Buitenlandsch Overzicht.
XXX
VERSLAG
BELGIË in 1888.
HST scheidende jaar heeft den beiden politieken
partijen in België,welke sedert bjj na 60 jaar el
kander de heerschappij in het land betwisten, eene
groote verrassing bereid, die echter niet aan beide
zjjden geljjke gevoelens opwekte. De liberale partij
was dit jaar ingetreden met de hoop, dat het tijd
perk van nederlagen en teleurstellingen, sedert 1884
ovor het Belgische liberalisme aangebroken, einde
lijk zou worden gesloten; maar de 12e Juni 1888
ft
eindelek aan te stippen een en ander omtrent de
■fabrieks-wetgeving, waarbij invoering van Inspecteurs,
die door apr. hoogst noodzakelijk werden geacht.
Na de oprichting van uationalh vakvereenigingen
kwam later het denkbeeld ran internationale ter
sprake. Immers bij werkstakingen in Engeland lioton
dn fabriekanten werklieden komen uit anderelanden
en van daar werd samenwerking noodig geoordeeld
ook met de werklieden in andere landen. Vandaar:
oprichting van een internationale vereeniging, die
belangrijke congressen hield doch o. a. ook tenge
volge van gebrek aan geld spoedig besweek.
8pr. schetste ons hierbij kortehjk de persoon en
de denkbeelden van den bekenden Karl Marx.
Na het bekende Congres in 1872 te 's Graven-
hage is de ioternatiocale weldra" gestorven uit
bloedarmoede I
Was met haar val ook het denkbeeld van inter
nationale vereeniging in 't algemeen van de baan
Volstrekt niet. Nog seer onlangs had een zeer
gewichtig besluit dienaangaande plaats. Op 9 No
vember 1888 werd op eene bijeenkomst te Londen
de grondslag gelegd voor een nieuwe internationale
vereeniging. Daar werd besloten aan Fransche
werklieden de voorbereiding daarvan op te dragen
en in dit jaar zal tijdens de groote tentoonstelling
te Parijs een bijeenkomst plaats hebben tot oprich
ting van een dergelijke nieuwe vereeniging. Daar
echter op die vergadering te Londen de sociaal
democratische denkbeelden de overwinning behaal-
4eq, zoo is or wel eenige vrees voor, dat de nieuwe
vereenigiugen op grondslagen zal worden geves
tigd, die niet geleidelijke hervorming beoogen, maar
plotselinge en gewelddadige. Doch hoe dit ook zij,
spr. drukjc de hoop uit dat het dezen zomer te Parijs
zou blijken dat bevordering van het algemeen belang
hoofdzaak zou zijn en dat door de te nemen be
sluiten de welvaart zou worden vermeerderd, vooral
van die vele personen, die tot den arbeidenden stand
behöoren.
In den loop zijnér rede maakt spr. gewag van
twee romans, een oftde en een nieuwe, uitstekend
geschikt om hen, die in de arb'eiders-qüaestie belang
stellen, op de hoogte te brengen van een gedeelte
daarvau. Bedoelde boeken zijn: Sybil of de twee
natiën, van Benjamin Disraëli, den lateren Lbrd
Beaconsfield en Germinal, van Emile Zola, waar een
staking der mijnwerkers met veel zaakkennis en ta
lent beschreven is.
De voordracht werd door een vrij talrijk publiek
bijgewoond. Toen spr. geëindigd had, betuigde de
Voorzitter van het Departement, Dr. D. Terpstra,
hem dank voor hetgeen hij had ten beste gegeven.
In een buitengewoon Politieblad wordt gesignaleerd
Willem Schneider, handelsreiziger, 23 jaren, zich
meest ophoudende in Noord-Brabant, lengte middel
baar, gezet, aangezicht ovaal, voorhoofd gewoon, haar
donkerbruin, knevelbaard klein en zwart; ziet scherp
uit zjjne donkere oogen; is steeds netjes gekleed
met phantasiehoed en donkergrijze demisaison; draagt
aan den pink een grooten gouden ring, zoomede een
mooi wandelstokje.
