NIEUWE PAEAPLUIE5,
iïïfc
Directe Spoorwegverbinding met GOUDA.
Winterdlenst 1893/94. -
Aangevangen 1 October. Tijd vau Greenwich.
BnltQlandscb Overzlcbt.
Kantongerecht te Gouda
L van OS, Az., 73-73*.
Keurs van Amsterdam,
"I':
u
In het Sociaal Weekblad» (van mr. Treub)
wordt een bezadigde en klemmende critiek ge
leverd op de bewering der socialisten, dat de
arbeider eerst in hun toekomststaat ten volle
de vrachten van zjjn werken zal genieten.
Wjj ontleenen daaraan het volgende:
Stellig waar is het, dat in onze maatschappij
de arbeider niet ontvangt de volle waarde van
hetgeen hjj door middel van het kapitaal, met
behulp der arbeidsmiddelen, voortbrengt; maar
even stellig waar is het, dat dit bjj de socia
listische productiewijze niet andera zou kunnen
zjjn. Ook daar zou een gedeelte van het pro
duct gereserveerd moeten bljjven voor de her
stelling van het gedurende het arbeidspri,ces
te loor gegaue kapitaaleen ander gedeelte
moet worden besteed tot uitbreiding van den
kapitaal-voorraad, ten einde de productie met
de toeneming van bevolking en behoeften ge-
ljjken tred te doen honden weer een en ander
gedeelte zou moeten worden afgezonderd voor
het onderhoud van allen noem hen ambte
naar of hoe ge wilt die met de leiding der
productie, njet het beheer van het kapitaal
zonden belast zjjn; een volgend gedeelte weer
zou moeten komen aan hen, die geen recht
streeks prodnctieven arbeid verrichten, aan
kunstenaars en mannen der wetenschap; een
groot gedeelte zou moeten worden gereserveerd
voor ben, die nog niet of niet meer werken
kunnen, enz. Hier even goed als in het kapita
listische stelsel gaat dus van het product meer
af dan men aanvankelijk zou meeneuhier
even goed als daar kan den arbeider slechts
het overschot toekomen. Is dit uitzuiging in
het eene stelsel, dan is het ook uitzuiging in
het andere; dit kan men met de meest schoon
schijnende praatjes niet loochenen, dit waacht
het water van de zee niet af.
Men meldt nit Amsterdam
Na afloop eener gisteravond in »Plancius«
gehouden meeting, waarin Dornela Nieuwen-
huia en Yan Kol het woqrd voerden, trok een
groot deel der aanwezigen zingende stadswaarts.
Ter verijdeling van de door de politie geno
men maatregelen trok de stoet, welke vrij
groot was, langs allerlei omwegen en kwam
te ruim balt elf in de Kal verstraat. Daar
kwam een detachement politie den stoet ach
terop, drong naar voren en arresteerde terstond
eenon der aanvoerders.
Dat was hot sein tot verzet, dat terstond
beantwoord werd door een charge met de sabel.
De onderwijl versterkte politie drong een deel
van het publiek naar het Sophiaplein terug,
waar herhaaldelijk gevochten werd.
Het andere deel snelde onder het geroep
steenon halennaar het Spui, waar vele
duizenden steenen opgestapeld staan voor den
bouw van perceelen naast de Luthersche kerk.
Terstond trachtte de politie deze steenhoopen
te bezetten, maar reeds had een deel van het
publiek zich van steenon voorzien. Over de
steenhopen heen werd de politie bestookt door
hen, die zich daar achter verborgen hadden.
Aanhoudend werd nu de sabel gebruikt, ter
wijl uit alle zijstraten steenen vlogen.
De menigte, waarbjj zich vele nieuwsgierigen
voegden, verzamelde zich telkens weer, vooral
bjj den voorraad projectielen. Aan de aanma
ningen door te loopen werd geen gevolg gegeven,
o. a. niet door Van Kol. Te kwart over elf
werd deze met de hem vergezellende dame
gearresteerd. Van Kol verzette zich ljjdeljjk,
zijne dame vrjj heftig.
De kreet: »Vnn Kol is opgepakt* deed
velen toestrooiuen, en een regen van steenen
op politie en hare beide arrestanten neerdalen.
Eene verwoede charge met de sabel volgde
nu, en deed der politie hare arrestanten be
houden.
In het nu volgende kwartier werd nog telkens
met steenen gegooid, waarop enkele charges
volgden. Tegen half twaalf scheen het publiek
er genoeg van te hebben en verspreidde zich
de menigte.
Wij vernjiraen dat een zestal personen ge
arresteerd ®n een opgeschoten knaap door
steenen of sabelslagen vrjj ernstig gewond
naar het gasthuis vervoerd werd.
Aangezien tegenwoordig alles vervalscht of
misbruikt wordt, kon 't niet uitblijven of ook
nu tot dusver ongerept gebleven papier moest
het middel tot bedriegeryen worden, zóo her
haaldelijk zelfs, dat er tegen gewaarschuwd moet
worden, 'tls het ontvangstbewijs, dat elke kas
siers-instelling geeft voor een bjj haar in bewa
ring of «a deposito» gegeven som gelds. Natuur
lijk staat daarop uitgedrukt het geheels, iu eens
gestorte bedrag, maar er wordt niet op aau-
geteekend welke sommen gaandeweg door den
houder opgevorderd zjjn. Is het laatste restant
teruggevraagd, dan is het oorspronkelijke ont
vangstbewijs niets meer waard, maar uiterlijk
is dat niet te zien.
Daarop speculeeren de bedriegers, geljjk reeds
meer dan eenmaal gebeurd i9. Zjj toonen arge-
loozen lieden het bewjjs, waarop zoo officieel
mogelijk geconstateerd staat, dat de houder een
meer of minder aauzienljjke som bjj deze of
gene bank-instelliug gestort heeft, en kunnen
dan met eenigen schjjn van billjjkheid datfrop
zekere som te leen vragen, en voegen zjj er voor
het gevraagde bedrag eene van die quitantiën
bjj, waarop de bankinstelling gewoonljjk uit
betaalt, als er nog een saldo is, dan schjjnt dit
papier zoo secuur als de bank zelve.
