Buitenlandse!) Overzicht*
merkt hij op, dat de groote vraag, die juist nu naar
goud bestaat, een prikkel te moer voor de mijn
eigenaars ie, om de exploitatie met kracht te ont
wikkelen. Ken en ander leidt hem tot de gevolg
trekking, dat de goudprotluctio van den Wiiwators
Band, die in 1992 reeds 1,2000,000 ons, ter waarde
van ruirrf 48 millioeo gUl bedroeg, iü zeer enkele
jaren tot 120 millioen zal klimmen. Den in den
Band aanwezigen voorraad goud scbat de heer Smith
op een waarde van ruim 8609 millioen, zoodot bij
een jaarlijkscbe productie, als boven aangegeven, de
beddingen eerst in 30 jaren zouden uitgeput raken.
De heer Smith verdiept zich niet. in beschouwin
gen omtrent den invloèd, dien de vermeerderde
goudproductie op den munttoestand zal uitorfenou
maar ongetwijfeld is het een belaugryke factor, waar
mede rekening zal moeten gegouden worden, wan
neer men bedenkt dat de goud prod uctie, dio in 1883
ongeveer 228 millioen beliep, in 1897 waarschijulijk
tot ongeveer 360 millioen zal geklommen zijn, d. i.
ongeveer de productie in 1858, toen de goudindustrie
in Californië op haar hooaste punt was e'n men in
Europa een gelijksoortige vrees voor deprecintie van
het goud begon te krijgen, als er thans voor depre
ciatie van het zilver bestaat.
Het Sociaal Weekblad bevat het volgende
Een fraaie wetsuitlegging. Als men kennis nee.nt
vau Maatschappelijk Belang het orgaan van den
winkeliersbond van dienzelfden naam, welke aan de
bestrijding der coöperatie is gewijd kan men
somwijlen de vraag uiet onderdrukken, of de heoren
nu heusch zelf gelooven wat zij vertellen. Natuur
lijk is men dan dadelijk geneigd, deze vraag, trots
opkomenden twijfel, bevestigend td beantwoorden,
omdat men het recht uiot heeft, zonder bewijs bij
iemand het tegendeel te onderstellen. Maar het on
geluk is, dat men 'in die gevallen een bevestigend
antwoord niet geven kan, zouder aan to nemen
wat toch öök erg onbeleefd is dat opzichtens de
zaak, waarover zij het week op wiek hebben, alle
onderkennings-vermogen hun ontbreekt.
Het nomraer vun 5 dezer -levore oen voorbeeld.
Daarin wordt weer eens steen en been geklaagd
over het streven van de voorstanders der coöperatie,
«om zich van alles meester te maken, gelijk men
lich nu reeds meester gemaakt heeft,zooal niet
geheel dan toch voor een groot deel, vnn verschil
lende takken vnn bedrijf". «Eu zulks", zoo gaat
hot artikel voort, «geheel en al in strijd met de
duidelijke bepalingen der wet vau 17 Nov. 1878
tot regeling der coöperatieve veroenigingen". Wat
dan aldus wordt toegelicht
«Die wot Joch verstaat onder coöperatieve vereen i-
gingen zoodanige vereenigiugon, waarbij de in- en
uittreding van leden is toegelaten, en die de bevor
dering vau de stoffelijke belangen der leden ten
doel hebben, als door raiddel van gemeenschappelijke
uitoefening van hun nering en ambacht, door aanschaf
fing vau huu benoodigdh -den of het hun verstrekkon
van voorschotten of crediet."
Waarom de schrijver niot wij enkele woor
den in deze zinsnede cursief heeft laten drukken
Omdat hij er onmiddellijk op wilde late volgen
«De wet bedoelt dus, en zegt het uitdrukkelijk
coöperatie van hen, die zich veremigen totgeroeen-
tohappolyke uitoefeniug vnn hun nering en bedrjf.
Met andere woordenwinkel-vereenigingen bij
voorbeeld, die voor Maatschappelijke Belungors zijn
m wmmmmjim. wur ■.nurrtnwnagr-'fg--* Wmmmmmmmmmmmmmmrn
van het hart dank!.... Ik begrijp de uilgestrektheid
van uwe opoffering I Indien ik u in de ellende moest
achterlaten, zou ik niot vertrekken.... Maar, dank
zij Sophie. zult gij hoven de zorg verheven zijn.
