Kwmmmmm,
QEOOTE VOORSTELLING
advertentie».
Alexander von Lom,
Openbare Verkooping
Bultenlandsch Overzicht.
f JJP
van Crstr. SNEL, Amsterdam
0p DINSDAG 6 JANUARI
Licht MICROSCOOP,
op Maandag den 19 Januari 1885
f 4
A
-V
f A
Mevrouw SPRUIJT,
SOUOHOIT - THEE
2. LAND-en VOLKENKUNDE.
te GOUDA,
WEIMAB,
en tucht gewend en tot geregelden arbeid verpHoht/
eene zelfstandige maatschappij uitmaken. Hy zal
zien, dat door geestelijken van verschillende gezind
ten voor de hoogere belangen der bevolking behoorlijk
wordt gezorgd, dat de jeugd er uitmuntend schoolon
derwijs geniet eo tot velerlei ambaobten wordt op
geleid. Onder behoorlek toezicht wordt de koloniale
bevolking zoodanig bestuurd, dat er zelden ongere
geldheden voorvallen, terwijl correctioneele- eu poli-
tie-overtredingen tot de uitzonderingen behooren.
Met Januari 1885 is het 25 jaar geleden dat
de eerste aflevering vau den Neder landscheti Spec
tator het daglicht zag. Deze gebeurtenis zal op ver
schillende wijzen feestelijk gevierd worden. De eerste
aflevering voor het jaar 1885 zal in een buitenge
woon groot en sierlijk formaat verschijnenonder
meer zal zij bevatten eene reeks van geestige satyren
en toespelingen op de voornaamste kunstenaars en
meest belangrijke gebeurtenissen der laatste jaren op
het gebied der kunst.
In het Januarinummer van De Gids levert de
hoogleeraar mr. J. T. Buys weder een dier goed ge
dachte en keurig gestileerde beschouwingen over onzen
staatkuudigen toestand, welke in de laatste jaren
maar al te zelden uit zijn pen vloeiden.
De ^politieke vooruitzichten/ die h\j nu schetst,
betreffeu natuurlijk hetgeen men van de nieuwe ver
tegenwoordiging, uit de ontbinding der Stateo-Gene-
raai voortgekomen, te wachten heeft.
In den uitslag der jongste verkiezingen ziet prof.
B. voor alle partijen schier in gelijke mate reden tot
blijdschap. In de' eerste plaats voor de overwinnaars,
wier zegepraal niet was de vrucht eener plotseling
opgewekte volksmeening, maar de uitkomst van
jaren lang voortgezette worsteling. Voor de liberalen
acht de schryver het een verschijnsel, dat veel goeds
voor de toekomst belooft, dat de kiezers door hun
oppermachtig gezag den vrede in den boezem der
party hebben willen opleggeu, en den factiegeest
tegen eiken pry's hebben willen onderdrukken. Hy
gelooft niet, dat een volgeud geslacht de richtiug
der genomen beslissing zal afkeuren, maar al ware 't
anders, dan nog is het uitstooten van storende ele
menten een daad vau leveuskracht geweest.
Intusschen is de uitkomst der verkiezingen treurig
genoeg, omdat de ongeveer gelijke kracht der strijdende
partijen, slechts onmacht kan uitwerken. De anti
liberale meerderheid kan aanvankelijk niet aan regeeren
denken, zoodat de regeering blijft in handen vau
dezelfde mannen, die in de laatste jaren voor de
liberale meerderheid het bestuur hebben waargenomen;
wat niet auders dan het politieke scepticisme kan
bevorderen. Ook de flnanoieele moeilykhedeu blijven
daardoor bestaan; de antiliberale coalitie toont over
die quaestie geeuerlei duidelijke beginselen te be
zitten, en de minister van financiën toont een on-
begrijpelyk «uitZettingsvermogen van ministeriëele
lankmoedigheid/' door zijn machteloos standhouden
waar krachtbetoon zoo dringend noodig is. Prof.
Buys hoopt nog op de Eerste Kamer, die op dit gebied
veel vermag.