Op die wjjze is reeds menigeen opgelicht.
Menigeen zal nog wel volgen, Altijd omdat
aan het ontvangstbewijs niet te zien is hoeveel
van het bedrag reeds teruggevraagd is. Mis
schien is hierin te voorzien door aan het ont
vangstbewijs een stel van geperforeerde sub-
quitanties of coupons van f 10, f50 off 100 te
voegen, waarvan bij elke opvraging zeker ge
tal zou moeten gevoegd worden.
In afwachting van dezen of een anderen
maatregel is oppassen de boodschap.
Te Scheven in gen kwam gisteravond tegen
9 uur een 15-jarig meisje met de tram aan.
Onderweg was zjj overvallen door eene bloed
spuwing, en weinige minuten nadat de tram
beambten haar bij hare in de Keizerstraat wo
nende znstor hadden ingebracht, overleed zjj.
Als een bewjjs hoe groot het aantal sollici
tanten tegenwoordig, zelfs voor geringe be
trekkingen is, kan strekken, dat voor bede van
het Gerechtshof te 's Hertogenboscb, waaraan
in het geheel een bezoldiging van 400 is
verbonden, zich tot heden niet minder dan
101 sollicitanten hebben aangemeld.
Te Orleans heeft men het plan opgevat de
kathedraal te doen versieren door tien ramen
van gekleurd glas, waarop de geschiedenifr van
Jeanne d'Arc in even zoovele tafereelen. zal
worden voorgesteld. Men zal daar Jeanne zien te
Domremy, luisterende naar de hemelsche stem
men, te Vauconleurs, van waar zjj te paard
naar den Koning gaat, teChinon, waarzjjden
koning wordt voorgesteld. Drie voorstellingen
geven ons haar te zien te Orleans, eens de
poort binnentrekkende, een andermaal in een
gevecht, ten «dorde dankzeggende in de kathe
draal. Voorts zien wjj haar te lteims, bij de
kroning des koning, te Compiègne, waar zjj
gevangen gefaomen wordt en te Rouaan, eens
als gevangene, de tweede maal op deu brand
stapel.
Zondag heeft zich te Nienwveen een geval
van cholera met doodelijken afloop voorgedaan.
Men meldt nit Amsterdam
In den loop der vorige week moet Let nan
de jjverige nasporingen onzer recherche gelukt
zjjn, de hand te leggen op een vjjftal vrou
wen, die door dageljjkschen diefstal van allerlei
goederen Heist zjjde zich in staat stel
den elders in het land een manufactnren-win-
kel van de beste en meest gewilde stoffen te
dry ven.
Een manufacturier in de Paleisstraat ver
miste «1. sedert een paar weker* een 22 raèter
lang stuk stof, groot geruit, en alle nazoekiu-
gen bleven vruchteloos. De omstandigheid,
■'I J -J- -L1 - !j
dat hij van deze stof een zelfde rait (pendant)
h&'d, gaf tot de ontdekking van het vermiste
aanleiding.
Eene dame treedt n.l. zjjnen winkel binnen
en bezichtigt onder meer op de toonbank lig
gende stoffen, de ruit, en zegt dan dat zij op
bet 'Bhreau van politie, Ondebrngsteeg, dezelfde
stof in dezelfde groote ruit, doch met ronde
streep, gezien heeft.
Onmiddellijk ging den heer T\ een licht op.
»Dan is dat stuk mjjn eigendom en my ont
stolen,» 7,egt hjj, kort en goed.
»Dat kan zeer goed het geval zjjn, herneemt
de dame, want ik werd op dat politie-bureao
ontboden, om getuigenis te geven over een
gestolen pop nit deu winkel des beeren Mer-
k el bach, Bjj die gelegenheid zag ik eene
groote hoeveelheid kostbare manufacturen al
daar geëxposeerd, alle van diefstal afkomstig.
De heer D. vervoegde zich nog dienzelfden
dag aau het genoemde politie-bureau en her
kende dadelijk zjjne vermiste goederen.
Zoo komen, naar men ons verder mededeelde,
aldaar dagelijks bestolen kooplieden, om naar
vermiste goederen navraag te doen, en behoorde
ouder hen een groothandelaar in zjjde, uit de
Kal verstraat, wien in korten tijd voor niet
minder dan 600 gulden aan zjjde is ontstolen.
Aanleiding tot de ontdekking van dit vijftal
dieveggen moet geweest zijn een woordentwist,
waarbjj wederzjjds verwjjtingen werden gedaan,
die, door buren gehoord, aan het rechte kan
toor medegedeeld werden.
Twee harer werden, na in een winkel op
den Nieuwendjjk eenig goed gekocht, en zon
derling genoeg, ook nog betaald te hebbeu,
op het Rokin door een rechercheur, die den
geheelen dag deze bende in het oog hield,
toegesproken met de woorden: Zie zoo, kat
jes, nn heb ik je eindeljjk te pakken,» waarop
een der twee van schrik onderscheidene stuk
goederen liet vallen, die zjj onder haren man
tel verborgen had. Beiden werden nu onmid
dellijk medegenomen naar de Oudebrngsteeg,
waarop de arrestatie der drie anderen volgden.
Bij huiszoeking kwam nu de zaak aan het
licht, en werd ook het Venduhuis te Sneek
ontdekt.
Ten onrechte is gemeld, dat het te Amster
dam opgerichte A rbeids -secre tariaat in Neder
land een eocinal-democratisch karakter heeft.
