BINNENLAND.
BE TENTOONSTELLING
Buitenlandse li Overzicht.
van gastoestellen voor verlichting-,
verwarming- en drijfkracht,
vin.
zame waarborgen opleveren, dat zonder gevaar
het kiesrecht kan worden toevertrouwd aan
die categoriën van personen, welke de wet tot
de stembus toelaat. Intusschen acht de mini"
ster eene andere methode, met de Grondwet
in de hand, veroorloofd. Hij gaat negatief te
werk en daalt af, tot hij komt aan die lieden,
voor wier geschiktheid niets te zeggen valt en
sluit die dan alleen uit. Voor velen zal de
zouueklaai bewezen ongeschiktheid der abso-
lunt-onbemiddelden en volstrckt ongeletterden
nog geen bewijs zjjn, dat de rest onzer mede
burgers vrijelijk kunnen worden gepromoveerd
tot kiezers. Door zijn stelsel schept de minister
duizenden kiezers, die even onbevoegd zjjn als
de officieel bedeelden. Immers volgens zijne
wettelijke fictie is niet-voorkomen op de lijsten
der burgelijke armbesturen en diaconieën ge
lijkluidend met te voorzien in eigeu onderhoud.
Nu leert de ondervinding, dat de werkelijk
heid er geheel anders uitziet en het is te
vreezen, dat de zoo gevreesde willekeur, die de
voordeur uitgezet wordt, de achterdeur weder
zal binnenkomen. Daartoe geeft ook aanlei
ding het onderzoek naar de geletterdheid der
candidaat-kiezers, dat overal zeker in denzelf
den geest zal plaats hebben.
De grootste verdienste van het stelsel van
den heer Tak is zijn groote eenvoudigheid.
Doch wjj gelooven niet, dat het ingewikkeld
vraagstuk der kiesbevoegdheid vatbaar is voor
zulk eene eenvoudige, op logische redeneering
gebaseerde oplossing. Daartoe is de moderne
staat eeu te samengesteld lichaam. Meer po
sitieve waarborgen voor geschiktheid zouden
ons welkom zijn. Het wil vooralsnog bjj
ons niet in dat het tegenwoordige stelsel der
kiesbevoegdheid volgens de huurwaarde of de
woning, dat elders goed werkt, niet van ge
breken te zuiveren is of dat er niet door een
samenstel van kenteekenen, aan allerlei gege
vens, ook die der Dieuwe finaneieele wetten
van den heer Pijerson, ontleend, een kieswpt
te maken zou zijn, die de degelijke werklieden
overal tot mederegeeren roept en tevens meer
voldoet aan de voorschriften der grondwet
eu de eischen van een voorzichtig sta .tsbeleid.
Met belangstelling zien we uit naar de re
sultaten van het voorloopig onderzoek der
kamer; het zou ons zeer verwonderen, indien
deze ontwerpen, zpoals zjj in art. 3 en 4 be
lichaamd zijn, algemeene instemming zullen
vinden, ook bij de liberale meerderheid. Eerst
wanneer het duidelijk blijkt, dat wij staan voor
bet dilemmageen uitbreiding of deze, zouden
allen er zich bij moeten nederleggen, die geen
vrede hebben met den tegenwoordigeu, gebrek-
kigen toestand Wjj vleien ons echter met
de boop, dat het gemeen overleg zal leiden
tot andere redactie der beide genoemde artikels,
eene redactie, meer waarborgen opleverende,
zijn werk; wat meer is, zij wenschte dat papa baar
in vro'gere dagen tot leermeester had willen zijn,
dan zou baar eigen arbeid haar niet zooveel inspan
ning hebben gekost en de daaraan bestede tijd meer
hebben opgeleverd.
Mijnheer Bruuo gaf tegenwoordig veel minder
blijken van geestverdooving dan vóór eenige maanden
en kou nu zonder gevaar alleen gelaten worden, en
daar Marie bovendien haar dienstmeisje had, wie
bijzonder werd aanbevolen op mijnbeer te letten,
sloeg zij zelden op Zondag den ochtenddienst over.
Haar gemoed bad behoefte, na de gansche week
van moeielijken arbeid een enkelen dag althans te
msten in God.
