"DET£mÖNSTELLING7
ftulteolandsch Overzicht.
ADVERTERTTIËN.
van gastoestellen voor verlichting,
verwarming- en drijfkracht.
1
KEMVISGEPlflG
rra»eii, of dit blad durft staande houden, fiat de I
Afcetting ran Da. de Groot met de „Vereeniging» in
geenerlei verstond stond. Of om de vraag nog meer
juist te stellenstond dese afzetting niet in verband
met de doleantie-geschiedenis f Noemt de «Roeper»
de verdediging van de afzetting van Ds. d. G. voor
zjjne rekening Zeer zal de «Roeper» met een dui
delijk omschreven antwoord op deze vragen ons ver
plichten.
Dat andere gemeenten rustig in het (bezit hunner
goederen zijn gebleven, is voer ons geheel bezijden
de waarheid. Anderen, die nooit tot de kerk toetra
den, hebben raeezcggenschap over die goederen ge
kregen. Maar, zal men zeggen, met de „Vereeniging"
werden de twee gezinnen, die in twee huizen woon-
den, één, en nu was bot immers rechjt en billijk,
dat beiden gelijk op deelden, en alle goederen der
halve gemeenschappelijk bezit werden verklaard. Deze
redeneering zou eerst dan opgaan, als de gemeenten
zelve waren gehoord. Niet de kerkeraden maar de
gemeenten waren eigenares van hare goederen. Nu
de kerkeraden, op raad van zeer politieke adviseurs,
eigenmachtig, geheel buiten' de gemeenten hm, over
het eigendom der gemeenten beschikten, blijven we
beweren dat op dit punt een onherstelbare, door het
nageslacht te veroordeelen daad is geschied, waar de
gevolgen niet van zullen achterblijven Stond dit
punt op zich zelf, dan was het nog goed te praten,
maar dan was het tooh nog geheel anders als het nu
is. Maar juist dit punt verbindt aan alle andere.
Ook aan de leer. Wie zich nu niet aan de nieuwe
leer onderwerpt, kan protesteeren, maar woel vooruit
dal hot einde daarvan wordtuitzetting uit do kerk
gemeenschap, en uitstooteu uit uw kerkelijk goed'.
Waren de gemeenten gehoord, dan zon hetiniet
ontbroken bebbon aan stemmen, die togen veroenigiug
zich hadden verklaard, niet allereerst uit oorzaak van
kerkelijke goederen maar omdat er zooveel bedaar
was, gemeenschap aan te gaan met eene kerk, die
een andere leer verkondigt, gemeenschap w&rbij
men zjjn kerkelijke goederen prijs geeft. Iedei| ge
meente blijft nu rustig in het bezit van haar kerke
lijk goed, zoolang nl. men zich maar blindelings
aan de besluiten van Amsterdam onderwerpt en fei
telijk de hiërarchie huldigt, zooals deze te Amster
dam heeft gezegevierd.
Nog zijn er vele gemeenten, waar nog niets is af
gekondigd, en die, tenzij men het uit de bladen te
weten kwame, nog zoowat van niets weten. Het
proces te Waddingsveen zal straks de zaken ophelde
ren. Reeds nu hooren we verluiden, dat de eisch
van den rechter o. m. hierop neerkomt, dat de ge
meente te Waddingsveen al haar eigendommen zal
moeten afstaan, en dat zelfs al de collecten, na de
afzetting van Ds. de Groot geind, terugbetaald moe
ten worden, ten behoeve van «eenige leden» die als
«fractie» Kuyper c. s. met de Vereeniging zijn me-
degegaan. Die laatston heeten nu natuurlijk de
gemeente, en de anderen, die eigenlijk de gemeenten
zijn, en als zoodanig a natura volle recht ter be
schikking over hun eigendom bezaten, zijn niet de
gemeente, eenvoudig omdat ze door de «Vereenigde
Kerken» niet worden erkend. Arme scheurmakers 1
Gisterenmiddag ten half 2 ure had de plechtige
opening van deze Tentoonstelling plaats. Daartoo
hadden zioh, op iitnoodiging van het Comité in de
zaal Kunstmin der Sooieteit «Ons Genoegen" vele
autoriteiten vereenigd, als Burg. en Woth. van Gouda,
de leden van den Gemeenteraad, de Secretaris en
Ontvanger der gemeente, de Kantonrechter en de
Griffier, hb. Offioioren der dd. Schutterij, de Kom-
mandaat van het garnizoen mot zijn adjudant, de
Kapt.-Kommandaut der Weerbaarheids-Vereeniging
«Burgerplicht" enz. enz. enz.
