Boitenlaoüsch Overzicht.
INQEZOMDEN.
Door partij was o. a. opgeworpen de disqoalifi-
oatoire exceptie.
De vroegere kerkvoogden en de notabelen, op
één na, waren verklaard niet meer lid te zjjn der
Hervormde Bemeente. Zoowel de kerkvoogden als
de notabelen hadden dus hun hoedanigheid verloren.
Nu was er wel beweerd, dat dit daarom niet het
geval was, omdat de kerkvoogden wel uit de leden
moesten gekozen worden maar er geen bepaling
was te vinden, dat zg, eenmaal kerkvoogden zijnde
ook lid moesten blijven, qui de uno dicit de altero
negat maar vooreerst is de toepassing van deze
spreuk altijd gevaarlijk, en bovendien: zal eenig
verstandig mensch willen beweren, dat daar, waar
de voorzitter der Tweede Kamer uit de leden moet
gekozen worden, en er ook niet is voorgeschreven
dat hg lid van die Kamer moet blijven, wanneer
hij om een of andere reden zijn lidmaatschap van
de Kamer verliest, toch den presidialen zetel zon
kunnen innemen? Het is hier hetzelfde geval.
Bovendien zegt men, dat de notabelen geen lid van
de gemeente behoeven te zjjn. Op die wijze zouden
er kerkvoogden kunnen komen die geen lid waren,
gekozen door notabelen, die geen lid van de gemeonte
waren. Een dergelijke leer toepassende op het
reglement van orde voor advocaten zou bjj voorbeeld
voor Den Haag een bureau van consultatie kunnen
worden samengesteld van advocaten die te Groningen
woonden.
Nu door de afwezigheid van kerkvoogden en
notabelen het beheer der gemeente braak lag, was
het eenige lichaam aangewezen om orde op de zaken
te stellen de commissie uit het klassikaal bestuur,
doende wat des kerkeraads is. Aan al diegenen die
lidmaten der Hervormde Gemeente te Maassluis waren,
is een circulaire gezonden met verzoek te willen
opgeven of zij wenschten te blij ven behooren tot
die gemeente. Velen deden het, anderen niet.
Volgens die opgaven nu werd de stemmingslijst
vastgesteld en heeft deze ten allen overvloede ter
visie gelegen. Zóó werden de nieuwe notabelen,
en door dezen de kerkvoogden gekozen.
De procureur-generaal zal den 27sten Mei in
deze zaak conclusie nemen.
Do laatste nieuwigheid op het gebied der voetbe-
kleeding zjjn de door de Pnrjjsche schoenmakers
ter tentoonstelling ingezonden heldergrijze schoenen,
eene mode, die voor dun zomer als het non plus
ultra van, voornaamheid verklaard is. In aanmer
king nemende, dat zwarte schoenen dadelijk door
stof hun fraai uiterlijk verliezen, is men tot de grijze
kleur gekomen. De grijze schoenen voor de heeren
worden van leor gemaakt, die voor de dames, van
zijde of fijne wollen stof. De hakken zgn rondom
met kleine zilveren spjjkertjes beslagen. Het eerste
paar dezer schoenen werd aan madame Carnot aan
geboden. Deze heeft zich bereid verklaard, den ge-
heelen zomer voor de nieuwe mode in den vollen
zin van 't woord jein zu treten.»
Ofschoon nog niet uit alle districten de uitslag
der Staten-verkiezing bekend is, en in verschillende
districten nog herstemmingen moeten plaats hebben,
is thans reeds te verklaren, dat hoewel de liberalen
eenige nederlagen geleden hebben, van eene omzet
ting van de Eerste Kamer vooreerst geen sprake, is.
Van de Staten van Noord-Holland waren 31
liberalen en 5 anti-liberalen aan de beurt van af-
»Het spel is zijn hartstocht, als jonkman was hij
er reeds aan verslaafd. Het bevreemdt mij dat ge
niet weet hoe hij nu zoo'n weelderig leven kan voe
ren. Hij is de voogd van zijn nicht, de dochter van
zgn overleden broeder, die van moederszijde een groot
vermogen heeft geërfd, men spreekt van een millioen
pond sterling. Hij kan natuurljjk over de renten
beschikken om haar een opvoeding volgens haar stand
te geven."
