ETEN
door mjjne
i de jongste
onderzoe-
bopigste ge-
itoring te
le noo<flot-
ige buiten
ziekten en
w
SN.
lect.
I
"f
1883.
Zondag 21 October.
N° 2990.
a
Cie-,
arkt, H 94.
J 6.
JVieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
beth,
I
i
nts.
lelijk!!!
Dr. Lowet
lang zoe-
arwater
eljjke mid-
irdert bin-
llen Baard
uitvallen
enwater,
ien de heil
ozen Oogen-
HET RAEEORT
der begrooiingscommissie.
iwjjzing 80
op andere punten zgn bare opmerkin-
>r B. en W. eene aanleiding geweest
antwoordt heeft, zegt zjj. Als de commissie
ie Gouda.
aren zonder
laat is, ge
ide Kunsten
tirecteur dér
Jtrecht.
kerd. Ver-
-ande ziekte
iiappeljjke
E RUHR
GOUDSCHE COURANT.
lis, mits bjj
haar gebrekkig of ongemotiveerd
Onder de punten, waarpver de
het college van B. en W.
hebben op het lager onderwijl
voor. De commissie wenschl
dgens art. 3
iderwijze rea
ders, Leiden.
Voorburg.
al.
RINKMAN
komen
geschilderde
Janskerk te
mis der St.
iningen,enz.
rljjk levens-
i Gebroeders
UÖU unu Uü ÖC. pupIIcn UCClb U1CVÖ UI CO
dingen op de bekwaamheid van de hoofden der 1
2e burgerscholen, maar klaagt, terecht of ten
onrechte, dit laten wjj voor *t oogenblik in het
midden, inzonderheid over gebrekkige leiding en
gemis aan samenwerking tusschen de aan deze
scholen verbonden personen. Dit althans zjjn
de voornaamste grieven, die ons ter oore zyn
gekomen. Wellicht, dit voegen wij er onmid-
dellyk bjj, ligt dit ten deele aan de gunsti
ger omstandigheden, waarin de le burger
scholen verkeeren, want zjjn wy wel inge
licht, dan is het daaraan verbonden personeel
grootendeels door de hoofdonderwjjzers zelven
gekweekt en daardoor meerder invloed van het
hoofd der school op de onderwijzers en grooter
eenheid van inzichten en methode verzekerd.
Het is een feit, dat er op de le burgerscholen
t »n
een
de zyde
sommige
le regeling
men succes.
.0-
i uitvinder
i de Keyser
verzonden
bedrag in
or gefran-
schillende klassen en uiteenloopende behoeften,
de schoolgelden naar de maatschappelijke stan
den der vermoedelyke bezoekers geregeld wor
den. Als men de bestaande regeling uit dat
oogpunt gebrekkig acht, dan zouden wy niets
hebben tegen eene herziening. Maar toch raden
wy voorzichtigheid aan. Want goed onderwjjs
is voor onze jonge staatsburgers even noodig
als brood en hoe gemakkelyker het den ouders
gemaakt wordt om elk op zjjne wjjze de goede
vruchten te plukken van het door de overheid
ingerichte schoolonderwijs, hoe eer zy er toe
zullen overg'aan en onze raad heeft bjj elke ge
legenheid getoond een warm hart te hebben
voor dat groote volksbelang. In allé gevallen
behoort aan de betalende ouders de vrjje keuze
gelaten te worden, welk onderwjjs en welke
school zy voor hun kinderen het meest ge-
wenscht achtenzy kunnen zulks het best zelf
beoordeelen. Wy zeggen dit er uitdrukkelijk
bjj, omdat wjj in het rapport een niet onder
woorden gebracht streven meenen opgemerkt
te hebben, om door verhooging van schoolgeld
op de le en gelyktydige verlaging op de 2e
burgerschool het bezoek van deze laatste in
de nand te werken. Het heeft allen schijn
alsof de commissie, getroffen door het geringe
aantal jongens en meisjes, dat de 2e burger
scholen bezoekt, naar middelen heeft omge
zien om daarin verandering te brengen. Van
daar onzes inziens de verwyzing naar ede
uitbreiding die in de laatste jaren aan het
onderwijs gegeven ie.» Wjj nu zyn van mea
ning, dat dergelyke drang niet op den weg ligt
van het gemeentebestuur. Als dat gezorgd
heeft voor goed 'ingerichte scholen en paar het
vermogen der bargsrjj guMttnndigd schoolgeld,
moet zjj het gebruik, dat er van gemaakt wordt,
overlaten aan de ouders, die om de een of
ander; reden de eene school Herkiezen boven
de andere. Kunstmatige bevolking van scholen
te verkrijgen door knutseling met het school
geld, zal bljjken onbegonnen werk te zyn. Laat
de gemeente zorgen, dat de scholen, elk in haar
soort, goed zyn en van zelf zal elke stand de
inrichting zoeken, die met zyn behoefte over
eenkomt. Te meer klemt deze overweging,
omdat de commissie, naar ons voorkomt, op
den verkeerden weg is, als zjj in het lage
schoolgeld de reden zoekt, waarom van de le
burgerscholen naar evenredigheid meer gebruik
gemaakt wordt dan van de 2e. Vooreerst ach
ten vele ouders, die voornemens zyn hunne
kinderen tot middelb. of gymnasiaal ond. te