Het Arbeids-secretariaat omvat thans reeds
zoowel niet-socialistische als socialistische ar
beidersbonden, vakbonden en algemeene arbei
ders-organisaties van elke richting, zooals blijkt
nit het daarvoor vastgestelde reglement, dat
wjj hier laten volgen
Art. 1. Er bestaat iu Nederland een na
tionaal arbeids-secretariaat.
Art. 2. Het nationaal arbeids-secretariaat
heeft ten doel:
le. De verschillende arbeidersbonden, zoo
wel arbeiders-vereenigingen in het algemeen
als vakorganisaties in het bijzonder, met elkaar
in verbinding te brengen, zoodat wanneer het
noodig mocht zijn bjj voorbeeld bij werk
loosheid, in tijden van werkstaking, by de be
tooging voor eene hervorming op rnaatschap-
peljjk gebied, die de belangen der geheele
arbeidersklasse raakt, enz. een gemeenschap
pelijk optreden van alle arbeidersorganisaties
in Nederland vergemakkelijkt wordt.
2e. Het verzamelen van statistische gegevens
en hot verstrekken van inlichtingen de orga
nisatie der arbeiders betreffende, tusschen de
verschillende aangesloten vereenigingen.
3e. Het onderhouden van correspondentie
met de arbeids-eecretariaten van andere landen.
Art. 3. Het nationaal secretariaat van den
arbeid is samengesteld uit vertegenwoordigers
van arbeidsbondeu, hetzjj vakbonden of alge
meene arbeidersorganisaties bestaande uit af-
deelingen, hetzjj vakvereenigiugen waarvan geen
bond bestaat.
Art. 4. In het nationaal arbeids-secretariaat
is elke aangesloten vereeniging vertegenwoor
digd door één lid.
Art. 5. De wjjze van benoeming der leden,
de duur van hun mandaat evenals alle voor
schriften betreffende de gedragslyn die ze te
volgen hebben, worden overgelaten aan de
verschillende organisaties in het secretariaat
vertegenwoordigd.
Art. 6. Het nationaal arbeids-secretariaat
onderzoekt zelf de echtheid der geloofsbrieven
van zjjne leden.
Art. 7. Het kiest uit zjjn midden eeneu
voorzitter en onder-voorzitter, eet eersten en
tweeden secretaris en eenen penningmeester.
Art. 8. De zetel van het nationaal arbeids
secretariaat is gevestigd te Amsterdam, waar
ten minste voorzitter, le secretaris en penning
meester woonachtig moeten zjjn.
Art. 9. Binnen de perken van het regle
ment regelt het nationaal arbeids-secretariaat
zjjn eigen huishoudelijke zaken.
Aan het m de Staatscourantvan 17 dezer
opgenomen verslag der commissie, die in 1893
te Utrecht de examens voor de akte gymnas
tiek 1. en ni. o. heeft afgenomen, ontleenen
wjj het volgende.
De commissie heeft ten aanzien van de ver-
deeliug harer taak het voetspoor harer voor
gangster gevolgd, door vast te stellen lo. dat
het ondexzoek in anatomie en physiologie uit
sluitend aan de geneeskundige leden der com
missie zou worden toevertrouwd, en 2o. dat
de maatregelen toen genomen ten einde te
verhoeden, dat een der candidaten zou worden
onderzocht of beoordeeld door het commissie
lid, dat rechtstreeks of zijdolings eenig aan
deel aan diens opleiding gehad heeft, ook dit
maal zouden worden toegepast.
Om aan het vereischte van bedrevenheid*
(of eenige bedrevenheid) in het leiden van
gymnastische oefeningen voor de leerlingen
van beiderlei sekse en van den leeftjjd, waarop
zjj de lagere en middelbare scholen plegen te
bezoeken*, in het programma gesteld, alle recht
te laten wedervaren, heeft de commissie de
beschikking gevraagd en verkregen over
verschillende schoolklassen.
Aan den eisch teq aanzien van de nauw
keurige voorzorgen die bjj het geven van
gymnastiekonderwijs in acht moeten genomen
worden*, heeft de commissie bjjzondere aan
dacht gewjjd en daarvoor op hare Ijjst van
beoordeeling een afzonderljjke rubriek gebracht.
Een opzettelijk onderzoek naar »de oordeel
kundige kennis van de grondslagen, waarop
zoowel de theorie als de practjjk berust, heeft
zjj beslist noödig geacht.
Het resultaat van de examens was zeer on
gunstig. Voor de akte gymnastiek 1. o.
haddden zich aangemeld 38 mannelijke en 5
vrouwelijke candidaten. Van de 38 manneljjke
candidate» waren niet opgekomen 5, hebben
zich tjjdens het examen teruggetrokken 7, zjjn
afgewezen 22, en verkregen de akte 4. Van de
5 vrouweljjke candidaton trok 1 zich terug, werd
1 afgewezen en verkregen 3 de akte. Voor
de akte ra. o. hadden zich 49 manneljjke en
4 vrouwelijke candidaten aangemeld. Van de
49 mannelijke waren niet opgekome.i 11,
trokken zich tijdens het examen terug 4,
werden afgewezen 27 en toegelaten 7. Van
de 4 vrouweljjke candidaten werden 3 afgewe
zen en verkreeg 1 de akte. In het geheel
hebben dus van de 96 candidaten die zich voor
de akte 1. of m. o. aanmelden en van de 80
die opkwamen, slechts 15 de akte verkregen.
Het verschil roet het vorig jaar is groot ten
aanzien van het resultaat voor de akte 1. o.
In 1892 toch werden 50 percent thans slechts
ruim 16 percent der zich aangemeld hebbende
candidaten toegelaten. Voor de akte m. o*
werden in 1892 ruim 16, thans ruim 17 per
cent toegelaten.