Togen hem is door den Bechter-Commissaris een
bevel van voorloopige aanhouding verleend. De
Officier van Justitie te Breda verzoekt aanhouding
en bericht.
Vermits d® verdachte zich vermoedelijk schuldig
maakt aan verduistering ten nadeele van den siga
renfabrikant Antonie Moeuwesen te Breda, bij wien
Men hoorde het rammelen van hshdboeien.
Met één sprong vloog Jean op het venster toe,
om er uit to springen, maar gewapende mannen
stonden in de uabijheid. Dus geen redding meer
En hot schavot in de toekomst!
Toen trok hij, voor dat de beambten het verhin
deren konden, een klein zakpistool van onder zijn
rok te voorschijn en joeg zich een kogel door het
hoofd. Levenloos zonk hij op hat tapijt ineen.
De commissaris bukte zich over het lijk, maakte
i den jas los en schoof het ondergoed wat ter zijde.
„Zie!" zeide hij.
Daar stond hef roode brandmerk den schande -op
den linker schouder. Eu de bevende kolonel zag
met ontzetting, dat hij werkelijk te doen had ge
had met een galeiboef.
Deze zeldzame gebeurtenis baarde te Lyon groot
opzien. De schoone Mélanie ontving van verschei
dene zijden gelukwensohen, dat de verbintenis met
oen zoo gevaarlijk echtgenoot nog juist bijtijds op
het laatste oogenblik verhoed was.
Later huwde zij met een kapitein der Artillerie.
Een groot deel van het geroofde geld werd in de
woning van den gewaahden Bidder de Bonac ge
vonden en aan,den staat teruggegeven, waardoor ook
de kolonel van alle moeilijkheden verlost werd. Niet-
tegenstaande dat bleef.de zaak hem levenslang bij en
leeft in.de herinnering voort tot op den huidigen dag
hij vroeger als handelsreiziger in dienst was, is
openbaarmaking seer gewenscht.
Een welgekleed heer, die zich op zijn kdkrtje
lord Shaftesbury Plantagenet noemde, bestelde 'dezer
dagen bij een bekende juweliersfirma te Weenen voor
14,000 florijnen aan juweelen, die hem door een
bediende naar het Grand Hotel moesten worden ge
bracht.
Daar de firma reeds verscheidene malen, o. a. eens
voor 800,000 fl., door vreemdelingen met fraaie titels
was opgelicht, liet zij ajn „lordschap" door twee
andere bedienden volgen. In het Grand Hotel ge
komen, weigerdde de beambte, die de juweelen droeg,
een kasbriefje aau te nemen; de Engelschman zou
toen het geld gaan halen, doch kwam niet terug.
Spoedig bleek, dat hü niet in het hotel logeerde.
Men stelde de politie met het geval in kennis en
weldra werd de vreemdeling aangehouden bij de
Beiersche grens, toen hij uit den trein stapte, waar
mede hij Weenen was ontvluoht.
Jl. Zaterdag voormiddag gaf de hoofdbrievenbe
steller aan het postkantoor te Dordrecht, J. F., een
man van 37 jaren en vader van vjjf kinderenf in
opgewonden toostand den directeur van het postkan
toor kennis dat hjj enkele uren te voren, bij het
verlaten van het kantoor, de onvoorzichtigheid had
gehad den sleutel op zijn lessenaar te laten steken,
en dat daaruit tijdens zijne afwezigheid een bank-
biljen van f 60 en een van 40 gestolen waren.
Daar de man, ondanks de ernstigste vermaningen
van zijn chef om de waarheid te zeggen, bij zijne
verklaring bleef volharden, deed de directeur daar
van mededeeling aau de politie. Onmiddellijk stelde
deze een vnderzoek in, herwelk haar de zedelijke
overtuiging gaf, dat F. het gansche verhaal had ver
zonnen, ten einde eigen oneerlijkheid te 'bedekken.
