Directe Spoorwegverbinding met GOUDA.
Zomerdienst 1893. -
Aangevangen 1 Mei. TUd van Greenwich.
Bultenlaodsch Overzicht.
KEANlSGEriNG.
Programma der achtste (waarschjjnlyk laatste)
Volks-Muziekuitvoering op de Markt, door het
Muziekkorps der dd. Sch'utterjj, op morgen,
Donderdag-avond.
1. Schutterjj-Marsch Blumentritt.
2. Lustspiel Ouverture Keler Bela.
3. Wien bleiht Wien Schrammel.
4. Potpourri Martha. Ploton.
5. Populaire Marsch 1891llenaud.
6. Aux pays bleus, Wals Kleiu.
7. MadjoeBeyens.
8. CarolinepolkaWolf.
9. Marche populaire Kesseis.
10. Finale
Aanvang ten 7$ ure.
De te dezer stede gehoudene Unie-collecte
heeft in Juli dezes jaars opgebracht de som
van 158.25, waarvan 87.40 overgedragen
is aan het Bestuur der Vrjje school op geref.
grondslag, en f 30.aan de Besturen van
de suppletie fondsen voor Christelijk Onderwijs
alhier. Voor de Christelijke Scholen in Ne
derland is aan de Uniekast gezonden 25. -.
Toen gisteren in de Nieuwsteeg een faillieten
inboedel onder den hamer kwam, deed zich
het volgende vermakelijke incident voor.
Onder de te verkoopon zaken bevond zich
ook een papegaai.
Toen de afslager naar gewoonte aan hei
afslaan ging, werd er van binnen »mjju« ge
roepen.
Wie was die persoon? Niemand maakt»'
zich bekend, maar een der aanwezigen wist te
vertellen, dat die vogel zoo brutaal was ge
weest.
Iljj had dien dag dat woordje »myn« zoo
dikwjjls gehoord, waardoor by hem de luit
opkwam het ook eens te debiteereu.
Een oqzer lezers vraagt ons inlichtingen ol
in dezen tjjd «Camphor» ribininiet een mid
del is, dat ieder in huis moest hebben. Hem
was medegedeeld dat by buikpijn eenige drup
pels daarvan uitstekende diensten bowjjzeu.
Daar we op dit punt leeken zjjn, kunnen
we daarin onmogelijk raad geven wellicht is
een der hhr. doctoren zoo welwillend ons hunne
opinie daaromtrent mede te deelen.
Staten-Generaal- Vereenigde zitting van
Dinsdag 19 Sept.
De Koningin-Regentes, zich op de bekende
statelijke wyze naar het Binnenhof begeven
hebbende en daar op de gebruikelijke wjjze
ontvangen, sprak de volgende troonrede uit tot
opening der nieuwe zittiug.
Mijne Heeren 1
Met dankbaarheid mag Ik, by de opening
der gewone zitting van de Staten-Generaal.
in menig opzicht bevredigende raededeelingen
doen omtrent den algemeenen toestand des
lands.
De betrekkingen tot alle buitenlaudache
Mogendheden zjjn van den meest vriendschap-
pelyken aard. Aan Mjjne nitnoodiging, tot
verschillende Regeeringen gericht, om eene
regeling voor te bereiden van onderwerpen
van internationaal privaatrecht, is op welwil
lende wyze gevolg gegeven.
Zee- en landmacht kwyten zich, zoowel hier
te lande als in de koloniën, bjj voortduring
op de incest loffeljjke wijze van hare taak.
De uitkomsten van den oogst zyn, ten ge
volge van langdurige droogte in den voorzo
mer, op onderscheidene plaatsen minder gunstig
De toestand van den veestapel is over het
algemeen voldoende. In dien van handel, njj-
verheid en scheepvaart kwam geen merkbare
verandering.
De algemeene gezondheidstoestand is be
vredigend. Voor een ernstige uitbreiding der
besmettelijke ziekten, welke ten vorigen jare
de volksgezondheid en den veestapel zoozeer
bedreigden, mochten wy tot dusverre bewaard
blyven.
Gedurende dit zittingjaar wacht U opnieuw
hoogst gewichtige arbeid.
Voor de verdere behandeling en afdoening
der aanhangige wetsvoordracht tot regeling
van het kiesrecht voor de Tweede Kamer der
Staten-Generaal en voor de Provinciale Staten
roep Ik in de eerste plaats Uwe medewer
king in.
De nog aanbapgige wetsontwerpen blyven
aan Uwe overweging aanbevolen.
Het ontwerp eener wet op de krygstucbt
wordt aan Uwe beraadslaging onderworpen.
Ook andere verbeteringen onzer wetgeving zul
len U worden voorgedragen.
De toestand van 's Rjjks geldmiddelen is
voldoende. Verhooging der belastingen wordt
niet geëischt en de beschikbare middelen zyn
toereikend voor de behoeften van den dienst.
Een ontwerp van wet in het belang van
de gezondheid en veiligheid in fabrieken en
werkplaatsen zal U worden aangeboden.
Tot verbetering der bestuursinrichting in
Nederlandsch-Indië zullen U voorstellen wor
den gedaan.
Opnieuw, Mjjne Heeren, doe Ik met ver
trouwen een beroep op Uwen jjver en op Uwe
toewjjding.
Moge Uw arbeid, onder Gods zegen, strek
ken tot blijvend welzjjn van ons dierbaar va
derland.
In naam der Koningin, verklaar Ik de ge
wone zitting der Staten-Generaal te zijn geopend.
