RENTEN e. FORTUIN
maat
Nederlandsche Nijverheid.
Bultenlandsch Overzicht.
ADVERTENTlEN.
Aan onze lezers.
INKOMEN VAN 40°/o
Burgerlijke Stand.
^S§§1IÜ
De Jmtterdamsche Courant aan wie dit bericht
it outleend, voegt er bij dat dr. Vink huizen toch
liju ontslag heeft gevraagd als geneesheer van de
koninklijke hofhouding.
Kan het ook misschien wezen, zouden wij kunnen
vragen, dat de vorm der quitantie op dit besluit
van dr. Vinkbuyzen van invloed is geweest
(Jrnh. Ct.)
Omtrent het sneuvelen van luitenant Du Monceau
schrijft een oorrespondent van het Soer. Hbl. uit Atjeh
Nauwelijks was ia den vroegen morgen van den
5den de 2de luitenant der artillerie F. F. R. graaf
Du Monceau te Lampermej met een kanon van 8 cM.
aangekomen en bezig dit op het nieuw gebouwde bastion
in battery te brengen, waarby de Afjehers uit hunue
gedekte opstelling in de Linggabeck voortdurend vuur
den, toen een kogel hem achter eene oor trof, ver
volgens de kleine hersens omliep om bij het andere
oor het hoofd te veriaten. Ouder den uitroep o God!"
werd hy door den nabijzijnden onderofficier opgevangen
en was onmiddelyk dood. Eerst sedert een drietal
maanden was hij op Atjeh. In eeu zijner zakken
werd een brief gevonden die als eene laatste wils
beschikking bij zyu dood geopend moest worden.
Een ware déveiue scheen hem dien dag te vervolgen.
Vooreerst had niet hij, doch een zijuer kameraden
den vuurmond moeten transporteerea na^r Lampermej,
doch had hij moeten invallen voor den collega, die
op last van den officier vau gezondheid niet mocht
ryden. Verder brak door een ongelukkig toeval bij
den afmaraci een affuitrad, nog voordat de kratou
Verlaten was terwijl hij ten slotte den vuurmoud had
moeteo afgeven te Lampermej aan den commaudant
der artillerie in de XXII Moekims, doen daar deze
knpitein deu last zicb daar te bevindeu nog niet
ontvangen bad en zich dientegeugevolge nog te Laraba-
roe ophield, begon Du Monceau zelf vol yver het stuk
onder het vijandelijk vuur ia batterij te breugen, in
de hoop daarmede de sloebers eens geducht er van
langs te geven, hetgeen evenwel zoo treurig voor
hem zelf afliep.
(Overgenomen uit het Handelsblad.)
GOUDSCHE PIJPEX en GOIDSCIIE KAAR.SEX
IV.
Om de stearine uit de oleïue te bevrijden, of
met andere woorden: de vaste en vloeibare vetzuren
te scheiden, worden se in eene vijfde afdeeling der
fabriek, een gebouw van verschillende verdiepingen,
met ijzeren trappeu en bordessen, eerst gekookt
(vet zuur kokerij) en gegoteu tot koeken. Deze blijven
36 uur in de gietbakkeu eu gaan dan, behoorlijk
afgekoeld, naar het koekenmagaeijn. Van daar worden
zij, in wollen zakken gepakt, vervoerd naar de
perskamerde zesde groote onderafdeehng der fabriek.
In de perskamer zijn negentien buiteugemeeu
krachtige hydraulische perseu elf werkeu verticaal
en acht horizontaal en tusscbeu deze worden de
koeken zóó samengedrukt, dat alleen de stearine
bet vaste vetzuur, de eigenlijke grondstof der
kaarsen io de zakken achterblijft, terwijl de
oleïne wegvloeit.
Met deze oleïoe echter vloeit ook nog stearine
meile en een groot gedeelte der winst zou te loor
gaan, indien men geen raiddel wist, om deze weg
gevloeide stearine nog uit de oleïue te bevryden.
