Bultenlandscb Overzicht.
Een JUBILAE ÜM.
Dew kaart geeft den bezitter recht op de ontvangst
\an zyn portret."
Als men verbaasd informeert, wat dit beteekent,
wordt men verwezen naar eene binnenplaats, en
eer men er om denkt, heeft een handig photograaf
met een iostantauée-toestel het portret der bezoekers
gemaakt, dat hnn beleefd wordt aangeboden.
De nieuwigheid trok, en menscheo van alle
standen gingen, uit nieuwsgierigheid, eens kijken.
De achtbaarste lieden lieten zich, afzonderlijk of
bij groepjes, photografeeren.
Grooter nog werd hunne verassing, toen do han-
digo exploiteur aan den ingang van zijn zaal twee
groote borden met portretten ophing, waarboven
stond «rayn geërde clientèle", en die de duplica
ten bevatten der geschonken pbotografietjes. De
groote heeren loopen nu zoo hard niet meermaar
op het kleinere publiek werkt do reclame uitste
kend, tot ze weer door eene andere verdron
gen wordt.
Do parijsche correspondent van het Dbl. v. Z. H.,
over de de prijsuitdeeling van het Salon sprekende
beschrijft aldus de ovatie, welke aan onze landge-
noote mej. Thérèse Schwartze werd gebracht, toen
zij de haar toegekende derde medaille in ontvangst
nam
Toen de naam van onze landgenoote mej. Thérèsia
Schwartze werd opgeroepen, was or eerst maar een
matig applaus. Men schoen te denken dat zij afwezig
was, even als Anders Zorn, een Noorsch artist van
buitengewoon talent, die mede eene derde medaille
verwierf, maar ze niet persoonlijk in ontvangst nam.
Toen echter mej. Schwartze voor voor de estrade
verscheen, vloog weder alles op en was er éon oor-
verdoovend applaus. J5n het bleek ook spoedig uit
andere betuigingen hoe hoog haar talent in de Pa-
rij8che ateliers staat aangeschreven. Do Minister
drukte haar warm de hand, maar wenkte haar door
te gaan naar Jules Breton, die eenige plaatsen ver
der zat. H|j, die haar niet persoonlijk kende en
haar zelfs nooit heeft gezien, had gevraagd haar de
medaille te overhandigen.
De groote schilder vatte haar bij de handen en
gaf de warmste bewondering te kennen voor haar
zeldzame gaven. Het publiek applaudisseerde steeds
en het duurde tamelijk lang, want Meissonnier,
Lefobvre, Bonuat, Guillaurae en nog verscheidene
anderen, die vrij ver uit elkaar zaten, wilden allen
Mej. Schwartze de hand drukken en gelukwenschen,
en toen ze op haar plaats terugkwam, werd ze om
ringd door andere, jongere artisten, velen reeds van
een grooten naam in Frankrijk, die haar niet per
soonlijk kenden en dus maar gewacht hadden op
haar verschijning om haar te mogen begroeten.
Inderdaad voor een Hollandsch hart was deze alge-
meene, ongeveinsde bewondering een oogenblik om
nooit te vergeten. Vooral als men daarbij denkt
aan de wijze, waarop elders soms gehandeld wordt
tegenover talenten, in Frankrijk, het land der kunst
bij uitnemendheid.
Naar de Parijsche bladen mededeelen heeft de
beroemde schilder Meissonier, tot nu toe een van
do hevigste vrouwenhaters, zich den 15don dezer
met mejuffrouw Besantjon, eon beeldschoone blondine,
verloofd. De bruidegom is 76 jaar, by na driemaal zoo
oud als zijn bruid, maar niettemin moet van beide
uwer ouders aan u te overhandigen, schrijft de wet
voor, dat de identiteit van uw persoon moet worden
vastgesteld, miss Norman," sprak de rechter vervol
gens. Ik verzoek u daarom mij uw naam op te
geven."
«Ik heet Alice Norman," luidde het antwoord.
