II
■y
1
J
N° 3314.
1885.
OCHE
‘I
BINNENLAND.
Zondag 15 November.
L13 ct.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
ing
mheden
IONS
^ZLT.
Bcht
>lie.
r|f j
ES
FHMA
retten geeft
ïhting. In
‘iisteln.
„BURGERPLICHT.”
t van
Penn.
Jomm,
THUIS»
er 1885,
)1, MS
KERK.
Hoest en
snts.
HOLM,
tilt;
3. THIM
■fl
I
l II i
l.OO.
aarmede in
goudsche courant.
OPWEKKEND
RTSVERDRIJVENO
MOEDE
JOTE ZWAKTE
F M H
idera, Leiden
Voorburg.
p|
jouda
treden een
ete Magazijn
>liede
■ES
i Amsterdam,
t No. 189
schsteeg.
ia’s
lig gebruikt,
a waarborgt
jsbeid.
'ijzing 60 ct
lEETVELT
)NS m
iver plant-
eetlust niet
aangenaam
In dooien
I de verkiezing van bestuursleden
voor de periodieke aftreding met
de bestaande vacaturen te
tap worden
i der onder-
Punselie, K. Jonker, C. A. van Berk el, E. 8. Cats,
A. de Raadt en C. A. Harderwijk.
De Kiezersvereeniging //Burgerplicht" hield Don
derdagavond, in een der bovenzalen van de Reunie,
eene vergadering ter behandeling der bekende ad
viezen van de Liberale Unie in zake het kiesrecht,
de onderwijs-quaestie en belastingherziening.
De voorzitter der vereeniging, de heer mr. J.
Fortuyn Droogleever, leidde de verschillende punten
in en stelde ten slotte namens bet Bestuur de ver
gadering voor de volgende conclusion te nemen.
I. KIESRECHT.
1. De kiesvereniging Burgerplicht te Gouda acht
wyziging en uitbreiding der bepalingen omtrent het
kiesrecht noodzakelyk.
2. Zij acht het wenschelyk, dat in de Grondwet
aan alle mannelijke meerderjarige ingezeten Neder.
zeer weinig geld kunnen laten verwerken. Velen mis*
sen dientengevolge een sober bestaan.
Z. M. de Koning, die van dezen toestand is in
gelicht, tracht thans hierin te voorzien. Nadat eerst
de arbeiders van Wiessel aan verdiensten werden ge
holpen met graafwerk in de bij het paleis Het Loo
gelegen velden, heeft Z. M. thans ook voor de ar
beiders van Uddel bezigheid weten te vinden, en zijn
Woensdag zeven-en-twintig van hen aan werk ge
holpen. Hunne taak is den bouwgrond van de be
kende, maar sedert den aan vang dezes jaars gesloopte
uitspanning en bouwplaats //Het Aardgat", aan den
grindweg van Apeldoorn naar het Uddelermeer ge
legen, met de bijliggende velden om te spitten en
voor de boutculiuur geschikt te maken. Men hoopt
nu, dat voortdurend zacht winterweder de werkzaam
heden moge begunstigen. Sneeuw en vorst zouden de
goede bedoelingen des Konings en de beurzen der
werklui zeer beuadeelen. (2V. o. d. D.)
Staten-Generaal. Tweed* Kamer. Zittingen
van 12 en 13 November.
De heer Van Kerkwijk herdacht in de zitting van
Donderdag den overleden Min. van Staat, graaf Van
Lijnden; bracht hulde aan zijne verdiensten; herinnerde
hoe hij in veelbewogen tijden de eenige was in den Staat
om een Kabinet te vormen en belangryke maatregelen
tot stand te brengen. Mocht door de aanstaande
Grondwetsherziening het schip van Staat stranden,
dan zal men ondervinden het gro)te verlies voor
vorst en vaderland door den dood van Van Lijnden.
De behandeling der Indische begrooling is voort
gezet. De Min. van Koloniën verdedigde den gouv.-
gen. Van Rees tegen het verwijt, dat deze ontrouw
zou geworden zijn aan zijn beginselen. Hij ver
zekerde dat er volkomen homogeniteit met den heer
Van Rees best o tul. Eene busgys raming der kof
fieprijzen ware roekeloos zynerzijds. Het onderzoek
naar de exploitatie der Ombiliënvelden is nog niet
afgeloopen.
De blokkade Atjeh heeft wel degelijk succes gehad.
Gisteren is het algemeen debat over de Indische be-
grooting voortgezet. De Voorzitter maande de leden
aan om de geschiedenis van den oorsprong van den
Atjeh-oorlog niet verder ter sprake te brengen.
De Heer Rutgers hield vol, dat de Atjeh-blokkade
fictief is geweest hij vroeg opheffing van de geheim
houding van hetgeen in comitè-generaal daaromtrent
was gesproken.