Daartoe gaat de oleïue in eene zevende onder-af-
deeling der fabriek eu wordt afgekoeld over rond
wentelende trommels, gevuld met ys. Dit is eene
vinding van deu lateren tijd, het eerst toegepast
in Fransche fabrieken, en toen op groote schaal
in de Goudscbe overgebracht.
Voor dat men het zoover had, ging, als wy het
wel hebben, in de warme zomer maanden, met de
oleïne zooveel stearine verloren, dat de kaarsenma
kerij in die maanden geen, of weinig,, voordeel
gaf. In elk geval blijkt bij dit gedeelte der be
werking ook den leek, hoe nauw alles luistert, wil
meu de zaak wezenlijk met voordeel drijven. Een
groot gedeelte van de winst kan door nalatigheid
of onverstand spoedig te loor gaan.
Door bedoelde bewerking is de oleïne tevens
gezuiverd en in haar heelt men het tweede zeer
belungryke by-product der kaarsenmakerij. Evenals
de glycerine toch wordt ook de oleïne afzonderlijk
verkocht. Zy dient als grondstof voor het maken
vau zeep, maar wordt hoofdzakelijk gebezigd in de
Brabantsche en Belgische lakenfabrieken tot het
vetten der wol.
Ituuischen heeft men nu eindelijk de stearine.
In eene achtste onder-afdeeling der fabriek moet
ze echter nog eens worden gesmolten en gewasschen
en dan eerst gaat ze naar de eigenlijke kaarsen-
makerijde negende onder-afdeeling der fabriek.
Meu zal nu reeds begrijpen, waarom de kaar
senfabriek zulk een groote uitgestrektheid heeft en
aan een groot aantal menschen werk verschaft.
Tweehonderd mannen en driehonderd vrouwen zyn
er dagelijks bezig. Twee directeuren hebbeu het
opperbeleid, de heeren G. J. Steens Zijnen, hoofd
zakelijk voor het oommercieel gedeelte, dr. H. IJssel
de Schepper voor het technische. De heer A. A.
G. Van Iterson was vroeger de technische directeur.
Van de oprichting der zaak, in 1858, voerde hij
twiutig jaren het beheer.
De fabriek maakt tegenwoordig niet alleen de
kaarsen, maar ook al wat uoodig is voor verpakking.
Vroeger werd dit alles van buiten betrokken en die
het leverden hebben aardige fortuineu verdiend.
Men denke maar eens aan eeu 30 a 40 duizend
kokers per dag. Thans heeft de zaak haar eigen
kokerplakkerij en haar eigen kistenmakerij, en ook
de metalen vormen en verdere werktuigen worden
in de fabriek zelve vervaardigd en hersteld.
Van de mechaniscbé inriehting gelooveu wij het
voornaamste te hebben gezegd, als wij nog hebben
vermeld, dat in het ketelhuis zeven dubbele Corn-
wall-stoomketels liggen, ter verkrijging van den
uoodigen stoom. De fiuancieele uitkomsten zijn, naur
men algemeeu weet, voortdurend zeer goed geweest
en de goede naam vau bet Goudscbe product is
alom gevestigd. In 1867 kreeg het in Parijs een
gouden medaille en in 1883, op de tentoonstelling
te Amsterdam, het eerediploma.
Toen de fabriek in 1858 werd gebouwd, rekende
men op eene productie vau een millioen pakken
kaarsen 's jaars. Deze steeg gaandeweg tot twaalf
a veertien millioen pakken. Op één dag worden
200,0000 a 300,000 kaarsen gemaakt.
Dit kaarseomaken moeten wij nu nog gaan zien.
Voor gewone bezoekers is dat dan ook het aar
digste, en zij zullen wel doen bij de andere be
werkingen, hoe opmerkelijk ook, niet zoo lang te
vertoeven, dat zy voor deze weinig tijd houden.
Niet omdat dat andere zulk eene vettige ge
schiedenis is. Met eenige voorzorg kuuneu zelfs
dames deze fabriek gerust gaan zien, als zij van
de welwillende directie vergunning krijgen.
