Directe SjMiorwegverbiniiliia; met UUUDA.
Aaiïscvairgeii 1 October. T(jd van GrêenwlcïT
Wloterdienst 1893/94. -
Bulteolandscb Overzicht.
teljjk vonden om te roeien tegen iemand, die
op deze baan van mjjl nog sterker was
dan Hedley.
»By het afgaan nam Carney onmiddellijk
een grooten voorsprong en verwijderde zich
meer en meer, maar Ooms kwam met zjjn ge-
duchten huigen s.lag aanzetten, haalde meer en
meer in, lag 11a eene halve mjjl gelijk met zjjn
tegenstander, die blijkbaar te hard vau stal was
geloopen, en kwam daarna voortdurend moer
voor, zelfs zoover, dat Carney het onhoudbare
van den stryd inzag en niet voortroeide. Bjj
het eindpunt konden de Amerikanen hunne
oogen niet geiooven on meenden aanvankelijk,
dat Carney voor de aardigheid de kleuron van
Ooms had gekozen. Toen zjj echter zagen dat
het inderdaad »that Dutchman Oomsc was,
waren zy verslagen, zoodat er geen sprake was
van eenige cheersc. Zjjn medereiziger, de
heer Schols, en de hotelhouder, bij wien bjj
logeerde en die het gewaagd had eenige
dollars op hein te wedden waren daar, om
Ooms geluk te wenschen.
Ooms had de baan van IJ myl afgelegd
in 8 min. 30 sec. en had daarmede het record
van Hedley (8 min. 46 sec.) geslagen.
Waarschynlyk zal hy thans in Amerika
blyren om nieuwe lauweren te plukken onder
de kleuren van Triton*, een der eerste roei
verenigingen in Amerika, onder wier leden
hy zal worden opgenomen.*
De officier van justitie te Arnhem bericht,
dat hy door den minister van Justitie is ge
machtigd, do premie op het vinden van het
ljjk van Sara Juett tol f 100 te verhoogeu en
voegt daarby, dat genoemde vrouw sedert 7
Juli is verdwenen, maar dat, indien zy ver
moord is, dit evenzeer bjj Zeist, Nijmegen of
elders kan zjjn geschied, als in den omtrek van
Arnhem.
Volgens de »Haarl. Ct» zou gisterochtend
de hoofdinspecteur-rechercheur Batelt in een
Amsterdamsch pandjeshuis beslag gelegd heb
ben op den verlovingsring van Sara Juett, een
in Engeland vervnardigde gouden ring, met
het gewone symbool, een strik der liefde»
er op.
Donderdag-avond ontmoette een Amster
damsch journalist in een koffiehuis een zjjner
bekenden, die hem vertelde, niet lang geleden
van de Jong voor een prikje den ring te
hebben gekocht. Wat er vau geworden was,
zeido bjj zich piet goed ineer te herinneren.
Hy geloofde hem weer weggeschouken te heb-
ben. De journalist doelde dit(tanloljjk apokriel
luidende) verhaal Vrydag-morgen aan den
rechercheur mede, die nu- weldra den ring in
het pandjeshuis terugvond, waar >men» hein
den lOn Juli had beleend.
Onwillekeurig vraagt ineu, op welken datum
die bekende den ring dan gekocht heeft. Indien
hy hem weggegeven heett aan een ander en
deze hem heeft beleend op 10 Juli, zou men
er wel toe komen, dat die koop reeds vóór
8 Juli moet hebben plaats gehad. Maar het
is toch ook niet aannemelijk, dat de Jong al
vóór dien datum den trouwring zjjner vrouw
verkocht heeft.
Te Dordrecht zjjn vier minderjarige meisjes
van elders, die verdacht werden daar een on
zedelijk leven te leiden, door de politie naar
de ouderljjke woning teruggebracht.
Als een onfeilbaar middel om bjj de loting
voor de nationale militie een boog nommer te
trekken, werd dezer dagen een aanstaand lote-
ling hoog serieus aangeraden om gedurende
de laatste acht dagen voor de loting niets
dan snjjboonen te eten
Wjj hebben zelf den brief gelezen, waarin
deze raad van een aohtbare oude juffrouw stond
neergeschreven. Dtr. Ct.«)
Gisteren, 1 October, was het 12j jaar ge
leden, dat de Rijkspostspaarbank geopend werd.
Deze nuttige instelling vierde dus haar kope
ren feest.
Bjj die gelegenheid geeft een der hoofdamb
tenaren de heer Du Bois eeu overzicht van de
resultaten der bank. Hieruit bljjkt het vol
gende
Van 1 April 1881 tot aan het einde van
de maand Augustus 1893 zjjn in bet geheel
gedaan 4,931,132 inlagen, en hebben 1,466,200
terugbetalingen plaats gehad. Die inlagen
vertegenwoordigen te zamen een bedrag van
103,850,868, de terugbetalingen eene som
f 76,576,450, terwjjl op het laatst dier maand
het gezamenlyk tegoed van alle inleggers,
387,760 in getal, beliep het respectabele cyfer
van f 30,509,138, zegge ruim dertig en een
half millioen gulden (hieronder begrepen bjjua
3V4 millioen aan gekapitaliseerde rente) in nog
geen volle 12 J jaar.
Do uitschotten van den Staat zjjn reeds af
betaald, en het inmiddels reeds gevormd re
servefonds dat, bjj geen te abnormale toestan
den, vermoedelijk jaarljjks niet onaanzienlijk
zal wassen, mag aan het einde van het jongste
balansjaar op =fc 100,000 worden geraamd.
