BINNENLAND.
Directe Spoorwegverbinding met GOUDA-
Wlnterdlenst 1893/94.
Aangevangen t October. TU<1 van Greenwich.
Baltenlandscb Overzicht.
De heer Van Houten ziet nu reeds ver
kapte socialisten in de andere partjjen
werkzaam ten behoeve hunner toekomstige
partij, en eene uiting daarvan ziet hij in
den strijd voor het opnemen der bedeel
den onder de kiezers. Die bedeelden, in
werkverschaffing opgenomen, zijn de type
van de toekomstige socialistische staats
burgers, volgen» de socialistische voorstel
lingen dan niet meer schraal gevoed en
schamel gekleed, taaar als de heeren en
dames tan Bellamy zich voordoende. Maar
voor desteeds toenemende offers van per
soonlijke vrijheid, die de socialische in
richting van den staat zou eischen, wenscht
de heer Van Houten het land te bewaren,
en die dat met hem wil, spoort hij aan
onwrikbaar vast te houden aan het be
ginsel, hetwelk ook de minister Tak heet
te eerbiedigen, "maar niet doet, het begin
sel, dat wie niet voor zoover dit wegens
den uiterlijken staat, eenig onroerend of
roerend bezit, of eenig intellectueel kapi
taal mag worden ondersteld uit eigen
middelen in zijn onderhoud en dat der
zijnen voorziet, ook geen volgerechtigd
staatsburger mag blijven of worden.
Op dat punt zegt de heer Van Hou
ten ligt de wissel der in haar verde
ren loop sterk uiteenloopende lijnen, waar
van de een den tegenwoordigen koers volgt,
de ander op staatsvoogdij en socialisme
uitloopt.
GOUDA, 31 October 1893.
Da. H. Pierson uit Zetten hield gisteravond
in «Kunstmin» eene geestige causerie^ waarbjj
hy ten sterkste aandrong om alles in het werk
te stellen tot bet verkrijgen eener «vrjje» school.
De nog al'pedanto stelling, dat de cbr. school
moreel, finantieel, paedagogisch en politiek zoo
veel hooger staat dan de openbare, werd door
spr. van zyn standpunt op handige wijze
verdedigd. Moreel, daar zy de staatszorg wil
overdragen op de ouders; finantieel, daar zy
alles goedkooper doetpaedagogisch, omdat het
kind moet leeron alles ter eere Gods te ver
richten en politiek, daar zy het woord van
Christus bevestigt: «Ik ben niet gekomen om
vrede te brengen, maar het zwaard.»
De liberalen en «de heeren in den Haag»
kregen er nog al eens yan langsde vrjje-
en orde oefeningen werilen daarbij taméijjk
bespottelijk gemaakt, het schrappen van de
vormleer als leervak, het bouwen van ondoel
matige scholen insgelijks.
Een vrije school voor heel de natie wenscht
spr. en dau die staatsexamens en dat staats
toezicht maar als ballast over boord.
Scholen voor tdke richting op godsdienstig
en poliljkk gebied tot zelfs socialistische toe.
Dan fftoam er weer wat leven in de brou-
werjj eü de concureutie aou het onderwijs ten
goede komen.
Van de gelegenheid tot debat werd geen
gebruik gemaakt, alleefa de Voorzitter scheen
het niet goheel eens te zjjn met den spr. en
deed daarom nog een enkele vraag. De zaal
was tamelyk bezet en alle^partyen zoo wat
Vertegenwoordigd.
Donderdag 9 November heeft ,de tweede
abonnements-voorstelling plaats in de Sociëteit
»Ons Genoegen.Deze voorstelling wordt
gegeven door de Vereenigde Rotterdamsche
Tooneelisten, directie de hh. Le Gras en Has
pels. Opgevoerd wordtDe Erfenis van
mynheer Plumet.Blijspel in 4 bedrijven.
Daarin treden op de dames v. Kerckhoven
Jonkers, Coelingh—VordermanMarie van
-Vink, Alida Klein en de hh. Willem
Zujjlen, Tartaud, Verschoor, Henri de
Vries, D. Haspels, J. Haspels, Le Gras, van
Kerckhoven en van Ejjsden. Tot nastukje
wordt gegeven: Regen en Zonneschijn.Bljj-
spel in 1 bedrjjf.
Zondag 19 November a. s. hoopt deAfdee-
ling Gouda" van den N. R. Kath. Volks-i
bond iu »Ons Genoegen,» by gelegenheid van
het Patroonfeest, een feestavond te organiaeeren.
De zangvereeniging uit genoemde Afdeeling
telt reeds een dertigtal zangers, waaronder &t
goede krachten.
Op de lyst der bekroonden by den grooten
wedstrjjd, uitgeschreven door de Kindercourant,
komen o. a. voor in de Tweede Afdeeling
(1113 jaar):
P. Haverkamp en W. C. Haverkamp te
Gouderak en Lambertus H. Posthumus te
Gouda, resp. met een 2n, 3n en 5n prys, be
staande in een boekwerk.
Het zoontje van Boerma kreeg gisteren-1
avond op de Kleiweg een zenuwtoeval na
bijgekomen te zijn werd hij naar de ouderlyktf
woning op de Raam gebracht.
De uitslag van het toelatings-examen dat
onlangs plaats had aan de Burgeravondschool
was aldus: toegelaten 27 leerlingen, afgewezen
13 candidaten. De school telde by den aanvang
103 leerlingen.