Goede zuster, zij verwezenlijkt mijne droomen mijn
liffste droom
Jeanne wendde het hoofd af, om de tranen te ver
bergen, die zy, in weerwil vHn zioh zelve, stortte.
Weinige dagen later vertrok Pernand naar Italië.
Drie malen kwam hij terug om zijno weenende vrouw
en kinderen uog eens te omhelzen.... Eindelijk ont
trok hij zich aan hunne smartelijke omarmingen, en,
terwijl hij r.yne vochtige oogleden mot zyue handen
afveigde, verdween hij.
Zoolang hij by huar was geweest, was Jeanne's
moed niet verzwakt.... Thans met hare kinderen
alleen, viel zij op hare knieën in het midden der
knmer, waar Pernand niot zou wederkeeren, eu ter-
wyl zij hen sterk aan haar hart drukte, weende zy
langen tijd.
Het uur dat do kerkklok sloeg, herinnordo haar,
dat zij zelve vertrokken, en dat op bet bestemde uur
hot rijtuig komen moest. Hare toebereidselen wer-
den gemaakt, zonder dat hare traueri ophielden te
itri'Omeu.
Terwijl zy baron Leo ou-een zeer klein pukje nam,
riep zij door haren blik Georges en Jenny, en alle
drie gingeu den wagen van B.... op don'grooten weg
afwachten.
liet was winter, en zeer koudde arme kinderen,
wat de nachtmerrie is voor een zwaar droomende,
zijn «geheel en al iu strijd met de duidelijke bepa
lingen der wet," want zeker slechts een zeer klein
deel barer leden «behoort tot hen, die op gemeeo-
schappelyke wijze hun nering jMÉkmbacht willen
uitoefenen."
Laat ons eeDs aannemen, geredeneerd
werd door eeu leerling eeuer burgerschool, dan zou
vermoedelijk zyn onderwijzer hem terechtwijzen onge
veer als volgt«Maar mijn jongen, hoe kunt ge
nn zoo dom wezenGo weet toch wel, dat gelezen
moet worden, niet tot een komma, maar tot een
punt; niet een stukje van oen vylzin, maar de volzin
in zija geheel. Doe dal ook hier; eu ge zult zelf
wel inzien, hoe danig mis ge bet hadt."
Immers, de wetgever van 1878 heeftovereen
komstig de drieledige ornlers-.(leiding, die tusschen
de verschillende toepassingen van het begiusel der
coöperatie gewoonlijk wordt gemankt in de ann-
gehnaldo woorden getegd, dat «do bevordering van
de stoffelijke belanden dei leden", welke het «doel"
eener coöperatieve vereeniging is, met name kau
goschiodeo door drieërlei «middel"
door «gemeenschappelijke uitoefening van hun
noring of ambacht'' 3 productie-veruenigingen
2. door «aanschaffing van hun benoodigdhoden" s
verbruiks- of winkel-vereenigingen
3. door «Int hun verstrekkon van voorschotten
of crediet" ss crodiet-vereeDigingen.
Door het tweede of derde dier middelen evengoed
als door hot eerste. Als in de bepalingen der wet
iets «duidelijk" is, zoo is hot dit. En wanneer
gedaan eu geredeneerd wordt gelijk door Maatschap-
pel 'jk Belang, dan is zulks krek hetzelfde, als wanneer
geschreven werd: «het is geoorloofd, te loopen of te
rijden" ora dar. uit de willekeurige cursivoe-
ring vau bet ééne woord de gevolgtrekking te ma
ken dat «dus bedoeld en uitdrukkelijk gezegd is"
loopen alléén is gepermitteerd.
Werkelijk, als de hoeren uiet een loopje hebben
willen nemen met hun lezers, dan zyn liet .bolleboozet)
in het lezen eu uitleggen van do well A. K.
