nieuwe rmPLuiES.
somw&mw,
1#!
SOOMUITSCIE OFEEA
DE COGNAC
GEEN
DIENSTBODE,
MHSNEHUI,
S988&SAABÏS&.
Winter Tricot-Tailles.
Aanstaanden Woensdag
Mej. E. VERHOEF,
II4M&MSV&&SÏI
UITVERKOOP
VERPACHTING.
GEïïEYIft
Baltenlandsch Overzicht.
GENEESKUNDIGE HULP.
ADVERTENTIEN.
A 7. OS Az. Kleiweg E. 73 en 73*.
P. SAUERB1EK,
J. de VEN,
G. A. C. Hubers van Assenraad,
Turfmarkt No. lOS.
SAMENKOMSTEN
Openbare Verkooping
ADVERTENTIEN.
D. KAKSSEN,
ROTTERDAM.
De Uitverkoop der KACHELS
gaat NIET door,
J. C. GöTTE,
v.J. F. HERMAN &Zn.Tlendew.
SCHIEDAMMER
NIGHTCAP.
I. PBETERS Jz. te Gouda.
Burgerlijke Stand.
Mej. van GOOR,
Nlieuwe Zending
SCHENK Zn.
TANTARTS N. W.
M. van DANTZIG,
OPENBARE
PUIKE OUDE
zijn er thani in die residentie nog een honderd vijf
tig man meer in garnizoen dan voor het genoemde
tijdstip, maar dit meer voor zekerheid en gerust
stelling, dan omdat de onlusten nog niet geheel zou
den zijn onderdrukt. Ovor de oorzaken daar ran
valt voorshands niet meer te zeggen, dan in dit
blad reeds werd gedaan; de gevolgen, voor zoover
die eene herhaling van het voorgevallene moeten
voorkomen, wellicht ook door rechtmatige grieven
uit den weg te ruimen, zullen eerst later blijken,
wanneer do directeur van binnenlandsch bestuur en
de waarnemende adsistent-resident van Tjilegon hunne
taak zullen hebben volvoerd. Dan zal waarschijn
lijk aan jhet lichi komen, in hoeverre invloeden van
buiten zijn worleKaam geweest om de outevredenen in
de afdeeling Anjer tot verzot aan te stoken, en of
alleen eene gebrekkige organisatie het uitbreken
van het oproer tot die enkele afdeeling heeft beperkt.
De tiding dat het traktement van den nieuwen
gouverneur-generaal minder ^al bedragen dan dat
zijner voorgangers, heeft hier een zekeren schrik te
weeggebracht onder de ambtenaren niet omdat daar
door hunne eerzucht om ook eenmaal die betrekking
te bekleeden, wordt uitgedoofd, maar omdat zij de
vrees koesteren, dat nu ook in hunne traktementen
het mes zal worden geset. Tot die vrees geeft ech
ter de bedoelde verlaging geen aanleidinghet in
komen van don landvoogd is werkelijk onevenredig
hoog en houdt evenmin rekening met de draagkracht
der bevolking als met de wijze van leven en de
middelen van de hoogere standen der Europeesche
maatschappij alhier. Het spreekt toch wel van zelf,
dat de bedoeling met het ruime traktement is het
voeren van zekeren staat mogelijk te maken, als
naar veler meening noodzakelijk tegenover een Oos-
tersch volk, doch daargelaten of dit werkelijk noo-
dig is, kan meu zich eene hofhouding, zelfs eene
kleine, r.iet denken zouder een kring van lieden, die
door eigen middelen of door hunne hooge salarissen
daaraan den noodigen glans kunnen bijzetten. Nu
dus de ondervindihg heeft geleerd, dat de gouver
neur-generaals hun inkomen bij lange na niet op
maken, maar opleggen, is er zeker niets tegen dat het
verminderd is tot een bedrag, toch nog meer dan vol
doende ora|volgens de aangenomen gewoonte te leven.