Op zekeren Zondagmorgen alleen uitgegaan zijnde,
om zicb ter kerke te begeven, kwam zij nochtans
onder geleide thuis. Wilde zij niet onbeleefd of
misschien wie weet hethoogmoedig genoemd
worden, dan diende zij immers het vriendelijk aanbod
van Kowper wel aan te nemen: een jonkman, eenige
jaren ouder dan zij, die onlangs zijn examen als
machinist had gedaan en dien ze reeds eeu paar malen
bij de kappersfaroilie beneden had gezien, waar hij
als commensaal zijn iutrek had genomen tot tijd en
wijle hij als machinist geplaatst mocht worden.
Al deze bijzonderheden vernam zij, vóór de bo
venbedoelde nadere kennismaking, van de kappers-
julfrouw, en na dien tijd vernam ze van Kowper zelf,
dat genoemde juffer zijn tante was en dat hij nog
eeu oom had in de stad eeu adjunct-commies,
dat geen onwaardigen worden geroepen bun
invloed uit te oefenen op den gang van 's lande
zaken. Voor het overige komen de bepalingen
der wetsvoordracht ons uitstekend voor, geheel
in overstemming met de betere inzichten, welke
de ondervinding sedert 1850 ons in deze zaken
gegeven heeft.
GOUDA, 20 October 1892.
Mej. S. J. van Egk, alhier, deed gisteren te 's-Hage
met succes examen in de vrije- en ordeoefeningen
in de gymnastiek.
De le luit.-kwartierm. C. W. F. Doorman, van
het 4e reg. inf. te Gouda, wordt overgeplaatst naar
Delft bij 's rijks centraal-magazijn voor militaire klee
ding en uitrusting.
Gisteren is door de Rotterdamsche Heobtbank
failliet verklaard B. J. van Oge, koopman en bier-
bottelaar te Gouda. Tot rechter-commissaris is be
noemd mr. E. Feitb, tot curator mr. M. M. Schim
van der Loetf, advocaat te Gouda.
Op vermoeden van bedrog in den Boterhandel is
heden morgen een monster boter van G. v. d. B.
van Oudewater in beslag genomen.
Extra-tijding l h Extra-tijding l Een vreeselijke
moord hedenmorgen 'te Rotterdam gebeurd. Een
cent het verhaal daarvan. Extra-tijding
Het was met deze woorden, dat Dinsdagavond een
tweetal personen op zeer luidruchtige wijze een ver
slag ventten langs de straten onzer stad. Het was
kolossaal, zoo'n succes als ze hadden! Van alle kan
ten kwamen de menschen aauloopen om zich die
droevige geschiedenis aan te schatfen. Een flinke
recette was huu deel. Wat echter bleek apoedig?
Dat het een oude geschiedenis was, die eenige weken
geleden in alle couranten de ronde deed. Men was
dus beetgenomen, zg 't dan ook maar voor een cont.
Deze vorm van oplichterij is ook te Amsterdam voor
gekomen, doch door de politie spoedig belet. Thans
schijnt men het elders te probeeren, ieder zg ge
waarschuwd
De Zuid-Hollaudsche gymnastiek onderwijzers-
vereen igiug zal dit jaar hare algemeene vergadering
houden op Zondag 6 November 1892, des voormid
dags ten 11 ure in de Zaal Kunstmin" der Socië
teit „Ons Genoegen* te Gouda. Daarvoor is de
volgende agenda vastgesteld
1. Opening der vergadering.
2. Lezing der ingekomen stukken en notulen.
8. Kiezen van een plaats voor de volgende ver
gadering het bestuur stelt voorRotterdam en
Delft.
4. Is het wenscheiijk, het door ons vroeger ont
worpen examen programma M.. O. gymnastiek, ge
wijzigd of ongewijzigd, de bevoegde autoriteit aan
te bieden
5. Les aan meisjes leerliugen door den heer
H. J. Steenbergen ('a middags te 3 uur.)
dien Marie misschiet» wel kennen zou? Hij zelf
had geen ouders meer, en bij was nu bij tante in
den kost gegaan, omdat hij zich daar beter op zijn
plaats gevoelde dan bij zijn oom den ambtenaar, die
hem anders ook wel lijden mocht, maar bij déze
tante at hij naar zijn smaak, en bg oom hield men
meer van die groote manieren, en daar had hij erg
't land aan, want ze kwamen met zijn zeemansaard
niet overeen. Hij was rondborstig vfln inhoud en
zei het liefst altijd zooals hg t meende.