Wy zeiden al, dat men van al dat gekook en
gepers misschien maar een verwlule voorstelling
zal krijgen, als men er komt onvoorbereid eu
alleen als weetgierig belangstellende. Een indruk
echter krijgt men er zeker, namelijk dat bij dit smeer
alles zoo ordelijk, bedaard eu erg zindelijk toegaat.
Men gevoelt ouwillekeurig, dat van den aanvang
af geen gering organiseereud talent hier heeft voor
gezeten en wel overlegd, ordelijk beheer nog altijd
de ziel is vau de za>k. Wanneer niet alles zoo
doeltreffend ware ingericht eu door verstandige
leiding in den band* wierd gehouden, zouden denke
lijk, nis by zoo menige onderneming, de voordeden
buitengemeen spoedig verminderen.
In de kaarseugieterij werken alleen vrouwen. In
bare zaal staan 175 gietmachiues en verder werk-
tuigeu om de kaarseu op behoorlijke lengte te breugen
en te glauzen.
Van deze gietmachiue» zouder teekéning een goede
voorstelling te geven is niet wel mogelijk, maar het
groudbeginsel meenen wij wel duidelijk te kunnen
maken.
De kaarsen worden gegoten io vormeo en dit
gieten schijnt eeoe zeer eenvoudige zaak. Hèt is
of liever was dit zoo weinig, dat vermoedelijk
dit gieten eeu der groote moeilijkheden was, waarop
de eerste kaarsenmakers voortdurend bleven zitten.
Om te kunnen worden gegoten moeten de stearine*
koeken natuurlijk weder wordeo gesmolten. Giet
men nu dadelijk met de aldu9 verkregen vloeistof
dan kristalliseert zij sterk en worden de kaarsen
erg fbros.v Aanvaukelyk poogde men dit te ver-
belnèn door toevoeging vau andere stoffen. Maar
da« werden de kaarsen öf nadeelig voor de
gezondheid der verbruikers of schadelijk voor
den bturs van den ffbrikant. Op eens kwam men
tot de ontdekkihg, dat de fout verholpen kon
worden, zouder bijmenging, als men de heete vloei
stof eerst wat liet btkoeleu eo roerde, totdat ze
eene melkachtige brei was geworden.
Giet men met deze bry in de verwarmde vormen
dan krijgt men kaarsen, die zich goed gedragen.
Nu zyn er allerlei nommers van kaarsen en
naar gelang van de soort neemt men andere vor
men. Maar in deu grond der zaak zyn deze van
dezelfde samenstelling.
Mee denke zicb een kaars op den kop. Een
metalen cylinder waarin zij past, zal dan de goede
vorm wezen. Natuurlijk beeft deze van boven een
ronde o-pening, overeenkomend met de dikte van de
kaars, gladde wanden en zal ze van onderen uitloopen
in een kleinen kegel met een gaatje, groot genoeg
om juist de pit door te laten. De kaars toch moet
worden gegoten om de pit, en deze dus moet in het
midden van den vorm b'.yveo. Van onderen wordt
ze daartoe gekneld in het gaatje op de punt van den
kegelvan boven wordt ze vastgehouden in een raam,
wat boven de gietvorm is.
Men begrijpt, dat het vervaardigen dezer pitten
zorg vereischt. Er mogen geen uitsteekels aan zijn,
die zoogenaamde dieven zoudeu geven en ze moeten
zeer gelijkmatig worden gesponnen, opdat het smel
tende vetzuur, wat de vlam moet voeden, gelijkmatig
worde opgezogen. Dan ook moet de pit zelf goed
brandbaar wezen en baar eigen asch verteeren en men
moet zorgen, dat zy niet behoeft te worden gesno
ten. Bij stearinekaarsen verkrijgt men dit door een
der draden, waaruit de pit wordt gesponneu, wat
sterker te spannen, dan de andere. De pit krult
daardoor voortdurend een weinig om en komt aan
de buitenzijde der vlam in aanraking roet de zuurstof
der lucht, waardoor ze zuiver verbrandt.