Na bet uitspreken dezer rede verlaat de
Regentes, uitgeleid door de Commissie, de ver
gadering, welke daarop werd gesloten.
Als bijzonderheid meldtmen, dat de heer
Valette een der drie leden was, die de plech
tigheid in bnrgorkleeding bjj woonde.
ëkrstk Kamkk. Zitting van Dinsdag 19 Sept.
Te 3 uur opende de heer van Naamen de
vergadering. De geloofsbrieven der nieuwe en
herkozen leden werden onderzocht en daarna
goedgekeurd. De Voorzitter aanvaardde toen
zjjne betrekking met een harteljjke, doch kleur-
looze toespraak, benoemde eenige leden in een
paar coinmissiën en liet voor de afdeelingen
loten. Daarmede waren de werkzaamheden
afgeloopen, nadat tot het zenden van een adres
van antwoord was besloten.
Tweede Kameii. Zittiug van Dinsdag 19 Sept.
De heer Van der Schrieck opende ook te
drie uur de vergadering met eene toespraaf,
die zeer welgemeend maar wat lang van stóf
was, ongetwijfeld het gevolg van den hoogen
leeftjjd van den krassen generaal.
Zeer eervol (op 3 na algemeene stemmen)^
werd Mr. Gleickinan le candidaat voor bat
voorzitterschap.
Na herhaalde stemming en herstemming
werd Mr. van Houten no. 2 (met 40stemmen
tegen 37 op Mr. M. Mackay). De geavan
ceerde liberaleu schijnen hun ontevredenheid
over de houding van dezen afgevaardigden, die
de beide vorige jaar ook no. 2 geweest is, te hebj-
ben willen lachten door hem hunne stemmen te
onthouden. Naar het schjjnt hebben de con*
servatief-liberalen het met behulp van katholie
ken gewonnen op de geavanceerden en de anti
revolutionairen.
Zonder verzet werd generaal van der Schrieck
no. 3 op de candidatenlyst, eene gebruikelijke
hulde aan dezen doyen d'dgt.
Nu volgde trekking der afdeelingen, waar
van de heeren Cremer, van Houten, van Del*
den, AS. Mackay en Borgesius voorzitten
werden.
Ook hier zal een adres van antwoord naar
de Regentes gaan.
Door hot overljjden van mr. Snonck Hur-
gronje zal het van de nieuwe keuze te Mid
delburg afhangen of de liberalen in de Staten
van Zeeland de meerderheid behouden of niet,
Op het oogenblik staan de partyen 21 liberalen
en 20 anti-liberalen en een conservatief.
De twaalfde algemeene jaarvergadering van
de nationale-christen geheel-onthouders-vereeni-
giug zal op 27 dezer te Arnhem gehouden
worden. O. ra. zal worden behandeldHet
hoofdbestuur wendt bjj de hooge regeering
pogingen aan ter bepaling, dat de kellnerinnen
of z. g. damesbediening in de cafés worden
verboden. Ook is door meer dan ééne afdee-
ling voorgesteld bjj de regeering aan te drin
gen op het sluiten van de drankhuizen des
Zondags of althans gedurende de godsdienst
oefeningen.
Bjj beschikking van 19 dezer is benoemd
tot buitengewoon opzichter belast met het toe
zicht op het maken der gebouwen en het uit
voeren der verdere werkzaamheden ten dienste
van de stoomverwarming en electrische instal
latie in de Polytechnische school te Delft N.
Exalto, thans te Moordrecht.
Evenals te Mydrecht heeft zich te Uithoorn
eene commissie gevormd met het doel een
onderzoek in te stellen naar de heerscheude
werkloosheid en middelen te beramen om hieraan
tegemoet te komen.
Het tWeekbl. v. h. Rechte zegt naar aan
leiding van het ontwerp eener Nederlandsche
octrooi wet het volgende:
»Wie had voor een goede 20 jaren kannen
denken, dat de octrooien van uitvinding en
verbetering, die men destyds door de zonder
noemenswaardigen tegenstand aangenomen wet
van 15 Joni 1869 (»Stbl.« no. 126) in
de Tweede Kamer stemden acht leden, in de
Eerste slechts één lid tegen voor goed
begraven achtte, tegen het einde dezer eeuw
weder uit haar graf zouden verryzen om in
eere te worden hersteld. Toch bljjkt dit nu
het stellige voornemen der regeering te zya.
Alle bedenkingen, die in 1869 tot de afschaf
fing der octrooien leidden, zjju volgens hare
in de toelichtende nota uiteengezette denk
beelden ongegrond of niet afdoende. De vraag
ia nu maar, of de Staten-Generaal er eveneens
over zullen denken. Wjj zyn daarvan nog zoo
zeker niet."
Zooals blijkt uit de mededeelingen van den
burgemeester, te Rotterdam zyn in de verloo-
pen 24 oren (loopende tot heden namiddag 2
uur) 2 nieuwe ljjders aan «cholera »asiitica«
aangegeven. Sterfgevallen kwamen niet voor;
2 lijders zjjn hersteld.
In het geheel hebben zich nu van liet ont
staan der ziekte op 21 Augustus af, 38 ge
vallen van cholera alhier voorgedaan, waarvan
20 met doodeljjkeu afloop terwjjl 6 ljjders her
steld zjjn en 12 ljjders in behandeling bljjven.