Behalve aan den gebleken spaarzin van een
goed deel onzer bevolking, zjjn deze goede;
uitkomsten voorzekor in geen geringe mate
te danken aan de voordeelen, welke de Rijks
postspaarbank boven andere inrichtingen van
dien aard aanbiedt. Zy toch geeft volmaakte
zekerheid, daar de Staat zonder eenig voor
behoud de terugbetaling der gestorte gelden
waarborg];. By haar bestaat byna elk uur
van den dag gelegenheid geld in te leggen en
terug te balen.
Voorts is een niet te miskennen voordeel
gelegen in de omstandigheid, dat op een spaar
bankboekje door het eene postkantoor uitge
geven, aan alle de andere postkantoren van
ons land zoowel terugbetaling gevorderd, als
verdere inlagen gedaan kunnen worden.
Het is dan ook geen wonder, dat men voor
nemens is den werkkring der Bank nit te
breid en.
Zooals men weet, wordt er op het oogen-
blik, onder meer, gedacht aan het nemen van
maatregelen om door tusschenkomst der Post
spaarbank voor hare inleggers inschrijvingen
op het Grootboek verkrijgbaar te stellen, ter
wjjl het denkbeeld schjjnt gerjjpt om haar ook
aan de levensverzekering dienstbaar te maken,
een denkbeeld, dat reeds bjj de algemeene be
raadslaging over hoofdstuk IX der Staatsbe
groting voor het dienstjaar 1890 werd over
wogen.
Medegedeeld dient nog slechts het niet on
belangrijke feit, dat, bljjkens de daaromtrent
gehouden aanteekeningen, van de ruim 44360
personen, die in het loopend jaar 1893 tqji
dusverre als inleggers toetraden, de jeugd na^r
verhouding het grootste contingent vormt, dit
daarna de dienstboden en allerhande bedieri-
den hejb sterkst zjjn vertegenwoordigd, en ddt
verder de eigenljjke arbeiders en een andeifr
categorie van personen, die nog gerekend
kunnen worden tot den kring, waaruit (|e
Rijkspostspaarbank hare cliënteele bjj voorkeip
behoort te recruteeren, met een bevredigend
percentage volgen.
Het versohynsel, dat zooveel boekjes tep
name van kinderen lniden, heeft in zooverffe
beteekenis van belang, dat, is by hen een
maal de gewoonte opgewekt om te sparen, de
kans bestaat dat dit gewoonte bljjft voor het
leven, en dat dit diensvolgens ook de deelne
ming in de Rijkspostspaarbank moet bevor
deren.
Zaterdag was het 25 jaar geleden, dat het
eerste nummer van de Maasbode" te Rotter
dam verscheen. Toen de tegenwoordige hoofd
redacteur-directeur, de heer J. W. Thompson,
zjjn bureau betrad, vond hy dit sierlyk met
groen versierd, Hjj werd daarna gecomplimen
teerd door de leden der dagelyksche redactie
en door die der admiuistratie, welke laatsten
hem als bljjk van sympathie een notenhouten
bureaustoel aanbodenVervolgens werd hy na
mens het personeel der zetterjj en drokkerjj
gecomplimenteerd, dat hem een zilveren inktstel
met inscriptie aanbood,
Nog altjjd bljjft De Jong volhouden dat hjj
30 Aug. mot mejuffrouw Schmitz naar Londen
is gegaan en 31 Aug. des avouds alleen van
daar is teruggekeerd. Tegonover den rechter
commissaris staaft hjj die bewering zelfs door
personen te beschrijven, die met hem op de
boot geweest zouden zjjn en die dan ook open-
Ijjk in de dagbladen door genoeiyden rechter
zjjn opgeroepen.
Die bewering bljjkt thans echter alleu grond
te missen. Dank zjj deu van even veel jjver
als scherpzinnigheid getuigenden uasporingen
van het hoofd der Recherche, den heer C.
Batelt, zal De Jong eerlang in tegenwoordig
heid ven eeuige onwraakbare getuigen worden
gebracht, die hem 'zjjn doen en laten in dit
beteekenisvol tijdsverloop heel anders zullen
schetsen.
De kastelein van het koffiehuis „Thorbocke,"
Remhrandtplein 4, kan namelyk ouder eede
verklaren
lo. Dat de Jong aldaar in den avond van
30 Aug. den avond dus dat hjj het bekende
telegram uit Bussum bad verzonden beeft
doorgebracht en na klokslag van twaalven
eenige gasten onthaald en hetWilhelmus"
gezonge 1 heeft ter eere van den pas ingetre
den .verjaardag onzer Koningin; en
2o. dat De Jong des morgens 5 unr in ge
zelschap oener jonge vrouw van verdachte zeden
naar de Nes is gegaan.
Deze vrouw is reeds gehoord, en uit de
getuigenis van andere vrouwen, eveneens door
den lieer Batelt ondervraagd, is verder geble
ken
lo. dat hij in den avond van 31 Aug. om
streeks 9 uur, van buiten komende uit de
richting Bussum, op hot Damrak door eene
vrouw is opgewacht, in haar gezelschap ver
schillende herbergen bezocht en het vuurwerk
op den Amstel bijgewoond heeft
2o. dat hjj in haar gezelschap een bezoek
heeft gebracht bij den waker der in aanbouw
zijnde pereeelen aan de Luthersche kerk aan
het Spui, dien waker opdragende te onderzoe
ken of in de Spuistraat ook een bordeel te
koop was en dat hjj door tusschenkomst van
dien waker later inderdaad dergelijk huis ge
kocht zou hebben, indien de zaak niet op zjjn
gemis aan gereed geld ware afgesprongen
3o. dat hij bedoelde vrouw, omstreeks half
twee in den nacht heeft verlaten en opnieuw
zjju intrek genomen in het koffiehuis Thor-
becko, £waar hij bleef tot 'a morgens, en zich
toen eensklaps snel verwjjderde.