Uit Rome wordt hot volgende geschreven
In 1843 vertrok eon jeugdige zoon Israel's, Mozes
Loria, geboortig uit Mantua, niet eenige doezen vol
snuisterijen naar het land der Pharao's, om aldaar
negotie te gaan drijven. Of hij bij deze negotie
gareu spon, blijft in hel duister; doch zooveel is
zeker, dat Mozes zich in do gunst en bescherming
wist te dringen van den Kedive Ismail Pasha, dat
hij daardoor in staat werd gesteld eenige zeer goede
troeven uit te spelen hij de versohillendo flnancieele
kaartpartijen, welke destyds ir. Egypte ten koste
der arme Fellahs werden gespeeld, en dat hy nn
twintig jnrer. naar Italië terugkeerde ra?t oen fortuin
van 10 millioen in goud en ongeveer even veel in
soliedo effecteu. Verleden jaar nu voelde Mozes
zyn einde naderen, en, of het uit zuivere menschen-
liefde was, dnu wel met de bedoeling orn kwaad
geld weer goed te tnaken hoe dan ook, hy
legateerdo zyn gansche vermogen van 18 millioen
lire aan het gemeentebestuur der stad Milaan tot
het oprichten ven eene Maatschappij vun weldadig
heid, eeno Socv-td Umanitaria, ouder voorwaarde
slechts, dat de bedoelde Maatschappij vóór 1894 zou
worden tot stand gebracht, bij gebreke waarvan het
kapitaal zou komen te vervallen aan de stad Turijn.
Mozes Loria is ondertusschen tot zijne vaderen
die nauwelijks gekleed waren, trilden. Eindelijk
verschoon het rijtuiger was slechts plaats op den
bok.... Welk eeue verschrikkelijke rois I en men rarest,
na do diligeueo te hebben verlaten, uog bijna een mijl
afleggen, om door dwarswegen het dorp to bereiken,
dat tante Sophie bewoonde.
Terwijl Jeanne eu hure kinderen tegen du koude
eu de vermoeidheid worstelden en met schrik den
nacht togen komen, stelde Sophie allés in het werk
hen zoo good mogelijk te ontvangen. Dien avond
zou zij niet gednoht bobben aan de schier vrekkige
zuinigheid, die gewoonlijk hij haar heerschte. Keu
groot vuur brandde aan den haard, 011 gaf het een
voudige en zindelijke zaaltjo van hel oude meisje een
vroolijk aanzien. Eeue krachtige soep eu eeu heerlijk
avondmaal wachtten de reizigers, die eindelijk kwa
men, en met open armen worden ontvangen. Mot
welke liefdevolle bezorgdheid bracht Sophie hare
schoouzustor Joanne en de verkleumde kinderen bij
liet helder bVandend vuur. Met welke hartelijkheid
omhelsde zij, by het heou en weêr gaan tusschen do
woonkamer en de keukeu, beurtelings hare nicht eu
beide ueven.
«Komt, laten wij aan tafel gaan," zeide zij op
v rooi ij kon toon, ,(wy zullen nu het genieten van hot
avondmaal keuvelen,"
Bij (loze woorden lachte zij Jeanne toe eu zorgde,
dat niemand iets ontbrak. Hoe afugeuaam warm was
het in die kamerwat waren do spijzen goed, en
hoe werden zy door don 0versterken eetlust niet nog
verzameld geworden, èn bijgevolg heeft zich dezer
dagen in den boezem van den Milaansohen gemeen
teraad eene commissie van 15 leden gevormd, die
belast is mot het 'oprichten van de Societa Umani
taria bovenbedoeld. Van die 15 mannen heeten er
8 tot de gematigde, 6 tot de democratische en 2
tot de socialistische richting te bebooron. Er zullen
dus tusschen bon nog wel eens woorden vallen over
do wijze waarop aan de bedoelingen van den erflater
zal moeten'worden voldaan. Mot belangstelling, en
tevons niet zonder eenige bezorgdheid, ziet meu
tegemoet hoe zij zich van hunne taak «n verantwoor
delijkheid zullen kwijten. Want voorwaar niet aan
een iegelijk is de wijsheid gegeven om de rente van
18 millioen bij liofdadige werken zóó te besteden,
dat er niet meet onheil dan geluk mee wordt gesticht.