Vruchten leverde de parlementaire arbeid in de
laatste jaren weinig op. Het strafwetboek vervulde
eeuigszins de taak, welke in den schouwburg by lange
pauzen voor de muziek wordt weggelegd, nl. om het
publiek tot gednldoefening te stemmen.
Toch is er een politieke taak te vervullende her
ziening van kiesrecht en grondwet. Prof. Buys acht het
wenschelijk de grond wets-herziening met deze Kamer
te beproeven, en uiet eerst het kiesrecht te herzien; zoo
doende worden herhaalde ontbindingen voorkomen,
terwyl de kans op een veel anders samengestelde Kamer
uit een eerst gewijzigde kieswet geboren, toch niet
groot is. Wel zou de tweede behandeling der grond-
wets-herziening moeten worden opgedragen aan een
Kamer, gekozen onder een tegelijkertijd gewyzigde
kieswet, met uitbreiding van het ledental tot het
vereischt cijfer eu met verlaging van census.
Of er kans bestaat dat grondswetsherziening tot
stand komt, is eeu diep geheim. Maar zeker is het,
dat men haar niet kan afdoen, zooals sommigen meen
den, met een soort »vau coup de maiu," door een paar
voorschriften, die hun zeiven 't meest aanstoot gaven,
te wyzigen en het overige te handhaven. Ala de
hoofdquaesties worden behandeld, kost het weinig
moeite en tijd ook kleinere gebreken weg te nemen.
De hoofdpunten vau herziening gaat de hoogleeraar
verder na. Wat het kiesrecht beireft, keurt hij even
als de heer Farncombe Sanders de huishuur als maat
staf af; by stemt in met diens stelsel van kies
recht voor hen, die ten volle in de persoueele be
lasting zyn aangeslagen. Maar b|j de ouzekerheid
of die heffing rijksbelasting zal blijveu, geeft hy «r
de voorkeur aan, de regelen der kiesbevoegdheid ter
beoordeeliug van der. gewonen wetgever over te laten.
Het tweeslachtig stelsel der grondwetscommissie keurt
hij af.
Omtrent de Eerste Kamer wil prof. Buys de ver
kiezing door Prov. Staten behouden, doch met op
heffing vau de beperking der keus uit de hoogst
aangeslagenen. De bepalingen over de defensie moeten
meer vrijheid laten. Art. 168 (uitkeeringen aan kerk
genootschappen enz.) wil hij niet zooals de Staats
commissie voorstelt onveranderd laten.
Wat art. 194 (ionderwijsbetreft, is hy het niet
eens met hen die het willen schrappen. Een besmet
telijke ziekte verdwijnt niet met het wegnemen van
het briefje aan de huisdeur. Men zou door het
artikel weg te laten, de toekomst van ons school
wezen op het spel zetten, en het afbankelyk stellen
van één stem meerderheid. Maar omdat de strijd
over dat artikel den toestand bebeemcht, is het
noodig er een modus vioendi in te leggen, het reeds
ruime artikel nog aannemelijker te maken. De
voorstellen tot wegneming der grieven moeten van
de tegenpartij komen, en het zou weinig baten
daarop vooruit te loopen. „Myne verwachting",
zegt prof. B. op een gunstige uitkomst, is ik
beken 't gaarne niet bijster groot, want voor wel
slagen is van weerskanten een mate van inschikke
lijkheid noodig, welke ik zeer vrees dat nog altijd
aan weerskanten zal ontbreken".
De slotsom, waartoe zijn blik iu de naaste toekomst
hem leidt, geeft de schrijver aldus weder
«Met een parlement zonder meerderheid, waarin
elke partij juist sterk genoeg is om elke andere tot
onmacht te doemen, en met eene Regeering, welke
in het geheel geene partij achter zich beeft, gaat
men eerlang een politieken arbeid ondernemen, die
zoo hij al kan slagen, zonder de grootste krachtsont
wikkeling van Regeering en Parlement beiden in elk
geval onvruchtbaar blijven moet.
//Wanneer wij mochten besluiten met den hArtelij-
ken wensch, dat deze groote arbeid rijke zegeningen
moge afwerpen voor het vaderland, dan is het een
van die wenschen, zooals er Btroks aan het einde
vau den jaarkring honderdduizenden zullen gewis
seld wordenwenschen uit bet warme hart voortge
vloeid, maar die het koele verstand helaas niet als
verwachtingen stempelen durft."
