Bultculandscli Overzicht. hei lid Tan Ged. Staten, mr. Blussé, betreffende de historie van de Goudsche heffing op de doorvaart van de Mallegatsluis of Turfsingelgracht. De minister van biunenlandsohe zaken brengt ter algemeene kennis, dat volgens de bij liern ingekomen ambtsberichten in de afgeloopen week als aan Aïia- tische cholera overleden zijn aangegeven: in Gelderlandte Huissen, 1 persoon in Zuid-Holland: te Gouda, 1 persoon; te Ouds hoorn, 1 persoon; te Rotterdam, 1 persoon; in Noord-Hollandte Haarlem, 2 personen in Utrecht: te Jutfaas, 3 personen; te Utrecht, 12 personen. (St.-Ct.) Omtrent den omvang en werking der Kindervoeding in Nederland is een verslag uitgebracht, als uit vloeisel van het onderzoek in het begin van dit jaar ingesteld door de afd. Amsterdam I van Volksonderwijs. Men leest daarin, dat in 48 gemeenten aan be hoeftige schoolkinderen voedsel wordt verstrekt, aan 13 a 14000 kinderen, o. a. in bijna alle groote steden; in een 60-tal aan arme gezinnen, waarvan de kinderen dan ook genot hebben. In 81 gemeen ten geschiedt de verstrekking in den vorm van een middagmaal. Zeer belangrijk zijn de gegevens, die, in verband met de vraag over het voldoende der voeding, in het verslag zijn verzameld over arbeidsloonen, de samenstelling en de voedingswaarde der vefstrekte maa'tijden en de kosten. Wat de laatste betreft, deelt het rapport mede „Te Middelburg komt iedere portie op 14 cents, met inbegrip van de onkosten op 16c.; te Araster dam op lè'/i c. met de onkosten 14.8 c.te Breda op lO'/j c.te 's-Gravonhage (met de onkosten) 10 c., te Rotterdam in 189192 op 9.3 c., te Koevorden op 7, te Maastricht op 7.4, met onkosten 8.3, te Oude Pekela op 5 cents. „In het 13e arr. van Parijs, waar do portie in het afgeloopeu jaar 4.2 kostte, was hare voedings waarde slechts 1/3 van die te Middelburg. Tc Roubaix, waar de kindervoeding van gemeentewege geregeld wordt, rekent men dan ook 12.5 cents te zullen uitgeven".# De politie heeft volgens cke Ochtendb. de hand ge legd op vier leden van 't flesschentrekkersgilde, wo nende op de Heerengracht 409 bij de Beulingstraat te Amsterdam. Daar woonde mevr. Konig-Vurgt, maar tevens drie heeron, waarvan de een den stand van mejtrouw ophield als ware hij huisknecht,5, de ander als verhuurde/ van het huis zich voordeed, om wanneer 't noodig was goede informatiën te geven en de dorde als quasi-commensaal lastige schuldeischers kon*afsehepen met „mevrouw is de stad uit, ik woon hier maar binnenshuis "en ik weet er dus niemendal van." Dit stellotje, dat thans door de hoofdinspecteur Batelt in de kaart is gekekeü, huisde vroeger op de Weteringschans 46 en is gisteren door dezen inspec teur en eenige rechercheurs gearresteerd. Een aantal winkeliers hebben reeds verklaringen afgelegd, waaruit blijkt dat dit lieve viertal uitmun tend wist te arbeiden te hunnen nadeele. Er werd besteld, geleverd, niet betaald, en waar het geloverdo ■geblevernis, wordt onderzocht. Waar da etenswaren heengegaan zijn, ongeveer 80 alléén aan lekkere comestibles, fijne likeuren, behoeft geen onderzoek. Dé quasi-huisknecht was buitenshuis ook wel eens quasi-behanger. Dan kwam hij namens mevrouw maten van kleeden en gordijnen opnemen, die zg te voren had aangeschaft. Een stoutmoedig jager volbraoht onlangs in de Savooische Alpen het waagstuk, een arendsnest uit te halen. Nadat hg het wgfje doodgeschoten had, vond hij in het nest den jongen arend, die reeds een vluoht had van l!