'ELEN
NS
*ate.
edalies,
en, Ze-
mjeug-
tar etc.
mdsche
i tegen
Post-
De normale Arbeiisdag.
I.
4
Nieuws- en
EN.
FEUILLETON.
istrecht
0i
101
101
101
101
I©
’EK
IJL,
ng.
1800.
Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
Woensdag 11 Juni.
De insending Tan advertentiën kan geschieden tot één uur des namiddags van den dag der uitgave.
it
lo
hweig
I
Dent bij zich zelven.
J
2o.
3o.
De uitgave dezer Courant geschiedt dagelijks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prjjs per drie maanden is f 1.25, franco
per post 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
Bovendien worden alle Advertentien gratis
opgenomen in het ADVERTENTIEBLAD
't welk des Maandags verschjjnt.
'L,
MMERS,
's avonds
der Zelf-
uitspat-
(Vit iet Engehci.)
IX.
it Pond, bjj
sat, Gouda.
ADVERTENTIEN worden geplaatst
van 15 regels a 50 Centen; iedere regel
meer 10 Centen. GROOTE LETTERS
worden berekend naar plaatsruimte.
fb. Prjjs
erschrik-
igd Ijjdt,
•ring, die
i van een
het Ver-
arkt 34,
bedrag,
n boek-
oom er niet over
toch eigenlijk wel van hem ge-
«Ik geloof niet, dat zij tegen-
om hem denkt," zei mijnheer
toestanden en vermoedeljjke gevolgen een eerste
vereischte is.
I. Wordt er hier te lande overmatig ge
werkt? Voor zoover de waarneming der com
missie strekt, en zij bepaalt zich tot de gren
zen der gemeente Amsterdam, antwoordt zij
met beslistheid: Ja. Een arbeidsduur van
14 uren, waarbjj dan nog dikwijls detamelijk
lange tijd te voegen is, dien de werkman noodig
heeft om van zjjne woning naar de werkplaats
of den winkel «n van daar naar zijne woning
te gaan, is daar ter stede zeer gewoon. Trekt
men van die14 uren twee voor schafttijden
af en rekent men het zoo even genoemde er
bij, dan komt men tot een zeer langen werk
tijd, die voor gezellig verkeer, voor lectuur,
voor het huisgezin, niet veel overlaat. Maar
hoe dikwijls wordt dit_ gewone nog over
schreden
Er zjjn werkplaatsen te Amsterdam, waar
in de voorjaarsmaanden gewerkt wordt van 6
uur 'e morgen tot 10 uur 's avonds, met weinig
schafttijd. Andere, waar het in die maanden
wel sens, per week voorkomt, dat de arbeider
den ganschen dag, den ganschen nacht, en
opnieuw den volgenden dag dus 36 uren ach
tereen, met korte tusschenpoozen bezig is!
Dat hierdoor schade wordt toegebracht aan de
gezondheid der werklieden, veelal hunne krach
ten worden ondermjjnd, kan niet worden ont
kend. Of de wet er iets aan doen kan, is een
vraag op zich zelve, maar dat de werkuren
gewoonljjk te lang zijn, is onwedersprekeljjk.
In het kleedermakersbedrjjf is gedurende de
maanden April tot en met Juni de nachtrust
„Hij heeft hem nu geheel
vergeten I” filosofeerde Prue. Maar mijnheer Dent
nam nooit zijn brieven aan zonder de stille hoop,
er een van John bij te vinden, en Prudence zag nooit
een eenigszina ernstigen trek op het gelaat van haar
oom, of ze dacht, dat hij bericht van zjjn neef had
gekregen.
Toen Prudence dien morgen aan het raam stond
en met haar bloemen bezig was, kwam het beeld
van John Dent zeldzaam helder voor haar geest,
en toen zij de trap afliep, zweefde het met merk
waardige volharding voor haar uit.
Mjjnheer Dent zat aan de tafel in de bibliotheek
en op die tafel lagen eenige documenten, die er zeer
officieel uitzagen, met hoogst indrukwekkende zegels,
en hij zag er min of meer verlegen uit, waardoor
Prudence geheel gerustgesteld werd. Wat er ook
gebeurd mocht zijn, iets heel treurigs was het niet.
„We hebben eindelijk dominé’s testament gevon
den," zoide hij haar aanziende, toen zij binnenkwam.
Daags na Ds. Wibird’s dood had men in een
ouden haren koffer, waarin hij documenten bewaarde,
een testament gevonden; maar Mr. Jarvis had gezegd,
dat er een later testament bestond, dat aanmerkelijk
verschilde van dit stuk, dat vjjftien jaar oud was.
Na de ijverigste nasporingen was dit nieuwe stuk
echter niet voor den dag gekomen. Mr. Jarvis had
het echter tien maanden geleden opgemaakt en hij
stond er op, dat het gevonden werd.
„Mijn cliënt was in die dingen een zonderling
man,” zei hij, „Hij zou versjes en stukken uit oude
couranten in zjjn brandkast aan de Bank bewaren
en effecten en contracten door zijn studeerkamer
laten slingeren alsof ze niets waard waren. Gij kunt
gelooven, dat hjj het testament hier of daar heeft
neergelegd en er later nooit meer om beeft gedacht”
Een dag of zes, zeven later, toen men reeds alge
meen dacht, dat dominé dat testament weer vernie
tigd had, vond men het in een exemplaar van (lotton
Mather’s „Magnalia” op een plank in het kamertje
waar dominé gestorven was.