«Zyn hier twee meerderjarige getuigen, die de
waarheid van deze verklaring kunnen bevestigen?"
vroeg de réehter verder.
wik," zeide Lord Normau en trad vooruit.
//Schrijf dit neder, griffier!" beval de rechter.
//Lord Norman getuigt de identiteit. Is er nog
een tweede getuige?"
«Uw gehoorzame dienaar," antwoordde Carringsh-
liff met een beleefde buiging.
Bij deze woorden koek de rechter den jonkman
aan, die bij de balie stond en vroeg:
«Mynheer Grundfield, wat hebt ge in te brengen
tegen de verklaring van deze achtenswaardige
mannen
Carringshliff spitste de ooren. Wat moet dat be
duiden? De Lord werd zeer bleek, maar de jonge
dame bleef doodbedaard.
«Ik verworp die verklaring als valsch en gelogen,"
antwoordde Grundfield ernstig. «De jonge dame, die
Alice Norman heet, is als mijn cliente met twee
getuigen hier gekomen, om u te verzoeken het ouder
lijk erfdeel aan haar uit te keeren."
«Gelieve die personen dan hier te brengen, zei de
rechter."
kanten een huwelijk uit liefde zijn. Hun kennis
making dateert van een bezoek, dat de jonge dame
aan het atelier van den schilder bracht. Meissonier,
die, naar hy zelf verklaart, geen tyd hoeft te ver
liepen, zal ia Juli de bruiloft reeds vieren.
Over een jl. Zaterdag boven Keulen opkomend
zwaar onweer, deelt de correspondent dor Frankfurter
Zeilung aldaar, het volgende medeDaar ik in de
onmiddelijke nabijheid van den dom woonde, had
ik gedurende den geheelen tijd de gelegenheid mijn
oogen op de beide torens gericht te houden. Ik
zag hoe een groote vuurzuil om kwart voor zeven
op den top van den zuidelijken toron losschoot, en
hoe te gelyker tyd twee groote stukken van den
bovensten sluitsteen naar beneden vielen. Toon de
stortregen togen zoven uur wat verminderde, ging
ik op straat by den toren en zag daar, dat heel
het breede troittoir met stukken van den naar be
neden gevallen sluitsteen (zaudsteen) bedekt was.
Er waren daarbij stukken ter grootie van eeu hoofd
en van oen vuist en een gedeelte was door de zwaarte
van den val van die groote hoogte als fijn gewreven.
Uit Rome wordt gemeld Op de Italiaansche
boekenmarkt ontbreekt het nooit aan interessante
nieuwigheden, maar zulk een interessant on kostbaar
geschrift als de onlangs verschenen «Verhaudeiing
over de mogelijkheid het raenschelijk leven tot in
het onbegrensde te verlengen" is toch sedert lang
niet uitgegeven Hufeland met zyn «Makrobiotiek"
is overtroffen, de dood geheel op pensioen gesteld
en hij, die dit tot stand heeft gebracht, is Achille
Milinconico. Zijn theorie is overigens hoogst een
voudig de ouderdom, aldus redeneert hy, wordt
in het leven geroepen door zekere microben, die
zich verzetten tegen de regelmatige vernieuwing der
cellen van het organisme. Men moet dezen ouder-
dorasbaccil dus zoeken, evenals Pasteur de baccil
der hondsdolheid en Koch de cholerabaccil gezocht
en gevonden hebben, en haar, wanneer men haar
heeftvernietigen. Dat men haar spoodig en gemak
kelijk zal vinden, daaraan twyfelt Maliuconico niet,
want hij reeds chemisch geprepareerde geneesmid
delen in gereedheid gebracht, waarmede hij die
mikroben te lijf wil gaan; «hartopwekker" heet het
eene, levensregelaar" het andere.' Nu ontbreekt
alleen de baccil nog maar en met den angst voor den
dood is het voorbij.
