NAALD PARAPLUIS.
'A
Verslag van de Commissie ran Onderzoek
Weesinrichting te Neerboscb.
Directe Spoorwegverbinding met GOUDA.
Wlnterdlenst 1893/94.
Aangevangen 1 October. T|]d van Greenwich.
Bultenlandscb Overzicht.
POSTBBIJEIT.
NIEUWE III
A. van OS, Al, 73-73*.
Beurs van Amsterdam,
78>
»°Vi.
Omtrent den doodslag, die Vrijdagavond j.l.
te Appelscha plaats nad, kan nog liet volgende
worden medegedeeldDe verslagene, Ruurd
Bloemsma, bevond zich in de herberg van
Liemburg, toen zjjn buurman Douwe Stoker
binnentrad. Des middags had er eene vrjj
scherpe woordenwisseling plaats gehad tusschen
de vrouwen van B. en S. Die twist werd door
de beide mannen in de herberg voortgezet, en
onder den invloed van den sterken drank steeds
heftiger, tot eenklaps S. het gloeiende kachel
deksel greep en daarmede zjjnen tegenstander
een fikschen slag op den schedel toebracht.
De getroffene zonk neder en vterd naar zjjne
woning gebracht, waar hg den volgenden
ochtend overleed, zonder tot bewustzgn terug
gekeerd te zjjn. De lgkschonwing heeft Zater
dagochtend plaats gehad door de doctoren
Kjjlsfcra en van Schouwen, van Heerenveen,
in het schoolgebouw te Boven-Appelscha. De
verslagene is een reeds bejaard man. Stoker,
omstreeks 25 jaar oud en eerst in het vorig
jaar gehuwd, werd terstond na het plegen van
de daad door de marechaussee in hechtenis
genomen, en is Zondagochtend overgebracht
naar het hnii van bewaring te Heerenveen.
Van de 18 woningen, die door de»Oranje-
bond van Orde« op het Hofveld te Apeldoorn
gebonwd zullen worden, zjjn thans reeds 9 in
gebruik genamen. In den loop dezer zullen
weer 2 bewoond worden. Het zgn ruime, ge
riefelijke woningen, waarvoor 's weeks slechts
weinig behoeft te worden opgebracht. De be
woners, die 1 H.A. grond hebben, betalen 79
cent per week. Yoor die met i H.A. is dit
bedrag slechts 74 cent.
Te Antwerpen is de nieuwe sluis, welke
het Lefebre-dok met de Schelde moet verbin
den een nog onvoltooide sluis, waaraan
sinds een half jaar gewerkt wordt, door
het doorbreken van een paar djjken geheel
overstroomd en vernield.
De veroorzaakte schade moet honderdduizen
den francs bedragen,
Te Rrichenherg is groot opzien verwekt door
de inhechtenisneming van den rjjken landeige
naar Johann Mitzinger. Hg wordt van niet
minder beschuldigd, dan in 1886 zijne beide
ouders vermoord te hebben.
De afdeeling Zuid-Holland yan den Alg.
Ned. Wielrgdersbond vergaderde te Rotter
dam onder voorzitterschap van den heer
Frans Netscher. Als ooasul van Zuid-Holland
werd in plaats van den heer G. Pi D. Dolk,
die voor die betrekking bedankt had, gekozen
de heer L. Th. G. Möllinger, voorzitter der
wielrijders vereen igi ng »Rust roest» te 's-Gra-
venhage. Onder meer werd besloten, in den
loop van den volgenden zomer eenen afdee-
lingswedstrgd te houden, op baan of weg, al
naar de Scheveningsche wielerbaan of eene
andere, tot welker oprichting elders in deze
provincie plannen aanhangig zyn, voor het
gebruik gereed zal zgn.
In het Zweedsche Oscarhamn is dezer dagen
een vreeslijk ongeluk gebeurd. Een school
geraakte in brand onder schooltijd. Yele kin
deren werden gered, maar velen verbrandden.
De onderwijzeres sprong het venster uit en
werd ernstig gekwetst.
Zaterdag zgn de gebroeders en Cis en Piet
de Bie door maréchaussees van Os naar den
Bosch overgebracht.