„Hjj heeft Salome een lijfrente vermaakt en het
vruchtgebruik van het buis.”
„Dat doet me pleizier,” zei Prudence. „Die arme
Salome.”
„En de rest,” vervolgde mjjnheer Dent, „enkele
kleine legaten er afgerekend, aan wien denk je, dat
hij dat gegeven heeft?”
„Ja, dat kan ik niet raden. Familie had hjj niet
Aan de Zondagschool
„Neen."
„Aan de kerk
„Neen.”
„Aan het zeemanshuis
„NeenMaar dat krjjgt toch twee duizend dol
lars."
„Dan weet ik het niet.”
„Aan John Dent I” zei haar voogd met een zon
derlingen glimlach, terwijl hij Prudence onderzoekend
gadesloeg.
GOUDSCHE COURANT.
De beweging onder de werklieden in som
mige landen, ten doel hebbende het verkrijgen
van een normalen arbeidsdag, heeft sedert de
voorgenomen mislukte betooging van 1 Mei
meer dan vroeger de aandacht getrokken. Dit
heeft aanleiding gegeven tot meer gezette be-
«tudeering van het vraagstuk, of normale ar
beidsduur wenscheljjk ia en zoo ja, welke
voorwaarden daaraan moeten worden verbon
den. De Amsterdamsche afdeeling der Ver-
eeniging tot bevordering van Fabrieks- en
Handelsn ij verheid heeft deze vraag voorgelegd
aan eene commissie, waarvan o. a. de heer
N. G. Pierson lid was. Op het antwoord
dezer heeren wenaehen wjj, wegens het groots
belang der zaak, de aandacht onzer lezers te
vestigen.
Terecht heeft de commissie de vraag zoo
opgevat, dat zjj overwogen heeft, of wettelijke
beperking van den arbeidsduur, behoudens de
noodige uitzonderingen en tjjdelijke vrijstellin
gen, wenscheljjk mocht geacht worden. Ten
einde daarop een antwoord te geven stelde zij
de volgende drie vragenWordt er hier te
lande overmatig gewerkt? Zoo ja, waaraan is
dat te wjjten? Welke gevolgen zou wetteljjke
beperking van den arbeidsduur teweegbrengen?
Wij nemen de vrjjheid het voornaamste mede
te deelen van het antwoord, dat op elk dier
vragen gegeven wordt, daar wjj overtuigd zijn,
dat grondige bekendheid met de bestaande
Ï2)
Zij zou getrouwelijk baar geheele leven op hem
gewacht hebben; zijn ongeluk had hem nauwer aan
haar verbonden; maar hij had haar niet verzocht op
hem te wachten of in zijn ongeluk te doelen; hij
had vau haar afgezien en het was duidelijk, dat
Prudence hem nu had moeten vergeten. Hoe was
het echter mogelijk, dat zjj in een zoo kalm leven
vergeten kon, dat zjj bemind had en bemind was
geweest Zjj deed haar best om John Dent’s bezoek
te Willowbrook en alles wat er op volgde als een
schoenen droom te beschouwenmaar verder bracht
zij het niet.
Zelden sprak zij of haar voogd den naam van John
Dent uitnaar allen schijn was hjj uit beider ge
heugen gewischtmaar inderdaad ging er geen maand
voorbij, dat Prudence en haar
nadachten, wat er
worden mocht zjjn.
woordig ooit meer
gewoonljjk onvoldoende. Over het geheel is
in sommige maanden de tijd te kort, dien de
werkman aan zijn huisgezin kan geven.
II. Waaraan moet men dat wijten? Naar
de meening der commissie aan de volgende
oorzaken
Aan den betrekkelijk lagen stand van vele
loonen,
Aan de wisselende vraag naar werkkracht.
Aan de macht der gewoonte.
lo. Ten eerste aan lage arbeidsloonen. Men
stelt den <eisch» van een normalen arbeidsdag
dikwjjls voor als een eisch van het werkvolk.
Niets is onjuister. De commissie ontkent niet,
dat er arbeiders zijn, die, zoo de patroon het
wilde tqestaan, gaarne korter zouden werken,
al ging dit met minder inkomen gepaard.
Maar in den regel gaat de drang tot verlenging
der werkuren van de arbeiders zelven uitzjj
werken lang om veel te kunnen verdienen.
Korte werkdagen vindt men alleen in die
lauden (Noord-Amerika, Engeland) waar de
loonen per uur zeer hoog zjjn. Ware de korte
arbeidsdag inderdaad een eisch van het volk
zelf, dan zou hjj bestaan; door den invloed
der vakvereenigingen zou hjj zjjn verkregen,
zonder toedoen van den wetgever. En mochten
in ons land de loonen een sterke verhooging
ondergaan, dan zou men de werkuren vanzelf
geringer zien worden.
Bjj lage loonen per uur is een lange arbeids
dag eene noodzakelijkheidwordt hij althans
door de meesten in dat licht beschouwd.
Een werkman zeidemen geve mij 25 cents
per uur, dan ben ik terstond voor de beper-