De Heer Kielstra achtte den Atjeh-oorlog gerecht
vaardigd, maar weet den langen duur aan het incon
sequent handelen in Aijeh.
De Heer Cremer achtte de Indische spoorwegen
wel rentegevend en bleef aandringen op steun voor
de industrie.
De Heer Gleichman stond aan zijne zyde en bestreed
den Heer Van Kerkwijk, die volhield dat bescherming
van suikerfabriekanten ongerechtvaardigd was en de
Ind. Staatsspoorwegen nooit rentegevend zouden zijn.
De Heer Keuchenius hield vol, dat de Gouverneur-
Geueraal Loudon oorzaak is van de voortzetting van
den Atjeh-oorlog.
De Heer Mr. D. uit Nijmegen, die den 2en Sept,
j. I. het ongeluk had te Reuver een dry ver dood te
schieten, is Donderdag door de Rechtbank te Roermond
veroordeeld tot 45 dagen celstraf.
GOUDA, 14 November 1885.
A. i. Maandag avond te 8 uur zal de kiesver-
eeniging //Gemeentebelang" vergaderen om een can-
didaat te stellen voor den gemeenteraad in de va*
óature-Samsom, (verkiezing 24 dezer).
Het voornemen bestaat tot oprichting van een
broodfabriek in deze gemeente. Er zal daartoe een
naamlooze vennootschap worden opgericht, met een
maatschappelijk kapitaal van f 10 000, verdeeld in
blanco aandeelen van 100. Directeur daarvan tal
zijn de heer A. Kapt ij o. Voor verdere bijzonderheden
verwijzen wij belangstellenden naar achterstaande
advertentie.
Het prospectus (dat by de bh. Hoffman en Co.
te verkrijgen is) wyst er op dat bij een goed beheer
een broodfabriek bier ter stede recht van bestaan
beeft en bh. aandeelhouders een matig dividend zullen
kunnen genieten, waartoe gewezen wordt op de
gemeente Leiden, waar drie flinke broodfabrieken
zyn, die allen goede zaken maken.
Donderdag avond hield de //Kamer van Navraag*
in het lokaal NNut en Ver/naak* bare jaarlykscbe
algemeene vergadering, welke met een toepa»selyk
woord van den Voortitter, den heer H. P. Schim
van der Loeff, geopend werd.
Aan het verslag van den Secretaris, den heer A.
K. vau der Gardep, ontleenen wij hel volgende
Het ledental bedraagt thans 321, hetgeen eene ver
mindering tegen het voorgaande jaar van 20 leden
aan wijst.
Op de huishoudelijke vergaderingen, welke gere
geld elk kwartaal plaats hadaefe, werden de hangende
zaken afgedaan. Het onderzoek naar de gezinnen,
wier namen in de bussén werden gevonden, werd
telkens door een der leden van bet bestuur ver
richt. De resultaten van die onderzoekingen wer
den geboekt iu de Registers, eu aau de leden-
navragers afschriften gezonden.
Door de uitvoerende commissie werden in dit jaar
de volgende zaken behandeld
a. Een knaap, die door den dood zijner moeder
en de drukke werkzaamheden van zyn vader den
geheeleu dag zonder toezicht was, geraakte op
den verkeerden weg en zou stellig vroeg of laat
in de gevangenis zyn terecht gekomen. Door
bemiddeling van bet bestuur der Kamer was
spoedig eene som van f 200 byeen. Die knaap
is nu tijdelijk in Ned. Mettray by Zutfen ge
plaatst, om bij het bereiken van den vereischten
leeftijd over te gaan bij de Kweekschool voor
Zeevaart te Leiden, eu kan dus wellicht nog een
bruikbaar menzch worden.
b. Een oppassend werkman werd in het laatst vau
'84 plotseling krankzinnig. Zijne vrouw, die kort
daarop baar tweede kind zag geborap worden, werd
door bemiddeling der Kattier, tot in Juli 1885
ondersteund.
c. Als tusschenpersoon diende de Kamer om een
maaudelykache gift van ƒ10 aan een hulpbehoevend
gezin uit te reiken.
Dergelyke gevallen blyven echter tot de zeld
zaamheden behooreo. De werkzaamheden der Kamer
als informatie-bureau blijven hoofdzaak. Uit de
rekening en verantwoording van den penningmeester
bleek dat de ontvangsten aan contributiën (a f 0,50)
iu 1884 hebben bedragen 170,50, met een
uitgaaf van 147,58 aan drukwerken, lokaalhuur,
bodeloon enz.
Ontvangsten in 1885: batig saldo ’84 22,92,
contributiën 160,50 te zaïnen 183,42.
Uitgaven in 1885 voor registers, drukwerken,
lokaalhuur en bodeloon 231,48. Nadeelig saldo
dus 48,06.
