BINNENLAND.
Krijgsman de Koster.
J. F. HEEMAN ZOON.
ADVERTENTIEN.
1L J. DE GRAAF.
W. F. de JONG.
Louis P. WELTER,
Marls. J. BOUMAN.
«I. «I. VAN BEMMEL,
jaar zal niet met zich medenemen de aange
name herinnering aan 't zeldzaam feeat, dat
wjj in Juni mochten vieren ter eere van onzen
burgemeester. De wijze, waarop dat 25-jarig
bestuur werd herdacht, Btrekte de burgerjj en
den jubilaris geljjkeijjk tot eer. Meer er 'van
te zeggen is thans niet noodig, doch wjj moch
ten er niet van zwjjgen, daar het stellig voor
ons Gouwenaars onvergeteljjk bljjven zal. La
ten wjj er slechts bjjvoegen, dat de hartelijk
heid der toen van weerszijden genite gevoelens
een waarborg zijn, dat de goede verstandhou
ding tusscheu het hoofd der gemeente en zjjne
medeburgers ook in de toekomst zal strekken
tot bevordering van het welzjjn der stad.
Onze gemeente bleef in welvaart toene
men, hetgeen ook bljjkt uit den gestadigen
aanwas der bevolking. Wellicht dat de dezer
dagen gehouden telling ons brengt tot de
20,000; althans veel zal er niet aan ontbreken.
In dit jaar viel ook de reorganisatie van ons
hooger onderwjjs. De raad toonde voor geen
offers terug te deinzen, wanneer het geldt het
welbegrepen belang der gemeente. Binnen wei
nige dagen gaat het volledig gymnasium over
in het schoone gebouw, dat door een onzer
medeburgers aan de stad is ten geschenke ge
geven. Ook dit feit verdient vermelding, om
dat bet bewjjst, dat de goede oud-Hollandsche
gewoonte om zijn fortuin dienstbaar te maken
ten nutte van openbare instellingen onder ons
niet is verloren gegaan. Van dergeljjk streven
spreekt ook de Volksgaarkeuken, die aanvan
kelijk zulke goede resultaten geeft, en eerlang
zal Gonda verrjjkt worden met eene tweede
Hoffinannsstichting, waarvan wjj allen hopen,
dat zjj op denzelfden onbekrompen en degeljjken
voet zal worden ingericht als de eerste, geheel
in den geest van de weldadige erflaatster.
Hiermede zullen wjj ons overzicht van het
jaar 1889 besluiten. Wat zal 1890 ons bren
gen? In vele opzichten staan wjj voor een
groot vraagteeken. Wjj wenschen, dat het voor
allen een gezegend jaar zjj. Doch voornameljjk
gunnen wjj elk in zijn kring, werkgevers en
arbeiders, regeerders én geregeerden, groot en
klein, het voorrecht om op den eerstvolgenden
oudejaarsavond zonder zelfverwjjt terug te zien
op hetgeen hij in 1890 gedaan heeft!
GOUDA, 1 Januari 1890.
Wjj vestigen de aandacht onzer lezers op achter
staande advertentie, waarbjj een voordracht wordt
aangekondigd van den heer W. F. van Westeronën
van Meeteren in eeno vergadering van het hier ge
vestigd Departement der Ned. Mij tot Bovordering
van Nijverheid. Het betreft eene voordracht over
„het voorkomen van ongelukken in Pabrieken en
Werkplaatsen", welk onderwerp ten zeerste de aan
dacht vordient van alle werkgevers in deze gemeente.