Een particuliere correspondent schrijft uit Londen
aan het Vaderland, onder deu titel: «van 'slovens
scheurkalendor, do navolgende roeren dn schets
Er is niets te vertellen, niets voor het publiek,
tevens geen politiek, geen beweging in zakon, iu
kunst, bet nieuw janr begint rustig, bijna eentonig.
Maar het groote Londen levert altoos stof„greift
nur hinein ins volle Menschenlehen," ziet ze maar
aandachtig door die blaadjes van 's levens scheurka
lender en op ieder zult ge iets lezen wataantrekt,
boeit en.... door de ziel snijdt.
Ik grijp er oen.... luistert;
In een ellendig kamertje in het Oosten was een
oude juffer plotseling gestorvenhaar zuster, een
vroeg vergrijsde sukkel vaii bij (le vijftig, zat aan
de bedstee by het schier onhekleede lichaam en
weendedo gemeente-dokter verklaarde de oorzaak
van don dood niet te kunnen ontdekken en gelastte
con «inquest" een lijkschouwing voor den coroner en
zijn twaalf gezworenen.
Op de publioke zitting werd dcor den chirurgijn,
die 'tlijk had ontleed, getuigd, dat geen andere
reden voor den dood kon worden gevonden dan uit
putting: gebrek aan voedsel en warmte.
Er ging een rilling door de gehoorzaal.
De stem van den coroner klonk bewogen toen hij
de zuster van de gestorvene op de bank der getui
gen riep.
Het arme rnensch, in een van die verschoten, kale
zwarte jurken, die 't traditioneele toonbeeld van be
schaamde armoe geworden zijn, waggelde naar het
getuigenhokje en dikke tranen rolden over de schrale
wangen.
Ze beantwoordde de gewone vragengeboorte,
leeftijd en woonplaats.
«En waar leefde u zuster van?"
«Ze had geen werk. ik ook niet. Nu en dan
kregen we van een nicht een gift. Zoowat een shil
ling por week."
«U bedoelt, dat u vau een shilling por week hebt
geleefd met u beiden P"
liet antwoord in een snik: «Ja, geleefd."
«Betaalde u dan geen huur?"
«De huur van onze kamer was drie en zes per
week. Maar de huisjuffrouw was goedig, ze liet het
oploopen."
«En hoe leefdo u van die shilling."
«Ik kocht er brood voor en wat thee. Soms kro-
gen we van do huisjuffrouw een paar aardappelen
en een stukje vleesch. Toon mijn zuster ziok werd....
«Guaft u haar alles, niet waar?"
Geen' antwoord.
lokkerder voor hot arme gezin, dat alleen ontberingen
en ellende kenc'e.
I t «Goede Sophie 1" zeide Jeanne, wier tranen bij het
spreken over haren man meer dan oeus irestroomd
hadden, «door welke opofferingen hebt gij ons ter
hulp kunnen komen? Ik hen verlangend dit te
weten,..,"
«Lieve Jeanue! ivij zullen do ernstige gesprekken
tot morgen uitstellen," antwoordde Sophie, «van
avond is het feest, eu ik wil mij ongestoord aan het
geluk overgeven, u te zien."
Joanne, die innig bewogen was, reikte haar de hand.
Het was de eerste maal, dat zij haar bezoek fees
telijk door eene verwante, dpor eene vriending zag
vieren. Tot hier had zij, na elke plaatsverandering,
nooit anders dan vreemden en gebrek gevonden.
De ochtend van der. volgenden (lag was aan de
rust gowyd, daarna regelde men de inrichting, en
toen kwam men tot het geven van opheldering.
Do som, die voor hirun broodoi noodig was, had
Sophie zich verschaft door haar inkomen vau twee
jaren te verpanden en tot dat dia som afbetaald
was, moest Sophie niet alleen haar dagelijksche en
sobere voeding, maar ook de huur barer kleine wo
ning en hetgeen vorder tut haar onderhond noodig
was, door arbeiden verdienen. Zy was daarmede
begonnen op hot oogerfblik, dat zij het geld aan ha
ren broeder zondlangzamerhand had zij de wegen
opgespoord om werk t.e krijgen, en was daarir. goed
geslaagd. Slot volgt.)
«In de kwade dagen had u geen vuur?"
