I
I
.5
ll
BINNENLAND.
1
Oil
Zondag 20 Januari.
N 3029.
Meutes- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
R
izucht,
:ekte
stelling
lz-Extract-
Chocolade,
in gebruik
b als goede
stellenden,
act wordt
borstlgders
k was de
len en bij
tengevolge
ihtende en
b tl
60.
den
eljjk
im, N. Z.
uiden Zeep
te Gouda.
r, verster-
orstlgders,
m 2,20,
iet en zon-
dj Teering.
0,75.
met het
uwverster-
Pond se-
•en/1,—
de Heeren
GEVE.
irkend en
m 2,40.
ardeerbaar
i Verkoud-
GOUDSCHE COURANT
regeld eiken Zaterdagavond in een onzer groote
bladen eene advertentie van een ongenoemde met
de vraag Zoudi; ge dien brief, dien gij heden
verzendt, niet morgen kunnen sturen? Het is
duidelijk, dat als men zich Zaterdagsavonds of
Zondagsmorgen» algemeen deze vraag stelde, er
Zondags eep aanzienlijk getal brieven minder op
de post bezorgd zouden wbrden en dat dienten-
i arbeid der ambtenaren zooveel min
der worden zou, dat aan een grooter aantal van
gegeven kon worden. Een ander
Een paar weke® geleden bezochten
een Zondagmiddag het gebouw onzer
waterleiding. De machinist had juist het vuur
aangelegd, omdat hg, zeer tegen zijn zin, zor-
Hij meende dien dag
ie maatregelen
groote vermindering van den voorraad, dus
na den middag moest het werkpak aan en
hij gin|
met te
Zondag met al dat water uitvoerden.
stelden, niet meer te gebruiken dap strikt noo-
dig was, dan verzekerden zjj daardoor aan den
machinist een vrijen dag, dien hij met vrouw
en kinderen doorbrengen kon. Voor de ver
bruikers een kleine moeite, voor den werkman
een genot, waarvoor hij hun dankbaar zjjn zou.
Zoo zijn er allerlei klanigheden, die meer
worden veronachtzaamd, emdat men er niet
aan denkt. Eilieve, span uwe' verbeeldings
kracht eens even in, verplaats u in den toe
stand van zoovelea, vaar wie één dag zich
zelf toe te behooren een onwaardeerbaar genot
is en gij zult zelf verbaasd staan, op hoevelerlei
wijzen gij het leven kunt veraangenamen van
een betrekkelijk aanzienlijk getal menschen uit
den werkenden stand, met wie gij direct of indi
rect in betrekking staat.
Om weer terug te keeren tot ons punt van
uitgang, wij hopen, dat het Rijk in de eerste
plaats zal zorgen voor behoorlijke rustdagen
zjjner ambtenaren. Het goede voorbeeld moet
vnn boven komen. Verschillende takken van
publieken dienst eischen steeds arbeid op Zon
dag, maar de staat kan wel zorgen, dat zulk
werk verdeeld wordt over verschillende perso
nen en dat in alle gevallen onvermijdelijke ar
beid op Zondag vergoed wordt door rust
op andere dagen. Het feit, door de Groning-
sche postboden aangehaald, is kras: twaalf iaar
zonder één vrjjen Zondag is onverantwoordelijk.
In dergelijke gevallen moet, dunkt ons, de
Staat zorgen voor plaatsvervangers en die ook
betalen.
en eersten
■aten, Hof-
ersten van
HOFF,
instenkruis
Het in eere houden van de oude en goede
gewoonte om één dag van elke week te wjjden
tan rust na zesdaagsehen arbeid is een onder
werp, waarover wjj niet vaak onze gedachten
toten gaan. Maar van tijd tot tgd toch wordt
onze aandacht er op gevestigd. Zoo ging het
ons dezer dagen, toen de dagbladen ons be-
riehtteh, dat de postboden in de provincie
Groningen zich per adres gewend hadden tot
den minister van Waterstaat dm zich te be
klagen over het feit, dat voor hen van geener-
lei zondagsrust sprake is. In twaalf jaren heb
ben zij met een enkelen vrjjen Zondag gehad.
Slechts voor het doopen van hunne kinderen
hadden zij vrjj, maar dan moesten zij voor
hunne rekening een ander in dienst stellen'
dien zjj dubbel moesten betalen.
