rnmmm
DIENSTBODE.
DIENSTBODE.
een JONGEN,
HENRI BACKER,
SOO Gulden
Zeer Nette Gesteendrukte
Goedkoop! - Solied! - Elegant!
Balteolandscb Overzicht.
Ook een verkiezingspraatje.
KENNISGEVING.
3368teStaats-loterij.
Magazijn van Pendules
ZO !Ls/£Z5ZE3-
Reiskoffers van af 78 ct.
Kost, Inwoning
Gekleurde Zephyrs en Percals.
Goldmann's Kelser Tandwater
S GOLDMANN Co. Dresden,
A. BRINKMAN en Zn.
den Heer C. A. B. BANTZINGER,
J. W. E. van EDE van der PALS,
Burgerlijke Stand.
ADVERTENTIEN
Mevrouw Wed. A. C. COSIJN—v. LEENT
WASCH-ECHTE
SCHENK Zn.
worden GELEVERD door
modellen.
Korte Tiendeweg D- 17,
Markt A 107,
direct bij MET EDLICH, „Versand-Geschaft", Leipzig-Plagwitz.
dat hg maant dat de Commissie in verzuim
ia dooi die nog niet in te zenden. Integendeel,
spr. juicht het zeer toe in de Commissie, dat zjj die
nog niet inzond. Spr. sou het onberaden gevonden
hebben zoo lij dit reed» nu deed. De toestand,
zooals die nu op het oogenblik is, moet eerst door
haar worden geobserveerd alvorens voorstellen kunnen
geschieden, die van blijvenden aard zijn en van den
ijver der Commissie mogen wij verwachten dat zij
niet te lang zal wachten met die voorstellen in te
dienen. De geachte interpellant heeft er op gewezen,
seide spr., dat blijkens het verslag van den toestand
van het lager Onderwys over 1890 een voorstel was
ingekomen van de Commissie tot het bouwen van
eeta nieuwe school. Dit is juist, nl. een voorstel
tor verbouwing, geen voorstel tot reorganuatie der
school. De Commissie stelde voor een school met
0 klassen, 4 voor 40 leerlingen en 2 voor 24 leer
lingen, alzoo een school voor 208 leerlingen. De
kosten van dergelijke school zullen ongeveer/20000
moeten bedragen. Het komt spr. voor dat, alvorens
een besluit te nemen tot het bouwen van dergelijke
schooleerst de voorstellen tot reorganisatie in
overweging moeten worden genomen. Spr. erkent
dat het tegenwoordig schoolgebouw gebreken heeft.
Het staat niet gelijk met andere scholen in iateren
tg cl gebouwd, maar is volstrekt niet zoo gebrekkig
als door sommigen gemeend wordt.
In antwoord op de door den heer IJssel de Schep
per gedane vragen kan spr. dus mededeelen, dat
B. en W. zich sinds lang bezig houden met plannen
tot reorganisatie der Tweede Burgerschool voor
meisjes doch nog niet tot een besluit dienaangaande
zijn gekomen en dat zij bij den Baad spoedig voor
stellen daartoe zullen indienen nadat de Commissie
da toegezegde voorstellen zal hebben ingezonden mits
althans B. en W. zich daarmede kunnen vereenigen.
De heer IJssel de Schepper vraagt daarop het
woord en begint met den Voorzifter en het Collegie
van B. en W. dank te zeggen voor de gedane mede-
deelingen. Het is spr. in ieder geval aangenaam
geweest bedoelde vragen te hebben mogen stellen,
daar zjj aanleiding gaven een zaak van zoo hoog
gewicht ter sprake te brongen in het Coilegie
van B. en W.
Dat zijne vragen den indruk zouden geven alsof
spr. B. en W. van zeker verzuim beschuldigde bij de
uitvoering van het besluit van 13 Januari kan spr.
niet toestemmen. Een aandachtige lezing van de
toelichting van het voorstel van 5 December moest
doen verwachten spoedige indiening van nadere voor
stellen tot reorganisatie dier school tenzij de
datum (5 December) hem min of meer op een «ver
rassing* had voorbereid. Naar aanleiding van de
toegezegde voorstellen tot reorganisatie dacht spr.
bjj lezing van het Verslag over den toestand van het
lager onderwijs, waarin de inzending van een voor
stel tot verbouwing werd mededeeld, aan eerstge
noemde voorstellen. Een voorstel tot verbouwing
bevat in zich een plan tot eene andere inrichting
en dus ook tot reorganisatie. Spr. hoorde tot zijne
verwondering reeds van eene veranderde inrichting
op die school, die reeds in werking moet zijn getreden.