Vervolgens had
plaats, zoowel -
Januari *86, als om in
voorzien.
De heer H. P. Schim van der Loeff, die herkies
baar is, werd herkozen; terwijl gekozen werden de
heerenJ. A. P. Mohlijn, Dr. 1. S. G. Gleuns, J.
Benoemd tot onderwijzer te Schoonhoven de beer
C. F. Schluter te Gouda.
Donderdag-avond had te Haastrecht de eerste
openbare vergadering van het Nut plaats. De spreker,
de heer Moorrees, van Vianen, hield eene lezing
over de waarde van het lesen van goede romans
voor jong en oud. Na de pauze werd voorgedragen
bet gedicht ,Het klokje van Inisphére".
Naar men verneemt, zal Ds. G. J. Paré te Haastrecht
op Zondag 6 December a. f. zyne afscheidsrede
houden.
De postwagen, die ten 9.30 uur uit Gouda naar
Schoonhoven vertrekt, biedt voor de reizigers uit
de richting Rotterdam, Hage en Utrecht eeue direc
te reisgelegenheid aan roet den trein, die te Gou
da aankomt p. m. 9.24 uur. De reizigers uit Amster
dam, via Harmelen echter komen met den trein van
9.51 uur te Gouda voor den postwagen te laat aan.
Omtrent deze aangelegenheid was bij de Kamer
van Koophaudel te Schoonhoven een verzoek tot on
derzoek gericht. De Kamer heeft gemeend te moeten
antwoorden dat, hoewel in de spoorboekjes vermeld
staat dat alleen ten 5 en 9 uur uit Amsterdam via
Harmelen, gelegenheid bestaat om te vertrekken naar
Gouda, echter de trein van 8.5 sur uit Amsterdam
via Utrecht gelegenheid aanbiedt om ie 9.23 uur
Gouda te bereiken en al zoo langs dien weg van den
postwagen kan gebruik gemaakt .worden. (Schoonh. Ct.)
Uit Oudewater schrijft men:
Woeusdag-avond gaf de Rede^‘kerskaroer «/Borger*
alhier in bet lokaal der voormalige openbare school
hare eerste wiotervoorstelling. Met welwillende mede
werking van een drietal dames werd eerst opgevoerd
„Zoo werd hij rijkut oorspronkelijk tooneelspel in 4
bedrijven door A. Ruijsch.
Daarna gaf men HHerkulee*t kluchtspel iu één
bedrijf, bewerkt door Leonard. Eeu en ander liep
uitmuntend van stapel; ook de decoratie liet niets
te wenschen over, zoodat deze eerste voorstelling
alleszins geslaagd mag heeten. Eeu geïmproviseerd
bal besloot dezen voor Borgers kunst-lieveude leden
recht genoegelijken avond.
Te Utfecht heeft het al vrij wat opgewondenheid
teweeggebracht, dat ingezetenen, door bij te dragen
tot de collecte voor de Vrije Universiteit, mede
gewerkt hebben tot ondermijning van de Utrecbtscbe.
Te Leiden word: nu tot hetzelfde doel, collecieeren
ten behoeve der Vrije Universiteit, eeu poging ge
waagd door calvinistische leden van den kerkeraad,
één predikanten drie ouderlingen. Ds. Van Schelven,
van Amsterdam, vervulde 11. Zondag te Leiderdorp
een preekbeurt, waarin ook voor dat doel een col
lecte werd gehouden. Volgens dr. A. K., in De
Heraut, zyn de landlieden de Galileèrs van onzen
tyd, die door dr. H. Pierson niet worden meegeteld
ouder het Christenvolk. Op dien grond wordt ten
plattelaode iu calvinistische gemeenten gecollecteerd.
Dat onze boekdrukkerijen in staat zijn, met een
spoed te werken, welke gelijk staat met die van
buitenlandsche inrichtingen, beeft de firma H. C. A.
Thieme te Nijmegen bewezen. Donderdag 5 Novem
ber jl. des avonds te 6 uren ontving zij het papier
om de tallooze exemplaren der 35-oents uitgave
de Génestet voor de uitgevers-maatsebappy //Elsevier"
te drukken, en Zaterdag-nacht te 2 uren stonden de
compleete exemplaren (16 vel druks) met de omslagen
gereed om op de boot voor Rotterdam gebracht te
worden. In ruim 2 elrtialen zijn dus eenige honderd
duizenden bladen gedrukt, geplet en gepakt.
Is het voor de boeren van de Veluwe een treu
rige tyd, nu zij geen boekweit in geld kunnen om
zetten, voor vele daghuurdersgezinnen ziet het er
nog treuriger uit. Zij moeten leten van den arbeid
in velden en bosschen, eu die werpen in de laatste
jaren zoo weinig voordeel af, dat de eigenaren, de
werkzaamheden tot de hoogst noodige beperkend,
1
if