Uit het bovenstaande volgt, dat de vermindering
van het traktement des onderkonings wel een eerste
stap kan zijn op den weg van bezuiniging door in
krimping der kosten van administratie, doch tevens
dat die inkrimping verder niet kan gezocht worden
in verlaging der traktementen van de ambtenaren in
het algemeen, daar deze volstrekt niet aan hetzelfde
gebrek lijden. Maar wel kan op dezen weg nog
veel gedaan worden door het aantal ambter.aran te
verminderen, in het bijzonder op de bureau's te
Batavia, te beginnen met de Algéraeene Secretarie,
dien steen des aanstoots voor allen, die er zelf niet
toe behooren. Van den nieuwen gouverneur-generaal
mag, naar zijne antecedenten te oordeelen, worden
verwacht, dat hü in dit opzicht niet zal terugdeinzen
voor de moeielijkheden aan eene geheele zuivering
en oprviming in don eersten tijd o ivermydclgk ver
bonden, en dat hg de overbrenging van de secretarie
naar Buitenzorg, die, zooals zg nu is geschied, niets
dan last veroorzaakt, tot een lust zal maken, door
haar te herleiden tot een soort van kabinet. Zoo
doende zou niet alleen bezuinigd worden en meer
zelfstandigheid worden gegeven aan de departementen
van algemeen bestuur, maar ook eene bron van on
gerechtigheid worden gestopt, die nu dikwijls stof
levert tot billgke ergenis en wrevel. Het is toch
eene gewoonte geworden om ambtenaren van de
secretarie, dié daar niet voldoen of die meu vooruit
wil helpen, met bijzondere promotie by andere tak
ken van dienst over te plaatsen tot groot nadeel
natuurlijk van hen, die daarbij steeds werkzaam
waren. De tegenwoordige gouverneur-generaal heeft
die slechte gewoonte trouw gevolgd, gelijk hij in.
het algemeen bij benoemingen aan de ancienneteit
dikwijls biet genoeg recht liet wedervaren, zonder
dat de buitengewone verdiensten hem daartoe konden
nopen. Zulk gunstbetoon verbittert, en terechthet
is eene klip, die elk machthebbende kan vermijden,
als hg maar wil, en van het karakter des heeren
Pijnacker Hordijk wordt verwacht dat hij het zal
willen. Het behoeft wel niet gezegd te worden, dat
jongere ambtenaren dikwerf oven geschikt kunnen
zgn voor de vervulling van hoogere betrekkingen
als oudere, doch bg de tegenwoordige inrichting van
den staatsdienst behooren dan de dienstjaren den
doorslag te geven acht men dit niet wenscheljjk,
dan zal men tot het stelsel moeten komen van
periodieke traktementsvorhoogingen in dezelfde be
trekking.
Te Atjeh begint de beri-beri het hoofd weer op
te steken, en daarmee wint de overtuiging, in dit
blad reeds vroeger uitgesproken, meer en meer veld,
dat de ontruiming op deze of gene wijze eene nood
zakelijkheid is. Algemeen heeft men hier met ge
noegen gehoord, dat het plan van Engeland om zijn
protectoraat op Noord-Worneo ook tot Serawak en
Broenei uit te strekken, zal worden uitgevoerd (het
geen trouwens, wat het eerstgenoemde rgk betreft,
hier reeds uit de officieele Sarawak Gazette" bekend
was), omdat daardoor moeielijkheden als wij thans
op Sumatra ondervinden, op Borneo tot de onmoge
lijkheden zullen wij zélven hadden zulk
een protectoraat toch nwvBNSft de schouders kunnen
nemen, en de lasten er van zullen nu door een
ander worden gedragen, terwijl niets ons belet om
daar evenals op Britsch Noord-Borneo van de aan
personen en gewaarborgde veiligheid gebruik te maken
om er tabak te gaan planten of er naar andere mid
delen van geldwinning te gaan omzien. Wij hebben
wat ons koloniaal beheer betreft, reeds zooveel hooi
op de vork genomen, dat wij op het gedeelte van
Nieuw-Guinea, hetwelk onder ons gezag heet te
staan, niets anders doen dan nu en dan kijken of
de bevolking nog tevreden en gezond is, zouder oijs
overigens met haar te bemoeien.
De Oostenrijksche Aartshertog Albrecht, troeger
de verbitterde vijand van Pruisen, is te Berlijn aan
gekomen ter bjjwoning der manoeuvres; hij werd
door den Prins-regent Albrecht van Brunswijk met
bijzondere hartelijkheid ontvangen. Keizer Wilhelm
vertrok met de vreemde gasten naar Muneheberg,
waar de groote h^rfstmauoeuvres gehouden worden.