Misschien geschiedde dit bij wijze van proef om
eenige ervaring ia deze op te doenWat betreft den
bloei der 2e burgerschool voor meisjes, ieder raads
lid zal dat met vreugde vernemen, maar de bloei
eener school mag niet onvoorwaardelijk worden af
geleid uit het toenemend aantal leerlingen. Spr.
verklaart zich ten hoogste verbaasd oyer de mede-
deeling dat de Commissie voorstelt een school te bouwen
voor 208 leerlingen. Met dat voorstel zal spr., ronduit
gezegd, nooit kannen méégaan! De school telde op
het einde van 1889 58 leerlingen, op het einde van
1890 74 leerlingen, er is geen enkele grond om te
veronderstellen dat er behoefte zon zijn aan een school
voor 208 leerlingen, die volgens B. en W. 20000 zal
moeten kosten. Voor dergelijk voorstel zal in den
Baad zeker geen meerderheid te vinden zijn. De
reden van de tijdelijke vermeerdering van het aantal
leerlingen op de 2e burgerschool voor meisjes is te
vinden in de tijdelijke ontvolking van een paar
parallel-klassen van de school waarvan de heer van
Cittert het hoofd is. Die vermeerdering gaf aanlei
ding tot het voorstel van 5 Dec. Spr. meent den
Baad in overweging te moeten geven een voorstel
om door een weinig kostbaar middel de 2e burger
school voor meisjes te reorganiseeren zoodat deze
wordt een school voor meer uitgebreid lager
onderwijs voor dochters van ingezetenen nit den
beschaafden stand. Zooals de toestand nu is, zijn
er kinderen van zeer verschillende ontwikkeling
in één zelfde afdeeling, wat natuurlijk verkeerd werkt.
Beide burgerscholen voor meisjes kunnen voldoen aan
billijken eischen, mits de aansluiting goed geregeld is.
Vroeger zgn meer dan eens voorstellen ingediend
tot oprichting eener middelbare school voor meisjes.
Deze werden verworpen, wat spreker betreurtalleen
in zooverre was daartoe grond dat eene middelbare
inrichting naait de 2e. burgerschool voor meisjes tot
op zekere hoogte een zaak van weelde zou geweest
zgn, bg het plan dat spr. voor oogen staat, ia alle
denkbeeld van weelde buitengesloten. Spr. zou wen-
schen aan de 2e. burgerschool voor meisjes de 3 of
4 laagste leerjaren te ontnemen en het reglement
zoo te wijzigen dat er volkomen aansluiting ontstond
tusscheu de hoogste klasse van de sohool van de
heer van Cittert en de laagste klasse der eerstge
noemde school, die dan wera een school voor meer
uitgebreid lager onderwijs. Dan ontstond een
goede regeling, voor elk leerjaar een klasse en
voor elke klasse eene onderwijzeres. De behoefte
aan verbouwing der schooi vervalt dan. Daarmede
kon gepaard gaan eene verplaatsing van scholen.
De 2e burgerschool voor meisjes kon geplaatst wor
den in de school van den heer Leopold, wiens school
op de Houtmansgracht een goed onderkomen zou
vinden in het gebouw der Burgeravondschool, dat
thans het heele jaar door over dag leeg staat, terwijl
dan de stedelijke muziekschool, thans over verschil
lende lokalen verdeeld, iu het open komende gebouw
op de Turfmarkt zou kunnen worden geplaatst. Het
Kantongerecht en het Stedelijk Museum van Oudhe
den zouden tegen eene verplaatsing van de muziek
lessen uit Arti-Legi zeker geen bezwaar hebben.
Spr. stelt den Baad voor bet Dagelijkseh Bestuur
uit te noodigen met de schoolautoriteiten over het
door spr. medegedeelde plan tot reorganiaatie in
overleg te treden.