Een Milaansch geldwisselaar, Gernachi, is
door de Rechtbank veroordeeld tot 3$ maand
gevangenisstraf, een geldboete van 500 lire en
verbeurdverklaring van een in beslag genomen
Bom van /3000, omdat hy voor drieduizend
gulden kleingeld naar Zwitserland wilde zenden
een feit, dat zeker alleen in dagen vaft
pasmuntnood, zooals thans in Italië heerscht,
strafbaar is. Het vonnis werd geveld opgrond,
dat pasmunt een ruilmiddel is en geen voor
werp van speculatie.
Da nakomelingen van den Nederlander
Pieter Smit, die in de 17e eeuw naar New
Jersey vertrok zoo bericht >1' Independence»
houden nu al sinds meer dan twee eeuwen
ieder jaar een familie-bjjeenkorast. Dit jaar
waren er op den familiedag 5647 personen
bjj elkaar. De oudste was 96 jaren oud.
Ouder Velp, by de Biesdelsche laan werd
Zondagavond door de stoomtram een te Velp
wonend gepasporteerd militair overreden en ge
dood. De mnchinist remde nog met alle kracht
toen bjj iets op de rails zag, doch het was reeds
te laat.
Een Japansche dame, mej. Aikawu, bezoekt
thans de voornaamste raeisjesburgerscholen van
Berljjn, óm zich met «le daar gevolgde leer
methode vertrouwd te maken en die in haar
vaderland te gaan toepassen.
Zaterdagnamiddag heeft de heer J. Büttikofer,
conservator aan 's Rjjks Museum van Natuarlyké
Historie te Leiden, zich op reis begeven, om
een wetenschappelyken onderzoekingstocht te
ondernemen in de Westerafdeeling van Borneo,
ter voorbereiding van de door hem en andere
onderzoekers gezameljjk te ondernemen weten
schappelijke expeditie, welke in het voorjaar
van 1894 van Pontianak de Kapoeas zal op
gaan tot de waterscheiding der Kapoeasan
Mahakkam-rivieren. Een en ander geschiedt
in opdracht van de Maatschappij ter bevorde
ring vaa het natuurkundig onderzoek der Ned.
Koloniën en van de niet die Maatschappij samen
werkende en geljjknamige commissie, die nit
twee afdeelingen bestaat, één in Nederland en
één in ludië.
Bljjkens een dezer dagen uitgegeven verslag
der Staatsspoorwegen over 1892 werden sedert
het begin van den aanleg in het geheel ter
onteigening aangewezen 7980.16.90 Heet. onge
bouwde en 34.97.90 Heet. geb rawde eigen
dommen. Er werden aangekocht 6750.04,14
Heet. ongebouwde en 38.28.36 Heet gebouwde
eigendommen en gerechtelijk onteigend730.99.48
Heet. ongebouwde en 1.79.95 Heet. gebouwde
eigendommen. Voor een aankoop werden
13.144 koopakten gesloten.
Het verslag deelt verder mede wat in 1892
is verricht op de ljjnen Rotterdam—Breda (ge
deelte Rotterdam - Dordrecht, Arnhem—Nijme
gen, DordrechtEist, RotterdamHoek van
Holland en Nymegen—VenloQ.
l>e sterkte van het personeel bjj den aanleg
was op 1 Jan. 1893: 3 eerstaanwezende in
genieurs, 4 sectie-ingenieurs, 2 hoofdopzichters,
4 opzichters der le, 5 der 2e en 2 der 3e
klasse, benevens 1 schrjjver.
Hiervan waren werkzaam op het departement
van Waterstaat 1 sectie-ingenieur, 1 hoofd
opzichter, 2 opzichters der 2e klasse en de
schrjjver.
Vermits na 1893 geen afzonderlijke begroo
ting voor den nan leg van Staatsspoorwegen
meer wordt gevorderd en de Ijjn Schiedam
Hoek van Holland in 1893 in exploitatie is
gebracht, is dit het laatste verslag betreffende
den aanleg van Staatsspoorwegen.
Bjj de Tweede Kamer is een voorstel inge
diend tot afschaffing der heffing van scheep
vaartrechten aan de oude sluizen op het Zede-
rikkanaal te Vinnen, aan den Arbelschen dam
en te Gorinchem. Zij brachten in de laatste
drie jaren op f15,683. f15.305 en f 20.128.
Gemotiveerd wordt het voorstel door den ab-
normalcn toestand, ontstaan door de openstel
ling der nieuwe monden van het Zederikkanaal.
De schepen, die van de Lek naar de Linge
moeten of omgekeerd, zyn verplicht zich op de
oude sluis aan den Arkelscheu dam .te laten
schutten en evenzoo kunnen de voor Gorinchem
bestemde vaartuigen niet in de stadshaven
komen zonder de oude sluis aldaar te passee-
ren, terwjjl het verkeer tusschen de Linge on
de Merwede ook bezwaarljjk die sluis kant O"
mjjden. De heffing aan de beide oude sluizen
drukt nu uitsluitend op de kleine, voor d
haven van Gorinchem eu voor de Linge be
stemde vaartuigen en daarentegen gaan de
grootere, het kauaal doorvarende schepen door
de vrjje sluizen.
H. M. de Koningin-Regentes ontving gisteren
voormiddag te half elf uren de in Juli her
kozen of nieuwbenoemde leden van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal, tot het afleggen
van de vereischte eeden. Dit geschiedde in
tegenwoordigheid van den minister van bin-
nenlandsche zaken.
H. M. de Koningin-Regentes zal heden de
leden van de conferentie van het internationaal
privaatrecht ten gehoore ontvangen en daarna
ten hove aan een diner vereenigen.
De optocht van de Koningin-Regentes naar
de Troonzaal had onder gunstig weder plaats.
