Buitenlandsch Overzicht.
De zelfmoord van Kroonprins
RUDOLF.
tjjd lucht tot 160 a 180 graden Celsius verhit
^ademen. By teringlijders verkreeg hij daardo^Jjjéen
afneming deifciekteverschijnselen; de bacteriën ver
dwijnen alleJK geheel en daarmede is de volkomen
genezing bereikt.
De vertaler, de heer Nord, zegt in' zijn korte
voorrede, dat hij de eerste is geweest die hier te
lande met de toepassing dezer nieuwe geneeswijze
heeft mogen kennis maken, en dat hij er veel heil
van verwacht. Naar wij vernemen, is die methode
reeds in het militair hospitaal toegepast.
Tot het uitspreken van een oordoel over die be
handeling van teringlijders zijn \rij onbevoegd. De
ervaring zah uitspraak hebben te doen, of daarmede
inderdaad het middel is gevonden, om een der meest
verspreide en vreeselijkste ziekten met goed gevolg
te bestrijden. Hand
In onze dagen waarin de zucht naar landverhuizing
zoo sterk is, kan het geen kwaad eens naar stemmen
to luisteren, die uit den vreemde worden vernomen.
Zy kunnen altijd medewerken om, wanneer men tot
vertrekken is besloten, goed toe te zien waarheen
men gaat.
Het D. v, Z II., deelt uit particuliere brieven
uit St. Paulo in Brazilië het volgende mede:
//Na vijf weken reis wij waren met 1400
personen op één stoomschip kwamen wij te Rio-
Janeiro. Daar werden wij als varkens in kleinere
booten gepakt en naar het twee uren verder gelegen
eiland Flores vervoerd, waar we rondom in het
water zaten. Na twee dagen bracht men ons weder
te Rio-Janeiro, en vandaar zijn wij per spoor
als met bliksemsnelheid te St. Paulo aangekomen,
waar een groot emigranten hotel staat en wij met
6000 zielen bijeeu waren.
«Wij moesten op den grond liggen en brachten
een zeer onaangenamen nacht door. Twee dagen
daar vertoefd hebbende, kwam een heer om werk
volk te zoeken. Hij verlangde niet dan Belgen en
Hollanders, deed ons sohoone beloften en aanbie
dingen, zoodat wij met ongeveer honderd personen
besloten mede te gaan. Vrouwen, kinderen en
bagage werden op ossenwagens geladen de maunen
moesten de reis te voet afleggen, zes uren lang onder
hevige regenbuien, berg op berg af. Toen kwamen
wy op een groote buitenplaats, vier uren in omtrek,
waar niets dan koffie en raais groeit. Van de schoone
voorspiegelingen van land en koeien te zullen ver-
krygen, veel geld te verdienen enz., ons gedaan,
kwam niets. Wij wonen mot vijf personen in een
hok waar men in Holland de varkens opsluit; vier
naakte leemen muren omgeven ons; een ruwe
tafel en twee banken, ziedaar ons huisraad. Maïs,
rijst, zwarte boonen en een stukje spek zijn onze
voeding; van brood en aardappelen is geen sprake.
wKonden wy nog wat oververdienen, dan zoudon
wij ons ontbering kunnen getroosten, maar dit is
by hot karig loon onmogelijk. Het is ons hier
erg tegengevallen. De slavernij is in Brazilië afge
schaft, maar wij zyn niet veel meer dan slaven
alleen krijgen wy geen slaag. Konden wij op onze
bloote voeten naar buis terugkeeren, geen uur
zouden wy ons bedenken, want wij zijn deerlijk
bedrogen. Wellicht is het eene leersfchool voor
ons om niet zoo spoedig ontevreden te zijn.
„Het meest hindert ons bier het liederlijk leven,
omringd van zwarten en wilde dieren. Er ia geen
vrijheid van godsdienst en er bestaat ook geen on
derscheid tusscben Zondag en werkdag. De nacht
van het kerstfeest werd gevierd met dansen en
jenever driuken, gepaard mét belachelijke plechtig
heden. I
z/Wij lijden, waar wy barrevoets loopen, ook veel
aan de voeten, waarin zich insecten dringen, terwijl
wy telkens gevaar loopen door gjftige slangen te
worden gebeten. "~TT
z/Dag en nacht beramon wij middelen om van
hier te komen, doch dat zal niet gemakkelijk zijn
en er is geen vooruitzicht op beterschap.
