rid,
is hniswerk
buis
UBG,
t.)
i consnlteeren
enz.
BINNENLAND.
Woensdag 15 Februari.
1888.
N? 3665.
CBORD.”
BEL,
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
RI1888
'4
Gebak.
Smits,
Kostelooze-
en.
•handen
jes
>■-
'iendeweff.
(EGGEN te
rdt verwezen
i B. 36.
96,
dtende Tien
0ETSHUI8,
en Tuin te
goudsche courant.
«ingevoerde,
leerde
IC
®d bjj
dISSIE,
iGLEEVEB.
HT op bet
tend, dat de
rllngen,
kPBIL 1888
len verlangt,
n op D1N8-
smiddags ten
l Gouda.
ijuloos.
GOUDA, 15 Februari 1888.
De lyst der candidaten, waaruit door de Kies-
■vereeniging .Burgerplicht" alhier een candidaat zal
worden gekozen, bestaat uit de heeren Mr. I. G.
Patijn, Mr. J. D. Veegens, Mr. J. Fortuijn Droog-
leever en 1. M. Noothoven van Goor.
ran n
uur,
De Commissaris des Konings in deze provincie
heeft op een verzoek van het Bestuur der afdeeling
Waddinxveen, Zevenhuizen en omstreken der Hol-
landsche Maatschappij van Landbouw, om verlenging
der opheffing van de beschermende bepalingen der
wet van 25 Mei 1880 (Staatsblad No. 89), voor
enkele vogelsoorten tot 31 December 1888, gunstig
beschikt voor zooveel betreft de gemeenten Wad-
■dinxveen, Zevenhuizen, Bleiswijk en Moercapelle.
Het politiek leven begint zich te Zevenhuizen boe
langer hoe meer te uitenwerd er in de vorige
week een vergadering gehouden ter bespreking van
de aanstaande verkiezing voor de 2e Kamer, thans
had een kiezer het initiatief genomen tot byeen-
roeping zijner collega’s tegen Maandagavond om
de gemeentebelangen te bespreken ,in verband met
de verkiezing van een lid van den Raad welke 15
dezer aldaar zal plaats hebben en waarvoor het ge
tal candidaten reeds tot het niet onaanzienlijk cijfer
-van 7 is gestegen.
Van de werf der Kon. Ned. Grofsmederij te
Leiden is met goed gevolg te water gelaten do
schroefstoomboot .Volharding No. 5", bestemd tot
vervoer van personen, goederen en vee, en ge
bouwd voor rekening der Stoomboot—maatschappij
„De Volharding te Leiden'.
De compoundmachine met stalen stoomketel van
7 atmosferen hoogdruk wordt mede aan de Kon.
Ned. Grofsmederij vervaardigd.
Zaterdag heeft te Schoonhoven eene vergadering
plaats gehad, waarop vertegenwoordigd waren de ge
meentebesturen van Schoonhoven, Ammerstol, Berg-
Ambacht, Stolwijk, Haastrecht, Vlist, Nieuwpoort,
Langerak, Groot-Ammers en Streefkerk, gepresideerd
door den Burgemeester van eerstgenoemde gemeente,
en bygowoond door den heer A. J. Krieger, conces
sionaris van de ontworpen stoomtramljjn Gouda
Schoonhoven, waarop mededeelingen werden gedaan
aangaande die ontworpen tramlijn.
Het voornemen is:
dat du lijn pl. m. 3 kim. zou loopen orer de lijn
van den Rijnspoorweg, vervolgens door het land van
Stein over den IJsel langs de gemeenten Haastrecht,
Stolwijk, Berg-Ambacht, Ammerstol, Schoonhoven.
In elke gemeente zal een station zijndat voor
Ammerstol zal zijn aan de Kapelle-laan. Dit sta
tion zal vooral voor de gemeenten, aan de overzijde
van'de rivier gelegen, van het grootste belang zijn,
daar het eene gemakkelyke communicatie zal daar-
stellen, enkel door over te varen.
De spoorbaan in het algemeen zal worden aan
gelegd even als bij de groote spoorwegen en even
eens do verdere aanleg, zoodat het materieel van de
groote spoorwegen daarover kan gaan, en het niet
noodig zal wezen, dat aangevoerde goederen, bijvoor
beeld uit het buitenland, overgoladen behoeven te
worden, doch rechtstreeks kunnen worden gebracht
tot Schoonhoven; eon voordeel dat niet hoog ge
noeg kan gewaardeerd worden, daar vervoer langs
waterwegen slechts kan geschieden tot langs de
dijken.