Een gestreng verhoor leidde er toe dat hij voor de
o'riomstootelijke bewijzen zijner schuld zwichtte en
eene volledige bekentenis aflrgde. Belast met een
deel der administratie van de aau de posterijen ter
iukasseering gegeven wissels, had hjj gedurende drie
maanden van de ontvangen gelden van tjjd tot tjjd
een gedeelte ingehouden, door het te doen voorkomen
of enkele wissels waren uitgesteld. Wel had hjj nu
on dan eeu deel der gelden terugbetaald, maar toch
was ten slotte het tekort gestegen tot ruim 160.
Geen kans ziende dit te dekken, daar hij de gelden
had aangewend tol afdoening van schulden, had hij
bet leugenachtig venhaal verzonnen, hetwelk tot zjjn
ral leidde.
Naar wij vernemen heeft F.'s vader hoi ontvreemde
bedrag terstond ternghctaedd;' maar natuurlijk is tegen
den ontrouwen ambtenaar proces-verbaal opgemaakj
(-0- O.)
De Hooge Baad heeft gisteren uitspraak gedaan
in de vroeger vermelde zaken van machinisten op
treinen der Geldersche Overijselsche Stpomtram-
maatschappij die niet voldaan hadden aan de voor
schriften der gemeentelijke verordening te Zevenaar
omtrent hot doen voorafgaan der treinen voor het
station aldaar dgor een beambte die tusschen de
rails moest loopen.
De Baad heeft het vonnis van de rechtbank te
Arnhem, waarbij genoemde beambten van alle rechts
vervolging waren ontslagen vernietigd; hjj was van
oordeel, dat de gemeentelijke verordening is vastge
steld ter voldoening van art. 2 van het algemeen
reglement op den dienst der spoorwegen, dat ge
heel in overeenstemming met art. 135 Gemeente
wet voorschrijft, dat wat strekt tor instandhouding
van de goede orde, op stations- en toegangswe
gen in ploatseljjko verordeningen kan worden be
paald, Deze bepaling is algemeen en noch de wet
vin 1878 noch het daaruit voortgevloeid algemfeen
reglement heeft die bevoegdheid der gemeentebestu-"
rep willen beperken. -
Voorts a'as de Baad van oordeel, dat de plaatse
lijke wetgever wel de aansprakelijkheid mag regelen
bij ovortrediog van door hem vastgestelde verorde
ningen, zoddat de bewering dat de aansprakelijkheid
der spoorwegbeambten is uitgesloten, zoo de door
hen begane overtreding geschiodt op last der spoor-
wegbsjturen, niet opgaat.
Om al deze redenen beeft de Baad het voroor-
deelend vonnis van den kantonrechter te Arnhem
bevestigd.
Te Meppel werd Donderdag afgegeven een post
wissel van f 2, betaalbaar te Amsterdam, waar
voor den volgenden dag aldaar betaling werd
gevraagd tot een bedrag van f 250.
Hoewel de wissel voorzien wak van een zegel"van
1, vermoedde de ambtenaar, ook omtó de poet
stempo] niet op de rechte plaats voorkwam, dat de
zaak niet pluis was. Onmiddellijke aangift aan de
politie had het gevolg, dat Vrijdag een rechercheur
werd uitgezonden, wien het gelukte den volgenden
dag den vermoedelijken dader der gepleegde ver-
valsching te HoogereSn aan te houden.
Te Neven is op hoogen leeftijd een vermogend
Franschman, de heer Auguste Genin,kinderloos
overleden, die zich bij zijn leven door allerlei zonder
linge gewoonten onderecheiden en in zijn testament
daarvan opniepw blijk gegeven beeft. Hjj vermaakt
aan eik der 86 departementen eene jaarlijkache
rente van 1000 frank. De prefeeten moeten binnen
een bepaald tijdsverloop de maires van alle gemeen
ten bijeenroepen. Dezen zullen bjj meerderheid van
stemmen drie steden van ten minste4000 en ten
hoogste 20,000 inwoners aanwijzen, die elk op hare
beurt de 1000 frank zullen ontvangen. Voor de
vroegere departementen in Elzas-Lotharingen wordt
het geld bjj het ministerie van oorlog gestort, ten
einde besteed te worden voor het aanschaffen van
wapenen, tot zoo lang deze gewesten weder met
Frankrijk vereoqigd zullen zijn,
Zjjne meubolen en zijne belangrijke verzameling
oudheden en penningen heeft Genin aan de stad
Biarritz nagelaten. Grenoble kan op zekere voorwaar
den een deel daarvan krijgen en behoudt bovendien
het daar reeds gestiohte museum-Genin.