In de zaak van den moord op wachtmeester
Hoekman door de arrond.-rechtbank vrijgespro
ken, zullen sjj thans bjj de behandeling dier
zaak in hooger beroep voor het gereohtshof,
op 14 Maart e. k., opnieuw moeten terecht
staan, als verdaoht van betrokken te zijn bg
die misdaad, daar het O. M, tegen hunne
vrijspraak in verzet is gekomen.
Dat de getuige Yan Galen naar Amerika
zou zgn uitgeweken, zooals gezegd werd, schgnt
niet juist te zgn. Yan Galen houdt verblgf te
Goch, alwaar hg werkzaam is in een fabriek
van den heer Jurgens, te Os.
Te Duitschburg is Woensdag onthoofd de
metselaar W. Poetz, nit Niedermejjer, die zgn
vrouw in Juni 1.1. op de Stadsweide nabij
Emmerik vermoordde.
In de Pargsche Opéra Comique* heeft het
publiek aau eene debntante, die bekend was
wegens hare galante avonturen, door groot
schandaal te maken het optreden belet.
Onder de projectielen, waarmede naar haar
werd geworpen, bevond zich ookeen
levend konijn. Als de slachtoffers der vivisectie
nu ook hiervoor al in aanmerking komen, mag
't konjjnenleven haast geen leven meer heeten.
Al wederom een brand op te terreinen van
wglen de tentoonstelling van Chicago. Ditmaal
werd het landbouw-gebouw vernield.
Ook hier weer wordt de oorzaak aan boos
opzet toegeschreven.
Te Wörishofen heeft men zich in den laatsten
tgd ongerust gemaakt over de vraag, wat er
van het dorpje moest worden als pastoor Kneipp
kwam te overigden. De oude heer is nog wel
kras, maar toch al 73 jaar.
Nu is echter pater Bonifacius Reile, van de
orde der Barmhartige Broeders tot Kneipp's op
volger aangewezen, zoodat Wörishofen als bad
plaats behouden bljjft.
Het nieuwgebouwde en reeds geopende Knr-
naus staat onder leiding van genoemde orde.
Over gebrek aan gasten heeft Worishöfen ook
deze winter niet te klagen,
Reed 8 eenigen tgd geleden is er sprake ge
weest van de oprichting te Amsterdam van
inrichtingen in den trant van de welbekende
Bouillons-Duval, te Parjjs. Thans vernemen
wjj, dat het eerste van zulke lokalen zal wor
den geopend op 15 Maart a. s., in de Graven
straat. Evenals te Parijs zal de bediening ook
geschieden door vrouwelijke personen, stemmig
in het zwart gekleed met het bekende Duval
mutsje. De bedoeling van de Maatschappij is
eenvoudige spijzen, maar van uitstekende qua-
liteit, tot lage prijzen verkrijgbaar te stellen,
b. v. een smakelijk maal, bestaande uitsoep
vleesch, groenten, aardappelen, met inbegrip
van l/s L. bier voor de som van 50 ct.
Een eigen slagerij is aan de zaak verbonden
ook in navolging van Pargs.
Ofschoon het café «Het Gouden Hoofd»
niets met deze maatschappij te maken heeft
zal de eigenaar ervan, de heer W. T. K. van
Nie, als directeur optreden.
Van het welslagen dezer poging hangt af,
of er ook in andere wjjken van zulke inrich
tingen geopend zullen worden.
De vereeniging Opleiding van onderwij
zers en onderwijzeressen in Zuid-Holland* zal
op Zaterdag, den 31sten Maart, in het ge
bouw Caledoniate Rotterdam, eene verga
dering houden. De volgende onderwerpen
zullen behandeld worden:
I. Het teekenonderwjjs op de normaal
scholen. Stellingen en vragen
I. Het teekenonderwgs mag vooral op de
normaal-lessen geene slaafsche navolging zgn
van plaat of model. 2. Het natuurteekenen
blgft altjjd de hoofdschotel. 3. Is het tee
kenen naar voorbeeld voor den aanstaanden
onderwjjzer geheel en al te veroordeelen
4. Hoever moet het onderwjjs zich uitstrek
ken? 5. De leerlingen moeten ook in dit
vak practisch worden opgeleid. In te leiden
door den heer A. G. J. Tempelmans Plat, te
Gorinchem.
