s.
1
f
y
MN
De Inkomstenbelasting
en de Liberalen.
1883.
Woensdag 7 November.
N° 3997
mging
iwijk,
E
IEREN
g 8.
EN,
als mak be-
Speelwagen,
.appen.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
No. 25.
De inzending van advertentiön kan geschieden tot één uur des namiddags van den dag der uitgave
ii.
Mi
bh,
h
bekomen.
i Zilver
AD VERTENTIÊN
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN
r
r
ER 1883,
I
0
id door de
n Branden-
hting 1884,
1 en NUM-
G te Gouda,
EN8DAG 7
rcht ure, in
f oerwaarden
al.
lestuur,
1ND IJK,
Secretarii.
1 Mei 1884.
SNAAR te
worden geplaatst
van 15 regels a 50 Centen; iedere regel
meer 10 Centen. GROOTE LETTERS
worden berekend naar plaatsruimte.
onde
men HOOI,
GOUDSCHE COURANT.
De uitgave dezer Courant geschiedt ZONDAG
WOENSDAG en VRIJDAG. In de Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG. De prya per drie maanden is 1.25
franco per post 1.50.
r
al gebracht
bezichtigen
in gemelde
,ris MOLE-
SW.
liberalen gebleken op deze vergaderingen De
algemeene indruk, teweeggebracht door het
bekende voorstel der vjjf leden der 2e Kamer
was alleszins gunstig. Algemeen wordt hun
flink en moedig optreden tegenover de onbe
kookte plannen der regeering toegejuicht Wel
werden bezwaren geopperd en bedenkingen ge
maakt, vooral omtrent de hoegrootheid van net
tekort en de gebreken die te vinden zgn in
het ontwerp v. Delden c. s, maar overal was
men het daarover eens, dat hun ontwerp verre
weg de voorkeur verdient boven dat der regee
ring, omdat het elementen bevat, welke aan
eene geldelijke en verstandige hervorming van
ons belastingstelsel bevorderlijk kunnen zgu.
Als een stap in de goede richting werd het
plan door de heeren Boigesius en Gleichman
verdedigd en als zoodanig werd het ook door
de meeste andere spreker»1 aanvaard, au goed
gekeurd. Daarnaast moest staan bezuiniging,
dit erkenden beide sprekers en veel waars zei
den zg omtrent de uitzetting der uitgaven in
de laatste jaren tegenover de stationair blij
vende inkomsten. Vooral de heer Gleichman
heeft duidelgk den tegenwoordigen toestand
onzer financiën geschetst en daarbij laten uit
komen hoe wg in dien toestand gekomen zjjn.
Ons bestek laat niet toe daarvan een overzicht
te geven, maar wjj bevelen onzen lezers de
lezing aan in de verslagen der groote bladen.
De kreet om bezuiniging, ook door beide
sprekers aangeheven, is vrg algemeen gewor
den bg ons publiek, nu de schaar reeds opge
heven is om eenige vlokken wol at te scheren
van de vacht der belastingschuldigen. Men
hoede zich daaromtrent voor overdreven ver
wachtingen. Waarschijnlijk is er wel hier en
daar wat uit te sparenmaar eene belangrijke
besnoeiing van het budget zou zgn eene zui
nigheid die de wijsheid bedriegt. Mr. Bor-
gesins zou veel moeite hebben om 1 millioen
te schrappenMr. Gleichman onderstelt de
mogelijkheid dat dit 2 millioen zou kunnen
zgndit is geheel in overeenstemming met de
Regeering, die de mogelijkheid van noemens
waarde bezuiniging ontkent. Wat toch is het
geval? De meerdere uitgaven, in de laatste
25 jaar op het budget gebracht, zgn het ge
volg van een breeder opvatting van 'de roeping
des modernen Staats; en belangrijke onthou
ding op het gebied van onderwjjs, knnst, weten
schap en middelen van verkeer zou gelijkstaan
met het vermoorden
Niemand verlangt dat wg de rol zullen spelen
eener nation dteinte, daarvoor zgn wjj nog te
rijk en te welvarend. Wij kunnen onze solda
ten en ambtenaren honger laten Ijjden en onze
kinderen laten schoolgaan in tochtige, vunze
lokalen enz., maar zoover is het, goddank,
tde Staat,
tige dubbeltjes meer te vragen
uit den zak der burgerjj, alle goede dingen
die hij heeft ter hand genomen zou moeten
laten varen of laten verkwijnen.
Het zal niemand verwonderen, dat wg weder
de aandacht onder lezers vestigen op de rijks
financiën en de aanhangige plannen om in de
behoeften der schatkist te voorzien. Op het
oogenblik zgn alle andere onderwerpen van
binnenlandsche politiek op den achtergrond
geschoven door die eene, alles beheerschende
vraag: hoe moet het dreigend tekort op de
staatsbegrooting worden aangevuld? Deze quaes-
tie raakt van nabjj de beurs der ingezetenen
en heeft dus een groot vermogen op de be
langstelling van het publiek, hetwelk reeds gaan
deweg leert berusten in het feit, dat het zal
moeten bloeden en alleen nieuwsgierig is te
vernemen waar en hoe de noodzakeljjke ader
lating zal moeten geschieden. Zoowel regeer
ders als geregeerden zgn thans vol financieele
zorgen en het is dus vrg natuurlijk, dat enkele
politieke vereenigingen deze question brülante
hebben gemaakt tot een punt van overweging
en publiek debat. Assen, Haarlem en Amster
dam hebben daarvan het voorbeeld gegeven,
dat ongetwijfeld op andere plaatsen navolging
zal vinden. Wat ons daarbij getroffen heeft,
is de belangstelling bjj deze gelegenheid ge
toond door sommige leden der 2e Kamer. Te
Assen hebben de beide afgevaardigden van
het district de vergadering bjjgewoond, doch
voor zoo ver wjj weten met in het openbaar
hunne meening blootgelegd; te Haarlem trad
op uitnoodiging van de kiesvereeniging van
dien naam de neer Mr. Borgesius als spreker
op en sprak duideljjk zgn gevoelen uit; Am
sterdam echter spande de kroon doordien aldaar
de heer Gleichman, afgevaardigde van de hoofd
stad zelf, te midden zjjner kiezers verscheen
om den toestand uiteen te zetten en den weg
aan te wjjzen, waarop volgens zijne meening
gehandeld moet worden om daaruit te geraken.