/« meter. De bodem van het nest bostond uit dikke boomtakken, bedekt met rgs en bladeren; wel zes personen hadden er iu kunnen plaats nem m. Er lagen groote hoeveelheden deels versch, deels be dorven vlee8ch in, een nog kort te voren gedoode witte haas, 27 pooten van gemzen, 4 van duiven, 30 van faianten, 11 van hoenders, 3 koppen van hoenders, 18 koppen van patrgaen en verdere over blijfselen van ander gevogelte bovendien slangen en deelen van andere dieren. Van Veen, de Zutfensche socialist, die Zondag avond in eene vechtpartij te Dieren verwoud is ge raakt, is, in het Ziekenhuis te Zulfen overleden. Omtrent de toedracht der zaak verneemt de Arnh. Ct. nog het volgendeOok reeds 's ochtends heb ben de Zutfenaren mot hunnen met roode vlaggen getooiden wagen te Dieren halt gehoigjen. Er moet toen reeds het een en ander voorgevallen zijn, wat de Dierensche bevolking minder welwillend tegen deze vreemdeliugen gestemd heeft; o. a. zou een jongen, die een schop gegeven had tegen een pak ket door hen ergens bij een huis neergelegde exem plaren van hot blad Voorwaarts, nogal door een der socialisten mishandeld zyn. Op hun terugkeer 's avonds hebben zij zich op gehouden in de herberg „Do Zon". Daar zijn door enkele hunner socialistische toespraken gehouden, die echter zoo blijkbaar r.iet in den smaak vieien van oen der Dieronaren, dat een der socialisten ten slotte eindigde met te zeggen„laat ons do paarlen niet voor de zwijnen gooien". Kort daarop is een alge meene vechtpartij ontstaan, .waarbij het plotseling bleek dat Van Veen hevig bloedde aan een wond achter in den rechter bovenarm. Hoe hij daaraan gekomen was, wie hem dien steek had toegebracht schijnt dadelijk geheel in het duister gelegen te heb ben, hoewel de zaak onmiddellijk door de ter plaatse aanwezige politie is onderzocht. Zelfs werd, naar men zegt, door de dokters, dio Van Veen dadelijk verbonden hebben, het niet onmogelijk geacht, dat hij de wonde gekregen had door vaü zich afslaande, in oen scherp voorwerp te slaa-r Bij de duisteqniq, die er heerschte, en het feit dat de beide partgen elkander over en weer volstrekt nief kenden, zal het niet gemakkelgk zijn in deze zaak het noodige Inbt te ontsteken. De Zutph. Ct. weet achter mede te deelen dat men'den dader op 't spoor is. Het Bestuur der Zuiderzee vereeniging heeft aan de lei^n enz. dier vereeuigingoene circulaire gericht, waarin het in de eerste plaats verslag geeft van de wijze, waarop hot voldaan heeft aan de opdracht der in April jl. te Amsterdam gehouden vergadering. namelijk om: 1. de kaart en de re&e van den Heer Telders goedkoop verkrijgbaar te stellen (ongeveer 4000 exemplaren a 80 cents werden daarvan afge leverd), en 2°. bij de Regeering en elders stappen te doen in het belang van de voorgenomen zaak. Nadat in eene audiëntie by den Minister van Wa terstaat, enz., op 19 Mei jl., ook aan dit tweede gedeelte der opdraeht was gevolg gegeveu, werd bg Kon. besluit van 8 September jl. de Staatscommissie ingesteld, welke de Hegeering zal hebben te dienen van advies over de al- of niet-wensohelijkheid der plannen van de Zuiderzee-vereeniging en over de beste wyze van uitvoering. Het Bestuur meent alsnu den van de overwegin gen dezer Staats-commissie te moeten afwachten en voorloopig alzoo geene