Aartshertog Albrecht is de zoon van den beroem
den aartshertog Karei, den onvermoeiden bestrijder
van Napoleon I. Gedurende een reeks van jaren
wgdde hij zijne krachten aan de organisatie van het
Oostenrijksche leger en daarbij onderscheidde hij
zich ook meermalen in het veld, o. a. in 1866, toen
de Oostenrijkers onder zijne leiding de overwinning
bij Custozza bevochten. Bij een nieuwen oorlog zou
de bejaarde aartshertog zonder twijfel tot opperbe
velhebber der Oostenrijksche troepen worden benoemd.
Geen wonder das, dat men te Berlijn is ingenomen
met de komst van den voormnligen vijand, die
sedert 1SB t geen voet op Pruisischen grond zette.
De „Norddeutsohe Algemeine Zeitung" brengt „den
roemrijken veldheer en vriend des keizers" haar hulde
en verklaart, dat de tegenwoordigheid van den Oos-
tenrijkschon veldheer een bjjzouderen glans zal ver
leunen aan de groote oefeningen, welke het derde
legerkorps zal houden.
Ook de „National Zeitung» heet den doorluchti-
gen gast welkom. Het nationaal-liberale b'ad is
overtuigd, dat een man, die „zoo consequent en
open is geweest in rijfie Vijandschap, nu hij eenmaal
verzoend is en l'ruisbn de hand der vriendschap
biedt, ook een bondgenoot zal wezen, op wien men
met buitengewone zekerheid zal kunnen staat maken".
Terwijl men zich te Berlijn aldus verhougt over
het bezoek van den 71-jarigen aartshertog Albrecht,
wijden de Parijsehe bladen kolommen aan de reis
van president Gamot. Over' het algemeen was de
ontvangst zeer goed en toonden de Normandiërs
groote ingenomenheid met het bezoek van het hoofd
van den Staat.
Van Caën vertrok de, heer Carnot naar Cherbourg
en ging van daar met het stoomschip Marengo naar
Hëvre, waar hij, evenals te Cherbourg, met geest
drift werd ontvangen. Het programma werd daar
herhaaldeen feestmaal en een toespraak vr.n den
president, waarin hij verklaarde de republikeinsche
instellingen met kracht te zullen handhaven.
Van de wederinvoering van de vroeger voor con
servatief uitgemaakte arrondissementsstomming hoort
men op 'toogenblik niet. Het verlangen daarnaar
schijnt niet zoo groot als de opportunisten wel ge-
wenscht hadden. In de meeste vergaderingen der
Algemeene Baden heeft men over dat punt gespro
ken en het blijkt dat 53 zich verklaard hebben voor
het behoud van de departementsstemming; slechts
9 Baden waren voor de arrondissementsstemming,
terwijl in 4 een daartoe strekkende motie werd
vorworpen; 27 Badeu spraken er in het geheel niet
over.
Ook in Bog4fnd begint met het najaar het
politieke leven weer te outwaken. De Iersche
quaestie zal obk nu weer een groote rol spelen.
De unionisten bereiden een groote bijeenkomst
voor, die onder leiding van den heer Chamberlain
te Birmingham zal worden gehouden en inmiddels
heeft de hertog van Rutland het vuur reeds ge
opend te Ilkeston, waar hjj in een druk .bezochte
vergadering den toestand van Ierland besprak. Zoo
lang mannen als Davitt, Dillon en O'Brien het
boycotten en het plan of campaign openlijk verdedi
gen, betoogde 'de hertog kon van een ver
gelijk tusschen beide partijen geen sprake zijn.