Onlangs werd ons een staaltje getoond van de
hooge rente, die in Indië to maken is, als men
den weg maar weet. Iemand leende op den lOden
Janhari een som van f 20.90 en erkende daarvoor
op den Isten Februari schuldig te zijn 22.99,
terwijl hij, wanneer dan dat bedrag niet door kor
ting op zijn tracteraent of op andere wijze zou zijn
aangezuiverd, den 15den Februari 78.zou
moeten betalen, waarvoor hij reeds vooruit een order
briefje teekende. Er bestaat hier te lande geen
woekerwet, en ieder kan dus zooveel rente berekenen
als een ander wil op zich nemen te betalenhet
doen van zulke bankierszaken is wel geen geachte
betrekking, maar mon kan er niets over maken.
Doch het zou misschien aanbeveling verdienen,
wanneer de regeering de mindere ambtenaren tegen
hun eigen onbezonnenheid in bescherming nam en
hun door afschaffing van de korting op het trac-
De jonkman opende een zijdeur, waardoor onze
bekende uit het gesticht van Dr. Brown binnentrad
aan den arm van den heer Cliffton, gevolgd door
haar vroegere gouvernante, mevrouw Cliffton.
De rechter deed aan deze drie personen dezelfde
vragen, als te voren en kreeg dezelfde antwoorden.
Lord Norman kookte intusschen van woede. Hij kon
zich ten laatste 'niet langer bedwingen en schreeuwde:
«Dat is een duivelsche schurkerijHet meisje, dat
men voor u gebracht heeft, is mijn dochter, een totaal
krankzinnig scheih^ff"
«Ik moet u verzoeken alle buitensporigheden te
vermijden," zeidé de rechter ernstig «Hier is de
plaats niot, waar de hartstochten mogen meespreken.
Hier wordt gerechtigheid gedaan, voor het ove
rige moet men zwijgen."
Nu mengde Carringshliff zich er in.
«Het is noodzakelijk dat wij stelling nemen tegen
over het gehoorde," zeide hij. «Ten eerste, omdat
de laatste verklaringen geheel strijden met de onze
eu ten tweede omdat onze belangen hier in aanmer
king moeten komen. Wat de jonge dame betreft,
die zich zoo even voor miss Alice Norman heeft
uitgegeven, verklaar ik, dat ik reeds jaren lang als
waanzinnige ken en dat haar waanzin juist daarin
bestaat, dat zy gelooft de persoon van haar nicht te
zijn. Zulke gevallen komen dikwyls voor en voor
namelijk, waar de andere persoon groote rijkdommen
bezit. Ook kan de getuigenis van den ongelukkigen
vader, die wij daar even op minder passende wijze
tement het te leen krijgen geld minder gemakkelylc
maakte. Javabode
Het jaarverslag der Algecneeue Nederlandsche
vrouwenvereeniging Tesselschade, loopende over het
tijdvak van 1 April 1888 tot 31 Maart 1889, vangt
aan met dankbaar te getuigen hoe in de winkels
der vereeniging meer gekocht, aan juffrouwen en
werksters meer plaatsing en werk gegeven werd dan
ooit te voren; bovendien dat aan den ten vorigen
jare geuiten wensch gevolg was gegeven dat door
de vrijgevigheid en gastvrijheid van leden der vör-
eeniging aan onderscheidene vrouwen in het zonnig
jaargetijde een verblijf buiten gedurende eenigen
tyd zou worden verzekerd.
De vereeniging telt ééne afdeeling meer, e» het
nieuwe correspondentschap Goriuchem wordt dezer
dageu ook tot eene afdeeling uitgebreid. De ver
eeniging telt 11 bestuurderossen, 85 werksters en
110 leden meer dan het jaar te voren. Kr werd
1998.20 workloon méér uitbetaaldde geheele
som bedroeg nl. 19,362.86'/f Met do verdiensten
der depothoudstore mede zal het ongeveer ƒ23,000
bedragen. Tesselschade telde op 1 April jl. 3577
leden, verdeeld over 28 afdeelingen en 10 corres
pondentschappen.