De heer van Meeteren hield op verschillende plaat
sen van ons land eene dergelijke voordracht, die hij
door do vele modellen, waarmede hij zjjne rede op
luistert, zeer interessant weet te maken. De modellen
zijn hem door de svereeniging ter voorkoming van
ongelukken, enz." te Mulhottsen opgericht, in bruik
leen gegeven, en verdienen in alle opzichten nadere
kennismaking. Daar het voor aDe werkgevers hier
ter stede van belang is deze voordracht bij te wonen,
heeft het Bestuur van ons Departement gemeend de
vergadering openbaar te moeten maken, en de gele
genheid voor niet-leden van het Departement koste-
looe open te stellen om geïntroduceerd te worden,
waarvoor zij zich slechts behoeven te wennen tot
den heer H. Enno van Gelder, secretaris van het
Departement.
Dondesdag 9 Januari zal de Kou. vereeniging
Het Nederlandtch Tooneel hier ter ztede opvoeren
Alph. Daudet's jongste tooneelwerk Vb stuud oh
het bestaan, toonoslspel in S bedr. of 6 tafereelen.
Daarin treden o. s. op de dames Sophie de Vries.
Chr. Poolman, Marie Lorjé, Holtropvan Gelder,
en de bh. Louis Bouwmeester, 8ohulze, v. Schoon
hoven, Tourniaire, Clous, de Jong, Wensms, v. Dom
melen, A. vin Zujjlen en Holtrop.
Ook de heer Dan. de Lange spreekt in het Nieutoe
v. d. Dag met grooten lof over het optraden te Am
sterdam van Mej. Corry Hoogenboom.
Hij zegt o. a. het volgende:
Deze jonge virtuoze heeft m. i. een schoone toe
komst voor zich; zij bezit gepaste vrijmoedigheid en
weet nu reedt het publiek tot luisteren te dwingen,
ook dan wanneer haar spel nog niet de volmaaktheid
heeft die het later wel zal kunnen krijgen. Beeds
nu mag men de ontwikkeling der linkerhand roemen,
ofschoon de zuiverheid in de moeilijkheden nog hier
en daar te wenschen overlaat. De stokvoering ia te
loven, het staccato voortreffelijk en de klankacha-
keeriugen zijn opmerkelijk. Ook de toon ia schoon.
Ik zou geen melding maken van een vergissing in
het concert van Viotti, indien ik daarbij niet gele
genheid zon gehad hebben den bijzonder goeden
zanleg van Corry Hoogenboom voor soliste te oon-
•tateeren. Haar gehangen liet haar in den steek;
een ander zou daardoor in de war zijn geraakt. Zij
niet: zij wendde zich naar Kes en begon de candenz
van het concert. Hierdoor had het orkest gelegen
heid om zich te oriesteeren en het stuk sloot naar
aller genoegen af. De jeugdige speelster verdient
hiervoor een bravo. Door warme toejuichingen er
toe uitgenoodigd, speelde zij nog een klein stuk voor
viool alleen toe.
De locomotief der IJseltram is Zondagavond op
de lijn Hekendorp—Haastrecht defect geraakt en
gederailleerd. Do dienst waa daardoor den geheeleu
avond in de war. Eerst om 1 uur had men de locomo
tief weer in de rails en kon men naar Gouda stoomen.
Door de politie te Leiden is proces-verbaal opge
maakt tegen een paar artilleristen, die jl. Zaterdag
avond aan de N. Beestenmarkt een burger gruwelijk
hebben mishandeld, en daarvoor kort daarop door
politie en militairen zijn gearresteerd.
Waarom de heer C. Croll de betrekking van
mederedacteur van Recht voor Allen heeft neder-
gelegd, wordt verklaard door het volgende, dat aaa
het hanieltklad werd medegedeeld:
Op het internationaal sooialisten-congres, te Parija
gehouden, heeft de heer Croll met de Italiaansche
afgevaardigden zioh aangesloten bij de possibilisten
of meer gematigden, en eene vjjandige houding
aangenomen tegen de Duitsohe afgevaardigden Lieb-
tnacht en Bebel. Hjj was nameljjk van meening,
dat de Duitsohe soolaal-democraten te veel den
bsas over de onderen wilden spelen.