De Voorzitter vraagt of dit voorstel ondersteund
wordt. De hh. van Iterson en van Vreumingen on
dersteunen het. Alzoo kan het een punt van beraad
slaging uitmaken.
De Voorzitter is van oordeel dat door de aanne
ming van een dergelijk voorstel een vreemde houding
zou worden aangenomen tegenover de Commissie
van toezicht op het Lager Ondei wijs, die alle aan
spraak heeft op het vertrouwen van het gemeente
bestuur. Waar die Commissie de toezegging deed
voorstellen tot reorganisatie te zullen indienen, zou
het z. i. weinig gracieus zijn, thans reeds andere
voorstellen te gaan overwegen. Die Commissie moet
haar werk niet door den Raad nit de handen wor
den genomen.
De heer IJssel de Schepper kan in zijn voorstel
niets ongracieus zien. Spr. protesteert met slle kracht,
die in hem is, tegen de bewering dat hij door te
spreken zooals hij deed, onbeleefd of ongraciens zou
zijn geweest tegenover de Commissie. Onder bet voor
wendsel van niet onbeleefd te willen zijn zon men
op die wijze wel altijd aan het «uitstellen* kuunen
blijven. i
De Voorzitter blijft bij zijn gevoelen dat nu de
voorstellen, door de Commissie toegezegd, moeten
worden afgewacht, alvorens andere voorstellen in
overweging te nemen. Deed men dat, men zon vol
gens spr. «onbeleefd" handelen tegenover de Com
missie. Het zou zijn alsof men tegen haar zeide
«Gij vergt te veel van ons geduld, gij wacht te lang
met het indienen uwer toegezegde voorstellen!" Dat
vind ik onbeleefd tegenover eene Commiasie, die
nooit toonde de zaken op de lange baan te willen
schuiven.
De heer van Iterson zegt het voorstel van den
heer IJssel do Schepper daarom te hebben onder
steund, omdat hij had hooren zeggen dat er geen
plan bestond om die voorstellen tot reorganisatie in
te zenden. Spr. gelooft niet dat de Commissie een
uitnoodiging van den Baad aan B. en W., als/de
heer IJssel de Schepper bedoelt, als een onbeleefd
heid zou beschouwen.
De Voorzitter zegt niet te weten hoe de heer van
Iterson er aan komt dat er geen voorstellen zouden
worden ingediend. 8pr. zou niet durven veronder
stellen, (wat de heer van Iterson deed) dat als eene
Commissie als die op bet Lager onderwijs belooft
voorstellen te zullen indienen dat zij daaraan dan
geen gevolg zou geven.
De heer IJssel de Schepper herhaalt er niets onbe
leefds in te zien om 5 Juni een zaak te bespreken,
waarvoor 5 Dec. reeds voorstellen waren toegezegd.
De heer Koning geeft den heer IJssel de Schepper
in overweging een zachter vorm aan zijn voorstel
te geven.
De heer IJssel de Schepper zegt dat hij ook
daarom gaarne de ondersteuning vag den Baad op
het door hem gesprokene zou zien, omdat is er
quaestie van «onbeleefdheid", de geheele Baad die
beschuldiging dan gemakkelijker kan dragen dan één
persoon.
Het voorstel dat de Baad het Collegie van B, en
W. uitnoodige om naar aanleiding van het door den
heer IJssel de Schepper ontwikkelde plan tot reor
ganisatie van de 2e burgerschool voor meisjes, in
overleg te treden met de scbool-autoriteiten, wordt
in stemming gebracht.
VMr stemmen de hh. Koning, Hoogenboom,
8traver, Ondijk, van Iterson, van der Post, van
Vrenmingen, van Veen, IJssel de Schepper, Jager
en Noothoven van Goor.
Tegen stemmen de heeren Fortujjn Droogleever en
de Voorzitter.
Het voorstel is dus aangenomen met 11 te».
2 stemmen.
Niets meer aan de orde zijnde, wordt daarop dg
vergadering door den voorzitter gesloten.
