ANTIREVOLUTIONAIR? -ai 1886. Vrijdag 22 Januari. N° 3342. Advertentieblad voor Gouda en Omstreken. Nieuws- en BINNENLAND. >CHE ■I LMS 3ES, •en •ederen. PHMA ellen geeft hting. In ES IONS ïlingr indent van rnen, i« het i Tandpijn audvleesch; i voorkomt nde tanden andvleesch, geeft het terwyl het ijnen. Dete 1<I middel bevordert dient al» dziekte) en de wateren. .60. GOUDSCHE COURANT iu Zuid-Holland de heer P. Blankeu te Haastrecht. de gevolg- >1 Hoest en snts HOLM, I. Tl HM, .00. armede in OPWEKKEND rsVERDRIJVENO IOEDE 3TE ZWAKTE lolle tanden étui/2.60. het voor slag, lever, en behoud mede-eters; i 0.35. ',ht uitdruk» den K. K. echt te be> gestempeld. Nederland» belangrijk, paraten be lief op d F. E. vat tilié. apoht lam bij C. Amsterdam Gouda. 3efd. en Eog. •NS van ver plant- etlust niet aangenaam In dooien geachte n is- e H00G- ortdurend Door Z. M. den Koniug is benoemd tot 2de Luitenant bij het 5 Bataljon Rustende Schutterij GOUDA, 21 Jjnuari 1886. Z. M. beeft: lo. ingetrokken en buiten werking gesteld het Koniukl. besl. van 31 Dec. 1885 no. 45 voor zoover daarbij aan den reserre-officier van gezondh. der. 2de kl. dr. F. H. G. Van Iterson een eervol ontslag uit rijn betrekking tot de land macht is verleend 2o. den heer Van Iterson vooruoemd op nieuw benoemd vóór een tijdvak van vijf jareu, tot reserve off. v. gez. 2e kl. bij het personeel van der. ge- neesk. dienst der landmacht, met bepaling, dat die herbenoeming zal gerekend worden te zijn ingegaan met i Jan 1886. trekking, die wij gemaakt hebben. Zoo b. v. Mr. Beelaerts van Blokland. Zij verdedigen de stelling dat de antirevolutionaire partij in de politiek niet mag worden verward met de Kuyperiaansche partij in de kerk. Op staatkundig gebied zoo spreken zij hebben we een program, waaraan dr Kuyper evengoed onderworpen is als wij allen. Die het met dat program eens is, kan zich bij de anti-revolutionnairen aansluiten, al heeft hij ook ,op kerkeljjk gebied zeer afwijkende mee- ningen. Op dit gebied laat de partij hare leden volkomen vrij. Haar geestverwanten behooren tot zeer verschillende kerkgenootschappen eeni- I gen behooren zelfs tot geen enkel kerkgenoot- I schapniet een kerkeljjke leer, maar het staatkundige program is de band, die ons ver- eenigt. Het komt ons voor dat deze lieden zich illusiën maken. Hnn redeneering bewijst alleen de waarheid van hetgeen meermalen is beweerd, dat namelijk in den boezem der antirevolutio naire partjj twee stroomingen zijn een gods dienstige conservatieve richting, vertegenwoor digd door het meer aristocratische deel der geloovigen en een religieuze, dweepzieke revo lutionaire richting, waarvyi Dr. Kuyper het natnnrljjk hoofd en de aangewezen woordvoer der is. Tot dusver zijn deze heterogene bo- standdeelen nog kunstmatig bijeengebleven, gevangen onder het, door den vele koorden op zjjn boog hebbenden Kuyper uitgedachte, hoedje van het Program. Maar de kerkbestonning heeft reeds veler oogen geopend en zal, hopen wjj, de eerste aanleiding zijn tot de ontwrich ting der partij, die onvermijdelijk volgen moet, indien op staatkundig gebied dezelfde grondregel wordt toegepast en even revolutionair wordt opgetreden als in de kerk. Wellicht dat zoo doende het laatste heldenfeit der Kuyperianen in zijn gevolgen het vaderland tot zegen strekt In den eersten tijd zal politieke kansbere kening nog vele anti-revolutionairen van de eerste soort, die het beginsel van gezag hoog - houden, voor eene brenk .doen terugdeinzen, temeer daar het eminente hoofd der party zijne drift op dit terrein nog zal betoomen om niet alles in de waagschaal te stellen. Doch hoe heftiger zjjn optreden in de politiek wordt, hoemeer de schifting der beide richtingen- een onvermijdelijke noodzakelijkheid worden zal. i dit schrandere