Omtrent het examen in anatomie en phy
siologie merkt de commissie op, dat het met
de bekwaamheid in die vakken by de geëxa-
mineerden over het algemeen slecht was gesteld
De geringe kennis der examinandi moet, be
halve in den te korten studietjjd en in het
gemis aan eene oordeelkundige opleiding, ook
in geringschatting der exameneischen gezocht
wordeneen aantal candidaten toch verklaar
den slechts 3 maanden of nog korter zich op
Gouda
Moordrecht.
Nieuwerkerk
Capelle
Rotterdam
Rotterdam
Capelle
Nieuwerkerk
Moordrecht
6.30
7.25
8.35
9.01
9.40
10.46
10.55
12.08
7.32
8.42
ii
ii
11.02
n
7.39
8.49
11.09
H
7.46
8.56
ii
11.16
a
7.—
7.55
9.05
9.20
10.—
11.05
11.25
12.28
GOÜDA ROTTERDAM.
12.18
12.88
12|58
1.05
1.12
1.19
1.2
ROTTE K DA M—G ODDA.
4.50
4.57
5.04
5.11
5.20
5.56
6.03
6.10
6.17
6.26
7.10
9.40
9.47
9.54
10.1
10.10
10.42 11.0!
11.02 11.26 11.48
5.
5.10
5.19
5.26
Gouda
6.02
6.18
6.21
6.29
6.35
7.47
7.45
9.45
9.51
10.17
11.50
12.20
1.45
2.30
2.50
3.48
4.20
4.45
5.35
7.07
8.10
9.35
H
H
10.27
ii
H
1.55
ii
H
ff
4.55
ff
7.17
ff
9.44
H
H
10.34
ii
H
2.02
H
H
ff
5.02
ff
7.24
ff
9.5C
n
n
10.41
u
H
2.09
n
II
ff
5.09
7.81
f
ff
10.03
10.11
10.47
12.08
12.40
2.15
2.48
3.10
4.08
4.40
5.15
5.55
7.87
8.30
10.—
Gouda 7.30 8.40 9.04
Zuv.-M. 7.42 8.52
Bl.-Kr. 7.47
Z.-Zegw.7.58 9.01
N.d-L.d.8.02
Voorb. 8.07 9.13
'sHage 8.12 9.18 5
GOUDA D RN HAAG.
9.37 10.49 12.11 12.21 1.01 l 27 3.55 4.45 5.27 5.59 7.13 8.25 9.37 10.45 11.11 11.30
11.12
1.13
1.18
1.24
1.33
1.38
9.49
9.58
5.20
6.11
6.16
6.22
6.31 n n f
6.86 #10.11
1.41 7.43 8.55 10.15 11.15 1
Gouda 5.35 6.40 7.15 8.09
Oudew. 5.50 6.54
Woerden 5.57 7.01 8.11 n
Harmeien 6.04 7.08
Utrecht 6.18 7.28 8.28 8.41
34 10.07 U.27 12.41 12.51 1.43 1.57 4.25 5.25 5,
G O I' D A-U TRECH T.
8.21 10.19 10.55 12.48 2.23 3.18 4.16 4.47 5.23 6.01 7.45 8.38 10.08
11.09 2.37 h v 5-37 7-59 10-82
8.40 11.16 2.44 h h 5.04 5.44 6.17 8.06 10.28
8.46 U.23 2.51 5.10 6.50 8.13 10.34
DEN Haag—GOUDA.
's Hage 5.48 7.20 7.43 9.28 9.46 10.14 11.33 12.15 1.88 2.15 2.45 3.48 4.15 4.42 5.2t 7. -
Voorb. 5.54
N.d-L.d5.59
Z.-Zegw6.08
Bl.-Kr. 6.14
Zov.-M.6.l9
10.20
10.32
1.44
1.49
1.58
2.04
2.09
4.48
ff
5.
5.0!
7.06
7.U
7.20
7.26
7 31
8.05
9.36
9.46
9.54
Gouda 6.40
Amsterdam Wo. 7.59
Amsterdam O.3. 8.14
8.21
9.10
9.25
li.51 11.45 1.20 3.08 3.50 4.48 5.29 6.21 6.35 8.28 9.10 10.52
4 O U A-A M ST E R D A M.
10.55 12.11 2.51 4.47 5.23 7.46 10.08
12.19 1.— 8.40 5.45 6.85 9.87 11.10
12.84 1.18 8.55 6.— 6.50 9.57 11.25
10.06
10.55
11.10
10.41
Gouda 6.30 7.50 8.13 9.58 10.16 10.52 12.03 12.45 2.20 2.45 3.15 4.13 4.43 5.20 5.51 7.42 8.35 10.03
ÜTKECH T-G O U D A.
Utrecht 6.33 7.50 9.— 9.53 11.34 12.03 12.50 3.10 3.52 4.43 6.36 7.48
llarmelen 6.47 3.03 10.09 12.19 3.24 4.06 4.56
Woerden 6.53 8.10 10.15 12.26 4.12
Oudewater 7.07 8.19 10.24 12.42 4.24
Gouda 7.20 8.32 9.34 10.87 12.06 12.55 1.22 3.50 4.37 5.20 7.08 8.20
AMSTEBDA M-Q O U D A.
Amsterdam O.S. 7.55 9.40 11.10 11.27 2.40 4.10
Amsterdam Wp. 5.50 8.10 9.55 11.25 11.42 2.55 4.25
Gouda 7.20 8.69 10.44 12.16 12.55 8.50 5.20
8.09 8.60 10.07 10.54
9.04
9.1010.23
9.19
8.41 9.32 10.40 11.26
4.10 7.28
4.85 7.40
5.58 9.81
9.47
10.02
11.05
de studie der anatomie en physiologie te heb
ben toegelegd. Intusscben werden slechts 4
candidaten uitsluitend voor deze vakken afge
wezen alle overige afgewezenen leden ook
op het gymnastisch gedeelte schipbreuk. Dat
het gymnastisch gedeelte van het examen dus
al even onvoldoende was, blykt daaruit en
wordt dan ook door de commissie nader in
bijzonderheden toegelicht.
