IE VERHIEZINGEN.
1884.
N° 3147.
OP
ZEE
LLCOOT
genamen stand,
n. Adres onder
Courant.
'1
BINNENLAND.
Woensdag 22 October.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken,
JLKEN
ZOON,.
18.
ersche Soep.
OU DA.
en Zonen
iligheid,
erde
L,
I'i
i
oog
g-
jgen onderpand
aars;
artog.
snbiirg.
!H8 SPAA-
franco Gouda
li, ZWOLLE,
>rys. Hon
en franco.
t aan bnia be>
n verkoopen van
voor loten) van:
de 30
30
Amsterdamsehe
ening van pro-
goudsche courant.
WAAG”
>cten voor:
lVs °/o jaars
prolongatiekoen
oorwaarden
l °/0'sjaarsvoot
hinstens 2 dagen
8
scheiden jaren
Ijjming. Nadat
Druiven-
eimer te Maini
nekkige kwaal
van eene vol-
ivetnber 1882.
'aatpersoon.
rkrjjgbaar in
lie van ffeele,
ie van roode,
Cent die van
voorzien zyn,
sbriekstempel.
100 0.20
roebel - 0.01
dollar - 0.01
rissels (z.g. haa*
’otterdam.
Wjj zijn in de volle drukte van den verkie-
tings veld tocht. Alom inden lande zjjn de can
didaten gesteld en maakt men zich gereed tot
den strjjd. Veel zal voor ons land van den
uitstag afhangen, daar de nieuwe kamer geroe
pen zal worden om de in aantocht zjjnde voor
stellen tot grondwetsherziening in overweging
te nemen. Zal bet aan ons, liberalen, gelukken
aan den wassenden stroom van bet clericalisme
het hoofd te bieden? Dat zal veel afhangen
van den ijver en het plichtbesef onzer geest
verwanten. Wie in dezen strjjd vóór of tegen
de heerschappij der kerkelyken geen party kiest,
bewijst dat hij weinig belangstelling koestert
voor openbare belangen en wie als liberaal ver
zuimt zyn stem uit te brengen en anderen
daartoe op te wekken, pleegt verraad aan de
zaak des vaderlands.
Deze verkiezingen hebben iets buitengewoon
belangwekkends door de bijzondere omstandig
heden, waarin onze party verkeert. De ver
deeldheid onder de liberalen is duidelijker dan
ooit aan den dag getreden, maar ook tevens
hebben de kiezers begrepen, dat er van deze
gelegenheid gebruik moet gemaakt worden om
daaraan een einde te maken. f Wat wjj reeds
dikwyls als ons vermoeden hebben te kennen
gegeven, dat namelijk geen verschil over begin
selen maar alleen persoonlijke quaestiën en ran
cunes de oorzaak waren van den achteruitgang
der liberale party, is thans een onloochenbaar
feit, terwijl tevens als uitgemaakt kan worden
beschouwd dat de minst fraaie rol in al deze
is gespeeld door de zoogenaamde Kappeyniaan-
sche- fractie. Terecht is dan ook de publieke
opinie in verzet gekomen tegen eenvoudige
herkiezing van alle leden der ontbonden kamer,
die voor liberaal doorgaan, en hebben de meest
invloedrijke vereenigingen zich verklaard voor
uitsluiting van hen, die zich in den laatste
jaren zoo berucht gemaakt hebben door het
stelselmatig opponeeren tegen alles wat de meer-
derheid der liberale party in de kamer wenschte
tot stand te brengen. Natuurlijk zal men in
dezen ook ijveren met verstand en niet alle
zoogenaamde Kappeynianen laten vallen. Maar
Amsterdam zal niet nalaten duideljjk uit te
spreken wat wjj wenschen; de niet-verkiezing
van de heeren Tak en Wichers na de gehouden
vergaderingen en overleggingen kan geen an
dere beteekenis hebben dan daf de liberale party
in den lande verlangt, dat hare vertegenwoor
digers in de kamer zich* aaneensluiten, kleine
verschillen van opinie opofferen voor de goede
zaak en .vooral het algemeen belangstellen boven
persoonlijke lichtgeraaktheid en wezenlijke of
vermeende grieven. Behalve Tak en Wichers
zullen misschien ook de heeren Rombach en de
Meyier vallenalthans hunne herkiezing wordt
ernstig betwistde Bruin Kops, Buma en van
fleeckeren schjjnen moeiljjk door anderen in
hunne districten te vervangen maar hét zal
hun wel duidelyk geworden zyn, dat hun
politiek leven ernstig zal worden bedreigd bjj
eene volgende verkiezing, indien zij niet van
gedragslijn veranderen.