Het Comité voor de Tentoonstellihg bestaat uit
de volgeude hoeren:
Etre-leden.
Mr. A. A. van IJergen IJzendoorn, Burgemeester.
Voorzitter (van dOèCommissio Van Beheer der Steil.
Gasfabriek,t Lid val lie Provinciale Staten van Zuid-
Holland. j Dr. H. IJssel Jé Schepper, Directeur van
de Stearine Kaarsbttfabijfijk «Gouda", 'Lid van dé1"
GemecutdraSad en van do f'ommissie van Beheer Hl
Stad. Gasfabriek. C. G&fl. Prinoe, Frabrikhnt. Lil
van den| Gemeenteraad fin Van de Commissie val
eer lier Sted. Gasfabliok. i
Voorts uit de hoeren tj
C. GJ van der Post,! Fabrikant. ij Lid.
Gemeenteraad, Voorzitter^ F. Th.' Lneber,.
lier. Secretaris.'' J. J. Prins, Directeur
Gasfabriek, Penningmeester. L Btijjeer:
meente-liouwmeester. 'Hi Enno 'van Hélden Ctvie
Ingenieur. Directeur de|!Gondsehe Machinefabriek
l)e Voqrzjtter, do heer C. G. van iw/ Post, hietój j
darbij dé, volgende toespraakV .{fcj
Hooggeachte Burgemeester! Was U er niet zokor!
van bij de opening dezer tentoonstelling tegenwoordig'
te kunnen ztjh, zooveel te meer waardeeren wij hojt
nu UËd. Achtb. in ons midden te zien.
In. feestelijke stemming begroet ik U dan ook als
Eere-Voorzit ter, ook de heeren Eere-leden van bat
Comité dezer tentoonstelling in deze zoozeer van
vredelievender en van werkzamon geest getuigende
lokalen en U allen dames en hoeren, die door uwe
tegenwoordigheid zoozeer blijken geeft uwer belang
stelling, U allen, roep ik een barteljjk welkom toe!
Een woord van dank in de eerste plaats aan U,
Eere-Voorzitter en Eere-leden, die ten allen tjjdo
op de meeat ondubbelzinnige wijzen blijk geeft de
belangen onzer gemeentelijke gasfabriek voor te staan
en na opnieuw daarvan bewijs leverden met uwe
hooge goedkeuring te hebben geschonken tot het
houden dezer tentoonstelling, die, wjj kunnen het
gerustelijk zeggen m waan mijzelven daar zeker van,
bevorderlijk zal zgn aan den bloei van onze gasfa
briek, ten goede en ten natte zal komen aan de
gemeente en onze mede-ingezetenen.
Ook heeren leden der Jnry, die zich direct bereid
toonden, die moeitevolle taak op zich te nemen,
zijn wij ten zeerste verplicht, en waar wij de namen
hooren van een Francois eon Salomons een
Prins, daar ziju de houders of de dragers van die
namen, ons meer dan voldoende waarborg voor een
nauwgezet onderzoek van wat zij ter beoordeeling te
zien krijgen.
Aan allen betuigt het Comité zijn dank, die in
meerderen of minderen mate er toe hebben bijge
dragen of aan hebben medegewerkt tot het welslagen
dezer tentoonstelling.
