i m. .1 r Co. &S, •Jasjes, tpen. pgeruimd. De nieuwe Kamer. N° 3413. Zondag 4 Juli. 1886. H l’.IK'HI «INT, lenzeep, geneeskundig» >ende en bette 18 jaren met ilag van eiken lag, hoofd* ert schurft. HBONS Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken. A i I I .8THMA ïgsretten geeft erlicbting. In 10LMS jLES 1 4? De inzending van advertentiön kan geschieden tot één uur des namiddags van den dag der uitgave Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel. Weenen, 1, V 'y zien niet in dat i. met opgaaf ewacht onder Courant. lij Hoest en cents- HOLM, Zeilt. k. H. TEEPE daarmede in E HUUR ge- goüdsche courant. ^^jpwekkeno KoormttfitoeuvtM ARMOEDE GROOTE ZWKTg f 1.OO. leed en vier nij te kunnen imeu tot u«r ten, waarvoor lit de «pothe- wel verpakt im vervalaoht. 'grauwe seep mij van uw m (Mahren). ikelier op de uj F. E. van aabilié. apoht. iedam bij 0. te Amsterdam Uloth St Co., vau Spanje BONS van zuiver plant in eetlust niet •m, aangenaam tl. In dooien De uitgave dezer Courant geschiedt ZON DAG, WOENSDAG en VRIJDAG. Inde Stad geschiedt de uitgave in den avond van DINSDAG, DONDERDAG en ZATER DAG. De prgs per drie maanden is f 1.25 franco per post f 1.50. ■P De verkiezingen zyn thans geheel afgeloopen. De uitkomst is, zooalswjj vermoed hadden: de herstemmingen hebben in de party verhouding geene verandering gebracht. De bondgenooten, die tezamen de rechterzijde der Kamer uitmaken, mogen voor een oogenblik kibbelen, maar als de nood aan den man komt, helpen zjj elkander toch voort. Dit is hun beider belang en ter wille van de vrienden moet men zich nu en dan wat inschikkelijk toonen. Dit begrypen vooral de katholieken uitnemend. Zy aarzelen niet doortastend op te treden als er voldoende zekerheid is, dat zy den anti-revolutionairen een vlieg kunnen afvangendit bleek thans te Leiden. Maar ook weten zy hun wrok of teleurstelling het zwijgen op te leggen, als partybelang dit medebrengt: adres aan het gebeurde te Goes. De Kamer bestaat dus thans uit 47 liberalen tegenover 39 anti-liberalen. Het fameuze doode punt behoort gelukkig tot de geschiedenis en als de liberalen willen, d. i. als zjj eensgezind zyn, dan is de grondwetsherziening in eerste lezing verzekerd. De eenige hoop der rechter zijde blijft nu de tweede behandeling na eene nieuwe ontbinding, want dan moet, volgens de vigeerende bepalingen, in elke Kamer der uitgebrachte stemmen de nieuwe grondwet goedkeuren. Het blijft echter de vraag of men by zyn verzet zal volharden, nu de kiezers zoo duidelyk verklaard hebben, dat zy de voortzet ting van het aangevangen werk verlangen. Politieke mannen zien niet gaarne hun levens draad afgesneden, zoodat het wel mogelyk is, dat de thans ontvangen waarschuwing op ver scheiden non-poMumus-leden heilzaam werken zal. In den loop dezer week is een brief van Mr. van Houten verschenen volgens zyne ver klaring voorloopig de laatste waarin dit ijverige kamerlid zyne denkbeelden mededeelt omtrent den tegenwoordigen toestand. Gelyk te verwachten was, is hy zeer ingenomen met het feit, dat wy thans in de Tweede Kamer een zuiver liberale meerderheid hebben, eene meerderheid wel niet groot, maar sterk door hare eenheid. Hy laat daarop onmiddellyk volgentalie voorwendsel voor het rekken van het leven van een extra-parlementair mi nisterie is vervallende liberale meerderheid behoeft leiders, geen schrijvers.» Met andere woorden: het ministerie-Heemskerk moet zoo spoedig mogelyk heengaan, om plaats te maken voor een liberaal kabinet. Het komt ons voor, dat de liberale party in de Kamer wel zal doen, als zy zich tweemaal bedenkt, eer ze zich door dien voortvarenden aandrang van den heer Van Houten laat medesleepen. Wjj C_. de zaak zelve het tot stand komen der grondwetsherziening er mede gebaat zoude zyn, indien men begon met den heer Heerns- AD VERTENTIËN worden geplaatst van 15 regels a 50 Centeniedere regel meer 10 Centen. GROOTE LETTERS worden berekend naar plaatsruimte. Bovendien worden alle Advertentien gratis opgenomen in het ADVERTENTIEBLAD, ’t welk des Maandags verschynt. Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN. kerk den voet te lichten. Vooreerst is het niet volkomen waar, dat de liberale léden allen gekozen zyn om hun liberaal programmade uitslag der verkiezingen moet veeleer beschouwd worden als een protest tegen de obstructionis- tische houding der rechterzijde en te gelyk als een steun, dien het volk schegq aan onzen Koning en de tegenwoordige regeering, die beide zich met kracht en zonder omwegen verklaard hebben ten gunste van de herziening van onze eerste staatswet. Indien onze inter pretatie juist is, dan heeft de natie by de stembus zich voornamelijk in negatieven zin geuit: zjj wil vooralsnog niet geregeerd wor den door de kerkelyke dryvers, zy is niet gediend van de jongste avontuurlijke politiek der rechterzijde; maar of dit zeggen wil, dat zy nu dadelyk een actief optreden der liberale party verlangt met