Et s e n.
Bultenlandsch Overzicht.
SCHOUW.
3438tsStaats-loterij.
8.
Tot hij het late nageslacht,
Wat ooit do tijd moog geren,
Blijre onze oude schoone leus
„Oranje boren," leren.
En wjj nog jong, wij kennen haar,
Is 't Vaderland ooit in gevaar
Wal zou ons dsn ontrooren
Het oude „Oranje boren, Oranje boven,
Oranje boren
Het oude: Oranje boren!"
ON8 VOLKSLIED.
1.
VffBn Noêrlandsch bloed in de ad'ren vloeit
Van vreemde smetten vrij,
dtWiens hart voor 't lieve Ncêrlnnd gloeit
Verhrff den zang als wjj,
Hij etell' met ons vereend van zin
Omgeven door éen band,
Hot Godgevallig feestlied in
Voor Koningin en Land.
2.
Bescherm Haar, God, bewaak Haar troon,
Op duurzaam recht gebouwd;
Blink* altoos in ons oog Haar Kroon
Nog moor door deugd dan goud.
Steun OU den sobepter, dien Zij houdt.
Bestuur hem in haar hand;
Geef kracht voor 't werk, haar toevertrouwd.
Tot heil van *t Vaderland.
8.
Dring' luid van uit'óns feeslgedruisch
die beé uw l^mel in,
Steun 's Lands Vorstinne, steun Haar Huis,
En ons, Haar Huisgezin.
Doe nog ons laatst Ons jongst gezang,
Dion eigen wensch gestand,
Bewaar do Konninginne lang,
Eu 't lieve Vaderland.
1 B, Uitvoering te gevey door de Vereniging
m Excelsior*, onder leiding van den Directeur
H. Ouderkerk.
1. Opkomst.
2. Vrije Oefeningen (Oploidingsklasse).
8. Strafoefeningen.
4. Toesteloefeningen.
C. Diverse Kinderdmasementen en Verrassin
gen, een en ander afgewisseld door Mnv.iek
Het kinderfeest wordt bjj ongunstig weder
op deuzelfden tijd gegeven in de lokalen dei
gemelde Sociëteit «Ons Genoégcn.*
Des avonds van 74—84 uur:
MUZIËK-UITVOERING
in de Fraki Geïllumineerde Muziektent op <te
Groote Markt, te geven door de Goudsche
Schutterij-Kapel, met welwilleude medewerking
van Boskoop's Fanfare-Korps (tot één korps
vereenigd), onder dirêctie van den heer Joh.
G. Arentz.
1. Feestmaradh.C. Tack.
2. Mignonnette Ouverture J. Baümann
3. Souvenir de Cantpine. Michel Kbkin.
4. Hola Valse Roumaine. Jos. Kesskls.
5. Fantasie Fleurs des Bots. W. v. Pkbck.
6. Potpourri Populaire
Des avonds van 9—10 uur:
ZANGUITVOERING
in de gemelde Tent, welwillend aangeboden
door de Zatigvereeniging Apollo," met bege
leiding van het Goudsche Schutterjj-Muziekkorps
en welwillende medewerking van een aantal
Heeren Dilettanten, mede ouder directie van
den heer Joh. G. Arentz.
De navolgende liederen worden gezongen
y WILHELMUSLIED,
v (Oude toonzetting).
1.
Wilhelmus vnii Nassnuwon
Ben ik van Duitsohen bloed,
Het Vaderland getrouw»,
Blijf ik tot 's lands behoed.
Een prince Van Oranjon
Ben ik onrerverrt,
Den koning van Hispanjen
Steeds heb ik geëerd.
wu 2.
Mjju gebild on mjju betruuwou
Zijl Gij, o God on Heer' 1
Op U zoo wil ik bouwen,
Verlaat toy nimmermeer;
Opdat ik vroom mag bljjvou,
L' 'dienen altjjd,
Do tiraenjj verdrjjven,
Don boozen tan spytl
3.
Vaartwel, mijne arme schapen,
Dio zyt in grooten nood,
'Uw herder zal niet slapen,
Hjj redt u uit don dood.
Uw God wilt niet begeven,
Zjjn heilwoord noemt aan,
Bouwt daarop heel uw leven
En wel zal 't u gaan.
VLAGGELIEt).
(Juu. J. H. Vrrhulst).
O sohittrende kleuren van 'Ifedorlands vlag,
Wat wappert gij fier langs deu vlood
Hoe klop* ons het harte van vreugd on ontzag,
Wanneer hot uw hanen begroet!
Ontplooi ze, wanit uit nu van stengen eu slftg,
Gy blijft ons het toeken, o heilige vlag!
Van trouw en van vroomheid en moed.
Of is niet dat blauw in zyn vleklooze pracht,
Do trouw onzer vadren gewijd P
Of tuigt niet dat rood van hun rann'ljjke krocht,
En mood in zoo menigen strijd P
Of wijst niut die blankheid, zoo rein en zoo zacht,
Op vroomheid, dio zegen van Gode verwacht,
j» Den zegen, die eenig gedijt P
Waait uit dan, o vlag, en verkond onze beê,
Om trouw en om vroomheid en moed.