Of Kowper vroeger „kerksch" was weteu we niet;
doch in dezen tijd gaf hij van deze prijzenswaardige
gezindheid een overtuigend bewijs, daar hij nu eiken
Zondag do vrijheid nam, Mario zijne opwachting te
maken onder aan de trap, ton einde haar naar de
kerk te geleiden, van waar hij haar ook getrouw
weder thuis bracht.
Marie liet zich deze beleefdheden welgevallen: zij
konden immers geen kwaad; hij was wel niet zéér
beschaafd van toon en manieren, maar hij was goed
van hart, en dat zeide voor haar althans meter
dan uiterlijke hoedanigheden. Verder ging Marie
niet. Wanneer Kowper er toe gekomen ware, het
kerkgeleide eens te verzuimen doch dat geschiedde
niet zou het hare attentie onder de godsdienst
oefening volstrekt niet verstoord hebben, en deze
mededeeling zegt genoeg om verkeerde gevolgtrek
kingen te voorkomen.
Zoo stonden de zaken toen, op den dag dat wij
Marie en haar vader aan 't werk vonden, Louise
6. Vervolg van do lezing „Praktijk der vrge en
oide-oofeningen en van het Bewegingsspel op de
lagere school» door den heer J. H. Reijs Jr. De
volgende punten zullen nu behandeld worden
a. oefeningen in het ontwikkolen van muatge-
voel;
b. de normaalhouding, stand eu ruststand;
c. het natuurlgk eu kunstmatig gaan.
7. Eene vraag omtrent de oprichting van een
kweekschool voor gyranastiek-onderwijzers.
8. Nu de wet op de vrge en orde-oefeuingen er
is, wat moet er nu verder gebeuren? Tn te leiden
door den hoer C. D. Doeleman.
Met de vrijwillige oefeningen in deu wapenhandel
i« ook te Lukkerkork een aanvang gemaakt. Door
35 jongelingen uit deze gemeente wordt daaraan
deelgenomen. De oefeningen hobben plaats onder
leiding van den len luit. De Ridder, terwyl als
instructeurs werkzaam zijn de sergeant Swaving en
de korporaal8 De Lugt en van Nooten, allen van
het 4e reg. inf. te Gouda.
Gisteren haalde de landbouwer de G. een kachel
uit Gouda, met zijne wagen mot paard bespannen,
op de hoogte van de kadijk onder Bergambacht sloeg
het paard op hol, met het ongelukkig gevolg dat
het 9-jarig zoontje deu hals brak.
Te Nieuwerkerk a/d IJssel is benoemd tot ge
meente-secretaris de heer A. A. H. Hosang, te
Botterdam.
Vrijdag a. s. hoopt mr. L. W. C. Keuchenius den
70-jarigcn leeftijd te bereiken.
jDe Boodschapper, dit met een zeer waardeerend
artikel over dien christen-staatsman mededeelende,
voegt er bij, dat de heer Keuchenius te Londen ver
toeft en zijn gedenkdag aldaar in den kring zijner
familie hoopt te viereu.
Uit Wiesbaden wordt het bericht bevestigd, dat
dr. Mezger met 1 April van bet volgend jaar zich te
Parijs gaat vestigen. Hij heeft aan oen agent te
Wiesbaden opgedragen zijne villa aldaar te verkoopen
of te verhuren.
Übl
Door de afdeeling Alfen a/<f Rijn, van het Neder-
laudsch Onderwgzers-genootschap, is een adres aao
den minister v.«n binnenlandse he zaken verzonden,
om adhaesie te betuigen met de verzoekschriften van
het Nederlandscli Onderwijzers-genootschap en den
Boud van onderwijzers, om pensioen voor onderwij
zers-weduwen er. weezen.
Een dergelijk adres is ook ter teekening gezondea
aan alle openbare onderwijzers in het arrondisse
ment Woorden.
In de gisteren ontvangen Sumatra Ct. van 21 Sep
tember jl. leest men
Gisteren middag ontvingen wij uit Medan, ter
Sumatra's Oostkust, het volgende telegram
„Is u iets bekend omtrent aanval op controleurs
Van Dijk en Kroesen (die, zooals men weet, iu de
Bataklanden op dienstreis zijn).»
Na ingewonnen informatica vonden wij vrijheid,
heden morgen telegrafisch te antwoorden
hun eeo bezoek bracht.