Op den eersten Kerstdag werd te 's-Gravenhage
het Nederlandsen aoeialisteneongres gehouden. Dsar
werd o. a. de houding van den heer Croll sterk
gelaakt, en men besloot haar niet goed te keuren,
dooh zioh neder te leggen bjj de besluiten op het
Parjjsohe congres genomen. De heer Croll achtte
het toen beter zjjne taak als leider van de socialisten
neder te leggen.
De proef, welke op Kerstdag genomen is met het
onderzeesche vaartuig van den Spaansohen marine—
officier Iaaao Paral, kan alt uitstekend geslaagd
warden beschouwd. Om 9 uur do» morgens verliet
de Peral too genoemd naar den uitvinder, het arse
naal van Cadiz, in tegenwoordigheid van duizenden
personen en gevolgd door versoheiden andera Bohepon
o. s. de Reina Critlma, uitgerust door het Madrid-
sobe dagblad El Impartial. In volle zee had dé
gedeeltelijke en totale onderduiking en het voort-
stoomen onder water plaats, alles met even goed
gevolg, ook wat de snelheid van bewegiug aangaat.
Het was vier uur toen Peral in de haven terug
keerde in dien tjjd had bet aohip gedurende drie
en een half uur geen gemeenschap gehad met de
buitenlucht; meer dan twee uur had het zioh voort
bewogen met slechts eene handbreedte van den toren
boven water, en veertig minnten leng was het geheel
verzonken, in welken tjjd het bjjna vier mjjlen
aflegde. Met oorverdoovende hoera's werd Peral
bjj sjjne terugkomst begroet door meer den vier
duizend personen, die hem aan den oever opwaoht-
ten, nadat hem reeds van alle in de haven hggende
schepen welverdiende hulde wss gebracht. Geheel
Cadiz verkeerde in opgewondenheid, en de eukmarino
wee het onderwerp van alle gesprokken.
In het jaar 1889 zjjn er negentien schouwburgen
verbrand, namelijk voor zoover de berichten loo-
pen, waaraan de Straatsburger Gilardone zjjne statis
tiek dienaangaande ontleent. Ditmaal waa het alsof
de demon des vuurs het in de laatste dagen des jsara
inzonderheid op de schouwbhrgen had geraont. Kort
achter elkaar toch hoorde men van den brand in het
Duitache Theater te Peath, de vernieling van den
schouwburg te Salamanca, het brandalarm in den
schouwburg te Johnstown, waarbjj zoovele meoschen
zjjn omgekomen of gekwetst, en de vernieling van
dien te Stratford on Avon, de geboorteplaats van
Shakespeare. Thans wordt nog uit Pesth gemeld,
dat de Volksschouwburg aldsar in groot gevssr heeft
verkeerd door een brand, die te middernacht uitbrak
en waarbij bet decoratiemagazjjn totaal vernield werd.
En terwjjl men in Duitschland met genoegen uit de
lijst kon zien dat dit land in 1889 van schouwburg
branden bevrijd was gebleven, komt nu uit Brunswjjk
het bericht, dat de hofschouwburg op Tweeden Kerst
dag bjj de opvoering der Wilhelm Teil aan groot
gevaar was blootgesteld, daar er eensklaps eene aan-
hêtel vernam ik, dat de dame in het geheel niei
gekomen was. De Engelache heer had de kamers
afbesteld. Maarmijnheer! gevoelt ge n
niet wel?"
„Wel neen! Bartel, volstrekt niet, ga maar voort
met je verhaal!"
„Het geld van die dame brandde in mijn handen.
Als ik het niet teruggaf, maakte ik mij aan ver
duistering schuldig. V begrijpt dus, mijnheer, dat
ik alles in rep en roer bracht om te vernemen, waar
de dame haar intrek had genomen."
„En heb je dat vernomen?"