De republikoinsche Presidents-candidaat, generaal
Harrison hoeft een brief gepubliceerd, waarin hij
verklaart de candidatuur te aanvaarden en tevens de
politieke geloofsbelijdenis geeft. Ook hier staat de
tariefquaestie op den voorgrond. Harrison wenscht
zelfs het land geluk dat de quaestie zoo duidelijk
is gesteld. I)e strijd, zegt hij, loopt over wijd uiteen-
loopende beginselen; buitenlandsche mededinger»
hebben instinctmatig begrepen, hoe die éene uitslag
der verkiezing voordeelig wezen kan voor hen. De
democraten, bestrijden bescherming als inconstitutio
neel en in beginsel verkeerd, en het is hun wel degelijk
te doen om feitelijk te komen tot vrjjen handel, en dat
wel in Engelschen geest, al is het dan ook onder een
andere benaming, die van „tarief-hervorming" de
republikeinsche partij daarentegen acht een bescher
mend tarief constitutioneel, heilzaam en noodzakelijk-,
van herziening der rechten is zjj niet afkeerig,
mits de uitwerking op de binnenlandsche voort
brenging en de looneu der werklieden in het oog
wordt gehouden. Verder verklaart Harrison zioh
voor beperking dor immigratie van buitenland
sche werklieden, oordeelende, dat de Vereenigde
Staten bedeelden en misdadigers van elders uit hun
havens behooren te weren. Hij is tegen de immi
gratie van Chineezen en verlangt nauwgezette toe
passing der tegen hen bestaande wetton. De brief
eindigt met de volgende opmerkingen aangaande de
visscherjj-quaestie „Onze betrekkingen met buiten
landsche mogendheden moeten vriendschappelijk zijn.
Op eerbied voor de aanspraken onzes volks en onzer
schepen, op gastvrije bejegening moet met waardig
heid en vastberadenheid worden gestaan. Onze natie
is, zoowel wat materiëele kracht als wat zedelijke
macht betreft, te groot om aan snoeverij toe te geven
of verdacht te worden van schroomvalligheid. Wei
feling en inconsequentie zjjn even onvereenigbaar
met gelukkig diplomatiek beleid als met de waar
digheid der natie. De hulpmiddelen ecner vastbera
den, waardige en consequente diplomatie zjjn ongetwij
feld voldoende tot een vaardige en vreedzame afdoe
ning van de thans bestaande moeielijkheden. Onze
buron kunnen waarlijk niet in onze havens de handels-
gaëtvrijheid verwachten, welke zij ons weigeren in
de hunne."
INGEZONDEN.
Naar wij uit goede bron vernomen zal een onzer
meest achtingswaardige stadgenooter. binnen koft
een even schoone als in betrekking ook tot onze stad
zeldzamen dag mogen herdenken. De Zeer Eerwaarde
heer Malingre Deken en Pastoor der R. K. gemeente
aan den Kleiweg viert 7 October a. s. hot zilveren feost
van zijn Pastoorschap en tevens het koperen feest van
zijne benoeming tot Deken van Gouda. Onverdeeld
zullen zeker alle Katholieken hier ter stede in de vreug
de van den zoo jjvorvollen Herder deelen, te meer, daar
eene zeer smaakvolle tempel en oene niet minder
doelmatige katholieke school van zijne algeheelo toe
wijding aan hunne Godsdienstige belangen blijven
spreken. Maar ook honderden anderen hebben reden
om den a. s. jubilaris op die gedenkwaardige halte
van zyn levenspad geluk te wenschen.
Een terugblik op het geen Zjjn Eerwaarde deed,
toen hjj ook de algemeene armen in de feestvreugde
van zjjn 25-jarig Priesterschap en de laatste jubilé
feesten van het het hoofd der katholieke kerk Paus
Leo XIII liet deelen, maakt verdere bewijsvoering
overbodig.
Wjj roepen den Z. E. W. heer Malingrë een „Hij
leve lang" van ganscher harte toe, hopende dat
eene immer bloeiende gezondheid onder altjjd ware
hoogachting van zoo velen weidenkenden, hem nog
laug in zjjn nuttige werkkring spare.
X.
KOSTELOOZE
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Gouda
brengen ter algemeene kennis:
dat van den 17n SEPTEMBER e. k. af, met de
uitoefening der Geneeskunst in haren geheelen
omvang bij hen, die van Gemeentewege
Genees- en Heelkundige hulp ontvan
gen, zijn belast de Hoeren
H. J. DE VOOGT, Wetthaoen No. 162,
in het gedeelte der Gemeente, gelegen ten Wes
ten en ten Zuiden van de Haven en de
Gouwe, en
C. KODDE, Markt No. 61,
in het gedeelte der Gemeente, gelegen ten Oosten
en ten Noorden van de Haven en de Gouwe.
en dat beide bovengenoemde GEMEENTE-ART
SEN dagelijks op het 8t. Catharina-Oaethuu of
Ziekenhui! voor de Stads-Patienten te spreken zul
len zyn des morgens van 9 tot half 10 UUT.