Het fijne van de zaak is niet uit te leggen zonder
langen omhaal en eeuige voorbereiding. Die ze goed
wil begrijpen zou goed de theorie der verbranding
moeteu kennen eu goed moeten neten hoe eene vlam
in elkaar zit, wat leeken misschien eene onuoozele
zaak achten, maar het in het geheel niet is. Weet-
gierigen kunnen dit in technische handboeken verder
napluizen.
Genoeg dat door den vorm een samengestelden
draad, of pit, moet gaan en in groote fabrieken,
waar vlug moet worden gewerkt, er natuurlijk op
bedacht wezen moet, te voorkomen, dat deze pitten
telkens in de vormen moeten worden gestoken.
Daartoe beeft meu nu gietwerktuigen, waarin eene
menigte vormen hangen met pitten donder eind.
De draad namelijk gaat door den vorm naar eene
klos, onder de gietmachioe. Op die klos zit een
aanzienlijke voorraad pit en wanneer de gietster de
gestolde kaarsen uit de vormen ligt, trekt ze tegelijk
bet vervolg van de pit weer in den vorm. Door ver
nuftige toestellen wordt dan het boveneind weer als
van zelf vastgehoudeu, zoodat de nieuwe pit weer
midden in den vorm blijft zitten, ook nadat de
uitgehaalde kaarsen van den draad zyn losgesneden.
Na bet gieten worden de kaarsen door cirkelzagen
op de behoorlijke lengte gesneden en ze worden
daarna geglansd. Dit alle» geschiedt werktuigelijk,
maar moet worden gezien. Eene beschrijving zou te
omslachtig, of althaus vervelend worden.
Bij zessen, vieren of achten enz. worden de kaar
sen nu eerst in hun henimetje (chemiseeren, het
eerste omhulsel van vloeipapier) en daarna in de
bekende blanwe kokers gestoken en verder in kisten
verpakt.
De zorg voor behoorlyke verpakking kost ook al
meer hoofdbrekens dau men oppervlakkig zou ge-
looven.
De verbruikende mensch toch is eeu wonderlijk
wezen. Hij is erg gehecht aan gewoonte en verlangt
doorgaans vijf pooteu aan een scbnap.
Juist daardoor en dit geheel ter loops opge
merkt, zonder toepassing op de tabriek, die ons thans
bezig houdt komt veel bedrog in de wereld.
Door gebrekkige kennis der artikelen verlangen de
consumenten niet zelden daaraan eigenschappen, die
ze oumcgelyk kunnen hebbeu en er dus aan moeten
worden gegeven. Het hangt dan dikwijls maar van
omstandigheden af, of dit veranderen tot bedenkelijk
vervalschen komt. Op deu gladdeu weg van ver
anderen naar den zin van deu consument, glijdt men
zoo ligt uit naar veranderen, in bet voordeel van
den fabriekant.
Kaarsen worden natuurlijk niet vervalscht. Men
kan ze heter maken, of slechter, maar die zyn met
veel moeite verkregen goeden naam wil baudhaven,
maakt ze zoo goed, als hy kan.
Ook de beste kaarsen ter wereld echter zouden in
sommige plaatsen niet kunnen worden gesleten, of
er althans slechts met veel moeite afzet vinden, als
ze op andere wijze waren verpakt, dan de menschen
daar nu eenmaal gewoon zijn. En zoo heeft das de
commercieele directeur er wel degelijk op te letten,
dat zijn artikel ook uitweudig precies het oog heeft,
wat de consument in sommige wereldstreken daaraan
begeert.
Van deze bijzonderheid krijgt men by een vluchtig
bezoek natuurlijk niet veel meer dan een vermoeden.
Wat men ziet is de buitengewone vaardigheid,
waarmede de kaarsen worden gegoteu en afgewerkt
en in (!e blauwe kokers worden gestoken.
Door langdurige oefening krijgen de vrouwen eu
meisjes,die dit werk verrichten eene verbazende handig
heid, natuurlijk ook omdat ze per stuk worden betaald.
Wat men verder ziet is de kokerplakkery eu de
kistenmakery.