„Ja mijnheer! Een huurkoetsier herkende het
rijtuig, waarin zij zonder den Engelschen heer was
weggereden en de koetsier van dat rijtuig deelde mij
haar adres mede. Zjj woont in de rue St. Martin
bij den beroemden professor Francois Gispert. Het
huis is ingericht tot een gesticht voor krankzinnigen
uit den aanzienlijken stand. Ik ging er heen maar
kon de dame niet te spreken krijgen. Tegen ontvang
bewijs deponeerde ik b»t geld bij den professor; ik
vertelde hem wat ik van haar reis wist en ging
Op dat oogenblik werd de bel geluid, het was
tijd om in te stappen. De conducteur verontschul
digde zich met een paar woorden en snelde weg om
rijn dienst te verrichten.
In gedachten verzonken ging Koert langzaam naar
den trein en stapte in.
Toen de trein in gang was en de conducteur een
poosje vrijen lijd had zocht hjj zjjn vroegeren chef
weer op. Bjj het binnenkomen in de coupe meende
hij te zien, dat de oogen van mijnheer von Berg-
hanpt vochtig waren.
„Je hebt me daar een duistere zaak verteld, Ber-
tel! Als ik te Parjjs gelegenheid heb, zal ik er
eens naar onderzoeken. Misschien doe ik daar een
goed werk mee."
„Als u het goedvindt, zal ik u wel naar dien
professor brengen, mijnheer!»
„O, neen! zooveel gewicht hecht ik er niet san.
Maar, ja kun je mjj een flesch wijn bezorgen?"
„Dat is gemakkelijk genoeg, mijnheer!"
De conducteur ging heen om den gevraagden wijn
uit den restauratie-wagon te halen, maar hij meende
te begrijpen, dat mijnheer von Berghaupt meer be
lang in zjjn verhaal stelde, dan hij wilde laten
blijken
En Bertel had gelijk! Ho? dankbaar Koert den
conducteur ook was voor zjjn mededeelingen, hij wilde
toch voor dien man de zaak-Gray geheim houden.
De sneltrein reed voor hem veel te langzaam, zoo
verlangde ikij naar zijn vronw, maar voor Bertel wilde
hij kalm en onverschillig schijnen. Die Engelsche
heer was niemand anders geweest dan de advocaat
Morris, daar twijfelde hij zoo weinig aan, dat hij er
niet eens naar wilde vragen. En die man gaat hei
melijk naar Parijs en brengt Jane in een gekken
huis, terwijl hij afscheid kwam nemen onder voor
wendsel dat dringende zaken hem naar Londen rie
pen. En hjj noemde Jane zjjn vrouw!
Hoe verdacht hem dit alles ook voorkwam, hjj
kon niet geheel de gedachte verwerpen, dat de ad
vocaat misschien toch gehandeld had in het belang
van zijn vriend Koert. Misschien wss er geen ander
middel om Jane te verhinderen naar Wiesbaden terug
te keeren, dsn hssr eenigen tjjd in een krankzinni
gengesticht te doen opsluiten.
„Heb maar geduld, Jane! ik kont! ik kom en
gevoel het, jo zult mij vergiffenis schenken."
Gedurende de reis dronk hjj veel wijn en rookte
ook veel. De conducteur kwam meer keeren in de
coupé dan Koert lief was, en telkens beijverde de
man zich om zijn vroegeren chof te believen.
Eindelijk kwam de „trein te Parjjs aan.
Koert riep don conducteur een vriendeljjkon groet
toe, nam een rijtuig en liet zich naar de rue St.-
Martin brengen. Die rit viel hem nog smartelijker
dan de geheele reis van Frankrijk naar Parijs. Ein
delijk kwam hij er.
Koert von Berghaupt stond voor een groot indruk
wekkend geboury, dat zich door twee balkons vol
bloemen van de aangrenzende huizen onderscheidde.
Hij werd aan de hoofddeur door een ouden portier
ontvangen.