«Noen.''
„Op het bed waren geen dekens een oude man
tel was ai."
Zij knikte.
„Weet u, waaraan uw zuster stierf?"
„Neen."
„Honger en gebrek aan warmte,"
„God, God.... honger 1" en men las, dat zij, die
dit zeide, zelf zoo'n honger luid.
„Deed u dan niets voor den kost?"
„Ik kon geen werk krijgen
„Wat, geen werk in Londen?"
„Handwerk heb ik niet geleurd. We waren van 1
eeu goedên kom-af. Va ler was een Krim-soldaat. i
Voortel zuster ziek was, gaf ik lessen voor eeu
shilling per uur. Later vereisehte ze veel zorg eu
ik kon geen leerlingen krijgen."
„Waarom hebt u zich niet tot de gemeente en
het werkhuis gewend 1
«'t Werkuis bij dat woord stoof ze op daar
waren we te trotscli voor. Liever hougerlijdeu
„Hebt u dan niet beproefd iets te verdienen 1
„Hu Hemel is mijn getuige, ik heli alles be
proefd. Alle morgen las ik de advertenties in de
Chronicle van boveu tot beneden. Elke penny die
ik overhield, werd aan brievi-u besteed Alle dagen, 1
van 's morgens vroeg, als zuster nog sliep, tot 's mid
dags ginik op de adressen ai', die in de krant
stonden. Alle dagen, iu weer en wind, met rn'n
toonun door de schoenen dikwijl» kwam ik klesnat
en ziek thuis Maar altoos met leege handen. Als
ik hij do mouse ben kw/nn, koken zo me van bo
ven tot beneden aan. Eu dan Z'dJ ik al dat het
mis was 't Heette altoos„U bent niot geschikt," 1
of «u bent te zeur op leeftijd voor ons wefk
te oud."
't Laatste woord werd op do lippen van het arme
wezen gesmoord, haar krachten begaven haar, do
deurwaarder ving haar op" en luidde haar unar het
wachtvertrek. Iu het doffe Decern her-licht, dat de
raadskamor in een kring halfdonker dompelde, be
speurde men niets dan ontroerde gezichten, men
hoorde niets dan het peugekras vao deu klerk, dio
het getuigenis opsqlireef, en het zacht gefluister van
de juryledeu, dien huu «verdict" beraamden.
Nog één getuige werd,gehoord. l)e huisjuffrouw
bevestigde alles wat do oude vrouw had gezegd.
Zij beschreef hoe de '\vev zusters hadden geleefd en
gestreden: hoe alles beetje bij beetje, naar denlom-
mard was gegaan, dat (ie huur maandeu achteruit
was; dat men nooit een klucht hoorde, dat ze nooit
om iets vroegen dat aij hij 't woord «werkhuis"
in woedo ontstakendat ze mr.gertler en magerder
wordendat ze zoo trotscu waren, dat men haar
niet eens waagde te troosx-u.
Du oudste van de jury verkondigde daarna het
verdictWij bevinden, dat de overledene gestorven
is nau de oorzaken in het medical attest omschreven
en wij wenschen verder te kennen te geven hoezeer
wij het betreuren dat in do rijkste stad der wereld 1
gevallen kunnen voorkomen van dood door honger
an gebrek aan warmte.
Hiermede was het onderzoek afgeloopen; maar
men ging nog niet heen. Van de bauk der gezwo-
rene werd een lijst roudgereikt. men hoorde het ge
rinkel van geld, de coroner zelf reikte een glinsterend
goudstuk aar. den voorzitter, Toen werd er weer
gefluisterd en (le deurwaarder ging naar dif wachtka
mer De oude juffer werd 1 aar den coroner geleid.
Hij schudde haar hand en vroeg haar iets. Zij knikte.
«Deurwaarder".
«Jawel mijnheer!"
«Hnul een „cub* en breng de oude juffrouw nanr
het Stepny hofje, Hier is mijn annbevelingsschrijvon
eu hier (en hij nam oen zakje mot geld vau de jury
in ontvangst) het noodigo. Hij klopte het oudje goe
dig op den schouder zij vertrok on do kamer liep
spoedig leeg.