Maar die inkomsten houden toch voor hem op,
zoodra het meisje mondig wordt?"
„Ik weet daar het juiste tijdstip niet van, maar
men moet afwachten, hoe hij zich dan verder door
het leven zal slaan; voorloopig schijnt hij er nog
geen rekening mee te houden.
Lord Norman, die zijn plaats genomen had aan
een tafel meer in het midden der zaal, stond thans
op om zich aan zijn andere gasten te wijden en zoo
verstomde het gesprek. De heer des huizes bleef
echter slechts korten tijd in den kring der bejaarde
heeren, hg trad de balzaal binnen. Daar namen
eenige dames hem dadelijk in beslag en maakten
hem haar compliment over zijn prachtig ingerichte
woning en over het heerlijke feest, waarop hij ant
woordde met de gevatheid, aan een man van de
wereld eigen'. Hg kon zich een poos lang niet los
maken van die babbelende schare, hoewel hg zich
geweld moest aandoen om het gesprek gaande te
houden, daar een zaak van belang zijn gedachtes
bezig nield. Eindelijk liet men hem los en hij ver*
treding. Bij de verkiezing van Dinsdag zjjn er inge-
bracht 27 liberalen en 4 anti-liberalen. Te Amster
dam zgn, ook bij zeer matige opkomst, de verbonden
clericalen en radioalen weder op verre na niet op
gewassen gebleken tegen de liberalen, als deze één
lijn trekken, zooals gelukkig het geval was.
Herstemmingen moeten nog plaats hebben: te
Haarlet* tusschen twee der drie aftredende liberalen
en hunne anti-revolutionnaire tegenstanders. Bjj
goede opkomst der kieters is in dat district de
overwinning aan de liberalen verzekerd. Bg de
herstemming van het district N-Amtd, tusschen
een liberaal en een katholiek, is aan laatstgenoemde,
indien de anti-revolutionnairen hein steunen, de zege
gewaarborgd. In het district hoorn komen twee
liberalen met elkaar in herstemming. In het district
Enkhuwen moet een herstemming plaats hebben tus
schen een anti-revolutionnair en een ultramontaan.
De stembussen van het district Helder zijn eerst he
den geopend. Daar is, zooals te verwachten was,
de aftredende liberaal herkozen, en behoudt de libe
rale partij ook in Haarlem de overhand, dan is in
de Staten van Noord-Holland slechts één zetel door
ons verloren.
De Staten van Gelderland bestonden vóór de
verkiezingen uit 29 liberalen, 14 anti-revolutionairen,
17 katholieken en 2 leden wier politieke kleur niet
scherp is afgeteekend. Laatstgenoemden (de heeren
Kolff en Van Brakel) gingen evenals de anti-revo
lutionnaire leden, de heeren Engelberts, Van Was-
senaer, en Van Borssele en de katholieken Van
Voorst tot Voorst en Vonk de Both met de liberalen
mede in het afkeurend votum over de door minister
Mackay ontworpen kiestabel. 11 liberalen en 20 anti
liberalen waren bij de periodieke verkiezing aan de
beurt van aftreding. De liberalen hebben 9 zetels
behouden, 19 zijn door de anti-revolutionairen inge
nomen, 9 door ultramontanen terwijl eender „halven"
de heer Kolff, herkozen is. Herstemming moet er
verder plaats hebben tusschen een liberaal, aftredend
lid, en een anti-revolutionair in het district Gelder-
maken, tusschen een anti-revolutionnair en een ka
tholiek in het district EUt en tusschen twee anti-
revolutionnairen in Eede (jhr. A. W. van Borssele en
P. Roodhujjzen). De heeren Van Voorst en Vonk
de Both hadden verzooht niet weder in aanmerking
te komen.
Valt de verkiezing te Geldermaken in het voor
deel der liberale partij uit, dan zullen de Staten
van Gelderland samengesteld zijn uit 28 liberalen,
2 „halven" en 32 antiliberalen. In Gelderland zijn
dus de Staten „om".