En is zij goed geslaagd, dan is dat te danken aan
de industrieelen (waaronder zeer velen van grooteu,
van goeden naai
hunne goederen
moeite daarvoor
belooning voor »1
aan te knoopen
lieden to dozer si
ren behalen in
De tentoongi
aanstonds in 01
doen zien hoe hél
gemaakt, zoowelji
heid en dat ér (u
opze nijveron di
de vooroordeélen'
koesteren bij het
nut en goedkoop
De teak door
eindig ik met, d
Commissarissen
jaren gegund si,
zijn eli. bieripedi
opend! I
Daarop nam
voorzitter der ij
'edertemd Jtiet
'an ketgqpn qj
bracht. Ji Eeni
eruimen (tijd ni/|
lgion«|er -modewei
in$n op) gasgeP"
ublibk, Jéet gas
op den ïaoriiaam
leuik een' 'tentooi(l
werfem om Vi
fyoorkeur» ddjfo'
j)otroleumtlt>este)fe
jiien hoe nog te
'gebruikt, waardoor
I
die het waardig keurden hier
toon te stellen en kosten noch
tzagenj mogen zij daar rijkelijk
uien, hetzij met nieuwe relatie's
onze handelaren, met onze koop-
e, hetzij dat velen hunner lauwe-
:n kampstrijd.
e voorwerpen, welko wjj zoo
ischouw gaan nemen, zullen om
gas meer en meer djenslbaar wordt
or do Auiehoudhg als voor nyver-
reden is, om te verwachten dat
niet bij stil zullen staan, doph
sommigen noeh heden ten digs
lebruik van gas door praktuch
geheel zullen verdwijnen.
Ëere-Vobrzitterimij toevertrouwd, j
ivenseh dat hoti én Voorzitter ca
sijedelijklf Gtéfabriek nog vele
in mitte dier' ftjjiriek werf'
klaar ik Hp tentoonstel)
:eej J. A. Prancjois, uit Djïïj-dreoht,
n mot lyaardeo/iug
tentoonttelljngj waijnt stand
lie van- dezen,1 ouivgljg ia, Sa
lien gefeest éi
n.tam dodr de
tik' kennis te ttyftiii
ruik te veijmMrafieL-
n vijand v£k hij) gal®b patwr'
Hing als deze kau e
practische gastéestillei
veni boven zoo hoogsl gW
Vdorts kén zg 't publ
aalt [verouderde brander
mei) minder licht verk:
noodig ia,| terwijl1 ook utt oogpunt van «zninig hrao-
den" de nieuwere de voorkeur verdienen. Ook alt
drgfkracht wordt het gas nog te weinig gekend en
in toepassing gebracht en ook daaromtrent ikan ds»
expositie betere denkbeelden verspreiden.
Ten slotte werd het woord gevoerd door den Bur
gemeester dezer gemeente, mr. A. A. van Bergen
IJzendoorn, Voorzitter van de Commissie van beheer
der Sted. Gasfabriek, Eere-vooraitter van het Comité
voor de Tentoonstelling.
Spr. releveerde allereerst hoe de Gemeentensd
gaarne zijne toestemming had verleend op bet verzoek
der Commissie van beheer der Gasfabriek om de»
tentoonstelling to houden. Toen zich daarop eva
Comité bad gevormd en de namen der leden bekend
werden, had men alle redeu om te verwachten dit
de te houden Tentoonstelling succes zou bebbss.
Was de verwachting dus groot, Spr. mag met vol
doening constnteeren, dat zij nog verre overtroffen
is. Inderdaad, er is veel bijeengebracht dat uitste
kend geschikt is om het gasverbruik iu de hind ts
werken. Spr. eindigde met namens den Gemeenteraad,
een woord van dank te spreken tot het Comité root
zijn goede zorgen en voor de moeite, die het ziek
getroost ter wille van deze goede zaak.