Voor de betrekking van gemeente-secretaris
te Nieuwerkerk a/d. IJsel, zjjn op de voor
dracht geplaatst de heeren H. de Lamaar te
Wateringen en C. G. de Klerk te Goudswaard.
De Hooge Raad verwierp o. a. het cassatie
beroep van G. D. te Schoonhoven tegen zjjue
veroordeeling door de Haagsche rechtbank en het'
zelfde Hof tot zes maanden wegens verduis
tering.
Daar het aantal jongelingen, dat zich voor
vrjjwillige oefeningen in den wapeuhandel aan
gemeld had te klein was, zal dezen winter te
Berg-Ambacht geen cursus gehouden worden.
De tweede lees vergadering der Vereen igingt
«Winterlezingen" te Berg-Ambacht zal op
Vrjjdag 17 Nov. a. s. gehouden worden. Dq
spreekbeurt zal alsdan worden vervuld door
den heer D. 0. de Koning, hoofd der le Opcnbjj
School te Stolwijk.
Te Leiden zal eene Studenten-Geheelont- i
houders-vereeniging* worden opgericht.
Een landbouwerswoning onder Haarlemmer-
liede met 11 H. A. weiland bracht injpublie
ke veiling op f 2249012 jaar geleden was dit
hofstede aangekocht voor f 36.000. Met het oog
op den druk der tyden, maken zich meerdere
gezinnen, zoowel in deze gemeente als te Haar
lemmermeer tot landverhuizing gereed.
In de gemeente Naaldwjjk is uit een slootjaj
terzjjde van den Broekweg opgehaald het lyk
van eene bedelares uit Delft, die sinds eenige
(kigen vermist werd. Op het lyk zjjn eeucj
ffesch en een glas gevonden.
Vrydag en Zaterdag heeft er in het Pool-
sche koffiehuis op de Zuidblank te Rotterdam
een nationale dam wedstrijd plaats gehad, waar
aan 22 heeren deelnamen. Een vjjftal pry zen,
bestaande uit kunstvoorwerpen en geschriften,
op het damspel betrekking hebbende, waren
beschikbaar gesteld. De uitslag was, dat de
le prjjs werd behauld door den heer E. J. B.
van Vught te Amsterdam met 16 punten, de
2e prijs door den heer J. A. don Arend aldaar
met 15 punten, de 3e en 4e prjjs door den
heer O. Stams aldaar met 14£ punten, en door
den heer Jan Leis te Kinderdjjk met hetzelfde
-ROTTERDAM.
aantal punten, en de 5e prys door flen heer
Jan Plajjsier Azn., te Ridderkerk met 12$
punten.
Ieder speler had met ieder ander ééne party
te spelen eene gewone party telde voor een
winstpunt en eene remise-party voor een half
winstpunt.
By het voetbalspel in het Malieveld te
's-Gravenhage is een der medespelers het slacht
offer geworden van dit gevaarlyke vermaak.
By het wegschoppen van den bal werd n.l.
een der jeugdige spelers door een makker het
scheenbeen stukgetrapt. Een hospitaal-soldaat
verleende op het veld den eersten nystand,
waarna de gekwetste per rytnig stadswaarts is
vervoerd.
Nog steeds wordt by het bouwen van lo
comotieven naar grootere snelheid van vervoer
gestreefd. Zoo is onlangs tusschen Parjjs en
Marseille een afstand van 86^ KM. een
nieuwe locAotief in dienst gesteld, die met
inbegrip van alle oponthoud 8Q KM. in het
uur aflegt, zoodat de duur der reis tusschen
die beide steden van 14op 11 uren is ver
minderd. Voor het vervoer van sneltreinen
tusschen Londen en Edinbnrg wordt een iflco-
motief gebouwd, die op horizontale gedeelten
van den spoorweg niet minder dan 160 KM.
in het uur zal afleggen en bestemd is om den
duur van den rit, zonder eenig oponthoud
tusschen de eindpunten, van 81 a 9 op slechts
6 uren te brengen.
Een misdadiger, die in 1850 ter dood was
veroordeeld, doch gratie had gekregen en nu
voor zjjn leven te Berlyn gevangen zat, is zyne
verdere straftijd kwijtgescholden. De 63-jarige
man vroeg dringend, dat men hem in de ge
vangenis zou laten; hij gaat een zeer onzekere
toekomst tegemoet, en voelde zich in de ge
vangenis zeer op zyn geraak. Zjjn verzoek
kon niet worden iugewilligd.
De sedert 23 Juli verdwenen A. F. J. Engel
oud 16 jaar, uit Markeloo, dien men reeds
vermoord waande, is door de politie te Enschede
aangehouden. Hy kwam uit Pruisen, doch
wjjl hij geen papieren kon overleggen, was
hy over de grenzen gebracht. Hy is door de
politie teruggebracht naar den burgemeester
van Markeloo.
■i Het bestuur der »Vereeniging tot Christe
lijke verpleging van krankzinnigen* stelde in
zyn jongste algemeene vergadering, op Veld-
wyk gehouden, de bouwplannen vast voor de
derde stichting te Zuid-Laren. Men zal daar
beginnen met den bouw van een administratie
gebouw, 4 paviljoens 3e klasse, keuken, dok
terswoning, ziekenbarak, lykenhuis met sectie
kamer, werkplaatsen en watertoren. Zoodra
de Koninklijke goedkeuring daarop is ontvan
gen, zal men tot aanbesteding overgaan. Men
hoopt daar met 1 Januari 1895 weer ruim
100 patiënten te kunnen opnemen. Ook be
sloot men tot den bouw van een nieuw pavil
joen op Veldwjjk voor mannelijke patiënten
le en 2e klasse.