De neven en achterneven van den overledene
krijgen ieder slechts 17,500 frank. De armen worden
bezitters van zijne twee kasteelen, doch zijne wettige
erfgenamen kunnen die binnen tien jaren voor eene
bepaalde som in eigendom verkrijgen.
De Eerste Kamer kwam gisterenavond in korte
zitting bijeen. De Kamer besloot heden ten 11 uur
de nog te behandelen begrootingexetten in de afdee-
lingen te onderzoeken, en Vrijdag ten 11 uur in
behandeling te nemen het wetsontwerp houdende
Verzekering aan de toepassing van de bij het wetb.
van Strafv. toegestane vrijheidsbeneming.
Aan het Bat. Nieuwsblad wordt het volgehde vei-
haal gedaan van eeu aanval van een tijger.
De Lucifer, kapitein Hakker, bracht den nieuwen
lichtopziohter voor Java's eerste punt naar diens
plaats. Van daar zot o. a. mêe naar Batavia terug
gaan de inlandsche mandoer-lichtopzienor met vrouw
en kind. Dit drietal was met bagage op weg naar
boord. De vrouw liep voor, achter haar het kind en
daarna de man. Het was reeds over zessen in den
namiddag en de schemering begon te rallen. Plot
seling springt een kolossale koningstijger uit de strui
ken, valt de vrouw van achteren aan en slaat zijn
klauwen in haar hals. De man, ongewapend, snelt
toe, en niet wetend wat te doen, grijpt hij den tijger
met beide armen om bet lijf. Waarschijnlijk door
zulk een aanval overbluft, laat de tjjgar zijn slacht
offer los en vlucht.
De vreeseljjk gehavende vrouw is nog aan boord
gebracht, doch des nachts gestorven. a
Bij de herfstmanoeuvres in het vorige jaar is hot
voorloopig althans gebleken, dat wielrijders ook
uit een militair oogpunt beschouwd dikwerf uit
muntende diensten kunnen bewijzen.
De snelheid toch waarmede goed geoefende rijders
zich met hunne velocipede zelfs gedurende geruimen
tijd kunnen bewegen, mag zonder overdriving op
22 K. M. in het uur gesteld worden en het is te
verwachten dat het wleirijden, even als de post
duiven. tot militaire doeleinden dienstbaar gemaakt
zal worden. Wij gelooven het daarom niet van
belang ontbloot kortelijk te vermelden, wat door een
Duitsch blad in antwoord op de vraag is het iviel-
rijden gezond daaromtrent wordt medegedeeld.
Het aantal wielrijders neemt sterk men i»
baast geneigd te zeggen dagelijks toe. In Berlijn
bijv. steeg binnen enkele maanden het getal daar
voor gegeven toestemmingen van 400 tot 6000.
Nadat verscheidene geneeskundigen zioh over de
sport der trappers (misschien ook trapsters) hadden
uitgelaten neemt ook de Saniteitsraad dr. Paul
Niemeyer in het tijdschrift Hygieia het woord. Hjj
spreekt zich zeer beslist rddr het wielrijden uit
Allereerst wederleg! hij de beweringen van een
Berlijnsch geneeskundigs, die tegen dé gevaren
daarvau waarschuwt, en wijst er op. dat terwjjl
bij het wedrennen soms schromelijke ongelukken
voorkomen, men "daarom toch niet roepen zal: rijd
uiet meer te paard. -
Daarna beantwoordt hij dr. Stepp, die aan alle
personen met een zwakke borst het wielrijden
ontraadt, en zeht dat hjj persoonlijk nnarjde wed
strijden der wielrijders is gaan zien. Daarbij trok
'de lichte kleoding en de flinke ontwikkeling van
de kuiten der deelnemers bijzonder zijne aandacht.
