Buiienlandsch Overzicht.
PETR0LEUM-N0TEERINGEN
Brieven uit de Hoofdstad.
Nationale Militie.
Cantztaar Schalkwijk, te Rotterdam.
Onderzoek van de Verlofgangers der
MILITIE te Lande.
den te vertrekken, ging de oude man zijnen zoon
halen, die bij hem inwoont.
De zoon, op de plaats gekomen, herhaalde het
verbod om te visschen in zijn vischwator en wees
de indringers er op, dat zij het gras, hetwelk ge
maaid moest worden, plat trapten.
Hierop zou eeu der visschers den zoon gedreigd
hebben dood te schieten of dood te slaan, indien hij
hen niet met rust liet. Pe zoon begaf zich toen
naar de naastbjjgelegen boerenwoning en kwam,
gewapend met een hooivorkje, terug, ten einde de
visschers vrees aan te jagen of zich zoo noodig
tegen een aanval te verdedigen.
Wat er toen gebeurd isof de man, bij zij no ver
schoning gewapend met de hooivork, is aangevallen,
of wel dat hij de twee mannen verjoeg, onverhoeds
werd hem met een knipmes een noodlottige steek
achter het rechter oor toegebracht, waardoor eene
slagader doorgesneden werd.
Pe getroffene kon nog tien pas loopen, waarna hij
ineenzakte. Hij beproefde zich weder op te richten,
maar stortte neder en gaf onmiddellijk, midden in
het land, den geest.
Pe dader, een 22-jarige metselaar uit Pen Haag,
is toen teruggegaan naar zijnen kameraad, die aan
den waterkant bij het net was gebleven, waarop
beiden, met achterlating van hunne netten en eene
nbg half met jenever gevulde kruik, op de vlucht
zijn gegaan.
Onmiddellijk na de ontdekking van de misdaad
heeft de burgemeester van Stompwijk alle maat
regelen genomen om de personen op te sporen en de
justitie in Pen Haag met het gebeurde in kennis
gesteld.
Pes avonds mocht het de Haagsche politie
gelukken de beide visschers op te sporen in eene
herberg aan de Zuilingstraat, waar zij kaart zaten
te spelen.
Bij een voorloopig verhoor moet de oudste van
de twee bekend hebben den arbeider te hebben
doodgestoken, naar hij beweert omdat de jonge boer
hem met de hooivork wilde aanvallen, waarop eene
worsteling tnsschen beiden ontstaan is, en de doode-
lijke steek is toegebracht.
Verder is nog gebleken dat de bedrijver, toen hjj
den jongen man dreigde dood te steken, zijn zakmes,
waarmede hij eene reparatie aan het kruisnet ver
richtte, in de hand had.
Beiden waren kort te voren in den nacht bekeurd
wegens het visschen met een net met kleine mazen.
Nadat de Burgemoester met de politie een voor
loopig onderzoek op de plaats van de misdaad had
ingesteld, zijn daar iu den loop van den dag de
officier van justitie, de rechter-commissaris on de
griffier uit 's-Hage aangekomen.
Pe verslagens was een oppassend huisvader, die
behalve zijn gezin, zijn ouden dooven vader en half
blinde moeder onderhield van hetgeen hij als boeren
arbeider verdiende. Hij laat eene weduwe met zes
kinderen achter.
Pit droevige voorval heeft een diepen indruk in
de omgeving gemaakt.
Hoewel den kameraad van den misdadiger geen
medeplichtigheid aan den doodslag wordt ten laste
gelegd, maakte het een zonderlingen indruk, dat hij
gisteren avond met iemand, die eene misdaad pleegde
waarbij hij tegenwoordig was, in koelen bloede in
eene tapperij zat kaart te spelen.
Pe dader, de 22-jarige Taselaar, is per celwagen
«Ge weet zeer goed om welke reden ik wenschte,
dat ge zelf naar Worcester zoudt gaan. Het is over
bodig daar nog een woord over te spreken."
„Ik moet zeggen, mylord, dat uw eeuwig afkeu
ren van mijn handelingen, mij geducht begint te
vervelen."