Het komt ons voor, dat dit de eenige weg
is om aan de liberale party haar oude kracht
eu het vorige aanzien terug te geven, altyd
voor zoo ver dit mogelyk is zonder eminent
hoofd als leider, dien allen als hun meerdere be-
groeten en eerbiedigen. De proef behoort al
thans te worden genomen, ook al moeten be
kwame mannen, die overigens sieraden van het
parlement zouden zyn, als offers vallen. Stel-
zoo spreekt moge bedenken, dat elke liberale
stem waarde heeft als protest tegen de meer
derheid, die ons telkens overstemt, en ook als
zoodanig wordt medegeteld, als men een eind
oordeel gaat vellen over de verkiezingen. Hoe
meer stemmen, hoe indrukwekkender dat pro
test is. Daarenboven niets is wisselvalliger dan
een verkiezingsstrijd. België kan het dezer
dagen leeren. Wie verzekert u, dat niet uw
stem en die, welke gjj kunt aanbrengen, den
doorslag zullen geven? Als iedereen slechts zyn
plicht deed en ijverde zooveel hjj kon, vooral
by diegenen die steeds afwezig bljjven, wie weet
welk een ommekeer er plaats had. In alle ge
val is niemand verantwoord, die niet al gedaan
heeft wat hjj kon, om de eer der vlag op te
Houden. Er zjjn districten, die steeds tot voor
beeld kunnen gesteld worden, wat de opkomst
der kiezers betreft (wjj denken b. v aanSneek),
moge iets dergelijks thans van het district
Gouda gezegd kunnen worden.
lig zal deze verdeeldheid in eigen boezem de
kans der liberalen niet verhoogen, daar de uit
geslotenen hun vrienden en aanhangers hebben,
die nu ontevreden dreigen te worden. Het is
echter te hopen, dat overal zal worden bedacht,
dat de personen der gekozenen minder gelden
dan de beginselen waarvoor men strydt, en de
minderheid dus wjjs doet zich te schikken
naar de beslissing van de meerderheid der
geestverwanten in hetzelfde district. Een goed
voorbeeld in dit opzicht is gegeven door het
Handelblad, dat steeds en zoolang mogeljjk
de hand gehouden heeft boven het hoofd van
den heer Tak, maar 'ontyiddellijk zich on
derwierp, zoodra in Burgerplicht de beslis
sing in tegenovergestelden zin gevallen was.
<Met bloedend hart» deed het dit, zegt een
ander liberaal orgaan (Het Vaderland) op spot
tenden toon. Wy echter waardeeren het in
het Amsterdamsche liberale hoofdorgaan, dat
het bewezen diensten niet zoo gemakkeljjk ver
geet en gevoelen meer sympathie voor deze'
waardige houding dan voor de personeele fel
heid, waarmede het Haagsche blad gewoon is
partjjgenooten te bestrjjden.
Een dergelijk offer van persoonlyke inzich
ten aan de eenheid der partjj behoeven wjj,
Goudsche kiezers, niet te brengen. Al wat li
beraal denkt, kan hier als een man ter stem
bus opgaan om getuigenis van zyn' gezindheid te
geven Alle vereenigingen in het district zyn
het eens omtrent de candidaten en wjj geloo-
ven dat de keus bjjzonder gelukkig is, zoodat
er voor niemand der onzen wden bestaat om
in de personen der candidaten een voorwend
sel te zoeken om van de stembus weg te bljj
ven. Beide voorgedragen mannen .denken in
beslist anti-clerioalen zinbeide zouden zijn be
kwame vertegenwoordigers, die een sieraad der
kamer zouden uitmaken. Beide hebben daar
enboven het voordeel, dat zjj het district ken
nen en dat zij dus het algemeen belang behar
tigen en pp den voorgrond stellende, ook de bjj-
zondere belangen van net district zouden kunnen
bevorderen wanneer daartoe zonder schade
voor het algemeen de gelegenheid zich aan
bood.' De heer Roest is door zyn ambt met
een groot deel van het district bekend en met
velerlei personen ih aanraking, terwjjl de heer
van der Dreggen door inwoning en bedrijf ge
heel bekend is met onze behoeften en volkomen
op de hoogte van de belangen van den land
bouw, die bier het voornaamste middel van
bestaan is.