De coroner stond eindelijk ook op. „Dag, dokter
zeido hij tot dun gemeente-arts. «Koud hé? God
geve, dat ik nooit weer zal mo-ten hoeren, dat in
Londen iemand aan honger eu gebrek aau warmte
is bezweken
Helaas, hot is een alludaagsche geschiedenis, oen
enkel blaadje uit 's levens scheurkalender
De Fransche Senaat heeft de wijzigingen in de
drukperswet, zooals Tliu door zijne commissie waren
voorgesteld, met overgroote meerderheid aangenomen.
Op 'Ie bepalingen betreffende het beleedigen en
lasteren van vreemde souvereineu on hunne verte
genwoordigers, wier zaak overgebracht zal worden
by de correctioiieolu rechtbanken, heeft de heer Do-
rooie een amendement voorgedragen, om dezelfde
procedure te volgen ten aanzien van het' beleedigen
en lasteren van den president der republiek.
De minister-president ttibot. autwoordde Ik bo- j
grijp dat de Senaat verontwaardigd is over den j
smand, waaraan bet hoofd des staats tegenwoordig I
is blootgesteld, en derhalve ten deze dezelfde recht
spraak verlangt als vertegenwoordigers. Maar hel j
is uoodeloos eeue bijzondere wot in het leven to
roepon ten behoeve vau don presidont der republiek
die het lot van Frankrijk niet zoo edele onbaatzuoh- j
tigheid regelt. Frankrijk noch Europa zal vergeten I
Wat (le heer Caruot vror het land gedaan heeft.
De minister verzocht derhalve tiert heer Demöle
zijn amendement in te trekken.
Deze heeft daarop onmiddellijk hieraan voldaan.
Do telegraaf heeft bericht, dat Audrirux voor de
commissie van enquête heeft verklunrd', dat Rouvier
als luitiis'er in 1887 de Lanterne dio voortdurend
aanvullen tegen hem richtte, met 100,000 fr. tot
zwijgen heeft guhrncht, waarvoor du ministers van
oorlog en van buitenlandsclto zaken elk 40,000 fr.
uit de geheime fondsen van hun departomout verstrekt
hebben.
La Lanterne heeft, blijkens eeu nader telegram,
deze verklaring nadrukkelijk gelogenstraft.
liet is inderdaad moeilijk in al hetgeen de Panama-
zaak en hetgeen dez-- tot nasleep heeft, waarheid
van leugen te onderscheiden. Ieder die voor do
commissie van enquête gehoord wordt als meegedann
te hebben in de konkelaryun, verklaart reine bandon
te hebben. Zoo ook de beklaagden voor het gerechts
hof. En Cornelius Horz doet uiet minder, llem
hoorondu, is hij de onsehuldigste man ter wereld.
Hoog heeft hij opgegeven van zijne eerlijkheid aan
een medewerker vau den Figaro, die hem te Bour
nemouth aan het ziekbed is komen «iuterviowen",
en, zooals deze met zdfvoldoeuing zegt, de eenige
is ivien dit gelukt is. Herz heeft deu man van den
Figaro, dio „Vidi" teekent, ook mededeeliug gedaart
van du lagen die hem gelegd zijn. Zoo beeft Jacques
Reiuach, die hem een paar millioen schuldig was,
welke hij echter betaald heeft gekregen pogingen
gedaan om hom te vergiftigonv
Aau deu kanselier van het Legioen van eer heeft
Herz een brief geschreven, waarin hij zich tracht
te rechtvaardigen tegenover de beschuldigingen, dat
hij chantage heeft goln-zigd om Reinnch geld nf te
persen De tweo rcillioon was deze hem bohoorlyk
schuldigluaur hij wist niet dat Reinach hem be
taalde met het geld van de Panama-maatschappij.
Op de anntijding, dat hij een geheim buitenlandsch
was in dienst tegen Frankrijk, antwoordt hy
dat hij altijd een trouw dienaar van Frankrijk is
geweest. De stukkeu tou bewijze hiervan zal hij
overzenden, enz. enz.