„Hoe moet ik dat verstaan?"
„Zooals ge wilt."
„Wilt ge onze betrekkingen afbreken?"
„Anders zou Uwe Lordschap het doen."
„Ik zou gek zjjn, als ik mij tegen uw dienst
opzegging wilde verzetten. Poe zooals ge wilt,
mijnheer Carringshliff. Ik onthef u van de verdere
zorg van mijn zaken."
Pe Lord zeide deze woorden met minaohtende
hooghartigheid. Hij wenschte den advocaat zijn on
dergeschiktheid te doen beseffen en bereikte ook
werkelijk zijn doel. Carringshliff zweeg, doch in de
meening, dat hij onontbeerlijk was, hoopte hij dat
de bui spoedig zou overdrijven en do Lord zijne
woorden weer zou intrekken. Pit gebeurde echter
niet. Er ontstond een langdurige stilte, de beide
mannen overdachten de gevolgen, die deze strijd
voor hen hebben zou. Carringshliff het meest
doorkneed in zaken was het eerst daarmee ge
reed: voor hem was de veilige uitbetaling van zijn
geld het gewichtigste.
„Het zal noodig zijn de rekening op te maken
van de gelden, die ik nog van u iij handen heb,"
begon hij, den Lprd strak aanziende. „Het is geen
naar de gevangenis overgebracht; zijn kamoraad is
voorloopig op vr(je voeten gelaten.
Pe brigadier-majoor Goudriaan, met de veldwach
ters Van Veen, Van der Hamrae, Van Spanje en
Baggerman, vergezeld van den rechercheur Van der
Brift, hebben den moordenaar opgespoord. Peze
was bjj zijne arrestatie gevlucht in den tuin van het
perceel, waar hij zich bevond.
Pe instructie is gisteren ochtend reeds aangevangen.
Pe medgezel van den dader word tevens gehoord.
De uitslag der te Brussel plaats gehad hebbende
verkiezing van een afgevaardigde was aldusde
Becker, caadidaat der olericalen en independenten,
6410 steramen Janson, candidaat der radicale
Association, 4818, en Grauwx, gematigd liberaal en
candidaat der Ligue libéale4201.
Nadat de uitslag in de Association was bekend
gemaakt, ging Jansou naar het lokaal der Ligue
libérale wier candidaat geslagen was. Graux ver
zocht toen de ledeu der Ligue libérale bij de her
stemming hunne stem uit te brengen op janson,
ten einde den candidaat der cloricalen te doen val
len. Deze woorden werden met bijval begroet.
Janson gaf de hoop te kennen, dat de herstem
ming het uitgangspunt zou zijn van de vereeniging
der beide deolen van de liberale partijop een ge
meenschappelijk programma. Ook hierop volgden
toejuichingen.
Volgens de Norddeutsche Allgemeine Zeitung werden
tengevolge der op de audiëntie der mijnwerkers by
den Keizer op 14 Mei gedane toezegging, dat hunne
krachten zouden onderzocht worden, de betrokken
mijnbesturen en autoriteiten den 25 Mei aangeschreven
onverwijld aan het werk te gaan om de grieven, in
zooverre de wettelijke bepalingen het toelaten, dade
lijk uit den weg te ruimen, en voor het overige het
daarheen te leiden dat aan de rechtmatige vorde
ringen der arbeiders voldaan worde.
Van de Duitsche kolen werkstakingen steeds goede
berichten, zoowel uit Westfalen als elders. In bet
steenkoolbekken vjm Aken wordt de geheele hervat
ting van den arbeid verwacht. De werkstaking dor
mijnwerkers van St. Johann in het Saargebied be-
porkt zich tot enkele mijnen. Er zijn daar nog
5500 man werkloos. Te Yorkshire in Engeland
heeft een vergadering van mijnwerkers besloten het
aanbod dor mijneigenaars aan te nemen. De werk
gevers hebben beloofd met Juli 5 pCt. loonsver-
hooging en in October een even grooto vermeerde
ring van loon toe to stqau. Algemeen heerscht
groote tevredenheid over ae wijze, waarop dus de
dreigende werkstaking werd voorkomen.
