rt.
:hg.
I
orium.
BINNENLAND.
Woensdag 11 Januari.
1888.
N° 3650.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken»
ORIUM
ypten,
Mn.”
re,
M 1888,
i
b’
1
ii«den in de
iNDAG 16
oomoetnd
meettor,
TOQP.
Sociëteit
e Gouda,
)EMDE
ooreitter.
tari».
888.
'ooneel.
metrisch
’E.
i uur.
m.
s Gouda.
DEES van
d dat de
VEE over
i denMid-
Zuidplae-
’oering van
GOUDSCHE COURANT.
GOUDA, 10 Januari 1888.
Bij de opvoering van Maria Stuart op Donderdag
a.k. in de Sociëteit „Ons Genoegen» door Het Ne-
derlandtch Toemeel zal de rol van Robert Dudley,
graaf van Leycester in plaats van door den heer
L. Bouwmeester door den heer Clous worden ver
vuld. De rol van
genoemden acteur
heer
Vrydag-avond had op den Hollandschea spoor
weg tusschen Amsterdam en Leiden een zonderling
avontuur plaats. .Een beer, die tot schrik van zijn
eenigen medereiziger vreeselijk opgewonden was en
steeds in zich-zelveu sprak, opende plotseling het
portier en sprong op de loopplank, terwijl in tegen
overgestelde richting een trein voorbijsnelde. De
loopplank volgende opende hij eindelijk het portier
van een wagon, waarin zich een dame bevond, wier
hoed het voorwerp was waarop hij zijn woede koelde.
Blijkbaar voldaan keerde hij naar zijn rigen wagon
terug, steeds onsamenhangende woorden pratende
on bet portier uitkijkende. Te Leiden werd tegen
dezen zonderlingen reiziger prooes-verbaal opgemaakt.
Dit was het slottafereel van een liefdedramade
dame, die haar minnaar, te Amsterdam verlaten had
de minnaar, die baar achtervolgde en te vergeefs
trachtte haar van haar plan af te brengen.
hts een be-
jjn verkrijg
erlijk 12 Ja-
ft COMP.,
iSEN en B.
KSTBOEK-
warmen maaltijd was b.v. de groente ook een
geschenk en voor het bereiden van het feestmaal werd
niets in rekening gebracht. Op allerlei wijze bleek
dus de sympathie voor het feest. Met opzet ont
houden wy ons van het noemen van namen van hen,
die van bijzondere roialiteit blijk gaven, daar een
openlijke vermelding daarvan weinig zou stroken
met den edelfln zin der gevers.
Is het heden een genotvolle dag voor de kinde
ren, hunne ouders krijgen ook een buitengewone
bedeeling en behalve deze nog vele anderen, zoodat
men rekenen kan dat ongeveer een 300-tal gezinnen
daarvan zullen profiteeren.
Voor beden moeten wij met het bovenstaande vol
staan. Op bet oogenblik dat deze courant ter perse
gaat, is het feest nog in vollen gang. Over het slot
daarvan kunnen wij derhalve eerst in ons volgend
nr. iets medodeelen. Voorloopig mag reeds nu wor
den geconstateerd, dat het beantwoordde aan de
verwachtingen en dat het bestuur der IJs-elub alle
voldoening heeft van hare goede zorgen, die inder
daad niet weinig waren.
JANSEN,
Jageveld.»
Oratorium
tachtigtal
ider directie
met mede-
!K8, (Piano)
inde uit 20
de Heeren
tullen staan
45
ing zal er
huiswaarts
Naar aanleiding van hot plan des heeren Pour-
chez om in Indië eene papierfabriek op te richten,
vroeg de redactie der „Arnhemsche Courant» aan een
oud-Indisch ambtenaar of zulk een onderneming
kans had goede zaken te maken. Het antwoord
luidde:
„Papier! Mijn waarde heer, gansch Indië hangt
van papier aan elkander. *t Is het land van papier
bij uitnemendheid. Met missives, circulaires en rap
porten, rapporten vooral, wordt men overstroomd.
Wie geen rapoorten weet te maken, lange rapporten
vooral, verliest alle vooruitzicht op promotie. Hoe
lijviger rapport, hoe sterker bewijs dat men voor zijn
taak berekend is. De ambtenaar, die meent eens uit
eigen oogen te moeten gaan zien, ontvangt, als hij
op het punt staat te vertrekken, eeu rapport, waar
over hij rapporteeren moet, en in plaats van zelf te
gaan onderzoeken, waartoe hij nu geen gelegenheid
had, laat hij ook maar weer rapporten maken. Indië
is bet beloofde land der rapporten.
„Elke Gouverneur-Generaal vaardigt bij zijn op
treden een circulaire uit, waarbij bij den ambtenaren
te kennen geeft dat men Indië niet besturen kan
aan den lessenaar zittende. Men denkt dat er een
betere tijd is Bangebroken, maar na drie maanden
is hot rapporton-stelsel weder in vollen bloei.