I)e wereld ontzie u op golven en re»,
Maar daaldet gij ooit op den vloed,
Wij helfen uw wit uit de schuimende zee,
Eu voeren naar 't blauw vau den Ilomel u meo,
Al kleurt eiob uw rood met ons bloed.
HOLLANDS GLORIE.
(e. hol.)
Holland't hart klopt ons met hooger slagen
o Holland, by u'4 dierbren naam;
Naam, langs zee en strand gedragen,
Glorievol en zonder blaam
Wie zjjn land met fiorheid uoom'
Hooger, Holland I stijgt uw room
Ja, de daden hlyven spreken,
Door der vnd'ren moed gewrocht
Nimmer zal de roem verbleeken.
Met hun goed en bloed gekocht t
Wat onsterflijk blijven zaï,
Holland, uw glorie bovenal.
Zegen, God 1 oud Hollands grond,
Door der vadren bloed geheiligd,
'tLnud in menig bangen stond
Door U w trouw en macht beveiligd 1
Suhenk hot zoons, den vadreu waard
Ryk in deugden, kloek van aard.
Stort hun immer in de borst
Liefde tot hun Land on Vors».
Spaar der vadren erf en pand
Schenk het zögeu, bloei en vrodo
Houd oud Hollands roem in stand
Hbor, verhoor die bode,
God, voor '4 Vaderland e
Hollands zonen, toont u waard
't Bloed van d'UUdou heldenaard,
Vloeiende in uw adren,
Weest gelijk uw vadren.
Fier rn moedig
Vroom en goedig
Koel van zinnen
Warm van bloed,
Trouw en vrood,
Fin dreigt, wat God verhoed'
De krjjg mot feilen gloed,
Don, 'toog op God, Oranje aan 'thoofd
Cftul Hollands glorie niet gedoofd I
Doet, houw on trouw in nood en dood,
Dan dor vadrun lous gestand
Good on bloed voor 'tVadorlaud!
VOLKSLIED.
(De tekst is vooraan reeds opgegeven).
Tot slot des avonds 10 au*;
Groot luisterrjjk schitterend Muurwerk op do
Groote Markt, vóór het Waaggebouw. Gele
verd door de Kon. Ned, Pyrotcchniscbe Fabriek,
firma G. J. Ruysch, Utrecht, Vertegenwoordi
ger 0. Gall, Pyrotechnicus te Rotterdam.
PROGRAMMA
No. 1. Annonce en verlichting, in Nati
onale Kleuren.
No. 2. Groote Capioe, van brillante Sterren
en Paarlvuur.
No. 3. Draaiende Battery, van Romeinsche
Kaarsen, Zwermpotten en Staart-
projectielen.
No. 4. Groote Molenwieken, versierd met
gekleurde Cirkels en brillantvuur.
No. 5. Verlichting van het Feestterrein.
No. 6. Mozaik, van Zonnen in kleurenwis-
seling.
No. 7. Draaiend fonteinwerk, dooraderd met
Paarlen, eindigende met zware
Kanonades.
No. 8. Groote Decoratie, met «Leve Onze
Koningin* in vurig schrift van
diatnantlicht danrgesteld, omge
ven door een stralenkrans van
schitterende Sterren en geflan
keerd door Chineesche Vuurboo-
men, welke met zware Kanonades
eindigen.
No. 9. Hooge verlichting van hot terrein,
Afgewisseld door Bommen, Luchtslangen,
Zwermpotten en fluitende Projectielen.
Zio de driekleur vroolijk wapp'ren,
Do oude Noderiaudsoho vlag
Zio do oranje-wimpel zwieren,
Op dsez' feestelyken «lag 1
't li voor ouzo Koninginno,
Da', do stad het feestkleed draagt,
Om haar jaardag mee te vieren,
Dut een ieder zich zoo jaagt.
Hoor de blijde zangen schallen,
Uit het hart van groot en klein
Hoor do, vuurige wenschon uiton,
Welgemeend en vroom en rein
Voorworp onzor aller vreugde,
Veelgeliefde Koninigin,
Uw vorjnardag geldt dut wonschen,
Geeft ons onze liod'ron in l
Kondet Ge alle beden hooren
Voor uw welzijn uitgestort,
Waarin heil en ryken zegen
Voor U afgeroepen wordt I
Ook uw koniuklyke Moeder
Wordt herdacht in dio gebeén,
Want, wat wjj ook kunnen tchoiden,
Kind en Moeder blijven één.
Koningskind en Koninginno,
Smaak in 't bloeion uwer jeugd,
By uw kinderlyke spelen,
Waar genoegen, reiuo vreugd 1
Flens moog' Neêrlands krpon U sieren,
Prjjk' de Scepter in uw hand ut
Mogct Gij' dan altyd één zyn
Met uw Volk en 't Vadorland.
i
Gouda, 31 Augustus 1898.
Wy ver wy zen onze lezers naar de in dit
nummer voorkomende Advertentie betreffende
het Bal, 't welk door de Kasteleines der Sociëteit
Ons Genoegen* aan hh. Leden en geïntrodu-
ceerden wordt aangeboden na afloop van het
vuurwerk, en zeker een waardig beslnit
zal zyn.
Even als vorige jaren zullen ook dezep
winter in de Sociëteit »Ons Genoegen» zes
toneelvoorstellingen worden |gegeven en wel
drie door de Vereenigde Rotterdamsche-Too-
neelisten, directie Le Gras en Haspels en drie
door de Tivoli-Scbouwburg te Rqtterdara, di
recteuren Jan C. de Voe en W. van Korlaar.