Wat de exploitatiekosten betreft, kan in globale
cijfers worden medegedeeld dat de kosten zullen be
dragen, voor aanleg/ 360000, onteigening 100.000,
rollend materieel 100.000 alzoo 500.000. Met ambt
de som voor het rollend materieel heeft men niets
te maken daarvoor wordt gezorgd door eene be-
Imnrlrt mnotoolioMrJl ICd—. .1 TA_
100 mille voor onteigening hoopt
van do Provinciale Staten daal* voor
blikHoorn, lang 20 kilometers, van de provincie
De OudeKatersche Ct. deelt de rede mede, waar
mede de vergadering tot de oprichting van eene
nationale kiesvereeniging Vreest God, eert den Koning
te Ondewater door ds. Wildeboer werd geopend.
Waarom hij en zijn ambtgenoot ds. Margad,ant
'het initiatief tot deze vergadering hadden genomen
meende spreker allereerst te moeten verklaren.
Wy zijn (zoo ongeveer was het begin zijner rede
vefd/i divini ministres dragers van een geestelijk
t maar blijven toch ook burgers, en het heil
van ons dierbaar vaderland gaat ons zeer ter harte,
vo junn.auuaarvuur wordt gezorgd cioor eene De- Vaderlandsliefde is eene deugd, en hare beoefe-
kende maatschappij, die de lijn zal exploiteeren. De ning dus plichtPersoonlijk bleef ik liever buiten
100 mille voor onteigening hoopt men te verkrygeu de politieke bezigheden edoch de nood is mij
van do Provinciale Staten; daaf voor de lijn Modem- opgelegd.
WikHoorn, lang 20 kilometers, van de provincie Helaas, de predikanten hebben zich met de politiek
Noord-Holland als subsidie is verkregen 150 mille, ingelaten, toen het niet noodig was, en in dienst
raai en ongoduteigenlijk synoniemen zijn.
Thnnz zou zwijgen ons schuldig maken. Het wordt
tyd, dat wy ons volk beter inlichten.
Het volk is verblind en volgt nu blindelings den
man, die eene politiek drijft, om zijne plannen te
verwezenlijken, ook al moest het vaderland te gronde!
Wij moeten ons volk waarschuwen voor de poli
tiek van dr. Kuyper, die nu met wêergalooze slim
heid een program van actie heeft ontworpen, waar
door hy m rereeniging met atheïsten en ultramon-
tanen bij de stembus hoopt te overwinnen.
Op ons predikanten der Nederlandsche Hervormde
Kerk rust wel zeer bijzonder de taak, op te komen
tegen het streven, geopenbaard in het z. g pro
gramma van dr. Kuyper.
WU ?®lo<J’en en zeker velen van u met ons, dat
de volkskerk een niet te bepalen zegen is voor ons
land en volk.
Dr. Kuyper zoekt den val van onze volkskerk te
bewerken Dien val begeeren ook „zijne tegenwoor
dige bondgenooten" zeg ik, want Kuyper verandert
by de week.
De ultramontanen weten wel dat de R. K. kerk
tijdelijk een verlies zal hebben als art. 168 wordt
geschrapt, maar dat verlies wil Rome lijden dat
verlies weegt wel op tegen den triomf wanneer
de in hare eenheid zoo machtige vertegenwoordigster
van het protestantisme, de Nederl. Herv. Kerk uit-
eenspat
De atheïsten, nu door Kuyper den volke voorge-
steld als „radicalen' als de party, „voor welke
immers de apostel Paulus in zyne dagen groot kre
diet had" de atheïsten dat zjjn de Godloo
chenaars, zij rusten niet voor ook de laatste cent
ten behoeve van den godsdienst zal zijn verdwenen
van het budget
Daarom is het plicht, dat wij predikanten mede
onze stem verheffen op de markt van het staatsleven,
en ons volk waarschuwen öm in geen geval te
stemmen op candidaten, die het program van actie
verdedigenook niet al varen zij onder de vla»
„Nederland en Oranje!"
„Holland" zoo ging spreker voort Holland was
van oudsher een vroom volk. Vroom, vroed en
rry, ziedaar de drie Vs die wij in ons vasndel willen
schrijven en waarnaar wij willen handelen. Zulke
mannen moeten '»ns volk vertegenwoordigen in de
Kamers, en zulke mannen zyn te vinden ook
onder de voorstanders eener liberale politiek.
Vrome mannen! Mannen die niet hebben ge
broken met den godsdiensten die erkennen, dat
de vreoze Gods is het beginsel der wijsheid
Mannen die zich den bijbel niet schamen en dus
ook hierin onze nationaliteit handhaven.
Vroede mannen 1 kloeke mannen met verstandi-
gen zin.
Om ons volk te kunnen vertegenwoordigen op
waardige wijze, moet men toch waarlijk meer weten,
dan in de laatste jaren door de z. g. n. antirevolu-
tinaire party als éénige eisch aan hare candidaten
werd gesteld.
Die partij was tevreden, wanneer hare candidaten
een anathema over de openbare school met klem
durfden uitspreken en wanneer zij van hunne
sympathie (liefst ook stoffelijk) lieten blyken voor
de z. g. n. vrye universiteit.