De vrienden en vereerders van Gambetta hebben
Woensdag op den tweeden verjaardag van zyn over
lijden, een treffende hulde aan zyne nagedachtenis
gebracht, te Ville d'Avray, iu het huis en in de kamer,
waar hij den laatsteu adem uitblies.
De gemachtigden van een aantal)Parijsche werklieden»
vereeuigiugen hebben een manifest in de wereld gezon
den, dat eene ware oorlogsverklaring aan het kapitaal
is, Z|j vragen of eischen o. a, van den gemeenteraad
te Parijs om eene som van 500 millioen beschikbaar
te stellen, ten einde in de behoeften van het werk
volk te voorzien, voorts om de schorsing te bevelen
van de huur der woningen beneden 500 fr. en om de
oubewoonde huizen af te staan aan de werklieden
voor zoolang de crisis duurt.
Het Bert. Tagebl. heeft vernomen dat de regeering
van Portugal een rapport over de handelingen var.
Stanley laat samenstellen, hetwelk b|j de hervatting der
Congo-conferentie aan hare leden verstrekt zal worden,
en een //vormelyke aanklacht," zy het dan ook in
verbloemde, diplomatieke taal, tegen den beroemden
navorocher, den //vader van Congo", bevat. Deze
taak is opgedragen aan den ex-minister Serpa Pi-
meutel, den staatsman die het beruchte Engelsch-
Portugeeach Congo-tractaat sloot, dat aan het alge
meen protest ten offer moest vallen.
De heer Brndlaugh heeft zich gewend tot de
burgers die op 1 Januari 1886 kiesbevoegdheid
zullen hebben, en doet op hen eeu beroep, teneinde
zy hem helpen in zijn strijd tegen het Parlement.
Hy verwacht en vertrouwt, dat, daar h|j tegen het
Lagerhuis zelf niets doen kan, de by stand, dien zij
hem zullen verleenen,, hem de zege verschaffen zal.
Hij geeft de hoop niet op, zittlag te nemen in
's lauds vergaderzaal waaruit by met geweld en
dwang verwijderd wordt gehouden. Aan de kiezers
staat het te beslissen of het Lagerhuis, al naar het
den dwazen gril heeft, aan een lid, dat wettelijk
gekozen is en zioh bereid verklaart alle formaliteiten
te vervullen, welke de wet voorschrijft, deu hem
toekomenden zetel mag onthouden. Hy wederlegt
in zijnen brief al de gronden door de conservatieven
tegen zijne toelating aangevoerd, en zinspelend op
zijne atheïstisohe begrippen zegt hij//De kiezers
van Northampton hebben mij gekozen om wetten te
maken, niet om geloofsbeginselen of geloofsformu
lieren vast te stelleu om zitting te hebben in het
Parlement, niet in een kerkvergadering."
De Nationale Vergadering van Bulgarye heeft
thaus een schandaal opgeleverd datal de voorafge
gane, waaraan dit Parlement zoo r|jk is, verre over
treft. Een lid der oppositie besohuldigde den eersten
Minister van knoeierijen met den Russischen aan
nemer van de werken voor den spoorweg Zaribrov
Vakarel, en toen verzocht de Minister den
voorzitter der Kamer, den heer Sivakoff, den aan
valler tot de orde te roepen. De voorzitter meeade l
hieraan te moeten voldoen, en ten gevolge hiervan
snelden ongeveer dertig leden, tot de regeerings-
party behoorende, naar de tribune, en daar oefenden
z|j tegen Sivakoff de lynchwet uit op zulfcytóL
wyze, dat de man vermoord zou zyn geworowf1^
indien de voorzitter en de onder-voorzitter hem niet
zooveel mogelyk beschermd hadden. Het spreekge
stoelte brak in splinters, en met veel moeite ge
lakte het eindelyk, den erg gehaveudeu volksver
tegenwoordiger uit de zaal te dragen. Den volgenden
ochtend zouden de conservatieven bijeenkomen om
een protest vast te stelleu, maar de ministerieelge-
zinden overvielen hen, verdreven de sdamgekomenen
en verklaarden vertrouwen te stellen in het Kabinet.