laten o vergen, het uitgebreider leerplan dej 2e
burgerscholen terecht eer een nadeel dan een
voordeel. Ten andere heeft men iets tegen deze
scholen zelf. Het is een teer punt, wat wjj daar
aanroeren, maar als orgaan der openbare mea
ning aarzelen wy niet te zeggen, dat naar ons
bescheiden oordeel de grooter sympathie waarin
de hoofden der le burgerscholen zich verheugen
mogen, de grooter tevredenheid over den alge-
meenen geest, die aan deze inrichtingen heerscht wjjs in dat vak niet aan de verwachting be
en de daardoor verkregen resultaten de voor- antwoordt heeft, zegt zy. Als de commissie
name redenen zyn waarom deze scholen pp ook hier de punten op de i's had willen zetten,
in ’t oog vallende wjjze beter bezocht wor- zou zy, dunkt ons, gezegd hebben: omdat wy
den dan de 2e. Het publiek heeft niets af te niet tevreden zyn over de wjjze waarop dit
1 gegeven wordt, omdat het publiek klaagt over
te weinig geregeld onderwjjs, te veel vrye oefe
ningen, enz. Maar is dit eene reden om niet aan
heilzame lichaamsoefening te doen? Men noodige
liever het gemeentebestuur uit, de gymnastiek
aan de scholen zelf, onder toezicht van het
hoofd der school te laten geven, meer alsinte-
greerend deel van ’t onderwjjs; met meer on
derwijskrachten en geregelde controle. Bjj wat
meer belangstelling van de zyde der autoritei
ten, die thans Gods water laten loopen over
Gods akker, wat meer geld voor onderwijzers
zou er van dat vak meer te maken zjjn dan
nu. Inderdaad, afschaffen van onderwjjs is eene
al te gemakkeljjke manier om geen onderwjjs
te hebben, dat niet aan de gekoesterde ver
wachting beantwoordt.
kinderen zyn, wier ouders geen bezwaar heb
ben tegen het hooger schoolgeld der 2e, maar
tegen deze laatste scholen zelf. Dit moest niet
zyn. Zoodra daarin verbetering komt, zal zeker
een rationeeler verdeeling der kinderen over de
burgerscholen vanzelf volgen. Met dat doel
hebben wjj openhartig den stand der publieke
opinie blootgelegd, vooral nu een inzender in
dit blad zich reeds in dien geest heeft laten
hooren. Wij deden dit in het belang der ge
meente, die natuurlijk gaarne goede vruchten
ziet van de aan het onderwjjs bestede gelden,
in het belang der betrokken onderwijzers, om
dat zjj dan weten waar de schoen wringt en
in welk opzicht verbetering van hen verwacht
wordt.
Wat de wensch betreft, om niet over te
gaan tot voorziening in de vacatureGordon,
wjj gelooven met B. en W. dat de commissie
zich vergist, als zy zich ten dezen beroept op de
Verordening, houdende regeling van den by
stand op de openb. scholen. Vol
behoort het tegenwoordig getal onderwijzeres
sen aan die school verbonden te zyn. Dit
aantal is in overeenstemming met het leerplan,
dat 4 klassen voorschrijft. Zoolang het leer
plan dus niet gewyzigd wordt, kan aan geene
vermindering worden gedacht. De vraag of
verandering in dat leerplan wenschelyk is, be
hoort niet te worden overwogen met het oog
op bezuiniging in de kosten. Men weet, dat
wjj gaarne in plaats van deze inrichting eene
Hoogere Burgerschool voor meisjes hadden,
maar wjj kunnen niet goedkeuren, dat men
haar zou af breken, voor er iets anders in de plaats
gesteld werd. Het leerplan moet worden en is
vastgeateld met het oog op de behoeften der
leerlingen en de te verwerken leerstof; is het
gebrekkig, welnu, verbeter het, wijzig het,
maar daarbij moeten de belangen van het on
derwijs op den voorgrond staan, niet de ge
dachte aan de kosten. Zoolang de school bestaat,
behoort de gemeente te zorgen, dat ze zoo
goed mogelijk zy ingpricht; anders komen de
toch reeds stiefmoederlijk bedeelde meisjes in
nog slechter doen. Er zyn thans vier klassen
I gewone vakken en Frausch, II als voren -|-
Duitsch, III als voren -(- Engelsch, IV als voren
en voortzetting van Fransen, Duitsch en En-
gelsch. Daarvoor zijn, onafhankelijk van het
aantal leerlingen in elke klasse, vier onderwij
zeressen noodig, en het gaat met aan om ter
wille van eene misplaatste zucht naar zui
nigheid leerlingen van uiteenloopenden leeftijd
en verschillende ontwikkeling tot ééne klasse
samen te smelten. Is dat wenschelyk op pae-
dagogische of andere aan de eischen van het
onderwijs ontleende gronden, dan zou de raad
verstandig doen aan het advies der commissie
gevolg te geven, niet wegens het betrekkelijk
gering getal leerlingen.