„Ah, mijnheer, wenscht u den professor te spre
ken? Zon u dan tusschen vijf en zes uur terug
willen komen? De professor is op het oogenblik
voor niemand te spreken."
(Wordt vervolgd.)
zienljjke hoeveelheid brandende spiritus, waarmede
eene vlam moest worden vertoond, over het tooneel
uitliep en een der schermen aantastte. Gelukkig dat,
terwjjl onmiddeljjk uit het parterre bet geroep „brand!»
opging, het den regisaeor en een paar tooneelspelers
gelakte, het publiek gerust te stellen, terWSjjl de
brandweer dadeljjk op het tooneel was en met doe
ken de vlam doofde, zoodat het onheil slechts eenige
minuten oponthoud veroorzaakte. Met dat al, een
nieuw bewjjs van de noodzakelijkheid van streng
toezicht en goede maatregelen tot snelle blussching.
Bjj de verwisseling des jaars brengt de on
dergeteekende zjjn Begunstigers en Vrienden
zjjn heilwensch toe.
C. van TONGERLOO.
Mjjne geachte Cliëntèle, Familie en verdere
Betrekkingen zjjn de beste heilwenschen toe
gebracht door
M. PEETERS Jz.,
Gouda. Wjjdstraat.
De ondergeteekende brengt bjj deze den Heil
wensch van den dag aan zijne geachte Begun
stigers zoo binnen als buiten deze stad en
beveelt zich bjj voortduring beleefd aan.
J. H. BRUNS Co.
Bjj den aanvang van het Nieuwe jaar wenscht
de ondergeteekende zjjne geachte Stadgenoo
ten en Begunstigers veel heil en zegen toe.
M. van EUK,
Zak No. 293a. Schoorsteenveger.
Bjj de intreding van het Nieuwe Jaar brengt
de ondergeteekende haren harteljjken wensch
aan hare geachte cliënten en hoopt steeds
dezelfde gonst te mogen bljjven genieten.
Wed. P. J. MELKERT.
Gouda, 1 Januari 1890.
Een gelukkig Nienwjaar toegewenscht aan
Vrienden en Bekenden.
i R. SLEGT.
Stolwijkersluis.
Onder dankzegging voor het zoo ruimschoots
genoten vertrouwen, wensch ik bij den aan
vang van het nieuwe jaar, mjjne Begunsti
gers en Vrienden, zoowel binnen als buiten de
stad, veel heil en zegen toe, mjj voortdurend
in UEd. gunst aanbevelende.
UEd. Dw. Dienaar,
W. J. van LEEUWEN,
Koperslager en Lampenmaker.
Veel geluk en voorspoed in 't nieuwe jaar
aan Begunstigers, Vrienden en Bekenden.
C. VERGEER,
Broodbakker.
Raam No. 326.
Gouda, 1 Januari 1890.
Onder dankzegging voor het zoo ruimschoots
genoten vertrouwen wensch ik bjj den aanvang
van het Nieuwe Jaar, mjjnen Begunstigers en
Vrienden, zoowel binnen als buiten de stad,
veel heil en zegen toe, mij verder in UEd.
gonst aanbevelende.
UEd. Dienaar,
8. P. van der KLEIJN, Gouwe.
Het compliment van den dag aan al mjjne
Begunstigers.
C. H. W. KAHLE.
Gouda, 1 Januari 1890.
Alle Begunstigers en Vrienden heil en zegen
toegewenscht door
A. DERCKSEN,
Korte Groenendaal.
Bij den aanvang van het Nieuwejaar wenscht
de ondergeteekende zjjnen geëerde Klanten en
Begunstigers veel heil en zegen toe.
P. DE VOS.
Stolwijkbksluis.
Heil en Zegen toegewenscht bjj het begin
des jaars aan Vrienden en Bekenden.
J. H. VAN DER WANT,
Comm. in Kaas.
