Goedkoopste
Soliedste
- «v®
¥^\yry^ Kssi®i&-
aoEosaaa m&m wuuue.
KIMN0-MMIJN „DE STAD PARIJS"
Kinder Kleedingstukken.
WINKELHUIS,
MAGAZIJN „GOUDA"
5SHEEREN-
Nieuwe Echte Singer Naaimachines
62, KALVERSTRAAT 62.
Fransche en Engclschc Stoffen
HEEEEN, JON&EHEEEEN EN
Openbare Verkooping
MEID gevraagd
maandag 25 en Dinsdag 26 Mei 1890.
WIJDSTRAAT A. 41, /iA,
Blikslagerij
Bultenlandsch Overzicht.
Nationale Militie.
1W" Speciale Inrichting voor
voor Familicgcbruik en licht Confectiewerk.
Bijzondere Voordeelen:
E e 11 i g- D a t te AMSTE R D A M"
Eenig- Depót te ROTTERDAM Hoogstraat 346.
Eenjg' Depót te 's HAGE Lange Pooten 16.
Markt A. 62, GOl]l)A Markt A. 62,
Nieuwste Modellen. Coupe gegarandeerd.
Solietle Bewerking. Billijke Prijzen.
Wed. A. PINO.
te GOUDA,
Openbare Verkooping
te GOUDA,
Korte schetsen uit de geschiedenis
der Latijnsche School.
xu.
Onderzoek van de Verlofgangers der
MILITIE te Land.
en
(Fabrikaat van de Singer-Maatsehappij te New-York)
Hoogp arm eu diontensevolgo flinke doorganssruimte onder don arm.
l)e naald kan hooger opgelicht wor len dan hij da gewona Singer Familie-Naaimachines
en is veel korter dan die van elke luidere schuitje-naaimachine.
Het spoeltje is hot eenvoudigste hetwelk er bestaat. De draad behoeft niet ingestoken te
worden, maar is allreu onder een veertje door te halen.
Elk gareu kan als oaderdroad gebruikt worden aangezien breker) van den draad bijna onmo
gelijk is.
lïe wrijfpunten dor hoofddoelen kunnen zoo noodig bijgedraaid worden. Hierdoor wordt de
machine groote duurzaamheid verleend en belangrijke reparatie^ zullen wel nooit noodig zijn.
Hot uaaldbrekeil komt in het geheel niet voor, wegens dan ronden yorro ,vah-ij<k spoeltje.
Elke beweging is positief eu zeker, en niet eene is van eene veer afhankelijk.
Ile ongehoord zachte gang der machine is verkregen door toepassing van cone as ter
vervanging van de kamraderen waardoor de beste garantie gegeven is, dat deze machines ook nog
na jaren zacht zullen loopeu. "V j
Bericht de ONTVANGST eeaer tweede zending
waarvan in den kortst mogelijken tijd GOEDEREN NAAR MAAT vervaardigd
worden, onder leiding van een bekwaam Coupeur.
Tevens voorhanden eene groote Borteering
Gouda Snelpersdruk van A. BaiKKMAV 8i Zoqn.
op DINSDAG 27 MEI 1890, des morgens
te elf uren in het Koffiehuis «Hammonie. aan
de Markt,
ten overstaan vau den Notaris
G. C. FORTUIJN DROOGLEEVER,
van:
Nr. 1. Een aangenaam gelegen, goed on
derhouden
met afzonderlijk KANTOOR, ERVEN en
TUIN, aan de Gouwe te Gouda, wjjk C. Nr.
33. Te aanvaarden 15 Juni a. s.
Het HUIS bevat beneden: Vobrkarner en
Suite en Keuken; en boven 4 Kamers, en Zolder.
Nr. 2 tot 4. Drie HUIZEN en ERVEN
aan het Plantsoen tegenover den Kattensingel
te Gouda, wjjk C. Nr. 101, 102 en 103. Nr.4
is te aanvaarden 15 Juni a. sr. en de anderen
zjjn elk verhuurd voor 1.90 per week.