Een man die ons district in de Tweede Kamer
zal* vertegenwoordigen moet algemeene kennis be
zitten. Al kan men mooi spreken voor chr. onder-
wys en veel offeren voor de z. g. n. vrije universi
teit, daarom is men nog niet altijd in staat goed te
oerdeelen over haudel, zeevaart, landbouw, veeteelt,
oorlogzaken en koloniale belangen.
En eindelyk, zulke vrome, vroede mannen be
hoort men vrij te laten. Geen Imperatief mandaat
ook al verbood de Grondwet zulks zulks niet.
Geen onderteekening van een program, waarin
wordt bepaald en afgelijnd, hoever een Kamerlid
mag gaan. Slechts de instemming met de hoofd
beginselen der Vereeniging willen wy eischen.
Het komt er dus op aan, dat wij mannen kiezen,
op wie wij kunnen rekenen. Van de persoonlijkheid
hangt hier alles af. IVy achten hef beneden de
zoo mag met grond verwacht worden dat voor de
lijn GoudaSchoonhoven van bijna gelijke lengte
wel op 100 malle van de Staten onzer provincie kan
worden gerekend. Er rest alzoo 360 mille, en deze
som moet gevonden worden door de verschillende
gemeenten. Dit is echter geen groot bezwaar. Het
is bekend dat de gemeenten vooral in dezen tijd,
het geld voor 3’/4 percent kunnen leenen. De ri
sico, die de gemeenten op zich nemen; is slechts
percent daar van het aanlegkapitaal 3 pet. gewaar
borgd wordt door de Exploitalle-maatschappij. Daar
bij moet worden opgemerkt, dat de risico van
percent renten nog volstrekt niet zeker is, omdat by
eene eventueele overwinst de» weder verdeeld wordt
onder de gemeenten, zoodat het wellicht zou kunnen
geschieden, dat door deelname in het maatschap
pelijk kapitaal eerder winst dan verlies voor de ge
meenten zou ontstaan, omdat op zeer goede gronden
mag worden verwacht dat 5*/( renten door de ex
ploitatie zal kunnen verkregen worden. Die B’/o
renten is volstrekt niet uit de lucht gegrepenwan
neer men nagaat dat de lijn HelderAlkmaar, een
der minste lijnen, geëxploiteerd door de Holl. Spoor-
weg-maatachappy, volgens het' verslag van 1886 een
opbrengst van j 4211 per Kilometer heeft opgele
verd, en voor onze lyn slechts 32 honderd gulden
per Kilometer wordt berekend onder veel gunstiger
omstandigheden, daar deze streek veel meer bevolkt
is en in evenredigheid meer handel en verkeer dan
op de aangehaalde lyn, die bijna zonder omgeving
uitloopt op een dood punk
Wat is nu do groote risico, waarop gerekend
moet worden dat de verschillende gemeenten jaar
lijks ƒ2700 moeten betalen, altijd als die 2700
te kort kwamen en als verlies aangemerkt moet
worden, Wat evenwel spoedig in winst kan veran
deren. Zoodat er voor geene gemeente bezwaren
bestaan om krachtig mode te werken, want wanneer
wy in becijfering komen en weten dat Schoonhoven,
Ammerstol, Berg-Ambacht, Stolwijk, Haastrecht en
Vlist bij elkander 12451 inwoners hebben en daar-
bij nemen de gemeenten Langerak, Nieuwpoort,
Groot-Ammers, Lopik en Will.-Langerak eveneens
dHect gelegen aan de ontworpen lyn, dan komen
wy tot een cijfer van 17994 inwoners, dan zou de
bijdrage in de som van 2700, per hoofd 15 cents
per jaar zyn. En wil men Goudriaan en Streefkerk
mederekenen, dan komt men tot het cijfer van
20400 inwoners en kwam het bedrag per hoofd op
131/, cents te staan, altijd wanneer die /27OO
verlies werd m plaats van winst. Maar al was dat
het geval, dan beeft iedere gemeente toch zooreel
belang bij het tot stand brengen der zaak, dat men
zulk een gering geldelijk offer wel op zich kan ne
men. Ieder kent den toestand zyne eigene gemeente
en de bevolking, en zeer zeker is hot geldelyke in
deze geen bezwaar. Zyn de betrokken gemeenten
onderling tot een maatschappy onder een zekeren
naam verbonden en nemen zij overeenkomstig de
plannen de verdere uitvoering op zich, dan zal het
moeten erkend worden, dat ruimschoots geld kan ver
kregen worden tegen 3 a 4 percent,
De verschillende aanwezigen namen op zich, ieder
in zijn gemeente, de zaak bij den gemeenteraad teu
sprake te brengen. Binnen kort zullen wij dus
meer aangaande do zaak vernemen.