1888.
LÉE
BINNENLAND.
N’ 3678.
IAAK>,
CHT
T1EK
[EDER,
it zal daar
ral met het
n den raad
st bekende
en 2°. het
Klachten-
INKEL
te standen.
IEÜER
enen. Hg
eeskundige
anders!
der
iterij
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
Vrijdag 16 Haart.
iart,
en.
de Ned. Herv. Gemeente
ARTBT
SO MAART
iTERAAD
de werk-
van de ont-
I»*» Viool.
2«e
Alt.
Violoncello.
ng fl-26.
dag avond
8 Réunu».
uaaium, de
cschool zgn
Ie Kaarten
steleitt der
BTa. s.
t GOÜWB
GOUDSCHECOURANT
r te
8MAN,
'iendeweg.
«8TIJN,
iwstraat.
ïsiac &Zn.
BfcüKBL.
BRSLOOT.
DKADB.
KAN.
Gaarkeuken.
IUWBN,
:fland.
H. TAN
Mourik.
'OST.
Abhoofbn.
MJIs.
Bouthoorn,
Battum.
»B WlLDB.
oorwaarden
daatet, aan-
[oofd-Depot
te Utrecht.
wijsbegeerte toch in den grond der zaak geen model-
echtgenoot waa.
Was de vrouw, vooral de ^gehuwde* vrouw voor
het publieke leven weinig in tel, als n moeder"
werd zij meer gewaardeerd, daar zeer goed werd
begrepen hoeveel invloed zij kon uitoefenen op
de toekomst van de natie. In Sparta vooral namen
deze een zeer eigenaardige plaats in, die spr. niet
naliet duidelijk in het licht te stellen.
De onderhoudende voordracht, die uit meer dan
één oogpunt hoogst interessant mocht worden genoemd,
zal ongetwijfeld zeer in den smaak zijn gevallen van
de toehoorders en toen vóórdat men uiteenging,
de Voorzitter van het Departement, Dr. D. Terpstra,
den heer de Brauw een woord van dank toevoegde
voor het gesprokene, waren zeker allen bet daarmede
van harte eens.
De firma C. J. Begeer, te Utrecht, hofleverancier
in juwelen, gouden en zilveren werken, viel de onder
scheiding ten deel van Z. M. den Koning, als blijk
van hoogstdeszelfs bijzondere gunst de volgende
werken te ontvangen1. Etudes sur l’orfcvrerie
Francaise au XVIII siècle, les Germain, orfèvres,
sculpteurs du roy par Germain Bapst; 2. Collection
Paul Eudel, 60 Planches d’erfèvrerie; 3. Joaillerie
de la Renaissance; 4. Modèles d’Art décoratif du
Musée du Louvre.
Ook heeft het Z. M. behaagd te bepalen, dat alle
veranderingen en herstellingen aan zilverwerken,
Z. M. toebehoorende, aan genoemde firma uitsluitend
zullen worden opgedragen.
Dit is geschied nadat 2. M. dezer dagen op H. D.
verzoek eenige zilverwerken dier firma ter bezichti
ging had ontvangen.
Staten-GeneraaL Kami». Zittingen
van 12 en 14 Maart.
De voorzitter, jhr. Van Eysinga, zegtIk open
dez'? vergadering, evenwel niet zonder een enkel
woord te wijden aan de treurige gebeurtenis, die
dezer dagen alom diepgevoelden rouw heeft verspreid.
Waren de jaren van Keizer Wilhelm hoog geklommen,
toch ziet men mannen, die zoo grooten en weldadigen
invloed op de Europeesche toestanden oefenen, niet
dan noode van dit aardsche tooneel verdwijnen. Zijn
assche ruste in vrede
Moge de nooit volprezen liefde der Voorzienigheid
zijn diepbedroefden opvolger, Keizer Frederik III,
steunen en in gunste naby zijn.
Ik houd mij overtuigd, dat ik aldus sprekende,
de tolk ben van u allen en stel u voor de Regeering
uit te noodigen van deze gevoelens van de Eerste
Kamer mededeeling te doen aan de Regeering van
Z. M. den Keizer van Duitschland. (Teekenen van
instemming.)
De Minister van buitenl. Zaken (de heer van Kar-
nebeek) zegt: Mijnheer do Voorzitter, 's Koning Regee
ring sluit zich van harte aan bij de gevoel
volle woorden, door u gewijd aan de gebeurtenis,
die de gemoederen in de laatste dagen zoo diep ge
schokt heeft.
De Regeering hoeft harerzijds reeds van hare
deelneming doen blyken en zal niet nalaten gevolg
te geven aan den uitgesproken wensch dezer Kamer.
De notulen der vorige zitting werden hierop ge
lezen. en goedgekeurd, waarna mededeeling wordt
gedaan van de ingekomen stukken, onder welke de
laatstelijk van de Tweede Kamer ontvangen wets
ontwerpen.