Tusschon de Duitsche en Amerikaansche afge
vaardigden bij de Samoa-conferentie is, naar gemeld
wordt, een vergelijk getroffen, waarbij het laatste
geschil over genoemde eilanden is weggeruimd, be
houdens de nog niet ontvangen goedkeuring van de
regeering der Vereenigde Staten.
Het bezoek, hetwelk president Carnot aan het
noorden van Frankrijk brengt, is volkomen geslaagd.
Te Atrecht, Lens en Béthune, de steden, welke de
heer Carnot roeds bezocht, werd de president der
republiek niet alleen door de autoriteiten, maar ook
door de bevolking met groote geestdrift ontvangen,
zonder dat de ontvangst door een enkele Boulangis-
tische demonstratie werd gestoord.
zaak van groot belaag, zoodra alle becijferingen ver
richt zijn. Morgen zult ge de papieren in handen'
hebben mylord!"
//Laat die kleinigheid maar loopen, kom liever
tot de hoofdzaak."
z/Ik weet niet, dat daarover nog iets te bespreken
is. Ik zal te rechter tijd voor het gerecht verschij
nen, om mijne aanspraken te laten gelden."
z/Ik wenschte met zekerheid te weten, hoeveel het
bedrag is van uw rekening voor uwe bemoeiingen
bij het regelen van de nalatenschap mijns broeders."
z/Ik sta verbaasd over deze vraag. Niet minder
omdat ze gedaan wordt, als omdat ze zichzélve be
antwoordt."
«Ge spreekt in raadselen, mijnheer Carringshliff!"
//Alleen als ge schertsen wilde, zou ik u begrij
pen, mylord!"
//Noem mij dan kort en bondig de som, waar gij
aanspraak op maakt!"
#Een half miliioen pond sterling!"
Hij noemde deze groote som, alsof hij over eenige
stuivers gesproken had. De Lord trok een gezicht,
of hij door een adder gebeten werd. Razend van
woede schreeuwde hij:
//Dat is een onbeschaamdheid, zooals ik mijn
leven lang nog niet heb aangetroffen. Waarom eischt
Se niet alles? Waarom wilt ge met de helft tevre-
en zijn? Neem toch het geheele miliioen en mijn
nicht erbij, voorbeeld van bescheidenheid!"
«Het is volstrekt mijn voornemen niet, Uwe Lord-
De Temps verzuimt niet te wijzen op de bijzonder»
betcekenis dezer ontvangst, want vooreerst zyn de
bewoners van het noorden bekend als zeer kalme
menschen, die zich niot licht in beweging laten
brengen, maar bovendien heette het, dat generaal
Boulanger in de noordelijke departementen de meeste
aanhangers telde. In de goede ontvangst van dea
heer Carnot in het noorden zien daarom de republi
keinen weer een goed voorteeken voor de aanstaande
verkiezingen.
Nu de gemeenschap met Johnstow, een der mid
delpunten van de ramp, die een groot, rijk en vrucht
baar deel der Vereenigde Staten trof, eenigszins her
steld is, komen nadere berichten omtrent de ontzettende"
schade, door de kracht des waters aangericht. John
stown zelf had eene bevolking van omstreeks 30,000
personen, waarvan er naar men schat 1500 het leven
verloren, terwijl van de geheele stad van pl. m.
5000 huizen slechts 7 huizen gespaard bleven. Bo
vendien brak in de puinhoopen op enkele plaatsen
brand uit, waarbij een honderdtal menschen om het
leven kwamen. Naar men zegt, was reeds een jaar
geleden de vrees uitgedrukt, dat het waterreservoir
aldaar bezwijken zou. Ook in Nineveh is de ellende
door een brand verergerd en 70 personen kwamen
daar in de vlammen om. Volgens sommigen zou het
geheele verlies aan menschenlevens door de over-
fltroomingen veroorzaakt, op 25,000 moeten worden
geschat. Dit is echter niet meer dan een vermoeden.