St. Anthoniestraat.
Het Compliment van den dag aan al mijne
Vrienden en Begunstigers.
P. P. SOOS.
Lange Tiendeweg.
Heil en zegen toegewenscht aan alle mijne
Begunstigers, Vrienden en Bekenden.
De Erven A. van MEURS.
Oosthaven.
Het Compliment van den dag aan al mjjne
Vrienden en Begunstigers.
H. 8PRUIJT Jr.,"
in Porcelain, Glas en Aardewerk.
Keizerstraat K. 198.
1 Januari 1890.
Veel heil en zegen gewenscht aan Vrien
den, Begunstigers en Stadgenoten, zich hierbjj
aanbevelende tot 't doen van alle werkzaam
heden 't metselwerk betreffende.
Beloovende eene prompte en civiele bedie
ning.
Uw aller Dienaar,
G. HORTENSIUS,
Mr. Metselaar en Kruidenier.
Nieuwe Haven No. 109.
P. F.
Heil en zegen toegewenscht.
B. de JONG,
in Tapjjten.
Het Compliment van den dag aan Begon
stigers, Vrienden en Bekenden.
F. F. KNaLLMANN.
Wjjdstraat.
Heil en zegen toegewenscht aan alle mijne
Begunstigers, Vrienden en Bekenden.
G. J. HEETMAN.
Aan Begunstigers, Vrienden en Bekenden
wordt bjj den aanvang van het Jaar veel heil
en zegen toegewenscht door
W. K. 8CHULING,
Lange Groenendaal I. 21.
Gouda, 1 Januari 1890.
Bjj den aanvang dezes jaars brengt de on
dergeteekende zijne heilwenschen aan alle Stad
genooten en Begunstigers.
H. TAMSE,
Schilder
Veel heil en zegen toegewenscht aan Vrien
den en Begunstigers, zoowel binnen als buiten
deze Stad.
K. M. db BRUIN,
Gouda, I Januari 1890. Tailleur.
Gouda, Markt A. 57.
Bjj den aanvang van het Nieuwejaar wenscht
de ondergeteekenden zijnen geëerden Begunsti
gers en Stadgenooten veel heil en zegen toe.
G. SIBBES.
Nieuwe Haven. Schilder.
Het Compliment van den Dag aan Begun
stigers en Vrienden.
A. vak der STEEN,
in Hoeden en Petten.
Het Compliment van den dag aan alle mjjne
Vrienden en Begunstigers.
J. F. WELTER,
Lange Tiendeweg. Café Neuf.
Bjj de verwisseling des jaars brengt de onder-
geteekende zijn heilwensch aan zjjne Begun
stigers, Familie en Vrienden toe.
G. H. de PEER.
Veel heil en zegen toegewenscht aan Be
gunstigers, Vrienden en Bekenden.
K. HAZEBROEK.
Lange Tiendeweg.
p-
Heil en zegen toegewenscht aan alle mjjne
Vrienden en Begunstigers, en bljjf mjj steeds
op het minzaamst aanbevelen.
T. RUIS,
Spieringstraat No. 78. Timmerman.
P. F.
Gouda.
De ondergeteekende wenscht bjj de intrede
des jaars alle zjjn Vrienden en Begunstigers
een gelukkig Nieuwjaar en bljjft zich verders
minzaam aanbevelen.
W. BOUWMAN,
Zak L. 278. Metselaar.
P. F.
Het Compliment van den dag aan alle mijne
Vrienden en Begonstigers.
B. W. van de PAVOORDT,
Korte Tiendeweg. Tapijt-Magazijn.
Het Compliment van den dag aan al mjjne
Begunstigers, Vrienden en Bekenden.
C. de KUIJPER,
Directeur der Holl. Meik-Inrichting.
COIFFEUR,
wenscht al zjjne Begunstigers en Vrienden
een gelukkig jaar.
Gouda, 1 Januari 1890.