>a,
n: eerlgk,
burgerpot
ligen on
to brieven
r Courant.
ilD.
ER.
BINNENLAND.
f
1886.
VrUdag 12 Maart.
N 3363.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
or.
jtaris.
OCHE
erval.
JE
gevraagd,
iLM's
.ES
Hoest en
tents.
PIUL
THMA
rellen geeft
ebting. In
EN
JONS
>ping
de Bagg
io aan den
tegen 29
iw» aldaar
f]
goudschecourant
H. J. Nederhorat, Gouda, 13176.Aau laatst*
1271, aan
bekwame
I
Ipenburg, Delft,
1269, aan
5 HOLM.
'eist.
C. TIIIM,
EMEU Bi
tnet een
che Con
ti doorden
Gouda.
L.OO.
ttarmede in*
e.
OPWEKKEND
nsVERORIJVEND
VIOEDE
JOTE ZWAKTE
JNS »»n
iver plant-
eetlust niet
aangenaam
In dooien
schier
handel en
wekken,
wikkeling
deeld
Naait veel weelde, veel gebrek.
Naait de lichtzijde ia er schaduw, naait paleiien
vindt men arbeiderskaiernen. En niet alleen het
proletariaat verheft klagend de slem men it verplicht
die allerlaagste klasse te hulp te komen doch tij
die niet arbeiden, hebben bij dat al geen recht een
ommekeer van maatschappelijke toestanden te eisohen.
Het kwaad strekt rich echter verder uit. Om daarvan
bet bewys te leveren, voerde spreker ons eene fabriek
stad binnen, waar mannen, vrouwen en kinderen
werken, zóó, dat zij hunne gesoodheid benadeelen,
om rich toch tevreden te moeten stellen met gebrek
kig voedsel en slechte woning. Hier is de toestand
in de fabrieksplaatsen nog gunstiger dan in Duitsob-
land en Engeland, maar toch nog slecht genoeg. Ook
op het platteland is de toestand niet rooskleuriger.
In het algemeen genomen is hier te lande evenwel
geen nijpend gebrek als er werk is, maar dat is er
niet altijd, als gevolg van malaise en crisis,
algemeene crisissen bestonden ook vroeger,
GOUDA, 11 Maart 1886.
Het uit on te gemeente te tenden adres aan de
Tweede Kamer, om op wijtiging van art. 184 aan
,te dringen is ran den volgenden inboud
De ondergeteekenden, tich vereeoigende met de*
strekking van bet drier dagen bij Uwe vergadering
iogesoudeu adres van 69 ingezetenen van Amsterdam,
(de beeren W. W. van Lennep o. s.) veroorloven
rich hunne adhaesie daaraan te Uwer kennis te bren
gen en verzoeken derhalve tUwe vergadering lot eene
herziening van art. 194 der Grondwet in dien geest
mede te werken.
’l Welk doende eni.
Aan den Raad deter gemeente is door het
Hoofdbestuur der sebippersrereeniging Schuttevaér een
venoekschrift ingedieqjj, om het gabelgeld te mogen
betalen aan de groote£chut~ of Mallegatsluis, in plaats
van aan de Iloobrug.
Alle schepen, die va. de Gouwslnis komen, evenals
de van buiten komende, moeten de schutsluis pas-
seeren, en hebben altoo overvloed van lijd, om tol
geld te betalen. De gevraagde verbetering strekt, om
bel noodeloos oponthoud vac tellende schippers te
voorkomen.
Wij vernemen dat men tot de ontdekking is geko
men van een vrij aanzienlijken diefstal van water der
waterleiding alhier, door een niet aangesloten beneden
huis io verbinding te brengen met een bovenhuis,
waarvoor gecontracteerd was. Het is te hopen dat
bet feit vervolgd en streng gestraft tal worden.
In de zitting der Rotterdamsche Arr.-Reehlbank
van Dinsdagmorgen stond terecht:
G. de G, bouwman te Stolwyk, bekl. van op 13
Nov. ’s morgens ten 8 ure deu bouwman Timmer
aldaar moedwillig geslagen en mishandeld te hebben,
waardoor deze io de sloot terecht kwam. Een der
getuigen, zekere T. Noordergraaf dienstbode te Stol-
w(jk, wilde eerst den eed niet aflrggen, en ging eerst
na herhaalden aandrang van den President Mr. Weve
daartoe over. Thans echter ontkende tij gezien te
hebben dal de bekl., met wiens familie zy in
vriendschap leefde, Timmer geslagen had, in tegen
spraak met hare voor deu rechter van instructie afge
legde bekentenis. Ruim anderhalf uur hield de
President zich met deze blijkbaar te kwader trouw
lijnde getuige bezig, totdat zy eindelijk op het
laatste oogenblik bekende, gezien te hebben dat de
bekl. aan Timmer een klap gegeven had. Eisch 15
dagen gev. cell, en 8 boete
Mr. N. W. Harmens trad op als verdediger voor
bovenstaande beklaagde.