II. Stgloefeningen op de normaal-scholen,
in te leiden door den heer E. J. de Heer,
aldaar. De volgende stellingen zullen behan
deld worden
A. Jeugdige leerlingen hebben nog geen
ontwikkeld denkvermogen. B. Zjj kennen en
bekeerschen de taal nog zeer onvolkomen. C.
Om de oefening in mondelinge en schriftelijke
uitdrukking der gedachte tot haar recht te doen
komen, moet de grammatische leerstof beperkt
worden. In de eerste plaats moet het verwer
ken van de aangeboden spraakkunstige leerstof
en het daardoor verkrjjgen van nauwkeurigheid
en vlugheid in spelling en taalkundig juisten
zinsbouw hoofdzaak zgn en de steloefeningen
uitsluitend bestaan in het beantwoorden van
vragen en opgaven over de leerstof in de an
dere vakken.
In de tweede klasse komen vooroefeningen
voor het eigenlijk stelonderwjjs, als het zoeken
van tegenstellingen, het vervangen van gang
bare uitdrukkingen door acquivalenten pf om
schrijvingen en het vaststellen van de dispositie
der leesles; daarenboven voortzetting van de
oefening in het stellen, in aansluiting aan de
leerstof der overige vakken, bjjv. voor verha-
leuden stjjl aan geschiedenis en aardrijkskunde,
voor beschrijvenden stjjl aan aardrijkskunde en
natuurkennis, voor betoogenden stjjl aan na
tuurkennis en wiskunde. De onderwjjzers in
de overige vakken geven daarvoor aanvankelijk
eenen zekeren leiddraad (dispositie) en eischen
later steeds, dat deze door de leerlingen voorop
gegeven wordt.
In de derde klasse voortzetting, benevens
het zoeken van groepen van synoniemen en
het onderling vergeljjken daarvan om de oogen
der leerlingen te openen voor den rjjkdom der
taal en liefde voor de moedertaal te kweeken
oefening in het in proza weergeven van ge-
makkeljjke, verhalende en beschrijvende poëzie.
Schriftelijk weergeven op de les van gelezen
leesstof, zoodat blijkt a dat de leerling begrijpt
wat hg leest en b dit behoorlgk, in goeden
vorm, teruggeeft. Cacographieën moeten in
den regel vermeden wordende leerlingen
moeten de schrjjvers l'eeren waardeeren en niet
bedillener wordt bovendien licht afgekeurd,
doordat de onervaren criticus den scbrjjver
niet volkomen begrijpt.
In de vierde klasse: a. Opstellen, in den
regel reproductief de kans van een vrjj
onderwerp en de dispositie daarvan kan nog
niet aan een zoventienjarigen overgelaten wor
den. Beperking van den omvang, het ver-
mjjden van hoogdravendheid en andere sma
keloosheden, het streven naar juistheid en
nauwkeurigheid van uitdrukking zjj hoofdzaak.
Alleen algemeene fouten bespreke men classi
caal, ~de overige hoofdeijjk of in margine.
b. Paraphrase van wat moeieljjker, maar toch
onder de bevatting der leerlingen vallende
poëzie, ook van anderen aard. Eene gere
gelde stijlleer heeft voor het te bereiken doel
geen waarde. Een goed vrij opstel is, bljj-
kens de ervaring, voor het gros der leerlingen
op dezen leeftjjd een onbereikbaar ideaal.
Waar Frausch onderwezen wordt, is het
bespreken van schriftelijke vertalingen van niet
te gomakkeljjke, met zorg gekozen stukken,
onder leiding van den onderwjjzer in Neder-
landsche taal voor klasse 2, 3 en 4 de uit-
stekendste steloefening voor classicale behan
deling.
In alle klassen moet op alle lessen door
alle onderwjjzers de mondelinge uitdrukking
voortdurend behartigd en verzorgd worden
afzonderlijke oefening daarin stelt voor den
jeugdigen leeftijd te zware eischen.
Wat de verhalen der 1001 Nacht echter
voor den Europeesehen lezer in dubbele mate
belangwekkend maakt, is, dat zjj levendiger
dan reisbeschrijvingen dit vermogen te doen,
ons de eigenaardigheden van het Óósten voor
oogen stellen. De ridderlijke dapperheid van
den Arabier, zgn zucht naar avonturen, zjjne
slimheid, zjjne liefde en zjjne wraak, de listig
heid zjjner vrouwen, de huichelarjj zijner
priesters, de arglist en geslepenheid zjjner
derwischen, de indringendheid zjjner bedelaars,
alsook de omkoopbaarheid zjjner rechters, dit
alles trekt, als het ware verzameld op éen
groote dramatische schilderjj, onze oogen voorbjj.