Derhalve staat nu vast, dat juffrouw Schmitz
nadat De Jong op 30 Aug. te Bussum om
7 u. 17 ra. het telegram had aangeboden
hetgeen door een onderwjjzer aldaar wordt
bevestigd is verdwenen ou De Jong naar
Amsterdam is toruggekeerd.
Door den rechercheur Vos is de gouden
horlogeketting in beslag genomen, dien niej.
Juett op een harer portretten aan heeft. Die
ketting was voor zestig gulden door De Jong
verkocht.
Een zeldzaam jachtavontuur had deze week
onder Ewijk plaats. De jonge heer Hendrik
van Koolwjjk, van het kasteel Doddendaal
werd verwittigd, dat zich aan de Waal vier
wilde zwanen ophielden. Ijlings met een bootje
de rivier afgezakt gelukte het liera deze anders
zoo schuwe dieren onder schot te krjjgen, en
bjj maakte er doublet op. Door haastig nieuwe
patronen in het geweer ie stiken velde hy ook
den derden zwaan doodelyk neer, terwijl de
vierde zwaar gewond wegvloog.
Van een jagersstandpunt beschouwd is dit
een prachtig feit. Maar naderaaal wilde zwa
nen niet eetbaar zjjn vraagt de niet-jagei
zich onwillekeurig af, welk genot de jonge
heer Hendrik van Koolwjjk van Doddeudaal
er in had, die tier beesten dood te schieten.
F. Mol in de Aldeeling- „Gouda"
VAN HET
Ned. Werklieden Verbond.
Te half zeveu werd door den voorzitter, den
heer Holsderver de vergadering geopend.
Uit de groote opkomst meende hy te mogen
afleiden, dat de weg door het Werklieden-
Verbond ingeslagen, ook hier met sympathie
wordt begroet. Onder de aanwezigen merkten
we ook op den heer Valette, onzen afgevaardigde
ter Tweede Kamer. Geen dynamiet of bajon-
netten, geen godsdienstleus, iuaar met wettige
middelen wil het W. V. den toestand der
werklieden verbeteren. Hy hoopte, dut tal vau
werklieden nog zouden toetreden en deelde
tevens mede, dat na afloop der lezing gele
genheid zou zyu tot debat maar u'et voor
tegenstanders.
De hr. Mol, daarop het woord nemende,
zeide, dat bjj eenigszins met schroom bier op
trad. Hy was maar een werkman uit Workum,
had geen geld om door het aanschaften van
allerlei geschriften nog eeu weinig te gaan
stndeeren, maar het was dan ook enkel zjjn
doel met de Hollandsche broeders elkanders
meeningen te toetsen.
Eene zaak was hier anders dan in Brielle waar
hjj Zaterdag was opgetreden n. 1. hier waren
eenige dames tegenwoordig en daar niet. De
vrouw deed z.i. te weinig mode aan de behandeling
der vraagstukken, die tegenwoordig aan deorde
vac deu dag waren en toch was zjj zoo'n
machtige factor in het dageljjksch leven.
Wie legt de eerste kiem tot alles? De vader?
Kan die zich veel met hot kind bemoeien?
Neen, 't is de moeder aan wie die zorg is toe
vertrouwd. Als do vrouw voor ons is, wie zal
dan tegen ons zijn, vraagt spr. Daarom als er
wat goeds te hooren is, neem uw vrouw mede 1
Herzie n zelf* was door een onzer staats
lieden gezegd en dit wenschte hij de aanwezi
gen ook toe te roepen. Wellicht waren erook
velen enkel uit nienwsgierigheid gekomeu maar
die nieuwsgierigheid was nog zoo kwaad niet.
Men kwam dan toch tot de overtuiging, dat
ieder het zjjne wil bijdragen, om de samen
leving zoo drageljjk mogelijk te maken.
Als hjj een blik om zich heenslaat komt hjj
tot een'andere conclussie. Als ieder der aan
wezigen maar een steentje wilde aanbrengen,
dan was het morgen aan den dag anders.
Het proza der werkeljjkheid deed broeders
mot elkander twisten, deed huweljjkeu sluiten,
waarbjj liefde als ballast overboord werd ge
worpen, waarbjj enkel berekening gold.
Ben moeder vertelt met ophef, dat haar dochter
zoo'n goede party doet en ze wordt in de
armen gevoerd van een wellusteling. Hoeveel
kinderen verlangen naar den dood hunner
ouders, waardoor eindelyk de aap binnenkomt
Hoevele lage hartstochten zyu er dik wjj Is
bij alles niet in het spel?
Een geschiedenis uit de nabyheid van spr.
woonplaats, echt historisch.
Er was eens ecu geneesheer, met eere ge
promoveerd, die zich voornam, vau zjjne pa
tiënten geen melkkoetjes te maken, maar de
mcnschheid werkeljjk van dienst te zjjn.
Hij werd op strant aangeklampt door een
meisje, dat hem badmynheer, kom toch mee,
moeder sterft 1
Hjj gaat mede, doch ziet meteen oogopslag
dat medicijnen hier niet helpen. Lucht, licht
eu vooral voedsel had de ljjderes noodig.