Het meeste werk gaat hier zuiver machinaal door
cirkelzagen van Myer en spijker-werktuigen. Het is
verrassend om te zien hoe in weinge seconden de
dikke plauken tot dunne worden gesneden en op de
vereisebte lengte worden afgezaagd en hoe dan kist
aan kist door de spyker-werktuigen worden in elkaar
gehamerd.
Alles is er op aangelegd om tyd en geld te sparen
en de uitkomsten bewijzen, dat dit doel goed kon
worden bereikt.
Het sloeg twaalf uur, toen wy het grootste ge
deelte onzer wandeliüg door de fabriek hadden vol
bracht en wij wareu juist op het binoenpleiu. De
portier luidde de schel eu alle werklui eindigden den
arbeid en maakten zich gereed om te vertrekkeu.
De vrouwen stonden by elkander aan eene zijde
de mannen aau de andere. Toen de tweede schel
ging vertrokken eerst de mannen eu jongensdaarop
de vrouwen en meisjes. Alles in de beste orde en
als menschen, die gevoelden, dat behoorlijke tucht
eeu belangrijk onderdeel is van den goedeu uitslag
der werkzaamheden, waarbij zij zelveo, door bun
aaudeel in de winst, rechtstreeks belang hebben. Na
het vertrek der beide groepen ging eeu derde afdee
ling mannen naar de poort. Het waren die niet
thuis kunnen gaan schaften, maar in de fabriek
zelve het eten krijgeu, wat door hunne vrouwen eu
dochters aau de poort wordt gebracht.
Wij vonden het een prettig tafereel eu bet beves
tigde slecht» de goede indrukken, omtrent orde en
overleg, die wij al rondwandeleude hadden gekregen.
Io verband met de officieuse tegenspraak van
bet bericht dat Engeland zijne beiniddeiiug in bet
geschil tusscbeu Fraukrijk en China heeft aange
boden, staat, naar meu veronderstelt, de aandrang
van deu Tempt en de Re'publique Franqaise bij de
Fransche regeeriug tot het zenden van versterkiugs-
troepen aau het expeditiekorps in Tonkin, Die
bladen 'verlangen dat 30.000 derwaarts vertrekken,
teu einde zoo spoedig mogelyk de toestand daar
in bet reine gebracht worde. Volgens de openbare
meeniog iu Frankrijk handelt bet kabinet niet
doortastend genoeg, eu nü bet land ren kVachtiger
optreden van de regeeriug eisebt, behoort deze,
zoo redeneeren genoemde bladen, de gelegeuheid,
welke zich thans aanbiedt, niet te verzuimen. Te
oordeelen naar dezen toon der officieu e pers, mag
meu attuncmen dat de toestand verergerd is.
De Timts daarentegen is tegen het voortzetteu
vau de vyaudelykheden zonder oorlogsverklaring,
en geeft aan den mi nisier Ferry deu raad een
bemiddeling aan te nemen. Het citybiad doet op
merken, in stryd met de meeuiug vau deu Briticben
minister van bnitenlandscbe zaken, dat, als de „uiet
bestaande oorlog" nog lauger aanhoud:, Engeland
zich zou kunnen genoopt zien de blokkade van
het eilAud Formosa als een oorlogsdaad te be
schouwen en bijgevolg niet meer te gedoogen, dat
de Frauscben zich in zijne haveus van koleu
voorzien. Het stelsel van oorlog voeren zonder dien
verklaard te hebben is reeds te laug gedold,
beweert de Time». Fraukrijk zon aau zyue waar
digheid volstrekt niet te kort doen, ais het zijn
geschil met China aau de beslissing vau eeu be
vriende mogendheid .onderwierp bet weet vooraf
dut China op gelyke wijze bandelen, en zich aau
de uitspraak vau den scheidsrechter onderwerpen zal.
