ran,
L
avons de
CH
IJN,
p
»R«,
LOODJES
ROOD.
1888.
Nieuws- en
GOUDA
>llen,
booger.
1-
A1K,
-Legl.
in g.
LLON,
voor maag-
dsel aanbe-
jn.
i-Legl
VrQdag 28 December.
Advertentieblad voor Gouda en Omstreken*
De begroeting in de Hamer,
in.
Co.
I j
TKAA'l
jer
at
uur des namiddags van den dag der uitgave
I B 193,
in tot en met
oor inkoops-
De iuMuding van advertentifin kan^eschjeden^tot^n
i;
t
•aaien gratis.
De uitgave dezer Courant geschiedt ZONDAG,
WOENSDAG en VRUDAG. Inde Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG. De prjjs per driemaanden is 1.25
franco per post 1.50.
er 5 Ons.
cade 45 CL,
•ten
li.
I en suiker
i der Zelf-
e uitspat-
over het wanbestuur der liberalen.
Het vermoeden ligt voor de hand, dat in
'itersjjde geen eenstem-
Mt stuk der belas
tingen en der financieels politiek, zoodat een
zuiver maatregel
kt zoo, dan zal de
feringspartjj op het
J‘_1
de Beanfort stellig
des heeren Lohman,
!*kon vinden om de
Is beleid des minis-
ADVERTENTIEN worden geplaatst
van 15 regels h 50 Centeniedere regel
meer 10 Centen. GROOTE LETTERS
worden berekend naar plaatsruimte.
Bovendien worden alle Advertentien gratis
opgenomen in het ADVERTENTIEBLAD,
’t welk des Maandags verschijnt.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
RGH.
afb. Prjjs
verschrik-
mgd Ijjdt,
ering, die
>n van een
het Ver-
aarkt 34,
st bedrag,
en boek-
e dat op be-
GOUDSCHE COURANT
Het zesde hoofdstuk werd dit jaar op ver
zoek van den minister van Marine, die nog
leed aan de gevolgen eener ernstige ziekte,
het laatst behandeld. Uit courtoisie voor den
minister, wien het spreken nog moeiljjk viel
en tevens wegens de vermoeidheid der Kamer,
die naar het einde verlangde, betrachtten de
meeste sprekers eene ongewone hsknoptheid.
Toch werden de aangevraagde schepen niet
zoo voetstoots toegestaan. De heer Viruly
had vele bedenkingen tegen sommige onder-
- - 1 V»n
der Loeff en Norman zich bjjzonder interes
oorlog met zich brengt. Ik wjjs er echter
op, dat in 1795 de oorlogslasten bedroegen
200 millioen, en dat reeds in 1796 eene
leaning moest worden gesloten van 800 mil
lioen, om de verschillende oorlogslasten te
kunnen dekken, en dat die leening alleen tot
stand kwam door 6 pCt. van alle eigendom
men en inkomsten af te staan..
Het departement van Waterstaat, Handel en
Njjverheid (Hoofdstuk IX) verheugt zich steeds
in de bijzondere belangstelling der kamerleden.
Ieder beeft zijn locaal belang, waarvoor hjj de
aandacht vraagt. Water- en spoorwegen,
dijken en waterkeeringen, post en telegraphic,
stof in overvloed. Alle materieels belangen
worden den minister op het hart gebonden
en doorgaans hoort deze met onverstoorbaar
gedold en de meeste welwillendheden de
woordvoerders der onderscheiden gewesten
aan. Ook deze minister maakte op de Kamer
een goeden indruk, geljjk ten slotte bleek
uit de aanneming zjjner begroeting zonder hoof
delijke stemming. Hij kreeg zelfs van den heer
Rutgers van Rozenburg, die anders zijn lang
niet malsche tuchtigingen onzen ministers van
openbare werken niet spaart, een brevet van
bekwaamheid en doortastendheid, wegens zijn
ijver betoond bjj den aanleg van het Merwede-
kanaal. In één woord allen beijverden zich
te verklaren, dat zjj den heer Havelaar met
genoegen aan het werk zonden zien. Voor
den staatsdienst en den minister hopen wij,
dat deze goede verstandhouding lang moge
duren. Wij zullen ons verder niet verdiepen
in alle behandelde quaestiën. Wie over rivier-
verbetering, de zondagsrust, de redding van
schipbreukelingen, de havens van Ter Neuzen
en Harlingen, den drempel van Pampus, de
Heerewaardsche overlaat, de Zuiderzee en zoo
veel meer, belangwekkende disenssiën lezen
wil, neme het Bijblad der vorige week ter
hand. Voor ons en onze lezers is het thans
«des Goten zu viel.»
De behandeling van hoofdstuk X (koloniën)
werd met eenige belangstelling te gemoet ge
zien, daar enkele groote liberale bladen aange
drongen hadden op verwerping en men daarin
eene vingerwijzing meende te zien, dat de
linkerzijde eenstemmig den heer Keuchenius
haar vertrouwen zou ontzeggen. Doch dit
viel anders uit. De oppositie was verdeeld.