Hij legt een gift op tafel en zegt, dat ze een
buurvrouw moest roepen. Door dat er geld
was, liet de buurvrouw niet lang op zich
wachten. De geneesheer kwam dikwijls en won
langzamerhand dermate het vertrouweu der
zieke, dat ze hem hare geschiedenis verhaalde.
Mjjn man, zoo vertelde zjj, was braaf en
deugdzaam, bracht alles thuis, wat h$ ver
diende, we waren gelukkig.
Voor twee jaren ontviel hij my, en was ik
dus vader en moeder over mjjne kindereu.
Maar och, de honger stond voor de deur en
bittere armoede werd geleden. Ik zond naar
onzen broodheer eu mankte hem ouzen toe
stand bekend, doch het antwoord wasIk heb
den man betaald bjj zijn leven, met de dooden
heb ik niets af te rekenen.
Toen heb ik mijn kind laten bedelen hoewel
het weinig ophaalde, het stilde toch een weinig
den honger. Op een zekeren keer echter kwam
hot met een groote gift thnis, die het van een
vriendelyken heer had gekregen.
Gouda 6.30
Moordrecht.
Nieuworkerk
Capelle
Rotterdam 7.
7.25
7.32
7.39
7.48
7.55
8.35
8.42
8.49
8.56
9.05
Rotterdam5.
Capelle 5.10
Nieuwerkerk5.19
Moordrecht6.26
Gouda5.32
6.02
6.18
6.21
6.29
6.35
11.05
7.25
10.55 IS
11.02
11.09
11.16
11.25 l
7.47 8.—
GOUDA R OTTERDAM.
12.18
12.88
12.58
1.05
1.12
1.19
1.28
1.44
BOTTERDAM-O O IJ DA.
4.50
4.57
5.04
5.11
5.20
5.22
5.56
6.03
6.10
6.17
6.26
7.10
9.40
9.47
9.54
10.1
10.10
IO.42 11.08
11.02 11.36 11.48
8.18 10.03 10.11
10.17
10.27
10.84
10.41
10.47
7.45 8:07
GOUDA DEN HAAG.
Gouda 7.308.409.04 9.37 10.49 13.11 12.21 1.01 l,87f*55 4.45 5.2/ 5.59 7.13 8.25 9.37 10.45 11.11 11.30
1.45
1-55
2.02
2.09
13.08 12.40 2.15
4.45
4.55
6.02
5.09
5.15
Zev.-M. 7.42 8.52
Bl.-Kr. 7.47
Z.-Zogw.7.68 9.01
N.d-L.d.8.02
Voorb. 8.07 9.13
11.01
1.13
1.18
1.24
1.88
1.3
4.57
5.08
6.11
6.16
6.22
6.31
6.36
9.49
'•Hage 8.12 9.18 9.34 10.07 11.27 12.41 12.51 1.41 1.57 4.25 5.25 5.55 6.41 7.43 8.55 10.15 11.15 11.40 19.-*-
flOI'DA-UTRBCHT.
Gouda 5.85 6.40 7.55 8.09 8.21 10.19 10.55 12.48 2.33 3^18 4.16 1.17 5.23 6.01 7.45 8.33 10.08
Oudevr. 6.50 6.54 11.09 2.37 5.37 7.59 10.32
Woerden 5.57 7.01 8.11 8.40 11.16 2.41 5.04 6.44 6.17 8.06 10.23
Hameien 6.04 7.08 H 8.46 11.23 2.51 5.1» 5.50 8.13 10.31
Utrecht 6.L8 7.28 8.28 8.41 9.— 10.51 11.45 1.20 8.04 3.50 4.43 5.29 6.21 6.35 8.23 9,10 10 52
GOUD A-A M H T K ai) VI.
Gouda 6.40 8.21 10.06 10.55 12.11 2.51 4.47 5.23 7.45 10.08
Amsterdam Wo. 7.59 9.10 10.55 12.19 1.— d.40 5.45 6.35 9.37 11.10
Amsterdam 0.1 8.14 9.25 11.10 12.84 1.18 8.56 6.— 6.50 9.57 11.26
18 3.10 4.08 4
DEN HAAG—GOUDA.
Hago 5.43 7.20 7. t3 9.28 9.46 10.14 11.83 12.15 1.38 2.15 2.45 3.43
Voorb. 5.54
N. 1-L.d5.59
Z.-Zegw6.08
Bl.-Kr. 6.14
Zov.-M 6.19
10.32
1.44
1.49
1.68
2.04
2.09
5.35
5.56
4.15 4.42
4.48
1.10
7.07
7.17
7.24
7.81
7.87
5.217.-8.05 9.86
7.06
9.35
9.44
9.KC
v 10.41
öwU 6.3 7.50 3.13 9.53 10.16 10.52 12.03 12.45 2.30 2.45 3.15 4.13
UT R EC H T-G O U D A.
Utroc'it 6.33 7.50 9.— 3,53 11.34 12.03 12.50 3.10 3.52 4.43 6.36
Htrmeleo 6.47 9.03 10.0J 13.19 3.24 4.06 4 56
W.xirlo» 6 53 8.10 10.15 13.36 4.12
OaWater 7.07 8.19 10.34 12.42 4.24
Gj-iIu 7.2J 8.33 9.34 10.87 12 DO 12.55 1.22 8.50 4.37 5.20 7.08
AMSTKRDA M-G O U D A.