ledenvergadering te moeten bgeenroepen. Het acht evenwel hot voortbestaan der Vereeniging even noodig als tot dusver, en is van oordeel, dat deze het orgaan moet big ven, waardoor de belangstelling in deze zaak zich bij de Regeering het best zal kunnen doen gelden. Het Nöderfondsch Tijdschrift voor Postzegelkunde" is den negentienden jaargang ingetreden. In de eersto aflevering loost men o. a. iets over de meer bosproken Nodorlandsche briefkaarten voor het buiten land met verkeeerd geplaatst stempel (beeltenis der Koningin links). Daarbij wordt dan gezegd„Het is onjuist, dat de vroeger aangemaakte kaarten in Den Haag verbrand werden, zooals men ons liet zeggende directeur-generaal is daartoe veel te zuinigmen heeft ze bewaard, en af en toe wordt nu daarvan een pakket tusschen de definitieve ge stoken. Heel lang blijven zij echter niet in de post kantoren, de drijfjacht is op groote schaal georga niseerd, en zoo de voorraad al niet is uitgeput, zal er toch zeker niet vêel meer van aanwezig zijn. Men vraagt er nu reeds een gulden por stuk voor. Door de „Gemengde Commissie voor Onderwijs- belangen", samengesteld uit afgevaardigden der Mpg. tot Nut van 't Algemeen en de vereeniging „Volks* onderwijs.'is voor de enquête naar den toestand van het lageijiondorwijs in Nederland pen vragenlijst ea een circulaire gezonden aan de Departementsbesturen van het Nut, de afdeelingen van „Volksonderwijs», do correspondenten dier verëéniging en de corres pondenten der gemengde commissie. In deze lijst van vrager), op wolkor onpartijdige en volledige beantwoording door de gemengde com missie wordt aangedrongen, komen een 43-tal van de meest verschillende vragen voor, allo de inrichting ran scholen en het lager onderwijs in 't algemeen betreffende. In haar circulaire spreekt de gemongde commissie de wenschelijkheid uit, dat, met het oog op de bezwaren, welke aan een volledige beantwoording van sommige dezer vragen verbonden zullen zijn, voor zoover op een plaats zoowel ten departemerf van hot Nut als een afd. van Volksonderwijs mqpht be staan, deze twee zich vereenigen tot het verzamelen van de noodige bouwstoffeu voor die antwoorden, en dat zg in onderling overlegde antwoorden zeiven zullen opstellen. Verder heriunert do bovengeiloemde commissie a«n het jaarverslag over 1891, waaruit blijken kan, van hoevee! gewicht zulk oen enquête naar het onder wijs is. Ook omtrent het lierhalingsonderwgs kwamen genhij, Willem, haar eigen broer, kon zich toch niet persronlijk in^le Bocht laten zien, aanschellend aan de woning eener maintenee, difr zijn zustor was! De wereld zou denken, daL'hij er vrede mee bad, dat hij er voordooien van|genoot misschien maar een dominee moeht overal komen, hot terechtbrengen van gevallen meisjes was zijn métier. „Ik ben bang voor de brutale feeks, s!ci do minee Klos „maar toch, ik zal het gaan beproeven haar hier vandaan te krijgen." Toen Willem den advocant verliet, kwam dominee Klos in ongeveer denzelfden gemoedstoestand van Louise terug. Ze hnd hem bedaard aangehoord en, toon hij stil zweeg, geantwoord „Heel goed; ik wil het bij u thuis dan wer eons probeeron. -Laat Fanny maar een kamer voor mo klaar maken; Wanneer wilt ge mij hebben Neen, dat ging niet, dat was de bedoeling niet, zu'o werd de zaak yog erger althans voor hem. Zo kon met Mario buiten afi gaan wonen, dan zou voor beiden