In de Staten van Zuid^Holland doet zich dezelfde
moeielijkheid voor als in die van Gelderland. En
kele leden hebben nartiolijk een minder scherp ge-
teekende politieke kleur. Bekent men echter de
leden die tegen de provinciale kiestabel hebben ge
stemd tot de liberalen, dan stonden vóór de verkie
zingen 57 liberalen tegenover 23 anti-liberalen,
waarvan een achttal Katholieken. Voor 41 zetels
(40 voor de periodieke ^aftreding en één bqjtengewone
aftreding in Dordrecht) .moest Dinsdag gestemd wor
den. 26 waren daarvan in handen der liberale partij,
15 waren door clericale afgevaardigden bezet. De
verkiezingen hebben reeds 24 zetels aan de liberale
partij verzekerd en 14 aan de anti-liberalen; nog
voor drie zetels moeten herstemming plaats hebben
tusschen liberalen en anti-liberalen n.l. te Zoetermeer
vóór één plaats, te 't-Gravenhage voor 2 zetels. Bij
beide herstemmingen kunnen de liberalen, indien zij
volgde zijn gang door de zaal. Daarbij had hg een
bepaald doel. Aan de zijde van de oraqjerie had hg
den advocaat Carringshliff ontdekt in een halfdon-
keren hoek. Misschien in de hoop, dat de advocaat
op den feestavond nog niet uit Worcestershire zou
teruggekomen zijn, had de Lord hem met een uit-
noodiging vereerd. Eindelijk stond hij voor den ad
vocaat, slechts weinige schreden van den ingang der
oranjerie.
„Verheugd u hier te zien, mjjnheer Carringshliff!"
sjirak de Lord. „Ik vreesde reeds, dat ge niet in
tijds terug zoudt zgn om volgens mijne wenschen
aan dit feestje te kunnen deelnemen."
„Nogtans ben ik hier, mylord! Het is heden
de vijfde dag sedert ik Londen verliet en die
tijd was voldoende om mijn zaken ten einde te
brengen."
„Het is hier onverdraaglijk heet, willen wij een
oogenblik in de oranjerie gaan?"
„Zooals Uwe Lordschap belieft," antwoordde Car
ringshliff en volgde zijn gastheer.
Als de Lord voornemens was geweest in de oran
jerie eenige vertrouwelijke woorden met den advocaat
te_ wisselen over den uitslag van zgn reis, dan werd
hg zeer teleurgesteld. Tusschen de slanke pilaren
door zag hij prachtige costumes schitteren en daarbij
hoorde hij twee vrouwenstemmen, die een gesprek
voerden. Hg vatte den advocaat bij den arm en
trok hem in eene nis nabjj de deur, waar zg achter
de dichte rijen bladplanten voor de blikken der aan-
al hunne krachten inspannen, de overwinning beha
len. In dat geval zullen de liberalen één zetel iil
de Staten gewonnen hebben.
In de Staten van Zeeland was de verhouding tot
nogtoe 28 lib. tegenover 14 clericalen. De verkiezing
heeft haar veranderd in 26 lib. tegenover 16 cleri
calen. In plaats van 2 liberalen en 2 anti-revolu
tionnairen, die tot nog toe voor Goe» zitting hadden,
heeft dit district thans 4 anti-revolutionnairen afge
vaardigd. Dus sleohts twee zetels verloren.
Van de 41 leden der Staten van Utrecht waren
er 16 liberaal, 24 clericaaal, terwijl 2 geen bepaalde
staatkundige kleur hadden. Van de 21 leden, die
moesten aftroden, waren er 9 liberaal en 12 anti
liberaal. In het district Utrecht hebben de liberalen
de overwinning kunnen behalen; 6 vrijzinnige aftre
dende leden zijn gekozen met een candidaat van
„Eendracht maakt Macht" (den heer Van Weede
van Dijkveld); wijders zijn 13 anti-liberalen gekozen,
en moet in het district Breukelen een herstemming
plaats hebben tusschen twee liberalen. De Staten van
Utrecht hebben dan thans, indien men den heer Van
Weede voegt bg de twee andere leden, die noch tot
de linker-, noch tot de rechterzijde behooren, uit 13
liberalen, 25 clericalen en 3 onzijdigen.