Stelt men nu tegenover zulke ervaringen de op
hemelingen van de landverhuizersmaatschappijen, dan
blijkt daaruit, dat dubbel en dwars toezien, eer men
gaat, noodig is als brood.
In de sterren staat het geschreven. In de laatste
aflevering van het to Gera (Reusz) verschijnende
maandschrift Sphinxkomt een astrologische verhan
deling voor van Karl Kiesewetter, waarin hij, streng
volgens de regelen der oude sterrewichelaars, het
karakter en den levensloop der Duitsche keizers
Wilhelm I en Frederik III uit de sterren bepaalt en
waaraan hij voorspellingen over de naaste toekomst
van het Duitsche rijk onder Wilhelm II vastknoopt.
Het ontbreekt ons aan ruimte, om over dit opstel
in nadere beschouwingen te treden, maar toch willen
wy hot slot daarvan kort weergeven. Terwijl Kiese
wetter een astrologische voorspelling van Duitsch-
lands lot in 1889 geeft, trekt hij in zekeren zin
Duitschlands horoscoop (d. w. z. voorspelt hij D's
lot uit den stand der sterren bij zijn geboorte) en
ontwerpt dien voor den meridiaan en de poolshoogte
van Berlijn en volgens den plaatselijken tijd van die
stad op het oogenblik, waarop de zon door den ram
gaat. De stand der sterren stelt volgens Kiesewet-
ter's astrologisch® prognose voor bet loopende jaar
een oorlog in het vooruitzicht. „De zou zelve," zegt
hij //als heerscheresse van het jaar, wijst op een
onrustigen, alle standvastigheid missenden tijd en
ziekten; zij laat echter alle vijanden zich slechts te
vergeefs afmatten en brengt eindelijk in het Westen
bloedvergieten." Er zou dus een oorlog met Frankrijk
op til zijn. «De kwadratuur van Jupiter en Mars
brengt Duitschiand de overwinning wat ook nog uit
andere, later te bespreken kenteekenen volgt. Dat is
tenminste altijd een troost (voor de Duischers) bij
zulk droeve en sombere vooruitzichten en de astro
loog kon het gevoegelijk en wijselijk bij dat prog-
nosticon gelaten hebben, om zijn aanzien niet door
eon al te diep ingaan in bijzonderheden meer, dan
bepaald noodzakelijk was, op het spel te zetten.
Maar Kiesewetter gftat nog verder en waagt het
z/politiek-kritieke dagen" aan te geven. Volgens Kie-
sewetter's astrologische berekeningen, //hebben wij
(nl. onze oostelijke buren) op den 9den, lOden en
13den Februari gewichtige, politieke verwikkelingen,
zoo niet een //oorlogsverklaring" te wachten". Verder:
„den 15den en 16den April evenals den lOden en
llden Mei schijnt den keizer een persoonlijk gevaar
of een ziekte te dreigenDagen, die onaange
naamheden van buitenaf zullen brengen, zijn de
26ste en 27ste Mei, verder de 10de Juli en de 20ste
Augustus, alsook de 13de tot 16de October. De
dagen van den 13den tot den 26ston Juli daaren
tegen zullen hoogst eervolle dagen zijnKiese
wetter gaat nog verder. „Wanneer wij", zegt hij, by
de beoordeeling der gezondheid, de daarvoor in aan
merking komende factoren beschouwen, dan zien wij
in het algemeen gunstige voorteekenen voor den
keizer." Uit den stand van verschillende planeten,
van Jupiter, Mars en Venus leidt hij af, dat Wil
helm II, voor zoover dit van zijn gestel afhankelijk
is, een goede gezondheid, zal genieten, terwyl daar
entegen de stand van Saturnus er op wijst dat die
gezondheid door een oorzaak van buiten, en wel
tengevolge eener verwonding door een paard, zij het
dan door een val of een trap, bedreigd wordt.