De ervaring die de commissie opdeed bjj het
examen m. o. was even ongunstig als bjj het
examen 1. o.
Het rapport der commissie eindigt aldus:
«Is het der commissie geoorloofd, bjj het
bovenstaande nog ééne opmerking te voegen
dan mag zjj niet verzwjjgen, dat de uitslag
van het exam voor de akte D (I. o.) haar bo
venal zéér heeft getroffenen. teleurgesteld.
Moet dit hieraan worden toegeschreven dat de
rijkskweekscholen te Groningen en te Maas
tricht (met do cursussen daaraan verbonden)
haar contingent hebben teruggehouden?
Het kan zijn maar dan staat zjj nog stil voor
het verschjjnsel, dat die van Deventer en Haar
lem voor de vuurproef zjjn bezweken en.
dan zou zjj bijkans tot de gevolgtrekking ko
men, dat de opleiding voor de akte lager on-
derwjjs niet zóó gelukkig is, als haar voor
gangstor vermoedde.
«Doch hoe dit ook zij, in één opzicht voor
het minst staat zij geheel aan hare zijde, daar
namelyk, waar zjj zich niet kan weerhouden,
met de meeste bescheidenheid, doch tevens met
de meeste beslistheid den wensch harer zuster
te onderschrijveu, dat het Uwer Excelentie be-
hage moge, ten behoeve van het gymnastiek-
tiek onderwijs eene rijksinrichting in het leven
te roepen, waaraan zjj die zich voor dit be-
langrjjk leervak willen bekwamen, datgene
vinden, wat blykens de verkregen resultaten
vruchteloos elders gezocht wordt.
De eammissie kwjjt zich ten slotte van den
a«ngenamen plicht, Uwer Exellentie haren
hyzouderen dank aan te bieden voor het ver-
eerend vertrouwen in haar gesteld.
Betreffende vier van Europa's grootste man
nen kwam in de laatste dagen ongunstige tjj-
ding; Prins Bismarck, Ferdinand de Lesseps,
maarschalk Mnc-Mahon, die kortgeleden zjjn
86ste jaar was ingetreden, en maarschalk Can-
robert, die slechts één jaar jonger is, lagen
ziek. Een hunner is bezweken. Een Reofcer-
telegram meldt, dat maarschalk Mac-Mahon
op zjjn kasteel bij Monteresson is overleden.
Meer dan een halve eeuw heeft Mac-Mahon
zjjn land gediend. Zjjn maarschalksstaf en
den titel hertog van Magenta verkreeg hij op
het slagveld nl. toen hjj als aanvoerder van
het" tweede legercorps in den Italiaanschen
oorlog door een op het juiste tjjdstip gekozen
aanval op Magenta de overwinning bevocht.
Vóór dien tjjd streed hij in Noord-Afrika,
nam voor Sebastopol deel aau de bestorming
van den Malakoff-torea en vocht twee jaren
later tegen do Kabylen.
Kort na de zege bij Magenta onderscheidde
Mac-Mahon zich roe mr jjk bjj Solferino. In
1870 verkroeg hjj het bevel over het le leger
korps met het hoofdkwartier in Straatsburg.
Onafscheidelijk is zjjn naam verbonden aan
den bloedigen slag bjj Wörth, waar zjjn
troepen tot den terugtocht weldra een
wilde vlucht gedwongen werden, doch eerst
nadat zjj door den linrdnekkigen tegenstand,
waartoe Mac-Mahon hou noopte, geheel waren
uitgepnt. En toch verzamelde Mac-Mahon de
rest zjjner verstrooide troepen en trok, op bevel
uit Parjjs, naar Metz, Bazaine te hulp. De
Duitsche legers dreven hem naar Sedan, waar
een zware wond hem liet teekenen der capi
tulatie, maar niet de Duitsche krijgsgevangen
schap bespaarde.
Mac-Mahon onderdrukte den commune
opstand te Parys, en behield daar het com
mando. Na den val van Thiers in 1873 werd
hy president der Republiek. Zjjn verdraag
zaam monarchisme deed hem aanvankelijk den
steun der republikeinen behouden, dien hy
echter toen hjj ouder den invloed kwam van
de reactionairo party, weer verloor. In 1879
trad hy af.
Mac-Mahon behoorde tot een Oud-Iersche
katholieke familie, die na den val der Stnarts
naar Frankrijk verhuisde.
De Nouvelle Revue* heeft ontdekt, dat het
verbond tusschen Frankryk en Rusland niet
alleen heel natuurljjk is, maar ook op historische
gronden kan worden verdedigd. Zjj deelt ten
bewyze daarvan een rapport mee van den
Minister van Bnitenlandsche Zaken in Frankryk
tjjdens de restauratic, waarin deze zich verde
digt tegen de beschuldiging, dat hy Czaar
Alexander I te veel genegen was.Aan hem,*
zegt hy daarin, hebben wjj het te danken,
dat de buitensporige eischen en aanspraken
van andere Mogendheden gematigd werden.
Men eischte, dat Frankryk Franche-Comté,
den Elzas, een groot deel van Lotharingen,
Stenay, SedaD, Mézièrcs, Givet, Henegonwen
en Fransch Vlaanderen zou afstaan. Alexander
bracht dien eisch terug tot de bekende opof
feringen; hjj bewerkte, dat het bezettingsleger
tot 30.000 man teruggebracht werd, en ruimde
alle moeilijkheden uit den weg, toen dit nog
binnen den rastgestelden tijd van 3 jaren ver
trekken zou.* Ook beval de minister een ver
bond met Rusland aan in de volgende bewoor
dingen: >Als ik kiezen moest tusschen een
verbond met het naburige Engeland, dat zooveel
belangen heeft, die met Frankryks belangen
strjjden, en een verbond met Rusland, dat ver
afgelegen is, zoodat beide landen geen reden
hebben elkander te benadeefen, zoodat de
voorspoed van het eene het andere geen doorn
in het oog kan zjjn, terwjjl de vereeniging
hnnner strijdkrachten voldoende is om den
wereldvrede te handhaven, zou ik het laatste
kiezen. Een verbond met Engeland kan nooit
duurzaam zjjn of vruchten dragen, een verbond
met Rusland is voor beide volken voordeelig.