In de Staten van Friesland hadden vóór dé ver
kiezingen zitting 36 liberalen, 12 anti-revolution
nairen en 2 katholieken. Hiervan moesten aftreden
17 lib. en 8 clericalen. Daar ons op dit oogenblik
de uilslag van de districten Dokkutn en Sneek nog
niet bekend is, zullen we ons omtrent de vermoede
lijke samenstelling der Staten niet aan voorspellin
gen wagen.
Tot nog toe weet men, dat het district Leeuxarde»
vijf liberalen herkozen heeft en Heerenteen vier (her
stemming tusschen een libéraal en een anti-revo
lutionnair), terwijl in het district Eraneker herstem
ming moet plaats hebben tusschen de vijf vrijzinnige
aftredende leden en vijf clericalen.
De Staten van Ovebijsel werden gevormd door
32 liberalen en 15 clericalen. Van de 24 aftredende
leden waren er 16 liberaal en 8 clericaal; de ver
kiezingen hebben den liberalen reeds één zetel ge
kost: er zijn 13 liberalen en 9 anti-Mberalen geko
zen; in Almeloo moet een herstemming tusschen
een liberaal en een clericaal, in Ommen tusschen
twee liberalen plaats hebben. Behalen de vrijzinnigen
in eerstgenoemd district de meerderheid, dan zullen
in de Staten zitting hebben 31 liberalen en 16 anti
liberalen.
De Staten van Groninoen bestonden uit 45 libe
ralen. Daar nog enkele herstemmingen moeten plaat»
hebben, is het onzeker of niet eenige anti-liberalen
er zitting in zullen nemen, doch de vrijzinnige rich
ting blijft in ieder geval door een overgroote meer
derheid vertegenwoordigd.
In de Staten van Noord-Brabant zaten tot nog
toe een tweetal liberalen, door het district Hemden
afgevaardigd. De verkiezing van 14 Mei heeft één er
van reeds doen vervangen dooreen ultramontaan, terwijl
de tweede met een katholiek in herstemming komt.
De Staten van Drente noch die van Limburo zijn
ten opzichte van partijverhoudingen gewijzigd. Eerst-
genoemden bestonden uit liberalen en slechts libe
ralen zijn Dinsdag gekozen. De Staten van Limburg
zgn even eenstemmig ultramontaansch gebleven als
zg waren. {hand.)
Uit Londen wordt van den 9en dezer geschreven;
In den koninklijken schouwburg te Cork werd gistere,,
wezigen verborgen waren. Zij konden alles hooien,
wat er gesproken werd.
„Ten tijde van den overleden Lord, die deze be
zitting aankocht, was alles hier veel eenvoudiger
ingericht dan nu," sprak de eene dame, welke Lord
Norman dadelijk aan de stem herkende als Miss
Arabella Grey, de jongste zuster van zijn overleden
vrouw. „Ik sta waarlijk verbaasd, hoe bevallig Lord
Norman hier alles heeft laten inrichten. Van onds
had hij veel neiging om op weelderigen vget te le
ven, maar toen zgn vrouw nog leefde, waren zijn
middelen niet voldoende om naar zijn wenschen te
kunnen optreden. Nooit zag ik prachtiger palmboo-
men dan hier, zelfs te Windsor niet. En hoe schit
terend is het geheele feest! De Lord is werkelgk
een gastheer, die de kunst verstaat, reed» vooruit
zelfs den geringsten wensch zijner gaston te vervul
len. Wjj bevinden ons echter niet in zijn eigendom,
dit huis behoort aan zijn pupil. Hoe vindt gij het
meisje, mijn waarde?"
„O, het is een verrukkelijk schepsel, ia schoon
heid overtreft zij alle anderen in de zaal. Wat een
lief gezicht, wat fraaie hals on armen! En een
houding als een koningin!"