„Vraag niet of een papierfabriek in Indië rendee-
ren kan. Het Gouvernement gebruikt f 350,000
’e jaars, aan papier, dat is zoo ongeveer een millioen
kilogram.
„Als Indië niet goed bestuurd wordt, dan is het
waarlijk niet uit gebrek aan, rapporten."
gezondheid schadelijke werkzaamheden aldaar
worden verricht, op het volgende. Bij de be
handeling van het zoogenaamde derde product
in deze fabrieken, waarbij de suikerstroop voor
de derde maal aan kristallisatie wordt onder
worpen, moet in de ketels gewerkt worden bij
een temperatuur van ten minste 45 graad Cel
sius (113 graad Fahrenheit). Een bezoeker
trekt onwillekeurig de hand terug, als brandde
hij zich, wanneer hij toevallig het ijzeren lad
dertje aangrijpt, waarmede de werkman in den
ketel klimt. Deze verricht in den ketel zijn
lang niet gemakkelijken arbeid om de taaie
suikermassa uit te scheppen nagenoeg geheel
naakt, en kan het gewoonlijk niet langer uit
houden dan een minuut of tien.»
Vrage, zegt het „Sociaal Wbl.» of in deze
voorstelling geen overdrijving schuilt? Zoo niet,
of het dan in alle fabrieken van dien aard bij deze
werkzaamheden aldus toegaat? Of dat onvermijde
lijk is? Of geen maatregelen mogelijk zijn, en of
werkelijk maatregelen genomen worden, tot tempe
ring van hetgeen op deze wijze van menschen wordt
gevergd?
Men ziet, dat er voor de enquête-commissie nog
iets te onderzoeken is overgebleven 1
Omtrent de snelheid, waarmede de kameel groote
afstanden aflegt, bestaan zeer overdreven voorstellin
gen. Zoo wordt beweerd dat de rij-kameel (Mehari)
een sneltrein zou kunnen byhouden. Dat deze en
dergelijko uitspraken bezijden de waarheid zijn, moge
blijken uit eenige mededeelingen, die de'Jferwe da
Cercle militaire dezer dagen bevatte.
In Teil (Algiers) en de Algiersche Sahara, waar
de oaten zelden meer dan twee of drie dagreizen
van elkaar zijn verwijderd, behoeven de karavanen
zich niet met groote snelheid voort te bewegen. De
dieren laat men onderweg vrij grazen. Zij kunnen
zware lasten dragen. In deze streken hebben om
die redenen de kameelen oen gespierden lichaams
bouw en zijn hun pooten betrekkelijk kort. Zij
dragen 200 tot 250 kilogram.
In de „groote woestijn» daarentegen, waar men
niet zelden in zes of acht dagen geen water vindt,
moet de kameel snel kunnen loepen. Hier vindt
men kameelen met hooge, magere pooten en een in
verhouding kleinen romp. Het dier loopt met den
kop omhoog een gelijkmatigen tred, graast nimmer
onderweg en draagt slechts 150 tot 200 kilo in den
winter en hoogstens 150 kilo des zomers. Dezelfde
eigenaardigheden bezit de Mehari of rij-kamerl. Zijn
gang is nog sneller en meer gelijkmatig; zijn last
mag niet zwaarder zijn dan 110 kilo en bestaat uit
den zadel, den ruiter en diens levensmiddelen. Deze
zijn 15 liter water en 6 tot 8 kilo dadels en meel.
In Teil leggen de karavanen niet meer dan 4 kilo
meter per uur af, in de Sahara 4 tot 6 kilometer.
Do Mehari daarentegen legt 6 kilometer per uur af,
mot een versnelden gang van 12 tot 20 kilometer;
de gemiddelde snelheid bedraagt 10 kilometer. Wat
den galop betreft, deze is even vermoeiend voor het
dier als voor den ruiter en heeft geen enkel prac-
tisoh voordooi.
In de groote woestijn kan de kameel des winters
dagelijks 6 tot 8 uur loopen en dus, belast met ge
middeld 160 kilo, 25 tot 50 mijlen daags afleggen.
De gemiddelde lengte vap een dagmarsch kan men,
bij een reis van langen duur, op 30 kilometer be
palen. Door gebrek aan voedsel lyden de kameelen
meer dan door gebrek aan drinken.
Onder overigeus gelijke omstandigheden verzwakt
een kameel meer wanneer hij drie dagen zonder
voedsel dan wanneer hij acht dagen zonder water
is. Een goede Mehari kan in den winter zeven tot
acht dagen achtereen eiken dag 80 tot 90 kilometer
afleggen, als men een dag op acht tot negen uur
rekent. Bij koud weder kan het dier vijftien dagen
zonder drinken blijven, gemiddeld kan het tien da
gen water ontberen.