De trein van statierjjtuigen en cavalerie met
de traditioneele glazen galakoets, waarin H. M.
was gezeten, als midddelpunt, trok van het
paleis tot aan het gebouw der Tweede Kamer
langs dubbele ryen toeschouwers, aan beide
Gouda
6.30
7.28
8.35
9.01
9.40
10.46
10.55
12.08
Moordrecht.
7.82
8.42
ir
ff
ff
11.02
ff
Nioufrerkork
u
7.39
8.49
ff
ff
11.09
ff
Capelle
7.46
8.56
ff
ff
«r
11.16
ff
Rotterdam
7.—
7.55
9.06
9.20
10.—
11.06
11.95
12.28
Rotterdam
5.—
6.02
7.25
7.47
8.—
9.45
Capelle
5.10
8.13
ff
ff
•r
ff
Niouwerkerk
t
5.19
6.21
ff
ff
ff
Moordrecht
5.26
6.29
«r
ff
ff
Gouda
5.32
6.35
7.45
8.07
8.18
10.03
GOUD A- ROTTERDAM.
19.18 19.68 1.24 8.42
ff 1.05 H
1.12
ff 1.19 w H
19.88 1.28
ROTTERDAM
9.61
10.1 i
10.92
10.32
10.39
10.48
10.69
1.44 4.—
GOUDA.
11.50 19.20
4.60
4.57
5.04
6.11
5.20
6.22
6.40
6.56
6.03
6.10
6.17
6.26
7.10
7.30
9.35
9.42
9.49
9.56
10.05
11.28
11.36 11.48
19.08 12.40
bocda
Gouda 7.30 8.409.04 9.47 10.49 li.ll 12.21 1.01 1.27 *3.29 8.45 4.45 5.25 5.59 7.13 8.25 9.18 10.45 tl.11 11.80
Zov.-M. 7.42 8.52 11.01 1.13 4 57 6.U 9.50
Z.*Zegw.7.5l9.01 11.10 1.92 5.08 6.20 9.59
Voorb. 8.03 9.13 1.34 5.20 6.39 10.11
Ham 8.089.18 9.34 10.07 11.27 12.41 12.51.1.89 1.57 3.55 4.15 5.25 5.55 6.37 7.43 8.55 10.16 11.15 11.40 12.
Alleen op Zoa* en Keeitdesen »*n 15 Juni tot 15 Septeiabor.
P GO I'D A-UTR1CHT.
Goud. ,A6 .8.40 7.56 8.09o8.Sl 10.18.11.— 18.48 8.88 S.I8 4.18 4.47 5.83 8.01 7.4S 8.88 10.08 10.38
Oud.w, 5.50 8.51 11.14 8.87 5.37 7.59 10.88
Woflrd.n 5.69 7.03 3.18 11-88 8.45 6.05 5,45 8.07 10.88
ll.rm.leu 6.05 7.11 8-41 11-38 8.58 5.15 5.55 8.14 10.38
Utrecht 8 18 7 88 8 98 8.41 9.- 10.51 11.50 1.80 8.08 3.50 4.48 5.99 6.91 6.35 8.88 9.10 10.68 11.10
O O V U 4-4 M8T R D 4 M.
Goud» 6.40 8.81 10.00 1119.11 8.51 4.47 5.83 R08
Amsterdam Wp. 7 59 8.10 10.55 19.19 1.— 3.40 5.45 6.35 11.10
AaetenUa 0.8. 8.14 9.85 11.10 18.54 1.10 3.65 8.— 6.50 11.15
1.45
2.30
2.60
3.48
4.20
4.45
5.85
7.07
1
S.iO
9.37
1.55
ff
ff
ff
4.55
ff
7.17
ff
ff
2.02
<r
<r
ff
ff
5.02
ff
7.24
ff
9.5C
2.09
ff
ff
ff
ff
5.09
ff
7.81
V
ff
2.15
9.48
3.10
4.08
4.40
5.15
5.55
7.37
L30
10.—
DEN
Haag
GOUDA.
19.28
9.46 10.19 11.3312.15 1.42 2.15 2.45.3.43 4.16 4.42 5.21 7.04 8.05
9.30
*10.10
ff
10.25
ff 1.48
ff
4.48 v
710
ff
ff
ff
10.37
2.-
ff
«r ff
5.-
.22
ff
9.45
ff
ff
10.46
ff
2.09
ff ff
ff ff
5.09
7.31
ff
ff
ff
oo
ta
10.16 10.57 12.03 12.45 2.80 2.45 8.15 4.13 4.43 5.20 5.51 7.42 8.35 10.03
10.36
Voorb. 5.53
Z.-ZegwB. 10
Zev.-M6.l9
U T R E C H T-G O D A.
Utrecht o6.33 7.60 9.— 9.54 11.34 12.03 12.50 *2.55 3.— 3.52 4.43 5.03 6.36 «7.48 8.09 8.1,0 10.07 10.54
Om Hamakm. Allaaa liah Klaan.
Karnden 6.48 S.04 10.08 19.90 3.20 4.07 5.01 5.18
Woorden 6.63 8.11 10.15 g 12.34 n t 4.16 5.32
Oudewater 7.07 8.19 10.23 19.42 n 4.24 6.40
Gouda 7.20 8.39 9.34 10.36 12.06 12.56 1.22 3.27 3.40 4.37 5.20 5.53 7.1
AIISTKRDA 11—G O U D A.