Amsterdam C.3. 7.55 9.40 U.10 11.27 2.40
Amsterdam Wp 5.50 8.10 9.55 11.85 11.42 9.55
Gouda 7.80 8.59 10.44 19.16 18.55 3.50
7.11
7.20
7.26
7.31
9.45
5.09
4.43 5.20 5.5L 7.42 8.85 10.03
9.54
7.48
4.10
4.95
5.90
8.09 8.60 10.07 10.54
9.0i
9.1010.23
9 9.19 ft tr
8.41 9.32 10.40 11.26
4.10 7.23 9.47
4.35 7.40 10.02
5.58 9.89 11.01
Die heer kwam zelf later enhy
heeft voor dat geld zijn wellust bevredigd bjj
een zieke vrouw.
I11 een nette woning ligt een werkmansvrouw
op baar ziekbed nog in de kracht van baar
leven. Een glimlach op haar gelaat getuigt
van zielevrede, die bjj haar daar binnen beerscht.
Toch merkt men ras, dat daar iets heeft ge
haperd. Een onde vrouw, haar moeder, komt
zacht binnen en vraagt dan aan de ziekeHoe
gaat het Marie, maar wat zjjt ge vreemd, is
er iets gebeurd
Ja, moeder, zegt ze, hjj, die ik liefheb is
wedergekeerd en weer vader zjjner kinderen
geworden.
Een gulle kinderlach wordt gehoord en eeu
stem, »kora mee, vader, moeder wordt weer
beter.»
Hij aarzelt, hjj durft niet. Kom toch mee,
klinkt weer die kinderstem en met een stap
is hy bjj het bed en werpt zich op de knieën.
Kunt ge het my vergeven klinkt het sta
melend. De vrouw drukt hem aan haar boezem
en terwjjl ze een zoen op zjjn hoofd drukt
lispelt ze zachtjes„O God laat me nu gaan
Die mau was eeu dronkaard. De trouwe
gade had mot liefde gepoogd, hem op den
rechten weg te brengen, hij had haar geschopt,
geslagen en daardoor lag ze op haar ziekbed.
Wat do liefde eener vrouw vermagSpr.
zelf was getuige geweest van dit tafereel.
Maar vervolgt spr. heeft dit alles iets met het
onderwerp te maken? Ja, er zijn misstan
den onder alle rangen der maatschappij. De
rjjke wellusteling, die alles opoffert om aan
zyn lusten bot te vieren is verachtelijk maar
eveneens de werkman, die er zijn kinderen aan
waagt om zyn hartstochten op te volgen.
De werkmansstand bestaat niet uit engelen,
neen de geheele samenleving deugt nog niet
veel. In piaats van, zooala in deze dagen zoo
veel gebeurt, te schimpen en te schelden, zou
hy ieder willen toeroepen, herzie u zelf!
Hartstochten kunnen een weusoh voeren tot
lager peil, dan waarop een dier staat.
Ik verlang daarom dat men zich vereenigt
en al komt er dan in een partijblad een be
richtje, zooals onlangs met de meeting in den
Haag, dat er daar eenige werkliedenverbonden
bjjeen waren, waarbjj een kerel als Heldt pre
sideerde, zulke insiuuatiën deren het W. V.
niet, maar wel de persoon of het orgaan, dat
ze debiteert.
Het N. W. V. wil iets doen voor dit ge
slacht en' voor de toekomst, volgens art. 1
van hun program. Nu kan men wel een pro
gram opstellen, zoo lang als de dag van mor
gen, maar als men het niet uitvoert dan geeft
zoo iets al bjjater weinig.
Kiesrecht moet worden uitgebreid.
Ik heb wel eens een lans gebroken voor
algemeen stemrecht en ga nu mee met uitge
breid kiesrecht.
Ik ben zelfs voorstander van kiesrecht voor
vrouwen en heb daadoor een complimentje van
niej. Cohen verdiend.
Op het oogenblik is het ontwerp Tak aan
de orde en dan zeg ik maar Beter een half
ei dan een leegen dop.
Iemand zakt door het jjs, moet men dan
voor hem er uit te halen zorgen vooreen ver
warmd vertrek
Spr. heeft een gezin gekend waar honger
was. Eenige heeren hielpen een handje, dat
was heter, dan te wachten op de gouden ber
gen, die- socialisten belooven, zoo licht ware
anders die man in dien tijd uitgestapt.
Wordt het amendement van Houten aange
nomen, dat ieder kiezer een spaarbankboekje
moet hebben, dan is spr. klaar.
Hjj heeft een zoon bjj de marine eu de
dubbeltjes, die deze opspaart brengt hjj op (Je
spaarbank. Nu heeft hy de vrjjheid genomen
het op zyn eigen naam te laten zetten, dan
is hij tenminste kiezer. Eischt later de zoon
het op, ja, dan is het weer gedaan en ben ik
mjjn kiesrecht kwijt.
Onze voorzitter wordt in den laatsten tijd
beschuldigd vau laksheid, by my echter staat
hy al zeer hoog aangeschreven.
Twintig jaren ruim is er gearbeid, het eerste
eindje is nu afgelegd, daarop is gemakkeljjk
voort te bouwen. Mjjne vakgenooten riepen
my op, naar Amsterdam om daar hunne be
langen in een sociaal-demokratische vereeni-
ging te bepleiten en gaarne gaf ik daaraan
gehoor.
Ik behoor niet tot hen, die steeds met harde
woorden doende zyn.