Op een langdurigen marsch maakt men slechts dag
reizen van 60 kilometer waarbij de dieren om de
acht dagen te drinken moeten hebben. Des zomers
kan men zelfs op niet meer dan 50 kilometer daags
rekenen en moeten de dieren om de vier of vijf
Gedurende de 3 laatste maanden van 1887 zijn
langs de lijn GoudaOudewater der Usselstoom-
tram vervoerd 16395 passagiers, 82500 K.G.
vrachtgoederen en 9000 K G. bestelgoederen, be
nevens eenig vee en rijtuigen.
Zijn do verschillende ys-clubs in ons land plot
seling gestoord in hunne plannen tot feestviering en
heeft de ingevallen dooi menig ysfeest in de war
gestuurd en dus menige teleurstelling op zijn ge
weten, onze gemeente heeft het voorrecht een Ijs
club te bezitten, die zich niet laat weerhoudeu door
weersverandering of dooi en ook zonder het dunste
vliesje ijs in het water een feest weet te organi-
seeren, waarvan de heele stad gewaagt. Het is
waar, ’t is een speciaal soort vpn IJs-club, met het
bepaalde doelOnderileuning ra» vttneermogende»
en hoort men de leden der Club, dan moet do
klemtoon vooral vallen Op hot laatste gedeelte van
den naam der Vereëniging. Met het oog daarop
is het te begrijpen dat men redeneert: ijs of geen
ijs, een feest moet er zyn I Dat de Goudsche inge
zetenen dat ten volle begrepen en daarmede sym
pathiseerden is op ondubbelzinnige wijze gebleken.
Nauwlijks deed de Club eeu beroep op hun beurs
of met de meeste bereidwilligheid werd daarin ge
tast en van alle kanten stroomden de bijdragen toe.
Opnieuw hebben de Gouwenaars getoond det repu
tatie van goedgeefsch te zijn te verdienen en
alzoo was het bestuur der Club in staat hot waar
lijk schoone feest te doen plaats hebben, dat heden
hier werd gevierd.
Hedenmorgen ten 10’/4 ure begon hettoen ver-
eenigden zich de kinderen op de Markt fen trokken
in optocht, voorafgegaan door het muziekcorps der
dd. Schutterij, de stad door, begeleid door het
Bestuur, bestaande uit de bh. E. L. E. van Dantzig,
PresidentP. G. Overoynder, Vice-PresidentJ. van
Galen, PenningmeesterA. J. IJsselstijn, Vice-
Penningmeoster J. L. van Eijk, SecretarisJ. van
Sonsbeek, Vico-SecretarisA. GrendelM. van
AalstH. N. van Schaik A. Stoensma O. M.
Adegeest en J. Coster Jr.
Na verschillende hoofdstraten te hebben door-
wandeld trok men naar de sociëteit „Ons Genoegen",
waarvan de groote zaal feestelijk versierd was. Al
dadelyk bij hot binnentreden werd de aandacht
getrokken door de keurige plafond-versiering, be
staande uit een groot aantal vlaggetjes van ver
schillende natiën, die een zeer aardig effect maakte.
Voorts was in de zaal een smaakvolle planten-ver-
aiering aangebraoht, terwyl een decoratie van vlag
gendoek den feestelyken aanblik nog verhoogde. In
deze zaal werden de kinderen al aanstonds onthaald
op chocolademelk met krentenbrood.
Daarop namen de volksspelen een aanvang en wel
eerst het ringrijden voor de jongens en daarop het
koekslaan voor de meisjes. Tot wat al pret en vroo-
lykheid deze spelen aanleiding gaven laat zich den
ken. Zoowel de jeugd, die meedeed als de volwas
senen, die als toeschouwers aanwezig waren amu
seerden zich uitstekend. De pryzen, die met drzo
spelen te behalen waren, waren op het tooneel aan
wezig en men moot den praotischen zin prijzen van
ben, die hiertoe een keuze dedenallerlei soort van
warme en nuttige kleedingstukken waren hier te zien.
Spraken wjj hierboven van de roialiteit dor Goud
sche ingezetenen, deze bleek niet alleen uit tal van
geldelyke bijdragen, maar ook op andere wyze. De
goheele zaal-versiering was belangeloos aangeboden.
Ook van de kleedingstukken waren sommigen cadeau
gegeven, b. v. eon dertigtal petten. Voor den
i Graaf Bellièvre, die aan laatst-
was toebedeeld, wordt door den
Smits vervuld.
Ter jongste, in December gehouden vergadering
van den Geneeskundigen Raad van Noord-Brabant
en Limburg heeft dr. Bruinsma van Steenbergen de
bijzondere opmerkzaamheid van den inspecteur ge
vestigd op een doel der bezigheden in beetwortel-
suikerfabrieken, door onderstaando mededoeling:
„Erkennonde dat verscheiden dezer fabrieken,
die hem bekend waren, ruim on doelmatig zyn
ingericht, wees hij als voorbeeld, welke voor de
■F