Ofschoon Louise niet ouder de meisjes behoorde
van wie men zegt, dat zij weinig gerucht maken,
omdat ze zich steeds zoo bedaard tn stillekens kwg-
ten van al wat zij verrichten, zoo lette mijnheer Bruno
nochtans niet op baar binnentreden, 't zij bg te
zeer in zijn letterkundigen arbeid verdiept was, of
ziju geest wederom voor een tijd had laten afdwalen
iu een eenzelvig gemijmer.
Eerst toen zij hem haar handen voor de oogen
gelegd en gezegd had, dat hij raden moest wie er
was, sprak hij zacht:
„O, zijt gij het, Louise 1 Ik dacht dat je mg
vergat; wat heb ik je iu langen tijd niet gezien l
„Dufs mijn schuld niet, papa!" gaf ze hem
ten antwoord en haar stem klonk eensklaps scherper
„Ze willen me niet meer laten gaan. Ze sluiten mij
op...."
„En hoe kom je dan hier?" vroeg baar zuster
met een lachje, terwijl ze Louise tevens een wenk
gaf om niet voort t< gaan.
„Nu ja, ik meen natuurlijk dat ze mij bewa
ken, Marioantwoordde Louise„Ze zyn bang
dat ik gestolen zal worden, geloof ik." -
„Denk om papa," fluisterde Marie haar in
't oor.
{Hordt vervolgd
„Niets bekend, ook gewestelijk bestuur niet.»
Maar heden namiddag, even voor het ter perse
leggen van het eerste blad van dit nummer, ontvangen
wij uit Medan het volgende afdoende contrabericht
„Hier vernemen wij zooeven, dal de controleurs
Van Dyk en Kroesen in de Boven-Tanahdjawalanden
nabij Dolok-Periboean door Batakkers zijn overvallen
Twee volgelingen werden daarbij gedood, terwyl er
nog veertien vermist zgn. Goederen en aanteekeuin-
gen gingen vorloren, maar de controleurs bereikten
Logoe-Bati.»
In afwachting van de alles behalve vlugge post
uit de noordelijke afdeeling van dit gewest, moeten
wy met dit weinige genoegen nemen.
De Exploitatie-maatschappij is voornemeus, binnen
korten tyd over te gaun tot verwarmen van hare
voornaamste snel- en exprestreinen door middel van
stoom. In de werkplaatsen dier Maatschappij te
Utrecht, Zwollo eu Tilburg wordt met kracht ge
werkt de voor de stoomverwarraing noodige inrich
tingen aan te brengen uan bagagewagens eu rijtuigen.
Staten-Generaal. 2« Kamer. Zittiug van
Woensdag 19 October 1892.
De Kamer is nog niet aan het einde der Wet op
het Nederlanderschap, schoon ook de beginselen,
waarop de regeling van het verlies van onze nationa
liteit oerust, geen ernstige tegenkanting vinden.
Het debat liep weder over ondergeschikte punten.
Alzoo zullen voortaan in 't buitenland vertoevende
Noderlauders hun nationaliteit kunnen b» houden
door elke 10 jaar een verklaring af te leggen bg 't
plaatselijk bestuur der laatste woonplaats of bij een
diplomatiek of consulair vertegenwoordiger. Op
voorstel der commissie van rapporteurs weril daaraan
toegevoegd, dat de termijn voor minderjarigen eerst
begint te loopen met hun meerderjarigheid in den
zin der Nederlaodsciie wet. De Minister meende,
dat dit van zelf sprak, wat door den heer Veegeus
twijfelachtig werd geacht, en had dus tegen het
stelsel geen bezwaar.
Een eenvoudige verklaring kan ook de vrouw, die
door huwelijk het Nederlanderschap heeft verloren
na ontbinding des huwelijks die qualiteil terug be
zorgen.
De beide volgende artikelen kennen wederom een
zelfde rechtsgevolg aan een zelfde verklaring toe, ni.
ten opzichte van vrouwen, die, door huwelijk Neder-
landsch geworden, na outbindiug des huwelijks dien
staat willen prijs geven en ten opzichte van kinderen
die door naturalisatie der ouders elders hun Nqder-
landerschap verloren hebben en die het na meerder
jarigheid terug wen8cheu te bekomen. Ook hier
werd ingelascht do vergunning de verklaring af te
loggen voor een diplomatiek of consulair vertegen
woordiger.