Naar mijne meening, zoo gaat hij voort, is dit
reeds voldoende om aan te nemen, dat bij het be
raden van den driewieler de te Verrichten arbeid
op de beenen aankomtr welke mer. dan ook even
als de zuigerstangen eener machine op en neer ziet
gaan, terwijl het overige gedeelte van het lichaam
rustig blyft. Zelfs de beweging der handgn, welke
om te sturen, ver van elkander zijn geplaatst, kan
geen aanleiding tot lichaamsgebreken geven. Kortom
de driewieler loopt met de beenen, het overige ge--
deelte van bet lichaam wordt meegevoer.d
Bq den tweewater evenwel wordt althans bjj
een wedstrijd met handen en beenen gewerkt
en zien het voorover en zijwaarts buigen van het
lichaam, het sterk bukken met het" hoofd en het
strekken van den hals er werkelijk angstig uit.
„Intusschen heb ik mjj overtuigd, dat bjj hot
einde van den wedstrjjd, de rjjders weinig en
die der driewielers het min»t afgemat zijn. Zij,
waren zelfs niet bijzonder bezweet en ademden be
daard, terwjjl de halsaderen niet gezwollen waren,
hetgeen bij werkeljjke lichaamsinspanning nooit
uitblijft."
Hierbij moet evenwel opgemerkt worden, dat de
hierboven bedoelde wielrijders een kring van uit
gezochte menschen vormen, die in de kracht van
hun leven zijn en het door langdurige oefening zoo
ver gebracht hebben, dat zij met de minste inspan
ning den grootsten arbeid kunnen verrichten en
eerst dan aan wedstrijden deelnomen. f
Dr. Stepp heeft klaarblijkelijk het oog op nog
niet eens geheel ontwikkelde nieuwelingen en Zon
dagsrijders, die zich daarbjj ondoelmatig kleeden,
in den boginne te lange ritten maken, daarna niet
gped uitrusten en dan weêr met een volle maag
naar huis rjjden.
Uit het bovenstaande meenen wij het besluit te
mogen trekken, dat het wielrijden op zich zelf
de driewieler verdient hierbjj de voorkeur vol
strekt niet ongezond is, maar dat deze lichaams
oefening even als elke andere, op doelmatige wjjze
d. i. langzaam en geregeld toenemende, dient geleid
to worden.
Vooral kleede men zich gemakkelijk en niet zwaar,
ten einde de vrije bewoging der ledematen niet
te belemmeren en het sterk bezweet worden te voor
komen. Men doe geen rit waardoor men gevoeld ie
vermoeid te worden. Na eiken rit ruste men be
hoorlijk uit en onderneme dien niet te spoedig na
een goed middagmaal. Zelfs hoordeq wij omtrent de
beste wielrijders mededeelen, dat deze, om de zoo
noodige zenuwsterkte te bewaren, geen geestrijke
dranken gebruikten noch rookten.
Wordt het nu in de toekomst wenscheljjh geacht
om een korps militaire wielrijders op te richten, zoo
zal men daarvoor zeker wel het liefst vrijwilligers
nemen en daaruit dan dezulke kiezen, welke het
meest geschikte lichaamsgestel bezitten om tot uit
muntende wielrijders gevormd te kunnen worden.
De keuze hunner kleeding (uniform) moet zich ge
heel richten naar het doel en den aard hunner
oefening en vorming; onder anderen zullen de offi-
ciëele broekdraagbanden en de hinderlijke stropdas,
waaraan vele soldaten en te recht nu reeds zulk een
hekel hebben, alsmede alle nauwsluitende kleeding-
stukken vermeden moeten worden. (Jmst)
De verschijning dezer brochure valt juist samen
met de laatste openlijke verklaring van graaf d'Oul-
tremont, dat hi] besloten is gedurende de loopende
zitting zijn ontwerp tot legerhervorming omgewerkt
en verbeterd weder in te dienen.