De aanvragen tot opnefning van patiënten
zyn zoo veelvuldig en zoo dringend, dat het
bestuur zich geroepen achtte al het mogeljjke
te moeten doen om aan de aanvragen te kunnen
voldoen. (Prot. N. Br.)
De rust is te Geldersch Venendaal nog niet
hersteld. Zaterdagavond moesten de uit Arn
hem gedetacheerde militairen wederom onder
de wapenen komen. De politie belette opgrond
der gemeenteverordening den verkoop van de
Voorwaarts* en hierover was men niet tevre
den. Korten tjjd moest de weg naar het
station van de lyn Amersfoort—Kesteren, waar
de colporteur van gezegd blad vertrok, door
de militairen worden afgezet. (A. C.)
De stoomtramdienst UtrechtVreeswyk is
thans geëindigd. Stoombarges voorzien in de
behoefte aan reisgelegenheid.
Te Deventer ging Donderdag 19 October
een bediende voor zyn patroon op reis om géi
den te innen en bjj zyne klanten commissies
op te nemen. Vrjj dagavond 20 October moést
hy weer tehuis zyn, doch tot dusverre is hy
niet teruggekeerd.
Volgens een Russisch berichtgever van
»The Standard" is admiraal Avellan voorname
lijk tot bevelhebber van. heti eskader dat na|g
Frankryk ging gekozen, ornaat hy niet
zoo heel vlot spreekt.
De minister van Marine had een voordracht
van admiralen voor deze gelegenheid opgemaakt
en legde die den Czar voor. De Keizer vroeg, of die
heeren allen goed Fransch sprakeu, en toet) hy
een bevestigend antwoord ontviug, vroeg hij
een ljjst van admiralen, die geen of weinig
Fransch spraken, uit welke lyst hy een keuze
deed.
»AU ik een admiraal zend, die vloeiend
Fransch spreekt,* moet de »Czar daarbjj op
gemerkt hehben, »dan weet de Hemel wat hij
misschien niet al zeggen zou en dat moét ik
voorkomen.
In eene vergadering der kiesvereeniging
Eendracht maakt Machte, te Veendam, ver
kregen mr. E. A. Smidt 7, A. Winkler Priüs
6, mr. W. F. Treub 3, mr. J. A. van Gilse 2
en mr, P. J. G. van Diggelen 2 stemmen;
terwjjl 1 stem in blanco is uitgebracht. Dé
uitslag dezer stemming zal aan het hoofdbe-^
stuur van de centrale kiesvereeniging worden
Door de liberale kiesvereeniging Sapperaeer «l
werd mr. Van Diggelen candidaat gesteld.
In de eergisteren, Zondag, te Veendam ge
houden vergadering der Centrale Liberale Kies
vereeniging werd de voorloopige candidatenlijst
opgemaakt. Daarop werden gebracht mr. Van
Diggelen, te Zwolle, met 67 stemmen, mr.
Treub, te Amsterdam, met 32 stemmen, mr.
Smidt, te Utrecht, met 32 stemmen, mr. Van
Gilse, te Rotterdam, met 11 stemmen, Winkler
Prins, met 6 stemmen, dr. Blink met 5 stem
men en nog enkele andere candidaten, die
slechts een paar stemmen hadden bekomen.
Het gemeentebestuur van Weert ontving
aanschrijving dat er aan boord van een schip,
in aantocht uit België en liggende nabjj sluis
16 in de Zuid-Willemsvaart, eene verdachte
ziekte, vermoedelijk cholera asiatica, heersebte.
De geneesheer uit Weert werd daarheen ge
zonden om een onderzoek in te stellen, doch
hem werd de toegang tot het schip door den
schipper geweigerd, die voorgaf dat de zieke
beterende was.
Eene week of drie geleden overleed in eene
onzer provinciesteden de vrouw van eenen
herbergier, en deze trok zich dat verlies zóó
sterk aan, dat hy besloot haar in den dood
te volgen.
De buren zagen den man, op wien niets te
zeggen valt, wel in geen 14 dagen. Zyn huis
baas kwam voor eene gesloten deur, die bo
vendien was dichtgespijkerd. De politie werd
gewaarschuwd en zy wist het huis binnen te
komen. Thans bleek, dat de ongelukkige man
in zestien dagen volstrekt geen voedsel ge
bruikt had en alleen nu en dan wat Boone
kamp dronk.
Men hoopt hem door liefdevolle verzorging
van zjjn droevig voornemen te brengen en
heeft hem onder geneeskundige behandeling
gesteld.
Op 1 November zal de Exploitatie-maat
schappij een groot aantal harer treinen doen
verwarraon met stoom, inplaats van, zoo als
vroeger, met stoven.
Gouda
6.30
7.25
8.35
9.01
9.40
10.46
Moordrecht.
7.32
8.42
ff
ff
Nieuwerkerk
w
7.89
8.49
M
Cnpelle
7.46
8.56
ff
ff
ir
Rotterdam
7.—
7.56
9.05
9.20
10.—
11.06
Botterdam
Oapelle
5.—
5.10
Nieuwerkerk 6.19
Moordrecht6«26
Gouda 6.89
6.09
6.18
6.91
6.99
6.35
7.95
7.46
10.55
11.09
11.09
11.16
11.95
7.47 8.