Nr. 5 tot 7. Drie HUIZEN en ERVEN
in de Vischsteeg te Gouda, Wjjk I. No. 178,
179 en 180. Verhuurd bjj de week voor
i 1.15, 1.10 en 1.10.
Nr. 8. Een HUIS en ERE in de Kuiper
straat te Gouda, wjjk K. Nr. 96. Verhuurd
bjj de week voor f 0.80.
Nr. 9. Een HUIS met afzonderlijke BOVEN
WONING en ERF aau de westzjjde van den
Raam te Gouda, wjjk O, Nr. 290 en 290..
Verhuurd bjj de week beneden voor f 1.40 en
boven voor "1.30.
Nr. 10. Een HUIS en ERF aan't Verloren
Kost bij den liaain te Gouda, wjjk O. Nr. 537.
Verhuurd bjj de week voor 1.25.
Nr. 11 en 12. Twee HUIZEN en ERVEN
in het Slapperdel aan de Vrouwensteeg te
Gouda, wjjk H. Nr. 205 en 206, Verhuurd
bjj de week, elk voor 1.35.
Eu Nr. 13 en 14. Twee HUIZEN en
ERVEN iu de Korte Akkeren te Gouda, wijk
P. Nr. 331 en 336. Verhuurd bjj de week,
elk voor f 1.10.
De perceelen zjjn de 3 laatste werkdagen
vóyr den dag der verkooping en op dien dag,
des morgens van 9 tot elf uren te bezichtigen,
wat perceel Nr. 1 aangaat, na voorafgaande
beletvroging aan den Huurder.
Nadere inlichtingen geeft Notaris FORTUIJN
DROOGLEEVER voorgenoemd.
- - 11 11 11.
op DINSDAG 27 MEI 1890, onmiddellijk
na afloop der tegen dien dag aangekondigde
Verkoop in het koffiehuis «Harmonic» aan de
Markt, van:
Een enkele jaren geleden gebouwd, goed
onderhouden
WOONHUIS, WERKPLAATSEN en ERF,
waarin met goed gevolg de
en LAKKERIJ wordt uitgeoefend, staande ca
liggende in de Kuiperstraat te Gouda, Wjjk
K No. 230. Te aanvaarden 1 October 1890.
Nadere inlichtingen geeft Notaris G. C.
FORTUIJN DROOGLEEVER te Gouda,
tegen 1 JULI, goed kunnende koken en wer
ken. Hoog loon.
Brieven met opgave van ouderdom en tegen-
woordigen dienst onder No. 2007 aan het
Bureau dezer Courant.
Zonder goede getuigschriften, aanmelding
onnoodig.
1784—1809.
Toen in 1784 Petrus Dausy aU Rector naar Am
sterdam vertrok, leed bot Goudsche Gymnasium een
groot verlies. Onder zijn Rectoraat had de School
haar alouden naam horkregen, en was zy door jon
gelieden uit de meest verschillende oorden des lands
bezooht geworden. Vooral bij de aristocratie scheen
de Sphool goed aangeschreven te staan de zenen
der meest aanzienlijke familien in den lande ge
noten hier hunne klassieke opleiding. Men meene
intussohen niet, dat het Goudsche Gymnasium toen
ter tijd eene inrichting was, waar meer met adel
dan met verstand bedeelde jongelieden, zoo good
mogelijk naar do academie bevorderd werden. Want
onder D's leerlingen zijn er zeer vele, die zich later
een uitstekenden naam verworven hebben. Wij noo-
raen slechts don staatsman W. F. Roell, verschil
lende leden van het geslacht der-Dedel's en van der
Dussen's onz. liet zoude ons werkelijk te ver voeren,
wanneer wij de namen op wilden noemen van de
leerlingen van Dausy, die later min of meer beroemd
zyn geworden.
Bij het zoeken naar een geschikten opvolger van
Dausij, vestigden de Curatoren de aandacht op iemand
die reeds aan de school verbonden was, nl. op den
Conrector Vatebender, die zich dan ook bereid ver-
Waarde, de hom aangeboden betrokking to aanvaar-
dpu. Sinds den tijd der familierogeering der Trau-
dflfiusson, was het niet gebeurd, dat 00% leeraar der
Mooi tot Rector werd aangesteld.
