n
Al! 1.1
I
33ste Jaargang.
Dinsdag 4 Juli 1893.
No. 6087.
I
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
B
FGOED
BINNENLAND.
maak!!
-
f
FEUILLETON.
f
inkman Zoon.
jTER,
r
I1G
AARDEN.
7111893,
ure. 1
1, te GOUDA.
erman,
it,
tra Stout
't
van
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
5
voorwerpen daarmede
«"o
aan,
weet
woord
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post f 1.70.
Afzonderlijke Nommers VU F CENTEN.
gangsbewijzen
van de Sted.
NDEBGOED,
jthoudera,
af l,»0.
ÏD EEEX
geregeld
róór 2 uur.
Naar het Hoogduittch.)
XVII.
CHE
30UKANT.
D 93.
sich bij voort-
i LEVERING
nit de Bron-
i heeft welwil-
mmers op zich
l 1893,
re, dadeljjk na
ran het Kroon-
LIG RECHT-
(iOlMHE COURANT
reerde Orgel
eer
i van de Solo-
4uz. School
REE DE, Solo
’s
'oor
JiVM».
ieer van Berg
in Ammerstol,
der enz.
IAHLSTEDE.
Zwakken en
irkende Drank
n, wordt door
HEN
ndache Cou-
onden door het
EHNKMAN en
.aatsenappy v oinaruing»
i een pleiziervaart georganiseei d
Amsterdam, waarvan 180 personen gc-
De Stoomboot-Maatschappy «Volharding»
heeft gisteren
naar
bruik maakten.
De Stoomboot IJsel II maakte gisteren een
extra-reis naar den Hoek van Holland, hiervan
maakten 250 personen gebruik.
ADVERTENTIËN worden geplaatst
1—5 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
T,-i,"
By de aankomst der Salonboot IJsel II*
gisteren avond alhier geraakte de conducteur
Krjjgsman te water, die evenwel spoedig op
het drooge werd gebracht.
De heer H. G. van Os, alher. is geslaagd
voor het examen als adspiranl-gemeentesecre-
taris of ambtenaar ter secretarie, dat van wege
de Nederl. vereeniging voor gemeentebelangen
te ’sGravenhage wordt gehouden.
^GOUDA, 3 Juli 1893.
Aan het nieuwe lid der Tweede Kamer vo »r
ons kiesdistrict, den heer Valette, is op zyne
aanvrage een jaar verlof verleend i Is leeraar
der ryks hoogere burgerschool, op voorwaarde
dat hij de kosten drage zyner vervanging ge
durende dit tijdvak.
J 0.67%
0.75
1-171/,
1.35
ontant.)
s, Tabletten,
gate prijzen bij
Tiendew.
i gerenomeerde
'enever,
ier flesch.
64)
Eind el ijk hield hij stand onder de met glas be
dekte portiek van hel paleis van den Erfprinshier
schudde hij eerst de sneeuw van zich af, en daarna
betrad bjj, terwjjl de in kostbare livrei gekloede
portier met den driekanten steek op en de roode
sjerp om, zwijgend beleefd de deur voor hem opende,
de verwarmde, hooggewelfde vestibule.
De muren waren mot breede gobelins bedekt, ondor
lang uitgetande palmbladeren klaterde een fontein, en
aan weerskanten, tusschen zuilen van donker porphidr
in, slingerden zioh twee ijzeren trappen, met tapyten
belegd, naar boven.
Twee lakeien, die samen keuvelend op den rand
van een antieke tafel waren gezeten, vlogen op, en
kwamen met een vragenden blik naar hem toe.
wik ben tegen één uur op audiëntie ontboden,
waar moet ik heengaan P”
«Zeer wel, hoogeerwaarde, wilt gij u eerst in
schrijven? De boeken liggen opengeslagen in de
kamer hiernaast I”
»Moet men zich telkens opnieuw voor een audiëntie
inschrijven?”
De eene lakei trok de schouders op, zijn collega
echter boog vol dienstijver het hoofd. MZonder uit
sondering; ia uw hoogeerwaarde door de Erfgroot-
laatsten, na een streng geneeskundig onder
zoek, niet alleen veel meer kundigheden wor
den vereischt, maar het aan hen is opgedragen
voor meer dan de helft der staatsinkomsten
tegen de fraude te waken, waarvan dikwyls
vele gevaren en onaangenaamheden zyn ver
bonden en eerlykheid, gezond oordeel in het
toepassen van wetten en besluiten, gepaard
aan nauwgezette en onvermoeide plichtsbe
trachting, met deze inkomsten in het nauwste
verband staan.