De Fransche Senaat heeft de voordracht aange
nomen, waarbij de wettelijke bepalingen op de
faillie%emanten aab eene herziening porden onder-
Deze wet te -belangrijk, omdat men door
Zooals w(j in ons vorig overzicht mededeelden,
wordt officiéél tegengesproken, dat koning Leopold
de schrijver is van het in de laatste dagen veel
besproken geschrift over den econonischen, politieken
en militairen toestand van België. Van andere zijde
wordt verzekerd, dat de bekende generaal Brialmont,
die overigens een vertrouwd vriend des Konings is
de brochure heeft geschreven. In alle gevallen bevat
zij mets, dat niet overeenkomt met de bekende
meeningen van Leopold en uit dat oogpunt heeft ze
t zeker beteekenis.
De schrijver stelt een vierledigen eisch 1» schep
ping eener oorlogsmarine; 2». tusschenkomst van den
Belgischen staat in de Congo-zaken; 3». invoerine
van persoonlijken dienstplicht; 4°. vermeerdering van
het contingent voor het leger. Voor de Marine acht
Brialmont ter verdediging van Antwerpen noodig:
10 torpedobooten van 36 meter lengte en 6 meter
breedte, elk van 1000 paardekracht, 22 knoop snel
heid en 10 koppen bèmanning; Voorts 10 kanoneer
booten van VOO paardekracht en elk met een snel
vuurkanon. Voor bescherming der handels- en vis-
schersvloot acht hij 6 adviesjachten en 2 kruisers
noodig Met betrekking tot den tweeden eisch be
paalt Brialmont zich tot het uiten van zijn leedwezen,
dat de Belgische staat den koning alleen de Wmi
en zorgen der Congo-onderneming laat drogen in
plaats van de- gelegenheid, aan te grijpen om eene
productieve koloniale politiek te beginnen. Ten dezen
opmehte doet de schrijver geen directe voorstellen.
Wat den derden eisch betreft, richt de schrijver
heftige verwijten tot de Begeering over haar houding
tegenover de hervormingsplannen van d'Oultremont
te meer daar zij deze als onafivjjsbaar heeft erkend'
De generaal wil niet algemeenen, maar slechts per
soonlijken dienstplicht; de niet bij het staande'leger
ingedeelde burgers zouden tot de burgergarde moe-
worden r6n' W°lkB eveneena Teel hetend moet
verklaart de schrijver, wat punt 4r be
treft de verhooging van het jaarlijkache contingent
van 13,000 op 20,000 man bepaald noodwendig
W°rp_- o'y-i -u-i uuu «iuw
haar {in staat wordt gesteld tot eene gorechteljjke
liquidatie der Panama-Kanaalmaatschappij over te
gaan, met vermijding eener faillietverklaring.
In de witte zaal van het Koninklijk paleis te Berlijn
is gisteren in tegenwoordigheid van de minister»,hooge
hofbeambten, leden der generaliteit en van het corps
diplomatique, de zitting van don Pruisischen .Land
dag geopend. De Keizer heeft de troonrede voorge
lezen die herhaaldelijk met lnid gejnich werd begroet.
B(j het binnenkomen van den Keizer werd door den
hertog van Batibor, voorzitter van het Heerenhuis,
een „Hoch!» aangeheVen, waarmede allen met geest
drift iustemdon. Toen da Keizer de zaal verliet,
heeft de heer Eeichensperger (Voorzitter als oudste
in jaren) insgelijks een „Hoch!" uitgebracht, hetwelk
weder met stormachtige deelneming werd begroet.
Prins Bismarck was bjj de plechtigheid niet aan
wezig.
Ia de troonrede wordt medegedeold, dat hot rijk
met alle bnitenlandsche staten in vriendschappelijke
betrekking staat. Bjj het bezoek aan vreemde sou-
vereinen heeft de Keizer de overtuiging verkregen,
dat wij mot volle vertrouwen op hét verder behoud
van den vrede mogen hopen. De zegeningen des
vredes vertoonen zich op verblijdende wijze in voor
uitgang van den economischen toestand, de nijverheid
en de werkende klasse. De financieele toestand is
gunstig. Aangekondigd worden wetsontwerpen om
de klassenbelastingen en geclassificeerde inkomstenbe
lasting te veranderen in eene uuifortne^ belasting op
het* inkomen; voorts tot uitbreiding van spoorwegen,
hervorming der zegelbelasting en definitieve invoe
ring van administratieve wetten voor de provincie
Posen.
van den toestand der Kinderbewaarplaats te Gouda
over het jaar 1888.