Dat zijn volgens Kiesewetter'» astrologische bere
keningen Duitschland's vooruitzichten voor het jaar
1889. Wanneer wij een paar eeuwen vroeger leefden,
zou de sterrewichelaar mef zijn voorspellingen geloof
vinden, inaar nu is Seni nog slechts het masker
voor een wetenschappelijke scherts.
Meermalen wezen wij op de toenemende weelde in
bloemen, waaraan, vooral in Engeland, schatten be
steed worden. De reporter van een Engelsch blad
heeft eene interriew gehad met den heer Wills, van
de firma Wills en Segar, te South Kensington, een
der grootste firma's in haar vak, die onder anderen
do St. Pauls kerk voor 2000 pond (24,000 gulden)
met bloemen versierde, toen do koningin er kwam
dankén voor het herstel van den prins van Wales.
Deze firma wordt geraadpleegd, wanneer Buckingham
Palace, Malbourough House of het ministerie van
buitenlandsehe zaken zich optooien om gasten te
ontvangen. Alleen haar bloemen kunnen waardiglijk
de kostbaarste bloesems van Engelands aristocratie
omlijsten. Gedurende de season rekent zij er op,
hare 200 decorateurs naar 2600 huizen in Londen
te zenden.
Waar komen al deze bloemen op dezen tyd
van het jaar van daan Groeien die in Engeland.
Voor een groot deel, antwoordde Willshot
overige komt uit het zuiden van Frankrijk en uit
Italië. Sommige bloemen worden alleen uit Parijs
gezonden, bij voorbeeld de leliën-van-dalen, die nu
bij duizenden gebruikt worden voor buwelyks-plech-
tigheden en het versieren van balzalen. Dezer da
gen op het gemaskerd bal van kolenel North waren
2000 planten leliën-van-dalen, allen uit Parijs.
Hoe kan dat zyn? Zij groeien toch ook in
Engeland wel?
Niet zoo goed als in Frankrijk. Die we uit
Parys ontvangen duren langer, geuren sterker en
zijn grooter dan onze eigeue; het is een vakgeheim,
zij kennen er een kunstje op.
Maar lijden die fijne toere bloemen niet veel
met het transport?
Weinig of niets. Men brengt ze niet plotseling
uit do kas in de Januari-luchtmen gewant ze lang
zaam aan eer. lagere temperatuur, pakt ze dan in
mos, met wortels en al, en zet ze overeind in teenen
manden, waarin ze heel goed kunnen reizen. Ik
reken er niet meer dan tien shilling het dozijn voor.
En die groote Aaronskelkon, dio men in de
kerken altoos bij de huwelijksplechtigheden ziet
Die komen uit Engeland: men kweekt ze op
groote schaal, want zo zijn zeer gezocht. Iu den
zomer zet men zo in goeden grondzy krijgen er
kracht, en geven in den winter wel drie of vier
bloemen, die ieder anderhalven shilling waard zijn.
Wat kosten de bloemen wol voor een huwe
lijk?
O, wy leveren al van 10 pond af. Dan vullen
wij de altaarvazen en nog e$n kleinigheid, mear
10 pond is niet veelwy verhuren dikwyU voor
een trouwen voor 100 pond aan planten, of meer,
dacht hy; maar al spoedig bleek het hem dat hij
zich vergiste, toen hij zag van welke grootte de
vechtenden waren, 't Was echter onmogelijk in
zulk eene verwarring een hunner in 't bijzonder te
onderscheiden. Eenige der meisjes herkende hij.
Hij trad naar Clara toe, die juist een kloek dorps
meisje met een sneeuwbal wierp en vroeg haar op
strengen toon wat dit alles beteekende. Zij was veel
te opgewonden om op hem te letten, maar ging ge
regeld met laden en afvuren voort.
„Zijn zij mal?" riep hij uit. „Waar is juffrouw
Pettengill?" Nu stortte hy zich in het heetst van
den strijd en riep twee- of driemaal, op den toon
van gezag: „Houdt op, jongens!"