Maar is er eeu verbond? l)e bekende, veel
geruchtmakende Goblet hield te St. Mande een
rede over de Russische feesten, waarin hjj o.
a. zeide»Wy zullen de Russische zeelieden
ontvangen, zooals onze zeelieden ontvangen zy&,
te Kroonstad en Petersburg, harteljjk, met
nationalen trots en waardigheid. Wy zullen
echter ons leedwezen te kennen geven, dat wjj
niet weten, of zjj, die wij de hand drukken,
bondgenooten of vrienden zjjn, want deze twij
felachtige onzekerheid valt bij de buitenlandscne
politiek evenzeer op als bjj de binuenlandsche.
Voor ons, Franschen en patriotten beheerscht
de vraag van de onafhankelijkheid en grootheid
van het Fransche vaderland alle andere vragen.
Bjj Goblet is men bjj die radicalen aange
land, waar de Russische sympathieën beginnen
te verflauwen, totdat men komt bij de socialisten,
die den Czaar haten met Nihilistischen haat.
Er wordt gezegd, dat de Czaar wel een ande
ren dag had kunnen uitkiezen voor het vloot-
bezoek aan de republikeinscbe Franscbe vrienden,
die zich houden voor de afstammelingen van de
groote Fransche Republiek. Eergisteren toch
was 't de verjaardag van de onthoofding van
Koningin Maria Antoinette. Te Weenen wer
den dieo dag in drie kerken missen gelezen,
welke zeer drnk bezocht werden. Verschillende
Fransche bladen wjjden artikelen aan de onge
lukkige Vorstin, welker terechtstelling eender
zwarte vlekken is van de zoogenaamde groote
omwenteling.
Weder komen de Belgische kamers in bui
tengewone zitting bjjeen, een politieke ge
beurtenis die niet zonder spanning wordt te
gemoet gezien. Na den langen en moeiten-
vollen arbeid der grondwets-herziening komt
thans de kieswet aan - de orde, die zal steunen
op het nieuwe beginsel van een algemeen en
meervoudig kiesrecht.
Naar men dezer dagen mededeelde, ligt het
in de bedoeling der regeering een zeer korte
zitting te houden zjj wenscht niet de directe
beraadslaging over de door haar ontworpen
kieswet, maar wil deze aan een commissie uit
senaat en kamer verwjjzen. Het ministerie
schijnt dus voornemens de bjj de grondwets
herziening gevolgde gedragslijn, onder toepas
sing van den gouden spreukhaast u langzaam,
ook bjj de behandeling der kieswet te willen
Het regeerings-ontwerp moet bovendien niet
minder dan 200 pagina's beslaan, een omvang
welke evenmin hoop geeft tot een spoedig
einde der behandeling.
Men verwacht dat de verkiezingen volgens
de nieuwe kieswet in October 1894 zullen plaats
vinden. Dit tydstip is door vrjjziunige bla
den gelukkig gekozen genoemd, daar dan ook
de buitenlieden, wjjl de oogst dan is afgeloopen,
aan de verkiezingen kunnen deel nemen. Ver
mits de kamers ook eerst den tweeden Dins
dag van November geopend worden, is het
nog tjjdig gonoeg. Ingeval de algemeene ver-
kiezingen gehouden worden in October, zal
het noodzakelijk zjjn die voor de provinciale
en de gemeenteraden tot November te verdagen.
Wat deze laatste verkiezingen betreft, zoo
moet het bericht dat de minister van bionen-
laudsche zaken reeds zjjn daarop betrekkelijk
wetsontwerp gereed heeft, voorbarig zjjn. Eerst
in den loop der discussiën over de artikelen
der kieswet I en III, betrekkeljjk de kiezers
en de herziening der kiezersljjsten, zal de re
geering haar wetsontwerp betreffende de ver
kiezingen voor de provinciale en gemeenteraden
indienen. Al wat omtrent de bedoelingen en
meeningen der ministers te dien opzichte is
medegedeeld, wordt als pure fantazie beschouwd.
Maar moet men op dit punt nog eenig ge
duld oefenen, do spanning over de nieuwe
kieswet is weldra voorbjj. Nog vierentwin
tig uren en België weet welke kiesrechtrege
ling het ministerie-Beernaert over het land
heeft beschikt.
Bjj de Italiaansche Kamer zal door den heer
Lacava, minister van landbouw, handel en
nijverheid, een wetsontwerp worden ingediend
op den vrouwen- en kinderarbeid. Daarin zal
de arbeid van vrouwen onder den grond, in
tunnels, mjjnen en groeven geheel worden ver
boden kinderen mogen dien arbeid slechts
uitoefenen als zjj 12 jaar oud zjjn, in plaats
zooals thans óp 10-jarigen leeftyd.