De heer SmethDe Nayer heeft den voorzitlor
der centrale sectio van de Belgisohe Kamer, den heer
De Lanteheere, medegedeeld dat hg zijn rapport over
de grondwetsherziening op Vrijdag 12 Jug,
dienen. Naar verzekerd wordt, zal de grondwetsher
ziening in behandeling gebracht worden in eene
buitengewone zitting der Kamer, welke waarschijn-
lijk in October gehouden worden zal.
Beriohten uit Chili bevatten bijzondorheden omtrent
het zeegevecht op den 28sten Mei j!., ter reede van
Chanarai, tusschen het oorlogschip der opstandelingen
Magelhaet en drie kruisers der regeeringspartij, de
Sargeante Algea, de Aimiranle Lynch en de Almirm-
te Condell. Er zijn meer dan honderd man gesneu
veld, waarvan de helft behoort tot de bemanning van
de Magdlhae». De Sargeante Algea werd zwaar be
schadigd en de Aimiranle Condell zóó gehavend dat
het schip aan de kade gehaald moest worden om
niet te zinken.
Uit Petersburg komen zeer ongunstige berichten
over den toestand in het oosten van Rusland, vooral
in do gouvernementen Kazan, Simbirsk, Samara
Niahny-Novgorod en Penza. Op het platteland heencht
gebrek aan koren, en de boeren weigeren de belas
tingen te betalen, Vandaar ongeregolheden, die in
Samara zelfs tol bloedige gevechten tusschen de boe
ren en de soldaten hebben geleid.
Dit wordt gemold door den Petersburger cones-
ponpent vnn de Paily Telegraph. Wellicht zjjn deze
berichten niet van overdrijving vrij te pleiten, mur
toch is het een feit, dat in Kazan en Samara groete
nood heerscht. Trouwens de berichten over den
oogst, die van verschillende deelon van het groete
r|jk komen, zijn alles behalve gunstig, zoodat voor
eerst geen verbetering te waohten is.
De Amerikaansche minister van buitenlandse)»
zaken, de heer Biaino, orer wiens gezondheid onlangs
znlke ongunstige berichten werden verteld, gaat steeds
vooruit. De heer Blaine is nu uit Washington naar
Eilsworth vertrokken, ten einde daar eenigen tijd te
vertoeven en zijn krachten te herstellen.
Minder gunstig luiden de berichten over den mi
nister-president van Canada, sir John Maedonald.
Er heeft zich wel een vleugje van beterschap ver
toond in sir Johns toestand, maar toch bestaat et
volgens de geneesheeren geen hoop meer op herstel.
De overige bekende zieken maken het lyster. De
Oostenrijksche vermoedelijke troonopvolger aartsher
tog Frans Ferdinand is geheel buiten gevaar, koning
Karei van Wurtemberg is eveneens aan de betere
hand en de befcr Gladstone is geheel hersteld.
Gisteren had te Parijs op Montmartre de inwijding
plaats van de kerk van 't heilige hart, waaraan
zestien jaar gewerkt is, en tot den bouw waarvan 8
millioen menschen vrijwillig bijdroegen. Het denk
beeld, om op Montmartre een monument te bouwen,
waa van Napoleon III, maar kardinaal Gnibert op
perde het plan van een kerk. Hij had 30 millioen
noodig en had die kannen krijgen van een voorname
Fransche dame, maar de kardineal wilde, dat het
werk een nationaal karaktèr zon dragen en een groot
gedeelte der reeds beBtede 24 millioen is dan ook
gekomen van het volk, ook in deu vorm van allerlei
kostbaarheden.
In 1873 werd door Jules Simön toen Minister
van Eeredienst, een wetsontwerp ingediend betreffende
den bouw dor kerkzijn opvolger, Bathie, kreeg het
er door in de Kamer met 382 tegen 138 stemmen.