Het tweede der bovengenoemde Paryscne oladen,
de Re'publique Fr an came, zegt ook uog „Daar
China, zooals blijkt uit bet mislukken zijner
poging om eeu leening te sluiten, geen geld heeft
om een oorlogsschadevergoeding te betalen, zal de
Fransche regeeriug hareu eisch moeten verauderen
in dién zindat aan Frankrijk het recht verleend
worde, gedurende zekeren tyd en onder te bepalen
voorwaarden eeuige punteu der kust van bet eiland
Formosa bezet te houJen. Mag men deu Paryscbeu
correspondent van het Bert. Tagebl. gelooveu, dau
is er wei reden om aan te nemen dat op dezen
grondslag onderhandelingen met China zyu aan
geknoopt én er vooruitzicht op guustigeu afloop
bestaat.
Engelauds eerste minister vond weder een gelegen
heid tot eene manifestatie van zyn kabinet tegen
het Hoogerhuie. De «eiste steen voor bet gebouw
der Nationaal-liberale Club, op de Theemskade bij
Charicg Cross, te Londen, werd gelegd. Gladstone
en zijne ambtgenooten Derby, Grauville, Hartiugton,
Haroourt, Chamberlain en Dilke hielden achtereen
volgens toespraken, die de scherpste bedreigingen te
gen het Huis der Lords inhielden. Of dat dreigen
eenige uitwerking zal hebben blyft de vraag. Na-
dat de bewiodsmauuen het woord hadden gevoerd
foor drieduizeuu toehoorders en toehoordeiesseo, werd
door een deputatie uit de werklieden, die by den
bouw van het Hotel Meiropole, tegenover het Club
gebouw gebezigd worden, eeu adrea aan Gladstone
overhandigd. De Nationaal-liberale Club telt acht
duizend leden.
Het bericht van de gevangenneming van Gordon
werd in het Eogelsobe Hoogerhuis tegengesproken; 1
het telegram van deu Khedive aan kouingin Vic- 1
tori» nfoet dus weer door deu correspondent uit j
zijo duim gezogen zijn. Ia Khartoum niet inge- 1
nomen, dan 4s zeker de positie van Gordon op
't oogenblik toch zeer hachelijk. VVolseley maakt
dan ook meerder spoed met de expeditie. De tele
graaf meldt, dat by te Dongola is aangekomen,
maar slechts met een klein geleide van bereden
infanterie. En voor deu verdtreu tocht zal hy
meer troepen moeten afwaobte», daar hij anders
gevaar loopt zelf door de opstandelingen te worden
gevangen genome». De Nijl werkt ook niet mee,
want hij is nog altijd dalend.
De uitslag der verkiezingen in Duitschland is
ou io zyu geheel bekend er zullen evenwel nog
zeven en negeutig herstemmingen moeten plaats
hebben. Voor zoover men nu reeds kau nagaan
hebben de verbonden clericale partijen in de nieuwe
kamer over een ongeveer gelyk aantal stemmen te
beschikken als in de vorige. Het centrum heeft
van de 98 zetels er 95 behouden. De afgevaar
digden uit Elzas Lotharingen zijn allen herkozen
van de 10 Welfen komen er ou reeds 5 terug,
behalve de kansen die zij bij de herstemmingen
nog hebben, en niet minder dau 16 vau de 18
Polen behaalden btf de eerste stemming de meer
derheid. De conservatieven hebbeu niet alleen ter
rein behouden maar gingen zelfs vooruit. De Duitsche
liberalen leden een groote nederlaag: de 106 stem
men, waarover zij iu de vorige zitting kouden
beschikken, werden ttruggebracht tot slechts 31.
Uit den aard der zaak kunnen wij geen gedetail
leerde opgave doen vou de sterkte van al die
tallooze nuances en kleurschakeeringen in de ver
schillende politieke partijenalleen vestigen wij
byzonder de aandacht op eenige beteekenisvolle
cijfers, die de caudidaten der sociale pariij in de
hoofdstad des rijks bekwamen. Iu 1867 werden in
Berlyn 67 stemmen uitgebracht op socialisten; bij
de verkiezingen in 1871 steeg dit cijfer tot 2000;
in 1881 tot 30 000 stemmen, eu na bij de laatst
gehouden verkiezing voor afgevaardigden van den
rijksdag vereeuigdeu de socialistische candidaten
niet minder dan 68.582 stemmen op zicb In
drie jaren tij Is is d t cijfer dus meer dan verdub
beld Dit geeft te denken. Noch wetjes op on
gevallen bij fabriekarbeiders, noch het invoeren van
een staat van beleg voor woelige steden vermag dien
steeds aaugroeieudeu drang naar groote hervormingen
te keeren.