Dit werkte als een tooverslag. De orde was ter
stond hersteld. De jongens hielden als met eenpa
rig goedvinden op.
Bloedende neuzen weiden afgeveegd, petten wei
den opgezocht en terug geëischt, de schooljongens
uit het dorp gingen stilzwijgend over den heuvel
naar huis, terwijl de kostleerlingen naar de school
terug werden gebracht.
Zulk een tooneel was iets ongehoords in de jaar
boeken der Bijzondere Sohool.
Welk eene bijdrage tot de geschiedenis der men-
schelijke hartstochten! Na zulk eene zorgvuldige
opvoeding, na zooveel welmeenende leiding, zulk
een uitmuntend onderricht, zooveel zedelessen, met
het lezen van de keurschriften der Grieksche wijs-
geeren! Eene enkele vonk had het kruitmagazijn
in brand gestoken en de hartstochten waren in volle vlam.
Eenige jaren geleden, toen geheel Europa in een
staat van rust verkeerde, werd ons door de waardige
leden van de vrede-genootschappen medegedeeld dat,
onder den verlichten en christelijken geest der tegen
woordige eeuw, oorlogen voortaan tot de onmoge
lijkheden behoorden.
Het tijdperk van vrede en eendracht was aange
broken en zou altijd voortduren; want mocht er al
eens, door een of ander toeval, eene moeilijkheid
ontstaan, dan zou dit spoedig door minnelijke schik
king kunnen worden uitgemaakt.
Doch juist toen dit hoogst bevredigend oordeel
was uitgesproken, vertoonde zich eerst een donker
wolkje aan de gezichtseinder, dat weldra gevolgd
weid door een hevige strijd, die heel wat bloed en
menschenlevens kostte.
Dat was eene herhaling van het gevecht te Scoten-
skopft. Wie kan zeggen, wanneer strijd en bloed
vergieten voorgoed geëindigd zullen zijn? Al dien
tijd lag cle kleine Bill Holt bewusteloos in de
sneeuw. Hij had veel kans daar te blijven liggen;
want de eigenlijke aanleiding tot het gevecht was
iri de hitte van den strijd geheel vergeten. Petten
gill ontdekte hem, toen hij zich omkeerde om de
achterhoede te doen opmarcheeren nadat het veld
geruimd was. Zonderling genoeg had niemand aan
Bill gedacht.
De schoolmoester nam den knaap, die zeer licht
was, in zijn armen, hy droeg hem in huis, legde
hem in zijn bed, en wendde daarna alle middelen
tot herstel aan, die bij de hand waren.
Spoedig opende Bill de oogen. Eer hij dit deed,
had Pettengill echter gelegenheid op te merken hoe
teêr en zwak hij er uitzag. Zijn gelaat, altyd bleek,
was bepaald lijkkleurig. Zijn oogleden waren gesloten,
en de lange donkere wimpers en wenkbrauwen le
verden een treffend contrast op met de buitengewone
witheid van voorhoofd'en wangen. Niemand kon nu
zeggen, dat hij scheel zag. Zijne trekken waren regel
matig en toen de heer Petengill zich over hem heen
boog, trof hem de bijzondere schoonheid van het
„Ik ben nu wéér wel, ma, huil maar niet," waren
de eerste woorden, die hij met moeite uitbracht.
Kort daarna scheen hij te bespeuren waar hij
was, en beproefde hij op te staan; maar Pettengill
hield hem tegen.
„Gy moet stil blyven liggen, totdat gij beter zijt,"
sprak hij.
„Ik ben wèl genoeg," antwoordde Bill, „en moe
der zal ongerust zijn, als ik langer wegblijf."
„"Wat is er gebeurd?" vroeg de onderwijzer.
„Och, niet veel bijzonders."
„Heeft iemand u bezeerd?"
"Mij? Neen, volstrekt niet."
Bill zou liever gestorven zijn dan te klagen.