Op de uitgeschreven prijsvraag kwamen 78 ontwerpen
inde jury koos dat van Abadie, in Byzantjjnsohen
stijl. De eerste steen werd gelegd 16 Juni 1875,
maar het terrein bleek niet vast genoog voor de
fundeeringen en 35.000 knb. meter losse aarde moes
ten worden vervangen door vaster materiaal, om de
34 hooge pijlers te kunnen dragen. Het geheele
gebouw is van steen, zelfs het dak en de waterlei
dingbuizen. Le basiliek is 100 meter lang, 80 meter
breed, en kan ruim 2000 menschen bevatten. Om
den |jver der geloovigen te prikkelen, had bet comité
voor de kerk toegestaan, dat vrome inschrijvers hun
initialen of wapenborden op de steenen lieten schil
deren, natuurlijk tegen een extra-bijdrage (b|jv. 120,,
of 300, of 600 tra.); ja zelfe wérd voor de vergun
ning om in do pijlers, of kolommen initialen te laten
graveeren, 1000 a 5000 frs, betaald. Voor sommig»
kapellen en pijlers werd afzonderlijk bijgedragen.
Zoo is er een kapel van den Landbouw, een van het
Leger, een van de Marine enz.er is een pijler van
de auteura, een van de musici, een van de verloofden,
een van de weduwener is een die «le Pilier du
Foseau" heet, waarvoor het geld bij stuivers werd
bijeengebracht door jonge spinsters van het platteland.
Pans Pius XI schonk 20.000 frs. en een prachti-
gen kelk, Leo XIII een hostiekast, versierd met
edelgesteenon, die h|j b|j z|jn jubilé ontving; Savooie
zond een klok die 27.000 kilo's weegt, met een
klepel van 885 kilo's die alleen door stoom kan
worden gedreven.
Het zal nog vier of vijf jaren duren, alvorens de
kerk geheel voltooid is. De heuvels er omheen zal
men door graszoden, fonteinen en boomen tot een
aangename wandelplaats trachten te maken.
INGEZONDEN.
Ja, Verax, uw verkiezingspraatje bracht ook hier
een wankelmoedige kiezer er toe zijn stembillet in
te vullen met den naam
M, BOOGAEBDT Bz.
doch U niet alleen komt daar de eer van toe. O.ok
de heer Zoeter, president der anti-revolutionaire
kiesvereeniging //Nederland en Oranje" te Krimpen
bracht hiertoe het zijne bjj.
Bovenbedoelde kiezer zeide m|j: «Ja de liberalen
willen verbetering van alles en ieder stelt op den
voorgrond, uitbreiding van het kiesrecht, maar mij
dunkt dat heoft zoo'n haast niet. Eerst leerplicht
waardoor de ontwikkeling van don aanstaanden kie
zer grooter wordt, zoodat hij mede kan oordoelen en
niet bij don neus genomen kan worden. Nu toch
weten de meeste kiezers niet wie z|j gelooven moe
ten; allé partijen beloven veel. Verax heeft echter
gelg'k, alleen de liberalen kunnen geven wat zij be
loven daar zij een aaneengesloten meerderheid vor
men, hetgeen de anti-liberale hutspot nooit kan worden.
De heer Boogaerdtis ook iemand die w|j allen kennen
als iemand waarmede men kan praten, een gematigd
man, een man die ons distriet kont en in Krimpen
algemeen ook door zijn tegenpartij zeer geëerd is.
Ik zal hem dan ook stemmen al wgfelde ik lang
want de heer Boogaerdt is liberaal, maar duizend
mnal liever een liberaal die eerlijk voor zijne be
ginselen str|jdt, dan een anti-liberaal met de Jezuïten-
leus //het doel heiligt de middelen". Ik zwijg hierbij
van anti revolutionairen die beloofden de candidatuur
van den heer Boogaerdt te zullen begunstigen en toch
een strooibiljet voor den hoer van Waaaenaer on
derteekenden, maar denk voornamelijk aan dien heer
Zoeter die aan deu vooravond der verkiezing te
Krimpen een strnoibiljet deed circuleeren. Toonde
genoemde heer al het verschil niet te weten tus
schen dwang en plicht, waar hij sprak over loer-
dwang, alsof men het vervallen van maatschappe
lijke plichten dwang zou kunnen noemen. Bepaald
onwaar werd hij waar hij schreef over ,/kiesdwang"
waardoor de kiezer gedwongen zou worden te stem
men of anders benadeeld in zijn beroep. On
waar is hiervoor wel het zachtste woord want
nooit is dit, ten minste van liberale zjjde, te Krimpen
voorgevallen. Ja het verkiezingspraatje van Verax
haalde m|j al half over, maar dit leugenachtige
strooibillet geheel, want beter een erkend eerlijk
man als de heer Boogaerdt, die ook hard heeft
voor do werklieden, dan de candidaat van een partij
die op dergelijke w|jze haar christelijk bewnstzijn
bij de verkiezingen uit.