gezorgd worden. „Daukje," zei Louiso „dan blyf ik. Ik ben groot'gebracht voor oen ordentelijk, dat wil zeggen een prettig leven. Werken kan ik niet, a*moe lijden wil ik niet. (Slot volgt.) laBMaaBBaKflMaaaagicpgBiais mm koude maakte hom gevoelloozer met ieder oogenbük. Zijne oogeu vielen toe.... hij sliep in.... vaster en vaster in, en zijn slaap ging over in dien des doods. I)on volgenden dag verspreidde zich in den omtrek het gerucht, dat men op deu weg naar Schipluiden iemand hal gevonden, dood gevroren. Hij leek wel eeu heer, maar zijn kleêren waren gescheurd en hij had geen geld bij zich. XIII. Do dood van mijnheer Bruno word alras in den Haag en bij zijn nagelaten betrekkingen bekend, doch maakte minder indruk Marie daarvan"n#- tuurlijk uitgezonderd dan een ander gerucht, dat zich tevens in de stad verspreiddeLouiso Bruno, .de dochter van don ontslagen ambtenaar, de zuster van den notaris van dien naam en een schoonzuster van dominee Klos: een juffer van zulke fatsoenlijke, deftige prigine! woonde op haar zelve, op kamers in de Bocht van Gu'iffea, en was de publiekeafavorito van den schatrijken advokaat Mark. Het meisje, dat thaDs dó hoofdrol iu eene anders vrij alledaagscho geschiedenis vervulde, was gin voormeldo bekende bijzonderheden ten opzichte harer familie, interessant genoeg om, althans iu de eerste dagen, stof tot discours te geven in sociëteit en Jcoffiehuis, of in de pauze tusschen de bedrijven io den schouwburgdoch 1 do notaris Bruuo en dominee Klos boidon vreesden, dat, zoolang Louiso haar,rol in de stad bleef spelen, i „(IU nieuwe schandaal in de familie" in veler her- j innering zou blijven voortloven, en aangezien zij er i ten nauwsten in betrokken wajen, poogden zij de i zaak in haar aanvang te stuiten. (Willem, de notaris, belastte zich met Mark, dat j wil zogg >nhij meende op (Hens eergevoel te werken door hora in eeu gesprek onder vier oogen te wijzen op den voet, waarop hij vroeger ten huizo j van het hoofd der familie verkeerde, en op de goode verwachting, die men, op zijn gedrag jegens Louiso i in dien tijd afgaande, steeds van hem gekoestord i had. Mark nam do zaak echter zeer koel op en j antwoordde, dat „alles eeg gevolg was van omstan- dikheden." Zoo men het hem niet lastig maakte, j zou hij er later als de pipa dood was waar- I schijulijk toe komen, Louise te trouwen; want ze was ten charmante mei(l,< hij had haar heusch lief; doch dwingen liet hij zich nergens in, en niomund niemand immers zou hem kwalijk nemen, dat hij met haar het jonge loven -genoot op zLüi manier, en, als eenjforsto voorwaarde daartoe, haar hield, in do golfde liad. I Mijnheer Bruno kookte innerlijk van ergernis en beleedigdon trots, doch vond het in 't belang der familie noodig, vriendschappelijk afscheid te nemen «elirfMarks hand te drukken. Dominee Klos werd er door schaj^jroeder Willem half toe gedwongen om Louise oen bezoek te bren- in genoemd verslag belangrijke mededeelingen voor. Te 'sGravenzande ea op Ameland werden,aanvankelijk met veel succes, model-cursuesen voor lierhalings onderwgs opgeriebt, alleen toegankelijk voor leer lingen, die met vruoht alle klassen der lagere school hebben doorloopen, en die aansluiten aan de eischen der practyk in elke streéfe, waar de cursussen worden opgericht. Zoo bedoelt b. v. te 's-Gravenzande die cursus te geven voorbereidend tuinbouw-ouderwijs; te