„Ge zult goed handelen, mijn waarde, als ge zulke
uitdrukkingen van gloeiende bewondering aan uw
zoon overlaat. Van de zijde der heeren is zij zulk
een opmerkzaamheid wel waard, want zij brengt haar
man eenmaal de kleinigheid van een millioen pond
sterling aan.» Wordt vervolgd.)
een politijk spektakelstuk The Eenian opgevoerd, dat
door zokeren O'Grady is vervaardigd. De schrjjver
■peelt in het stuk de hoofdrol. In een tooneel treedt
O'Grady op als aanvoerder van een troep Feniert,
die hg bezig is te drillen. Het orkest speelt daarbij
het Iersche volkslied„God save Ireland". Een
Engelsch officier in een der loges vond hierin aan
leiding, zjjn ongenoegen door sissen en fluiten te
kennen te geven. O'Gardy sprong terstond naar het
voetlicht en verlangde den man te zien, die het
Iersche volkslied uitfloot en zoo spoedig hg den offi
cier gewaar werd, stormde hij, zijn tooneelzwaard
trekkend, als oen razende op den rustverstoorder los.
1 Eenige vrienden trachtten den vertoornden man te-
rag te houden, maar voor het tot een handgemeen
kwam, verscheen de politie reeds ter plaatse, die den
Engelschen officier, zonder verdere plichtplegingen,
uit den schouwburg zette.
Het PM» van Juetitie vindt in de mededeeling
in het verslag van het genootschap tot zedelijke
verbetering van gevangenen, dat slechts ruim 2000
personen hnn bijdragen aan het genootschap schen
ken en dat het ledental eer af- dan toeneemt, aan
leiding tot de opmerking, dat dit feiten zjjn van
hoogst bedroevenden aard. De taak, die het genoot
schap te vervullen heeft, is veelomvattend en belang
rijk tevens. Wjj weten het allen, hoe moeiljjk het
is voor den ontslagen gevangene zich een plaats in
de maatschappij te heroveren, hoe de ondergane
straf hem bg elke schrede achtervolgt, hoeveel recht
matig wantrouwen en verklaarbaar vooroordeel bg
heeft te overwinnen, eer hem wederom wordt toege
staan op fatsoenlijke wijze zjjn brood te verdienen.
Op dien moeiljjken weg wenscht het genootschap
den vrjjgelalen veroordeelde te ondersteunen, ten
einde op die wjjze te voorkomen, dat straks armoede
en ellende hem opnieuw een misdadiger doen wor
den. Deze arbeid is niet alleen een hoogste mensch-
lievende, maar hjj is tevens in elk opzicht in hot
belang der geheele maatschappij. Wie gevoelt niet,
hoezeer de maatschappij half en gebrekkig werk
verriClit, als zjj haar beschermomle hand niet uit
strekt over den man, dien zij, na korter of langer
verbljjf in de gevangenis, aan de vrjjheid teruggeeft;
wie beseft niet, dat elk gevangenisstelsel onvolkomen
bljjkt, waaraan zich niet een afdoende zorg voorden
ontslagen gevangene aansluit Zonder die zorg voedt
de gevangenis dikwerk slechts voor de gevangenis
op en flMHfkanker der recidieve met vrucht wil
bestrijdei^HPRtot arbeidsterrein het veld te kiezon,
waarop hef genoemde genootschap werkt. Kan dat
genootschap echter zjjn taak volbrengen hij den ge
ringen steun dien bet vindt Ongetwijfeld nietzjjn
bestuurders zullen de eersten zjjn om het te erken
nen. Daarin noet verbetering komen. Ieder, die de
geringe bjjdrage van slechts 2.60, welke wordt
gevraagd lean betalen, is verplicht èn uit mensch-
lievendbeid jegens ongelukkige natuurgenooten èn
uit welbegrepen eigenbelang, die bjjdrage aan de
voreeniging te schenken. En dan mag daarbjj de
vraag worden gesteld, of het geen staatsroeping zou
zijn aan het Genootschap eene ruime bijdrage uit
de staatskas te schenken. Bestrijding van de misdaad
en daartoe strekt de werkzaamheid van het genoot
schap ongetwjjfeld is staatstaak bovenal, en daar
om verdient de zooeven gestelde vraag ernstige
overweging.
Maar tevens komt het aan het P. v. J. voor, dat
de weinigo sympathie, die het genootschap vindt,
voor een deel kan verklaard worden uit zjjn inwen
dige organisatie, speciaal uit die der afdeelingon.