Wordt vervolgd
an zetten de kerk van den ingang tot het
altaar vol, mot de mooie palmen die ik u toonen
zél. Maar *y hebben talrijke huwelijken die veel
kostbaarder zijn. By voorbeeld dat van Lord ttose-
berry. Hij trouwde in Maart, en als een compliment
voor den naam, werd het geheele decoratief van
rozen gemaakt. Er waren 12,000 witte rozen noo
dig voor de kerk en het huis. Rondom de tafels,
waar de huwelyksgescbenken geplaatst' worden,-zotten
wy blikken bakken met mos gevuld, waarin de rozen
op artistieke manier waren geschikt. Op den schoor
steen, de kabinetton en overal in de kamer waren
wil te rozen geplaatst; het effect was allerliefst!
Maar hoe kondt ge 12,000 rozen krijgen op
één dag, in Maart?
Als we bot drie of vier dagen vooruit weten,
seinen we Engeland rond en hot vasteland, en kun
nen bijna iedere hoeveelheid krijgen.
Eu is dat alles voor één dag?
Meestal wel, maar wij nemen alles weer mee
eh kunnen er soms nog wat mede doen. Wij ver-
koopen de heel frissche in 't klein, of gebruiken ze
nog eens. Als wij heel veel over. hebben, makén
wij er wel bouquetton van, die wij aau hospitalen
cadeau sturen.
Groote decoratieven zijn zeker heel hoog in
prijs. Ik heb wel eens gehoord van 600 pond aan
rozen voor eene balzaal.
Er is geen grens; wy hebben wel balzalen
gedecoreerd voor 1600 pond (19.200 gulden); het
hangt af van de soorten van bloemen van bet
seizoen en natuurlijk de grootte rau de zalen.
Volgt ge geheel uw fantazie?
Grootendeels; eerst raadplegen we den smaak
van de vrouw des huizes; dan zien wij de kamers
en de kleur van behangsel en ameublement.
En neemt ge dan ook alles den volgenden
dag weer meê?
Alles; behalve een paar bouquetten voor de
vrouw des huizes.
Verkiest men gewoonlijk riekende bloemen.
Het is geen vereisebte, maar soms een aan
trekkelijkheid te meer; behalve voor artisten, waar
van de meeste er op tegen hebben, wanneer zij
moeten zingen of spelen met bloemengeur in de
buurt.
Men seint uit Brussel. De trein welke gisteren
oohtend te 91/, uur run hier neer Namen rertrok,
geraakte buiten het spoor en stiet tegen ren pilaster
van do brug, welke Toorbfl hut station Grotnondaal
ligt, waardoor de brug instortte. De gevolgen
waren verschrikkelijk, De locomotief, een bagage
wagen en vier rjjtuigen vol reizigers werden ver
pletterd. Zoovor tot nu too bekend is, bedraagt het
aantal dooden 14, en is een vijftigtal passagiers
gewond, waarvan velen zeer ernstig. Een hulptrein
met een aantal geneesheeren en de overheid, werd
onmiddellijk van hier naar de plaats des onheils ge-
Zonden. Heeds is oen transport gekwetsten hier
aangekomen. De maatregelen tot hulpverleening wor
den met grooten ijver voortgezet.
De opruiming op hot spoor is tot Maandag ge
staakt, omdat groote blokken metselwerk, van de
brug afkomstig, den doortocht belemmeren; men zal
genoodzaakt zijn ze met behulp van dynamiet te doen
springen.
Te Hoeylaert, een dorp in de nabijheid van do
plaats waar de ramp is voorgevallen, zijn vijftien'
doodelyk gekwetsten aangebracht.
In de gasthuizen hier (Brussel) zyn verscheidene
amputatiën geaohied.
Een onderzoek wordt ingesteld naar de oorzaken
der ramp.
De Fransehe kamer heeft de urgentie voor de
nrrondissementsverkiezing, trouwens op verzoek der
regeering, geweigerd. Volgens het ingediende
ontwerp zal het aantal afgevaardigden niet noemens
waard veranderen: 574, d. i. 10 minder dan thans.
Elk arrondissement van 100,000 aielen en minder
krjjgt édn afgovaardigdo; de grootere voor elke
100.000 zielen of fractie daarvan ééa lid, waartoe
het arrondissement in kiesdistricten wordt verdeeld.