Amsterdam 0.8. 7.55 9.40 11.10 11.27 2.30 4.10
Amsterdam Wp. 5.50 8.10 9.55 U.25 11.42 2.46 4.25
Gouda 7.20 8.69 10.44 19.16 12.56 8.40 5.90
9.05
v 9.1110.94
ff 9.19
8.20 8.41 9.32 10.40 11.96
I WaaaaAag ta WatrAaa.
4.25 7.25
4.40 7.40
6.68 9.31
9.66
10.90
11.06
zjjden vau de straat geschaard. H. M. werd aller
wegen met hoera'* en gewnif van handen en
zakdoeken begroet.
Vóór de aankondiging van het binnentreden
der Regentes vertoonde de vergaderzaal weder
om het eigenaardige schouwspel, dat eene groote
ruimte oplevert, waarin zich velen in galaklee-
ding of schitterende uniform bewegen. Slechts
een drietal afgevaardigden was in bnrgerkleeding
verschenen, namelyk de heeren Heldt, Pyttersen
en Valette.
Aan beide zjjden waren de tribunes geheel
vol, en voor vele dames waren de voorste ryen
ingeruimd.
De groote tribune werd ditmaal bezet door
de leden der conferentie voor internationaal
privaatrecht. De gezanten, van ,welke verschil
lende wegens oitlandigheid door hnnne zaak
gelastigden werden vertegenwuordigd, waren in
de voor het corps diplomatique* bestemde lo
ges, de meeste vergezeld van hunne dames, die
voor deze gelegenheid groot toilet hadden ge
maakt. -
Te I1/* our verscheen de Vorstin in de zaal,
op haren gang naar haren zetel terzyde van
den troon, links en rechts de afgevaardigden
met een buiging groetende. H. M. droeg een
zwart kanten kleed en werd onmiddelyk ge
volgd door de baronnes Van Hardenbroek,
grootmeesteres.
Zoowel bjj hare komst als toen zy naar de
koninklijke koets terugkeerde, onderhield de
Regentes zich met jhr. van Eysiuga, het eerst-
benoemde lid der H. M. begleidende commissie.
Als buitengewone adjudanten werden in het
militaire gevolg, dat te paard de achtspaunige
koets omgaf, opgemerkt de generaals Schneider,
Van Helden, Alewyn, benevens de kolonels
Beyerman, Simon en jhr. Baud, laatstgenoemde
commandant der dd. schuttery alhier.
De leden van Raad van State, vaa de Al
gemeene Rekenkamer en de divissie-comman
daot generaal Hennus woonden de opening der
zitting in de zaal by, waar vele kamerleden
zich lieten voorstellen aaD den nieuw opgetre-
vioe-presideut van eerstgemeid staatslichaam,
jhr. van Panhnys, voor de eerste maal hier
aanwezig.
Bjj het vertrek en den terugkeer van den
stoet stond Koningin Wilhelmina aan do vsn-
sterj, groeten wisselende met hare moeder.
Tuingrond voor minvermogsnden
In het Jaarboekje der Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen wydfc de algemeene secretaris,
de heer J. Bruinwold Riedel een opstel aan het
verstrekken van tningrond tegen matigen bunr-
prjjs aan minvermogenden.
Aan dat opstel ontleenen wjj het volgende
Reeds m 1885 werd door het hoofdbestuur
der Maatschappij de aaudacht der departemen
ten gevestigd op hetgeen door sommige depar
tementen was beproefd om, door het verstrek
ken van tuingrond tegen matigen pachtprjjs,
den arbeiders in hun kring de gelegenheid te
geven, in hun vrjje uren aardappelen, groenten,
boonen, erwten, enz. te telen voor de behoef
ten van hun eigen gezin. Gewezen werd daar-
bjj op het voorbeeld der departementen Bedutn,
Loppersnm, Oude Pekela, Uithuizen en Wilder-
vank in de prov. Groningen. Thans, 7 j< ren
later, is dit voorbeeld slechts gevolgd in 6 an
dere departementen, Holwerd, Nieuw-Lckker-
land, Noorddyk, Onderdendam, Oostwoud en
Winsum; terwjjl iets dergelyks reeds van 1838
af te Franeker bestond.
Dat de maatregel intusschen in de genoemde
plaatsen reeds een belangryke uitbreiding heeft
gekregen, bljjkt uit het feit, dat het aantal akkers
of tuinen, die verhuurd werden aan oppassende
arbeiders of kleine burgers, bedraagtte Bedum
36, Franeker 209, te Loppersnm 137, te Nieuw-
Lekkerland 29, te Onderdendam 40, to Oost
woud 50, te Oude Pckela 216, te Uithuizen
350, te Wildervauk 55, en te Winsum 18.
Te Holwerd is dit jaar voor het eerst 2 beet
land voor dat doel gehuurd, terwjjl het depar
tement Noorddijk zich op een proef voorbereid.
Naar men meldt, is het ljjk van mejuffrouw
Schmitz, de tweede vrouw van De Jong, door
de Amsterdamsche recherche gevonden nabjj
het kerkhof te Naarden.
Gedurende de laatste dagen is ook te Wa-
geningen, Heelsum en Arnhem door de politie
een y verig onderzoek ingesteld, in verband met
de verdenkingen die tegen Hendrik De Jong
ayn gerezen.
Uit dat onderzoek is tot dasver alleen ge
bleken, dat hy op 23 Jnni met zjjne vrouw
Sara Anna Jnett heeft vertoefd in het hotel
De Wageningsche Berg,* en wel van 1 töt
5 uur. Zy hebben daar gedineerd en hy heeft
daar 2 pond sterling gewisseld.
De kok van het hotel heeft omstreeks 1
uur hem in de nabyheid van het hotel aange
troffen in een hevigen woordentwist.