De Richmond Times ontvangt van zyn New-
Yorksclien correspondent een brief, waarvan de feiten
een weinig geconcentreerd zeker, maar toch ook
volgens andere berichten, niet geheol onjuist zijn.
Hij schildert het leven van een schoolgirl uit de
better (lees rijkere) klassen dor New-Yorksche
society.
«Do maatschappelijke plichten van een fashio
nable schoolmeisje te New-York," schrijft hy, «zyn
niet minder uitgebreid en absorbeerend, dan die
harer moedor. Zij moet visites maken en ontvangen;
tot dit doel heeft zy tweemaal 's weeks een bij-
zonderen jouréén uitsluitend voor heeron. Zij
noodigt hare vriendinnen minstens eenmaal 's weeks
ten lunch, te dineeren of te soupeeren, on moet
daarvoor natuurlijk uren lang met den kok des
huizes beraadslagen, opdat het menu iets uitstekends
worde en vooral iedere vriendin er hare lievelings
snoeperij op vinde. De uitnoodiging wordt ge
reciproceerd, zoodat het lystje van appointments en
engagements nooit uitgeput raakt. Hiermede in
verband staan de morgenaéances met den photograaf
of den pastellist, de bijeenkomsten met den juwe
lier en de conférences met de kleermaakster; hare
geldzaken worden bezorgd door een klerk van haar
vader, liefst den knapst er uitzienden. Na den
middag komen de thee- en koffievisites, concert en
schouwburg, en op vaste dagen de wandelrit of het
rijtoertje in Central-Park."
De schoolmeisjes hebben nog niet al tyd veel
smaak, maar laten het gaarne zien als zy wat moois
hebben. Zij overladen zich vaak met kostbaar
heden er zyn er die voor 1000 dollars aan
bijouterieën dragen.
Een onderwyzer, professor Dr. C. M,, vertelde
aan den correspondent, dat by dezer dagen eene
leerling willende onderhouden over haar slordige
spelling en interpunctie, getroffen werd door de
versiorselen die het meisje droeg: in de ooren de
grootste brillanten die hy ooit gozien had, in het
haar een fonkelende diamanton naald, aan de vin
gers drie ringen met robijnen en diamanten, om de
polsen drie gouden armbanden en in den gordel
A—
koorden, allen twijfel omtrent haar toestand opheffen.
Wat de getuigenis van den eerwaarden predikant
van Hampton en zijn vrouw betreft, ik geloof
dat zij het idee fixe van het ongelukkige meisje heb
ben overgenomen en daarenboven is de gelijkluidende
getuigenis van man en vrouw slechts als één getui
genis te beschouwen en daarom geldt ze niet."
«Ik moet mijn geleerden vriend opmerken, dat wij
de getuigenis ongeldig houden van een man zooals
Lord Norman, die wij als een direct gevolg van onze
verklaringen moeten beschuldigen, dat hy zyn doch
ter in de plaats van zijn nicht heeft ondergeschoven
en dus minstens aan bedrog schuldig is. Dit in
aanmerking nemende, zyn de verklaringen van de
beide partijen minstens van gelijke waarde."
«Ik zal de getuigen beëedigen," zei de rechten
«Ofschoon mijn partij daar niet tegen opziet maak
ik toch bezwaar," sprak Grundfield. «Ik had wel
verwacht, dat men mijn partij met wantrouwen zou
ontvangen en daarom heb ik nog een getuige. Ik
zal zoo vrij zijn die hier te brengen."
Hy ging en kwam terug metLady Ara
bella Grey.
De rechter kende die dame, Lord Norman ont
stelde, hij dacht aan het gehoorde ia de oranjerie.
Ook Mary herinnerde zich het gesprokene op het
verlovingsfeest; zij wist nu zeker dat alles verloren was.
«Welk van deze twee jonge dames is miss Alice
Norman?" vroeg de rechter aan deze getuige.
{Wordt vervolgd.)
een horloge met juweelen bezet. Toen hy dit
gezien had, sloeg hij het boek dicht; zijn billijk
heidsgevoel zeide hem, dat een meisje, wier aan
dacht door zooveel fraaie zaken in beslag genomen
werd, geen tyd kon hebben voor zulke onbedui
dende dingen als b. v. interpunctie of spelling.