12.08
12.18
12.58 1.24
3.52
4.50
1.05
ff
4.57
ff
1.12 ff
6.04
1.19
ff
5.11
12.28
12.38
1.38 1.44
4.10
6.20
ROTTERDA M-G O TJ D A.
9.46
9.51
10.17 11.50
12.20
5.56
6.08
6.10
6.17
7.10
8.99 8.43
9.40
9.47
9.54
10.1
10.49
5.07
8.18 10.08 10.11
10.97
10.34
10.41
10.47
19.0
12.40
5.40
6.26
7.80
8.40
9.08
10.10
11.02
11,26
1.45
2.30
2.B0
8.48
4.20
4.45
5.85
7.07
8.10
1.55
«r
ff
ff
ff
4.55
ff
7.17
ff
2.02
ff
ff
ff
5.03
ff
7.24
ff
2.09
ff
ff
ff»
5.09
ff
7.81
ff
2.15
3.48
3.10
4.08
4.40
5.15
5.55
7.37
8.30
11.98
11.48
9.85
9.44
9.5C
Gouda 7.30 8.40 9.04
Zev.-M. 7.48 8.69
Bl.-Kr. 7.47 w
Z.-Zegw.7.53 9.01
N.d-L.d.8.08
Voorb. 8.07 9.13
OODDA-DEN HAAO.
9.87 10.49 19.11 18.21 1.01 1.27 3.55 4.45 5.27 5.69 7.18 8.25 9.87 10,46 11.11 11.80
11.01 h 1.13 ff 4.67
1.18
1.24
1.33
1.38
11.10
11.12
5.08
5.20
6.11
6.16
6.22
'6.31
6.86
9.49
9.58
10.11
'■Hage8.12 9.18 9.84 10.07 11.27 18.41 12.51 1.48 1.67 4.25 5.25 5.65 6.41 7.48 8.55 10.15 11.15 11.40 12.
Goud. 5.85 6.40 7.56 8.0, 8.!1 10°» loVt"" S.sYs.lS 4.16 4.17 5.83 6 01 7.46 8.38 10.08
Oude*. 6.60 6:64' U.09 «.37 5-87 7.60 10.22
Woorden 6.67 7.01 8.11 8.40 11.16 8.41 6.04 6.44 6.17 8.06 10.88
S KJ 77.98 8.,'s 8.4-1 0.- 10.61 11.45 ..80 Hl 3.So 4.48 6 89 6.21 6.36 M8 9.10 1(152
O O U D 4-A M 8 T S R D4 M.
Gouda 6.10 8.21 10.06 10.66 18.11 8.61 4.47 6.28 7.46 10.08
Amsterdam Wo. 7.69 9.10 10.66 18.19' 1.- 8.40 6.45 6.85 9.37 11.10
Amatordam 0.1. 8.14 9.86 11.10 18.84 1.18 8.65 6.— 6.50 9.67 11.85
DEN Haag—GOUDA.
'sHage 5.48 7.20 7.43 9.28 9.4610.1411.3312.15 1.38 2.15 2.45 3.43 4.15 4.42 5.21 7.-8.06 9.36
Voorb. 5.54 w ff 10.20 M 1.44 w w w w 4.48 7.06 0 K
N.d-L.dB.59 una uw 1.49 p www ff ff 7.11
Z.-Zegw6.08 ff 10.82 p 1.68 w w w w 3.T.2Q 9.46
Bl.-Kr. 6.14 ff ff www 3.04 w n w w w w 7,20 n w
Zer.-M.6.19 10.41 2.09 6.09 7 81
10.—
v 10.41
Gouda 6.80 7.50 8.13 9.58 10.16 10.52 12.0312.45 2.20 2.45 3.15 4.13 4.43 5.20 5.51 7.42 8.35 10.08
U T R E O H T-G O U D A.
Utrecht 6.33 7.50 9.— 9.63 11.84 12.03 12.50 8.10 3.52 4.43 6.36 7.48
Harmeleu 6.47 8.03 10.09 12.19 3.24 4.06 4.56
Woerden 6.53 8.10 10.15 12.26 4.12 0
Oudewater 7.07 8.19 10.24 12.42 4.24 t
Gouda 7.20 8.32 9.84 10.87 12.06 12.55 1.22 8.50 4.37 5.20 7.08 8.20
AMSTERDA M—G O U D A.
Amsterdam OB. 7.55 9.40 11.10 11.27 2.40 4.10
Amsterdam Wp.' 5.50 8.10 9.55 11.25 11.42 2.56 4.25
Gouda 7J0 8.69 10.44 12.16 19.66 8.60 6.80
9.64
8.09 8.60 10.07 10.54
ff «.04 ff
9.1010.23
ff 9.19
8.41 9.32 10.4011.26
4.10 7.98
4.85 7.40
6.68 2.88
9.47
10.08
11*06
De Raad van toezicht op de spoorwegdien
sten heeft in het feit, dat kinderen, die onder
eenen sluitboom van den spoorweg waren door
gekropen, werden overreden, aanleiding gevon
den om een onderzoek in te stellen naar de
noodzakelijkheid van het aanbrengen van tra
liewerk aan sommige afsluitingen van spoorweg
overgangen. De spoorwegmaatschappijen ont
vingen reeds aanwijzing van de overwegen,
waarbjj door het rjjkstoezicht die maatregel
gewenscht wordt.