Dat de aangerichte schade aanzienlijk is, daaraan
helaas niet te twijfelen. Het ergste van de zaak
was, dat de ramp zoo onverwacht kwam. De meeste
menschen hadden slechts een flauw dankbeeld van
het gevaar en vluchtten, in plaats van naar het
hooger gelegen land, naar de borenverdiepingen hunner
woningen, niet verwachtende, dat deze door de woe
dende natuurkracht als kinderspel omver geworpen
zou worden.
De stroom achterhaalde o. a. een trein en spoelde
den achtersten wagen met 50 reizigers in zijne vaart
mede. Locomotieven werden meêgesleurd als waren
het kiezelsteenen, groote gebouwen opgetild, en op
elka&r gestuwd tot een onherkenbare massa. De
lijken der inwoners werden later op de oevers dezer
bandelooze rivoer gespoeld. -
Er hadden hartverscheurende tooneelen plaats, nog
vreeselijker toen de nacht inviel en overal in de
duisternis hulpgeroep weerklonk. Zonderling is, dat
niet alleen Johnstowu en te Nineveh, maar ook op
verscheidene andere plaatsen brand ontstond. Zoo
ging ook een geheel vlot met omstreeks 1500 vluch
telingen in vlammen op. Een kerk, vol menschen
die er een schuilplaats meenden gevonden te hebben,
geraakte in brand en allen die er in waren, kwamen
om het leven.
Krachtdadige maatregelen zijn genomen om den
ongelukkige te hulp te komen. President Harrison
heeft den burgemeester van Johnstown de hulp der
regeering aangeboden. Te Pittsburg zijn 100.000
dollars en groote hoeveelheden voedsel en kleeding
ingezameld en den noodlijdenden gezonden. Phila
delphia volgde dit voorbeeld.
In bijna alle streken waar anthraciet gevonden
wordt, zyn mijnen ondergeloopen. Uit New-York
wordt gemeld, dat het Geneseedal onder water staat;
de spoorweggemeenschap is er gestremd. Ook in
Washington kwam het water en het drong zelfs door
tot Pennsylvania Avenue bij Sixthstreet. Overal zijn
spoorwegbruggen of dijken weggeslagen, doch zijn
schap te berooven van een verdiend aandeel in den
buit. Ge hebt gezaaid, derhalve moet ge ook maaien.
Ge ziet met hoeveel kalmte ik deze aangelegenheid
behandel en zonder twijfel zult ge mijn zienswijze
deelen, zoodra ge tot hot besef komt, dat ik nieta
meer eisch dan mij toekomt."
Doe geen moeite om uw schurkerij achter mooie
woorden te verbergen, ge moest weten, dat dit bij
my niet helpt. Yoor mijn oogen wilt ge een dief
stal plegen en ik zou de bestolene zijn. Maar hoo
ge u wendt en draait, het zal u niet gelukken dezen
schurkenstreek tot een goed einde te brengen. Ik
zal er my tegen verzetten en mijn hand zal u ten
val brengen."
«Ik hoor woorden, die reeds menigmaal in deze
kamer gesproken zijn, maar de klank is weggestorven
en niemand vraagt meer naar hen, die deze woorden
uitspraken. Doch ik ben hier blijven zitten, mylord,.
als een geacht man, die door geen lastertaal of wan
gunst uit zijn eerbiedwaardige stelling verdreven wordt.
z/Wy zullen eens zien, hoe het ditmaal afloopt,
mijnheer Schoft met uw fatsoenlijk gezicht. //Ik zal
er goed on bloed aan wagen, maar gij zult niet over
winnen."
//Bedenk bij wat ge doet, dat ge den put niet
zó<5 graaft, dat ge er zelf in valt! Ik verhinder u
niet, alle maatregelen te nemen, die ge in uw be
lang acht, maar pas op voor één ding: steek het
hoofd niet in den strik, waar ge den vo9 mee wilt
vangen." Wordt vervolgd
eenige maatschappijen o. a. de Pennsylvania Railroad
Comp. aan 't werk getogen om nieuwe lijnen voor
het verkeer gereed te maken. De beambten der maat
schappij zijn druk bezig om de verwoeste bruggen
te herstellen en men hoopt dat weldra wéder eene
lijn gereed zal zijn.