Zoowel de kok als de echtgenoote van den
hotelhouder weten zich van beiden de kleedtng
op dien dag te herinneren. De jonge vrouw
droeg toen een korenblanw pak en een don
keren hoed.
Op 7 Juli heeft zy naar men verzekert, by
Heslsua zelfmoord willen plegen, zodals ver-
klaaid wordt door den machinist van de Oos-4
terstoomtram, die toen juist bijtyds heeft ge
stopt. De Jong had toen lachende op eenigen
afetand gestaan. Zy is daarop het bosch in-
geloopen in de richting van Wolfheze. De Jong
is den volgenden dag alléén in het hotel Slnis
aangekomen, maar van zjjne vrouw heeft men
sedert niets meer vernomen.
Volgens de »Echo« is Hendrik de Jong by
zjjne verhooren voor den rechter-commissaris
zoo onbevangen, bijna zoo onbeschaamd mo-
gelyk, vertelt hy allerlei dingen, blykbaar met
het doel om de justitie van het spoor te bren
gen, en laat hij niet na, om by de voorlezing
telkens weer het gesprokene te ontkennen bf
te verklaren dat aan ?yne woorden een ver
keerde uitlegging gegeven is. In elk geval
weigert hy steeds het resumé van het verhoor
te teekenen. Nu laatstelijk moet hy hebben
verklaard, dat hy mej. Schmits in Hilversum
heeft achtergelaten.
Den 30en Augustus zijn Hendrik De Jong
en mej. Schmitz naar Bussnui vertrokken en
heeft hy aldaar op dienzelfden dag een tele
gram verzonden. Ze zyn te zaraen geweest
naar de feesten in het kamp te Laren op 31
Aug. en 's avonds te half acht nur gezien voor
het laatst door den machiirifct'van de stoomtram,
en wel gaande naar Huizen, wat bjj dien man
verwondering wekte, omdat ze nog zoo laat
dien weg opwandelden en wel een paar meter
van elkander af,'terwjjl zy als het ware rake
lings voor de machine van de tram voorbij
liepen.
By het gemeentebestuur van 's-Hertogenbosch
is bericht ontvangen dat de huur der kweek
school-gebouwen wordt opgezegd tegen 1 No
vember 1894.
Tevens kunnen wy vermelden dat van mor
gen de opmetingen gedaan zjjn voor de katho
lieke kweekschool. (Nbr.)
Den 16 dezer werd door Klaas de Graaf,
vroeger marinematroos, thans in dienst van
den heer G. A. Bodenheira, wonende Prinsen
gracht te Amsterdam, aan de Associatiekassa
aldaar ontvangen een bedrag van f21,146.76.
Dat geld is door hem niet afgedragen, zoodat
men vermeent dat hjj het ten eigen bate heeft
aangewend. Deswege verzoekt de commissarii
van politie in de 3e sectie te Amsterdam zjjne
aanhouding.
Op de Brouwersgracht te Amsterdam kreeg
gisterenmiddag een schoonzoon twist met
zjjnen schoonvader. Eerst bleef het bjj een
gewoon vuistgevecht, doch toen de vader zyn
mes trok, deed de zoon betzelfde en brachten
zjj elkaar eenige houwen over het aangezicht
toe, tot de zoon den vader «onder* kreeg en
hem met het mes zóó ernstig aan het oog
verwondde, dat dit lichaamsdeel uit de oogkas-
hing. De oude man werd door deze ernstige
wonde bewusteloos en is naar het gasthuis
vervoerd.
De zoon was onderwjjl gevlucht.
Het bestuur v/d Bond van Ned. Onderw,
heeft het volgend schrjjven van het hoofdbe
stuur ontvangen
Het winterseizoen nadert en daarmede breekt
de tyd aan, dat in tal van gezinrfen weer ar
moede en gebrek zullen heerschen, tengevolge
van weinig of geen verdiensten der kostwin
ners. Thans is het dus tyd om het besluit in
zake kindervoeding eukleeding op de jongste
algemeene vergadering genomen, tot uitvoering
te brengen.
Op onze laatste hoofdbesluuravergadering
was men eenstemmig van nieening, dat men
bjj den tegenwoordigen stand van zaken by
de Rijks-regeering niet op subsidie kon aan
dringenimmers de werkzaamheden, waarmede
de Kamer zich thans bezig houdt, maken, dat,
aan andere nieuwe zaken onmogelijk kon ge
dacht worden.
Bij de gemeentebesturen is het geval echter
anders. Wy wekken dus alle afdeelingen op,
zich met een verzoekschrift tot den gemeente
raad te wenden, waarin op èubsidie voor kin
dervoeding en -kleeding wordt aangedrongen.
In plaatsen waar afd. van de M t. N. vjh.
A., van Volksonderwijs, van het Ned. Onderw.
Genootsch. zyn of waar andere vereenigingeu
bestaan op wier steon men zou knnnen reke
nen, trachtte men samenwerking tusschèn al
die vereenigingen te krygen, opdat de aanvrage
een des te krachtiger indrnk maken.
In groote plaatsen kannen meetings gehou
den worden, om voor het denkbeeld voeding
en kleeding, geheel of gedeeltelyk van over
heidswege, propaganda te mak,en.
Inéén woord, het is de plicht der onder
wijzers zich zooveel mogelyk in te spannen,
opdat onze denkbeelden op dit gebied, meer en
meer gemeen goed worde, en zoodoende al is
er geen dadelyk succes op ons pogen te wach
ten de publieke opinie ons toch steeds gun-
stiger gezind worde.