Aan de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp bevattende de voorschriften ver-
eischt om te geraken tot de aanwjjzing van
hen, die tot krijgsdienst verplicht zullen zyn.
Dit ontwerp bevat 199 artikelen. De voor
gestelde bepalingen zyn hoofdzakelijk van
zuiver administratieven aard. Ofschoon ze ver
band houden met de militie- en schutterjj-
voorstellen, kannen ze geacht worden noodig
te zyn bjj elke regeling van den verplichten
krygsdienst, waaraan het beginsel van alge-
meenen dienstplicht voor de mannelijke be
volking van zekeren leeftjjd, voor zoover zy
lichameljjk tot den dienst geschikt is en niet
onwaardig is om by zee- of landmacht te
dienen, ten grondslag ligt.
Door deze voorschriften in een afzonderlijke
wet op te nemen, zal beter eene wensehelijke
scheiding worden verkregen tusschen het tjjd-
stip waarop de burger met betrekking tot den
dienstplicht nog niet onderworpen is aan het
militair gezag, en dat waarop hy deel zal
uitmaken van de krijgsmacht te water of te land.
Te Linschoten is 26 Oct. het nieuwe kerk
gebouw de Ger. Gem. in gebruik genomen.
Bjj deze plechtigheid sprak Ds. Barger, van
Driebergen, naar aanleiding van Pb. 126.
De Heer A. de Boer waarschuwt in »De
Standaard» de lezers tegen de mooie berichten
over landverhuizing naar Amerika, geljjk er
nog onlangs aan dat blad uit Colorado toe
gezonden werden. Hy ontleedt die berichten
en licht toe in welken geest ze dienen opgevat
te worden.
Zyne slotsom is, geheel iu overeenstemming
met hetgeen Ericus hierover onvermoeid ver
kondigt
Waarom koopen lieden metkleine middelen»
niet liever een 6tuk goeden heidegrond hier,
dan op onbetrouwbare gegevens naar Amerika
te verhuizen Iemand, die met zyn gezin naar
Amerika vertrekt heeft zooveel kosten voor
reis en uitrusting te maken, dat hy hier
bljjvende voor dat geld een flink hnisjo
zon kunnen bouwen! In Amerika aangekomen,
moet hy zooveel leergeld betalen dat hü hier
blijvende voor dat geld een aardig stuk
goeden heidegrond zon kannen koopen
Verplaatst u nu eens in deze beide door ons
gedachte toestanden
a.) Is zoo iemand naar Amerika vertrokken,
dan heeft hy, op verschillende wijzen, zooveel
moeten uitgeven, dat zjjn kapitaaltje tot een
klein bedrag is ingekrompen. Daarom moet
hij met schulden bezwaard werken in een vreemd
land. Voorts moet by zich ontberingen ge
troosten om zoo mogelijk nog eenmaal
zyne scholden te kunnen afdoen. Slaat het
echter door ziekte of wat dan ook tegen dan
is hy weg.
b.) Is zoo iemand hier gebleven, dan heeft
hij een stuk grond en een nieaw huisje in
pigendom, en daarbjj nog wat geld om zich op
doeltreffende wjjze te kunne# inrichten. Hjj
is dus van geen mensch afhankelyk en heeft
goede vooruitzichten.
Het woord heidegrond schrikke niemand af,
want er is genoeg heidegrond hier, dien men
soms in Amerika te koop aanbiedt. Heidegrond
moet men ontginnen, dooh de meeste gronden
in Amerika moet men ook ontginnen.
Arbeiders en proletariaat. Onder dezen titel
bespreekt de Standaard* den aandrang, die
in den laatsten tijd herhaaldelijk werd verno
men, om de overheid meer met de armenzorg
te belasten. Het standpunt daarbjj ingenomen
noemt het blad ten eenen male valsch. De
massa behoeftigen zegt hjj bestaat uit
twee zeer onderscheidene categorieënhet pro
letariaat en de hulpbehoevend geworden arbei-
dersfamiliën. De eerste categorie schat «De
Standaard» op niet de helft van de tweede.
Wie nu vóór pensioneering der werklieden is,
moet het vraagstuk der armenverzorging niet
principieel ter toetse brengen en definitief re
gelen willen, alsof voor de beide categorieën
te zorgen ware. Gaat toch de pensioneering
der werklieden door en wordt deze zoo gere-'
geld dat zy afdoende is, dan heeft de armen
zorg der toekomst slechts te zorgen voor het
eigenljjke proletariaat.
Als men na uitsluitend met dit proletariaat
te rekenen heeft, dan wordt de blik, dien men
op de te volvoeren taak krjjgt, een geheel
andere. Terwjjl nu toch de krachten der ker
kelijke en particuliere liefdadigheid geheel te
kort schieten, om in den verdrievoudigden nood
te voorzien, zullen, bij het terugbrengen van
de armenzorg tot hare ware proportion, die
voorhanden krachten in verreweg de meeste
gevallen geheel berekend blyken, om den be-
staanden nood te lenigen. De bemoeienis der
overheid zou dan èn een veel beperkter karakter
dragen, èn eenen anderen grondslag krijgen.
Men staat dan tegenover de slachtoffers van
het ongeluk of van eigen en ander sohold.