Paleizen, stralende van goud, bekoorljjke vrou
wen, bevallige tuiueii en kosteljjke maaltijden,
nemen al onze zintuigen in beslag, en ketenen
ons aan een bodem, op welke wjj gemakkeljjk
en gaarne met de wonderen eener vreemde
geestenwereld in verbinding treden.
gSBaaaBMMBa—BBBBI
UITTREKSEL UIT HET
IN ZAKE DB
Feiten van dien aard hebben zich voorgedaan.
Maar men bedenke wel, zegt de commissie,
dat die over een reeks van jaren zijn verdeeld,
en dat bgv. de hier bedoelde onderwjjzer zich
geenzins heeft doen kennen als een man die
gaarne straft.
Tegenover de klachten over tuchtigingen
door jongens ondergaan, laat de commissie
niet onvermeld wat haar door andere over de
behandeling te Neerbosch in gunstigen zin
werd geschreven.
De een is lichameljjk getuchtigd, de ander
is met lankmoedigheid behandeld. Dat hieruit
zou mogen worden afgeleid, dat bg het straffen
rekening werd gehouden met aanleg en karakter
van den jongen betwjjfelt de commissie, veel
eer komt het haar voor, dat bg gebrek aan
een vasten regel de indruk dien het gepleegde
feit op onderwjjzer of beamte maakte en zjjne
gemoedstemming op dat oogenblik de gestreng
heid der straf in een gegeven geval bjjua
uitsluitend bepaalden.
Bg de commissie heeft zich de overtuiging
gevestigd, dat van opzettelijke mishandeling
van de verpleegden geen sprake schijnt te zgn
geweest, dat eveuwel soms zonder overleg eó
te ruw tot het toedienen van lichamelijke
straf is overgegaan, zoodat eene regeling op
dit punt niet mag uitbljjven.
De straffen die aan de meisjes worden
opgelegd, zjju over het algemeen van zachteren
aard. Intusschen kan niet geloochend worden,
dat de echtgenoote van den directeur meer
malen gestraft heeft op eene wjjze, die geen
goedkeuring kan weldragen. Iu sommige geval
len hebben op baar bevel meisjes van allerlei
leeftjjd voor het een of ander vergrjjp door
het verlies van baar of vlechten moeten boeten.
Door betrouwbare getuigen zjju aan de commis
sie o. a. de namen van vjjf meisjes genoemd
wier haar korter geknipt is; volgens de eeu
werden alleen de vlechten verwjjderd, volgens
de ander vordween in een geval het haar zoo
goed als geheel.
Zoowel bjj volwassenen, meisjes van 18 en
20 jaren, als bjj kinderen zgn daarvan voor
beelden bekend.
Afkouringswaardig is evenzeer dat de echt
genoote van den directeur, soms meisjes en
dat niet alleen bjj zeer ernstige overtredingen
met een stok etteljjke slagen op den rug
geeft. Yerschillenden getuigen, zonder zich
overigens ontevreden te betoonen, laakten deze
behandeling.
In een geschriftje van J. Bouricius, gepen-
sionneerd rijks-ontvanger te Amsterdam, komt
van den kerker een beschrjjving voor, die
allerlei onjuistheden inhoudt. Noch de trap,
noch de lange gang, noch de aarden vloer zgn
aanwezig.
Tegen opsluiting in znlk een kast met vol
doende licht en lucht kan de commissie geen
bezwaar zien. Het zal veel afhangen van de
behandeling die de jeugdige gevangenen tus-
scbentgds ondergaan, in hoever men een op
sluiting gedurende meer dan een dag mag
goedkeuren.
De directie ontkende in zake het geval van
W. Postma dat een jongen ooit langer dan
oen half etmaal was opgesloten.
Door enkele getuigen werd aan de commissie
medegedeeld, dat ook in andere gevallen jongens
twee dagen, soms langer in het cachot hebben
doorgebracht. Later heeft de directeur tegen
over de commissie moeten erkennen, dat een
opsluiting gedurende twee dagen wel was
voorgekomen.