Voorzoover bekend, heeft er nooit een vergadering
der afdeelingen plaatsde besturen vullen zichzelf
aan en benoemen de afgevaardigden een gewoon
lid heeft nietden minsten invloed op den gangder zaken
Zulk een organisatie schjjnt eer t'huis te hooren
in vorige eeuwen dan in de onze, waarin ieder
burger wordt erkend in het bestuur van den Staat,
welk beginsel meebrengt, dat ook bjj particuliere
vereenigingen ieder lid zjjn stem kunne doen hooren.
De belangstelling vermindert, wanneer alles buiten
ons omgaat. Zjj wordt verhoogd, wanneer men
mede wordt geraadpleegd over de wjjze van optre
den der vereeniging, waarvoor men bjjdraagt. En
dit geldt te meer, waar bjj deze Vereeniging hoogst
belangrjjke algemeene vraagstukken kunnen ter
sprake komen, waaromtrent in goregeld gehouden
afdeelingsvergaderingen het licht, dat eene derge
lijke discussie schenkt, kon opgaan. Het P. o. J.
vraagt daarom aan hen, in wier handen thans het
lot van het genootschap ligt, om een nie«we staats
regeling, die misschien zal kunnen bjjdragen om aan
het genootschap de algemeene medeworking te ver
zekeren, waarop het door zjjn edel en nuttig streven
zoo ten volle aanspraak heeft.
De te Ruhrort liggende schippers zjjn overeen
gekomen, voortaan geen inladegeld meer te betalen.
De afschaffing van dit oude gebruik is reeds te
verscheidene malen voorgesteld en besproken, thans
achten de schippers de gelegenheid gunstig om zich
van deze belasting te bevrjjden.
De werkstaking in de kolenmijnen. Onophoudelijk
stapt de gevreesde spook „werkstaking" voorwaarts
door het geheele Ruhr'ache en Westfal'sche kolen-
district. Gisteren hebben ook de mjjnen die reeds
de eischen der werklieden hadden bewilligd, het
werk moeten staken, terwjjl de werklieden verklaren,
niet eerder den arbeid te zullen hervatten dan nadat
het geljjke recht in alle mjjnen is bewilligd. Het
aantal der werkstakers becjjfert zich op ruim 100000
In plaats van de gewone productie van 10000
dubbele wagons kolen per dag, worden heden nog
slechts 5 a 600 wagons per dag uit de groeven ge
leverd en belgische, englische, silezische en andere
vreemde kolen worden met eene vracht van 150 tot
180 Mark per wagon naar Wrstfalen geleverd. De
fabrieken hebben reeds meer dan 30000 werklieden
wegens gebrek aan kolen moeten ontslaan. Heden
werden hier aan de Ruhr reeds kolen tegen 200 Mark
per wagon 20 Gulden per kar uit de haven
magazijnen geleverd en zelfs tot dezen prjjs is het
moeielijk nog enkele wagons te krijgen, want meer
en meer wordt het bjj de binnenlandsche fabrieken
bekend, dat Ruhrort en Duisburg nog de eenige
plaatsen zjjn, waar kolen voorradig zjjn. De ad
ministraties der kolenmijuen willen wel thans aai
de eischen der werklieden ietwat toe geven, maar
hun voorstel is niet van dien aard, dat de werklieden
daarmede genoegen nemen. De Regeering doet in
middels haar best, om de mjjnen onvoorwaardeljjk
toegeven te bewegen, ten einde een oproer te voor
komen en gelukkig stellen de werklieden ook nog al
vertrouwen in de bemiddeling der Regeering, die in
beginsel op hunne zjjde staat. Het verbod van
kolon-uitvoer over do grenzen, hoewel voor de spoor-
zendingen reeds Zaterdag avond in kracht getreden,
is voor de havens van Rurhrort en Duisburg op dit
oogenblik nog niot gepubliceerd. De toestand is
ernstig, zeer ernstig! Reeds hebben bloedige bot
singen tusschen de militairen en de werklieden plans
gehad. De hemel behoede -ons voor het ergste.
Heden heeft eene arbeids-depntatie audiëntie bjj den
Keizer. (Scheepvaart Ct.)