De Hoog e Raad heeft ontzegd de vroeger
vermelde vordering van A. J. v. H. tegen den
Staat der Nederlanden, tot bekoming van
schadevergoeding, op grond, dat eischers pak
schuit in de Gouwe, nabij Waddingsveen, zou
zyn aang varen en beschadigd door een torpe
doboot van den Staat.
haar aan, en deed haar sierlijke gestalte langer
scbjjnen, dan zij inderdaad was. Een diadeem van
topazen schitterde tusschen het blonde baar. Met
lieftalligen glimlach begroette zij Collander, als een
ouden bekende, met een nauw merkbaar knikje,
en nam hem van het hoofd tot de voeten op, terwijl
hij, diep kleurend, haastig voor haar boog.
Ik wist, dat gij hier waart, en kwam binnen in
de hoop u te zien I”
«Uwe Doorluchtigheid is wel zeer goed....”
Volstrekt niet, alleen maar nieuwsgierig. Gij
hadt het ongeluk, mijn belangstelling op te wekken
van het oogenblik af, dat ik u op hot bal in de opera
bespeurde.” Zij zette zich op den divan neder, en
vergunde hem met een zwijgend, onverschillig gebaar
naast haar plaats te nemen. //Gij zult u nu eenmaal
naar een vrouwengril moeten schikken, en mij thans
te woord staan.”
Als Uwe Doorluchtigheid zulk een benijdens-
waardige onderscheiding een ongeluk noemt, dan zou
ik voor het eerst van mijn leven wenschen een on
gelukkig menvoh te zijn,” kwam er by Collander ai
stotterend uit, bij hem, die steeds zijn woorden tot
zyn beschikking had maar die op dit oogenblik geen
beter antwoord kon vinden. Een geluid, als het
ruisohen der zeo suisde hem in de ooren.
Gij zyt by de Erfgroothertogin ontboden,
gij ook, aan wien gij dit te danken hebt?”
Zijn gelaat helderde op<Ik durf hel haast niet
vermoeden.”
Dat zou mij spijten. Ik hield u voor een onver-
saagden waaghals, die noch verlegenheid, noch vrees,
noch grenzen kent!”
Aau den minister vau financiën is een adres
gericht door het bestuur der «Vereeniging van
kommiezen bij ’s ryks belastingen in Neder
land,» waarin opnieuw het verzoek wordt ge
daan de traktementen dezer kommiezen te ver-
hoogen.
O. a. wordt gezegd, dat het Departement
van justitie, de onvoldoende bezoldiging der
lagere ambtenaren erkennende, die der rijks-
veldwachters heeft gebracht3e klasse op
640; 2e klasse op 765 en le klasse op
f 825 'sjaars, behalve vrye bovenkleeding.
Mitsdien verkeeren de ryksveld wachters thans,
in tegenstelling van vroeger, in eene veel
f)etere financieele positie dan de .kommiezen
bij ’s rijks belastingen, ofschoon van deze
hertogin ontboden? Gelieve mij dan te volgen!”
En dit zeggende, sloeg hij de Mempbisportière tor
zijde, en trad onhoorbaar een klein zijvertrek binnen.
Terwijl Collander schreef, leunde de lakei tegen
de groote, groene kachel, die in het klein veel had
van de kachel in den Artushof te Dantzig, en met
zijn voet schoof bij het kleedje glad, dat over den
vloer lag. De geestelyke deed andere handschoenen
aan, streek zijn hoogen hoed glad en volgde toen
zijn gegaloneerden wegwijzer.
Het is sen geheel eigenaardige atmosfeer, die
door vorstelijke paleizen zweeft. Overal hangt een
plechtige rust en de zoete genren, die het geheele
paleis doorwademen, benevelen en bedwelmen een
ieder, die voor het eerst deze ruimte binnentreedt.
Bovenaan de trap stond een kamerdienaar. //Hare
Koninklijke Hoogheid de erfgroothertogin heeft zoo-
even den architect Dr. Siebert, die met de plannen
voor de nieuwe gebouwen van Charlottenruhe ge
komen is, ontvangen. Daar Hare Koninklijke Hoog
heid zich hiervoor zeer interesseert, zal dit onder
houd wel van eenigen duur zyn, en dus laat Hoogst-
dezelve den heer geestelyke verzoeken, een oogeo-
blik te wil léri wachten I”
Collander boog toestemmend, en begaf zich door
een smallen gang naar een der reoeptie-salons.
//Wilt gij zoo goed zyn plaats te nemen Op
den tafel daar zal uw hoogeerwaarde lektuur vinden I”
De dominé van Sint Brigitta bedankte, en achter
hem viel de deur zonder gedruisoh dicht.