Eigenlijk moet men, na de voorgaande mededte-
lingen, den correspondent verwijten, dat hy er niet
bijgevoegd heeft, op welke uren dan dat schoolmeisje
met zooveel bezigheden nog werkelijk naar school
gaal.
Omtrent de groote globe, welke zich op de Parijsche
wereldtentoonstelling, bevindt, doolt de M. Allg. Ztg.
de volgende bijzonderheden mede: Haar omvang be
draagt 40 meter, dat is het één millioenste deel van
den omvang der aarde. Elke millimeter op de globe
verbeeldt dus een kilometer. De doorsnede van de
globe bedraagt 12,732 motor, 12732 kilometer voor
stellende, welke de lengte is vap de doorsnéde van
den aardbol. De afplatting aan de polen bedraagt
zooals bekend is, 21 kilometer; de 21 m.M. op de
globe zijn aldus te nauwernood te bemerken.
Men verdeelde de oppervlakte der globe in 586
velden, waarvan elk, naar de meridianen en paral
lelcirkels berekend, tien graden voorstelt. Elk veld
werd afzonderlijk bewerkt, waarna men het in 't metalen
ruitwerk voegde. Dit laatste weegt 10 ton; de kartons 3
tonnen. De in olieverf geschilderde globe draait om een
as. De hoogste bergen (8000 M.) konden slechts door
een verhopging van 8 mM. worden voorgesteld, waar
om men op de globe niets en reliej heeft voorge
steld. De diepte der zeeën wordt door verschillende
nuancen van blauw uitgedrukt. De lichtste kleur is
gebezigd voor zeecn, die slechts tot 2000 meter diep
zyu; verder heeft men nuancen voor de diepten:
2000-4000, 4000-6000, 6000-8000 Meter; de don
kerste nuance beteekent een diepte van meer dan 8000
Meter. De oppervlakte der vastelanden en eilanden
ongeveer 136 miliioen vierkante kilometer, wordt op
de globe doör even zoovele vierkante meter, voorge
steld; de oppervlakte van den bol bedraagt 510 vier
kante meter. In het paviljoen zyn verschillende teeke-
ningen en tabellen neergelegd, welke de hoogte der ber
gen, de diepte der zeeën, de waarschijnlijke dikte van de
aardkorst, de bevolkingsstatistiek, enz. aanschouwelijk
maken. Daar de globe den stand der geographische
wetenschap in het jaar 1889 moest voorstellen, moes
ten, tijdens hare vervaardiging, nog tot twee maal toe
veranderingen worden gebracht in het minst bekende
deel van Afrika. Onze globe verhoudt zich tot de
aarde, gelijk een zandkorrel tot haar grootte. Parijs
is op de globe aangeduid door een vierkanten centi
meter; ook bij oeni^e andere groote steden wordt de
verhouding aangegeven.
Naar denzelfden maatstaf vervaardigd, zou een bol,
welke de maan zou moeten voorstellen, een dooranode
hebben van 3.50 Meter; haar afstand van de aarde
zou door 384 meter moeten worden uitgedrukt; de
doorsnede van de zonneglobe 1400 M. en haar af
stand tot de aardglobe 150 kilometer bedragen;
de doorsnede van Jupiter door de halve hoogte
van den Eiffeltoren, die van Saturnus door 100 M.
moeten worden voorgesteld enz.
De reusachtige globe op de Parijsche tentoonstel
ling is door de heeren Villard en Cotard gebouwd.
In de Belgische grensgemeente Bommershoven, bij
Tongeren, heeft een gendarme een dubbelen moord
gepleegd. In den nacht van 23 op 24 dezer waren
de maréchauaséos Peetera en Yarendonck, van de
brigade Tongereu, aldaar op surveillance. Na ver
scheiden herbergen te hebben bezocht, landde men
ook aan in die van zekeren Lakei, waar gedanst
werd. Do maréchaussée Peetera danst herhaalde
malen mede, waarover zyn wapenmakker hem be
rispte. P. werd hierover boos op zyn kameraad en
later nog meer op den kastelein, die hem wegens
zijne verregaande dronkenschap «drank" weigerde.