De datums der voorstellingen zyn voorloopig
vastgesteld op de volgende dagen
Donderdag 12 October 1893, de Vos Korlaar.
9 Novemb. Le Gras Haspels.
14 Decemb. de Vos Korlaar.
4 Jannari 1894, L# Gras A Haspels.
25 de Vos Korlaar.
15 Februari Le Gras Haspels.
Hedenmiddag werd ten Raadhuizo alhier
aanbesteed
a. Het uitvoeren van Buitenv^rfwerken aan
eenige Gemeente-Gebon^pn in 2 perceelen,
voor perceel 1 werd ingeschreven door M.
Binnendyk, voor 386.50, B. Brouwer, voor
314.J. Rost, voor 279»
Voor perceel 2 door M. Binnendijk, voor
438.—, J. Rost, voor ƒ239.—:, B. Bronwer,
voor 232.
b. Het maken van nieuwe Keerdeurtjes in
bet water van de Peperstri at.
Ingeschreven werd door J. de Jong Wz.,
voor 800.—, C. Lnyendyk, voor 785.—
en W. Bokhoven voor 682.—'
De eerste onderteekenaar van het adres aan
Burgemeester en Wethouders, inhoudende het
verzoek dat er voortaan op de 2e Burgerschool
voor jongens den Woensdagmiddag geen les
sen zullen worden gegeven, verzoekt ons te
willen melden, dat als antwoord daarop is
ontvangen dat de regeling van de schooltijden
»moet geschieden door het Hoofd der school,
»onder goedkeuring van Burgemeester en Wet-
houders en van den Districts-schoolopzieuer
»dat derhalve Burgemeester en Wethouders
»niet bevoegd zyn een dergelyk beslnit te
nemen.*
Voor de Rotterdamsche Rechtbank stonden
terecht J. M., 23 jaar, pottenbakker, en A-
M. W., 21 jaar, smid, beiden wonende te
Gouda, beklaagd van mishandeling. Op 16
Juli jl. kwam zekere IJ., met een paar vrien
den gezeten in een tentwagen, door de Aaltje
Baksteeg te Gouda. Voor het^ uit liepen de
beide beklaagden. Om hen uit den weg te
doen gaan, werd herhaaldelyk »hé geroépen,
doch daar zy niet uit den weg gingen en om
overriding te voorkomen hield IJ. zyn paard
in. Hy kon echter niet voorkomen, dat de
kop van het paard kwam tegen den rug van
den len bekl., die onmiddellijk daarop IJ. te
ljjf ging, en dezen met behulp van zyn mede-
beklaagde eenige slagen toebracht
Bekl. ontkenden het hun ten laste gelegde,
en wilden het doeu voorkomen, dat zy noch
het roepen, noch zelfs het aankomen van paard
en wagen over eene keienbestrating hadden
gehoord.
Het O. M. was van meeniug dat uit alles
gebleken was dat het de bedoeling der beklaag
den was geweest IJ. te bemoeielyken, eu vor
derde tegen hen vier Weken gevangenisstraf.
By kon. besluit is, als bljjk van goedkeuring
en tevredenheid, de bronzen medaille en een
loffelijk getuigschrift toegekend aan D. Koster,
vleeschhouwersknecht te Schoonhoven, wegens
het by herhaling met levensgevaar redden van
drenkelingen, laatstelijk van een knaap nit het
water van een der uitgegraven kuilen aan de
Stadskade aldaar, op 4 Juli 1893; W. A. P.
F. L. van Exter, rekenplichtig secretaris by
het koninklijk staldepartement te 's-Gravenhage,
wegens het met gevaar voor eigen leven red
den van een persoon uit het ijs aan de water
party in de Scheveningsche Boschjes, op 4
Januari 1885, en wegens dè door hem met
levensgevaar verleende hulp by het te water
gerakeu van een der afrjj brikken van het
koninklyk paleis, aan de Kortenaerkade te
's-Gravenhage, op 25 Mei 1893A. J. Blom,
milicien van het 4de regiment infanterie, wegens
door hem met levensgevaar in het werk ge
stelde pogingen tot redding van een'drenke
ling nit het Spaarne onder de gemeente Spaarn-
dara, op 8 Juli 1893; A. K. Berkhout te
Abkoude, wegens het met levensgevaar redden
van een drenkeling uit de gracht van hel fort
aldaar, op 8 Juli 1893.
Tijdens de kermis te Ammerstol op den 23en
Jazli jl. werden zekeren v. D. eenige hevige
vuistslagen op het hoofd en in het aangezicht
toegebracht door P. v. L., 24 jaar, vis^cher
te Ammerstol. De aanjeiding daartoe moet ge
zocht worden in de omstandigheid «lat v. D.
er op tegen had dat bekl. met diens znster
kennis hield. Het O. M- vorderde een maand
gevangen issraf.