Ameland voorbereidend zeevaartkundig onderwgs. De commissie hoopt meer cursussen te helpen oprichten en langs dien weg te toonen, dat, wanneer het herhalingsonderwij8 maar ingericht is naar de practi8che behoeften der leerlingen, het door dezen en hunne ouders ook meer dan tot heden zal worden gewaardeerd. Er heeft te Hamburg een vreeselijke brand plaats gehad nl. op een terrein, hetwelk de Hamburg- Amerikanische Packet/ahrt-Gesellschaft had gehuurd du waarop zij een magaziju met verschillende werk plaatsen, benevens eene nieuwe werkplaats voor ma- chinewerken, eene smederij, enz. had. In het magazijn een gebouw van drie verdiepingen, lagen groote voorraden van allerlei materieel voor scheepsuitrusting en* verdere benoodigdheden. Zaterdag ochtend ten ongeveer 41/* uur werd de dokraeester gewekt door iemand, die kwam zeggen dat or in het magazijn braud was ontstaan. Op het alarm kwamen er spoedig brandspuiten aanrukkendoch toen onder leiding van den brandweor-direoteur pipping met het blus- schen werd begonnen, hadden de vlammen inmiddels door de voorraden olie, hout en andere licht brand bare stoffen reeds zoodanigen voortgang gemaakt, dat zij eene huishoogte uit het dak sloegen. Onderwijl waren er nog acht stoombooten met brandspuiten, benevens een paar stoomspuiten, ieder van \ier slange aangekomen, met het gevolg dat, toeu alle blusch- middelen in werking waren, uit 140 pijpen de wa terstralen hare vereenigde krachten op den gloed uitoefenden. Ten gevolge dezer groote watermassa en de volle inspanning der brandweer kon men het binnen eenige uren zoover brengen, dat tegen 9 ure alle verdere gevaar was gestuit. Het magazijn met de gezamenlijke werkplaatsen is echter totaal vernield. Bij het instorten van een gevel viel een gedeelte van het ïnuurwerk op eon aangrenzend gebouw der Reiherstiog-scheepswerf en ketelsraederij, sloeg aldaar door hot dak en vernielde deu grooten stoomketel, zoodat ook in dit etablissement hot bedrijf eene storing ondergaat. Buitendien heeft die werf in zoover geleden, dat er oen groot depót teakhout is beschadigd. De chemische fabriek der firma Stahiner Noaok Co. geraakto door ae overweldigende massa vonken insgelijks in brand. Gelukkig kon men de aldaar aanwezige ontplofbare en licht ontvlambare stoffen nog in tijds verwijderen of beveiligen, waardoor efen ander dreigend groot onheil werd voorkomen het gebopw heeft echter zware schado geleden. De directeur Kipping is zwaar gekwetst. Dit ge beurde bg het instorten van don genoemden gevel muur, hetwelk zoo onverhoeds plaats had, dat hg niet er op vordacht had kunnen zijn. Hij heeft eena ernstige wond aan het rechter oog en evenals over het gelaat ook over de geheele liukerzgdo van het gehoele lichaam hevige brand wouden bekomen. Twee man yau de brandweer kregen lichte kwetsuren een ander werd zwaar aan de dij getroffen. Deze persoou en def directeur werden naar het zeemans hospitaal, de beide anderen naar hunne woning over gebracht. „Spreekt Bismarck Russisch Dat vorst Bis marck Russisch verstaat, is bekenddat hij echter ook Rflssisch spreekt, moet blijkeu uit een schrijven aan een Duiisch bl^d. Als volkonjen authentiek wordt een kleine ge schiedenis verhaald, uit den tijd dat de heer Von Bistnarek nog gozant te St. Petersburg was. Hij moost eens hef was in den zermer -naar hot hof te Zarskoje Szelo, waar alle vertegenwoordigers der vreomde mogendheden aanwezig walen en waar hij niet wilde ontbreken. Door zaken épgehouden, kwam hij te laat en miste hij den trein. Hij had nu wel een troika kuunen nemen, mW dan zou hij toch ook te laat komen.