Dit is een ten onzent veel te zeldzaam ver
schijnsel om niet in alle opzichten te worden
toegejuicht. Veel te weinig is het directe ver
keer tusschen de kiezers en hun afgevaardigden
in onze politieke zeden doorgedrongende be
hoefte aan den steun hunner partjjgenooten,
welke de liberale leden der Kamer thans ge
voelen bjj het bestrijden der regeeringsplannen
en het doen slagen van hun tegenontwerp,
schjjnt ze vanzelf dien weg op te drijvenwjj
hopen maar, dat het niet een op zich zelf
staand verschijnsel blijken zal, maar dat het
steeds meer moge worden een vast gebruik,
dat volkomen past in het kader der constitu-
tioneele instellingen. De kiezers worden beter
ingelicht en hun belangstelling levendiger; de
Kamerleden blgven op de hoogte van de pu
blieke opinie, zg hebben de noodige voeling
met het volk, wier organen zg zgn; beide nu.
tjjen profiteeren er van, terwgl ongetwijfeld de
landsbelangen er beter door worden gediend.
Wat is omtrent de publieke opinie onder de
Omtrent zgne plannen voor de toekomst zeide
Gleichman het volgende
Spr. herinnerde aan de vergelijking, waarin de
draagkracht van een natie vergeleken wordt
met de draagkracht van een man. Goed aan
gelegd, goed verdeeld, kan een man zeer zware
lasten gemakkeljjk dragen; slecht aangelegd,
slecht verdeeld, zal ook de sterkste athleet
onder minder zware lasten bezwgken. Zoo
gaat het ook met de belastingen. De tegen
woordige belastingen zgn slecht aangelegd,
slecht verdeeld en het grootste bezwaar tegen
de regeeringsvoorstellen is juist, dat die slecht
aangelegde, slecht verdeelde belastingen nog
zouden verhoogd worden. Als algemeen systeem,
meent spr., moet er zgn een goed ingerichte
verterings- en een vermogens-belasting. De
verteringsbelasting ligt meer op den weg der
gemeenten, omdat daarbjj veel aankomt op de
omstandigheden, die in de verschillende ge
meenten nogal verschillen, waardoor centralisa
tie op dit gebied haast onmogeljjk is. De in
komstenbelasting is als Staatsbelasting uitste
kend geschikt en vooral nu, omdat verschillende
gemeenten deze belasting reeds zoo goed voor
bereid hebben, dat haar invoering thans veel
minder bezwaren zal ondervinden dan eenige
jaren geleden het geval zou geweest zjjn. Maar
dan ook wil hjj deze belasting bjj wijze van
sluitpost op de begrooting als prikkel voor de
vertegenwoordiging tot matiging in uitgaven.
Naast deze belasting komen in aanmerking een
verbetering der grondbelasting met recht der
gemeenten tot heffing van verhoogde opcenten
en een tot bedrijfsbelasting omgewerkte patent
belasting.
Spr. acht het noodig om, ook waar het geldt
tjjdelgke voorziening in de behoeften der schat
kist, dat einddoel voor oogen te houden eh
daarom moeten de tijdeljjke middelen op den
goeden weg gezocht worden.
Treedt men thans niet krachtig op, dan zal
de nood van het oogenblik ook geen verbete
ring brengen, maar zullen wjj blgven teren op
opcenten van veroordeelde belastingen.
Deze beschouwing vond in Burgerplicht waar-
deering en toejuiching en het doet ons genoe
gen te kunnen constateeren, dat in hoofdzaak
althans de liberale partij °P dit punt eenstem-
ming is. Terecht zeide Mr. Gleichman dat de
voorstellers hun ontwerp niet volmaakt achten
en zjj voornamelijk ten doel hebben de richting
aan te geven, waarin het schip van staat ge
stuurd worden moet. Als zoodanig is het plan
der inkomstenbelasting door de liberalen buiten
de kamer met ingenomenheid begroet. Wat
hunne vertegenwoordigers in de kamer zelf doen
zullen, is nog onbekend. Alleen weet men uit
een terloops geuite zinsnede van Mr. Van Hou
ten, dat deze het voorstel niet wil beschouwd
hebben als een werk der liberale partjj als zoo
danig; wil dit zeggen, dat hg er tegen is? Hoe
het zg, de groote meerderheid zal wel eenstem
mig denken met hun kiezers. Het is althans
te nopen; dan zou er kans zgn, dat wij weder
waarde bezuiniging ontkent. Wat toch is het
15 jaar op het budget gebracht, zgn het ge-
van een breeder opvatting van de roei
belangrijke ontl
schap en middelen van verkeer
onzer volksontwikkeling.
eener nation éteinte, daarvoor zgn wg nog te
ten en ambtenaren honger laten lijden
lokalen enz., maar zoover is het,
ige voeling I no8 n*et met Nederland gekomen, dat
beide nar- Trees van eenige dubbeltjes meer 1
alle goede dingen