Inmiddels heeft de overstrooming zich verder
zuidwaarts in Maryland en Virginia uitgebreid en
daar eveneens het verkeer oip de spoorwegen afge
sneden.
.van de Makelaars
De markt was heden onveranderd.
Loco Tankfust f 8.35, 8.40. Geïmporteerd fust
f 8.50. September-, October-, November- eu Decem
ber-levering 8.75.
Het zou de moeito loonen eens eene statistiek op
te maken van het aantal vergaderingen, 'twelk zoo
in den loop van eeu jaar in onze goede stad wordt
gehouden. Ongetwijfeld neemt dit met den dag toe.
jedere nieuwe nij verheidsonderneming, iedere finan-
cieele combinatie, iedere vereeniging van gelijkwer-
kende personen, tot kappers, kellners, visschers in
cluis, elk zedelijk lichaam houdt jaarlijks eene
algemeene vergadering. En natuurlijk hebben de
meeste daarvan in onze stad, den hartader van het
land plaats. Daarom ook zou eene dergelijke statis
tiek zoo uitstekend veel nut kunnen stichten omdat
zij niet alleen een beeld zou geven van de toeneming
der assooiatiozucht in onzen tyd, maar ook toonen
dat Amsterdam wel degelijk de eerste plaats is van
het land en men haar ten onrechte nog altijd de eer
onthoudt van haar tot zetel der regeering te maken.
Dat dit een hartewensch ia van elk rechtgeaard
Amsterdammer behoef ik misschien nauwelijks meer
te vertellen. Maar dat hy dit inderdaad is, heb ik
voor eenige jaren eens duidelijk bemerkt op eene
bijeenkomst eener veroeniging van oud-leerlingen
onzer openbare Handelsschool. Hier trad dien avond
een geacht ingezetene, makelaar in tabak, op met
eene voordracht over ons consulaatwezen. Naar zyn
inzien was dit, zeer tot nadeel van onzen handel,
allerslechte ingericht. Maar hij twijfelde er aan,
dat het verbeterd zou worden voor er in onze wet
gevende lichamen een andere geest zou heerschen;
men minder" woorden zou verspillen en meer practisch
zaken afdoen. En dat zou niet alweer niet gebeu
ren, eer onze Kamers waren gerukt uit de Haagsche
ambtelijke sleuromgeving en verplaatst naar Amster
dam, het middelpunt van leven en bedryvigheid
Er lag in deze beschouwing ongetwijfeld eene
groote mate van Am^terdamsche koopraans-zelfbe-
wustheid. Doch was zy in den grond niet waar?