In de plaat» van Vatebender werd een zekere van
Bergen, doctor in de medicijnen, tot Conrector
benoemd, onder voorwaarde evenwel, dat bij geen
geneeskundige praktjjk zou uitoefenen. Dat een
med. doctor, ooit in dezen tijd nog, tot leeraar in de
oude talen werd aangesteld, behoeft niet al te veel
verwondering te wekken. Voor 1815 was er aan
de Aoademie geen graad in de Letteren te verkrijgen
en waren bet moorendeets proponenten, meesters in
de rechten of doctoren in de medicijnen, die zich,
zoo zij er lust in hadden, aan het onderwijs konden
wijden.
Gedurende de jaren dat Vatebender hier Rector
was, viel er met de school niet veel voor, dat
vermeldenswaardig mag genoomd worden. De
School bleef bloeien, ofschoon, ook al ton gevolge
der allerongunstigste tijdsomstandigheden, het aantal
leerlingen egnjgszins verminderde. In 1795 vertrok
Vatebender naar den Haag, om eene naar het
schjjnt zeer eervolle administratieve betrekking
te aanvaarden. Ook hem zagen de Curatoren on
gaarne vertrekken eu menige poging werd er door
hen aangewend om den bekwamen Rector voor de
School te behoren. Toen ten slotte het besluit
van Vatebendei; onherroepelijk bleek te zijn, wilden
Curatoren heip hij zijn afscheid nog toonen, dat zij
hem en zijn onderwjjs op hoogen prijs hadden ge
steld. Hij ontving bij zijn vertrek 250 „tot een
laatste blgk van het genoegen hetgeen Curatoren in
het waarnemen van deszelfs post als rector deser
Scholen hebben gehad.» Onze Rector, daardoor
blijkbaar zeer gevleid, hield bij het neerleggon van
ziju ambt eene oratie, welker titel wij mededeeien,
omdat deze kenschetsend mag heeten voor de toen
malige tijdsomstandigheden. De Reetor dan, sprak
ditmaal g. en Lntjjnsche redevoering uit over een of
ander onderwerp aan de Oudheid ontleend, dooh
hield eene Holiandsche oratie over „het oara-ter,
de kundigheden en vereyschte zielsgesteldheid ran
oen wanrdigeu vertegonwooridger das volks." Zóó
drongen in 1795 de nieuwere denkbeelden door tot
in de omgeving van hen, die anders, in hunne af
getrokken bewondering voor du klassieke oudheid,
bijna onvorschillig bleken te zgu voor wat er in
hunne onmiddelijke omgeving geschiedde. Deze rede
voering werd op kosten der Soholarchle gedruist.
„Burger* Johannes van Laar, Rector der Lat.
Scholen te Sohiodam werd Vntehendor's opvolger,
i Of de Curatoren in hem eene gelukkige keuze gedaan
hebben, meenen w ij met eenig recht te mogen be-
twfjfeien. Het Gymnasimfe kwam ondor zijn beheer
a tot een treurigen staat van verval, zoo "zelfs, dat
wegens het uiterst geringe aantal leerlingen de
School, met hare vier klassen, gemakkelijk alleen
door rector en conrector kon worden waargenomen.
Curatoren deden al het mogelijke om de "School uit
haar vervallen staat op te heifen en raven o. a. in
1804 aan den gewezen Conrector van Teutem, die
toen predikant te Utrecht was, de opdracht om een
ontwerp te vervaardigen voor de inrichting eener
goede school. Pit was natuurlijk niet zeer vleiend
voor don Rector van Laar en voor den Conrector J.