Op den op 9 Januari jl. gehouden vergadering
van Dames Bestuurderessen dar Crèche werd door
de Pcnningmeestoresse rekening en verantwoording
uitgebracht over het afgeloopon jaar. Het bleek
daaruit, dat de toestand der- Inrichting alleszins
gunstig mag genoemd worden. Er werden toch dit
jaar 4592 kinderen verploegd tegen 2760 in 1887.
In één jaar is het tegenwoordige cijfer nog maar
overschreden, namelijk in 1880 toen het kinderental
tot ruim 4800 was gestegen, maar als wij het groote
verschil met het vorige jaar in aanmerking nemen,
mogen wij gegronde hoop koesteren, dat het aantal
verpleegden ditmaal het maximum nog te boven
zal gaan.
De Crèche is nog steeds gevestigd op do Nieuwe
Haven; tot nog toe zjjn onze pogiugen om een
grooter huis geschikt voor een dergelijke inrichting
te vinden, nog niet door een goeden uitslag bekroond.
Met St. Nicolaaaavond hebben de Dames Bestuur
deressen de kinderen een feestje bereid, dat zeer
goed slaagde en waarbjj wjj ons mochten verheugen
in de zeer gewaardeerde belangstelling van een twee
tal onzer stadgenooten, die daarvaq door bet sohen-
ken van kleedingstukken en speculaas blijk gaven.
De financieële toestand ia nog steeds, ondanks de
hooge giften van den heer Jirnly en de directie
der Stearine Kaarsenfabriek, niet wat zjj wezen moest
en worden moet, wil onze vereeniging op den duur
blijven bestaan. Wjj nemen dus de vrijheid onze
inriohting in de belangstelling onzer stadgenooten
dringend aan te bevelen. Waar hot'eene instelling
geldt, die zoovelen ten goede komt, durven, wij op
ruime liefdegavën rekenen.
Hoogachtend,
Het Bestuur der Crèche,
Mevr. de Wed. J. van SONSBEEK—
van Leeuwen, Presidente.
Mevr. J. C. BEE DEBorst, Secretaresse.
Mej. A. M. KE8PEB, Penningmeesteresse
O. DDTILH, i
C. S. BKAAT, Leden.
a C. TEEPE, I
bracht haar een grooter vel in den afgrond, waarin
zjj dreigt onder te gaap.
De clericalen daarentegen zagen de Juni-verkie-
zingea met de grootste bezorgdheid te gemoet. Zjj
vreesden eene wending van het lot, zooals in België
den pohtieken partijen zoo dikwijl» is overkomen;
en zie, zjj kwamen uit de gevreesde verkie
zingen te voorschijn met eene overwinning, zooals
er sedert 1830 door geen partij behaald werd.
De oorzaken, welke den laatsten, zeer gevoeligen
achteruitgang van het Belgische liberalisme in het
jaar 88 ten gevolge hadden, liggen deels in de toe
standen welke de grondwet heeft geschapen, deels
5! - ;™ten' weIke bet laatste liberale ministerie
Frere—Orban beging. De grondwet van 1881 is
voor de duurzame vestiging eener liberale regeering
zeer ongunstig, daar zij niet de breede lagen des
volks maar een zeer beperkt aantal van bevoorrechte
staatsburgers tet rechters over de staatkunde de»
tends roept. Overal nu, waar de partijen moeten
dingen naar de gunst van bijzondere sténden, heeft
de conservatieve richting de gunstigste positie, en
de liberale denkbeelden moeten pasklaar gemaakt
worden voor de eischen dier standen, als zij in
het parlement willen vertegenwoordigd worden.