Als het Rijk zóó voorgaat, waar hetderust-
dagen betreft van ondergeschikte ambtenaren,
dan ligt de onderstelling voor de hand, dat
het bjj particulieren niet beter gesteld zal zijn
en dat de toenemende gewoonte om den rust-
tjjd van beambten en werklieden te beknib
belen en te beperken grooter omvang heeft
aangenomen, dan wjj vermoed hadden. Wij
betreuren dit ten sterkste. Niet omdat wjj zoo
gesteld zjjn op heiliging van den Zondag in
den geest van sommige kerkeljjke richtingen,
niet omdat wjj eene zondagsviering in Engel-
schen trant of een wederoprakeling en ver
scherping der Zondagswet verlangen. Seen
uit een zuiver maatschappelijk oogpunt achten
wjj het heilzaam, dat er na dagen van inge-
jpannen<, dikwjjls afmattende^ arbeid een ge
regelde tjjd van rust aanbreke, en naar aloud
gebruik en in overeenstemming met de wen-
schen van zoo velen, die aan eene godsdienstige
viering van den eersten dag der week gehecht
zjjn, is daarvoor de Zondag de aangewezen
dag. Tot< behoud van de noodige veerkracht
en friscbheid moet een werkman een enkelen
dag hebben, waarover hij als heer en meester
beschikken kan, dien hjj aan godsdienstplichten
of uitspanning wjjden kan, al naar zjjn hart
hem ingeeft. Voornamelijk ook om den fami
lieband te versterken, het huiseljjk leven te
bevorderen, waarvan een werkman in den dage-
Ijjkschen tredmolen zjjner bezigheden zoo wei
nig genot hebben kan.
Meer behoeven wjj hier niet bjj te voegen
om de instandhouding van die goede gewoonte
bjj onze lezers aan te prjjzen. Want zoover
is het nog niet gekomen, dat men in beginsel
niet algemeen de wenscheljjkheid van geregelde
rustdagen erkent. Het is alleen een vraag der
practijk. De uitvoering laat dikwjjls te wen-
schen over. Hierop wordt meer en meer de
aandacht gevestigd. Reeds is er eene vereeni-
ging opgericht, die de bevordering der Zondags
rust zich ten doel stelt, afgescheiden van de
Zondagsviering waaromtrent elk vrjj behoort
te bljjven. Dit is een stap in de goede rich
ting. Maar elk onz'er kan, ook zonder direct
lidmaatschap van dergeljjken bond, het zjjne
doen om het goede doel te bevorderen. Voorna-
meljjk door als iets onschendbaars den vrijen dag.
zjjner ondergeschikten t» ontzien en daarop
geen inbreuk te maken dan in de alleruiterste
noodzakelijkheid. Met eenigen goeden wil kan
menigeen zjjne zaken zoo inrichten, dat hjj
des Zondags de hulp zjjner dienaren kan ont-
I beren of tot een minimum beperken, zonder
I dat hjj daarbjj eenige schade lijdt of eenig deel
van zjjn eigen gemak of levensgenot opoffert,
p En zelfs indien dit het geval ware, men mag
wel iets voor het welzjjn en het genot zjjner
I Ondergeschikten over hebben. Hoe meer hart
men voor de zynen heeft, hoe beter men in
den reffel Kadiand wnrdL Tndirp.c.t. kan men
afvoeraluizen zijn enz. enz. terwijl teven», een aantal
oijfer» worden meegedeeld nopen» de hoeveelheid
afgevoerd water, de kosten etc. welk een ec
ander belangstellenden de gelegenheid biedt zich een
beeld te vormen van onze waterschappen en van'
de .regeling van ons waterstaatsbeheer.
Gisterenavond had in het Lokaal zzNut en Ver
maak" eene algemeene vergadering plaat» van hen,
die zich bereid hadden verklaard als Lid toe te tre
den tot een bier ter stede op te richten Kamer van
Navraag. De Voorzitter der voorloopige Commissie,
d^ heer H. P. Schim van der Loeft, gaf in deze bij
eenkomst eenige mededeelingen aangaande bet doel
dier Kamer. Het is nl. een erkend feit dat de gif
ten door meergegoedeu afgestaan ten behoeve van
minder bedeelde natnnrgenooten vaak niet daar te
recht komen, waar zij het meest noodig zijn, en
waar er het beste gebruik van wordt gemaakt.
Brutale bedel-armen, die zich niet ontzien rechts en
links de hand uit te steken om aalmoezen, zelfs
dan wanneer zij nog zeer goed in staat zouden zijn
iet» te verdienen, krijgen; dikwijls te veel en daar
entegen fatsbenlijke armen, die werkelijk door gedrag
en karakter zouden verdienen geholpen te worden,
te weinig. Van daar de behoefte aan een instelling,
waar men inlichtingen kan inwinnen omtrent de ver-
schillende behoeftigen, zooals ook in enkele andere
plaatsen bestaat als Deventer, Enschedé en Rotterdam.
Spr. deelde voorts den loop mede, die deze zaak
hier genomen had, hue een drietal heeren, die zulk
een kamer ook hier wenscfoelijk achttenv daarover
waren in overleg getreden met een aantal personen,
leden van Armbesturen en andere liefdadige Instel
lingen en hoe daaruit eene voorloopige Commissie
was gevprmd, bestaande uit leden van verschillende
godsdienstige genootschappen, zoodat terstond voor
ieder duidelijk zou zijn, dat het bier gold een zaak,
die allen betrof welke richting ook toegedaan.