hoofd de schare zijner minder Kerkeljjke quaestiën behooren in dagbladen ah het onze eigenljjk niet te huiser zjjn bjj- zondere godsdienstige en kerkeljjke organen genoeg om vraagstukken van kerkrecht te be handelen zooals de laatste geruchtmakende zaak te Amsterdam. Het is dan ook niet om onze meaning te zeggen over de zaak zelve, die tot verschil van opvatting heeft aanleiding gegeven tusschen de Amsterdamsche kerkeljjke besturen, maar om nog eens de aandacht te vestigen op de bonding van Dr. Kuyper in het algemeen en de gevaarlijke argumenten, waar mede hjj zijne zaak verdedigt en zjjne getrouwen opzweept. Dr. Knyper is nn eenmaal het hoofd eener kerkeljjke en politieke partij Ie geljjk zjjn optreden in dat kerkgeschil kan ah maat staf gelden van de wjjze, waarop hjj iu de politieke -wereld zou huishonden, indien hjj te eeniger tjjd meester werd van den toestand. Wjj hten dus het hoofdpunt van bet ge schil onbesproken. Wjj zjjn geheel vreemde ling op het gebied van kerkeljjke verordeningen en kerkbestuur en dus onbevoegd tof oordeelen. Daarbij laat de quaestie ons tameljjk koud. Hoofdzaak schijnt te wezen, wie het beheer der dubbeltjes voeren zal; een vraag, die altjjdhet vermogen heeft de menscheljjke hartstochten in beweging te brengen. Bevoegde beoordeelaars zeggen, dat het behoud of de ondergang der Nederl. hervormde kerk op het spel staat; nu hebben wjj veel eerbied voor dat historisch gewrocht, dat zeker lang een zegen voor ons vaderland en nog een ki tuig zjjn kan ter bevordering van beschaving en zedeljjkheid, die ook ons dierbaar toevlucht te nemen. Ons klinkt Kuypers rede- la Moor ttzn Irnnnon hannl ninf rvolnnnnn rlaê nnzjvinrr txzilo/vlmliilr- tn dz* AA1.AM zlzxzvL r-AAM /Ia Iu de zitting der Rotterdamecbe Arr. Rechtbank vai> Dinsdagmorgen werd o. a. veroordeeld D. B., bierhuishou Ier en metselaar te Gotida, I bekl. vair hel tappen zonder vergunning tot 5 boete, subsid. 2 dagen ge». Vervolgens stond terecht II. T. oud 13 jaar, wonende te Gouda. Dit loos zou staan tegenover een handvol revolu- vleugeld woord, een soort van dierbaar geloofs- tionaire drijvers, die van hnn kerkeljjke be- artikel en indien een begaafd man als de leider diening misbruik zouden willen maken om de organisatie omver te halen, waaronder zjj zjjn aangesteld. Ons dunkt, er zullen wel middelen te vinden zjjn om dat gevaar te keeren. Even min als de maatschappjj ineenstort door het gewoel van eenige heethoofdige socialisten, zal ook de Nederlandsche kerk bezwjjken onder de eerste aanvallen van eenige rumoerige geest drijvers. Op dit punt tamelyk gerust, trof ons in den beginne vooral de komische zjjde van Kuypers aanval op de Nieuwe kerk en zjjne verschansing in de kerkekamer met eenige ge- voor de rechtbank der moraliteit de be trouwen C heldendicht van Boileau, waarin de plaatsing van een koorlessenaar de aanleiding is tot een verwoeden strjjd tnsschen de geesteljjken en de zangers van de Heilige Kapel te Parjjs. Knyper en zjjn paladjjns maken zich op ten strjjde, gewapend met hamers en zagen 11 lort au mime instant; il se met a leur tète. A suivre ee grand chef l’ un et 1' autre e'apprêle Leur coeur semble allumé d' un zèle tout nouveau Lohman lient un maillet et Rutgers un marteau. En dat in dezelfde kerk, waaraan zooveel vader- landsche herinneringen zjjn verbonden en waarin zooveel groote mannen hnn laatste rustplaats hebben gevonden 1 Het zal Ten Kate geërgerd hebbenware zjjn gedicht niet zoo ernstig en ware hjj even spotziek van aard als de Fransche satyrische dichter, hjj kon hier het onderwerp vinden voor een nienwen zang. Doch deze stemming verliet ons spoedig, toen wjj nader kennis maakten met de lange vertoogen, waarin Kuyper zjjne houding verdedigt en zjjne aan hangers tot volhouden