Wie let op de langzaamheid, waarmee ons gemeente
bestuur zijn zaken pleegt af te doen, op de sleur,
welke ook in onze bureau's ten stadhuize heerscht,
op de vaak zoo weinig practische discussies, zoo
ellenlang, in onzen Raad, zou geneigd zijn en
ten deele gerechtigd ook, om aan de kracht
van het aangeprezen middel te twijfelen. Toch is
dit maar half gegrond. Want de waarheid is, dat
er bij ons in het stadsbestuur werkelijk al heel wei
nig handelsinvloed zich doet gelden. De meerderheid
van dagelijkse li bestuur en Raad wordt gevormd
door de advocaten. En nu wil ik in het minst niet
tekort doen aan de bekwaamheid, de voortvarend
heid en de eerlijkheid der leden Van dit gilde; maar
ik kan de meeniog toch niet onderdrukken, dat het
er in menig opzicht in onze maatschappij anders uit
zou zien, wanneer er minder advocaten in besturen
en vergaderingen zaten. Allereerst zyn er heel wat
phraseurs onder; mannen die erg veel mooie zinnen
weten te laten ontvloeien aan hun radde spraak
werktuigen, doch wier innige overtuiging juist niet
altyd die uitgesproken woorden steunt. Niet dat zy
nu bepaald tegen die overtuiging in zullen spreken,
ofschoon dit zeker ook wel gebeurt, maar omdat de
aard van üun beroep meebrengt geen vaste over-
tuiging te hebben. Neem den eerlijksten advocaat
en vraag hem eene wetsuitlegging te vinden die ten
uwen voordeele pleit; en hij zal het doen; terwijl
hy wanneer een uur te voren uw tegenstander
bij hem gekomen ware, hij dezen eveneens eene uit
legging aan de hand zou godaan hebben, welke in
diens kraam te pas kwam. Daarin ligt nu nog geen
oneerlijkheid: zoodra een wetsartikel onduidelijk eu
dus voor tweeërlei uitlegging vatbaar is, kan men
met gerust geweten alle argumenten byeenzoeken,
welke voor de eene, zoowel als die welke voor de
andere opvatting pleiten. Maar kan het anders, of
iemand die aldus genoopt wordt steeds de betrek
kelijke waarde der dingen in het oog te houden en
mazen te zoeken in het netwerk, door zyn collega's
ten bate der maatschappij gespannen, moet tot flink
en krachtig handelen, tot kloek besluiten, tot volko
men zichzelf overtuigen minder geschikt zyn dan
andere menschen. En wanneer nu iu eene vergade
ring dergelijke personen de meerderheid uitmaken,
kan zij er wel niet buiten of zij moet meer rede
neeren en overwegen dan afdoen en besluiten. Daarbij
is de kunst van debat voeren niet die van een handig
ontwijken der moeilijkheden, een schermutselen met
het vernuft, waarbij de waarheid en de oprechtheid
als zwijgende getuigen moeten staan?
Ik kom zoo tot deze ontboezeming bij de herin
nering aan hetgeen er dezer dagen is voorgevallen in
de Kiesvereeniging Amsterdam, aan welks hoofd ook
alweer een advocaat en wel een zeer bekwame zich
gesteld ziet. Doch mr. Treub% hoe ook in deze ver
eeniging gezien, heeft niettemin dezer dagen een paar
moeilijke uren doorleefd. Ik heb, naar ik vermeen,
u reeds vroeger geschreven over de pogingen, door
de socialisten alhier gedaan, om zich in die kiesver
eeniging in te dringen. Dit ging zoo van den aan
vang der oprichting van de vereeniging af. Wel
nam de meerderheid in het voorloopig reglement
opzettelijk eene zeer nadrukkelijke bepaling op, dat
zij de eerbiediging van den persoonlijken eigendom
wenscht; doch dit belette enkelen socialisten niet,
om toch in de vereeniging te blijven, iets wat m. i.
volkomen hun goed recht was. Bij het opmaken van
het program eener nieuwe politieke partij is alge-
heele overeenstemming van beginselen zeker een
moeilijk bereikbaar iets; on zij, die eene bepaling
aangenomen zien, welke hun zelf niet ver genoog
gaat, moeterr zelf weten of zij daarom zich aan de
gestichte vereeniging weer zullen onttrekken, dan
wel er in blijven, op hope van eonmaal de meer
derheid tot hnn denkbeelden te kunnen overhalen.
Dit laatste is wellicht de besto politiek en, naar het
mij voorkomt, volstrekt niet onzedelijk.