Ckmda
Moordrecht.
Nisuwerkerk
Oapelle
Botterdam
Botterdam
Oapelle
Nieuwerkerk
Moordrecht.
Gouda
6.80
7.26
8.86
9.01
9.40
10.46
f
7.82
8.49
K
0
0
7.89
8.49
0
0
7.46
8.56
0
0
0
7.-
7.56
9.05
9.20
10.—
11.05
5.—
6.02
7.95
6.10
6.18
0
6.19
6.91
0
i
6.26
6.99
0
5.39
6.36
7.45
10.66
11.08
11.09
11.16
11.95
GOUDA ROTTERDAM.
18.18 18.68 1.84 8.58
1.05
1.18
1.19
1.88 1.44 4.10
R D A M-G OUDA.
18.08
18.88
7.47
8.07
8.— 9.46
18.88
ROTT]
9.51
4.50
4.57
5.04
5.11
5.80
5.66
6.03
6.10
6.17
7.10
8.88 8.43
9.40
9.47
9.54
10.1
10.48 11.08
/11JM
8.18 10.08 10.11
10.17
10.87
10.34
10.41
10.47
11.50
18.80
GOUDA DEN B A AO.
Gouda 7.80 8.40 9.04 9.37 10.49 18.11 18.81 1.01 1.87 8.55 4.45 6.87 6.59 7.13 8.85 9.87 10.45 11.11 11.80
Zev.-M. 7.48 8.58 11.01 1.18 4.57 9A9
Bl.-Kr. 7.47 00000 M8 «-1®
Z.-Zegw.7.53 9.01 11.10 1.84 5.08 6.88 9.58
N.d-L.d.8.08 000000 183 «-81
Voorb. 8.07 9.18 11.18 1.88 5.80 6.86
,uu.u -v. 6.80 6.86 10.11
'•Hage 8.18 9.18 9.8410.07 11.87 18.41 18.61 1.48 1.67 4.86 6.86 6.66 6.41 7.48 8.66 10.1611.16 11.4018.—
00 V DA-UTRECHT.
Gouda 6.86 6.40 7.66 8.09 8.91 10.19 10.66 18.48 8.88 8.18 4.16 4.47 6.88 8.01 7.46 8.8810.08
Oudew. 6.60 6.64 11.09 8.87 000 5-87 7.69 10.88
Woerden 6.67 7.01 8.11 8.40 11.16 8.44 J-JJ 6.44 6.i7 8.08 10.28
Harmeien 6.04 7.08 8.46 11.88 8.61 6.19 6.60 8.13 10.84
Utreoht 6.18 7.28 8.88 8.41 9.— 10.61 11.46 1.80 8.08 3.60 4.48 6.89 6.21 6.36 8.28 9.10 10.68
GOUD A—A U3TBRDAM.
Gouda 6.46 8.81 10.06 10.6| 18.11 9.61 4.47 6.88 7.46 10.08
Amsterdam Wp. 7.69 9.10 10.66 18.19 1.— 8.40 6.46 6.86 9.87 11.10
i CJJB, 8.14 Ml 11.10 11.8 UI Ml 6.— 6.60 9.17 11J»
5.40
6.26 7.30
8.40
9.08
10.10
11.02
11.26
11.4
1.45
2.30
2.50 8.48
4.20
4.45
5.86
7.07
8.10
9.88
1.55
0
0
0
4.55
0
7.17
9.44
2.02
0
0 0
0
5.02
0
7.94
- 0
9.50
2.09
0
0 0
0
5.09
0
7.81
0
0
9.15
2.48
3.10 4.08
4.40
5.15
5.66
7.87
8.80
10.—
DEN HAAG GOUDA.
12.08 18.40
'sHage 5.48 7.20 7.43 9.28 9.4810.1411.8812.161.88 2.15 2.45 8.48 4.15 4.42 5.21 7.- 8.06 9.80
Voorb. 6.54
N.d-L.d5.59
Z.-Zegw6.08
Bl.-Kr. 6.14
Zev.-M.6.19
Gouda 6.8<
10.20
4.48
10.88
10.41
5.—
5.09
7.06
7.11
7.80
7.86
7 81
9.41
Mé
1.44
1.49
1.58
2.04
2.09
7.50 8.18 9.5810.1610.5912J1812.45 2.20 2.45 8.15 4.18 4.48 5.90 5.51 7.42 8.85 10.08
U T R E C H T-G O D A.