Naar de indeeling van deze twee hoofdcatego
rieën, die nimmer vermengd mogen worden,
en hare onderverdeelingen, zal de kerk zich
dan eenen vasten regel ran eigen armenver
zorging dienen te stellen. Op de particuliere
liefdadigheid kan uiteraard niet dan door voor
lichting en vermaan gewerkt. Die voorlichting
kan de politie verstrekken, door alle onver-
zorgden en niet-gepensioneerde armen, die niet
door de Kerk verzorgd worden, te registreeren
en politietoezicht te houden op huu gedrag.
Op die wijs zal het proletariaat van het onge
luk al meer van het proletariaat door eigen
schold worden afgescheidende overheid zal
dit laatste in bedwang kunnen honden, en voor
zoover het hulpeloos, zy het ook door eigen,
schuld, bljjfl staan, het, ter wering van erger
van eene broodwinning voorzien.
Gisteren werd het Zaterdag gestaakte onder
zoek in den omtrek van het Paviljoen op den*
Laarderberg voortgezet en was ditmaal de heide
aan den anderen kant van den straatweg achter
den watertoren aan de beurt.
Om tien uur werd met het onderzoek
een aanvang gemaakt. Er was wederom
een troep van ongeveer driehonderd man artillerie,
en infanterie, onder hevel van den kapitein j
Van der Nagel. De majoors v. d. Wal ei^
Schoch kwamen ook het terrein in oogenschou\«
nemen. j]
Het stuk hei, dat nu onderzocht werd, was
een lange, smalle strook, vlak achter deh
watertoren en de schietbaan, met tal van open
zanderige plekken. Aan drie zyden is deze
strook door een boschrand omringd. Het is
een moeilijk te doorzoeken terrein, lastiger dan
de BIaricnm8che heide, die Zaterdag tevergeefs
werd doorzocht.
Het onderzoek geschiedde zeer nauwkeurig
en systematisch.
De heistrook werd door middel van vlag
getjes in afdeelingen van 100 M. breedte ver
deeld en in ieder deel ging een ploeg mili
tairen aan het werk. Elke kuil werd uitge
graven, vooral zocht men aan den kant van
kuilen, waarvan de losse rand gemakkelijk kou
worden afgetrapt en waaronder dus een lyk
gemakkelijker eu sneller te verbergen zou zijn
geweest dan in een nog eerst te graven kuil.
Ook de boschrand werd zorgvuldig uage-
speurd de uitgestrekte eikenboschjes links va»
het te doorzoeken terrein waren reeds vroeger
geheel nagekeken.
Tot den middag werd ijverig gezocht, doch
er werd niets anders gevonden dan iü den
boschrand een beenen knoop en een half vergaan
papieren servetje van het hótel Laarderbei'g.
Behalve de, militairen, die dienst hadden en
den Heer Batelt, hoofdinspecteur van de re-
cherqhe, waren er ook pog eenige belangstel
lenden, -o. a. een paar teekenaars voor En-
gelsche tijdschriften.
Sommige der officieren hadden honden me
degonomen om te speuren de dieren jaagden
er naar hartelust achter de hazen en konyneu.
Het plan bestond, om als de strook achter
den watertoren, geheel was doorzocht een on
derzoek in te stellen op de hei, tusschen het
kamp en Bussum.
Iemand, werkzaam aan een der grootste
bankinrichtingen te Amsterdam, meldt ter
waarschuwing het volgende
's Avonds tegen elf uur van zyn kantoor
huiswaarts gaande, ging hy, na in een »Bar»
op 't Rokin een grogje te hebben gebrnikt
huiswaarts. Daartoe liep hy tusschen de Beurs
en de achterzyde der huizen van de Wbrmoes-
straat.
Op de helft van dien nauwen doorgang ge
komen, werd hy aangesproken door een vrouws
persoon, waarbjj zich. uit de schaduw der hui
zen te voorschijn komeud, twee manspersonen
voegden.
Hjj werd aangegrepen, terwjjl de mond hem
werd dicht gehouden, om hem te beletten, op
hulp te roepen; een portomonnaie inhoudende
12 gulden, werd hem ontrukt, waarna men de
ledige portemonnaie hem naar 't hoofd gooide.
Had men evenwel en, dit zullen de aanran
ders zeker met leedwezen lezen, in zyn borst
zak gegrepen, dan zou een klein fortuintje hun -
deel geworden zijn.
Het wetsontwerp tot afschaffing der Sher
man wet* is door den Amerikaanschen Senaat
met 43 tegen 32 stemmen aangenomen.
De «Norddeutsehe Algemeiue Ztg.» bespreekt
in een artikel, dat blykbaar door de regeering
is geïnspireerd, de feesten in Frankryk ter eere
der Russen. Nude drukke dagen voorbjj zyn,
zegt het blad, znllen onze westelyke buren in
de eerste plaats de zelfvoldoening kunnen heb
ben," dat zjj bij de ontvangst van admiraal
Avellan en diens officieren getoond hebben hnn
gastvrjjen zin te kunnen uiten op eene wjjze,
als wellicht nooit te voren.
«De rijkdom van het Fransche volk, zyn
fijngevormde smaak, de sier en de weelde van
het Fransche leven hebben zich, ter eere der
gasten, zooveel mogeljjk ingespannen, en door
de samenwerkiug van hen die ontvangen wer
den en hen die ontvingen, is de stemming
opgevoerd tot eene hoogte, waardoor alleen,
bjj den langen duur van het feest, men niet
den invloed heeft behoeven te gevoelen van
lichamelyke en geestelijke vermoeienis.