een geavanceerd program in den geest van Mr. vaa. Houten, daaraan mag met reden worden getwijfeld. Ten andere houden wy een ministerieele crisis vóór de grondwetsherziening voor overbodig en voor louter tijdverlies. Het komt ons veel verstan diger voor, indien de Kamer zich bereid toont om met de regeering die zich de herziening tot taak gesteld heeft, samen te werken, mits men natuurlijk den heer Heemskerk dwinge, den liberalen kant uit te gaan. Voor het openbaar onderwijs behoeft men by dien staats man geen vrees te koesterenmaar wel is het noodig hem, wat het kiesrecht betreft, wat meer naar de linkerzijde te duwen. De heer Heemskerk is een meegaand man, die wel vatbaar is voor een zachten dwang; hy is te fijngevoelig voor den politieken wind om niet dadelyk te bemerken welken kant hij uit moet zeilen; het zou ons niet verwonderen of de verplaatsing van 4 stemmen van links naar rechts heeft reeds verhelderend gewerkt op zyn politiek inzicht, zoodat hy thans reeds overtuigd is van de noodzakelijkheid om een ingrijpender voorstel omtrent de kiesbevoegdheid te formu- leeren dan dat, hetwelk hy by de ontbonden Kamer had aanhangig gemaakt. Met wat goeden wil zal dunkt ons, de liberale meerderheid het best met de tegenwoordige regeering kunnen vinden tot tjjd en wyle de op ruimer schaal gekozen nieuwe Kamer beslist uitmaakt, in welken zin het land verder behoort te worden bestuurd. Men kan zoo gebruik maken van de ongemeene talenten van den premier als wetgever en debater en zyn groote onder vinding op parlementair en administratief ge bied en tevens zorgen, dat de inhoud der ontwerpen van grondwetsherziening beantwoor den aan hetgeen de liberale party thans als een eisch des tjjds beschouwt. Het kan wel zyn dat de omstandigheden de liberalen verplichten het gezag te aanvaarden. Doch naar onze meening moet men daarmede niet beginnen. Indien de heer Heemskerk ongezind was om te voldoen aan hetgeen de liberalen verlangen in zake de kieshervorming, omtrent de noodzakelijkheid, dan eerst zou dunkt ons de tjjd daar zyn om r i!" J" met een ministerie uit eigen boezem de grond wetsherziening te beproeven. En in dat geval verdient het denkbeeld van den heer Van Houten alle overweging om ministers te hebben, die te gelyk lid der Kamer zyn. Ook wy ge- looven dat daartegen geen ernstige bezwaren zyn aan te voeren, terwyl er groote voordeelen tegenover staan. Het voorbeeld van De Roo van Alderwerelt in 1879 kan gerust worden gevolgd. Een krachtig ministerie behoort tege lijk uit dienaren der kroon en volksvertegen woordigers te bestaantegenover het hof en zyn aanhang nemen zij dan een onafhankelij ker standpunt in, terwyl zij in de Kamer met hetzelfde recht uit naam des volks spreken als de gewone leden. Niet ten onrechte zegt Mr. van Houten: «Vooral thans is het volstrekt noodig, deze verbetering in de praktijk der grondwet in te voeren. De kroon is in de laatste jaren gewend aan ministers, die deze betrekking enkel aan koninklijke gunst te danken hadden en dns volkomen van haar afhankelijk waren. Ontsloeg de koning hen, dan waren zij, behoudens weinige uitzonderin gen, niets anders dan gepensioneerden, naar wie het volk niet meer omzag. Het Hof is ontwend aan parlementaire ministers, die door den steun des volks hoog staan, en, wanneer zjj als verantwoordelijke raadslieden de kroon willen dienen, hunnerzijds daardoor aan de kroon een dienst bewijzen, omdat zij de zorg voor de vastheid en waardigheid van ’s konings regeering op zich nemen. Niet minder zyn de Kamers aan zulke ministers ontwend. Voor haar kunnen uit den aard der zaak de zooge naamde koninklijke ministers niet anders zyn dan schrijvers en boodschappers tusschen haar en de ministerieele bureaux. De ministerieele waardigheid is door het volstrekt gemis van allen persoonlijken invloed van de meeste mi nisters der laatste jaren zoo laag gezonken, dat het veel strijd en inspanning zal kosten, haar weder eenigermate te verheffen. Niemand kan dit beproeven, tenzy hij elk oogenblik met zyne tegenstanders de rollen verwisselen kan en op de banken der oppositie plaats kan nemen. Wie een minister vervangen wil, moet hem in het parlement voor de rechter stoel des volks overwinnen. Niemand kan met duurzaam goed gevolg en waardigheid de be trekking van minister bekleeden, als men niet ook na zyne aftreding met hem heeft te rekenen. Ook is het niet goed, dat een mi nister geheel buiten alle betrekking is tot de kiezers. Als de regeering, ook tot het behoud van hare positie als zoodanig, het oog geves tigd moet houden op den steun der kiezers en met de stroomingen in het volk rekening heeft te houden, is er een waarborg te meer voor de overeenstemming tusschen volk en regeering, die het doel der parlementaire in stellingen is.» Wat in dezen brief verder gezegd wordt om de sociale quaestie aan de orde te stellen, kunnen wy

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1886 | | pagina 1