Uitspraak Dinsdag a. al.
De uitspraak in de zaak van A. v. T. huisvrouw
van J. 9., tapster, wonende te Haastrecht, die vroeger
terecht stond, 'beschuldigd van het verkoopen van
sterken drank zonder vergunning, werd uitgesteld
tot Dinsdag a. s.
Heden morgen werd in bet Gebouw Arti Legt
alhier aaubesteed.
Het uitbreiden eu wyzigen van do Localileit der
Kazerne c. a. voor de Inatruotie-Compagnie te Schoon
hoven, onder het beheer der Genie.
Ingeschreven werd door
G. Toornvliet, Gouda, 15885.J. de Haas,
Hage, 14990.W. N. van Ipenburg, Delft,
14790.G. H. Kuilenburg, Schoonhoven,
f 14645.— A. Woudenburg te Schoonhoven,
14529.— P. Vermeer Jz., Gouda, 14528.—
Th. A. van Ravenstein, 'a Bosch, 14400.—
B. Hoogerwaard, Gouda, 14800.K. Opril,
Schoonhoven, 14197.A. Gelderblom, Krim
pen a/d IJsel, 14179.W. Bokhoven, Gouda,
14124.— J. de Jong As., Gouda, 13970.—
P. A. Burghout, Gouda, f 13857.Th. Dirks,
’s Bosch, f 13767.A. de Boer, Nieuw Lekker-
land, 13367.C. P. WDessing te Gouda,
13330.—K. Hollander, Gouda, 13250.— en
genoemden is het werk gepnd.
Uil het jaarverslag dezer dagen uitgebracht in de
vergadering van aandeelhouders in bel waarborg-kapi-
taal van de Amslerd. Vereeniging tot het bouwen van
arbeiderswoningen, bleek dat de exploitatie over bet
afgeloopen jaar geregeld heeft plaats gehad. Door
niet-verhuring en wanbetaling, ten gevolge van de
ongunstige omstandigheden voor de werkman, is
5520, minder ontvangen. De ontvangsten bedroe
gen 118.465, de uitgaven 113.016. Vau het
saldo der winsten verliesrekening ad 18.878 werd
14.500 voor aflossing aan de gemeente bestemd,
terwijl /4000 aan bet fonds buitengewone werken
werden loegevoegd, het overige werd op nieuwe re
kening overgebracht. Het aftredend bestuurslid, mr.
F. Hooft Graafland, werd herkozen.
In de Stemmen voor tPaarkeid en Fr ede zegt Dr.
Bronsveld orer den omvang der breuk in de kerk
«Het aantal gemeenteleden, dat aan de geschorste
beeren te Amsterdam adhaesie of sympathie betuigd
beeft, is betrekkelyk zeer gering. Onze kerk telt
ruim twee millioeu tweemaal honderd duizend zielen.
Hoe groot io nu bel aantal van hen, die openlijk
huu byval betuigden aan de 80 Amslerdameche ge
schorsten Te ’s Graveuhage bedroeg bet nog geen
200 en te Rotterdam bracht men het tot 1000.
Doch wat zeggen die cyfers by de duizenden, die
geen adhaesie schonken Ook is de adhaesie van
sommigen gegeven in bewoordingen, die van groote
voorzichtigheid getuigen.'
Mr. H. Goeman Borgesian bield gisteren de aan-
gekondigde voordracht in het Dep. eGouda' der
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen over SocUAL-
DzmockaHi en Soera lb Bblinobm.
Spr. ving aan met eene kenschetsing van den tijd,
dien wij thans beleven, waarin ontegenzeglijk zware
wolken zich samenpakken en donkere schaduwen
rechte en links richlbaar syn en die den te vroeg
gestorven Minister Modderman aanleiding garen
tot de voorspelling dat nog vóór het einde dezer
eeuw een revolutie zal losbarsten, die vreeselyk zal
zijn. Toch heerscht er ontegenzeglijk vooruitgang.
Wy kunnen trotsch zijn, zeide spr. op al wat wij
op staatkundig, etaalbnishoudknndig en wetenschap
pelijk gebied, met zijn stoom en mechanica, met
zijn vryen handel en vrije concurrentie, in deze
eeuw tot stand zagen komen. De baan van alge
meene ontwikkeling is »ry. Vraag eu aanbod van
artikelen maken van de burgers van alle landen
eene coöperatieve rereeniging. De geheels samenleving
is in de weer om ons van het noodige te voorzien,
in ruil van onze producten, io ruil van ons geld,
dat op zich zelf genomen niets anders is dan een
algemeen ruilmiddel. De vermelde gemeenschaps
middelen maken het beereeben van plaatselyk gebrek
ónmogelijk. Die geheels organisatie van
nijverheid is bestemd, bewondering te
Zijn by dat al de voordeelen vap ont-
en beschaving wel altijd even goed ver-
Helaas I de ellende is niet uit de wereld.