Een oogenblik streek hij met de hand over de
oogen, daarna zag hij rond. Welk een rustige,
degelijke pracht om hem heen I Tusschen de breede
vergulde lyaten, die de muren in vakken verdeelden,
hingen de portretten der vorslyke voorouders, in
vol ornaat en hermelijnen mantel, trotsche. welbe
kende heldenfiguren uit de vaderlandsche geschie
denis. Glinsterende bronzen kronen met roode
waskaarsen er in hangop van het plafond, een pauw
spreidt voor den haard zijn glanzend-metaalkeurige
vederdos uit, en tusschen de met fiuweei bekleede
stoelen en divans, in oudorwetschen berokken stijl
vervaardigd, verheffen zioh allerlei zuilen, busten en
vazen. Een klein tapisseriewerk, zeer eenvoudig en
niet al te zorgvuldig van uitvoering valt hem op.
Hij begeeft zich naar het tafeltje. «Aan royn lieve
moeder, van Elisabeth Charlotte. Kerstmis 1886.”
is met roode zijde in het middelste medaillon ge
borduurd. Een werk der kleine prinses I Het is
Collander te moede, alsof hij van ontroering met
zyn hand over al die steekjes en kruisjes heen zou
moeten strijken.
Wat jaagt en dwarrelt die sneeuwstorm I Wat
wordeu de boomen in het park heen en weer ge
slingerd, en de kale takken bijna tegen de hooge
spiegelruiten aangezwiept. Het vlamt en flikkert
in den haard, en de schaduwen in de kamer worden
hoe langer hoe zwarter.
Het ia ah in een droom.
Achter hem knarst een deur, en Collander, die
juist een prachtwerk van George EbersEgypte in
woord en beeld ter hand had genomen, keerde het
hoofd om. Schielijk werd bet zware, ryk vergulde
boek dichtgeslagen en neergelegd. Vorstin Tauten-
stein stond tusschen de portières en ging met lang-
zamen, eenigszins sleependen tred den geestelyke van
Sint Brigitta tegemoet. Haar zwart fluweelen kleed
met bont omzoomd! ruischte met langen sleep achter
De Afdeeling Gouda» van het Ned. Ond.
Genootschap zal Vrydag 14 Juli’s avonds 71/»
uur eene vergadering houden ten huize van
den heer Dam.
Op de agenda komt onder meer voor bet
bekende voorstel der afd. Amsterdam luidende
De Algemeene Vergadering spreke als haar
oordeel uit, dat ook voor den onderwijzer on
verkort worde gehandhaafd het grondwettig
recht, om getuigenis af te leggen van zijne
beginselen op politiek of economisch gebied,
welke ooken om zich aan te sluiten by elke
niet bij eene wet, noch by een rechterlijk
vonnis verboden véreeniging.
Van de aangeboden gelegenheid om des
Zondags voor verminderd tarief naar den Haag
te gaan, maakten gisteren 435 personen ge
bruik.
Bij Kcjn. besluit is aan dr. J. H. Bakker
Niamey er op zyn verzoek eervol ontslag ver
leend als otf. van gez. 2de kl. bij de d.d
schutterij alhier en in diens plaats benoemd
dr. H. J. de Voogt, thans le luit. Verder
werden Ibenoemd tot 2e luit. mr. M. M. Schim
van der Loeff en A. Dortland, beiden thans
schutter.
Bij de inschrijving voor den nieuwen cursus
van de rijkshoogere burgerschool hebben zich
47 candidaten aangemeld voor verschillende
klassen (volk ond. en enkele lessen). Daar
onder zyn 13 meisjes. Voor de le klasse zyn
32 adspiranten.
Voor het stedelyk gymnasium hebben zich
13 nieuwe leerlingen aangegeven, waarvan 12
voor de le en 1 voor de 3e klasse.
Hij vraagt of de Kamer niet verstandiger
zou gedaan hebben eerst de geheele belasting
hervorming af te doen, eer zy bet kiesrecht
aan de orde stelde, doch nu dit eenmaal ge
schied is, dringt de hoogleeraar er op aan,
dat zy toch ook na die wet voortga met wet
gevende)! arbeid en werke zoolang het dag is.
De grondwettigheid der voorgestelde ont
werpen nit te maken acht de schryver een
ydel pogen, omdat de grondwet niets bepaalt
en dus alle maat ter beoordeeling ontbreekt.
De tijdens de grondwetsherziening geopperde
stelsels zyn alle thans verwerpelijk, ook dat
der huurwaarde, waarvan hy overigens de
meeste sympathie heeft, omdat de belasting-»
hervorming niet eerst is afgedaan.
Men moet nu-trachten het stelsel der Re-
geering zoo goed moge lijk te maken. In het
kenteeken vul geschiktheid: lezen en schryven,
zonder geregeld schoolbezoek, ligt zeker geen
hechten grondslag, manr in de schriftelyke
aanvraag ziet de schryver toch een belangrijken
waarborg, vooral van belangstelling. Het zwakke
punt ligt in de beoordeeling der aanvragen,
zoodat scherp toezicht noodig is op de gemeen
tebesturen die over de voldoendheid der aan
vragen hebben te beslisse t.
