d
N.
ter.
.0.
BINNENLAND.
K
ft
Woensdag 24 October.
N° 3773.
1888.
Advertentieblad voorGouda en Omstreken.
n,
5,
an.
R.
N.
G,
>8, des
fiehuis
'nxveen
a.
Nieuws- en
LE.
R.
anco
legen
1
De intending van advertentlön kan geschieden tot één uur des namiddags van den dag der uitgave
j|
9
I-
a. per
ogram
tarders
gratis,
louda.
digheid j
voor een
zeker niet
ai 22
loogd,
40 ets
5
hoe-
GOUDSCHE COURANT
ƒ1.30
-1.20’
i. pak-
itnein»
v GOUDA, 23 October 1888.
Do gewone najaarsvergadering der Provinciale
Staten van Zuid-Holland wordt 6 Novenber geopend.
Tot de punten van behandeling behoort een schre
ven van Gedeputeerden betreffende de aanvrage der
heeren S. P. H. Noordendorp c. s. om subsidie ten
behoeve van den aanleg eenrr spoorlijn tusschen
Gouda en Schoonhoven.
VEN-
icheep-
een by
De uitgave dezer Courant geschiedt ZONDAG,
WOENSDAG en VRIJDAG. Inde Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG. De prys per drie maanden is 1.25
franco per post 1.50.
AD VERTENTIEN worden geplaatst
▼an 15 regels a 50 Centeniedere regel
meer 10 Centen. GROOTE LETTERS
worden berekend naar plaatsruimte.
Bovendien worden alle Advertentien gratia
opgenomen in het ADVERTENTIEBLAD,
’t welk des Maandags verschynt.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
Men leest in het Sociaal Wtekblad
Kan op »toom-tramweg~lijnen de dienst des Zon
dags worden beperkt, zóó dat het personeel er in
belangrijke mate baat bij heeft, dat de geldelijk
veelal verre van schitterend gestelde maatschappijen
er niet of niet ernstig ouder lijden, en dat het pu
bliek weinig of geen aanleiding beeft om te klagen
Daarop is zeker niet maar zoo in het algemeen
een antwoord te geven, passend voor elk geval eu
geldend voor alle omstandigheden. Wèl echter mag
worden betwijfeld, of de „Nederlandsoho Tramweg-
maatschappij" de éónige is, die bij goeden wil doen prix-fou op
LaaA. z»v» rlrvaf vnnr hnnr manki. 1 atAllnn milir fl
nisten en haar conducteurs. Eerst, by wijze van i geboorte. Zoo loopt het wieltje hunner studiën niet op
proef, in den winter van 1887/88 vervolgens ook eenr J~
gedurende den nu verstreken zomer thans weder bij tenleven ruimer keus, die het vriendenhart
machtigde, evenals zoo vaak wanneer twee bonden
om een been vechten, een derde er mede heenloopt.
Die zetel wordt nu vacant, omdat de betrekking van
advocaat-generaal hy den Hoogen Baad onvereenig-
baar met het lidmaatschap der Kamer, ingevolge
het bepaalde in de nieuwe Grondwet. Volgens de
vorige zou evenwel ook een nieuwe verkiezing heb
ben moeten plaats hebben, al sou toen het aïgetre-
den lid herkiesbaar zya geweest. Het heeft allen
schijn alsof hot der Regeering in de eerste plaats
te doen was, om die vacature in de Linkerzijde te
doen ontstaan, in de gegrond^ hoop, ik zou bijna
zeggen in de zekerheid, dat zirdoor een anti-libe-
raal zal worden vervuld. Van daad van onpar
tijdigheid schynt allerminst sprake, wèl van het te
gendeel.