Daarna begaven zij zich naar het paleis van vorit
Alexander, die een door hen afgezonden deputatie
ontving, welke hem een afschrift van het votum
^pan vertrouwen overhandigde.
Dit Madrid zijn van 11. Woensdag nadere berich
ten, waaruit blijkt, dat Dinsdagavond opnieuw schok
ken van Granada tot Malaga zyn waargenomen. De
Koning heeft tien duizend gulden voor de hulpbehoe
venden beschikbaar gesteld. Regeeringsambtenaren
zijn met een onderzoek begonnen en op vele plaatsen
ten platten lande vinden zij groote ellende. Onbe
graven lyken, het landvolk zonder dak en door een
panischen schrik bevangen.
De straten z|jn in enkele steden onbegaanbaar,
en daar waar de burgemeesters eu geestelijken tot de
slachtoffers behooren, heerscht de grootste verwarring.
Te Alhama zijn 192 lijken begraven, dagelijks worden
er meer onder de puinboopen gevondeo. Te Albunuelas
zijn 1000 huizen vernield, en 320 gevonden lijken
teraarde besteld. De schade aan de kathedralen te
Sevilla en Granada is, blijkens een mededeelicg in
de academie van scboone kunsteu, niet aanzienlijk.
CORRESPONDENTIE.
Hst stak betr. de Electrische VeUiehting wordt ia ous
volgend ar. geplaatst.
De Redactie.
Burgerlijke Stand.
OEBOREN; 81 Dec. 1884. Cornells, onders J. A. Kasrs
en P. van Kleef. Neeltje, onders 6. IJ pelser en W. van
der Weyden Prapcina, ouders P. J. Janssen en C. lou
werier. Geertruidn, ouders J. van der Pool en G. J. de
Grauw. Catharina, oudera A. van der Kleyu en C. Wolt-
man. 1 Jan. 1885. Teuntje, ouders K. A. van deo Heuvel
en B. J. de Koster. 2. Theodora Petronella, ouders F. G.
van de Pa«oordt en T. J. Oomens.
OVERLEDEN31 Dec. W. Rietveld, lj. 9 m. 1 Jan.
W. M. van Berkel, m. - G. Waard, 66 j. 11 m. J.
W. G. L. Vermeulen, 8 m. 2. H. Bloos, 41 j. J. K.
Krijgsman, 5 j. J. Beekman, hoisvr. van D. de Grnil, 83 j.
GEHUWD: 31 Dec. W. Verboom en M. J. Nienwseld.
L. J. Lafeber en A. C. van der Kle\j. J. H. van Let
en J. Heeswijk. A. Kors en G. van den Broek.
Bevallen van een Dochter,
B. C. VASSE,
Gouda, 2 Jan. 18S5. geb. de Kok.
Eenige en algemeent kennisgeving.
Heden nacht overleed onze jongste lie
veling JOHAN WILLEM GEORGE LODE-
WIJK, bijna uegen maanden oud.
J. VERMEULEN Hz.
M. M. J. W. VERMEULEN-
VAN OOSTEN.
Gouda, 1 Januari 1885.
Eenige kennisgeving.
Heden overleed na een kortstondig jden,
na voorzien te zjn van de HH. Sacramenten,
onze geliefde Echtgenoot, Vader ea Ufknwd-
vader, GERRIT WAARD, in den,ouderdom
van bjjna 67 jaren.
Wed. G. WAARDHogers.
Gouda, H. J. WAARD.
1 Jan. 1885. A. M. WAARD—de Bruijn.
Algemeene kennisgeving
Voor de vele bewijzen van deelneming,
ondervonden bj het overljden van onzen lieven
FRANS, betuigen wj onzen bartelijken dank.
V. W. D. SCHENK
en Echtgenoote.
Hfeil- en zegenwensch aan begunstigers,
familie en bekenden
J. WILLEMS,
Bleeker Gouda.
Bj den aanvang van het Nienwejaar wenscht
de ondergeteekende zjnen geëerden begunsti
gers en Stadgenooten veel heil en zegen toe.