In eene gisterenavond gehouden Vergadering
van de Afd. Gouda van de Hollandsche Maat
schappij van Landbouw werden tot afgevaar
digden ter Algemeene Vergadering te Amster
dam gekozen de hh. J. Breebaart Lz. en A.
van Veen, tot plaatsvervangers de hh. D. Rujjter
en Zyderlaan, terwyl de afgevaardigden is op
gedragen zooveel mogelyk te bevorderen, dat
de Alg. Vergadering met eene Afdeelings-ten-
toonstelling in deze Gemeente zal worden ge-
honden in het volgende jaar.
Tot bestuursleden werden herbenoemd de
hh. A. van Veen en D. van der Grift.
Jan Keiser, een bejaard bewoner uit Maas
land, kwam gisteren te Rotterdam in een
verdacht huisje in de Raampoortlaan. Na zyn
vertrok miste hij een bedrag van f 360 aan
bankpapier, hetwelk in zyne tabaksdoos ge
borgen was en welk geld hy voornemens was
op de spaarbank te brengen.
Ten huize eener vrouw, wonende aan den
Goudschen Rijweg no. 261 te Rotterdam, ver
voegde zich een man, die, voorgevende kolo
niaal te worden^ zyn horloge te koop aanbood
voor fl. De vronw kocht net horloge, waarna
haar door denzelfden persoon een lap laken
te koop werd aangeboden. Inmiddels was een
tweede persoon binnengekomen, die, voorgeven
de kennis van manufacturen te hebben, de vrouw
wist te bewegen den koop te sluiten, daar zy
er wel by zoude varen. Na lang loven en bie
den kocht de vronw het laken voor f25, om
later tot de wetenschap te komen dat zy be
drogen was en het laken nog niet de helft
dezer som waard was.
Van C. fel. üemkes en mevrouw Eichhorn
te Amsterdam ontvingen de Maastrichteche
drukkers eenige orders, die niet uitgevoerd wer
den een wijnhandelaar in die stad ontving
van mevrouw* bestelling voor een mand cham
pagne. De wyn was reeds te Amsterdam ge
arriveerd, maar de expediteur meldde aan de
afzenders dat de adressante tot een weinig
aanbevelingswaardig gilde behoorde, zoodat
mevrouw Echhorn, alias Demkes, pph aan dé
zen champagne geen roes zal drinken.
(H. hl)
Het centraal comité voor de vjaring van
nationale feestdagen te Utrecht heeft eene
eigenaardige opdracht ontvangen. Men kent
vrouw Blommers, die met hare jongens uit
wyk C de Oranjebanier hoog houdt tegenover
socialisten en andere lui, dié vrouw Blommers
niet zien mag. Welnu, eenige Indische heeren
hebben van de daden van vronw Blommers
gelezen en vinden dat zoo'n krauig, echt Na-
derlandsch wijf, dat zy besloten naar uit de
verte een bewijs van waardeering te moeten
doen toekomen. Dit geschenk is aan het cen
traal comité toegezonden en dit zal het Don
derdag middag 3 uur in net openbaar uitreiken.
Men hoopt dat het dageljjksch bestuur der
gemeente bjj die plechtigheid vertegenwoordigd
zal zyn.
Hoewel op beperkte schaal, zal de kinder
feestviering toch doorgaan, terwyl aan alle
kinderen portretten der Koningin worden uit
gereikt. De kinderen der openbare scholen
vieren samen feest in «Bnitenlust,» die der
bijzondere scholen ieder afzonderlyk.
Zaterdug 26 dózer werd te Alfeo a/d. Ryn,
ouder voorzitterschap van den heer C. A.
Zelvelder, schoolopziener in het arrond. Woer
den, eene druk bezochte vergadering gehouden
van openbare en byzondere onderwijzers uit
het arrondissement.
De voorzitter opende de vergadering met
eene welsprekende rede, waarin hy, naar aan
leiding van eene door hem by gewoonde ver
gadering van den Bond te Utrecht, fcéfhaalite
wat door hem daar reeds tot de jongere onder
wyzers gezegd was, waar zy o. ra. aangespoord
werden tot de studie der «sociologie», n.I. dat
zy zich liever moesten toeleggen op de studie
voor de hoofdakte en byakten, dan, aangelhkt
door het schoone woord sociologie,» hunnen
tjjd te besteden aan eene wéUnschap die eene
levensstudie zou eischen.
Den bjjzonderen onderwijzers bracht hy het
verzoek van den schoolraad aan den minister
in herinnering om met Jannari '94 geene uit
voering te geven aan het artikel van deJj
bepalende het aantal onderwyzers voor ie»
schoolvolgens zyne meening zouden de by
zondere onderwyzers zich verblyden, als dg
minister het verzoek niet inwilligde, daar het
zeer zeker niet in het belang der bijzondere
scholen rou zyn. De voorbereiding van '89
tot '94 was lang genoeg geweest om nu nit—
voering aan het artikel te geven. Toch erkende
de voorzitJegj(pp eene daarna gemaakte opmer
king dat uptondere bepalingen noodig zouden
zyn, als het aantal voorhanden onderwyzers
werkelyk te klein bleek.
De heer Wieringa van Ondshoorn besprak
daarna de «invoering van leerplicht en hare
gevolgen»
Naar aanleiding van de onlangs pnbliek ge
maakte resultaten van 's ministers onderzoek
omtrent het aantal leerlingen die in 1892 on
voorbereid de lagere school verlieten, wees hy
er op dat alle middelen, tot na toe overvloedig
in het werk gesteld ter bestryding van het
school verzuim, gebleken waren lapmiddelen te
zyn. Verbetering was niet mogelijk zonder
leerplicht.