Utrecht 6.88 7.60 9.- 9.58 11.34 12.08 18.60 8.10 3.52 4.48 6.36 7.48 8.09 8.6010.07 1M4
Harmeien 6.47 8.08 10.09 19.19 8.24 4.06 4.56 «sa» 9.04
Woerden 6.58 8.10 10.15 12.96 4.12 »*1010.28
Oudewater 7.07 8.19 10.94 12.42 <r 4.24
Gouda 7.20 8.82 9.84 10.87 12.06 12.55 1.22 8.50 4.87 6.20 7.08 8.20
AM8TERDA M—G OUDA.
Amsterdam 0.3. 7.56 9.40 11.10 11.97 2.40 4.10 4.10 7.98 9.4T
Amsterdam Wp ÜêO 8.10 9.55 ll.lf 11.4 8.56 4.2K 4.86 7.40 10.06
7J0 1.69 10.44 12.16 18.68 8.60 MO 6.18 Ml 1140
E s 1.11 t
8.41 9.89 10.4011J6
De brochures. Indien de commissie aan de
beschrijving van den toestand, in de brochures
Onthullingen over de Weesinrichting te
Neerbosch toetst al wat haar daaromtrent
door geloofwaardige personen ter oore is geko
men, dan aarzel zg niet te verklaren, dat de
schrjjvers zich aan eene reeks van valsche
voorstellingen hebben gewaagd, en naast de
vermelding van feiten, die werkelijk hebben
plaats gegrepen, toch een aantal verhalen
hebben opgedischt, die uit de lucht zgn ge
grepen, en waarvan voor een deel hnnzelven
bij eenigszins ernstig onderzoek de onjuistheid
had moeten blijken.
Zoodoende hebben zg het publiek op een
dwaalspoor gebracht. Wg zullen, zegt de
commissie, het geschrift niet ontleden wg
willen er ons eenvoudig toe bepalen, op te
komen tegen enkele zware beschuldigingen die
in het boek zgn neergeschreven als ware het
bewijs daarvan geleverd. Zoo is de mededee-
ling, »dat minstens een derde der weezen
geen slaapplaats hebben, terwgl de aanwezige
kribben hier en daar zwart zien van want-
gediertegeheel uit de lucht gegrepen. Het
verhaal, dat »in 1880 Samuel de Mooi zoo
verschrikkelijk mishandeld werd, dat hg kort
daarna aan bloedspuwingen overleed*, is ons
gebleken een fantastisch verhaal te zgn
Andries Valk die veroordeeld zou zgn om
schaapherder geweest, maar 29 Mei 1888 iu
de inrichting overleden.
De directie Dat de directeur opzetteljjkde
aan zgne zorgen toevertrouwde weezen zou
verwaarloozen, moet de commissie betwisten.
Haar is integendeel gebleken, dat er eene
goede en aangename verhouding bestaat tas-
schen den directeur en de weezen. De kinderen
die in de inrichting vertoeven zien hem gaarne
komen, zgne tegenwoordigheid werpt geen
schaduw over de opgewektheid die onder hen
heerscht. Bg zeer vele oud-weezen blgft zjjn
naam in dankbare herinuering.
Znlk een aangenamen indruk als de directeur
had zgne echtgenoote op vele weezen en voor
namelijk op meisjes, die veel met haar in
aanraking waren geweest, niet achtergelaten.
Ofschoon de commissie alle reden heeft voor
de onderstelling dat het toezicht op de gewone
huishouding aan hare handen uitnemend is
toevertrouwd, meent dë commissie dat het ge
mis van eigenschappen, die sommige vrouwen
als aangeboren zgn, haar voor den dageljjkschen
omgang met meisjes in paedagogisch opzicht
minder geschikt maken. Volgens verschillende
getuigen werd onder de meisjes door haar
verachjjnen meer vrees dan sympathie opgewekt
en het is de vraag of op den dunr zulk eene
verhouding voor Neerbosch de meest gewenschte
heeten kan.