J. G. BELONJE,
Haven. Meubelmaker
Bierbrouwerij «het DUBBELE ANKER.»
P. F.
Met wederkeerigen heilwensch betuigt de on
dergeteekende zijnen dank aan allen, die hem
by den aanvang van bet jaar bljjken van be
langstelling hebben gegeven.
VAN BERGEN IJZENDOORN.
_Gouda, 3 Januari 1885.
De ondergeteekende betnigt, met wederkee
rigen heilwensch, zjnen dank aan allen die hem
by den aanvang van een nieuw jaar bijken
van belangstelling hebben gegeven.
W. POST DROST.
Gouda, 2 Januari lc85.
Met wederkeerigen heilwensch betuigt de on
dergeteekende zjn dank aan allen, die hem bj
den aanvang van het jaar bijken van hunne
belangstelling hebben gegeven.
J. M. NOOTHOVEN van GOOR.
Gouda, 2 Januari 1885.
Voor de vele bijken van belangstelling bj
den aanvang van dit jaar ontvangen betuigt
de ondergeteekende zjn vriendeljken dank.
2 Jan. 1885.G. PRINCE
De ondergeteekende betnigt zjuen daarvoor
de bewjzen van belangstelling, nem bj de
jaarsverwisseling betoond.
W. J. FORTUIJN DROOGLEEVER.
Gouda, 2 Januari 1885.
De ondergeteekende brengt bj deze zjnen
wederkeerigen heilgroet aan hen, die hem bj
de verwisseling des jaars, van bnnne attentie
bljk gaven.
P. M. MONTIJN.
De ondergeteekende dankt allen, die de be
leefdheid hadden hem bewjs van belangstelling
te geven b j den aanvang van het nieuwe jaar.
Mr. KIST.
Onder wederkeerigen heilwensch, betnigt Mr.
J. H. van MIEROP zjn dank voor de vele
bijken van belangstelling op 1 Jannari 1885
ondervonden.
Wederkeerig hen zjne wenschen aanbiedende,
betuigt de ondergeteekende zjnen dank aan
allen, die hem op 1 dezer bewjzen van belang
stelling gaven.
Mr. W. HEMSING.
Gouda, 2 Januari 1885.
Met wederkeerige Heilwenschen dankt de
ondergeteekende allen, die hem bj gelegenheid
van het Nieuwjaar eenig bewjs van belang-
t stelling hebben gegeven.
D. C. SAMSOM.
Gouda, 3 Januari 1885.
D*. VORSTMAN dankt, ook namens zjn
gezin, voor de belangstelling bj den aanvang
des jaars gebleken, en wenscht zjnen Stadge-
nooten welvaart en vrede.
Gouda, 2 Januari 1885.
Aau allen, die mj op 1 Januari een bljk
san belangstelling gaven, breng ik met weder
keerigen heilwensch mjn harteljken dank.
H. P. SCHIM van der LOEFF.
Gouda, 3 Jan. 1885.
De Heer en Mevrouw SWAAN—Basteht
betuigen, met wederkeerigen heilwensch, hun
harteljken dank voor de vele bijken van be
langstelling, op den In dezer ontvangen.
Gouda, 3 Jannari 1885.
De Heer en Mevrouw van RHIJN—Rruijt
betuigen met wederkeerigen heilwensch hun
harteljken dank aan allen die hen op den eersten
dezer bewjzen van belangstelling gaven.
Dr. A. ROMEIJN betuigt, onder wederkee
rige heilwenschen, zjnen dank aan allen, van
wie hj bj de intrede van dit Jaar belangstel
ling heeft ontvangen.
Met wederkeerigen heilwensch betuigt de on
dergeteekende zjn dank voor de hem betoonde
belangstelling.
M. 8PRUIJT.
Voor de belangstelling bj gelegenheid van
bet nieuwe jaar ondervonden betnigt de onder
geteekende met wederkeerigen heilwensch zjnen
dank.
Mr. J. FORTUIJN DROOGLEEVER
Harteljk dank aan allen, die mj by den aan
vang des jaars hunne belangstelling toonden
wederzjdsch wensch ik hen veel goeds toe.