Spr. schetste voort» de werking van dergelijke
kamer. Het voornemen bestond op verschillende
plaatsen der gemeente bussen te plaatsen, waarin de
leden, inlichting verlangende naar dezen of genen
arme, briefjes kunnen werpen njet de vragen, waarop
men antwoord verlangt. Het Bestuur doet dan on
derzoeken brengt het resultaat ter kennis van de vrager».
De Kamer heeft geen fonds, i» zuiver en alleen
een bureau voor inlichtingen, wat niet wegneemt
dat het Bestuur in bijzondere gevallen een lijst kan
rondzenden (zooals nu door particulieren zoo vaak
gedaan wordt) met verzoek om giften. Dit laatste
blijft echter uitzondering.
Na deze mededeelingen werd ieder der aanwezigen in
de gelegenheid gesteld verdere inlichtingen te vragen
aangaande de zaak, waaraan echter, dank zij de
duidelijke uiteenzetting des Voorzitter», weinig be
hoefte werd gevoeld.
Daarop was aan de orde de benoeming van een
Bestuur.
Op voorstel van den heer W. J. Fortuijn Droog-
leever werd de voorloopige Commissie door de ver
gadering uitgenoodigd als Bestuur te willen optre
den, waaraan door de heeren Leden dier Commissie
met de meeste welwillendheid werd voldaan. Daar
echter bedoelde Commissie slechts uit 12 leden be
stond en de 'wenschelykheid van een grooter aantal
bestuursleden werd gevoeld werden daaraan door de
vergadering, op voordracht van het Bestuur, nog een
zestal heeren toegevoegd.
Het voorstel van den Voorzitter om den Bur
gemeester van Gouda, Mr. A. A. Van Bergen IJzen-
doorn, uit te noodigen het eere-Voorzitterschap der
Vereeniging op zich te willen nemen, werd onder
luide toejuichingen aangenomen.
Het Bestuur bestaat uit de hh.: A. J. Bièzenaar,
E. S. Cats, A. H. van Dillen, G. C. Fortuijn Droog-
leever, J. M. Noothoven van Goor, W. F. C. Grebe,
A. Haverkamp, C. A. Harderwijk, J. de Jong Az., H.
Kemp, H. W. G. Koning, S.’B. v^n Leer, H. P.
Schim van der Loeft, J. Post van der Burg, Dr. C.
H. van Rhijn, L. J. Rtaijgers, P. S. van der Staal
en H. W. M. Steevens.
Uit die Commissie werd gekozen tot Voorzitter
H. P. Schim van der Loeft, tot Penningmeester Dr.
O. H. van Rhijn eq tot Secretaris G. C. Fortuijn
Droogleever.
De Vereeniging telt reeds ruim 300 leden.
GOUDA, 19 Januari 1884.
Dr. H. G. Hagen, tan Leid»#, zal Donderdag
24 Januari e. k. ala spreker optreden in eene ver
gadering der Afd. Gouda en Omstreken van den Ned.
Protestantenbond. Zijn onderwerp is .De beteeke-
nis van Jezus persoonlijkheid voor ons godsdienstig
leven'.
In de jongste aflevering van Peter®ann’s WlAei-
Ivnffen komt gen artikel voor over den waterafvoer
in Holland. Het is van de band des heeren B.
Nasse te Louisentbal.
Na een kort geographisch en geologisch overzicht
van onzen bodem, geeft de schrijverreen schels Iran
onze waterschappen, dijk- en polderbesturen om daarna
meer in ’t bijzonder stil te staan bij hét Hoogheem
raadschap Bjjnland, het grootste en meest belang
rijke ia%ns land, ’t welk reeds in 1255 onder graaf
Willem 11 roet privileges ia beschonken.
De opgaven loopen over 1882 loen van de 77335
vnn Riinknd 25850 door stoomkracht. 7790
gevolge de
der worden
hen vrijaf
voorbeeld.
wg op.
waterleiding. De machinist had juist het
gen moest, dat er boven in den toren water
genoeg voorhanden was. E”
vrjj te zgn en had daarnaar zjjnt
genomen, maar de meter wees duidelijk op
den middag moest het werkpak
•~ig aan den arbeid. Hij verklaarde
begrjjpen, wat de menschen toch op
- 11'1 Als nu
alle verbruikers op dien dag zich tot regel
door stoom- en windkracht, 42695 door windkracht
alleen werden bemalen. De schrijver deelt mede
waar de boezem van Rijnland door sluizen van de
aangrenzende waterschappen is afgesloten, wasr de
Daar de dienstregeling in den ring Schoonhoven
nu zoodanig is, dat een gedeelte der vacaturen voor
rekening van den ring Gouda komt, moet o. a. de
heer Hulscher, predikant te Reeuwyk, als consulent
ook veel doen tot bevordering dezer goede zaak,
door zich zooveel mogeljjk te onthouden van
dingen, die anderen op Zondag werk verschaf
fen. Zoo leest men b. v. sedert eenige weken ge-