Tot zoo ver over het aandeel der Regeering in
deze benoeming. Hoe daarnaast te denken over
den heer Patijn-zelven, die zich tot een dergelijke,
minder loffelijke regeeringsdaad leende, wetende er
zyn partij nadeel door te berokkenen en er ande
ren, die meer aanspraak hébb» dan hy, door «e
verdringen Het was maar goed, dat de Schie-
dainsche afgevaardigde gisteren niet meer de Ka
merzitting bijwoonde, want anders zou bij daar on
getwijfeld van zyn partygenooten een scherp afkeu
rend oordeel hebben moeten vernemen. De voor
naamste leden der Linkerzijde schroomden niet, zich
zeer beslist ten nadeele van hun medelid Patijn
uit te laten naar aanleiding van het feit, dat hij de
betrekking van advocaat-generaal heeft getracht te
verkrygen en dus hoogstwaarschynlyk zal aanvaar
den. Een half jaar geleden werden alle zeilen bij
gezet, om hem in Schiedam gekozen te krygeneen
invloedrjjk Kamerlid voerde daar tot de kiezers het
woord, om zyn eandidatuur te bevorderen, en veel
geld werd daarvoor uitgegeven. De uitslag was
boven verwachting, en voor veir jaren zou het anti-
rerolutionuaire en katholieke district een liberaal
afvaardigen. Alsof dankbaarheid niet meer bestaat,
geeft mr. Patijn nu die overwinning prys, om zelf
een betrekking aan te nemen voorghet leven, die hem
jaarlijks drie duizend gulden meer inkomen geeft
dan het lidmaatschap der Kamer.
En het ergste is, dat hij daardoor zoo goed als
zeker zijn party verzwakt en detegenparty versterkt.
Zoodanige handeling is niet zooals behoort. De heer
Patijn moge beweren dat hij geen zetel in de Kamer
heeft verlangd, maar dat de liberale kiezers hem
tot de caudidatuur hebben overgehaald, misschien
wel gedwongen, al is dit volkomen waar, dan nog
verdient zyn houding afkeuring.
De gemeenteraad van Rotterdam stelde onlangs
eene verordeying op de kinderbewaarplaatsen vast.
De nVereeniging voor katholiek onderwijs" aldaar is
nu in eep adres tegen die regeling opgekomen, om
dat deze strijdt tegen de Grondwet en de wet op
het Lager Onderwijs, op do volgende gronden
lo. zij omvat ook de bewaarscholen on stelt de
oprichting daarvan niet vry, in stryd met art. 192
Gwt.
2o. zij verbiedt, dat vrouwen aan het hoofd eener
bewaarschool staan „eene bepaling welke ongetwij
feld nergens hare weergade vinden zal"
30. zij bevat bepalingen omtrent de inrichting der
lokalen, waaronder eenige die de wetgever zelf niet
gewaagd heeft te maken voor de bijzondere lagere
school, daar hy .voorzag welken geduebten tegenstand
zij in geheel Nederland by de voorstanders van het
bijzonder onderwijs vinden zouden. Onder deze kom1
o. a. voor de bepaling omtrent het aantal kinderen,
dat in oen bewaarschool hoogstens mag opgenomeu
worden, een voorschrift eveneens te Amsterdam in
eene gemeentelijke verordening gemaakt, maar on
langs bij Koqinklyk besluit als onwettig vernietigd.
Eene bijzonderheid wordt openbaar, waaruit bljjkt
dat dr. Kujper’s uitverkoren volk wrake neemt op
de verraders en afvalligen.
Bij de verkiezing van bestuursleden in de verga
dering der Unie voor de scholen met den Bybel had
het bestuur, volgens het reglement, voor ieder der
drie vacatures een voordracht van 2 personen inge-
diond. Regel was steeds, dat de eerste, van iedere
voordracht gekozen werd. En ook nu weer werden
de heeren De Geer (van Velp) en Elshout (van Lol-
lum), die „nummer óen* op de voordracht waren,
met groote meerderheid van stemmen gekozen.
Alleen mr. Huber, die de eerste was op de
derde voordracht, werd niet gekozeu van de 70
stemmen verkreeg hy er slechts 18; de ovengestem
men verkreeg de heer Oppedyk.
De schrijver van de Brieven uit de Hofilad in de
Middelb. Ct. meldt aangaande de benoeming van den
heer Patijn tot Advocaat-Generaal bij den Hoogen
Raad het volgende
Een anti-revolutionair officier van justitie of ad
vocaat-generaal by een hof, die in aanmerking kon
komen, ontbrak; een Katholiek kon bezwaarlijk be
noemd worden, nu de procureur-generaal reeds ka
tholiek is. Derhalve moest de Regeering wol haar
toevlucht nemen tot eon liberaal. In die omstan
digheid nu gaf zij do voorkeur aan het Kamerlid
district als Schiedam, waar zoo goed als
weer eou liberaal in diens plaats zal wor
den gekozen. Mr. Patijn dankte zijn verkiezing in
Maart jl. aan de verdeeldheid tusschen Katholieken
en Anti-revolutionnairen, die elkaar den zetel be
twistten, met het gevolg, dat eeu derde dien be
de dienstregeling, die op 1 November aanstaande in
werking treedt.