D. H. Knackwurst, doch minder voor den laatste,
daar deze hier pas was (aangesteld. Van Teutem
deelde in een uitvoerig rapport zijne zienswijze om
trent eön goed ingerichte Lat. School mede. Dit
rapport mag niet alleen voor de kennis van den
toenmaligen toestand der Lat. soholon hoogst be
langrijk genoomd worden, doeh bevat bovendién
menige opmerking, die ook voor onzen tijd niet vin
belang ontbloot is. Merkwaardig mag het heeten
dat van Teutem o. a. beweert, «dat men in dien tijd
(iu 1804!), door al te laag neer te zien op hpt
werktuigelijk uit het hoofd leeren, waarvan de
voorvaderen nogal veel heil verwachtten, in oen
ander uiterste vervallen was en te veel van hét
verstand der leerlingen eischte. Genoemd rap
port waartegen Rector en Conrector eenige
bedenkingen hadden ingediend heeft tot leiddraad
gestrekt bij de sa toonstelling van het nieuwe regle
ment, dat in 1805 werd vastgesteld. Doch aan de
hooge eischen, door van T. gesteld, werd niet voj-
daau. In tegenstelling met diens wenschen, bleven
de oude talen nog altijd de oenige vakken, waarin
onderwijs gegeven werd. Van vaderlandsojie geschie
denis, wiskunde of nieuwe talen was nog gfeen sprake.
Als eene nieuwigheid in het bedoelde reglement kan
worden aangemerkt de bepaling, dut lichamelijke
straffen voortaan verboden werden.
Intuwohen bleef het met de sohool treurig gaan.
De Rector bleek, om velerlei redenen, ten oenen male
ongeschikt voor zyne betrekking. Het Goudscbje
Gymnasium leed dan ook geen groot verlies, toem
van Laar in 1809 overleed. Van zijne weduwe, dje
om wellicht gegronde redenen hier in Gouda geqn
onverdeelde achting en sympathie genoot, hebben de
Curatoren uog heel wat last gohad.
Intusschen hielden de Curatoren goeden moed, eu
gedachtig aan den vroegeren bloei der School, plaatst
zy dan ook iu de Boekzaal van 1809 eene ad ver-,
tentie, waarin sollicitauten werden opgeroepen voor
de vervulling van het Rectoraat „der zoo beroemde
Latijnsche Scholen binnen de stad Gouda", Uit hét
vyfta! sollicitanten werd gekozen de Haarlemsclje
Conrector C. Schol van Egmond.
Over hera en de verdere geschiedenis der School
hopen wy later te schrijven. K.
Het outwerp tot beperking van de vrijheid dér
pers in Frankryk is verworpen. Het hoofddoel van
het voorstel was, de schryvors die zich aan lastér.
of beleedigiug schuldig mftkeiy, hiervoor niot voor
do jury, maar voor de gewone rechtbank terecht te
doen staan. Do meerderheid van den Senaat had
zich daarmede vereenigd, maar de Kamer weigerde
met 347 togen 149 stemmen tot de bohandeling van
de artikelen over te gaan.
Voor stemdeu alleen do opportunisten, namens
wie do heer Jozef Reinach, die- een dergelijk ont
werp bij de Kamer indiende, ook het Senaatsont-
worp verdedigde. Tegen stemden de radicalen en
de geheele rechterzijde.
Namens de regeering had de minister van justitie
zich voor de behandeling verklaard. Evenwel zal
het besluit der Kamer vorder geeu gevolgen hebben,
want het ontwerp was niet door de regeering inge
diend, zoodat zij er zich nu niet voor aansprakelijk stelt.
ïa de Portugeoacbe Kamer heoft bjj de 'beraadsla
gingen over het ontwerp, strekkende om de decreten
goed te keuren, welke tydens de afwezigheid der
Kamers zulk een opschudding in hot land verwekten
de minister-president Serpa Ei ra en tel het woord ge
voerd. Hy toonde aan, dat de toestand waarin de
genioedereu toen verkeerden, doortastende maatregelen
noodig mahkte. Met name wat het decreet tot rege
ling dei1 Vryheid van drukpersbetrof, zeide de Minis
ter, dat hy een einde had willen maken aan een
exploitatie van de openbare meening, welke het
licht niet mocht zien en aan het verspreiden van
1 valsche, onrustbarende tijdingen. De Regeering, ver
klaarde hij ten slotte, had in dezen niets anders be
oogd dan de belangen der natie en geen oogenblik
gedacht aan die der partij, welke de meerderheid
had in de Kamer.