Daarop werd de Tentoonstelling in oogenschon»
genomen, die al dadelijk een zeer goeden indruk
maakte. Wijl wij hot eigenaardig er vonden eene ten
toonstelling als deze bij avond te zien, vertoefden wi)
daar slechts kort om daar s avonds terug te keeren,
waarvan onze indrukken bier volgen.
liever als soenr de charité bij mij hebben, doch in
gewone tijden verkies ik Louise ver boven haar.
Marie krijgt me te veel van een savante, en ik heb
van jongs af een hekel gehad aan al wat naar blauw
kousen} riekt. Vrouwen, die zuurkool weten te
bereiden al is dit nu juist mijn lievelingsgerecht
njet verkies ik boven degenen, die van koolzuur
weten te praten. Maar, om tot het cardinale punt
terug te keerenMarie mag geen vermoedens meer
hebben."
„ja, ontneem haar die eens, zei mevrouw.
«Niets gemakkelijker," ging hij voort«Gij
moet haar zekerheid geven dan zal zij rust heb
ben en spoedig zoo opgeruimd worden als haar
stille aard toelaat. Vertel haar dus de gansche his
torie van Peapody's neef. Op haar stilzwijgendheid
behoeft ge niet aan te dringen zij zal er toch wel
▼an zwijgen, vooral wanneer gy er bijvoegt, dat ik
mij heb laten overreden daarvoor een belooning aan
te nemen, omdat wij destijds geld noodig hadden,
om Theodoor bij ons te kannen houden. Zoo
voorgedragen, zal de oorzaak van mijn nonactiviteit
bii haar volkomen verklaard zijn, en zij zal er spijt
van hebben, als ze misschien iets ergers heeft durven
vermoeden. En lateu we nu nimmer meer over
dat onaangename onderwerp (praten. We beginnen
nu een nieuw leven."
„Een beter leven," sprak mevrouw in zich zelve.
,V;m goede voornemens ontbrak het haar niet. Zg
hadden vroeger niet verstandig, niet goed gehandeld
en op 't punt gestaao daarvoor de consequente ge
volgen levenslang te moeten dragen. Nu door on
voorziene omstandigheden het dreigend gevaar was
afgewend, moest het beter gaan.
Mevrouw Bruno kon in de eerste uren niet in
slaap geraken. Haar echtgenoot droomde wellicht
reeüs een geruimen tijd van zijn gelukkige toekomst,
toen zij nog waakte en haar brein zich bezig hield
met minder aangename herinneringen uit het verleden.
I Door den geest des lijds aangegrepen, hadden zij
I vele anderen nagevolgd en zich in de hofstad allengs
op grooter voet gevestigd dan het tractement van den
j toen maligen ambtenaar gedoogde 't ralt immers ook
zoo hard, zich uit gebrek aan materieele middelen
van velerloi levensgenot verstoken te zienzich, mid-
den in da elegante en levenslustige wereld eener
vorstelijke stad, in de sombere lijkwade der geldelijke
bekrompenheid te wikkelen en levend te begraven,
j 't Valt immers ook niet minder hard, wanneer men
I zelf begaafd en ontwikkeld genoog om het leven
ie kunnen waardeeren in velerlei bijzonderheden, die
voor minder beschaafden niet bestaan nogthans
i buiten staat is om zijn kinderen te doen opvoeden
en onderwijzen, overeenkomstig de eischen des tijds
't geen hun niet enkel een positis moet verschaffen
op de maatschappelijke ladder, hoog genoeg om hun
bestaan in de wereld in 't oog U doen springen en
hun naam bekend te doen worden onder do (luizen-
i den der menschen, maar dat tevens noodig is om
nun te leeren leven in anderen zin, om hun het mo
nigvuldige genot van dit rijke leven naar waarde te
doen kennen muziek en zang, kunst en wetenschap,
een prettige conversatie en élégante manierenwant
naar mate men zich deze beter eigen gemaakt heeft,
of althans ze méér heeft leeren waardeeren, kan da
wereld schooner, dit aardache leven gelukkiger zjjn.