De Maatschappij bovengenoemd exploiteert in Fries
land de lijnen Drachten—Heerenveen, Heerenveen
Sueek en SneekHarlingen. Daarvoor beschikt zij
over acht conducteurs en acht machinisten. Op twee
dagen der week is alle man in touw, op de overige
werkdagen een zestal van $Ike soort. En des Zon
dags Dan is bet aantal treinen in dier voege ver
minderd, dat tot 10 uur in den voormiddag door
vijf, na 10 uur door drie van iedere categorie de
dienst wordt waargenomen. Dus geregeld den gan-
schen Zondag zes, het grootste gedeelte van dien dag
tien van de zestien vry.
Is dit nu nadeelig voor de onderneming Beslist
neen, schreef ons de directeur. Want „de trams zijn
thans beter bezet dan vroeger, toen het vervoer zich
over meer treinen verdeelde, terwijl ook bespaard
wordt aan brandstof enz."
Is er ontevredenheid bij het publiek? «Tot dus
ver ontving ik nog geen enkele klacht* zoo luidt
de inlichting die wij kregen.
Waar is het, dat de eischen van het verkeer
elders verschillen kunnen van die in de streek, welke
door de Nederlandsche Trainweg-maatschappij be
reden wordt. Daar wordt voor genoegen des winters
schier in het geheel niet, des zomers zeer weinig
gereisd. Slechts één punt is er, waarheen in het
warme seizoen op Zondag nog al uitstapjes worden
gemaaktdat is Beetsterzwaag, eu tusschen die
plaats en Heerenveen is dan ook in dat deel van het
jaar de dienst voor iederen dag dezelfde.
Doch waar is het toch ook, dat er nog wel andere
plattelandstreken zyn, die, wat de levensgewoonten
der bevolking betreft, met de Friesche vry wel
overeenkomen. En in allen gevalleals alléén des
zomers beperking ernstig bezwaar biedt, waarom
haar dan niet ten minste ingevoerd des winters
Zaterdag had in de Schotsche zendingskerk te
Amsterdam de overdracht plaats van het rectoraat
der Vrije Universiteit door dr. A. Kuyper aan dr.
F. L. Rutgers. Dr. Kuyper hield vooraf eene rede
over het Calvinisme in de kunst, en gaf daarna
een overzicht van het wedervaren der vrye Academie
gedurende haar nu 8-jarig bestaan. Daaruit bleek,
dat waren de lessen met vier studenten begonnen,
het aantal ingeschrevenen thans 104 bedraagt. Van
dit aantal hebben achtereenvolgens 23 jonge man
nen haar verlaten, zoodat de nieuwe cursus met
een en tachtig kweekelingen aanving. Hiervan zijn
69 voterani en 12 novitii, die aldu’s zijn ingedeeld:
enkel theologie kozen 60 kweekelingen, enkel lette
ren 8, enkel rechten 5, godgeleerdheid en rechten
pogen 7 hunner saam te smelten, terwijl let
teren en theologie door 2 gelijktijdig beoefend
worden. //Met bij ons te komen" zeide spreker
ffen niet de overheidsschool te zoeken, wagen
zij veel. Zij moeten zich behelpen met minder
«leerkrachten", gelijk onze malter-of-Jact-tifi een
hoogleeraar thans catalogiseert. Vit die leerkrachten
zien zij vaak veertig percent van het beschikbaar
vermogen nog overgeleid naar staatkundige of kerke-
lyke bemoeiing. Met de nieuwe boeken komen ze
er nietde oudere boeken loopeu soms tot een
«v w... - w o-- 0U de handboeken, die men onder-
kon wat zij gedaan heeft en doet voor haar machi- stellen mag, dai in wording zyn, steken nog in de
haar conducteurs. Eerst, by wijze 1l'»‘
zandweg, terwyl ze ook als student in hel studeu-
verstrekeu zomer thans weder bij tenleven ruimer keus, die het vriendenhart aan