46 departementen behouden hetzelfde aantal afge
vaardigden, 14 krijgen or 1 of meer, 30 verliezen
er 1 of meer. De nieuwe wet zou gelden voor
do volgende algemeen» verkiezingen, terwijl aau-
vulhngs verkiezingen gedurende het mandaat' der
tegenwoordige kamer niet meer zouden plaats hebben.
Op de groote zitting van Donderdag wordt nog
druk nagepleit. De meeste onpartijdige beoor
deelaars zjjn het eens, dat er toen eigenlijk niets
is beslist, maar dat de zaken slepende zyn gehouden.
De verdeeling der stemmen 289 togen 236
over de verschillende groepen, waarvan voor de
regeoring het meeste afhangt, was aldus. De meer
derheid voor de motie van vertrouwen in de regee
ring bestaat uitsluitend uit republikeinen: radicalen,
independente:!, een tleol der opportunisten en Boulan-
gistische republikeinen. Van de 236 leden, die tegen
stemden, behooren 169 tot do rechterzijde, voorts
52 Ferryisten, 4 independenten, den socialist en 14
Boulangisten. De ministers onthielden zich van de
stemming, evenoens 2 leden der rechterzijde, don
Boulangist, 4 socialisten en 24 republikeinen, ge
matigden en radicalen.
De Duitsche Ryksdeg heeft zjjn goedkeuring ge
hecht aan de plannen der regeering tot uitbreiding
der zeemacht. Hiervoor zyn o. a. 4 groote panter-
schepen aangevraagd, die elk, zonder de artillerie,
9.300,000 Mark moeten kosten. Do eerste termijnen
dezer som, ton bedrage van 800,000 Mark, zijn
reeds op do begrooting van 1889 uitgetrokken, zoo
dat zij uu reeds behandel:! moesten worden.
Do liberalen en het centrum achtten de aange
vraagde som te hoog, en meenden, dat de regoering
verstandiger zou handelen, indien zij voorloopig mol
het bouwen van ééa pantserschip begon. Zoowel de
heeren Barth en Richter, als de katholieke baron
Von Gagern verdedigde deze meening, niet alleen
uit zuinigheid, maar ook, omdat het gevaar bèstaat,
dat, indien men vier schepen te gelijk bouwt, deze,
tegen den tijd waarop zij gereed zijn, misschien
reeds weer als verouderd moeten beschouwd worden.
De nationaal-Iiberalen en de conservatieven wilden
daarvan echter niets weten, en zoo werd der regeo
ring zonder beknibbeling toegestaan wat zij vroeg.
Voor de voortzetting dor bespreking over de afschaf
fing der graanrechten, bleef geen tyd meer over,
zoodat de voortzetting van het vooratol der demo
craten tot heden moest worden uitgesteld.
De ministerieels crisis in Servië is nog steeds niet
opgelost. Ofschoon de radioalen by de jongste ver
kiezingen in de Sckuptchina een aanmerkelijke meer
derheid behaalden, blijft toch de heer Christisch
aan het bewind. Koning Milan is zeer tevreden
over de wyze, waarop deze minister regeeit, zoodat
hij zich volstrekt niet haast het bewind aan een
radicaal ministerie op te dragen. Niettemin wordt
toch spoodig de benoeming van een ministerie Bis-
tics of Grnitoh verwacht.
Er zijn feiten, waartegen niet alleen ons gemoed,
maar ook ons verstand in verzet komt, ook al is de
waarheid er van ontwijfelbaar bewezen, zoo geheel
liggen zij buiten de grenzen van datgene wat wij tot
dus ver voor mogelijk hielden, Tot deze feiten be
hoort na al hetgeen tot dus ver ruchtbaar werd over
den kroonprins van Oostenrijk, de vreeselijke ont
hulling, dat by zich met eigen hand om het leven
bracht. i
Het is iets ongehoords, een gebeurtenis, die geheel
op sich zelf staat in de geschiedenis, dat drama het
welk in de schemering van een grauwen wintermor
gen op het eenzame jachtslot Meieriing werd afge
speeld. Zoover onze wetenschap reikt, heeft nog
nooit te voren een kroonprins zelf een einde gemaakt
aan zijn leven. En inderdaad, wat kan het leven grooter
bekoring geven dan het vooruitzicht de hoogste plaats
in het vaderland in te nemen, het uitzicht op macht,
op volle werkzaamheid voor de individueele krachten,
de blyde zekerheid, eens het beste lot te hebben,
dat een mensoh kan beschoren zyn, namelyk geheel
en al te kunnen leven voor het geluk ^van andereu
en daarin zijn eigen geluk te vinden.