- Vlug besloten, wendde hij zich tot den stationchef met de woorden „Poschaluist, dra#in" (in good Russisch moest het lijn „Poshaluiste dresinn", ik verzoek een draisinne, een lorrie). Na epnige tegenspraak stond men deu vorst het verzoek too. De lorrie kwam yoor. Bismarck ging met den chef van dienst en eenige werklieden er op zitten en voorwaarts ging het. Toon zij on geveer halverwege waren gekomen zagen de arbei ders tot hun schrik, een trein op dezelfde rails, naderen. Vorst Bismarck riep echter „Nilschowo «ij sprong van do lorrie en hielp do anderen om haar van de rails te zetten. Toen de trein voorbij was, werd de lorrie weder op de lyn geplaatst, voort ging het weer en Biemarck kwam nog bytyda te Zarskoje 8zelo aan. Toen hg bg het station af steeg, zeide hjj tot zyn begeleiders„Karaschol Ganz karascho (iu plaats van ohoroscho, voortreffe- lijk) en gaf den arbeiders 50 roebels. De chef ontving nog denzolfden dag duizend havanabsigaren. Al is de geschiedenis misschien niet geheel waar, in elk geval is zij karakteristiek voor den vroegeren rijkskanselier. De „Nederlandsche Maatschappij ter bevordering van Nijverheid looft uit hare 2de Gouden Medaille voor een Model-Diploma tor begeleiding van de Medailles of Certificaten, die door of van wege de Maatschappij worden uitgereiktonder de volgende voorwaarden lo. De teekening moet geschikt zijn voor repro ductie. De boantwoovders moeten opgeven welke soort van reproductie, lichtdruk, steendruk, enz. zij voor hunne ontwerpen wenschelijk achten. 2o. De grootte van het blad moet zijn tot den buitenrandleugte 53 eM. breedte 44 cM. De smalste zijden moeten den boven- en benedenrand vormen, do breedste zijden de zijranden. Bovenaan de woorden „Nederlandsche Maatschappij ter bevor dering van Nijverheid", en daaronder genoeg ruimte blijven 'om den vorderen tekst te bevatten. Als tweede prijs zal een Zilveren Medaille worden toegekend De antwoorden moeten worden ingezonden voor 1 Juni 1293, on vergezeld van een verzegeld briefje, waarin de naam des. iuzenders is geschreven, en dat op buitenzijdo dezelfde zinspreuk of hotzelfdo ken merk als liet ingezonden antwoord voert. Hij die zich voor de toewijzing van don prijs op eenige wijze bekend gemaakt heeft, verliest aanspraak op bekroning. Do inzendingen zullen worden beoordeeld door een Jury, bestaande uit de heeren Jhr. Mr. VICTOR DESTUERS, t6 's'Gravenhage. A.TjE UOMTE, Delft. Ed. VON SAHER, Hagrlem. De rechtbank te Rotterdam behandelde Zaterdag de zaak tegen M. D., 38 jaar, handelsreiziger, ge boren te Girgenti, laatst wonende te Messina, laatst verblijf gehouden hebbondo te Brussel, bèilaagd van: 1°. als zoude hij in of omstreeks de maand Juni 1892 te Brussel of elders opzettelijk Nederlaudsche muntspeciën, te weten gouden 10-guldeusstukken hebben nagemaakt, met he.t oogmerk om die munt speciën als echt on onvervalscht uit te geven of te doen uitgeven 2°. als zoude hij te Rotterdam op den 21steu Juui 1892 of daaromtrent opzettelijk: a. als echto en onvervalschte muntspeciën hebben uitgegeven 3 valsche Nederlandsche 10-guldenstuk- ken, waarvan de valschheid hem, toen hij ze ontving