wijder uit eu duren veel langer. Wat zijn tegenover
die schaduwzijden da geneesmiddelen Geneesheeren
zijn er in overvloed. Al dadelyk heeft men do
sociaal-democratie, die in volksregeering het heilmid
del ziet. Evenals dr. Schaepman is spreker een beslist
tegenstander van de soeiaal-democratie, maar plaatst
zich toch op een ander standpunt. Spreker wil den
sooiaal-democraat, niet, gelijk graaf van Hogendorp het
in bel Vaderland noemde, als Schaepman, met één hap
verslinden. Hij wil de personen der sociaal democra
ten tol zekere hoogte gaarne waardeeren, en kant
zich meer nitsluitend tegen het stelsel aau, waartoe
hij vervolgens de sociaal-democratie, van af Lasalle
naging tot den huldigen dag, hier te lapde, waar
thans dat revolutionaire systeem aan de orde is, nadat
het ’t eerst door Domeis Nieuwenhuis bier werd in
gevoerd en gepropageerd.
In het eerst werd er hier te lande weinig notitie
van genomen, daar men op hel gezond verstand
van den werkman vertrouwde. Die verwachting is
evenwel niet ten volle verwesenlykt. Men heeft te
veel vertrouwd en daardoor verzuimd meer gezonde
sociale begrippen ónder het volk te verbreiden als
tegengif legen hetgeen Reelt voor Allen onder het
volk brengt. Vraagt men nu echter aan de sociaal-
democratie, wat zij in de plaats van hetgeen thans
bestaat wil stellen, dan ontvangt men nergens een
voldoend antwoord. De bedoeling is geen andere
dan ontevredenheid te zaaien, de standen tegen
elkander op te zetten, de lieden te gewennen aan
het denkbeeld, dat te eeniger tijd de lont in het
kruid moet worden gestoken. Revolutie alzoo, en
met het oog daarop verzuimt men zelfs niet, het
goede tegen te werken, ten einde den toestand
slechter nog te maken dan hij is. Openlijk wordt
misdaad gepredikt, voortdurend gepredikt, met woord
èn met schrift. Wat van dat alles het einde moei
zijn, we weten het nietwèl weten we, dat, al
slaagt de sociaal-democratie er in, alles omver te
werpen, zij onmachtig zal wezen er iets anders in
de plaats voor te stellendan berooring van
elkeen die wat bezit, met behulp van de zoogenaamde
onteigening van het kapitaal zonder schadevergoeding I
De dwaasheid van de leer, waarop dat stelsel rust
(de onvruchtbaarheid van het kapitaal en de eisch
dat deu werkman, als arbeider, alles toekomt) wordt
door spreker aangetoond, daarbij aantoonende, dat
juist het kapitaal groote diensten bewijst. Waar zyn
de groote dividenden onzer nyverheids-ondernentin-
gen, indien het waar is, dat het kapitaal tegeuover
den arbeid onevenredig zware winsten trekt? De
arbeidsloonen syn, al zyn ze nog alty'd niet voldoende,
vooruitgegaan, terwyl voor solide geldbelegging heden
ten dage nauwelijks 4 pot. te maken is. Ook de
onhoudbaarheid van het begrip om hel zonder ver
goeding onteigende kapitaal in de staatskas Ie storten
teu bate en gebruike van de gemeenschap, wordt door
spreker ontwikkeld en bewezen. Men zou zoodoende alle
vryheid verliezen. De gemeenschap iou in het wezen der
dingen niets anders zyn dan een groot tuchthuis. En
evenmin als er rryheid zou zyn, sou er ware gelijk
heid weien. De natuurgelykheid waarvan de sociaal
democraten vertellen, is niets dan oniin. De door
sommigen, die minder ver gaan, gevorderde meer
billijke verdeeling van goederen is in niet mindere
mate onhoudbaar. Bovendien, bij dat alles ie alleen
sprake van den kant dei sociaal-democratie, van
stoffelijke belangen. Wat wordt er in hun stelsel
van de geestelijke en de zedelyke behoeften der
menschheid Zij spreken er niet van. In Duitsoh-
land heette het deser dagen van den kant der
socialistische werkliedendat ijj champagne wilden
drinken en klavier spelen, en dat de tegenwoordige
nietsdoeners (de kapitalisten) op hunne beurt moesten
toezien. Het hoofdpunt van de sociaal-democratie,
dat steeds voorop wordt geset, is dan ook zingenot,
het huwelijk, zedelijkheid, kunst, wetenschap, gods
dienst) zullen in die nieuwe maatschappy weiflig
anders dan ijdele klanken worden. Van die nieuwe
maatschappy is inderdaad niets goeds te verwachten.
Reeds op zich zelf genomen is door geweld niets
anders te bereiken dan het verstoren rau het alge
meene ontwikkelingsproces.
Van de sociaal-democratie is derhalve geen heil
Die
maar eÜ
worden heden ten dage chronischer, strekken zich
niet altijd, als gevolg