Ik zal dus tngn stembillet invullen met den naam
van den liberalen Candidaat
M. BOOGAERDT Bz.
en hoop hij gekozen zijnde mede zal werken om door
leerplicht de ontwikkeling des volks te verheffen
boven het peil van dergelijke strooibilletten, waarna
het zeker ook rijp is voor de grootst mogelijke uit
breiding van het kiesrecht.
VEBAX II.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der Ge-
meente GOUDA, Gezien Artikel 182 der Wet van
den 29sten Juni 1851 staatsblad no. 85.
Brengen ter kennis van de Ingezetenen, dat het
uitvoerig beredeneerd Verslag van den toestand der
Gemeente in 1890, ter plaatselijke Secretarie in druk
verkrijgbaar is, tegen betaling van 100.
BURGEMEESTER en WETHOUDERSvoornoemd
VAN BERGEN IJZENDOORN.
De Secretaris,
BROUWER.
5e Klasse. Trekking van Zaterdag 6 Juni.
No. 7195 8000.
No. 239 400.
No, 1637, 6625 en 8761 100.
Prijzen van 70.
956 6421 8286 11685 12775 15678 19473 20424
2009 6575 10008 11804 13977 16494 19953 20501
2073 6717 11059 12162 14606 18386 20348 20637
4778 7919
GEBOREN 8 Juni, Pisternells. Coroelii, ouden C. J. tsn
Wijngaarden en A. van Vliet. Littt, undtra T. Binnendijk
an -T. van der End. 4 Jnni. Adriana, Frederika. oudera
A. tan der Hnlat an J. A. F. Bokatgn. 6 Jnni Jillea,
oudera P. Rijnhont en E. de Weger.
OVBftLEÜEN 4 Jnni. C. dan Edel, 68 i.
ONDERTROUWD i 5 Juni. M. Both, te Stolwijk 28 j
en A. van Triet, 36 j. A. Bront, 21 j. en K. Wildachut 22 j
W. G. Verhoeff, te 'a Graronhage, 25 j an J. da Jong 26 j
vraagt tegen AUGUSTUS eene
Met 1 AUGUSTUS wordt gevraagd een flinke
Adres Kleiweg 83.
WIJDSTRAAT.
ONTVANGEN eene rjjke collectie Onyx,
Marmeren en Bronzen GARNITUURS en
REGULATEURS.
Op een KANTOOR alhier wordt gevraagd
van de P. G., niet beneden de 15 jaar, een
nette hand schrjjvende.
Eigenhandig geschreven br. onder No. 2114,
bij den uitgever dezer Courant.
LINNEN SCHOENEN, sterk, gemakkelijk en
eenvoudig, 80 et., 90 et» en 1.25.
BAZAR. OOSTHAVEN -37.
In een net Burgergezin wordt
enz. aangeboden met gebruik eener vrjje Kamer,
tegen billjjken prjjs. Te bevragen onder No. 2113
aan het Bureau dezer Courant.
A-JOOR CAMBRICS.
Nieuwste dessins.
Verzending eiken ZATERDAG Een uur.
betalen ivij aan hem die bjj gebruik van
ooit weder Tandpijn krijgt.
50 Cents de flacon, verkrijgbaar bij den
Prog. J. C. ZELDEN RIJK.
p.do«ijnfl..l3. Bjj
GOETHE
p.dozijn fl.— .57# HERZOG
p. dozijn fl.
SCHTT.T.EH
COSTAIjIA p' do,iJn
p. dozijn fl. -.56.
Grootte P. I Grootte L.
dozijn j>. doijji
AIiBION FBANKT.TN
p. dozijn 11. -.44. WAGNBH STEPHAN p. dozijn A.-*5fl.
p. doz.-paar fl. 7 5. p. do*.-p«arlL-.7#.
IzINCOlzN B
p. dozijn A. —.19. n
Verkrijgbaar te Gouda b|j: