen is, daartoe eene som van 5000,
over 2 jaren verdeeld, bij te dragen. De vroegere
herstelling aan het Raadhuis te Veere betrof de
spits van den toren, welke door het onweder was
beschadigd. Met het thans voor eens uitgetrokken
subsidie wenscht men de houten gaanderij van den
toren, welke dringend voorziening eischt, te restau-
reeten.
De vermeerdering der uitgiven voor’s. Ryki mo
numenten laat toe, zonder verhooging van het totaal
bedrag, hetwelk jaarlijks voor de instandhouding van
gedenkteekenen wordt toegestaan, bijstand te ver-
leeuen tot de restauratie vau twee belangrijke gebou
wen, welke geschiedkundige en kunstwaarde bezitten.
De herstelling van de in. 1452 door Hertog Arnold
van Gelder gestichte groote kérk te Arnhem, betreft
het fraai gebeeldhouwde Zuidei portaalhet uitge
trokken subsidie wordt voor eens verleend. De kerk
van Meersen, gebouwd t^r plaatse waar de Villa Re
gia stond, binnen welke in 847 het Rijk van Karei
den Groote verdeeld werd, is het fraaiste gebouw van
dien aart} in het zuiden van Limburg. De hecht
heid van dit monument liet echter veel te wenschee
over, zooals hieruit kan blijken, dat in 1879 een
der gewelven instortte en men de kerk moest slui
ten. Aanstonds werden de herstellingen met bei ulp
van bijdragen van gewest en gemeente ondernomen
en z:rgvuldig geleid, doch om die tot een goed einde
te brengen ontbreken de middelen. De bedoeling, is
van rykswege bet uitzicht te openen op eene onder-
De collecte voor hen, die door de ramp in Indië
ongelukkig werden, heeft hier ter stede opgebraobt de
som van 1343 83.
Zij, die alsnog iets voor dat doel mochten willen
afstaan, gelieven dat te zenden aan den heer A.
Smits, Gemeente-Ontvanger alhier.
Mej. van Schouwenburg te Schoonhoven is benoemd
tot Onderwijzeres te Amsterdam.
Voor het kantongerecht te Gouda stonden ld.
Woensdag niet minder dan 38 personen terecht wegens
het zieh in kennelijken staat van dronkenschap be
vinden op den openbaren weg te Gouda. Van dezen
waren slechts 6 voor het kantongerecht verschepen,
terwijl 32 afwezig waren gebleven.
De minister van binnenlandsche zaken heeft aan
de Tweede Kamer eenige inlichtingen verstrekt op de
adressen van P. Schelling eu Zoon en andere steen
fabrikanten in Zuid-Holland en van de Kamers van
Koophandel en Fabrieken te Deventer en te Assen
over het gebruik van Belgische steen bij den bouw
van lagere scholen. Daarin wordt gezegd dat de
loop van vermelde aangelegenheid aan de Tweede
Kamer bekend is uit de overgelegde adressen der
steenfabrikanten.
Daarin wordt geklaagd, dat de iulandsche nijver
heid wordt benadeeld, omdat bij den bouw van open
bare lagere scholen, het gebruik van Belgische steen
zou zijn voorgeschreven. Tot adstructie dezer klacht
worden drie gevallen genoemd; er wordt namelyk
gewezen op de bestekken vuor het bouwen van scho
len te Krabbendyk, Scbore en Hansweert.
Het is mebleken, zegt de Minister, dat in die be
stekken dè’ Belgische baksteen alleen is voorgeschre
ven voor de metselwerken onder het trasraamdat
de diatricls-schoolopziener deze bepaling heeft goed
gekeurd, omdat deze steensoort, maar bet oordeel der
deskundigen, voor fundeeringen zeer geschikt is, en
dat derhalve de voorstelling in de bedoelde adressen,
als zoude voor den bouw en verbouw der genoemde
gebouwen uitsluitend Belgische baksteen zijn voor
geschreven, onjuist is, daar aan genoemde gebouwen
voor,verreweg helgrootste gedeelte NederlSndsche steen
gebruikt is.
Het komt niettemin aan den Minister voor, dat een
bestek, houdende het voorschrift om bij uitstoting
voor eenig werk buitenlandachen baksteen te gebrui
ken, door den districta-schoolopziener bad moeten zyn
afgekeurd. In dien zin is eéu aanschrijving aan
ieder der distriot-schoolopzieners gericht hoewel het
geval sléchts in twee schooldistricten schijnt'te zijn
voorgekomen.
Naar bet V. D.*met zekerheid verneem^ zal de
onthulling van het standbeeld van Graaf Jan van
Nassau op* Maandag 15 October a. s. plaats hebben.
Z. M.,de Koning heeft aan de commissie toezeg
ging gedaan de plechtigheid met HDs tegenwoor
digheid te willgn vereeren.
Het badseizoen te Soheveningen wordt Zaterdag
6 October gesloten.
1 Het bericht, dat de tentoonstellingsbtery in de
helft van November zal trekken, is if zoo verre
juist, dut den loden November eene gedeeltelijke trek
king vab de tweede serie zal plaats hebben. Wanneer
echter de geheele trekking zal geschieden, is nog niet
bepaald, maar dit zal in het einde van October door
het bestuur in eene offiojeele anifonce worden mede
gedeeld. (Hand.)
Een belangrijke maal regel is door den Minister van
Oorlog voorbereid. Hij wenscht nl., ter verbetering
van den hoogst trèurigen toestand der onderofficieren
en mindere militairen, die vóór de invoering der wet
genezen
th ode.
In deze zitting zijn de heeren 't Hooft
meulen beëedigd.
De beraadslaging over het adres van antwoord
wordt voort-gezet.
De beer Reuther, van oordeel dat ook na het
debat van gister, groote onzekerheid blyft bestaan
omtrent de beteekenis van het adres, wilde tot den
'ebruikeljjken vorm terugkeereu en zou daarom tegen