Deze bepaling komt overeen met de besluiten
van de Internationalen Conferentie te Berlyn,
waar dit geheele ontwerp zich dan ook bjj
aansluit. Vrouwen mogen gedurende vier weken
na haar bevalling noch in fabrieken werken,
noch aan den arbeid in groeven en mijnen
boven den grond deelnemen. Een bepaling,
|vaarin aan vrouwen hetzelfde werk in de laatste
vier weken der zwangerschap wordt verboden,
ontbreekt echter. Doch het ontwerp machtigt
.de regeering het werk van vrouwen in gevaar
lijke of ongezonde bedry ven te verbieden, welke
volmacht de regeering reeds heeft voor jongens
beneden 15 jaar. In beginsel zal ook de arbeid
bjj nacht voor vrouwen en kinderen verboden
zjjn, doch de regeering behoudt zich het recht
voor, uitzonderingen op dien regel toe te laten,
waiineer het belang der industrie er mee gemoeid
is. Voorts zal het wetsontwerp bepalingen be
vatten over den duur van den werkdag, over
rustdagen en over schafttijden, terwyl er tevens
voorzorgen in worden getroffen om kinderen,
die in fabrieken of werkplaatsen gebezigd
worden, niet van onder wjjs verstoken te laten.
Reeds het voornemen der Regeering, ook op
dit gebied van wetgeveuden arbeid iets tot
stand te willen brengen, verdient waardeering.
Doch, zegt de »Frankf. Ztg., het is twjjfel-"
achtig of dit ontwerp wel ooit in behandeling
zal komen en nog meer of het met strengheid
zal worden gehandhaafd, indien het der regee
ring mochlf gelukken den tegenzin der Kamer
tegen elke inmenging in particuliere zaken te
overwinnen.
De A raerikaansche Senaat heeft het debat
over de zilverquaestie weer voortgezet; maar
het gaat den slakkengang. De democraten
trachtten thans zonder hulp der republikeinen
een vergel jjk te bewerkstelligen, neerkomende
op de handhaving der zilveraankoopen door
den Staat, maar in verminderde hoeveelheden.
Men weet dat niet alle democraten voor de
Repeal-wet zjju; anders ware een beslissing
misschien reeds gevallen. Komen ze nu onder
ling tot een compromis, dan wordt het een
strjjd tusschen Republikeinen eu Democraten
en zou misschien een eindstemming binnen
niet langen termyn kunnen volgen. Senator
Quay gelooft zelfs dat over eenige dagen een
beslissing vallen zal. Intusschen is de beurs
New-York zeer onrustig, en komen de koersen
al lager af.
Een juiste opgave doet zien, dat iu de Unie
gedurende de eerste negen maanden van dit
jaar niet minder dan 11,174 faillissementen
zjjn voorgekomen, tegen 7322. De scholden
beliepen het enorm bedrag van 324 millioen
dollars, waartegenover 70 pCt. aan activa stond.
Dit is nogal opmerkeljjk, omdat er in de laatste
10 jaren gemiddeld 50 pCt. aan activa aan
wezig was (in 1891 51 pCt. van de 77 mil
lioen dollars passiva). Het buitengewoon
aantal faillissementen vindt zjjn verklaring in
de tydelyke raoeiljjkheden, waardoor zoovelen
die in gewone tjjden zich wel hadden staande
gehouden, thans genoodzaakt waren hun be
talingen te staken. Opmerkeljjk is het verder,
dat de verhouding tusschen activa en passiva
in de Vereenigde Staten reeds jaren achtereen
vel gunstiger is dan in Engeland.
De statistiek de faillissementen in Groot-
Brittan nië en Ierland geeft voor 1892 een
getal op van 4634, of 419 meer dan in 1891.
De schulden waren te zaraen 8f millioen pond
sterling, waarvoor slechts 35 pCt. actief aan
wezig was. De passiva waren 200,000" pond
sterling hooger, de activa echter 74.000 pond
sterling lager dan in 1891.
Zitting van Woensdag 18 October 1893.
De volgende personen zijn veroordeeld wegens:
Als geleider van een ingeschreven hondenkar
de honden niet van muilkorven te hebben
voorzien.
J. D., te Boskoop en C. van der K., te Wad-
dinxveen, ieder tot f 1 of 1 dag hechtenis.
Als geleider van een met een paard bespannen
voertuigje 's avonds rjjden zonder helder
brandend licht.
J. J., te Bergschenhoek en W. van H., te
Nieuwerkerk a/d IJssel, ieder tot
Als hoofd van een bedrjjf, waarin een persoon
beneden 16 jaren werkzaam is: lo. niet in
bezit zjjn van een arbeidskaart2o. niet op
een zichtbare plaats hebben ophangen van
een werkljjst.
J. L. V., te Reeuwjjk, tot 2 geldboeteq van
f 2 of 2 dagen hechtenis voor elke boete.
Liggen in een grasperk van een openbare
wandelplaats
K. W. te Gouda (Keizerstraat) tot f 1.— of
2 dagen hechtenis.
Slachten van niet door de keurmeesters goed
gekeurd vleeach
C. van V. te Gonda (Oude Gouwe) tot f 3
of 3 dagen hechtenis.
Berijden vau een klinkervoetpad
R. L. te Gouda (Westhaveu) tot f 1 of 1 dag
hechtenis.
Viaacherjj-overtreding bjj herhaling gepleegd:
M. K. te Gouda (Messenmakersteeg) tot 3
dagen hechtenis.
Verwekken van nachtelyk rumoer 2 maal ge
pleegd
J. C. van E., te Gouderak, tot 2 geldboeten
elk van f 2 of 2 dagen hecjitenis voor elke
boete.
Openbare dronkenschap.
D. van S., (Vogelenzang), D.4 van W., (Korte
Akkeren), L. G. van V., (Houtmanagracht),
C. K.t (Doelensteeg), allen te Gonda, H. de
V., te Capelle a/d IJssel, L. T. (Raam), A.
H. V., (Westhaven), beiden te Gonda, ieder
tot f 1 of 2 dagen hechtenis
C. S., (Winterdjjk) en W. V., (Keizerstraat),
beiden te Gouda, ieder tot f 2 of 2 dAgen
hechtenis.
Openbare dronkenschap gepleegd bjj le her
haling
T. K. te Gouda (Zak) tot f 3 of 3 dagen
hechtenis.