bekend wasb. eenige valsche Nederlandsche 10- guldenstukken, waarvan de valschheid hem, toen hij zo ontving, bekend was, met het oogmerk om ze als echt en onvervalscht uit te geven, in voorraad heb ben gehad. Gehoord word in deze zitting dr. A. C. Oudemans die als deskundige onder eede zijn verslag uitbren gende, vorWatyde: dat het hem ter terechtzitting vortoonde, in' 'de Italiaanscho taal geschreven stuk, welks inhoud hij als deskundige onder eedo ter te rechtzitting in de Néderlandsche taal heeft vertolkt, betrekking heeft op de samenstelling van eene vloei stof die tot galvanische vergulding' van uit lood bestaande voorwerpen kan gebezigd worden. Boklaagde ondervraagd, bleef ook thans bij zijne reeds vroeger afgelegde bekentenis volharden, nl. dat hij te Brussel, naar een echt Neilorlandsch gouden tienguldenstuk, heeft nagemaakt de op hem bevonden 118 muntstukken en de 3 te Rotterdam door hem uitgegoveno; dat hij tot die naraaking heeft gebezigd lood, na een vorm van gips te hebben gemaakt; dat hij de gekartelde randen van die stukken heeft vervaardigd met behulp van èorr vijl; dat hij de vergulding der aldus verkregen looden stukken heeft bewerkstelligd langs galvanischen weg, met gebruik making van het Italiaanscho recept. l)e toegevoegde verdediger, mr. J. L. Nierstrasz Êhz., (1 ie verklaarde met het* O. M. te kuunen medegaan wat betreft ljot 'uitgeven van valsch gold. verklaarde dit niét te kunnen wat aangaat het ver vaardigen daarvan. Na schorsing deed de rechtbank uitspraak, ver klaarde beklaagde schuldig, aan: I. valsche munt; II. het opzettelijk als echte en onvoryalsohte inunt- speciëu uitgeven van muntspeciëu, waarvan do valschheid den dader bekend wa*IU. het opzet- voorloopig in verzekerde bewaring doorgebracht zijnde ran 21 Juni 1892 af, by de uitvoering van de hem opgelegde gevangenisstraf geheel zal worden in mindering gebracht. Gisteren ochtend viel eene 28-jarige boerendienat- bode te Kapelle a/d LIsel in eene sloot asn een weiland, waarin zij de koeien moest gaan melken en werd kort daarna levenloos opgehaald. Virchow nam Zaterdag het rectoraat der Berlün- 80 «""«"i'eit over, .met een rede over .leerer en onderzoeken," waarover aan de IV R Ot h.i volgende wordt gemeld In don aanvang sprak hy over het begrip aaca demische vrijheid," dat door vele studenten vorkeér- delijk wordt opgevat als «vrijheid om niets te doen en slechts naar vermaak te streven," torwyl de be- teekenis isvryheid in leeren en donken. Het hooge doel der studie aan de universiteit is „de al gemeen wetenschappelijke' en ethijsche ontwikkeling naast do volle kennis van de vakwetenschap." Om de ware vrijheid der academie te genieten, moet men ten eerste lust hebben om te leeren en aanle» voor zelfstaüdigen arbeiddie twee eigenschappen moei de student reeds van do school medebrengen zij zijn nog van meer beteekeuis dan het verlangen'om een zekere hoeveelheid positieve konnis op te doen. Bij de goed opgeleide jeugd ontwikkelt zich de be geerte naar kennis uit den lust tot leeren. Helaas wordt op de lagere scholen By een groot gedeelte van-het volk niet de lust naar kennis zelf bevredigd en aangewakkerd, doch slechts zijn laagste vorm de nieuwsgierigheid. Is begeerte naar kennis eenmaal m den geest des kinds opgewekt, dan moet do aan- dacht gevestigd worden op de geschiedenis. Op do hoogere scholen heeft het