Ten slotte de gymnastiek. Waarom wil de
commissie die afschaften? Omdat het onder-
De commissie, in wier handen dit jaar de
begroeting der gemeente voor 1884 gesteld is,
heeft met bijzondere zorg de verschillende pos
ten nagegaan en naar aanleiding daarvan eenige
opmerkingen gemaakt en voorstellen gedaan,
welke in de laatste raadszitting door B. en W.
zyn beantwoord. Beide stukken zyn geschre
ven in dien kalmen toon, die bewjjst dat èn
de commissie èn het college van B. en W.
alleen gedreven worden door'belangstelling
de zaken der gemeente; beide ademen e
zucht naar gemeen overleg, die van
der burgerjj waardeering verdient. Op
punten o. v. de stadsverlichting en de
der jaarwedden van de ambtenaren ter secre
tarie heeft de commissie succes op haar voor
stellen, op andere punten zgn hare opmerkin
gen voor B. en W. eene aanleiding geweest
tot grondiger toelichting dan uit den aard der
zaak bjj het indienen der begroeting geschieden
kon, en al bljjkt het dat de commissie soms
minder juiste voorstellingen had, zjj verdient
lof dat zy de aandacht vestigt op alles wat
haar gebrekkig of ongemotiveerd voorkwam.
Onder de punten, waarpver de commissie en
het college van B. en W. niet eenstemmig
denken, komen ons de qnaestiën, die betrekking
hebben op het lager onderwijs de belangrijkste
voor. De commissie wenscht 1°. het school
geld op de le en 2e burgerscholen gewyzigd
te zien; 2°. stelt zjj voor niet te voorzien m
de aan de 2e burgerschool voor meisjes komende
vacature; 8*. zou zy het verplicht onderwjjs in
de gymnastiek willen doen vervallen. Wjj ver
oorloven ons over deze punten een enkel woord
in het midden te brengen.
Al deze zaken zjjn geregeld bjj door den raad
veelgestelde en door de betrokken autoriteiten
goedgekeurde verordeningen, zoodat wjj het in
het algemeen sens zgn met de meening van
B. en W., dat het niet aangaat in de cyfers
der begroeting de gewenschte veranderingen te
maken, zonder dat de bestaande reglementen
op die punten zgn herzien. Eene andere vraag
is evenwel of niet de raad, indien bjj er bjj de
behandeling der begroeting tjjd voor vinden
kap, deze zaken zou kunnen bespreken en tot
eene beslissing brengen zonder juist de cjjfers
der begroeting te veranderenmen zou bjj
wyze van motie B. en W. kunnen uitnoodigeu
de verlangde wjjzigingen der verordeningen in
eene volgende zitting voor te dragen. Regel
matiger evenwel achten wjj den weg door B.
en W. voorgeslagen, omdat de qnaestiën anders
toch tweemaal aan de orde zouden komen.
Wat nu de zaken zelven betreft, verhooging
van schoolgeld uit het oogpunt der commissie
achten wjj stellig verkeerd. Zjj acht de op
brengst te gering en zoekt daarom naar middelen
ten einde daarin te voorzien. Onzes inziens is
dit een onjuist standpunt. De opbrengst van
het schoolgeld behoeft niet geëvenredigd te zyn
aan de kosten die er voor gemaakt worden,
zoodat het argument dat die niet beantwoordt
aan de uitbreiding, welke in de laatste jaren aan
hét onderwjjs gegeven is, niets afdoet. Schoolgeld
is eene soort van belasting, die in overeenstem
ming moet zyn met den algemeenen toestand der
gemeente en met de draagkracht der klasse van
personen, voor welke elke inrichting van onder
wjjs bestemd is. De vraag mag dus nooit zyn:
brengt deze post genoeg m de kas? maar: is
het schoolgeld op de scholen in overeenstem
ming met w.at ouders en voogden in onze
gemeente daarvoor kunnen besteden? En bjj
de beantwoording dier vraag moet de raad,
dunkt ons, om het belang der zaak voor de
burgerjj en de maatschappij, vrjjgevig zyn en
liever te weinig dan te veel vragen. Billjjk is
evenwel, dat in een stad als de onze, waar een
volledig stel scholen bestaat, bestemd voor ver
der bui
punten
tarie heeft de commissie succes op haar voor-
gen voor B. en
bjj het indienen der begroeting geschiedt
en al bljjkt bet dat de commissie son