K JONKER.
Dank aan u allen die mj, met dit ingetreden
Jaar, nnn attentie hebben getoond, wederkeerig
wensch ik hun allen een gelukkig Jaar.
C. S. van VLIET.
Gouda, 3 Jannari 1885.
De ondergeteekende brengt, met zjnen har
teljken Nieuwjaarsgroet, den dank aan allen,
die hem op den ln dezer hunne belangstelling
betoonden.
Af" H. van DILLEN.
Met wederkeerigen heilgroet betnigt de onder
geteekende zjn dank voor de hem betoonde
bijken van belangstelling bj het nieuw be
gonnen jaar.
J. GONDA.
Onder dankzegging voor de vele wenschen,
wederkeerig heil en zegen toegewenscht door
P. C. SCHRIEK.
*3?
Turfmarkt,
VRAAGT met 1 FEBRUARI a. s. een
niet beneden de 14 jaren'
wwm
verkrjgbaar te Gouda bj
Wed. P. C PINKSE, Kleiweg, C. van VLIET,
Markt, en te Bodegaven bj H. MOL.
Probeer s. p. de
No. 3 1 25 per '/a kilo.
Schouwburg op de Haven te Gouda.
des avonds van 8 tot ongeveer 10 uren
voor Heer en en Dames met de Reusachtige
geheel nieuwe
(welke 40 millioenen malen vergrooten in
oppervlakte) deels levend zichtbaar.
ly De wonderen der onzichtbare wereld; de
diepste geheimen der natuur; de Bacteriën
de verschillende ziektekiemende Cholera
Bedillende trichinenhet menschelijk
lichaam enz enz
Zie programma en billetten. MAJU.
Toegang 1ste Rang 99 ct., 2de Rang 50 ct.
plaatsen te bespreken.
in het koffiehuis «de Harmonie» aan de Markt
ten .overstaan van Notaris MOLENAAR
te Waddinxveen,
's voormiddags 11 ure,
van
N", 1. Een hecht en sterk zeer goed onder
houden HUIS, staande aan de Spieringstraat
binnen Gouda F. 48, met Timmermanswinkel
en Werkplaats, groot drie Aren kad. Sectie C.
No. 1908.
Bewoond door den eigenaar J. LINDERS.
Te aanvaarden 15 April 1885.
N°. 2. Een dito nienw gebouwd HUIS in
de Walesteeg te Gouda F. 65, groot 54 Centi
aren kad. Sectie C. No. 456.
Verhuurd bj de week voor J 3 per week.
N°. 3 tot en met 11. Negen WOONHUI
ZEN met ERVEN in de Jan Muilenpoort aan
de Groeneweg binnen Gouda L. 150 tot en
met 158 te zamen groot 3 Aren 51 Centiaren,
kad. Sectie C. N'. 2325—2332 en 2540. Vrj-
dom verh. grondbel. tot 1887 voor 't laatste
perc. verhuurd bj de week voor 11.60 per
week.
N°. 12 tot en met 16. Vjf zeer soliede ge
bouwde nieuwe WOONHUIZEN met ERVEN,
aan het plantsoen bj de Doelensteeg te Gouda
L. 105 A. B. C. D. E. groot 1 Are 80 Centi
aren, kad. Sectie C. nummers 2550 tot 2554.
Vrjdom verh. grondb. tot 1890.
Verhuurd b j "de week voor 9.50 per week.
Met uitzondering van perceel 1 te aanvaar
den bj de betaling der kooppenningen op den
26 Februari 1885 en te bezichtigen, met voor
kennis der bewoners, drie dagen vóór en op
den dag der verkooping.
Breeder in billetten.
Nadere information geven de Notarissen
MONTIJN te Gouda en MOLENAAR genoemd.
De ondergeteekende beeft de eer te berichten
dat hj
DONDERDAG 8 JANUARI a. S.
Gouda met zjne Artikelen zal bezoeken en
alsdan te spreken of te ontbieden zal zjn bj
den Heer F. X. HARDIJZER, Café «Vrede-
best» op de Markt
s Haob. Opticien.