aanmaant. Ergernis kreeg de overhand in ons gemoed, toen wjj de bestudeerd zalvende woorden lazen, waarmede ontwikkelde volgelingen tracht te vangen en ook werkeljjk beleest. Wetten en reglementen zijn maaksel van menschen, waaraan Gods kinderen niet behoeven te gehoorzamen. Aan de gestelde machten behoeft men zich niet te onderwerpen, zoodra zij iets vorderen dat in strijd is met den wil van God, Zoo ongeveer luidt in hoofdzaak de leer, die bjj het veroveren der Nieuwe kerk en het verzet tegen hooger kerkbestuur door den leider der anti-revolutionairen n in practjjk gebracht. Nu is het duideljjk, dat deze grond regel niet alleen bestemd is om dienst te doen in den strjjd om de kerk. Bjj eene partjj, waar geloof en politiek zoo nauw samenhangen, dat j de godsdienstige wereldbeschouwing eigenljjk den1 grondslag uitmaakt van het staatkundig stelsel, moet hetzelfde beginsel ook gelden tegenover de gestelde macht in den staat en in J geval de kans schoon staat, kan elk revoluti onair optreden door dezelfde vlag gedekt worden. Voor den modernen staat is dit begin sel zeer gevaarljjk. Alle verzet, elke revolutie kan er mede verdedigd worden. Aangezien het voor gewone menschen, ook al zjjn zjj vlijtige bijbellezert en vrome zielen uiterst moeiljjk is om in ieder bjjzonder geval uit te maken, wat al of niet Gods wil is, zal dit wel door den leider of de hoofden der antirevolutionaire partij moeten worden beslist, zoodat Dr. Kuyper c. s. in laatste instantie zal hebben te decreteeren aan welke verordeningen en reglementen men gehoorzaamheid verschuldtgu is en tegen welke men zich moet verzetten. De consequentie leidt er dus van zelf toe, dat de antirevoluti onaire partij, ook in het staatkundige, gerech tigd is, tot gewelddadigheden en verzet zjjn 25. arrnit het terrud wit geweest is rachtig werk- de zaak van 1 is. Maar wij kunnen haast niet gelooven, dat neering belachelijk in de ooren, doch voor de een zoo eerwaardig en krachtig lichaam weer- groote schare zjjner volgelingen is het een ge- •geloofs- en indien een begaafd man als de leider dezer partjj, die zjjn volk kent, op dit thema fantaseert en den hartstocht der dweepzucht ontketent, dan kan zulks een groot gevaar worden voor de rust van ons Vaderland. Meer dan ooit rust dus op ons de plicht om met alle kracht deze partjj te bestrijden, ten einde te verhinderen dat de Amsterdamsche kerkbe- stormer de meerderheid op zjjne zjjde krijgt en dan in de staat gaat heerschen, op dezelfde wjjze als hjj dat thans in de kerk tracht te doen. Hoe dergeljjke handelwjjze te verdedigen is Ons stond voor den geest het komisch j antwoording dezer vraag moeten wjj overlaten n u_:i-j. aan Dr> Kujjper c. s zelf. Men neemt bedie ningen aan, die zekere verplichtingen mede brengen en aan zekere reglementen onderworpen zjjn en geeft daardoor feiteljjk te kennen, dat men geen principieele bezwaren tegen de vi- geerende wetten heeftnauweljjks in functie, begint men de organisatie te ondermjjuen en maakt van het ambtsgezag misbruik om revo lutionaire maatregelen door te drijven. Indien het Gods wil is, dat men het bestaande régime bestrijdt, dan-.gebiedt de goede trouw dat men zich niet eerst vrijwillig er aan onderwerpt. Met hetzelfde recht zou een anarchist den eed van trouw aan koniug en grondwet kunnen afleggen met de bepaalde bedoeling beide zoo spoedig mogeljjk op te ruimen. Daarin ligt het groote gevaar voor onze binnenlandsche staatkunde en wjj mogep ons gelukkig rekenen, dat de omstandigheden deze anti-revolutionairen gedwongen hebben, zich in hun waren aard te vertoonen. Vele antirevolutionairen, die volstrekt niet ingenomen zjjn met Dr Kuypers houding in de kerk, ontkennen de juistheid van d

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1886 | | pagina 1