De Indische specialiteiten hadden meerendeels,
ondanks de eigenaardige karaktertrekken des
ministers, genoeg vertrouwen in hem om zijn
budget te voteeren. Een deel der liberalen
stemde op gronden, reeds ontwikkeld bij de
Indische begrooting, tegen den minister,'1 doch
het meerendeel vond beter eene afwachtende
houding aan te nemen. Zoo geschiedde het
dat de begrooting voor koloniën aangenomen
werd met 70 tegen 18 stemmen. Eigenaar-
-
1 proflteeren
over eene volgzame meerderheid had harde
waarheden te hooren van .liberale zjjde. Zjjn
nietsdoen is dan ook in stellige tegenspraak
met de beloften aan de. kiezers en met het
geroep over het wanbestuur der liberalen.
F
den boezem der recht
migheid heerscht op
fS--H-!-
afwachtende houding
van zelfbehoud is. Is
drjjvende kracht der n
kabinet ook in het vertólg wel uitbljjven;
thans was de heer Godi" 'J
de man naar het hart
die geen woorden genot
voorzichtigheid en het i
ten te roemen. Van ■ifllisbiwsam financier
als deze is, hadden wjj echter iets anders ver
wacht; vermoedeljjk waagt hij zich niet op
het gladde jjs der politieke baan, vóór hij
meerdere voeling heeft gehad met zijne partjj-
genooten en een plan heeft bedacht, waarvoor
bij dezen eene meerderheid te vinden i^ De
liberale oppositie had nog een andere grief;
men vond hem te faciel voor Oorlog en Ma
rine, doch de heer van Honten deed uitko
men, dat de Kamer toch altjjd de macht in
handen houdt die uitgaven te beperken. Het
zevende hoofdstuk ging door met 57 tegen
12 stemmen.
Ook hoofdstuk VIII (Oorlog) had 16 tegen
stemmers, meerendeels bekende anti-militaris-
ten. Over het algemeen maakte de heer
Bsrgansius anders een zeer gunstigen indruk
in de Kamer. Zjjne verdediging, ook van de
onderdeden van het budget, liet niets te
wenscheu over, zoodat wjj ons mogen ver
heugen in de goede keuze van den Kabiuets-
formeerder, die niet ongelukkig geweest is,
waar het gold de belangen van den dienst
overeen te brengen met de eischen der poli
tiek. Met de bijzonderheden der discussie
zullen wjj onze lezers niet vermoeienhet zij
voldoende te constateeren, dat, behoudens een
paar onbeduidende wjjzigingen, alle voorstellen
des ministers werden goedgekeurd. Bljjkbaar
gevoelde men sympathie in de Kamer met
den bekwamen hoofdofficier, die kort en
krachtig, doch afdoende alle bezwaren beant
woordde en op grond zjjner 32 jarige onder
vinding ons leger volkomen in staat verklaarde
ons te kunnen verdedigen, mits wjj niet na
laten ons behoorlijk voor te bereiden en uit
te rusten. Dat dit veel geld kost, gaf hjj
toe, maar niets te doen is ook niet goedkoop,
geljjk de geschiedenis geleerd heeft. «Den
prjjs te bepalen, overeenstemmende met het
verlies onzer onafhankelijkheid is zeer moeiljjk.
Men kan niet in berekeningen komen wat de
kosten en de gevolgen zullen zjjn, die een
deelen der begrooting terwjjl de heeren
U •■■■--■-
«eerden voor den maker der projecten van de
aan .te bouwen vaartuigen. Oude histories
werden opgerakeld van misrekeningen der des
kundigen aan het departement; inzonderheid
werd gewezen op de Nautilus en de Bujjskes,
die in de practjjk niet voldaan hadden en ge
vraagd of de plannen thans weder afkomstig
waren van denzelfdeu ingenieur, waarin de
Rotterdamsche afgevaardigden bljjkbaar weinig
vertrouwen stelden. De minister was niet vol
doende op de hoogte van de bedoelde lijdens
geschiedenis der Nautilus, doch hoewel, na
informatie, bleek dat dezelfde ingenieur ook
thans de ontwerper was, deed hjj uitkomen,
dat bjj ten slotte de verantwoordelijke per
soon was voor de plannen, al ware die ook
door een ander opgemaakt. Na deze afdoende
verklaring had de oppositie dezen grond van
verzet moeten laten varen, daar het, geljjk de
heer Lohman terecht opmerkte, niet aanging
te treden in de rechten der uitvoerende macht,
door invloed te willen uitoefenen op de keuze
der door de ministers geraadpleegde deskun
digen. Meer was te zeggen geweest voor het
geopperde denkbeeld om de begrooting van
Marine, wegens den abnormalen toestand des
ministers, als credietwet te behandelen en na
het reces een grondig debat te houden met
den volkomen herstelden minister over de voor
gedragen verhoogingen. Intusschen de afloop
ware dan dezelfde geweest. De heer Dyse-
rinek heeft vernieuwing van materieel als
voorwaarde gesteld voor de aanneming der
portefeuille het kabinet had deze conditie aan
vaard en de rechterzjjde kon in de tegenwoor
dige omstandigheden niet anders doen dan die
afspraak te ratificeeren. De minister kreeg
dan ook zjjn schepen met 55 tegen 34 stem
men en zjjn budget werd aangenomen met 68
tegen 16 stemmen.
De minister van financiën die van plan
schjjnt de erfenis zjjner liberale voorgangers
kalm te bljjven beheeren, zonder pogingen te
doen tot hervorming, waarvoor anders de tijd
gunstig schjjnt, daar de regeering beschikt
heer Viruly
'■s