Wjj vpor ons weten dus geen enkelen grond,
waarom niet alle liberalen eendrachtig zouden
opkomen om te stemmen. Mocht het echter
zyn, dat hier én daar iemand iets persoonlijks
hebben mocht tegen den een of anderen candi-
daat, hjj bedenke dat bjj verkiezingen de per
soon van den candidaat niet de hoofdzaak is,
maar zjjn beginselen. Wie vrijzinnig denkt en
het land geregeerd wil zien in zjjn geest, behoort
op den liberalen candidaat, die na rjjp beraad
en onderling overleg als den meest geschikten
is voorgedragen, te stemmen, al ware deze zyn
persoonlijke vjjand. Men bewjjst geen dienst
of beleefdheid aan den candidaat als men hem
kiest, men geeft voor zjjn deel de richting aan,
die, men uit wil en vervult eenvoudig een plicht,
welke als burger op ons rust. In dat opzicht
kunnen wjj nog veel leeren van onze clericale
tegenstanders, die dat uitstekend toonen te be-
grypenenvoor wie de personen der candidaten
tameljjk onverschillig zjjn.
Een ander en grooter gevaar, dat ons hier
dreigt, is de moedeloosheid, het gevolg van
zooveel nederlagen. Waarom zou ik stemmen,
zeggen velen, onze zaak staat hier hopeloos. Die
GOUDA, 21 October 1884.
De R. K. kiesvereeniging Recht voor Allen te Gouda
heeft op bare vergadering van 17 October met alge-
meene stemmen tot candidaten gekozen de heeren jhr
mr. K. A. Godin de Beaufort en mr. U. H. Huber,
afgetreden leden.
De heer J. van der Breggen Az. te Waddinxveeu
is, behalve in ons district, ook candidaat voor de
Tweede Kamer gesteld in het district Leiden door
de Kiesvereeniging Het Algemeen Belang.
Diegenen onzer stadgenooten, die in den laatsten
tijd den Rotterdamschen dijk passeerden, stonden
zeker een wijle stil en sloegen met de meeste be
langstelling een blik op de gebouwen der Stearine
Kaarenfabriek, wier herbouw nu zoo goed als vol
tooid is. Onwillekeurig gaan dan hunne gedachten
terug naar dien treurigen Januari-morgen, toen
de Goudsche burgerij plotseling uit baar rustigen
slaap werd gewekt door brandgeroep, dat haar
naar bet terrein deed* snellen van genoemde fabriek
waar zich een vuurpoel aan aller oogen vertoonde,
die vrees deed koesteren dat de inrichting, die
zooveel welvaart in deze stad verschaft en op het
bezit waarvan men zoo terecht trotsch is, geheel
in de vlammen zou opgaan. Gelukkig is dit niet
geschied en bepaalde' zich bet ongeluk tot een deel
der fabriek nu‘, het was dan ook al erg genoeg!
Stelden wij onze lezers toen in kennis met het
ongeval iu zijn geheelen om vang, nadat wij bij
de rookende puinhoopen hadden verwijld, het is ons
aangenaam thans, nu het werk van den herbouw
zoo goed als voltooid is, door de Directie op wel
willende wijze in de gelegenheid te zyn gesteld
een blik te slaan op de herrezen gebouwen
waarvan wij onzen lezers eveneens iets willen
mededeele».
Men herinnert zich ongetwijfeld dat de brand
zijn oorsprong nam in het distillatie-gebouw, waar
het kokende, gloeiende vetzuur zich rechts en links
verspreidde, waarna alles vl^m vatte, en den ont-
zettendep vuurpoel veroorzaakte, waarvan ieder, die
getuige “was van den brand nog de herinnering bij
zich omdraagt,
Bij den herbouw nu is vóór alles in het c?g
gehouden om iets zoodanige tot stand te brengen dat
eene herhaling van het treurige feit zoo goed als
onmogelijk zou worden gemaakt.
Dit valt reeds dadelijk in het oog, wanneer men
het nieuwe distillatie gebouw,, binnemreedt. Terwijl
vroeger de vloer van dit gebouw gelijk (of zelfs nog
iets booger) met den grond daarbuiten stond, zoodat
bij eventueele uitstrooming van het vetzuur dit zeer
spoedig daaruit vloeide «jn zich rechts en links
verspreiden moest, is de vloer thans aanmerkelijk
lager, zoodat, mocht het genoemde geval zich voor
doen, de gevaarlijke vloeistof beperkt blijft tot de