Mevrouw Bruno nam echter onder de bespiegelin*
gen barer nachtelijke zeifbetrachting //de Wetenschap1
niet op, maar stelde daarvoor het Tooneel, de Open
in de plaatsterwijl zij aan #de Kunst" een al te
bekrompen karakter gaf, door zich daarby in haar
gedachten uitsluitend tot het //Modevak" te bepalen
wellicht was dit niet zoo zeer toe te schrijven aan
haar eigen opvoeding on talenten als wel daaraan, dat
zij nog onder den indruk was der woorden, die haar
echtgenoot dienaangaande, een paar uur geleden, ge
sproken had.
Nu echter waren de kinderen groot, de jongen»
tot een positie gekomen, Fanny fatsoenlijk afgeleverd,
en er bleven slechts twee meisjes over, die oud genoeg
waren om te kunnen zeggen, dat men hunne opvoe
ding voltooid rekende. Men had dus nu zoofeel
lasten niet te bestrijden als in die bange dagen van
vroeger. O, wat groote zorg in dien tijdMen
moest tooh ook meedoen met al dio anderendat v»
men nu eenmaal aan zjjn stand en fatsoen verplicht;
maar die to-kort-komingeD, die schulden ("materieele
te-korten on schulden natuurlijk) vallen den raenso
zoo zwaar, vergen zooveol van zijn hoofd, om er 210
uit te redden. {ff ordt vervolgd.)
II.
Roeds op de Kleiwegsbrug kon men gistereuavond
bemerken, dat er iets bijzonders in //Ons Genoegen"
plaats had een vurige bol, de aarde met zjjne keer
kringen en raoridiaijen voorstellen»le, verspreidde zijn
licht over den Bleekersingel en het pad naar de
Boelekade. Voor den ingang der Sociëteit zag men
in flinke vurige letters het woord „gastentoomtelling
dat de geheele breedte van den ingang overspande,
terwjjl in den tuih direct do aandacht werd getrok
ken door tweo kolossale intensieflantaarns op wit
geschilderde palen aan weerszijden van het pafl go-
plaatst een zee van licht verspreidende en vermin
derde flpardoor eeuigszins het effect van het keurig
net uitgevoerde //wapen van Gouda," dqt boven jlen
ingang van de Sociëteit geplaatst is.
Bovengenoomde lantaarns, sinds eenigen tijd óok
hier op enkele bruggen en aan 't Station als straat
verlichting in gebruiljf en wier groot lichtgevend
vermogen telkens de aandacht trekt, zijn een inzen
ding uit Mainz van de fabriek voor Gasapparato und
Gusswerk. Het witte, intense licht van deze lan-
taaru wordt verkrogen doe» den toevoer van vporge»
warmde lucht naqr de bfynderi. De geheele lan
taarn is vrijwel Ipchtdipht (afgesloten^ alleen bevindt
zsch om den dcHoorsteei, die de vjbrbrandingspro-
luctên afvoert, een|yingyqrmige ruimte, waardoor de
ngevoerdó luchi stVijkt en verwarmd woWt' floor de
heet geworden schoorstedm eu reflector eu zoo bij de
branders komt.' Er heef| dus hetzelfde plaats als
bij *de Wenhara, Siemens^ Fullford en andere rego-
nerttieflampen.: 7 1
We itoren ons niet' aai^, het gepuf en de knallen,
die uir de nfotorengalerij komen en treden gewapend
met een toegangskaart en catalogus do zaal der ten
toonstelling binnen we merken direct, dat er enkele
ruimten nog //braak" liggen en er druk gewerkt
wordt ban oen groote kiosk van den bekenden Sugg
uit Londen.