Openbare dronkenschap bjj le herhaling 2
maal gepleegd
B. de R. te Gouda (Kuiperstraat) tot 2 hech-
teuisstraffen elk van 3 dagen.
Openbare dronkenschap gepleegd bjj 2e her*
haling
J. F. (Hanepraai) en M. G. (Boelekade) beide
te Gouda, ieder tot 5 dagen hechtenis.
Allen zjjn tevens veroordeeld in de kosten
verhaalbaar bjj ljjfsdwang van 1 dag.
verkrijgbaar bij
17 OCTOBER.
kdkklani). Gert. Ned.VV. 8. 21/»
dito dito dito 8
dito dito dito 3U|
Uongar. Obl. Goudl. 1881-88 4
Italië. Inaclirjjving 1862-81 5
Oostenk. Obl. in papior 1868 5
dito in zilver 1868 5
Portugal. Oblig. met tioket 3
dito dito 3
Rusland. Obl. Oost. 2e Serie 5
dito Goeons. 1880 4
dito bjj Roths.1880 4
dito bij Hope 1889-00 4
dito in goud. leen. 1883 6
dito dito dito 1884 5
Spanje, l'erpot. schuld 1881 4
Turkkij. Gepr.Conv. leen. 1890 4
Gec. leoning serie 1).
Geo. leeuim; serie 0.
Zuid-Apk.Rep. Ree. v.obl. 1802 5
Mexico. Obl. Buit. Sob. 1890 6
Venezuela. Obl. 4 onbep. 1881
Amsterdam. Obligaties 1861 S1/,
Rotterdam. Sted. loon. 1886 Jl1/,!
Ned. N. Afr. Handels*, aand.
Arendsb. Tub.-Mjj. Certificaten
Deli-M aatschnppjj dito
Arnh. Hypothookb. pandbr. 4
Cult.-Mij. der Vorstonl. anud.
's Gr. llypotheokb. pandbr. 4
Nederlnndscho bank aand.
Nod. Uaudelinaatscii. dito i
N.-W. 8c Pao. Hyp. b. pandbr. 5|
Rott. llypotheokb. pandbr. 4
Utr. Hypothookb. dito 4
Oostenk. Üost-Hong. bank «and.
Rusl. Hypothookbank pandb.
Amerika. Equit hypotb. pandb. 5
Maxw. L. G. Pr. Lieu eert. 6
Ned. Holl.IJ.-8poorw.-Mjj. aand,
Mij. tot Expl. v. St. Spw. annd.
NoJ. Ind. Spoorwogm. aand.
Ned. Zjiid Afrik. Spm. aand. 6
dito djlo dito 1891 dito 5
iTALiE.Spoorwl. 1887/89 A Eobl.3
Zuid-ltal. Spwmjj. A-H. obl. 8
Polen. Warschau Weenen aaud.4
Rusl. Gr. Russ. Spw-Mij. aanil. 5
Baltiache dito aand.
Fastowa dito aand. 6
Iwang. Doinbr. dito aand. 5
Kursk Ch.Azow-Sp. kap.aand. 6
Losowo Sewast. 8p. Mjj. oblig. 5
Orel Vitebsk, dito oblig. 5
Zuid-West dito aand. 5
dito dito oblig. 4
Amerika.Cent. Pac. Sp. Mij obl 6
Chic. North. W.pr. C. v. aand.
dito dito Wirt. St. Peter. obl. 7
Denver fcHia Gr. Spm. eert. v.a.
Illinois Contral obl. in goud 4
Louisv. 8c NaahvilloCert.v. aand.
Mexico. N. Spw. Mij. lehyp. o. 6
Miss. Kansas v. 4 pet. pref. aand.'
N.-York Ontario West. aand.
dito Penus. Ohio oblig. 6
Oregon. Calif, le hyp. in goud 5
St. Paul. Minu. Manit. obl. 7 j
Uu. Pao. Hoofdlijn oblig. 6
dito dito Lino. Cot. le hyp. O 5
Canada. Can. South.Cert.v. aand.
Ven. C. Rallw. Nav. le h. d. e. O
Amsterd. Omnibus Mjj. aand.
Rotterd. Tramweg-Maats. aand.
Nbd. Stad Amsterdam aand. 3
Stad Rotterdam aand. 3
Belgie. Stad Antwerpen 1887 2'/»'
Siad Brussel 1886 2'/,1
Hong. Theist. ReguUr GeseHsch. 41
Oostenr. Staataleening 1860 5
K. K. Oost. B. Cr. 1880 3
Spanje. Stad Madrid 3 1868
Ned. Ver. Bez. Hyp. 8pob). eert. 5
Vor.krs. slotkoors
82»/,, I 82',,,
97'/,
101
92'
78»/,
75";,
75'/.
i0/„
I»»,,
81%
92"/,,
93'v,;
98',,
97
191'
60
«9'/,
3® Vb
98
98'/,
97
550
80S
99'/,
84
100',
205
189'/,
8®V|
101
100'/,
181
»6»'„
79
34'/.
92
92
158
118'/,
100
43'/.
50'/,
121"/,,
139'/,.
66'/,
9»»/,
121
102'/,
104",
69
90'/,
102'/,
131
180
10'/,,
99
43'/,
85'/,
18'/,
101',
75
107'V„
102'/,
52
45'/,
159'/,
106'/,
106
99?/,
1 99",
U»>;,
116'/,
29',,
107'/,
101',
7®".,.
20';,
®3', i
48'/,
60'/,
122»/,,
56'/,
65'/,
68'/,
90'/,
44
18'/,
44'/.
1017,
76'/,
66
1 Ö»/l.
INGEZONDEN.
Bet nul van kindermeitjet.
Dezer dagen waren we getuigen ran een
feit, dat zeker niet pleit roor bovenstaande
categorie ran dienstboden.
Een meisje baalde een kind ran school, ge-