De geschiedenis vermeldt, al zijn zij dan ook
zeldzaam, voorbeelden van monarchen, die, ontmoe
digd, teleurgesteld en verbitterd, ten slotte wanhm.
pende aan de uitvoering van hun plannen, met eigen
hand zich schrappen uit de ry der levenden. (Zoo
is het nauwelijks aan twijfel onderhevig dat éulkss
het geval geweest is met een der machtigste auto
craten van BÜe tyden, czaar Nicolaas. Door
den ongelukkïgen afloop van den Krimoorlog ver
pletterd en in zijn trots op onheelbare wijze gewond,
sohijnt hy naar vergif te hebben gegrepen. Een
andere tragedie, die op den troon weid afgespeeld,
leeft nog in de algemeene herinnering voort, zoodat
het nauwelijks noodig is die hier uitdrukkelijk te
vermelden. Van medelijden vervuld, met ontzetting
geslagen, hebben wij allen beleefd, hoe een ongeluk
kig, tot waanzin vervallen vorst, die in den nacht
zijns geestes slechts nog het gevoel van zijn konings
tro ts behouden had, zich zelf van kant maakte, toen
by ook uitwendig afstand moest doen van de macht,
welke hij in den grond der zaak sedert jaren niet
meer had uitgeoefend.
Een erfgenaam van den troon heeft zich nog nooit te
kort gedaan en juist een der meest sympathieke, der
rijkstbegaafde en hoogstontwikkelde naturen, die het
lot ooit op zulk oen plaats heeft gesteld, moet zoo
ver zijn gekomen. Kroonprins Rudolf was de trots,
de vreugde, de hoop der volken, welke hy eens zou
beheerschen; dat hy zulks was, maakte de vreugde,
den trots, de hoop uit van zijn eigen leven, en hij
zon zoo ver gekomen zijn, dat hij zijn eigen hoop
en de hoop van anderen door een dnik zijner vin-
gera op den haan van een revolver vernietigde?
Kroonprins Rudolf was, daarin stemmen alle bericht
ten overeen, niet alleen eerzuchtig, zooals elk man
van ernstig streven en hooge roeping is, maar in den
volsten zin des woords vervuld van brandende eer
zucht, dorstend naar liefde en waardeering, vol on
stuimig verlangen, om elk jaar, eiken dag zijns levens
te kenmerken door een daad, die zijn naam tot eer
zou strekken, en hij zou het van zich zeiven hebben
kunnen verkrijgen, om zijn schitterend, aan de ver
wezenlijking der edelste idealen gewijd leven zulk
een donker slot te geven? Hij was de lieveling
zyner ouders, de trots en de vreugde van alle wei-
denkenden m zijn land; hem was elk geluk deT
aarde beschoren, ook dat anders weinig mannen uit
zyn sfeer ten deel valt, het geluk zich zijne levens
gezellin gekozen te hebben naar de uitspraak van
zyn hart; hij was jong, talentvol en mocht zijne rijke
krachten, alleen de eigenlijke regeeringszaken uitge
zonderd, gebruiken op alle mogelijke wijzen, naar
hem zelf lustte. Indien ooit alle voorwaarden van
geluk bij een mensch vereenigd waren, dan was dit
by hem het geval, en hy, juist hij zou hebben be
sloten, dit leven weg te werpen als een waardelooze
bezitting?