onderwjjs in de oude talen aanvankelijk de voornaamste plaats inge nomen. Met1 dankbaarheid erkennen wij, dat dit voor het beschaafd Europa langen tijd het zegenrijke gevolg heeft gehad dat het voor alle volken een gemeenschappeiijken grdndslag voor do beschaving opleverde, waardoor men "elkaar" over en weer ge makkelijker leerde verstaan en het gevoel van bü elkander te behoeren versterkt werd. Dit is thans geheel veranderd. Do nationale talen hebben do plaats ingenomen, waarop de aard der dingen haar recht gaf, doch daardoor is er een toestand van Ba- belsche spraakverwarring ontslag, ook ^oor de ge leerde wereld. Zoo zijn wij, wat de klassieke talen betrpft, op een keerpunt ..gekomen. De leer der grammatica is nu niet meer het hulpmiddel voor de (Voortgaande ontwikkeling, waar onze jeugd behoefte aan heeft, maar de mathesis, de philosophy en de natuurwetenschappen geven aan den jeugdigen geest zulk eeu degelijke voorafgaande ontwikkeling, dat hij zich vrij gemakkelijk thuis kar. makeu in iedeje fa- ciriteit. Als de klassieke talen niet meer in staat zijn, den samensnoerenden band te vormen, daa kun nen zij slechts vervangen worden door de gouden trias van mathesis, philosophic' en natuurivetensaèap- pen, op welker ontwikkeling de geheele West-Euro- peesche beschaving berustj dio beschaving"(cultuur) welke -ook aan eonen Columbus het aanzijn gaf, wiens genie en werkkracht wij te dezer plaatse "naar be- hooren wensohen te huldigen Virchow betoogde daarna nog in hot kort dat het de plicht is van deu staat' en van do wetenschap, om althans eeu deel de« studeerenden op te leiden tot zelfstandige onderzoekers. De verzoening te Carmaux is nog weinig zeker. Voorloopig hebben de arbeiders besloten de werk staking voort te zetten. Zy willen geen kat in de zak koopen, maar de uitspraak dor scheidsrechters afwachten alvorens den strijd op té geven. Dat radicale gedeputeerde tot scheidsrechters wer den benoemd, wordt te Parijs beschouwd als een schaalfzot, van de socialisten, die bij de aanstaande verkiezingen met de radicale zullen dingen om de stommen der arbeiders. Zij geloovtu, (fat de uitspraak de arbeiders niet zal bevredigen en willen de schuld dasrvau op de radicalen werpen. Daarom hebben Baudin en Due Quercy weten te' verkrijgen, dat do arbeiders niet hem, maar de radicale afgevaardigden als vertegenwoordigers in het scheidsgerecht kozen. Het is (Ris nog niet uit met de geschiedenis van' Carmaux, die een belangrijke rol belooft te spelen ju Frankrijks parlementsgescluedènis. Het schijnt, dat men hier eigenlijk niet te doen heeft mot een scheidsgericht en de heer Loubet alleen uitspraak zal doen na boirje partijen te hebben ge- tolijk in voorraad hebben van muntspeciën, waarvan j hoord. Eu éen persoon kan men toch moeilijk een den dader de valschheid bekend was, met het I scheidsgericht noemen. De Myudirectie, welke vroe- oogmerk o'tn ze als echt en onvervalscht uit, te geven ger reods^de heole zaak en den hoelou toestand met en vero'ordeelde hem tot vijf jaar gevangenisstraf, I den Minister-prosideut liet bespreken bij monde van met dien verstande, dat do tijd door den vèroor- 1 haar lid en (Camerlid Beille, heeft nu deu hoer deelde vódr do tenuitvoerlegging van deze uitspraak Betrland, deken van de orde der advocated, aan'ge-

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1892 | | pagina 2