Omtrent de Brunswykscbe quaestie weet een
Engelsch blad mede te deeleu, dat de Daitsche
regeeriug iu overleg en onder goedkeuring van het
tijdelijk bestuur van Brunswijk zal voorstellen om
den kroonprins van Dnitschlaud tot regeut te be
noemen de titel van hertog zou dau vervalleu.
Mocht de prins toe de Duitsche regeeriug geroe
pen worden, dau zou dient oudste zoon hem in
het regentschap opvolgen. Een dergelijke oplossing
behoort niet tot de onmogelijkhedeu, wordt er
by gevoegd. De bepalingen omtrent de erfopvol
gingen iu het hertogdom boudeu in, dat bij
voorkomend gerwl de regent moet gekozen worden
uit een der Duitsche prinsen, maar ouder goed-
keuring der andere. In ieder geval zou eeu
dergelijke maatregel slechts een tydelyk karakter
dragenevenwel bevat de grondwet op dit stuk
niet een^ bepaling omtrent deu duur van zulk
een regentschap. Wederom eeu bewijs te meer hoe
uiterst moeilijk de taak van deu wetgever is en
dat, op hoeveel voorkomende gevalleu men ook
bedacht is geweest, zich er toch nog altijd in de
praktijk eeu voordoet waarop uiet gerekend is.
De Transvaal is dezer dagen weer bet tooneel
van onverkwikkelijke gebeurtenissen. De eensgezind
heid der drie afgevaardigden, die indertijd eeu
waren zegetocht door bijna gansch Europa deden
is verbroken en heeft plaats gemaakt voor een
treurige verwijdering onderling. Generaal Joubert
beeft presideot Krüger beschuldigd als zou deze
de oorzaak zijn van de rampen die over bet
laud zyu gebracht, 'vooral wat betreft de verwik
kelingen met Becbuaualand. Wederkeerig werd
Joubert beschuldigd van misleidiog, van kuiperijen
met bet Engelsche bestuur, ja van pogingen om
Krüger te verdringen en zelfs diens presidentszetel
te willen innemen. Joubert formuleerde zyu grieven
iu en aanklacht bij den volksraad, welke aanklacht
echter werd verworpen. Eeu lid ging zelfs zoover
van den generaal in staat van beschuldiging te
stellen. Zioals wij reeds vroeger meldden is Joubert
uit zijne betrekking ontslagen.
//Pillen in een aantal ziektegevallen toegepast eu ik
„kan hare uitwerking slechts roemen."
Professor Dr. ton Rokitansky tedlnnsbruck ;,Ik
„verklaai dat ik dezelve in daartoe geëigende gevallen,
meermalen met zeer gunstig gevolg heb toegepast."
Professor Dr. von Nussbaum te Münchcn //Ik was
er over voldaan."
Verkrugbaar 70 Cts.de doos, te Gouda by J. C,
Zeldenrijk, Droogist.
leder kapitalist die io bet bezit li van goed en ter beurze genoteerde
effecten (actiën ot obligatien) kan zich op mathematische en zekere wijze eea
Wrzchaffen.door eenvoudige operttien bestaande in den verkoop vin premies.
Dit goed bekende en zedert «ng in verschillende landen beproefde systeem,
verzekert een jaarlijks inkomen van f. 2,000 met een kapitaal (In
Ïtld of In effectenvan f. 5,000; f. 1,000 met f. 2,500, f. 500 met
1,200, enz. De fondsen zijn altijd beschikbaar. De winst wordt maan
delijks per postwissel opgezonden. Duidelijk uitleggende brochure»
worden, op daartoe gedane aanvraag, franco en koiteloos toegeson-
ien door den Heer Directeur der Alaemeene Belgisch
Bank (BANÖUE GÉNÉRALE DE BELGIQUE), 5, Roe
du CongrèeBrussel.