Dat by de opening van een tentoonstelling alles
nog niet gereed is, is een gewoon verschijnsel, zoo
zelfs, dat h^et bijna een eigenschap (doch dan een
minder gunstige) is geworden. Naar ik hoor staat
dit hier in verband met de sluiting van een dito
expositie te Bolswurdde daar tentoongesteldo goe
deren konden niet tydig genoeg verzonden worden
om hier by de opening opgesteld te zijn. Zeer ze
ker is het jammer te noemenhet geeft iets slor
digs aan het geheelwo zullen echter maar precies
doen of we die hiat6n niet bemerken en de eerste
tafel rechts volgen, waar een flinke inzending van
den heer VI itstjjn to Rotterdam, onder meer agent
der Engeische firma'sthe Lamp Manufacturing Co.
tr Londen on John Wright Co. to Birmingham,
geëxposeerd is.
Op de tafel vooraan staan tal van gaskomfo
ren in diverse afmetingen, sommige met één brander-
ring, andere met twee ringen slaat men don cata
logus op, dan vindt men prijzen, die in 't geheel
niet ver wicht werden en onwillekeurig zegt men
«zijn die toestellen zoo goedkoop 1De kleinste is
genotoord voor vyf en zeventig centen is zeer ge
schikt om eon klein keteltje water in een oogenblik
aan de kook te brengen.
Hier en daar staan kookplaten met twoe, drio en
vier branders, die een gewoon kookfornuis kunnen
verrangen. Daarop volgt een collectie branders ge
deeltelijk vry, gedeeltelijk op een staande lamp ge
plaatst onder deze branders trekken twee de aandacht
door hun wit licht, dat wel wat veel door de kappen
getemperd wordt, en aan maanlicht doet denken.
Het is een geheel verschillend systeem van het
gewone, waar de meerdere of mindere lichtsterkte
▼an het gas de vlam beter of minder goed doet
brandenby dezo branders wordt het gas niet als
lichtgevend doch als hittegevend lichaam aangewend
en verbrandt dezo brander dan ook, evenals dit bij
komforen, fornuizen en sommige kaohels het geval
is eee mengsel van lucht en gas.
De constructie is de volgende om de hittegevende
vlam hangt aan een staafje een wit kousje van fijn
weefsel^ dat in de vlam begint te gloeien en daar
door dit eigenaardige licht van zich geeft. Genoemd
kousje is gedreukt in een oplossing van oenige meta
len; voor het ingebruik stellen wordt het kousje
aangestoken en verbrandt het plantaardige weefsel
een metalen kousje achter latende.
glo^T l!8 k0' *e£enwoc)rdig druk geadverteerde gas-
Le prjjs van dozen brander is vry wel hoog te
uoemeD in vergelyk met gewone branders, doch het
voordeel is te vinden in het zuinig verbruik van
jjes, daar het grootste gedeelte van het mengsel lucht
18. Vraag eens om enkel een kookbrander te mogen
zien (bij is zeer gemakkelyk van een komfoor te
draaien) en let dan op het gaatje waar het gas uit
stroomt en liet gat waar de lucht ingelaten wordt.
Het groote gebrek van de gasgloeilarapon is de
subtielheid van het kousje, dat by een minder voor-
ziohtige behandeling afbrokkelt, vooral als het oon
poos in gebruik is geweest. Dit is dan ook de
reden dat deze branders weinig toepassing vinden
en zullen vinden, wanneer het kousje niet sterker
gomaakt wordt.
Verder merken wo op twee boulloirs, een van
Berlin zilver en een van rood koper op voetstukken
van gesmeed ijzer, de sierlijke vorm doet den Hol-
landschen maker alle eer aan.
Regeneratif lampen, waaronder een ventileerende
en een storralamp vinden mede eeu plaats op die
tafel onder diverse andere zaken, als een hoekkom-
foor, ondordeelen van lampen enz. enz. Tevens is het
bepaald de moeite waard de verscheidenheid van
ballons, kappen, tulpon euz. te bezichtigen zachte
warme kleuren, die het licht temperen maken een
aardig effect.
Doch voor heden genoeg in een volgend arti
kel zetten wij onze wandeling over do Tentoonstel
ling voort.