Ik heb gezien, dat een moeder haar kind
aan den uitgeprangden boezem lei, en dat het
bloed in plaats van melk kreeg.
Als vader thuis komt, krijgt ge brood was
het bescheid aan andere kinderen en toch, het
was een leugenvader had geen werk en kon
dus geen brood verschaffen.
Aan den avond des levens om een aalmoes
te moeten vragen, is dat niet hard?
Een onderwijzer in Friesland gaf als zyn
meening te kennen, dat de uitgeweken Rus
sische kinderen, er nog beter aan toe waren
dan de kinderen in Friesland. De eerste had
den nog vodden aan 't lyf, de anderen niets.
Als men rekent, dat in Friesland het derde
deel der bevolking honger ljjdt, is het dan
wonder, dat er zoo met vracht wordt gewerkt
om verdeeldheid te zaaien en het vuurtje steeds
meer aanwakkert. Nu zijn er al lui onder spr.
kennis, die buiten werk zyn en de winter is
nog niet begonnen.
Spr. zelf was ook wel eens bitter geworden
maar had zich bjjtjjds zelf herzien in den geest
van het N. W. V.
Kiesrecht is aau de orde en hy bracht hulde
aau Mr. Tak.
De werklieden, als ze willen kunnen een
grooton invloed uitoefenen.
In kiesrecht ligt eeu opvoedende kracht zegt
spr. verder.
Liefde tot zjjn naaste, moet er onder de
werklieden in de eerste plaats zyn en met er
kentelijkheid vermeldt bjj, hoe twee zjjner vrien
den, waaronder een boven de zestig, vau Wor
kum naar Bolsward in een nacht vice versa
gingen, otn hem te waarschuwen, dat zjjn vrouw
ernstig ongesteld was.
Verder wilde spr. de gevangenen de Zuider
zee droog laten maken, maar dat was zeker
een paskwil, dat zou het land meer kosten dan
het er profijt van had.
Na de pauze had spr. het nog lang over de
5de stand, dat waren zulke akelige lui, die
volstrekt uitgesloten moesten worden en als
men kon zeggen, daartoe niet te behooren, kon
men vrjj stemmen.
Met een gedicht dat we hieronder laten vol
gen besloot spr. zjjne rede, die menigmaal zeer
toegejnicht werd.
De heer Zegers was de tolk der vergadering
om spr. hartelyk dank te zeggen voor de flinke
wijze waarop hij deze vergadering had bezig
gehouden.
Zwak is mjjn rug en vereeld zyn mijn handen,
Schrampelig mjjn vel en verduisterd mijn oog,
Rammelend mijn rif en verkankerd mijn tanden
Of er een eeuw op mijn schouderen woog.
Dof wordt mjjn geest en mjjn zenuw eu peezeu
Weigeren gestadig hun dienst aan den wil
Ook heb ik mjjn eigen planeet al gelezen,
Nog wat seconden en 't uurwerk staat stil.
Nutteloos voorwerp van anderer zorgen,
't Leven gerekt door het brood der genft
Voel ik te avond zoo wel als te morgen,
Dat 'k op de ljjst der verstootenen sta.
Nog was ik eeu kind, toen 't noodlot reeds mijn
[rug
Belast met het juk van werk en hongerlijden,
Rap was die hand, de jeugdige voet nog ving,
Toen men m' als offer aan de raammondieusfc
[ging wjjjden.
Ik werd jongeling, ook ik schiep m' een ideaal
Met werken zou ik mjj zelf mjjn toekomst
[wel veroveren,
Paleizen kon ik, al was't op kleine schaal,
Uit mestvaalt en uit aardkluit mij wel toov'ren.
O, wie mij toen gezegd had, dat mjjn hand,
Toen nog een vuist, zich leeneu zou tot vragen
'k Zou met een forschan slag zeer zeker zulk een
[schram
Met rente, dubb'le rente fluks hebben afgedragen
'k Werd man en voelde allengs uieer en meer,
Hoe 't harde noodlot ra' in ijz'reu boeien klemde,
De levensmoed, de geestkracht van weleer,
Als een bevrozen ijskorst in mjjn boezem
[stremde.
Wel ziedde ik van toorn, wel bruischte soms
[mjjn bloed,
Als meesters hand de zeelt ten bloede strengde
Wel sprong een vloek soms sissend nit 't gemoed,
Als 'tonrecht alsem in mjjn leveusbeker mengde.
Vaak slingerd 'ik het juk mijns drijvers in 't
[gezicht.
Als men voor 't poover loon nog dankbaar
heid dorst vergen
My leuterde van liefde, recht en plicht
Mij met gehoorzaamheid kwam tergen.
Helaas, d' onstuimige moed van jongeling en man
Sloeg immer bjj verzet de eigen hiel ten pletter.
En (le armoe drong hem steeds weer in 't gespan.
De knecht werd minder staag, de meester altijd
[vetter.
Kom laat my nu met rust beschaafde Maat
schappij.]
'k Beu moe en moedeloos en tamelyk afgejak
kerd.
Neem nu myn zoon en dochter allebei
Die ruilt g'immers gaarne voor d'afgewerkten
fstakkerd.
Dat was, dat is het lot van onzen stand.
Een hoop voor leven en tot loon en troost
(voor sterven.
En de nalatenschap voor kind of aanverwant,
Ach slechts de halsband bljjft ten bate van
(mjjn erven.
Ja slechts de halsband, die kan nu mjju zoon
(en dochter dragen.)