Al zal nit het bovenstaaude gebleken zijn,
zegt de commissie, dat wij geenszins het goede
van Neerbosch voorbjjzien, en vele beschuldi
gingen tegen den directeur en diens stichting
moeten afwjjzen, wjj houden ons overtuigd,
dat op menig gebied verbetering gewenscht
en noodzakeljjk is.
Yele der bestaande gebreken en tekortko
mingen hebben dankt ons ééne hoofdoorzaak,
en die oorzaak is de groote omvang en al te
schielijke uitbrèiding aan de weesinrichting
gegeven, eene uitbreiding die geen geljjken
tred hield met de beschikbare middelen en met
het beschikbaar gestelde personeel De direc
teur heeft nieuwe aanvragen ongaarne afgewezen,
en is bezweken voor den aandrang van
particulieren en van vereenigingen die hunne
beschermelingen bjj hem eene plaats trachtten
te verzekeren. In stede vaa na de opening
yan een nieuw gebouw op eene degelijke en
volledige inrichting te letten en niet verder
te gaan alvorens al wat daarmede in verband
stond goed geregeld was, heeft de directeur
gebrekkige toestanden bestendigd, en met
overhaasting gezorgd voor nieuwe gebouwen,
indien aan een aantal aanvragen niet meer kon
worden voldaan. Daarbjj komt, dat bjj met
andere inrichtingen gevoegelijk had kannen
wachten, om de gelden daaraan besteed, te
doen strekken tot bevrediging van eischen, die
meer rechtstreeks de verpleging der weezen
raakten.
Doch, ook al waren de middelen voldoende
geweest, om vbor de rnim 1000 weezen, die
Neerbosch bevolken, huisvesting, voeding, klee
ding en opleiding in den meest voortreffeljjken
vorm te bekostigen, dan nog schgnt ons
aan de uitbreiding dit bezwaar verbonden,,,
dat een enkel man daar den geheelen toestand
moet beheerschen, terwgl zjjn personeel nog
niet voldoende georganiseerd is, om in alles te
voorzien.
Het personeel. De directenr heeft der com
missie medegedeeld dat bg zgn personeel ten
volle vertrouwt, en bet veilig alles kan over
laten. Zg geeft geen reden om aan de oprechtheid
van die mededeeling te twjjfelen, maar is niet
blind voor het gevaar dat menige straf kan
worden toegediend buiten zgn medeweten, en
uit het antwoord op vragen tot onderwjjzers
gericht moet zjj opmaken dat werkeljjk zwaar
is gestraft, zonder dat de directenr er in ge
kend was. Dit acht zg verkeerd. De directeur
kan wel veel aan vertrouwd personeel overlaten,
maar niet alles, en het is zgn plicht aan dat
personeel slechts een beperkte macht over de
weezen te laten. Er is nn te veel vrgheid in
de inrichting; wat de beambte doen mag
en laten moet is niet behoorlgk geregeld.
Er zjjn ook geen personen die niets anders te
doen hebben dan toezicht houden.
De conclusiën waartoe de commissie is
gekomen deelden wp mede en kunnen ten
aanzien van haar rapport verder volstaan met
te vermelden dat het vergezeld gaat van uit
gebreide Bjjiagen, waarin ook zjjn opgenomen
verklaringen van getuigen.
De Hygiënische sub-commissie.
Na al hetgeen voorafgaat zou een uittrek
sel uit de uitvoerige notuleu der hygiënische
sub-commissie voor een groot deel slechts
kunnen voeren tot eene herhaling van reeds
vermelde feiten en toestanden. Bg de vele
plaatsruimte die ons uittreksel uit het Rapport
reeds in beslag moest nemen, verraeenen wjj
derhalve te kunnen verwjjzen naar vorenver-
melde conclusiën der commissie, met het af-
zonderljjk advies van prof. Yan Overbeek de
Meyer. Een en ander toch geeft de slotsom,
waartoe dezs sub-commissie is gekomen. Ook
haar verslag gaat van uitgebreide Bjjiagen
vergezeld.
Hierna is het Rapport der commissie in
haar geheel weder aan het woord.
Zjj deelt mede dat zjj den heer Yan 't Lin-
denhout over alle bezwaren heeft onderhouden.