Van de werkstaking in WestfUen komen gunstiger
berichten. Althans er moet JWnig uitzicht zjjn, dat
binnen eon niet al te lang tijdsverloop eene schik
king gevondon zal worden, Men heeft de eerste
stappen te danken aan Dt Hmnmacher, afgevaar
digde en. voorzitter van de vereeniging der mijn
eigenaren, welke met de commissie der werklieden,
na hun bezoek bjj den Keizer, heeft geconfereerd
en den grondslag gelegd heeft tot een overeenkomst.
Drie gedeputeerden der eigenaren zjjn daarover nu
aan het beraadslagen met den heer Hammacher.
Het voornaamste hiervan is, dat voortaan de da-
gelijksche normale arbeidstijd acht uren bedraagt,
en slechts in zeer dringende gevallen mag er langer
worden gewerkt, maar dan moet telkens van te vo
ren tusschen het bestuur en de mijn en eene com
missie uit de arbeiders van'die mijn dienaangaande
een overeenkomst worden getroffen. Deze commissie
zal ieder jaar gekozen worden door de mijnwerkers,
die ouder zjjn dan 25 jaren. Verder zal geen der
werkstakenden wegens de tegenwoordige werkstaking
later ontslagen worden. Ten opzichte van loonsver-
hooging werden geen bepaalde eischen gesteld, maar
slechts de hoop op verhooging geuit, naar evenre
digheid van de gestegen prjjzen der kolen.
liet is te hopen, dat ook deze beraadslagingen
aan de verwachting zullen beantwoorden en daar
door spoedig een einde moge komen aan den be-
treuronewaardigen strijd, welke voor de beide twis
tende partjjen even nadeelig is als voor de geheele
Duitsche nijverheid, welke zonder steenkolen haar
arbeid niet kan voortzetten.
De mjjnwerkersdeputatie te Berljjn heeft zoowel
op de audiëntie bjj den Keizer als bij de bespro
kingen met leden van den Rjjksdag er nadruk op
gelegd, dat de regeling van den werktijd en het
afschaffen van hot overwerk in de eerste plaats in
aanmerking komen en eerst daarna do loonsver-
hooging. Men kan daaruit opmaken, dat de arbeiders
indordaad ernstige grieven hebben tegen de regoling
van het werk. Ook staan de arbeiders er op,^ dat er
onderhandelingen zullen worden gevoerd vóór de
hervatting van den arbeid. De arbeiders willen
daarmede hun recht als handelende partjj zien erkend.
Over 't geheel merkt men bjj deze werkstaking
op, hoezeer de positie der werklieden in vergelijking
van vroeger verbeterd is. Evenals onlangs met de
werkstaking van de tramkoetsiers te Weenen is de
openbare meening op de hand der werkstakers,
terwjjl de ontvangst van de deputatie door den
Keizer, de besproking der zaak van de deputatie
met verschillende Rjjksafgevaardigden de arbeiders
in een geheel andere sociale positie brengt.
'Terwjjl er dus gegronde hoop is dat de werksta-
lring in Weetfalen eindigen zal, heeft de werkstaking
in de mjjnen van Opper-Silezië een veel erger ka-
raktor. In Westfalen is geen mijn vernield, maar in
Opper-Silezië hebben de werkstakers reeds verschei
dene schachten verwoest. Ook pleegden zjj geweld
dadigheden tegen de mijnbeambten die de mjjuwer-
ken verdedigen wilden. Men vreest er eene werkstaking
van 20,000 werklieden, ofschoon verscheidene direc
teuren terstond hoogere loonen beloofd hebben. De
werklieden verlangen een werktijd, in plaats van tien
uren, als tot dusver, van acht uren. Tengevolge van
de gewelddadige uitspattingen zijn sterke afdeelingen
militaire macht derwaarts gezonden. De werksta
kenden beletten zelfs bjj sommige mijnen, dat do
paarden gevoed worden, welke zich onder den grond
bevinden, en waarvan er in eenige mijnen meer dan
60 zjjn. Zjj bedreigen de gebouwen, waarin de
stoommachines zijn, enz.
Naar men zegt, zjjn de aanstokers der werkstaking
in Opper-Silezië, Silezische mijnwerkers, die uit West-
falen zijn weggegaan. Ook eischen de werkstakenden
hier, (jat hun niet meer het lidmaatschap van sommige
vereenigingen zal verboden worden. Men zegt, dat
dit vereenigingen van een socialistisch karakter zijn.