Gouda, don 13 September 1888.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
VAN BERGEN IJZENDOORN.
De Secretaris,
BROUWER.
GEBOREN: 11 Sept. Msrtins, oudere N. Oudijk en->-
A. Verbe»). Stephana* Josephus Hendrikus, ouders J.
H. vso Strwten en A. M. G. Breokel. 13. Gerardina
Lena, ouder» L. Koog en A. Seip. 14. Kaatje, ouders
C. *an der Groef en G. M. de Ronde. I/eendert, oudera
J. Lekkefkerk en E. C. den Haag.
OVERI.EDBN13 Sept. H. M. Derckaen, 8 ra. 14. W.
Leliveld, 12 d.
ONDERTROUWD: 14 Sept. H. Agten, 21 j. en J. M.
Bouwman, 26 j. C. tan der Wyngaard, te Leiderdorp,
27 j. en J. E. Boot, 26 j.
De Heer en Mevrouw CREMER—
Tasman bedanken voor de bewjjzen van deel
neming bg het overigden van hnn jongste
Kindje ondervonden.
Een fataoenlgke
is disponibel den geheelen weèk.
Adres BOGEN 138a.
betere JAMS, dan die uit de fabriek van Wed.
C. ROK Zoon, S. de PIJPER te Alfen,
(Hofleveranciers van Z. M. den Koning), die
uitmunten door fijne kwaliteit, alteen ver
krijgbaar bg
Oosthaven 19.
(W Let vooral op bovengenoemd adres.
VRAAGT tegen NOV. a. s. eene FLINKE
goed knfinende koken en werken.
Men verlangt een knap, zindelijk
tegen 1 NOVEMBER, liefst van bniten, bjj
Burgerlieden zonder kinderen, tegen goed loon
en verval.
Franco brieven onder No. 1725, aan het
Barean dezer Courant.
De aandacht wordt gevestigd op de deng-
deljjkheid mijner uitgebreide sorteering welke
tot concurreerende prijzen worden verkocht.
MARKT A 132.
is van de LAGE GOUWE No. 11, VER
HUISD naar de
Aldaar dagelgksch te spreken. Voor min
vermogenden dageljjksch van 9—9>/t 'b morgens.
19 SEPTEMBER znllen,
de Lnthersche Kerk en in de Zaal «Heil des
Volks» (Peperstraat),
plaats hebben, met medewerking van het Zang
koor der Jongedochters-Vereeniging. De te
zingen liederen zgn afgedrukt in het boekje
«Onze Samenkomsten» dat voor 25 ct bjj
eiken Boekhandelaar te koop is, en ook des
avonds in het gebonw verkrijgbaar zal wezen.
Alle plaatsen zijn vrij. Aanvang ten
half acht ure. De deuren worden om half
zeven opengezet.
a Contant.
Op DINSDAG 18 SEPTEMBER 1888, des
voormiddags ten 9 me, aan den Wachtelstraat
te Gouda van een aanzienlgke partg
beetaande in:
Kozgnen, Ramen, Deuren, zware eiken Binten,
mlwwüiV, 1'bben, verder geschikt
TIMMERHOUT, BRANDHOUT, een groote
Partg DAKPANNEN te zien op bet terrein
aan de Keizerstraat K No. 150 en hetgeen
meer ten verkoop zal worden aangeboden.
Te bezichtigen MAANDAGMIDDAG vóór
den Verkoopdag.
Nadere inlichtingen te bekomen ten kantore
van de Deurwaarders VAN DE WERVE te
Gouda.
in alle Binnen- an Buitenlandsche Cou
ranten, worden, dadelijk opgezonden door den
Boekhandelaar A. BRINKMAN, te Gouda.
Door de INSCHRIJVING zgn er bg
Hoofd der Borger Bewaar- of rt^rbereidende
School achter de Vischmarkt, wjjk I. No. 161,
weder plaatsen disponibel. Hetonderwgs
bestaat uit: ontwikkeling, de eerste beginselen
van Lezen, Öchrgven, Rekenen, Fröbel, Breien,
verder al wat voor kinderen nnttig en noodig
is. Het schoolgeld bedraagt voor 1 kind 0.25,
2 kinderen 0.45, 3 kinderen 0.60 per
week of voor 1 kind 1.— per maand. De
School heeft ruim 14 jaren bestaan. Er kun
nen information genomen.worden bg Mevrouw
de Wed', van HINLOOBEN LABBERTON,
en Mevrouw de Wed'. M. H. KLUITMAN
alhier.