Hoe eene wet op leerplicht moest zyn, liet
hy aan de regeering over.
Alleen wees hij op de gevolgen, vooral op
de groote kosten, die de invoering van leer
plicht na zich zou sleepen en die door de ge
meenten niet zullen kannen gedragen worden.
Leerplicht tot 13 jaar zon vergrooting der
scholen noodzakelijk maken, het aantal leer
jaren zon met één worden vermeerderd en wel
met een ran oudere leerlingen. Het artikel in
de wet op het lager onderwys, bepalende het
aantal leerlingen voor iederen onderwyzer, zou
onmiddelyk herzien moeten worden, en dit
aantal zoo eene groote vermindering moeten
ondergaan.
Een levendig debat volgde op de inleiding.
De vergadering bleek overtuigd, dat goed on
derwys zonder leerplicht onraogelyk is, doch
eensdeels werd het recht van den staat ontkend
om hier zyn recht te doen gelden, vooral met
het oog op de gemoedsbezwaren, en anderdeels
achtte men de uitvoering van eene dergelyke
wet onderhevig aan onoverkomelijke bezwaren.
Voor de heropening der vergadering na de
pauze gaf de voorzitter gelegenheid aan eenige
vrienden van den heer G. de Jager, die tegen
October eervol ontslag beeft gekregen als hoofd
der school te Bodegrave, waar hy 40 jaren
yverig werkzaam is geweest, den geachten
collega een blyk van waardeeriug en vriend
schap uit te reiken. Dit geschiedde by monde
van den oud-onderwyzer Segers, vroeger hoofd
der school te Oudshoorn, die onder het uit
spreken van eenige gevoelvolle wóórden den
bewogen vriend het kenrige boekgeschenk
overhandigde.
Eindelik werd het woord verleend aan den
heer J. Stam, de% bekenden kampioen voor
het Slöjd-otiderrichf£ van Amsterdam.
Na de leden in de gelegenheid te hebben
gesteld kennis te maken met de resultaten van
IR'Qnderwjjs. lgaf de spreker in eene met gloed
litgtyrokeij rede eau overzicht van de ge
schiedenis en
ling van het ouderwys
billende landen, (g* l
woon v
van het
produel
Slöjd onderricht te maken
van Onderwys, waarbij
kind het doel is.
Verstandsontwikkeling en het versehaffen van
eene vaardige hand en een juist oog daar
om is het hier te doen.
Vooral vond de heer Stam veel by val, daar
bleek, dat hy een der meest gezaghebbénden
op dit gebied in Nederland* de waarde van
het Slöjd onderricht niet overschatte, zooals,
helaasmaar al te dikwyls gescchiedt door
lieden die buiten het onderwys staan en het
doen voorkomen alsof de richting daarvan to
taal niet deugt en alleen door Slöjd verbetering
mogelyk is, r f*
Buiten de schboluren gegeven door geschikte
onderwyzers, niet door ambachtslieden, moet
het onderwys in verband worden gebracht met
hetgeen de school leert van rekenen, vormleer
en teekenen, om de waarde dezer leervakken
voor de practyk te verhoogen, doch niet om
ze te vervangen.
Bereidwillig beantwoordde de heer Stam, na
het eindigen zyner rede, een aantal vragen,
waarna de voorzitter hem onder hlyken van
instemming, der vergadering bedankte voor
zÜPe iÖISfkomst uit Amsterdam om zyn col
lega's uit dit arrondissement een juist denk
beeld van Slöjd te geven.
Nog werd een woord van dank gebracht
tens, burgemeester van Bo-
lelangsteliing in bet onder-
de vergadering tot het eind
aan den h<
degrave,
wys toi
toe by te
Eeüige
heeren
illigea maaltijd.
zich
werd een stuk ten verkoop
zooals slechts enkele malen voor
komt. Een stuk, getuigenis afleggend van den
yvtr eu de kunstvlijt een vroeger geslacht
iueer éigen, dan het tegenwoordig. Het zeld
zame voorwerp was een eenvoudig stuk zink,
dat '8 winters gebruikt wordt om onder de
kachel te leggen, 't Metaal was met koperen
stiften netjes op eene plank gespannen, maar
niet ouder gewoonte met wat verf bestreken,
door een of anderen schilder, zooals men dik
wijls verkeerdelijk ziet. Verf toch is geene stof,
d*e op het gladde zink lang houden kan we
bet allen, dat vóór de wintermaanden
om zyn, het aldns bewerkte kachelzink haveloos
wonjt en den volgenden winter een nieuw
laagje eiecht.
Als èr ééne plaats genoemd kan worden
waar seftiiderverf wel het allerminst past, daa
zal het zeker wel onder de kachel zyn. Immers
de eerste vonk de beste brandt eene zwarte
vlek in het meestal gemarmerde verflaagje!
Het door ons bedoelde zink bevatte eene
ornamentele vlak versiering zoo gepast en keurig
afgewerkt als zelden een vloerziel of beschilderd
stuk zink ten deel viel. De bewerking was
bovendien zoodanig dat de versiering nimmer
uitgewischt kan worden,' zelfs al vielen
vonken op, want men had door middel van
zoogenaamd etsvocht de ornamentele samen
stelling er ingebeten.