Bij de overgangebepaling, die het Nederlander
schap big vend verzekert aan allen, die dit hetzij
naar bet Burgerlijk Wetboek, hetzy krachtens de wet
van 1850 bezitten, rees de vraag, of op die wijze
niet het politieke Nederlanderschap tot in de verste
geslachten aan nagenoeg alle iugezeteuen der koloniën
wordt geschonken.
Hiertegen ontstond bezwaar, zoodat do Regeering
er grif in toestemde, daarvan „inlanders en daarmede
gelijk gestelden" uit te sluiten. De Commissie vond
het echter voorzichtig er zich nog eens op te beslapen
en zoo werd besloten.
Het volgende fragment uit Edison's leven, door
hem zeiven verhaald, vinden wij ir. de Horlogemaker
„Bij het begin van den burgeroorlog was ik cou-
rautenverkooper en werkte vau 's morgeus vroeg tot
s avonds laat, zonder het ver te brengen. Mijn
kapitaal was zeer gering eenerzijds kon ik niet meer
bladen koopen, dan ik weer dacht kwijt te worden,
anderzijds moest ik ook geen gebrek aan exemplaren
krijgen. De noodzakelijkheid om een cijfer der exem
plaren te bepalen, deed mij vroeg de waarde der
nieuwstijdingen schatten. Ik maakte een accoord
niet den drukker der Free Frees, die mij iedcren
morgen een proef van zgn blad liot zien. Ik vloog
dan den inhoud door en schatte daarnaar de ver
koopwaarde. Gewoonlgk verkocht ik tusschen de
200 en 300 exemplaren. Op een goeden morgen
zag ik. op do proef in vette letters een beschryving
van den slag bij Pittsburg. Dadelijk begreep ik deu
toestand. Hier viel iots te verdieuen, maar alleou,
wanneer langs de spoorweglijn, die ik bediende, het
publiek kort te voreu op de hoogte gebracht werd
vau het gebeurde. Ik kreeg een idee en liep naar
et telegraafbureau. Daar deed ik den dienstdoendeii
ambtenaar het voorstel, aan alle stationschefs langs
e lijn het bericht van den slag te telegrafeeren,
met verzoek dit te doen schrijven op het zwarte
rd, waarop gewoonlgk de berichten betreffende
(e treinen werden vermeld. De telegrafist nam het
veoratel aan, ondef belofte, dat ik hem een half jaar
0 courant voor niemendal zou leveren.
„Nu ging ik naar den expediteur der Free Frees
en vroeg hem of hg mij 1500 exemplaren wilde
afstaan, te betalen over acht dageu. Hij sloeg het
af, wat mij volstrekt niet verwonderde.
„Toen raapte ik al mijn moed bijeen en ging de
trap op naar don uitgever zelf, den heer Storey. Ik
werd toegelaten en legde hem uit waarom ik 1500
exemplaren wenschte op crediet.
De heer Storey was een lange, magere man, droog
als een lucifer.
„Hij keek mij scherp aap, nam toen een stuk
papier, schreef er iets op en gaf het mij.
„Laat dat beneden zien, dan zullen zij u alles
geven, wat gij wenscht.» Nooit in mijn leven was
ik zoo big. Nu was ik dan ïu bet bezit van 1500
bladenik nam twee jongens om mij te helpeu
vouwen en ging op deu trein. Do vraag was, of de
telegrafist woord gehouden had. Jawel, op het eerste
station, waar wg kwamen, verkocht ik gewoonlijk
twee couranten. Toen ik mijn hoofd uit bet portier
stak, zag ik het perron vol menschen.
Men wachtte op den trein. Ik verkocht 100
exemplaren voor 5 ets. het stuk (12*/| ets. Ned.)'
Op hot volgende station hetzelfde tooueel. Ik ver
hoogde nu den prijs tot 10 cents en verkocht er 300.
Zoo ging het voort tot ik aan het laatste station
myne exemplaren voor 25 ets. en meer kwijtraakte.
„Een der stations was vlak bij een kerk. Ik
stapte nit en riep mijn nieuws langs den trein,
waarna alle menschen uit «ie kerk kwamen loopen,
mei den predikant incluis, om oen courant machtig
te worden.
„Op dien dag,» zoo eindigt hij dit tverhaal,
„begreep ik de macht der electriciteit.»