Hij laadde terstond zijn karabyn en plaatste zich
nadat allen uit de zaal gevlucht waren in een
hoek onder bedreiging ieder te zullen doodschieten,
die den drempel mocht overschrijden.
Toevallig kwamen er nog twee jongelieden uit
het dorp, en alvorens men tijd had hen te waar
schuwen, had een kogel reeds beiden doorboord.
De eene, August Dieu, bleef op de plaats dood,
de andere Van Huizen, overleed 's anderen daags.
Peetere is aangehouden.
Mon schryft aan de Haarl. Ct.
Wat een verschil bij eene week of zes geleden.
Toen had men regen, afgewisseld door zonneschyn
en warmte, alles groeide en bloeide. De broei
bakken waren overbodig, want de natuur was zoo
mild, dat zy deze beschaamde.
Thans is dat geheel andere. Het spreokwoorder
is niets bestendiger dan de onbestendigheid, past
volkomen op ons klimaat. Sedert eene weok of vier
geen droppol regendat kan onze grond en vooral
do poreuse zandgrond niet velen. Het weinigje vocht
dat er nog in was is door do aanhoudende zonne
stralen verdampt.
Toch is er nog geene ernstige rtden van klagen.
Men moet niet vergetèn, dat wij roods twee maanden
met zomerweder achter de rug hebben, en in die twee
maanden is reeds vry wat geoogst wat zich andera
nog moest ontwikkelen. Groenten en fruit zijn goed
enj overvloedig, zy worden tot ongekend lage pryzen
verkocht. De te veld staande gewassen, zooals granen
erwten en booneq, vlas, aardappelen enz. zyn over
het algemeen guystig.
Voor 'den landbouwer is echter hot meest spoedige
regen geaenscht. Ofschoon het eerste hooi goed
droog en in groote hoeveelheid is binnengehaald
wordt de kans voor den tweeden oogst minder, om
dat de jonge grasspieren door de felle zon ver
branden. Ook do weilanden beginnen te verminde
ren wat van grooten invloed is op de aanwinst van
melk.
Wanneer wij echter in aanmerking nemen, dat
men reeds op veel goeds kan wijzen, terwijl de
zomer als het ware nog moet beginnen, dan is er
zeker nog wel reden van tevredenheid. fSBÊÊ
Het geschil tusschen Duitschland en Zwitserland
rordert niet. Wel echter doen zich de {^gevolgen
van den twist gevoelen, daar volgens de Berlijn-
scbe bladen reeds eenige Zwitsersche handelshuizen
de betrekkingen met Duitsche fabrikanten hebben
afgebroken.
De Neue Zmricher Zeitung keurt dit besluit der
Zwitsersche kooplieden zeer af en waarschuwt
anderen dit voorbeeld te volgen, omdat Zwitserlands
vijanden niets liever zien en de Zwitsers hun tegen
standers aldus geheel in do hand spelen.