MARKTBERICHTEN,
GOUda, 6 November 1884.
Granen kalm als voren. Beste Zeeuwsche Tarwe
tot 8.50; gewone en poldertarwe 7.50 a 8.
Kogge 6.25 ft 6.60. Gerst 5.50 a 6.50
Chevalier tot 7.50. Haver 3.90 a 4,50.
Maïs 6.a 6.20. Hennepzaad is bijua op
geruimd en wordt vast op 11 geboudeu. Erwten
en boouen zonder handel.
De veemarkt met goeden aanvoer alle soorten
werden tamelijk vlug verkocht, vette varkens 23 a
25 ct., varkens voor Londen 19 a 21 ct., magere
varkens en biggen traag, biggen 0.80 a f 1.20
per week, de handel in schapen traag.
Goeboter 1.45 a 1.60.
Weiboter 1.20 a 1.30.
Aangevoerd 95 partijen kaas, eerste kwaliteit 27
29*50 i tweede kwaliteit 23 a 26.
Noordhollandscbe 26.a 34.
GEBOREN 4 Nov. Elizabeth C&thsrma Marin, oudera
J. F. van de Pavoordt en G. J. van Straaten. Benedictna
Cornells, oaders C. A. Schouten en F. J. Simons. Wijnanda
Wilhelmina, ouders J. Radder en C- Palsgraaf. 5 Johaona
Maria, ouders L. Plomp, en C M' van Rood.
OVERLEDEN 4. Nov. k. J. Schenk, 3 m. H H.
F. D. Onstenk, 13 d. G. Boers. Wed. J. H. Jansen, 74 j.
GEHUWD S. van Vnnren en M. J. Laurier.
RECLAME
Heden zijn wy in staat gesteld weder een aantal
oordeelvellingen vau bevoegde personen over de Ztcil-
sersche Pillen van den Apotheker R. BRANDT bekend
te maken. Zy strekken op nieuw ten bewyze hoezeer
dit preparaat in wetenschappelijke kringen begint
gewaardeerd te worden.
Zoo schrijft
Professor Dr. Reclum te Leipzig .- „Ik heb uwe
z/Zwiltersche Pillen vooral bij vrouwen met goed
„gevolg aangeweud meu neemt ze (twee stuks een
„uur na den morgendrank) zonder tegenzin in, omdat
„zij zeker en zouder bezwaar werken.
„Ook bij mannen die een zittend leven lijden of op
„hoogen ouderdom komen in het kort, bij trargheid
„der darmbewegiug, oewijzeu zij zich voortreffelijk."
Professor Dr. Hertt te Arasterdam „Ik heb de
a
Ondertrouwd
J. van deu HEIJDEN'
EN
G. C. van DILLEN.
Gouda5 Nov. 1884.
|j| Receptie: Zondag 9Nov.,GouweC61.
BBS Eenige en algemeene kennisgeving.
Bevallen van eene Dochter,
D. SAMSOM—Khitijt.
Gouda4 Nov. 1884.
Heden overleed ons geliefd Zoontje,
slechts dertien dagen mochten wij ons in zijn
bezit verheugen.
D. J. P. ONSTENK.
F. A. ONSTENK—
Gouda4 Nov. 1884. Zieleman.
Tot diepe droefheid van mij, mijne Kin
deren en Behuwdkinderen overleed heden, na
een geduldig Ijjden, tijdig voorzien vandeHH,
Sacramenten, mijn geliefde Echtgenoote Me-
jnö'rouw ADRIAN A ZEEGERS, in den ouder
dom van ruim 61 jaren.
C. SCHILTE.
Delft, 4 November 1884,
Foor de vele bewjjzen van deelneming
bij het verlies mijner geliefde Echtgenoot, WIL
HELMINA van der VOORDEN, betuig ik
mijnen hartelijken dank.
Jb. BORKÜS.
Gouda5 Nov. 1884.