Do eenige bekentenis, waaraan men eigenlijk een
hcuvnst heeft, is (lie van den oud-minister van open
bare werken Baïhaut, die 111 de eugto gedreven, tot
de verklaring is gukomeu, (lat hij zich heeft laten
orakoopeu.. Hij heeft dun ook ton vervolge, zijn
ontslag genomen als afgevaardigde.
Muu we^t dat Stéphauo, beambte by Reinach, voor
de commissie van enquête in zoover eene bezwurende
getuigenis voor Clómonooau heeft afgelegd, dut hij
verklaard heeft in erne euvaloppo eeno lijst vnn do
personen, die cheques ontvangen hadden, aan diens
huis te hebbeu bezorgd. Clémeuceuu, hierna voor
I do commissie geroepen, getuigde du enveloppe niet
ontvungen te hebben, en hij voegde er aan toe nooit
iets te hebben genoten van de Pauama-raaatschappij
of van hare tussohenpersonen.
Tegen het deswege opgomaakte stenographDch
verslag is Clémencoau opgekomen. Hij verzocht der
commissie daarin «verbeteringen" te brengen. Dit
1 heeft zy geweigerd, eu nu hoeft Cléinenceuu van zijn
j kant geweigard het verslag te teekeuen.
Onzekerheid heersobl iu Egypte. De Fracsoh
1 gezinde bladen hebben euu geheel scheef verslag
gegeven van do jougste gebeurtenissen on de. Khe-
divo heeft niets gedaan om deu indruk daardoor
j gewekt, weg te nemen. Integendeel, door de Os-
1 manieh-orde too to kennen «au Takhri, den eorstbe-
noenulen maar op Ëogeland's aandringen weder out-
1 slagen eersto-minister, en hem zelfs tot meester dor
ceremoniën te beuoemen, gaf hy voedsel aan (lo
J verkeerde uitleggingen. Er schijnt gdvaar le zijn,
1 dat de boweging tegen de Europonnon door de gebeur
tenissen vau de laatste dagen versterkt wordt.
Terwijl" op Haïti de opstaud gedempt schijnt,
komt zeer ongunstig nieuws uit Argentinië. I11 do
oproerige provincie Corrientes heerscht volkomen re-
geeriugloosheid diefstal, plundering, gevechten zyu
aan de orde. Die wetsovertredingen geschieden
stelselmatig en inet een staatkundig doeldo radi
calen kouten er rond voor uit, dat zy dou opstand
steunen, en de opstandelingen hebben de burgers
vnn Buenoa-Ayroa aangespoord, zich ann te sluiten
bij hun verzet tegen (Ie rwgeering.
De ornis to Biwnos-Ayres duurt voort en het
goudagio' stijgtsteeds een veeg tecken iu de
I Z.-Amerikaansche, republieken. Dat de president
i Saenz Peua zou aftreden, wordt echter alsnog als
I een voorbarig gerucht beschouwd.
INGEZONDEN.
Hulp voor onze werkloozen.
De ondorgeteekendea, uitmakende het Comité voor
emigratie, wonden zich tot allen, die bemiddeld ge
noeg zijn, om vau het hunne iets voorden lijdenden
broeder te kunnen afzonderen.
Hot Comité is overtuigd, da» in den dringeuden
nood vau duizenden landgenooten, alleen door emi
gratie kan voorzien worden. Niomand zal dit met grond
kunnen tegenspreken.
Na oen zomer, die voorboeldeloos'vruohtbaar was,
en waarin bijna allo voedingsgewassen een buitenge
woon ryken oogst opleverden, is de ellende algemeen.
In het vroeger zoo welvarende Friesland zyn duizen
den flinke werklieden aun het nypendste gebrek toö
prooi, omdat ze niot alleen nu in den winter, geen
ioonenden arbeid kuunen vinden, maar velen zelfs iu
den verloopon zomer te vergeefs uaar werk zochten.
In andere oorden des lands is die armoede, als ge
volg van werkeloosheid, misschien niet zoo sterk
sprekend, omdat er meer in stille guledon wordt,
maar dat ze toch bestaat, wie durft het tegenspreken
En deze toestand openbaart zich niet nu voor het
eerst. Integendeel, hij herhaalt zich jaar op jaar,
en neemt steeds grooter en pijnlijker vorhoudingen
aan.