Deze kunst is zéker velen bekend, eu al
was dit niet zoo, dan kan men daarvan zeer
spoedig op de hoogte komen.
Etsen is ju het algemeen de bewerking
waarby door middel van een vloeistof, ets-
vocht* genaamd, een indruk wordt gemaakt
op een metalen of kalksteenen plaat. Dit vocht
is meestal een verdund zuur. Die gedeelten
van de oppervlakte, waar men geen diepte of
indrnk wenscht te maken, worden bestreken
met was of vernis, waardoor de zoogenaamde
»etsgrond« wordt gevormd.
't Wegschrappen van dezen etsgrond is meer
bepaald wat men ODder etsen verstaat't ge-
8ohiedt door middel van eene fijne stalen naald,
etsnaald genaamd, of wel, waar 'tbreede par
tyen betreft, met de punt van een klein mesje.
De vochtenj die doorgaans jjebruikt worden
en ook voor het etsen in koper dienst kunnen
doen, zynverdund zoutzuur en verdund
zwavelzuur.
Terwijl wy dit nederschryven, doemen ver
schillende beelden voor ons op. Wij zien in
onzen geest een eenvoudig werkman met dezen
arbeid bezig, te midden van zyn gezin, den
langen winteravond kortend. Aanvankelijk een
koffieblaadje bewerkende voor eigen gebruik,
teneinde zyne krachten aan het materiaal te
beproevep, en voortgaande met stukken, ware
kunststukken, te vervaardigen voor aanzienlij
ken, die handenarbeid en kunstvlijt op waren
prys weten te stellen. Groote raoeieljjkheden
deden zich echter dikwyls voor, wanneer een
nieuw ontwerp gekozen moet worden. Want
dit heeft juist handenarbeid op machinale arbeid
voornimmej behoeft hetzelfde raatief gekozen
te worden. Steeds vryer in zyner beweging,
steeds stouter in behandeling wist onze etser
gedurig schooner vlechtingen in zyn metaal
te drukken.
plocht het zien van dergelijke van zuivere
kumt getuigende huiselijke voorwerpen anderen
iren de lange avonden, die aanstaande
dergelyke wjjae te bestedenOm mo-
loeft men tegtipwoordig waarlijk niet
te zifhcSfr vele plaatw«k*a van
vlakvenéwringo», die bjjna dagelijks
!g, uitstekend
de vaardige hand,
00S» dank zy het
teekenonderwys der lagere schohyj, maar vooral
dat der Burgeravondschool, niet angstvallig be
hoeft te zoeken naar de plaats, waar het
ornament moet worden aangebracht om een
schim geheel te vormen. O.
De interpellatie van graaf Goblec d'Alviella
in den Belgischen Senaat, óver den politieken
toestand welke het gevolg is van de verwerping
van alle voorstellen tot herziening van art. 56,
handelende over de verkiesbaarheid voor den
Senaat, waardoor het bestaande art. 56 een
voudig gehandhaafd zou bljjven, heeft in zoover
licht verspreid over den toestand dat èn de
rechterzijde èn de linkerzijde in den Senaat èn
de regeering eenstemmig van oordeel zyn, dat
het oude art. 56 niet overeen te brengen is
met, en dus niet houdbaar is naast de nieuwe
artt. 47 en 53. Terwyl het kiezerskorps is
vertienvoudigd, is het onmogelijk daarnaast
eenen census van verkiesbaarheid van 1000
directe belasting te handhaven.
Maar hoe er in dien onhoudbaren toestand
verandering komen moet, dit is minder duide
lijk. De minister-president, de heer Beernaert,
toch verkondigde de allerzonderlingste leer, dat
de waardigheid van den Senaat verbiedt dat
door dit lichaam het initiatief genomen wordt,
de regeering duidelyk genoeg zyne wenschen
en denkbeelden had uiteengezet, maar het
initiatief komen moest van de linkerzyde in de
Kamer, welke de hinderpaal geweest was voor
het tot stand komen eener herziening van
art. 56.
Over deze zonderlinge stelling had de heer
Goblet inderdaad allen grond zich te verhazen.
De regeering, zeide hy, wenscht een vergelyk,
maar zij weigert er een voor te stellen het
initiatief, zegt hy, behoort aan de linkerzyde.
Maar sedert wanneer is het parlementair ge
bruik, ja zelfs is het wel constitutioneel, dat
aan de minderheid het ontwerpen en indienen
van wetten of voorstellen wordt overgelaten?
Die taak rast in de allereerste plaats op het
gouvernement. Hoe zal er nn gehandeld
worden
De minister Beernaert antwoordde zeer slim,
dat hy dit laatste met opzet in het. midden
gelaten had, waarop de heer Goblet wel niet
anders antwoorden kon dan dat hy, ten einde
eventueele onderhandelingen niet te benadeelen,
op dit pnnt niet verder aandringen zou.
Na afloop dezer interpellatie nam de Senaat
met algemeene stemmen art. 52 der grondwet
aan, zoodafc den afgevaardigden vry vervoer
op de spoorwegen tuBSchen hunne woonplaats
en Brussel verzekerd is. De heer Dupont had
voor de stemming geconstateerd, dat ondanks
deze bepaling de quaestie voor de Senaatsleden
open bleef.