Al deze wetsontwerpen worden verzonden naaf
de afdeelingen, welke hierop by loting zijn vernieuwd.
De openbare zitting is daarna opgeheven.
De Kamer kwam gisterenmiddag te 3 ure in eon
korte zitting bijeen tot het regelen van
zaamheden. Mededeeling werd gedaan
vangst van een telegram van prins Von Bismarck,
houdende dankbetuiging voor het namens de Eerste
Kamer aan de Duitsche Regeering gezonden telegram
van rouwbeklag. Tegen heden 2 uren werden ver
schillende wetsontwerpen aan de orde gesteld.
Uit de 50 districten van het Duitsche rijk, waar
de fabriekswet van kracht is, zijn 49 verslagen van
de ambtenaren, belast mot het toezicht op de fa
brieken, ingekomon.
Daaruit blijkt o. a., dat door de zorgen van de
inspecteurs de lucht in de werkzalen in den laatsten
tijd in verschillende opzichten is verbeterd, zoowel
door het aanbrengen van electr'uch licht in plaats
van gaslicht, als door de stoomverwarming, die meer
en meer toepassing vindt, en door het aanbrengen
van kunstmatige ventilatiemiddelen.
Deze laatsten echter vonden, vooral bij de arbeid»
s&rs, somtijds veel tegenstand, zoodat de goede wer
king daarvan werd belemmerd.
Ook werd er naar gestreefd, ©vervulling der loka
len zooveel mogelijk tegen te gaan.
Middelen ter bestrijding van verstuiving in de fa
brieken bleken zeer moeielijk toepasselijk te zijn,
vooral in slijperijen en cementfabrieken.
..Alleen dan als die fabrieken afgezonderd gelegen
zijn, kan voor behoorlijken stofafvoer worden gezorgd.
Met gunstiger gevolg werd in de weverijen en bij
de houtbewerking do verstuiving bestreden.
Bij de behandeling, reiniging en sorteering der
lompen is het zeer moeilijk het nemen van de zoo
noodige voorzorgsmaatregelen te verzekeren. In
Baden echter hebben de witpapierfabrikanten be
sloten, do lompeft voor de verdere behandeling te
bten uitstuiven.
De fabrieken waar groene kleurstoffen moeten
gebezigd worden, beginnen zich meer en meer aan
het gevaarlijke Schweinfurter groen te ontwennen en
arsenikvrije kleurstoffen te bezigen. De hierbij ver
kregen uitkomsten zijn gunstig.
Voorzorgen bij de bearbeiding van het kwikzilver
zijn in Beieren toegepast met goed gevolg, ofschoon
te dien opzichte nog yeol verbeterd en gereglemen
teerd moet worden Gryot is het aantal vrouwen in
deze industrie werkzaam, ongeveer 78 pCt. Het toe
zicht wordt hier geregeld op vaste tijden gehouden
en nauwkeurig van de ziekteverschijnselen bij de
arbeiders aanteekening gehouden. De zieken worden
door de inspecteurs in behandeling genomen en zoo
noodig tijdelijk builen dienst gesteld. Het aantal
ziekenden bedroeg voor de aan wmercurialisme”
lijdende arbeiders 573 per maand, bij 326 personen.
Ook hier wordt veel met baden gewerkt.
Verschynselen van ziekte uoor phosphorus en van
lood vergiftiging kwamen er weinig voor, vermoedelijk
wegens genomen maatregelen van voorzorg. Daaren
tegen werden gevallen van lood vergiftiging wel waar
genomen in steengoedfabrieken, bij het behandelen
van aardewerk met glazuursel. De herkenning bij
beginnende vergiftiging was echter niet altyd ge-
makkelyk.
Veelvuldig waren de klachten van omwonenden
over schadelijken invloed der fabrieken, wegens
afvoer van vuil, rook enz. In vele gevallen echter
werden de klachten niet voldoende gegrond bevonden.
In talrijke gevallen werd, alvorens tot het verlee-
nen van vergunningen over te gaan, advies bij de
inspecteurs ingewonnen, omtrent het nadeel voor de
gezondheid wegens stof, vuil, afvalwater enz. uit de
fabrieken.
Ten opzichte van den rook uit fabrieksschoorstee-
nen werden vele verbeteringen door rookvangers aan
gebracht. Toch blyft, zegt de verslaggever, het waar:
üein guter Feuermann ist der beste Rauchverhiiter”
Uit de Rijnprovincie, en uit Saksen vooral komen
klachten omtrent verontreiniging van rivieren en
beken door afvalwater van fabrieken.
In veel gevallen bleek de schuld meer aan men-
schenvuil dan aan fabrieksvuil.
De commissie die rapport zou uitbrengen omtrent
de middelen togen bederf van het water, bracht in
1886 verslag uit. Zij acht van aanwending van
middelen daartegen alleen dan heil als de fabrikant
zelf van het belang der maatregelen doordrongen is
en er steeds voor zorgt, dat die goed en geregeld
worden toogepast.