Een buitengewone COLLECTIE
ONTVANGEN.
Oostharen.
vens
de 1000 500
Echte Duitsehe Metaal-Poets-
pomade, met dit merk en firma
SCBMITT en FöRDERER voor
zien, is de bette die er bestaat, te-
geheel giflvrij en onschadelijk,
f 23 12.50 6.75/2.90 gewone doosjes
19 ƒ10 50 5.75 2.50 lage doosjes.
Echte Duitsehe Metaal- Poets-
pomade, met dit merk en de let-
jfiHA f ters SAP voorzien, is eene zeer
qoedt kwaliteit, die beter voldoet
<99 dan de meeste andere soorten,
daar bjj ook geheel giftvrij en onschadelijk en
kosten de
1000 500 250 100
ƒ19 ƒ10.50 ƒ5.75 ƒ2.50 gewone doosjes.
ƒ17 9.50 5.25 ƒ2.30 lage doosjes
Alle prjjzea zgn franco thuiB. Minder dan
100 doosjes worden niet geleverd. Bg grootere
kwantiteiten wordt rabat toegestaan Mon
sters gratis ten dienste bg de Agenten C.
WASSER Co., Amsterdam, Sin
gel 47 O.
MAANDAG AVOND half negen nren VER
GADERING Café «Haïmonik» Markt.
als zjjnde al de Kachels verkocht aan den
Heer M. van DANTZIG.
Wjjdstraat A. 41.
Van af MAANDAG l? dezer
van 150 NIEUWE SOLIEDE
mant uit in sterkte en zachtheid van smaak
prijzen van af 1.50 per lit. 1.25 p. fiesch.
tegen buitengewoon LAGE prjjzen bjj
TURFMARKT.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Gouda zgn voornemens op VRIJDAG den
28n SEPTEMBER 1888, des middags ten
twaalf nre, in het Raadhuis aldaar, bjj in
schrijving voor den tjjd van drie of zes
jaren te VERPACHTEN
1'. Het recht tot heffing van Tolgeld
op het Amsterdamsche- en Goudsche Rijpad
in de gemeenten Alphen en Boekoop, met
het gebruik van de HUIZINGEN, SCHUUR,
BERG en verdere betimmeringen daarop
staande, toet eene partg BOUW-, WEI- en
HOOILAND, grootendeels gelegen langs
voorschreven Rjjpad.
De pacht van de LANDERIJEN gaat in
den ln Januari 1889, terwijl die van de
HUIZEN en den TOL aanvangt met den
ln Mei 1889.
2°. Het grasgevoas van den Hoogen Schie-
landschen Zeedijk, strekkende van de Kaar
senfabriek «Gonda» af, tot aan de Roomsch-
Katholieke Kerk te Moordrecht, ingaande den
ln Jannari 1889.
3'. Het ophalen van het Puin en de
Vuilnis, alsmede het uitbaggeren van
alle KANALEN, ZIJLEN, KOKERS en
RIOLEN, benevens het reinigen van alle
daarmede in verband staande PUTTEN in
de Gemeente GOUDA, ingaande den ln
Januari 1889.
De voorwaarden znllen dagelijks (de Zondagen
uitgezonderd) van des voormiddags 10 tot des
namiddags 1 ure, ter Secretarie der gemeente
Gouda ter lezing liggen.
De inschrgvingsbiljetten zullen, om in aan
merking te komen, behooren te vermelden den
jaarljjkschen huurprijs, en moeten, door den
inschrijver en zjjne borgen geteekend, op zegel
geschreven en gesloten, DONDERDAG den
27n SEPTEMBER 1S88, vóór des namiddags
5 ure, op de gemelde Secretarie zgn inge
leverd.
SCHIEDAM.
Merk:
Verkrijgbaar bg
NB. Als bewjjs van echtheid
is cachet en kurk steeds
voorzien van den naam
der Firma P. HOPPE.