«Met deze balans der feestdageu is tevens
hunne beteekenis aangegeven. Zy waren een
welsprekend en glansrjjk getuigenis der vriend
schappelijke gevoelens vau twee groote volken
en zullen als zoodanig hunne plaats behouden
in de geschiedenis, ook al missen zy die for-
meele politieke kern, welke alleen de overrijke
verbeeldingskracht van staatkundige tinnegie
ters er in kon vinden. Liefdesverklaring en
huwelijkscontract zjjn dikwijls ver van elkan
der verwijderd, en zelfs in onzen tjjd is men
nog niet gewoon verbindende afspraken te ma
ken onder het gejuich des volks en by hot
klinken der bokalen.
«Eene vriendschappelijke verhouding zooals
gebleken is tusschen Rusland en Frankryk te
bestaan, kan van Duitsch standpunt rustig
worden geconstateerd, want de geestdrift waar
mede de Franschen het bezoek van het Rus
sische eskader hebben ontvangen, is slechts
eene nieuwe bevestiging van het oude en lang
bekende feit, dat Rusland, overal waar de wer-
kelyke of vermeende belangen der Russische
politiek een beroep op de wapenen zonden
kunnen vereischen, op Frankryk met zekerheid
kan rekenen. Voor Rusland bestond daarom
ook thans geene reden om de kosteloos ont
vangen vriendschap en de zekerheid eener even-
taeele militaire hulp met eenige belofte van
wederkeerigheid te beantwoorden en zoodoende
het voordeel te verliezen van in elk bizonder
geval te kunnen nagaan, of een eventueel op
treden voor de Fransche belangen al dan niet
wezen zou in het voordeel van Rusland zelf.
Van dit standpunt zullen wjj, later zoowel als
nu, alle geruchten omtrent een Rnssisch-Fransch
bondgenootschap mogen beoordeelen.»
In het noorden van Frankryk slinkt bet
aantal stakers met den dagen sterk ook.
Verleden Donderdag was het getal nog maar
20.000; e» over dat verminderen waren de
socialistische leiders niet weinig verstoord. Ze
poogden de werkstakers op te hitsen tot het
plegen van geweld aan de ontrouwe» broeders;
en het kostte aan de gendarmerie en de dragon
ders heel wat moeite, ze uiteen te drijven en
huu te beletten tot handtastelijkheden over te
gaan. In de omstreken van Lens trokken
groote troepen onder het geschreeuw van
«Leve de werkstaking, weg met Dupuy, leve
de sociale revolutie,» rond. Hun optreden heeft
echter niet geholpen. Zaterdag scheidden zich
niet minder dan 10,000 van de stakers af, en
gingen aan het werk. Er bljjven dus nog
maar een goede 10,000 over, waar heden nog
velen zullen afgaan, zoodat de anderen zich
wel moeten onderwerpen. De beweging is dus
doodgebloed, geljjk te voorzien was, en zal
misschien alleen in Kamer nog een staartje
hebben, als de social^rsfèirtpver de behandelingen
der regeering gaan/fcl&fn.
In de laatste zitaéïjl wan het sociaal-demo
cratisch congres te Keulen, werden met stoom
eenige weinig belangryke voorstellen afgehan
deld, en werden tea slotte in het bestuur der
partij herkozen Bebel en Singer, voorzitters,
Aoer en Fischer, secretarissen, en Gerisch,
penningmeester, i
Daarna behandelde Bebel het kiesrecht voor
de Landdagen. De party besloot zich met de
tegenwoordige verkiezingen niet bezig te
houden, maar duchtig propaganda te maken
voor algemeen geheim rechtslreeksch en gel jjk
stemrecht voor de Landdagen,
Bebel las vervolgens een brief voor die mi
nister Miquel als student aan Karl Markx ge
schreven had en beloofde nog 3 andere brieveu
bjj een volgende gelegenheid voor te lezen. De
brief bevatte niets belangrjjks.
De door graaf Taaffe voorgestelde kieswet
hervorming noemde Bebel een succes voor de
Oostenryksche sociaal-democraten. Liebknecht
bestreed dit en gaf het voorstel den naam
gelegenheidswetje.
Singer sloot den partydag met een rede,
waarin hjj verklaarde, dat het congres te Keulen,
waar centrum en nationaal-liberalen hun
hoofdkwartier hadden, het volk zon verlichten
en der sociaal-democraten nieuwe recruten toe
voeren. Wjj zullen niet eer rusten,» eindigde
de spreker, vóórdat van de tinnen der sloten,
van de kerken en van de raadhuizen de banier
der sociaal-democratie wappert.
#Na een »hoch« op de roode internationale
ging de vergadering uiteeen.
De Braziliaansche minister van buitenland-
sche zaken, heeft op last van president Peixoto
der »N.-Y. Heraldeen overzicht over den
toestand in Brazilië gezonden, waaraan wy het
volgende ontleenen:
De schepen der opstandelingen zjjn in de
baai van Rio-de-Janeiro opgesloten en hebben
veel geleden van het vuur der forten. Twéé
oorlogschepen ?jjn onbruikbaar geschoten, de
gewapende kruisers zyn zoo zwaar beschadigd
dat zjj niet /bij machte zyn de forten aan to
vallen. De Ewtpjeu der oproerlingen poogden
de baai te verlaten doch werden teruggeslagen.
Pogingen om te landen werden overal af
geslagen, de republikeinen leden daarbjj zware
verliezen. Een aanzienljjke hoeveelheid krnit,
te Mocagne geborgen, aan de opstandelingen
behoorendo, is in brand gestoken en ontploft.