Het hoofdbestuur acht het onnoodig, u het
nut fan kindervoeding- en kleeding op school
te betoogen, maar wenscht er met nadrnk op
te wjjzen, dat zy, die zeggen.
«Er moet een zoodanige armverzorging komen
dat afzonderlijke kindervoeding op school over
bodig wordt», volkomen geljjk hebben; doch
waar die armverzorging nog lang niet is, wat
rij wezen moest, daar moeien wy ons tevre
den stellen, met het goede, waar we het
hetere nog niet kannen verkrijgen.
Onder vrienden
Op het Vredebarg te Utrecht, ontmoette
Zaterdagavond zekere O., eeu vroegeren wa
penbroeder met diens meisje en toonde zich
daarover zoo verheugd, dat hy beiden uitnoo-
digde om met hem in een nabijgelegen tap-
perjj iets te gaan gebruiken. Nadat men daar
geruimen tjjd gezellig over den onden tijd bad
ritten praten, en daarbij menig glaasje op de
hernieuwde vriendschap had gedronken, besloot
men nog een straatje rond en daarna naar
huis te gaan Buiten gekomen, bleek O.
echter wat zwaar van hoofd te zyn, waarom
zyne vrienden aanboden hem een eindweegs
naar zjjne woning te vergezellen, welk aanbod
danbaar werd aangenomen.
Wat er verder met hem gebeurde, zal wel
niet spoedig worden opgelost, doch dat is zeker
dat toen O. een paar uren later bibberend van
koude outwaakte, hjj aan een der Singels op
een stoep zat en zyn horloge met gouden ketting
vermiste en dat van vrienden geen spoor meer
was te vinden.
Den man bleef dus niets anders over dan van
het gebeurde aangifte bjj de politie te doen,
die terstond (bjj de «vrienden» haar maar al
te wel bekend, een onderzoek instelde, doch
niets vond, zoodat er veel kans bestaat dat O.
zjjn horloge met ketting niet meer zal terugzien.
Met betrekking tot de kolen-crisis in Enge
land bleef de toestand in het algemeen onver
anderd. De werkstakers blyven steeds nog in
hunne houding van verzet volharden, hoewel
al hunne hulpkassen thans zoo goed als uit
geput zyn en de nood ouder hen met den dag
al grooter wordt, terwjjl aau den anderen kant
de inkrimping van het spoorwegverkeer en de
verlamming van andere industrieën door bet
gebrek aan kolen nog toenemen. De schade,
door de Midland-spoorwegmaatschappy ten
gevolge van deze werkstaking geleden, wordt
nu reeds op 400,000', en die van zes spoor
wegmaatschappijen by elkander op 1,200.000
geraamd.
Van geweldadigheden schynen de werkstakers
voorloopig geboeg te hebben.
In het bekken van 'Bergen wordt nog overal
gewerkt. Uit niets bljjkt, dat eeu werkstaking
op handen zou zjjn.
De algemeene raad van het mynwerkers
syndicaat zal nogmaals een loonsverhooging
vragen aan de patroons. Hebben deze Zondag
a. 8. nog niet besloten de eischen der werk
lieden in te willigen, dan zal Maandag, den
25sten, de werkstaking uitbreken. Men heeft
nog niet alle hoop op een minnelyke schikking
laten vareu, men vreest echter dat zij door de
werkstaking niet tot stand gebracht zal worden.
l)e geheele uitslag der stemming over de
werkstaking in het Centrum is nog niet be
kend. Toch kan men uit de tot nu toe be
kend geworden gedeeltelijke resultaten opma
ken, dat bjjna alle stemmenden zich. voor de
werkstaking verklaard hebben. Zeer velen ont
hielden zich, dit is echter een gewoon ver
schijnsel bjj stemmingen.
Te Metz, Straatsburg, iu Baden heeft de
Duitsche keizer lange en geestdriftige rede
voeringen gehouden en daarin ongeveer alles
gezegd wat hy over den tegenwoordigen toe
stand zeggen kon, zonder Enropa ongerust te
maken.
Voor de eerste maal is het dientengevolge
gebeurd, dat toen gisteren de keizer van Oos
tenrijk zjjnen gasten een feestmaal aanbood,
keizer Wilhelm geen toost hield. Hy klonk
alleen met zyn bondgenoot.
Dit is zeker een der meest welsprekende
dronken die ooit op een officieelcn maaltjjd zijn
uitgebracht.
Uit Edinburg wordt gemeld, dat Gladstone
op verlangen zjjner geestverwanten in Mid
lothian het kiesdistrict, waarvoor hjj in het
Parlement zitting heeft zyn stilzwygen ge
durende zjjn verblyf in Schotland toch zal ver
breken. Zyn vertrek uit Schotland is bepaald
op 27 dezer, maar voor dien tyd zal hjj in
Edinburg een of meer dagen vertoeven en daar
een adres ontvangen van en een toespraak
houden tot de leden der comités zijner party
in Schotland. By die gelegenheid verwacht
men, dat hij zyn politieke gedragsljjn tegenover
het Hoogerhnis en zyn plannen voor de toe
komst zal onthullen.