Totdat maar wat is dat, zie 'k daar den
(morgen dagen,)
Blinkt daar de schoone tint van 't lieve
(zonnelicht,)
Myn ziele, 0 bedaar, wat heerlyk gezicht
Vertoont zich voor myn oog een dichte drom
(van menschen)
Die vragen om hun recht, ze zyn billijk in
(hun wenschen.)
'k Zie mannen bjjgestaan door vele fiere
(vrouwen,)
Ze gaan in vereeniging nu myn paleizen bouwen
Ja, ja zoo is het goed een één kan dat niet
[doen
Dat was ons zwak weleer, daar wringt hem
[juist den schoen
Te veol was men alleen de liefde tot de naaste
Werd niot betracht helaas niet een die daarmee
[haaste.
Ben ik "mjjns broeders hoeder, dus klonk het
[wjjd en zjjd,
O waarljjk ik geloof er komt een betere tyd.
Kan men een rjjsje zeer lichtelijk verbreken,
Velen te zamen genomen, 'tis juist en goed
[gebleken.
Eischt steeds een grooter kracht, 0, zie dat
[alle in,
Gij nllen die hier zjjt leef in verbroedering.
Gjj hebt het in uw macht de morgen te doen
[komen,
Het was te lang reeds nacht treedt toe dus
[zonder schromen.
Eendracht maakt macht was onzer vadren lens,
Voor ons 0 werklien is er ook geen andre keus.
Vereenigt n te zaam, span in te zaam uw
[krachten,
Sluit allen bjj ons aan waarom nu nog te
[wachten?
Dan kouit dien blyden dag waarnaar wjj allen
[wenschen,
Gjj hebt het in uw hand wees daarom kloeke
[menschen.
Dan juichen wjj vol moed wjj roepen keil eu vrede
Zjjj ieder mensch op aardf wij dragen allen
[mede.
Wjj doen getrouw ons plicht nu 't recht ons
[is gegeven,
0, vrienden zjj eu bljjv, dat al tyd toch ons
streven
Nogmaals sluit aan u bjj't werkliedenverbond,
Dat was, dnt is en bljjft, op orde en recht
[gegrond.
Het aantal werkstakers in de Borinage wordt
stoeds minder; zaterdagmorgen bedroeg het nog
slechts 2750. Hetzelfde geldt voor het Centre,
waar nog 6900 werklieden staken.
Daarentegen neemt in het bekken van Char-
lerois de werkstaking aanzienljjk toe; het aantal
werkstakers was Zaterdag bjjna 12,000, dus eene
vermeerdering van 4500. lu de drie bekkens
van Henegouwen heerscht volmaakte kalmte.
Het gerucht loopt, dat in sommige mjjnen
eeu aanzienljjke loonsverhooging is toegestaan,
men spreekt zelfs van 20 en 40 pCt.
Slechts in enkele mijnen van het bekken
Pas-de-Calniij wordt met kleine ploegen ge
werkt. Alleen te Ferfay blyveu de mijnwer
kers aan den arbeid.
Men vreest dat de werkstaking zich Maan
dag aanmerkeljjk zal uitbreiden.
Het non-possumus der Engelscbe mijneige
naars, dat nu op denzelfden toon beantwoord
is door de arbeiders, is zeer bedenkeljjk, te
meer daar de reeds vermelde verklaring
is afgelegd ia naam van de eigenaren van
ruim 90 pOt. van alle mjjnen in 10 Engel
scbe graafschappen en Noord-Wales, het geheele
gebied der werkstaking. Een loonsverlaging
zeggen de mijneigenaars, is volstrekt noodig.
Zij wyzen er op, dat de mjjnwerkersbond niet
de daling der prjjzen ontkent, maar eenvoudig
met die omstandigheid niet wil rekening hou
den, daar hjj weigert eenigerlei vermindering
welke ook, te bespreken.
Dit is in zoover just, dat de uijj 11 werkers
bij stemming de vraag: »voor of tegeu eene
loonsvermindering mettegen beantwoordden.
De indruk was echter gewekt, dat alleen over
de vermindering van 25 pCt. gestemd werd, niet
over eene kleinere.
Dit misverstand blijft nu, daar van geen
geringere loonsverlaging gesproken wordt.
Wanneer de mijnarbeiders in 1888 hun eisch
om verhooging van loon grondden op de stij
ging der prjjzen, moeten zy nu, zoo redenee
ren de mjjneigenaars genoegen nemen met de
onvermijdelijke vermindering, die de daarop
gevolgde daling veroorzaakt heeft,
De mjjnwerkers echter zeggen, dat zy met
het in 1888 vastgestelde loon juist in hunne
behoeften voorzien kannen en dit dus als het
laagst inogeljjke loon moeten beschouwen.
Brengt men echter den veel korteren werktjjd
der mijnarbeiders in rokening, dan vindt men
dat zy beter betaald worden dan de werklie
den in bedrjjven waarvoor niet minder bekwaam
heid vereischt wordt. Men begrijpt, dat zjj
moeite zullen hebben met geringere verdiensten
'rond te komen, en dit verklaart, waarom dit
maal de vrouwen der arbeiders de werkstaking
steunen. Maar wettigt dit zulk een oorlog
Op de vergadering van den mjjiiwerkersbond
te Chesterfield werd, zooals men verwacht
heeft, alleen tot hervatting van het werk tegen
het oude loon besloten. De arbeiders, die aldus
weder aan den arbeid gaan zullen dageljjks
een shilling betalen voor de werkstakers. Dit
is iets als het bekende: „the more one eats
the more one gets": hoe grooter het aantal
arbeiders is, die weer aan het werk gaan, des
te langer kunnen do anderen zich staande honden.