Als No. 2 volgt de „Premier" eon vertikale motor
van Peck eu Co. te Amsterdam van 3% P. J£., die
een zilveren medaille waardig werd gekeurdiéts
abnormaals is aan deze machine op te merken tel
kens kan men eeu zwakko ontploffing waarnemen
een bowys, dut een der kleppen niet volkomen af
sluit. 't Is echter geen fout, die uan het tijpe ver-
bondeu is, doch een plaatselijk iets dat met geringe
moeite verholpen kan worden. De werking is zeer
eenvoudig en de regulateur mede eenvoudig en ge-
voelig.
Vlak voor deu ingang vinden we de motor, inge
zonden door het Technisch Bureau de Voogt, agent
der „Forward" voor Nederland, Getuige het aantal
medailles hier en in 't buitenland verkregen, schijnt
deze motor uitstekend te werken. Het moost dan
ook aan een defect builen de constructie toe te schrij
ven zijn, flat er geen remproeven mee genomen kon-
deu worden in 't belang vau den goeden naam dezer
motor, liet de heer de Voogt een monteur uit Enge
land overkomen, dio al zeer spoedig do oorzaak van
het gebrek vond onder de gaskraan word namelijk
een dot poetskatocn gevonden, die deu toevoer vau
gas byna afsloot. Na verwijdering van deze stoor
nis werd de rem weer aangezet eu bleek het dat de
machine zeer goed werkt en de opgave van 2!/4
P. K. overschreden werd tot 2.85 P. K.
Een zeer ingenieus en hoogst eenvoudig toestel,
dat bij groote motoren uitstekende diensten verricht,
is bij deze motor toegevoegd. Zooals bij de werking
der motoren besproken werd, moet het vliegwiel
eenige malen gedraaid wordeu om de machine te
doen draaien.
Dit gaat bij matoren van zware constructie natuur
lgk niet zoo gemakkelijk en om dit op te heffen
wordt dit toestel gebruikt. Door den gastoevoer en
de kraan van het toestel te openen, laat men licht
en gas zoolang uit den cilinder ontsnappen tot het
mengsel geschikt is om te ontploffen, hetgeen te zien
is aan de vlam en te hooreu aan het fluitend geluid,
waarmee het mengsel uit deu cilinder blaast, waar
voor natuurlijk eenige ervarenheid behoort. Hierna
kan de motor direct in werking worden gebracht.
De Firma Gebr. Korting is vertegenwoordigd door
twee motoren, de kleinste een staand model vau 1.
de grootore liggende van 5 P. K.als motoren
fabrikant heeft Korting een goeden naam en is zijn
fabrikaat zeer gewild. Keurig netjes afgewerkt, zoo
wel de blanke als de gelakte doelen, vertoeft men er
met ploizier eenige oogenblikken, vooral bij de met
goud bekroonde van 6 P. K., die zeer zacht en regel
matig draait; wat constructie betreft is dit systeem
eeuigszin8 ingewikkelder dan de vorige, hoewel zij
op dezelfde manier werkt.
De overblijvende ruimte wordt ingenomen door
de inzending van den hee^ Barger, vertegenwoordi
ger der Crossley-Otto gasmotoren. Niet minder dan
4 machines zijn hier geplaatstdo eerste een lig
gende vau 7l/s F- K-> fl°or jury met oen gouden
medaille bekroondde tweede geheel ingericht .oor
het opwekken van eiectrisch licht. Om de geluk-
matige gang en de groote snelheid te verkrijgen,
bevinden zich twee zware vliegwielen aan de werkaa
en is de regulateur zeer gevoelig gesteld. Een ver
tikale motor van 2 P. K. is-naast deze opgesteld,
terwijl een kleine van P. K. in werking is en
ue groote koffiebrander van den heer Henueman drijft.
Voor den aehteruitslag bij het aanzetten van een
moter, een hevige stoot, die vooreen onvoorzichtigen
of onbekwamen werkman niet zonder gevaar is. zijn
eenige Crossley-motoren van een patent veiligheids-
toestel voorzien, waardoor dit bezwaar niet kan voor-
komen.
Over den koffiebrander valt weinig meer te zeggen
nu ieder in de gelegenheid is, de goede werking en
de uitstekende resultaten te kunnen zien en beoor-
deelen. Er schijnt dan ook nog al gebruik gemaakt
te worden van het gratis branden.