Een woelzieke partij, dio het om omverwerping
vun de bestaande maatschappelijke toestanden te
doen is, grijpt deze treurige omstandigheden gretig
aan, als een middel om aauliaugers voor hare leer,
strijders voor haar doel te werven. En dat ze slaagt,
de tooneelen in Fries'ands Zuid-Oosthoek en in het
Groninger Oldambt bewijzen het. En iutusschon wor
den de arme werkloozen nog grooter ellende te ge
mout gevoerd.
Eu wat wordt gedaan om die namelooze eileude,
dio steeds grooter afmetingen ^aanneemt, te lonigon?
Ja, wat kan gedaan worden? De verarmde 1 riesche
gemeenten worden, door de ontzettend hootte arm-
lasten, hoe langer hoe armer. De persoonlijke lief
dadigheid van velen, wat vermag ze tegen dien
stroom? En ook, vergeet het niot, er wordt niet
gevraagd om een aalmoes, er wordt govraagd om
werk, dat brood geeft, brood voor vrouw en kinderen.
Men spreekt van de droogmaking der Zuiderzee.
Eeu heerlijk plau, dat vehrn werk zal verschaffuu.
Ook aan allen, die nu werk zoeken? Wie hewoert
het in ernst?
Alleen in emigratie ligt uitzicht op hulp. Ons
Comité heeft in zijne Medodeelingen I en II (Uitgo-
ver P. J. Milborn, Nijmegen) uitvoerig medegedeeld,
welke overwegingen het geleid hebben de Noord-
Westely'ce districten var. Canada tot doel der land
verhuizing te kiezen. De hoofdreden is, dat de re
geering van Canada aan ieder volwassen persoon
hoven de 18 jaar eene huisplaats van 160 acres
(65 bunders), tegen betaling van de kosten der in-
scbrijviug a 10 dollars, afstaat; mits hy aan voor
waarden voldoet, waarvan de strekking is, de regee
ring een waarborg te geven, dat du uizoo.toegestane
huisplaats, ook werkelijk door een «setier" bewoond
wordt.
Ons Comité hoopt eeu Maatschappij tot stand te
kunnen brengen, die eene Lening uitschrijft, met
het doel, om zóó duizenden gezinnen, die hier geen
werk en dus geen brood kunuen vinden, op eene
huisplaats te vestigen. Maar het oogeublik is daartoe
niet gunstig. Eu toch de nood nijpt.
Om het.groote dool voor te bereiden, wenscht het
Comité een 40 of 50 tal jonge mannen, met 2 of 3
gezinnen naar Canada le eenden, die daar als pioniers,
als wegbereidors voor hunne landgenooten, die wij
hopeu te laten volgen, zullen optreden. Reeds in
April 1893 hoopt het Comité die uitzonding te doen
geschieden. Voor hunne ontvangst en plaatsing in
Canada zal onze vertegenwoordiger aldaar, de heer
R. Iusinger, lid der Staten van de Noord-Westelijke
districten, zorg dragen. Tegen een goed loon is daar
werk voor hen te vinden, al is dit loon niet zoo
hoog, als, door een drukfout, op bladzijde 6 van
Mededooliagen II wordt opgegeven. Het loon is,
in de zomermaanden, niet twee, maar één dollar daags,
boven kost en inwoning. In alle gevallen, hoog
uaar onze begrippen. Vijftien gulden in de week,
boven kost eu inwoning, voor een veldarbeider, is
voel. Vun dit loon kau eon kloeke jonge man na
eenigon tijd de kosten van overtocht terugbetalen.
Ditzelfde geld kau dus later weer dienen om ande
ren te helpen emigreeren.
Eene belangrijke som is noodig om dit plan uit
te voeren. Helpt dus gij uilen, die, meer of minder
rijk bedeeld met aardse!)e goederen, veel of weinig
vun het vwe kunt afstaan. Maar helpt spoedig, want
April is niet verro meer, en vóór de eerste dagen
dier maand moet het Comité eeno keuzo gedaan,
hubbeu uit do vele houderden, die zich tot ons wen
den met het verzoek om hen te helpen, ten einde
in eeu ander werelddeel werk en dus brood te
vinden.