Meer bedenkingen heeft hy tegen het ken-
teeken van welstand. Niet tegen het Voorzien
in eigen onderhoud* wat voor relatieve onaf
hankelijkheid groote waarde heeft, maar
wel tegen datgene waaruit de Regeering het
afleidt: het niet bedeeld zyn door een openbaar
of ander bestuur. Door by voeging van de
inschrijving in de bevolkingsregisters is een
niet onbelangrijke verbetering aangebracht.
Maar als voorname bezwaren blyven bestaan,
dat de armbesturen het in hun macht hebben
door al dan niet bedoeling personen tot kiezers
te maken, wat nog door doelmatige bepalin
gen is te keerenmaar vooral dat zoovele
personen in ons land nog op andere wyze dan
door besturen worden bedeeld. Door een van
overheidswege georganiseerde armenzorg zou
die onzekerheid verdwijnen, maar wellicht po
litieke invloed zich doen gelden bij de armen
zorg. Prof. De Louter zou, gelijk men bij de
belastingwetten aangifte voorschrijft, ook voor
bet kiesrecht mededeeling van particuliere be-
deeling willen verlangen, zy 't ook zonder
strafbedreiging, maar als burgerplicht in ’t
belang der gemeenschap.
Hy heeft tegen het stelsel der Regeering
dus bezwaren, maar acht die niet onoverko
melijk, behalve »de roekelooze onderstelling
dat elk niet officieel bedeelde ook in eigen
onderhoud vóórziet*. In den eisch van vesti
ging in een gemeente ziet hij geen groote
waarde, maar wel daarin dat geen bedeeling
Op de vaordracht voor In onderwijzer aan
de o. 1. school te Krimpen a/d IJsel komen
voor de h h. K. van der Graaf te Lekkerkerk,
H. Grendel te Ryswyk en W. Moelker te
Kuilenburg.
Mej Idema te Lekkerkerk is benoemd tot
onderwijzeres te Andijk.
Bodegraven is eeue nuttige instelling ryker
geworden. Reeds sedert lang toch was men
tot de overtuiging gekomen dat, niettegen
staande de particuliere liefdadigheid, de onver- nv-
mogende herstellende zieke» veelal behoefte kunst
hebben aan versterkend voedsel. Om hierin
zooveel mogelyk te voorzien, is, op ’t initiatief
van een paar heeren, eene «Ziekenvoeding»
opgericht, waarvan in den loop der vorige
week de statuten zyn vastgesteld en tot be
stuursleden zyn benoemd de heeren R. L.
Martens, voorzitterK. Douws Dekker, secre-
taris-penningmeésterJ. van Dam, van Ghesel
Grothe en Ds. de Meyere.
De Dames-Vereeniging >Neêrlands Welda
digheid* te Utrecht stelt zich voor aldaar eene
tentoonstelling van kunstvoorwerpen door da
mes vervaardigd te houden van 28 September
tot en met 1 October a.s., met daaiaan ver
bonden wedstryd en verloting. Daar de
Vereeniging zich ten doel stelt andere Ver-
eenigingen van Liefdadigheid te steunen, en
'zy door het vestigen van Afdeelingen in an
dere plaatsen van ons Vaderland eene natio
nale Vereeniging hoopt te worden, zal de op
brengst van deze tentoonstelling, ten bate
komen van de Vereeniging Trouw aan Ko-
ning en Vaderland,» welke Vereeniging onder
de hooge Bescherming van H. M. de Konin-
gin-Regentes de behoeftige oudstryders van
1830/31 steunt. Tevens stelt deze tentoon
stelling de Nederlaudsche vrouw in de gele
genheid te toonen wat zy op het gebied van
t en vrouwelijke handwerken vermag te
leveren.
De tentoonstelling zal in 4 hoofdgroepen
verdeeld zijn
a. Schilderijen, teekeningen en beschilderde
voorwerpen
b. Kunstbloemen en
versierd
c. Kunstnaaldwerk
d. Alles wat buiten de drie genoemde Af
deelingen op het gebied van kunst, (letter
kunde, muziek enz.) en vrouwelyke handwer
ken kan geleverd worden.
Tevens zullen er aan verbonden zyn eene
afdeeling ter opluistering en eene historische
afdeeling.
Dames die wenschen in te zenden kunnen
met duidelyke omschrijving van het in te zen
den voorwerp en opgave van de benoodigde
plaatsruimte zich wenden aan de secretaresse
der tentoonstellings-commissie Mej. J. Vla-
mingh Kiebèrt, Wittevrouwensingel, Utrecht,
Programma’s der tentoonstelling zyn aan
hetzelfde adres kosteloos verkrijgbaar.
«De Gids» van Juli bevat een interessant
artikel van Prof. De Louter te Utrecht over
de kieswet.