Ook moet een sociaal-democratische afgevaardigde
in den Rijksdag, Kuehn, daar eene vergadering met
werkstakenden hebben gehouden. Wegens geweld
dadigheden zijn er ongeveer zeventig personen reeds
gevangen genomen, maar tot dusver hadden er geen
bloedige botsingen met de militaire macht plaats.
Veeleer schijnt de openbare rust verzekerd.
Ig de steenkolenmjjnen van Saksen verlangen de
werklieden ook hooger loon, en daar zijn eveneens
vele socialistische elementen. Daar het spoorwegver
keer gedeeltelijk stil staat, worden de spoorwegbe
ambten in die districten gebruikt om de politie te
helpen.
Men schat het aantal van alle werklieden in Duitsch-
land, die thans door dg werkstakingen zonder werk
zijn, op 236,000. Naar de mijndistricten zijn ge
heime agenten van politie gezonden om na te gaan
of er ook buitenlandsche opstekers schuilen.
De Dnitsche liberale partjj in Oostenrjjk vierde
een dubbel feest, Eerst herdacht zjj het twintig
jarig bestaan der liberale schoolwet, en daarna wqrd
feest gevierd tor eere van den heer Von Schmerling,
„de vader der Oostenrjjksche grondwet," die 60
jaren in den Staatsdienst werkzaam is geweest.
Voor 1 Juli zal in de Spaansche Cortes de be
grooting in behandeling komen. Men verwacht, dat
daardoor geen bijzonder heftige discussies zullen wor
den uitgelokt.
De kamer zal niet uiteengaan alvorens over het
wetsontwerp tot invoering van het algemeen stem
recht te hebben beraadslaagd. Nadat over deze her
vorming is beslist zal het ministerie-Sagasta zich
met de hervormingen, betreffende het leger en do
stoffeljjke belangen des lands bezighouden, ten einde
zoodoende alle partjjen tevreden to stellen.
De verslagen lietreffende den toestand van den
landbouw in de Vereenigde- Staten bKjven gunstig. Do
met graan bebouwde oppervlakte is 25 pCt. grooter,
dan in het vorige jaar. In Jowa en Kansas belooft
de wintertarwe den besten oogst, die in de laatste
6 jaren gekend is, en in de westelijke staten,zal de
oogst voortreffelijk zijn.
Geachte Heer Redacteur/
De dagbladen zijn vol van het „oproer" in onze
goede stad. De „Rotterdammer" doet zijn best om
de zaak voor te stellen alsof alleen de petroleum
en het geweervuur nog mankeerden om, met barri
caden, een toonbeeld van burgeroorlog te geven, de
Nieuwe Gouwenaar is niet zoo verhit en heeft bljjk-
baar moer opstootjes bjjgewoond, doch schenkt weer
te weinig aandacht aan de treurige gebeurtenis. Uw
geacht Blad, Heer Redacteur, voldeed ons het best,
doch, zonder iets aan de waarde van den inhoud
te willen' afdoen, komt het volgende mjj op de
lippen.
Tusschen de regels door lees ik dat men over de
houding der politie niet geheel en al tevreden is
en vooral toont men aan, dat zg niet tijdig en met
nadruk optrad. Op het oogenblik dat het opstoojje
begon, waren 2 (zegge twee) agenten onder de hand
van den Heer Tuinenburg, de Rjjksveldwacht, even
eens twee man, was in dienst (de een b. v. in
Haastrecht) en kon pas omstreeks 8% verschjjnen.
Hoe kan men nu verlangen dat een oploop van
eenige duizenden in zijn geboorte door 2 agenten
wordt tegengegaan 't Is hier de plaats niet om
uit te weiden over den dienst der politie m te
ontrouwen hoe zwaar die dienst is en hoe het
staat met de surveillance bjj dag en nacht. Doch
xel kan hier gezegd worden dat 7 politieagenten, 1
hbofd-agent, 1 inspecteur en 1 commissaris veel,
voel te weinig zjjn voor een gemeente als Gouda.
Do Rotterdammer vindt het goed den jjver van