Eu hiermede zijn we aan bet eind onzer wandeling
gekomen en nemen we afscheid van de tentoonstel
ling van gastoestellen voor verlichting, verwarming
en dryfkracht.
Wg mogen echter niet eindigen zonder een woord
van erkentelijkheid gesproken te hebben jegens het
Comité voor de Tentoonstelling. De heeren, die dit
Comité vormden, hebben zich veel moeite en zorg
getroost om de zaak te doen slagen en waar zonder
aarzelen mag worden geconstateerd, dat do expositie
succes had, mag dit voor een groot deel worden
toegeschreven aan de goede voorbereiding en de
practische iurichting, waarvoor genoemde heeren een
woord van lof ten volle toekomt.
Het doel was de Goudsche ingezetenen meer be
kend te doen wordeD met de nieuwste uitvindingen,
op gasgebied en het gasverbruik in deze gemeente
daardoor in de hand te werken. Wij twyfelen niet
of de toekomst zal loeren dat de Tentoonstelling ook
in dit opzicht succes had.
De Belgische minister van binnenlandsche raken
heeft heden aan eene deputatie geantwoord, dat de
regeeriüg voornemens was, het door den voormaligen
politic-commissaris Warren naar aanleiding van on
geregeldheden uitgevaardigd verbod, tot het houden
van vergaderingen in Tratalgarsquare, met het einde
dezer maand op te heffen. Do Regeering, zeide de
Minister, heeft geen recht tien onderdanen, die de
wet eerbiedigen, het houden vaD meetings te belet
ten. De Minister gaf intusschen den raad, niet her
haaldelijk al te groote bijeenkomsten te houden, om
dat daardoor handel en verkeer wordefl gestoord.
Zweden heeft ook zijn legerquaestie, men wil eene
hervorming die jaarlijks 6,700,000 kronen zal kosten
welke, volgens de voorstellen van den Minister van
Financiën, door verliooging der belastingen op de
geschatte waarde der landgoederen, door een inkom
stenbelasting en zoo noodig door verhoogiDg der
zegel belasting opgebracht wordon. De reorganisatie
bestaat hier voornamelijk in het verkrijgen van een
meer strijdvaardig leger. De oefeuingstjjd der weer-
plichtigen wordt van 48 op 90 dagen gebracht en de
duur van den weerplicht van 8 op 20 jaren. De
meerdere oefeningstijd zal den lande jaarlijks 3,500,000
kronen kosten, of 600,000 kronen minder dan de
butgeicommissie van den vorigen Rijksdag berekende.
De overige hervormiugeu bepalen zich tot een betere
indeeling der weerplichtiug in verhouding tot het
staande leger, of, hot staande leger wordt onder de
weerplichteu verdeeldversterking van het kader,
reorganisatie van de intendancevermeorderiag van
sommige wapens met compagnies of regimenten. Het
leger, dat nu uit vijf legerkorpsen bestaat, zal er dan
zes tellen. In het tegenwoordige gebrek aan reserve
officieren wordt tevens voorzien. De overgang van
de oude orgauisatie tot de nieuwe zal vijfjaar duren;
maar de uitbreiding van de oefeningen der weer-
plichtigen zal-in twee jaren geheel geregeld zgn.
Do crisis in Frankrijk, die verwacht werd utar
aanleiding van- hot couflict van Carmaux, is voorloo
pig verijdeld.
De radicalen wilden het geschil aangrijpen ora de
regeering ten val te brengen, die volgens hen ver
keerd had gedaan, door niet tusschenbeide te komen
on door niet te beletten dat de mijnmaatschappij
zoogenaamd het algemeen stemrecht beleedigde.
Er waren 5 motiën voorgesteld. In 3 daarvan
werd de houding der regeering goedgekeurd, in een
die van deu arbeidersafgevaardigde Basly, werd
voorgesteld, een scheidsgerecht te benoemeu, in die
van Dupuy en Millerand werd geëischt, dat de re
geering der maatschappij hare concessie zou ontnemen
en maatregelen zou beramen om den afbeid tg doon
hervatten. Len voorstel om tot de orde van den
dag over te gaan, werd dadelijk met groote meor-
derheid verworpen.
Dupuy, Millerand en de socialist Baudin vielen
de regeering heftig aan. De laastgenoemde vei klaarde