Meende de heer Gladstone door zyn aan
gekondigde wetten op de kerspelraden en op
de verantwoordelijkheid der werkgevers zjjn
heterogene meerderheid te kannen te vreden
stellen, het bljjkt dat hy niet gerekend heeft
op de 28 afgevaardigden van Wales, die thans
de qnaestie van de «disetabliahment» der Ang-
liaansche kerk in Wales op den voorgrond
stellen. Men weet dat de «disestablishment»
de afschaffing beteekent van allé voorrechten,
welke de staatskerk sedert Hendrik VUI en
Elisabeth geniet, de verwezenlijking dus van
het beginsel der gelijkheid voor alle gezindten,
de «disendowment» is meer de fiuancieele
zjjde der zaak. De geestelijken der staatskerk
worden voor een deel betaald nit de tienden,
welke van alle burgers worden geheven. Sedert
langen tjjd protesteerden de niet Anglicaansche
gezindten, de non-conformisten, presbyterianen
methodisten, baptisten enz. tegen dezen sfaat
van zaken. Zy komen er tegen op verplicht
te zyn een geestelijkheid te onderhouden, ter
wjjl zjj bovendien voor hun eigen geestelijken
moeten betalen. De quaestie bestaat niet alleen
in Wales, waar de presbyterianen de meer
derheid hebben.
Men herinnert zich dat een der eerste maat
regelen van den heer Gladstone ten opzichte
van Ierland de afschaffing der staatskerk was
(1869); de toestand in Ierland was ook by-
zonder onbillyk met het oog op de groote
katholieke meerderheid. In Schotland treedt
de qnaestie eveneens op den voorgrond en ook
hier wil de heer Gladstone een oplossing brengen.
De eischen der inwoners van Wales zyn niet
nieuw. Zy hebben den heer Gladstone er
herhaaldelijk op gewezen, dat de door hen ver
langde maatregel een punt uitmaakte van het
bekende programma van New-Castle.
Omtrent Afrika is weer heel wat raeê te
deelen, en wel iu de eerste plaats verdient op
merking, wat Buxton in bet Lagerhuis zeide
over de Swaziland-quaestie, en in verband
daarmede over Transvaal.
Bjj de behandeling der begrooting van uit
gaven in het Lagerhuis deelde Bqxton dau mede
dat de Swaziland-conveutie nog niet geteekend
is, maar dat, als dit eenmaal geschied is, het
niet waarschijnlijk wordt geacht dat Transvaal
de inboorlingen van Swaziland met wreedheid
zal behandelen. Transvaal wordt hoe langer
hoe meer Engelsch en minder Nederlandsch.
Wjj hebben, verklaarde Buxton, geen protec
toraat over Swaziland, maar wy hebben ons
tegenover de inboorlingen zedeljjk verbonden,
en bjj een eventueel te sluiten overeenkomst
zullen die verplichtingen in het oog gehouden
worden. De regeering zal zorg dragen, een
behoorljjke schikking te waken voor de be
scherming der inboorlingen in hot bestunr
hunner binnenlandsche aangelegenheden volgens
hun eigen wetten en gebruikenhun gronden
en landbouwrechten zullen beschermd worden.
Indien de conveutie geteekend wordt en ik
hoop dat zjj later geteekend zal worden
zal zy veel bjjdragen tot een nauwere aan
eensluiting der verschillende rassen in Zuid-
Afrika en eenigermate de wrjjving tusschen de
Engelschon en de Boeren wegnemen. De on
afhankelijkheid van Swaziland is zoo volkomen
erkend, dat noch Engeland noch Transvaal
daarop inbreuk kan maken zonder toestemming
van de andere party. De regeering hoopt door
de conventie het verbod in te trekken, dat
sinds 1889 bestond en voor Transvaal oen be
letsel was om met de Swazies iu onderhande
ling te treden.
Men ziet met welke zorg de Regeering van
koningin Victoria over Swaziland waakt; en
hoe zjj meent, dat er vóór wreedheden geen
vrees bestaat, nu Transvaal al minder Neder
landsch en al meer Engelsch wordt.
Deze vleiende verzekering zal er zeker veel
toe bijdragen, om de wrjjving te verminderen
tusschen Boeren eu Engelschen, waarop men
in Engeland zegt te hopen.
De BURGEMEESTER van Gouda maakt
bekend, dat op den 19 dezer een geval van
Cholera Asiatica met doodeljjken afloop is
aangegeven.
Gouda den 20 September 1893.
De Burgemeester voornoemd,
VAN BERGEN IJZENDOORN.
Burgerlijke Stand.
Zevenhuizen
GEBOREN: Floris, ouders G vau den Bo-
gerd en M. Meheloar. Mnrrigje Cornelia,
ouders H. de Brujjn en K. de Groot. Antje,
ouders A. van Vliet en A. Karreman. Jo
hannes, ouders K. Hol en M. S. van Erkel.
OVERLEDEN: P. J. van Vliet, 7 m.
GEHUWD: D. Ileerasbergen en C. Bos.
P. Hameetman en W. Vastenhout.
Sept. Watergetijden.
Hoog. Laag. Hoog. Laag.
Dondord. 21. 2—05 10—30 2—46 11—11
Vrijdag 22. 3—27 11—52 3 -53 12—18
Zaterd. 23. 4—20 —45 4—89 1—04
Zond. 24. 4—58 1- 23 5—14 1—30
Maand. 25. 5—81 1—66 5—47 2—12
Dinsd. 26. 6—04 2—29 6—20 2—45
Woensd. 27. 6-36 8—01 6—54 3—10
Springty 12 en 27 Sept.
Maan. Zon.
Sept. Opg. A. Onderg. A. Opg. Ooderg.
21 5—02 M 19 Sept. 5—42 6—05
22 3—20 —63 25 5-52 5—50
ÜS 5—*34 9—18 80 6—01 5-38
24 6—46 3—36
25 5—56 4—09 V.M.
26 6—07 622
•7 6—90 7—49