Wat het einde van dezen noodlottigen strijd
moet zyn, is niet te zeggen. Onherstelbare
schade wordt aan het geheele land toegebracht.
Torwjjl handel en njjverheid aan vele leden
verlamd zjjn, gaat Engeland den winter in.
Duizenden mannen, vrouwen en kinderen die
niets met de mjjnen hebben uit te staan, ljjden
gebrek. De spoorwegontvangsten alleen zjjn
in de afgeloopen week met een paar honderd
duizend ponden sterling verminderd, omdat do
treinen die steenkolen vëkvoerden, gestaakt
moesten worden. Eenige duizenden spoorweg
beambten zyn daardoor werkloos In de groote
jjzer- en staalfabrieken staat het werk evenzoo
stil. Het moge een stryd om beginselen zjjn,
van de broedermin der arbeiders getuigt hjj al
bitter weinig. Integendeel is het de triomf
vau zelfzucht.
Uit het thans officieel openbaar gemaakte
programma der feesten ter eere der Russen
bljjkt, dat dezen den 17 October te Par jjs
koinen en 's avonds van den 24sten naar
Toulon terugkeeren zullen. Alzoo eene volle
week zonder stilstand feest op feest in de
hoofdstad.
Den 25sten zullen de Russische officieren te
Lyon en den volgenden dag te Marseille zyn.
Den 28sten vertrekt het smaldeel nit Toulon.
De maire te Toulon, ontevreden over het
weigerend antwoord, dat de minister-president
hem gegeven beeft op dieus verzoek om de
gemeente te geraoet te komen in de kosten
der feesten, heeft, naar gemeld wordt, kort eu
goed per telegraaf naar Toulon geseind de
toebereidselen tot de feesten voorloopig te
staken.
Intusschen verneemt men dat in den te
Fontainebleau gehouden ministerraad de mee-
uing heeft gegolden, dat de feesten te Toulon
eou geheel byzonder karakter bobben, dat na
melyk het gansche land er belang by heeft.
Uit dien hoofde dient do staat by wjjze van
uitzondering de gemeente in de uitgaven tege
moet te komen.
In Bulgarije schyut thans eeu conflict te
zijn ontstaan tusschen vorst Ferdinand en zjjn
minister-president Stamboeloff. De «Swoboda»
het orgaan van den minister bevat n.l. een
artikel, waarin der oppositie wordt verweten,
den naam des vorsten te misbruiken, door het
land in den waan te brengen dat de vorst met
de oppositie den val van Stamboeloff wenscht.
«De vorst» zegt de «Swoboda,» «is veel te
verstandig om niet te weten, dat hy den geest
der grondwetzou schenden, als hy den eersten
raadsman, die het vertrouwen van het land
geniet, wilde ontslaan. De oppositie wekt,
door haar pogingen om den vorst dit voorne
men toe te scnrjjven, baat tegen den vorst,
zooals eens do handelingen van vorst Alexander
den haat des volks opwekken.
«Aangenomen, dat de vorst werkelyk Stam
boeloff wilde laten gaan, dan zon deze maat
regel ongetwijfeld het land tot den burgeroor
log voeren, waarvan ten slotte Rusland alleen
de voordeelen zou plukken. De geschiedenis
van andere lauden en ook van Buigarjje zelf
bewijst, dat stappen der kroon, welke als ge
welddaden tegen het volk moeten worden be
schouwd, steeds ook voor de kroon ernstige
gevolgen hadden.»
„Zulk een taal", merkt het „Berl. Tagebl."
hierbjj op, „is in een constitutioneeleu staat
zelden door een minister tegenover den soeve
rein gevoerd. Duidèlyker is nog nimmer een
„schijnmouarch" zjjn ware positie onder het
oog gebracht. Toen prins Ferdinand van Co-
burg de kroon van Bulgarije nit de handen
van den eerzuchtigen minister aannam, moest
het hem duideljjk zjjn, dat hjj slechts den
naam aan de firma zou geven en dat hij, de
vorst by de „gratie van Stamboeloff" nimmer
vorst bjj de „gratie Gods" zou worden.
Op de eensgezindheid van vorst en minister
berustte tot dusver de positie van Buigarjje.
Wie deze eendracht verstoort, speelt slechts in
de kaart van het panslavisme."
Oct.
Dinsd. 3.
Woonsd. 4.
Doudard. 5.
Vrijdag
Zutord.
Zond.
Mttnnd.
7.
9.
Watergetijden.
Hoog. Laag. Hoog. Lang.
11—18 7—43 11—40 8—05
-03 8—28 —55 9—20
148 10—18 2—81 10—56
3—15 11—40 3 -35 —20
415 —40 4—35 1—00
4—56 1—21 5—31 1-66
5—81 1-56 6-02 2-27
Springtij 11 en 27 Oct.
Maan. Zon.
Oct. Opg. A. Ondorg. A. Opg. Onderg
3 10—42 3 -35 1 Oct. 6—02 5—36
4 M 4—04 7 6-12 5—22
5 09 4—24 18 6—23 5—09
0 1—83 4—38
7 2—69 4—60
8 4—19 5-r
9 5—86 5—10 N.M.
ADVEIITENTIEN
In alle Binnen- en Buitenlandache Cou-
vfinten, worden dadeljjk opgezonden door het
Advertentie-Bureau van A. BRINKMAN en
ZOON, te Gouda.