De algemeene staatkundige toestand is goed,
er is geen betooging van het volk ten voor-
deelo der opstandelingen voorgekomen, de gar
nizoenen der verschillende plaatsen steunen
de regeering krachtig. Hierop maakt Desterro
een uitzondering.
l)e oproerige schepen, die, gebruikmakende
van een stormachtigen nacht, uit de haven kon
den ontsnappen, slaagden er in te Desterro te
landen en stolden daar een voorloopige regee
ring in, Samengesteld uit leden, waarvan ter
nauwernood twee den voet aan wal durfden
zetten. Overigens bleef het geheele ryk dèr
regeering getrouw.
Een afdeeling oproerlingen uit Rio Grande
do Sol, die zich bjj de opstandelingen te
Desterro wilde aansluiten, werd verstrooid en
liet hare wapenen en haar vaandel achter.
De financieele toestand van het Ryk is gun
stig. De schatkist kan betalen en te Londen
is nog genoeg geld gedeponeerd om den op
stand te onderdrukken en de binnenlandsche en
buitenlandsche schuld te dekken*.
De Spaansche troepen in Marokko hebben
Vrjjdag by Melila in een eerste worsteling met
de Kabylen een gevoelige nederlaag geleden
door het sneuvelen van hun aanvoerder, gene
raal Margallo, gouverneur van Melilla. Zjj
waren bezig met het aanleggen van loopgraven
vóór het fort Cabellos, toen zy plotseling door
10,000 Kabylen overrompeld werden, terwjjl
de gezamenljjke macht der Spanjaarden, over
vier kilometer verspreid, slechts 2000 bedroeg.
Margallo gaf bevel tot den terugtocht, opdat
de forten huu vuur zouden kunnen openen.
Dit geschiedde dan ook, en de Kabylen leden
zwaren verliezenmaar toen Margallo van het
fort Cabreziras ,.epn uitval beproefde, sneuvelde
hjj. Volgens' "den »Imparcial« sneuvelden
aan de zyde der Spanjaarden 70 man en wer
den er 122 gewondmaar men gelooft dat
de cjjfers veel hooger zullen zjjn.
De kruiser »Venavista« kwam gelukkig te
hulp en dreef de Kabylen door zijn artillerie
vuur terug. Generaal Ortega wapende in al-
lerjjl de geheele burgerij, die thans de wallen
bewaakt. Generaal Mathias zal het opperbe
vel overnemen en de Kabylen, die nu sinds
48 uren niet meer gevuurd hebben, aantasten,
zoodra versterkingstroepen uit Spanje zullen
aangekomen zyn. In den Zaterdag te Madrid
gehouden ministerraad is besloten, niets ge
heim te houden en alle inkomende berichten
in de officieele »Gaceta« te pnbliceeren. De-
bladen vermanen tot kalmte, maar beschuldi
gen Margallo van groote onvoorzichtigheid.
Nieuwe versterkingen zjjn reeds onderweg.
To Chicago heerscht groote ontroering over
het vermoorden van den burgemeester dier
stad, Carter Harrison, die Zaterdag-avond half
negen door een telenrgestelden eu, naar het
heet, iu zyn geestvermogens gekrenkten postjes
jager* of sollicitant, Prendergast genaamd, met
vier revolverschoten in zjjn eigen hnis werd
doodgeschoten. De moordenaar werd gearres
teerd en kon slechts met de grootste moeite
beschermd worden tegen het woedende volk,
dat hem wilde lynchen.
Harrison was vyf malen burgemeester. Hjj
zou de volgende maand in het huwelyk treden.
Een onderzoek eindigde met de schuldigver
klaring van Prendergast, die naar de terecht
zitting verwezen werd.
Het Daily News« verneemt uit New-York,
dat de burgemeester zich steeds bjj de minst
ontwikkelde eu oproerigste elementen aange
naam trachtte te maken en indertyd openljjk
instemde met de terechtgestelde anarchisten.
INGEZONDEN.
Mijnheer de Redacteur!
Gisteren avond trad in de zaalKunstmin*
van de sociëteitOns Genoegen* als spreker op
Ds. Pierson van Zetten met het onderwerp
De Chr school beweegt zich op moreel,
politiek, financieel en paedogogisch gebied in
eene betere richting dan de de openb. school.*
De Heer Pierson gaf ons iu eenige opzich
ten zijne opinie ten beste en kwam tot de
conclusie
»We moeten hebben legio van scholen: we
hebben noodig scholen volgens de opvatting
der voorstanders v. h. Christ. Nat. Onderwijs,
scholen voor Doleerenden, scholen naar de
beginselen der Liberalen, scholen in den geest
der Sociaal-democraten, scholen voorRoomsch-
Katholieken, enz. enz., in een woord we moe
ten hebben vrjje stolen, niets anders dan
vrjje scholen.
Maar dan zouden wjj Ds. Pierson wel eens
willen vragen: Hoe wil eu kan hy (want als
men iets wil, dient het toch zeker uitvoer
baar te zyn) uit den tegenwoordigen toestand
in den door hem zoozeer gewenschten toestand
geraken
En waar bljjft Ds. Pierson dan met zyne
betere richting op financiëel gebied? En is
Ds. Pierson wel zoo zeer overtuigd, dat de
resultaten dan zooveel beter zonden zyn dAQ