Onder de constitutioneele staten van Europa nu
heeft België do grootste grondwettelijke beperking
der politieke rechten, daar zijne van 1831 dagtee-
kenende constitutie alleen aan die staatsburgers
kiesrecht voor de Kamers verleent, welke ten
minste 42,32 francs jaarlijkscho directe belasting
opbrengen. Wie een zoodanige directe rijksbelasting
betaalt, brengt minstens evenveel op aan de provincie
en de gemeente, zoodat een zeer aanzienlijke directe
belastingaanslag vereischt wordt om van een Bel
gisch staatsburger een Belgisch kiezer te maken.
Tengevolge van dit verouderde stelsel, dat uit
sluitend berust op den geldzak, zijn van de zes
millioen Belgen slechts 116.000 tot het* kiesrecht
geroepen en tot dit kleine getal kiozers, dat in
Frankrijk overtroffen wordt door het armste depar
tement, is de werking der politieke partijen be-
perkt. Al tellen de liberalo beginselen nog zoo-
voel aanhangers onder den kleinen burgerstand
en onder de werklieden, al bebooren alle beschaafde
standen, de ambtenaren, de studeerende jeugd, de
advocaten en rechtèrs ook tot de verbitterdste te
genstanders der reactie, al roepen duizenden ver
lichte staatsburgers om politieke en sociale her
vormingen, 6000D bevoorrechte kiezers zjjn vol
doende om de heerschappij van het clericalisme
te grondvesten en in stand te houden. De 116,000
kiezers voor de -garner zjjn wat men in België
noemt „de stem del natie." Zij riohten den staat
in zooals zij willen. Zij schrijven de belastingen
uit, waarvan het grootste deel opgebracht wordt
door de niet-kiezers. Zij vinden militie-wetten uit,
welke hen in staat stellen zich te onttrekken aan den
dienst en alle militaire lasten tp schniven op den
hals van anderen. Z:j beheeron en besturen het
land, zonder rekening te honden met de groote
massa s, wier politieke onmondigheid .zjj beschouwen
als een natuurwet. Geen wonder, dat deze lieden
iedere n staatkundigen en maatschappeljjken voor
uitgang afweren. Want vooruitgang wil zeggen: uit
breiding van kiesrecht, afschaffing van alle pluto
cratische voorrechten, het beginsel van geljjke rech- 1
ten en gelijke plichten voor allen altemaal din
gen, waarom de Belgische kiezers, althans de groote
meerderheid niet weten willen.
Tengevolge van de beperktheid van het Belgische
kiezerscorps, dat het behoud zijner voorrechten stelt
boven alles, was de toestand der liberale partij
van oudsher zeer moeilijk. Zjj kon twee wegen in
slaan. Legde zij den nadruk op de groote demo
cratische hervormingen, zooals stemrecht voor alle
ontwikkelden, persoonlijke militaire dienst, verplicht
schoolonderwijs, oplossing der sociale, quaostie, dan
was zjj zeker bij de verkiezingen eene- smadelijke
nederlaag te lijden. De clericalen behoefden zelfs ia
't geheel geen programma te ontwikkelen, zjj gingen
doodeenvoudig naar de 116,000 kiezers en zeiden hun:
„De liberalen willen u uwe bevoorrechte kiesbevoegd
heid ontnemen en u "Coëendien dwingen, zelf het
geweer te dragen. Wij willen echter u uwe voor
rechten onverminderd laten behouden, kiest nul „De
kiezers.gingen naar dC stembus en kozen de clericale
oandidaten. Of wol de liberale partij stak haar program
in den zak, zooals het ministerie Frère-Orban meestal
deed maar dan hield zjj juist op liberaal te zjjn.
Over die dubbele tactiek brak .rtu in het'liberale
kamp de grootste oneenigheid uit. De doctrinair-
liberalo fractie was van oordeel, dat men uitsluitend
rekening houden moest met de 116,000 kiezers, omdat
deze alleen over het lot "van België beslissen. 'Der
halve moest men alle politieke en sociale hervormin
gen verdagen. De progrestissisch-radicale fractie
daarentegen' verlangde éet alle beslistheid een
krachtig' handelend liberalisme, dat in staat was de
massa's in geestdrift te brengen, zonder zich voel
te bekommeren om de opinie van die onbeduidende