Aan'de Temps wordt uit Brussel gemeld, dat de
Nederlandscbe gemachtigden ter Brusselsche Anti-
slavernij-oonferentie, die zich eerst tegen de invoer
rechten op alcohol in den Congo-Staat hebben ver
zet, nu hun goedkouring hechten aan het voorstel
der commissie, dat Zaterdag in de volledige ver
gadering zal worden behandeld. Het invoerrecht op
alcohol is gedurende de eerste drie jaren bepaald
op ,een maximum van 15 francs per hectoliter en
vooi do volgende, drie jn-^n op 25 francs. Na ver
loop van deze zes jaren zal het tarief herzien kun
nen worden. t
Evenwel is dè toestemming van de Vereenigde
Staten nog onzeker. De Amerikaansche gemachtigde,
de heer Stanford, heeft nl. een ander ontwerp inge
diend, waarbij hij voorstelt van den sterken drank
in Afrika invoerrechten te heffen naar gelang van
hun alcohol-gehalte.
Tevens werd het voorstel behandeld van den heer
Lambermont om invoerrechten te heffen naar de
waarde van ajle koopwaren, die in den Congo wor
gden ingevoerd.
In. dit opzicht zijn twee stolsels aan de orde.
Voorstanders van het oeiio willen, dat de conferentie
een maximum bepale, terwijl dan elke mogendheid
vrij wordt gelaten binnen deze perken de inroor-
rcchten in haar geheel te bepalen.
De voorstaüders van het tweedo stelsel willen, dat
de mogendheden éénzelfde tarief vaststellen, dat in
alle gebied en voor alle koopwaren geldig zal wezen.
Ëeu beslissing hierover is nog niet genomen, daar
alle gemachtigden nog geen inatrucliën van hun
regeering hadden ontvangen.
De BURGEMEESTER van GOUDA, breugt ter
algemeene kennis, dat ingevolge art. 138 der Wet
op de NATIONALE MILITIE, van den 19n Au-
gustus 1861 Staatsblad, No. 72,) de Inspectie der
Verlofgangers voor de gemeente GOUDA, is bepaald
op „Woensdag den lln Juni 1890, dus morgeus
ten 11 ure, op de STAD3 TIMMERWERF aau
de Turfmarkt alhier.
Dat daaraan behooren deel te nemen ai de VER
LOFGANGERS der MILITIE TE LAND, die voor
den ln April 11. in het genot gesteld zijn van on
bepaald verlof, ongeacht de lichting of de Gemeente
waartoe zij -behooren, (dus ook zij die zijn ingedeeld
voor de lichting 1884 en 1885) alleen zyu biervan
uitgezonderd de Verlofgangers die in de maand
Juni e. k. in werkelijken dienst moeten komen.
Voorts worden de Verlofgangers opmerkzaam gemaakt
a. datzy volgens art. 140 der genoemde Wet,
ter INSPECTIE behooren te verschijnen in uniform
gekleed en voorzien van de Kleeding- en Uitrusting
stukken, hun hij het vertrek met verlof medegegeven,
van hunne Zakboekjes en Verlofpassen.
b» dat zij volgens art. 180 der Wet, worden geacht
onder de wapenen te zijn, niet alleen gedurende
den tyd dien hel bedoekt onderzoek duurt, maar in
het algemeen wanneer zij in uniform zijn gekleed,
zoodai zij, die ongeregeldheden plegen of zich aan
wanbedryveu schuldig makan by het gagn naar de
plaats voor het onderzoek bestemdgedurende het on
derzoek en by het naar huis keerente dier zake zul
len worden gestraft volgens het Crimineel Wetboek
en het Reglement van Krijgstucht voor het krygsvolk
te land, bij genoemd art. 130 toepasselijk verklaard.
c. dat hij die door ziekte niet kan verschynen, een
attest van een Geneesheer of Heelmeester door den
Burgemeester geviseerd, moet overleggen, en
d. dat degene welke zonder vergunning absent is,
volgens de Wet met arrest zal worden gestraft.
GOUDA, den 23 Mei 1890.
De Burgemeester voornoemd,
VAN BERGEN IJZENDOORN.
-fL 4