De groote gebeurtenis van den dag is de
beslissing welke in de Kamer van Afgevaar
digden te Washington gisteren met een ont
zaglijke meerderheid is gevallen. Dat in dit
gedeelte van de Amerikaansche vertegenwooj-
diging de meerderheid zich voor de intrekking
der Sherman wet zou verklaren, werd door nie
mand betwyfeld, maai; dat de meerderheid zoo
groot zou zjjn had men niet verwacht. De
New-York Herald* bevatte een telegram uit
NewYork van Zondag, na het sluiten van de
algemeene beraadslagingen verzonden, en daarin
werd bericht dat men rekende op een meer
derheid van omstreeks 40 stemmen ten gunste
van het voorstel des heeren Wilson om den
aankoop van zilver voor de scha» kist te staken.
En de uitslag is geweest dat zich 239 leden
voor en slechts 110 leden tegen de intrekking
hebben verklaard. De meening van de He
rald,» dat vermoedelijk geen enkel lid door
het debat van gedachte zou zjjn veranderd, is
dus volstrekt niet bevestigd.
De overgroote meerderheid van de afgevaar
digden wil dus niets weten van een speciaal
Amerikaansche muntpolitiek. Zij heeft bljjk-
baar niet anders gewild dan den toestand ge
lijk te maken met dien van Frankrjjk en de
andere landen der Latynsche mnnt-unie eu ook
dien van Nederland. Yan staatswege zal
verder niets worden gedaan om het, zilver op
prys te honden, maar in de bestaande verhou
ding tusschen do muntsoorten (in goud en
zilver) wordt niets veranderd. De zilveren
dollar blyft voor het binnenlandsche verkeer
van geljjke betaalkracht als de gouden dollar
evenals hi$r te lande tien zilveren guldens van
geljjke betaal waarde als een gouden tientje.
De hinkende standaard wordt dus ingpvoerd,
of liever behouden zonder dat de Sti^tfVens
door geregelden aaukoop van zilver een deel
der zilverproductie opneemt en daardoor den
zilverprjjs nog eenigszins ophoudt. Evenals
tot dusver zal Amerika voor uitvoer enkel goud
kunnen gebruiken maar het zal do vraag
zjjn of de noodige goudvoorraad zal zyn te
handhaven.
De minister van financiën heeft reeds last
gegeven met spoed ongeveer 85 A90 millioen
goud te doen aanmunten, om het gebrek aan
specie te verminderen.
Met de beslissing van de Tweede Kamer te
Washington is het vraagstuk iniusschen npg
niet1 van de baan. De Senaat heeft nu te
en daar is de zilverparty veel ster
ker dan itt het andere deel van het Congres.
Zal de Senaat echter tegenover een zoo groote
meerderheid^ die blijkbaar het gevoelen der
natie weergeeft, een andere beslissing durven
nemen
Als de Senaat zy 't ook met kleim
meerderheid zich eveneens voor de intrek
king "der Shermanwet verklaart, is daarmede
echter in Amerika, evenmin als in Europa en
Azië, de muntquaestia opgelost. Integendeel
de verdere daling van het zilver die er op zal
volgen, kan niet anders dan den strjjd om het
goud nog in de scherpte doen toenemen en
aan de daling der prjjzen eeu nieuwen stoot
geven. De beslissing in Amerika zal er slechts
toe leiden, dal de toestand van landbouw,
handel en njjverheid verergert en de behoefte
aan een internationale overeenkomst zich nog
"sterker doet gevoelen. Een hervatting der
muntconferentie, 't zy op 30 November geljjk
bepaald is, 't zy later, en het treffen eener
^ohikk'ing die het zilver* weder voor standaard-
munt geschikt maakt, zyn onvermjjdelyk, wil
len tal van Staten de schromelijke verliezen
ontgaan, die uit een ontmunting der ontzag
lijke voorraden van zilveren specie zouden
voortvloeien.
De »Freis. Corr.« schryftNog altyd bljjkfc
uit de beschouwingen der bladen, al wordt,
niet meer zoo scherp uitgesproken als
den aanvang van den tarievenoorlog, d»
opvatting: Duitschland kan het wel uithouden.
Rusland moet tot ons komen, daar het zjjii
granen anders niet kan verkoopen. Dat Rus
land met de rjjke opbrengst van deu oogst in
verlegenheid komt of liever reeds gekomen is,
ongetijfeld juist, en hierop de verwachting
houwen dat de Russische onderhandelaars
bij do op 1 October te houden conferentie
toeschietelijker zullen zyn, is misschien ook
gerechtvaardigd, vooral als dan gebleken zal
zyn, dat alle douane-maatregelen en overeen
komsten met Oostenryk-Hongaarsche en andere
spo irwegen de Russische grondbezitters niet van
hun graanovervloed kunnen ontlasten. Niet
gerechtvaardigd is het echter, dat de wonden
die de tarievenoorlog onzen handel en onze
njjverheid toebrengt, stilzwygend worden voor-
bygegaan of zelfs worden ontkend. Nietalleeu
de verdringing der Duitscbe industrie van
Russische markt, die zeker by een langen duur
van het conflict is te vreezen, maar voorna
melijk ook de belemmeringen en bemoeilijkin
gen, welke handel en njjverheid langs de ge
heeld Doitsche grens ondervinden, doen zich
aan beide kanten scherp gevoelen. De tarie
ven-oorlog maakt het noodig dat certificaten
van oorsprong worden geëischt by den invoer
ook nit andere nabnrige staten, indien demo
gelijkheid bestaat, dat de waren op een omweg
uit Rnsland worden betrokken. Niet alleen
by den invoer uit Oostenryk, Nederland en
België worden van de meeste waren certificaten
van oorsprong gevraagd, deze maatregel is
thans ook uitgestrekt tot de waren welke over
de Zwitsersche grens in Dnitschland worden
ingevoerd. Nu de strijd eenmaal uitgebroken
is, moge dit onvermydelgk zjjn, in olk geval
mocht men verwachten, dat de douanebeambten
met groote matiging te werk zouden gaan en
den importeurs zooveel mogelyk de vervulling
van hun verplichting zouden vergemakkelijken.