In de Fransche kamer had Vrijdag wederom
een interpellatie plaats. Het betrof de aanstaande
liquidatie van de bekende fabriek Cail, geschutgie
terij en fabriek van machineriën die bij de verdedi
ging van Parijs 187071 zulks uitstekende diensten
bewees. Door de chauviniston, waaronder ook de
directeur der fabriek, de overste De Bange, de uit
vinder van het naar hem genoemde kanon, wordt
het voornemen tot liquidate toegeschreven aan een
plan van Bismarck. Met den steun van joodsch
geld moest de fabriek, die meer dan eens voortreffe
lijker werk dan Krupp leverde, verdwijnen, want
Duittcjilamls belang eisclite dit. Ëen der joodsche
geldkoningen, zoo liet een redacteur van den figaro
den overste de Bange verklaren, had door tusschen-
komst van 30 handlangers, onderhands zooveel aan-
deeltn opgekocht, dat hij het in zijn macht had
om tot de liquidatie te doen besluiten. Deze toeleg
zou o. a. gebleken zijn uit het feit, dat een aanbod
om de aandeelen met winst van de hand te doen
door de dertig was afgeslagen. Bovendien hoopte
men de groote winst te behalen met den verkoop
van de terreinen der fabriek, Volgens den Figaro
eindigde de directeur de Bange zijne mededeelingen
met de voorspelling, dat de 3000 werklieden der
fabriek, door de liquidatie met vrouw en kind broo
deloos geworden, niets zullen ontzien en de ten
toonstelling in brand zullen steken «Ik ken die
mannen, zeide de overstezij zullen voor niets
terugdeinzen."
Tegen de beweringen als zou de fabriek Cail
voornamelijk oorlogsmaterieel leveren, beeft de presi
dent der maatschappij, welko de fabriek exploiteert,
onmiddellijk in den Figaro geprotesteerd. Slechts
eenmaal bij uitzondering is dit geschied voor rekening
van Servië Verder noemde de overste de Bange
in een schrijven in hetzelfde blad de hem in den
mond gelegde verklaringen zeer overdreven.
Van andere zijde geeft men eveneens een van het
voorgaande afwijkende voorstelling der zaken. Onder
de directie van den overste de Bange moeten de
zaken der fabriek zeer achteruit zqn gegaan, zoodat
sedert jaren geen dividend ia uitgekeerd en de
actiën, tegen 500 uitgegeven, thans op nauwelijks
300 staan.
Deze qu&estie dan kwam gisteren in de kamer
te berde. De interpellant Mailiard nam geheel
het chauvinistisch standpunt in. Hjj beweerde,
dat de Duitsohers er op uit waren om, in het belang
van Duitschland, die fibriek te sluiten, en verzooht
dat het gouvernement zou trachten dit te beletten.
Na hem zette de Boulangist Laar uiteen, dat de
liquidatie der fabriek Cait slechts een gevolg van
den kopor-ArocA ia en dat Duitsche en joodsche
bankiers de zaak op touw gezet hebben. Overste
de Bange, aan wien het materiaal der Fransche
artillerie te danken is, stond reeds tijdens den
wedqver met Krupp roor de Servisohe leveringen
aan de aanvallen van Duitsche agenten bloot en had
niet dan met de uiterste inspanning de overwinning
over Krupp kunnen behalen.
Nog roortdurend werd de Bange door een inter
nationale bende vervolgd. Bovendien achtte Laur
zich gerechtigd te verzekeren, dat ook uit een
militair oogpunt de opheffing der fabriek als een
groote font beschouwd wordt. Boulanger was ook
van deze m ening. Deze laatste geruststellende
verklaring van zulk een goed patriot als not brae'
gaiSal lokte een uitbunding gelach uit.
De minister van financiën Bouvier verklaarde dat
het gouvernement zich in zulk eene particuliere
zaak niet kon mengen en geen motie dienaangaande
kon aannemen,terwijl zijn collega van justitie Thcvenet
vaststelde, dat de algemeene vergadering der maat
schappij naar orde eu wet was verloopen. Na een
rede van Camille Pelletan verklaarde de minister
van oorlog do Freycinet, dat hij de sluiting der
fabriek ter wille van de arbeiders betreurde. Uit
een militair oogpunt beschouwd, had de fabriek
Cail echter geen beteekenis, daar de middelen der
landsverdediging verzekerd zijn en in geval van nood
de staat voor zijn oorlogsbehoeften de binnen de
grenzen van Parijs gelegen fabriek Puteaux te hulp
kon roepen. Ten slotte besloot de kamer tot de
eenvoudige orde van den dag over te gaan.
Do clericalen zijn in Frankrijk druk bezig zich
te organiseeren voor de aanstaande verkiezingen.