De Italiaan8che miaisterraad heeft zijn verkiezings
programma nauwkeu^g onderzocht. Er wordt in
gemeld, dat men voort zal gaan met bezuinigingen.
De begrooting 1892/93 zal sluiten, zonder dat een
nieuwe leening noodig is. Het kabinet zal het pro
gramma véor do sluiting der kamerzitting voorlezen
6n sociale hervormingen aankondigen, waarbij de
politiek zal zijn uitgesloton. Do regeoring zal vooral
haar aandacht wijdeu aan de eind-oplossing der fi-
nancieole quaestie en aan de economische onafhan-
kelykncid des lands. Zij zal den geleidelijken over
gang der uiterste linkerzijde naar het constitutioneel
terrein begunstigen.
De ministerraad besloot den koning voor te stel
len de Kamer to ontbinden de nieuwe algemeene
verkiezingen te bepalen op 6 Nov., de herstemmin
gen op 13 Nov. en do bijoonrooping der nieuwe
Kamer op 23 daaraanvolgende.
Er wordt veel geschreven in de Duitsehe bladen
over de verhooging van de tabaksbelasting. Het
schijnt vast te staan, dat zoowel de binnenlandsche
als de buitenlandsche tabak zullen moeten bloeien,
maar de wyze, waarop en het cijfer zijn nog niet
Uitgemaakt; de onderhandelingen met den Zuid-
Duitsche Ministers van Financiën duron voort.
Do Duitsehe keizer heeft dezer dagen weer getoond,
dat hy zich in de eerste plaats laat leidon door de
stom van het gezond verstand.
Ondanks al de kuiperyen heeft hy de benoeming
van den vrijzinnigen burgemeester Zelle tot opper
burgemeester van Berlyn miet alleen bekrachtigd,
maar dit gedaan in de meest vleiende bewoordingen.
Het telegram luidde aldus:
z/Ik spreek mijn gelukwopsch met deze verkiezing
uit, die ik daarom zoo verblijdend vindt, omdat ik
weet, hoe u het welzyn mijner residentie ter harte
gaat. Ik hoop u recht lang op dien post te zien en
met u menig nuttig werk tot verfraaiing van Berlijn
en tot ontwikkeling der stad tot stand te brengen.
Dwe getrouwheid aan mijn Huis wel kennende, koestor
ik de overtuiging, dat de keuze niet beter en ge
schikter had kunnen wezen".
Het bericht van de N. Freie Presse over groote
oneenigheid in het Hongaarsche Ministerie naar aan
leiding van kerkquaestie, m. a. w. de regeling van
het doopen van kinderen uit gemengde huwelijken,
wordt uit Pest tegengesproken. Do Üngarische Post
verzekert op grond van betrouwbare meedeeliugen,
dat er niets van aan is.
De Russische Minister Giers wordt half Dec. te
Petersburg terugverwacht, waaruit men afleidt, dat
zijn gezondheidstoestand veel verbeterd is.
Volgens het Morgenbladet te Christiania wordt al
daar van oonservatieve zijde een voorstel gereed ge
maakt, waardoor men hoopt een einde te maken aan
het geschil met Zweden over oeue eigen diplomatieke
verwoording van Noorwegen in het buitenlend. Het
voorstel zal worden gegrond op den ei&ch, dat de ge-
meen8chappelyke Zweedsch-Noorweegsche minister
van buitenlandsche zaken verantwoordelyk moet zijn
aan den Zweedschcn Rijksdag en aan de Noorweeg-
sche Storthing.
Sedert langen tyd werd niets meer vernomen om
trent de kolonisatie-plannen van baron Hirsch met
zijn ongelukkige vervolgde geloofsgenooten uit Rusland.