Uit verschillende gevallen maakt de »Freis.
Corr.« op, dat dit niet overal geschiedt.
Volgens mededeelingen uit Berljjn hebben
verscheiden Duitsche graanflrma's reeds filialen
te Weenen gevestigd, om zoo Russische granen
in Oostenryk to verkoopen en Ooetenryksche
granen naar Duitschland te zenden. In regee-
ringskringou moet 4»enlover deze handelwijze
der Duitsche kooplieOter zeer ontstemd zyn.
Een der gevolgen van den tarievenoorlog is,
dat aan de te Berljjn gevestigde Maatschappij
voor electriciteit een levering ter waarde van
400000 roebels naar Kieff zal worden ontno
men, indien de Maatschappij de verhoogde
rechten niet voor haar rekening wil nemen.
De lakenfabrieken te Lodz in Polen, welke tot
dusver de benoodigde chemicaliën nit Duitsch
land betrokken, hebben thans verbindingen met
Engelsche fabrieken aangeknoopt. En derge
lyke gevallen worden dagelyks door de bladen
CORRESPONDENTIE.
Een medereiziger. Uw stuk kan niet geplaatst
worden, daar U verzuimd hebt uw nanm op
gegeven. Red.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS vm
Gouda
Gelet op art. I der Verordening op het zuiver
houden enz. van Wateringen, Slooten en andere
Watereu, dk aan bjjzondere personen toebe-
hooren.
Brengen ter kennis van de eigenaren der
slooten gelegen langs de le, 2o, 3e, 4e Kade
bjj de Karnemelksloot, die langs en achter de
Boelekade, en die tusschen den Kattensingel en
de Wetering van af de Spoorwegstraat tot aan
de Cmhethstraat. dat op Dinsdag den 5den
September aanstaande over die wateren zal
worden gedreven eene schouw, ten einde te
onderzoeken of ze behoorljjk gezuiverd zyn van
drjjvend vuil eu andere stoffen, die de door
strooming van het water kuunen belemmeren
of stank of schadelyke uitdampingeu veroorzaken
eu welke zuivering door en ten koste van ge
zegde eigenaren behoort te geschieden.
Gouda, den 30 Augustus 1893.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
VAN BERGEN IJZEN DOORN.
De Secretaris,
BROUWER.
SCHOUW.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
GOUDA.
Gelet op art. 1 der Verordening op het
zuiver houden enz. van Wateringen, Slooten
en andere Wateren, die aan byzondere personen
toebehooren.
Brengen ter kennis van de eigenaren der
Slooten langs de Lange en Korte Korte
Akkeren, de Heerenkade, de Jan Philipskade
en de Bleekerskade dat op Woensdag den 6 den
September aanstaande over die wateren zal
worden gedreven eene SCHOUW, ten einde
te onderzoekeu of ze behoorlijk gezuiverd zyn
van drjjvend vuil en andere stoffen, die de
doorstrooraing van het water kannen belem
meren of stank of schadelijke bitdampingen
veroorzaken en welke zuivering door en ten
koste van gezegde eigenaren behoort te ge
schieden.
Gouda. 30 Aug. '93.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
VAN BERGEN IJ ZENDOORN,
De Secretaris,
BROUWER.
4e Klasse. Trekking van Woensdag 30 Augustus 1893.
No. 6774 1000.
No. 12824 400.
No. 10712. en 11191 200.
No. 538 100.
Prjjzen van 65.
35 2470 5117 7642 10286 12917 16498 18522
48 2536 5149 7651 10272 12941 15622 185S8
76 2573 5223 7674 102«8 12063 15677 18668
81 2584 5235 7763 10309 13018 15706 18714
98 2590 6275 7783 10340 13078 15S71 18718
187 2591 5365 7798 10385 13250 16895 18764
195 2630 5418 7805 10397 18291 15013 18792
246 2668 5515 7877 10434 18296 15972 18704
314 2689 5S«2 7913 10477 13315 15982 18815
317 2732 5608 7983 10607 13329 161)22 18838
346 2750 5627 7994 10778 13349 16039 18851
868 2766 5758 8016 10833 18367 16128 18861
369 2774 5760 8061 10853 13441 16186 18052
400 2798 5788 8114 10855 13455 16200 18064
427 2848 5796 2210 10883 18551 16225 18090
448 2969 5803 8218 10929 18588 16279 19043