Doch iets anders wordt het natuurlijk voor hen,
die bij de aanneming van die bepalingen nog buiten
de vereeniging staan. Heeft deze eenmaal haar pro
gramma vastgesteld, dan kan zij eischen, dat allen
die zich bij haar willen komen aansluiten, belijdenis
van dezelfde beginselen doen; en hun, verklaren zij
dit strijdig met hun overtuiging, de toetreding wei
geren. Ik zeg kan, omdat het m. i. evenzeer denk
baar ia, dat men ook personen toelaat, die in hoofd
zaken, doch met uitzondering van een enkel beginsel,
het programma willen onderschrijven. Hoe dan ook,
zeker heeft de vereeniging het recht van do adspi-
rant-leden te vorderen, dat zij haar klaren wijn
schenken, te goeder trouw büijdenis van beginselen
doen, opdat daarna de vereeniging over hun toela
ting kunnen beslissen
Doch ziehier nu den toestand ten aanzien van
de kiesvereeniging AmsterdamLangzamerhand
openbaarde zien het streven by de socialisten om
te pogen met deze vereeniging te doen wat zy
met de afdeeling Volksonderwijs gedaan had, en
haar //omzetten". Zoo nu en dan werd er een can-
didaatlid voorgedragen, en ook, in de nienigte,
aangenomen. Doch toen het bestuur en enkele
leden de lucht van deze in gereedheid gebrachte
lont kregen, gingen zij scherper letten op de voor
gestelde candidaten, en zoodra er een verdekte
socialist zich aanbood, werden de leden gewaar
schuwd, dat er onraad was. Wol poogden de socia
listen en half-socialisten in de vereeniging dan hun
candidaat te verdedigen en te vragen wat men tegen
hem kon inbrengen, daar hy zich toch bereid ver
klaarde het programma te onderteekenen, maar de
tegenpartij liet zioh niet verlokken en weigerde bet
lid. Intuaschen, die guerilla-oorlog vermoeide het
bestuur niet alleen; het vond hem ook te gevaarlijk,
daar wel de socialisten en hun vrienden altyd trouw
ter vergadering verschenen, doch do anderen vaak
achterbleven, wanneer men hen niet opriep. Zoo
was het bedacht op het maken eener verschansing,
welke voorgoed de socialisten buiten de vereeniging
moest houdenja ging verder en zocht naar een
wapen om, wie er in waren, er uit te dryven. En
het kwam met een voorstel voor den dag om in
het reglement eene bepaling op te nemen, dat leden
eener andere politieke party niet in deze vereoni-
ging konden worden toegelaten en de vergadering
zelfs dezulken, die er eenmaal in waren, zou kun
nen royeeren.
Voor eoiie radicale kiesvereeniging zeker stoute
bepalingen Vooral de laatste, die immers een
scherveugoricht instelde tegen elk, die meeningen
zou verkondigen, welke met die der meerderheid
in stryd zyn. Zoo inderdaad is te allen tijde de
oppositie gedood, en gelyke argumenten als hier
golden hebben steeds dienst gedaan om het verbrei
den van nieuwe denkbeelden te belemmeren. Het
is waar, eene kiesvereeniging is de wereld niet en
wie vrij wil denken behoeft zich niet by haar aan
te sluiten l Doch door hen te verbannen, die zou
den willen beproeven den geest van de meerderheid
te wijzigen, sloot men die meerderheid op in de
gevangenis harer eigen denkbeelden en maakte men
deze tot fossiele overblijfselen, door geen wind des
tyds te wijzigen!
De andore bepaling was zeker meer gerechtvaar
digd gerechtvaardigd vooral door de houding der
socialisten zelf, die het onmogelijk gemaakt hadden
te vertrouwen op de kracht eener eenvoudige be
paling, dat elk candidaatlid moest verklaren in te
stemmen met het programma. Zy zouden die ver~
klaring afgelegd hebben ook tegen do waarheid in
bet doel heiligt ook in de oogen van deze party
blijkbaar de middelen. Doch is de nieuw ontwor
pen bepaling doeltreffender? is het uit te maken
tot welke partij ieder persoon behoorten tcie zal
dit uitmaken en op welke gronden Zal de verga
dering aldus geen onbillijkheden gaan bedrijven; en
heeft, nu eenmaal over zulk een candidaat-lid een
soort van vonnis zal worden geveld, deze niet het
recht zich vooraf te verdedigen?