Naar thans wordt gemeld is binnenkort de samen
stelling van een Petersburgsch comité in het belang
der Russische jodenemigratie te verwachten. De heer
Freinberg, gevolmachtigde van baron Hirsch, wordt
weldra uit Kisohineff in Zuid-Rusland, waar hy zich
sedert; maanden ophield ter regeling van de emigratie
in die streken, te St. Petersburg verwacht, om onver
wijld genoemd comité ingevolgo de met den minister
van binnenlandsche zaken overeengekomen bepalingen
saam te stellen.
Bovendien heeft de heer Freinberg een plan ont
worpen, dat bereids door baron Hirsch is goedge
keurd. Volgens dit plan zal in alle joodsche over-
zeesche koloniën de autonomie worden ingevoerd,
daar er tot heden voortdurend oneenigheden tusschen
kolonisten en de administratio plaats vonden, welke
tot openlijken tegeustand leidden, ja zelfs noodzakelijk
maakten om met de wapenen tusschenbeide te komen.
Voortaan zullen nu de joodsche koloniën een vol
komen eigen bestuur verkrijgen, zoodat zich dan de
administrateurs der Landverhuizers-Vereeniging zich
volstrekt niet meer behoeven te mengeu in de binnen
landsche aangelegenheden der koloniën.
Do gedelegeerden, die door elke landverhuizers-
groep vooruit gezonden worden om de streken, waar
men zich vestigen zal, in oogenschouw te nemen,
moeten als leden van het gemeentelijk bestuur worden
benoemdtevens wordt eeD gemeenteraad aangesteld,
wien de zorg voor de economische en hygiënische
aangelegenheden, voor school en politie in de kolonie
wordt opgedragen. Vijf of tien koloniën vormen een
gemeente of een district, aan het hoofd waarvan een
inspecteur staat, ?au wien te verlangen is, dat hij
inzake landbouwaangelegenheden wetenschappelijk
gevormd is en wiens voornaamste taak is over het
hem toevertrouwde district oen goed en zuinig beheer
te voeren, terwijl tevens in hem de hoogste rechter
lijke instantie is vertegenwoordigd.
Wat ton slotte het opperbestuur der koloniën
jetreft, zoo zal dit uitsluitend uit Russische joden
bestaan, wien de verschillende departementen van
financiën, justitie, onderwijs en kerk, politie zijn toe
vertrouwd. De eigenlijke leiding, de controle en het
oppertoezicht blijft bij een zoogenaamd centraal
bestuur.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Gouda,
brengen ter algemeene kennis, dat de Gemeenteraad
in zijue Vergadering vaa den 4n dezer maand heeft
benoemd tot Loden der Commissie belast met het
herzien der Plaatselijke Verordeningen tegen wier
overtreding straf is bedreigd en waarvan de Burge
meester Voorzitter is,
de Heeren
W. J. FORTUIJN DROOGLEEVER,
Da. F. H. G. van ITERSON,
C. C. H. PRINCE en
H. G. HOEFHAMER.
Gouda, den 8n October 1892.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
VAN BERGEN IJZENDOORN.
De Scretaris,
BROUWER.
Door Gods goedheid bevallen van een
Zoon,
M. C. TUIJTHOF-
Fkaikin.
Gouda8 October.
Heden overleed onze beminde Broeder,
Behuwdbroeder, Oom en Behuwdoom de WelEd.
Gestr. Heer Mr. B. H. F. BANTZINGER,
voorzien van de H.H. Sacramenten, in dé(S»u-
derdom van bijna 73 jaren.
Vit aller naam,
de Wed. W. STOLWIJK—
Bantzikgek.
Gouda, 8 October 1892.
Heden overleed onze geliefde Echtge
noot en Vader de Heer MARINUS HENDRI-
KÜS MICHAEL.
Uit aller naam,
A. M. MICHAËL—
Silvester.
Gouda, 8 Oct. 1892.
Aan allen, die ons bewjjzen van deel
neming gaven bij den dood van onzen gelief
den Echtgenoot en Vader, betuigen wij onzen
hartelijken dank.
Wed. REMY-
Jeannier.
H. H. REMY.
E. A. REMY.