In een aantal steden werden provinciale ver
gaderingen gehouden, met hel doel om tot een alge
meen program voor de clericale partij te komen.
Deze vergaderingen hebben gedelegeerden benoemd,
die op hun beurt te Parijs zijn bijeengekomen en al
de wenschen, in de provinciale vergaderingen uitge
sproken, tot een geheel hebben saamgevat onder
den naam van ,de cahiers van 1889.» Het bekende
Kamerlid, graaf De Mun, tot eerevoorzitter gekozen,
heeft een redevoering gebonden, verklarende, dat,
zoo in het jaar 1789 de «rechten van den mensoh»
waren afgekondigd, het jaar 1889 de rechten Gods
behoorde te verkondigen. De jeugd, zeide hij, moet
voorwaarts, geenszins zich neerzetten op de puin-
hoopea van het verledene. Aan de wieg der 20e
eeuw hoopte spreker het kruis terug te zien, dat
men veijaagd had van de baar der 19e. Onder
genoemde «wenschen» vindt men de afschaffing
der echtscheiding, maatregelen tegen oneerbare ge
schriften, do vrijheid der Kerk, de onafzetbaarheid
der rechterlijke macht, allerlei hervormingen voor
het leger, enz.
I N O E Z O N D E N.
Een slem uit Indië kondigt Gouda's ingezetenen
op dankbaren toon een jubilaeum aan.
Heden gedenkt de heer P. Brons Middel bet tijd
stip, waarop hij, thans vyftig jaren geleden, zijne
betrekking van organist der Sint-Janskerk aanvaardde.
Zjjt gij, ingezetenen van Gouda, trotsch op de
beschilderde ramon, welke uwe Sint-Janskerk sieren
niet minder zijt gij zulks op haar orgel, dat zyn
lof zelf uitspreekt in de welluidendste tonen.
Zoo draagt gij dan ook roem op uw organist,
die de hoedanigheden van uw beroemd orgel in
toenemende mate wist tot baar recht te doen komen
door de voordracht der toonzettingen van Handel,
Bach en Niols-Gade, die hij allengs als zijne mees
ters veroerde.
Hoe meer vertrouwd hij werd met het schoone
orgel, hoe meer zijn talent als organist zich ontwik
kelde. Op eenen-twintig-jarigen leeftijd tot het ker
kelijk ambt benoemd, kon zijn aanleg hem niet zoo
danig hebben gevormd, dat hy -thans, op den loeftyd
van eenen-zeventig jaren kan worden gerangschikt
onder de voorname organisten van het land, indien
niet het Goudsche orgel hem tot oefenend instrument
hadde gediend. Ontving hij een degelijke opleiding
van een bekwaam leermeester, het Goudsche orgel
werd zijn geliefde leerschool. Het is dan ook zijn
onafscheidbare vriend geworden. Gouda's orgel en
zijn organist werdon in zyne bediening gedurende
een halve eeuw, één.
Maar er is nog iets anders dan de kunst, dat den
organist van den toonkunstenaar onderscheidt 't Is
geen talent, maar een gavede wyding aan zyn
kerkelijk ambt. De organist kan stichten, ook door
een minder kunstmatig, door een eenvoudig spel.
Die gave, zy is hem zeiven een geheim. Hy open
baart haar onbewust. Brons Middel bezit haar in
den volste n zin.
Vraag het don predikanten, die God's woord van
spreekgestoelte der 8int-Janskerk verkondigden,
welk een medewerking zy ondervonden in zyne be
geleiding van het kerkgezang. Hoor nog zyn voor-
on naspelen, in overeenstemming met den geest van
het lied, toonrijk galmen binnen de gewelven der
Sint-Janskerk. Hoor nog by 't einde der godsdienst
oefening zyn slot-akkoorden, als den weerklank van
't gesproken woord, plechtig het kerkgebouw door
klinken.
Brons Middel leve nog lang voor Gouda's Sint-
Janskerk als haar organist en voor my als mijn
dierbare vader!
R. BRONS MIDDEL,
Depok, nabij Batavia.