Het aantal kinderen van 1214 jaren in de Duitsche
fabrieken werkzaam, is sinds 1884 met 2171 ver
meerderd; vooral in Wurtemberg en Baden, waar ook
het aanial jeugdige personen van 1416 jaren in
de fabrieken werkende steeg, terwijl die in andere
gedeelten van het Rijk afnam en in het geheel met
938 verminderde.
Kinderen onder de 12 jaren werden eenige malen
aan den arbeid gezet, en o. a. als steonkloppers aange-
GOUDA, 15 Maart 1888.
VEBGADEBING VAN DEN GEMEENTEBAAD.
Op Vrjjdag den 16 Maart 1888, des namiddags
ten 1 ure.
Aan de orde
De voorstellen tot wijziging der begrooting voor
bet Burgerlijk Armbestuur, het St. Catharina-Gast-
huis en het Oude-Vrouwenhuis, dienst 1887.
Het voorstel betreffende het toekennen van be
kroningen voor de waarneming der betrekking van
Havenmeester tevens belast met de controle.
Het voorstel tot het voldoen eener vordering be
boerende tot het dienstjaar 1886 uit do Onvoorziene
Uitgaven der Gemeente-begrooting, dienst 1887.
Het voorstel tot wijziging der voorwaarden be
treffende de huur van gerioleerden grond achter de
Houtmansgracht, in gebruik bij den heer P. J. Bellaart.
De benoeming van eenen onderwijzer aan de 2e
Kostelooze School.
De benoeming van eenen Voorzitter en vier leden
en hunne plaatsvervanger, in de twee stembureaux
voorde verkiezing van eon Lid van don Gemeenteraad.
De heer L. ten Bosch, predikant te Oegstgeest
heeft het beroep naar de Ned. Herv. Gemeente
alhier aangenomen.
Dinsdag had te Waddinxveeu de verkiezing plaats
voor een Lid van den Gemeenteraad in de plaats
van den heer J. A. van de Werve, overleden. Daar
geen der oandidaten do volstrekte meerderheid had
moet er eene herstemming plaats hebben tusschen
de hh. J. van der Hee, (Lib.) die 89 en J. rap
Bergen (A. H.) die 68 stemmen behaalde. De heer
H. Oudjjk (B. K.) verkreeg 64 st
Dr. B. A. M. Stavenisse de Brauw, Leeraar
aan het Pro-gymnasium alhier, hield Dinsdagavond
een voordracht in het Dep. .Gouda" der Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen.
Spr. verhaalde ons een en ander uit de Griek-
sche vrouwenwereld en begon met de opmerking,
dat het honneur ma dame», in onze dagen by alle
beschaafde volken gehuldigd, bij do Grieken niet
gold. De vrouw was daar de mindere. Tallooze
plaatsen uit beroemde dichtere en schrijvers wa
ren daar om te bewyzen, hoe de vrouw in de
algemeens schatting stond aangeschreven als eon
wezen geschapen om den man te dienen en, goed
beschouwd, voor zijn genoegen in de wereld scheen
te zijn. Toch bevatte de Grieksche wereld tal
van edele vrouwen-gestalten, die dichters hadden
geïnspireerd tot het levercu van heerlijke kunstwerken.
Spr. deed ons daarop kennis maken met de
schoone vrouwenfiguren door Homerus in de Ilia»
en de Odj/uea geschetst en waarby die van Andro
mache, de vrouw van den Trojaanschen held Hestor
natuurlijk bovenaan stond. Voorts gewaagde hij
van de nieuwsgierige Pandora, ons door Hesiodus
geteekend, die de doos met rampen gevuld en haar
door Zeus gegeven met waarschuwing die niet te
ontdekken, toch opende, zoodat zij er allen uit
vlogen en zich alom onder de menschen ver
spreidden, terwijl alleen .de hoop» daarin bleef.
Op die wijze ging spr. voort met grepen uit de
letterkunde der ouden en verhaalde ons vervolgens
vele bijzonderheden omtrent de opvoeding der
Grieksche meisjes en hunne levenswijze om daarna
ook .de gehuwde vrouw" in baar leven te schetsen,
waarbij hij tal van schoone citaten voordroeg, die
ons eon interessanten blik deden slaan in de maat
schappij •l'er dagen. Natuurlijk was door spr. in
zijn voordracht ook een plaatsje toegewezen aan
Aspasia, de beroemde hetaere, die door haar schoon
heid, bevalligheid on verstand ook grooten staat
kundigen invloed wist te verwerven, vooral na hare
verbintenis met Pericles. En dat spr. de zeker moest
bekende van alle Grieksche vrouwen, de beruchte
Xanthippe niet zou vergeten, was duidelijk. Hij
pleitte zelfs verzachtende omstandigheden voor haar
en hoewel hij haar hatelijk karakter niet kon weg-
redeneeren wees hij er op, dat Socrates met al zijn