Die laatste vraag werd gesteld door de linker
zijde dezer radicale vereeniging, de bergpartij, gelyk
haar aanvoerder haar zelf betitelde. En deze stelde
een amendement voor, waarbij dien candidaat-leden
dit recht werd toegekend. Met eene meerderheid
van eenige stemmen werd dit aangenomen", mèt al
de voorstellen van het bestuur. Dit laatste gevoelde
zich weinig op zijn gemakhet wilde eene draco
nische bepaling tot wering van iedereen dien het
zelf van socialisme mocht verdenkenbleef het
aan de vergadering overgelaten de candidaten te
keuren, dan zouden de nieuwe reglementeartikelen
geen nut meer doen. En zoo zocht het naar een
middel om dit onheil te werenen vond dit in de
mogelijkheid van obstructionisme, welke door deze
zelfverdediging der candidaten verschafte. Men kan
er wel 10 per vergadering voordragen en deze uit
praten". En zoo -werd de vereeniging onbestuur
baar; het bestuur legde dus zijn portefeuilles neer.
Deze acuut uitgebroken ministerieele crisis is ge
ëindigd als een pruilpartij eener boudeerende schoone.
Of de uiterste linkerzy het bestuur al tegemoet
kwam door zich bereid té verklaren tot het plegen
van overleg, ten einde alle gevaar voor obstructionisme
bij deze zelfverdediging geheel te vernietigen het
baatte niet. Het bestuur wou zijn zin hebben; het
wist zich sterk en hield dus vol. En de getrouwe
leden hebben zich gehaast de gewezen uitspraak der
vorige baldadige vergadering te niet te doen. Bij
acclamatie werd daarop het bestuur herkozen. Waarop
mr. Treub zich beijverde tegelijkertijd zijn onderda
nen de les te lezen over andere stoutigheden en hun
in te scherpen, dat zy niet anders mochten stemmen
of handelen (ook niet denken?) dan het de Vereeni
ging dat is Hem zou behagen. Op zijn standpunt
heeft de heer Treub zeker volkomen gelijk maar
deze leerzame geschiedenis toont al weer dat radi
calisme, d. i. volksregeering en dictatorschap nauw
verwant zyn. De groote menigte is alleen te regee-
ren met de zweep: haar te willen overtuigen ia
nutteloos strijden tegen de domheid en tcie zelf
standig denkenwillen ook regeeren.
Ghijsbb. v. Aemstel.
Pe BUBGEMEESTEB van GOÜBA, brengt ter
algemeene kennis, dat ingevolge art. 188 der Wet
op de NATIONALE MILITIE, van den 19den
Augustus 1861 Staatsblad No. 72,) de Inspectie der
Verlofgangers voor de Gemeente GOUDA, is bepaald
op Ponderdag den 13n Juni 1889, des morgens
ten 11 ure, op de STABS TIMMEBWEBF aan de
Turfmarkt alhier.
Bat daaraan behooren deel te nemen al de VEB-
LOFGANGEBS der MILITIE TE LANP, die voor
den ln April 11. in het genot gesteld rijn van onbe
paald vorlof, ongeacht de lichting of de Gemeente
waartoe zij behooren, (dus ook zij die zijn ingedeeld
voor de lichting 1884) alleen zijn hiervan uitge
zonderd de Verlofgangers die in de maand Juni e. k.
in werkelijken dienst moeten komen.
Voort» worden ie Verlofganger» opmerkzaam gemaakt:
a. dat z^ volgens art. 140 der genoemde Wet,
ter Inspectie behooren te verschijnen in uniform
gekleed en voorzien van de Kleedingen Uitrwting-
ttukken, hun bij het vertrek met verlof medege
geven, van hanne Zakboekje» en van hunne Verlof-
pasten.
b. dat zij volgens art. 130 der Wet, worden
geacht onderdo wapenen te zjjn, niet alleen gedurende
den tijd dien het bedoeld onderzoek duurt, maar in
het algemeen Kanneer zij in uniform zijn gekleed,
zoodat zij, die ongeregeldheden plegen of zich aan
wanbedrijven sohuldig maken by kei gaan naar de
plaat» voor het onderzoek bettemi, gedurende het
onderzoek en by het naar hui» keeren, te dier zake
zullen worden gestraft volgens het Crimineel Wetboek
en het Beglement van Krijgstucht voor het krijgs-