Men kan het zich niet voorstellen, zeggen wij, en
als men het gevat heeft en vraagt men naar de
oorzaken, dan zijn er geen, als men alleen denkt
aan het psychische leven. Het is niet alleen een
troost voor allen, die voor hem liefde en sympathie
gevoelden wegens zijne daden en gevoelens, het is
ook de eenig mogelijke verklaring als het officieele
bericht spreekt van een „oogenblikkelijke verstands
verbijstering" en daaraan toevoegt, dat de ziekelyke
toestanden sedert een ongelukkïgen val van het paard
aanmerkelijk zijn toegenomen. Neen, alle kenteeke
nen, waarin men anders bij de beoordeeling van
raenschen gelooft en gelooven kan, kunnen niet be
driegenDeze geest, die het licht liefhad, was
helder, dit hart, dat klopte voor al wat groot en
edel is, was vol gezond gevoel, maar het lichaam
was, ondanks den ulterlijken schijn van gezondheid,
ziek; deze ziekte had invloed op den geest, lang
zamerhand, zachtkens, verraderlijk. Het ongelukkige
geneesmiddel, waarnaar de zieke greep, om zijne
pijnen te lenigen, de morphine, verzwakte steeds
meer den anders zoo vasten en helderen wil, tot
eindelijk een oogenblikkelijke, bijzonder hevig op
tredende pijn, een waanzinnig denkbeeld voldoende
waren om het ontzettende tot daad te doen worden.
Kroonprins Rudolf heeft nooit een bijzonder sterk en
krachtig gestel gehad en zijne opvoeding heeft er veel
toe bijgedragen om een zekeren aanslag tot prikkelbaar
heid, tot zenuwachtigheid, die zich van den beginne af
bij het kind vertoonde doch door de gelukkige be
handeling vau zijn eerste gouvernante, barones
Charlotte von Welden, bijna overwonnen was, te
doen toenemen. Jegens haar koesterde de prins
steeds de warmste dankbaarheid. Aan den opvoeder,
die nu volgde, generaal-majoor Graaf Leopold
Gondrecourt daarentegen kon hij, die anders gaarne
en gemakkelijk vergaf, in zijne latere levensjaren
niet denken zonder een opwelling van toom en wrok.
Graaf Gondrecourt meende -het zeker goed, hij
was een trouw dienaar zijns keizers, maar dat aan
een kind, al moet het eens de vorst van een machtig
ryk worden, de noodige tijd tot slaap en ontspan
ning moet gegund woeden, was hem niet duidelijk.
De knaap deed zijn plicht, hij leerde wat hem be
volen was, ofschoon het verbazend veel was, door
liep alle militaire exercitiën, al kon hy nauwelijks
meer van vermoeienis op de been blijven, maar in
iün gemoed schoot langzamerhand de haat wortel
te^en zijn al te harden leermeester; hij werd steeds
bteeker, teerder en opgewondener, ten slotte kwam
iiet tot onaangename tooneelen en een dezer standjes
leidde, helaas, zooals thans blijkt, al te laat tot
ontslag van den ongeschikten mentor. Graaf Latour,
de volgende gouverneur, zag dadelijk in, dat hier
veel was goed te maken en wijdde zich met tact en
verstand aan zijne taak. Dat nu de prins een op-
uoeder tegenover zich had, die hem met liefde en
tegelijk met vastheid behandelde, was op zioh zelf
een geluk, maar waaraan het nerveus geworden kind
het meest behoefte had, zooveel mogelijk ontspanning
en zoo weinig mogelijk geestelijke bezigheid, kon
ook Graaf Latour hem niet geven, omdat dit met
zijn plicht in stryd was. Ieder kroonprins moet veel
leeren, de kroonprins van Oostenryk, wegens de vele
talen van zijn polyglottisch ryk, nog veel meer dan
ieder ander. Er was nu geen tijd meer te verliezen,
de prins moest in alle vakken opgeleid worden, maar
zijne gezondheid werd daardoor niet gesterkt en zijn
zenuwachtig gestel kwam steeds meer aan den dag.
Twee omstandigheden waren het, die zulks verbloem
den en aldus de voortzetting der bovenmatige gees
tesinspanning mogelijk maakten; ten eerste de groote
persoonlijke beminnelijkheid van den knaap en jon
geling, ten ander zijne buitengewone talenten, welke
maakten dat de enorme, hem opgelegde last hem
schynbaar niet al te zwaar viel. Maar hij zelf placht