Hg ontkende niet dat het aantal weezen
reeds zoo groot was dat aan behoorljjk
toezicht moeiljjkheden vraren verbonden, maar
meende niettemin dat het moeieljjk was te
weigeren om weezen te plaatsen wanneer er
plaats voor hen aanwezig was. De groote
moeieljjkheid is dat zijne inrichting thans voor
twee soorten van weezen dient, voor de arme
verwaarloosden.
De opleiding moet eigel jjk voor beide soorten
verschillend zjjn, de verwaarloosde weezen
oefenen daarenboven dikwjjls een verderfeljj-
ken invloed uit op de arme weezen.
Bestond er in Nederland eene inrichting
meer bjjzonder bestemd voor verwaarloosde
weezen, dan zou Neerbosch alleen de arme
weezen kunnen «puemen, hetgeen zeer zeker de
voorkeur zou verdienen. Nu echter dergeljjke
inrichtingen niet aanwezig is, kan men onmo-
geljjk de verwaarloosde weezen weren.
Wordt vervolgd
Gisteren is in den Rjjksdag de beraadslaging
over de eerste lezing van het Russische ver
drag begonnen het belangrjjkste oogenblik
der geheele zitting. De «Kölniscbe Zeitung»
rekent tot de onvoorwaardelijke tegenstanders
van het handelsverdrag de Duitsch-conserva-
tieven en de antisemieten, samen 77 leden.
De conservatieven zijn door de onhandigheid
hnnner tegenwoordige leiders zoo in 't nauw
gekomen, dat het zeer de vraag is, of een
hnnner nog in staat is, zich openlgk voor het
verdrag te verklaren. Daartegenover staan 13
vrjjzinnigen, 34 radicalen en democraten, 43
soc.-democraten en 19 Polen, te zamen 109.
Voegt men daarbjj de aanhangers van Rjjks-
partjj, centrum, nationaal-liberalen, wilden enz.
dan komt men tot een totaal van 191 stem
men.
Maar de tegenstanders uit de laatstgenoemde
partgen zjjn met de 77 bovengenoemde te za
men 197 in getal. Van de 8 Elzassers ont
braken 7 bg de stemming over het Rnmeen-
sche verdrag en stemde maar één voor. Zg
znllen wel niet tegenstemmen, maar zullen zjj
het de moeite waard achten naar Berljjn te
komen? Zoo ja dan staan voor- en tegen
standers als 198 tegen 197 en kan de regee
ring rekenen op een meerderheid van ééne
stem.
In allen geval zal de meerderheid evenals
verleden jaar, bg de aanneming van de leger-
wet door den nieuwen Rijksdag, zeer krap zjjn.
Het belangrjjkst bij de stemming zal wezen of
geaoeg tegenstanders nit centrum, uationaal-
liberalen, enz. naar de regeering overloopen,
dst de conservatieven als één man kannen
tegenstemmen iets wat voor hunne partjj^
volstrekt noodzakelijk is.
Zoo onvérzetteljjk als het Engelsche Hooger-
hnis. ongetwjjfeld op grond eener welgevestigde
overtuiging, voet bjj stuk hield op het con
tracting out* in de Employers' Liability Bill*,
zoo inschikkelijk toonde het zich ten opzichte
van de Local Government Bill.* Op raad
van den hertog van Devonshire en van Lord
Salisbury, drong het, in zgne zitting van
Yrjjdag, op de meeste zjjner amendementen
op het laatstgenoemde ontwerp niet aan, maar
liet die vallen. Slechts een paar, betrekking
hebbende op allotments en op armenbedeeling,
werden door de Lords gehandhaafd.
Middelerwijl brandde de Londsnsche Liberal
and Radical Union* in eene derde bijeenkomst,
ditmaal in de Crown Baths gebonden, weder
dapper tegen het Hoerenhuis lqs. Resoluties,
verlangende de summiere afschaffing van dit
lichaam, werden aangenomen, terwjjl het par
lementslid Paal met het voorstel te berde
kwam, daL om te beginnen, de bevoegdheid
van het Hoogerhnis zon worden besnoeid, en
wel in dier voege, dat, zoo het Hnis der Lords
eene bill verwierp, en het Lagerhuis haar
handhaafde, de wil van het Lagerhuis zonder
verdere plichtplegingen zou in werking treden
en het Hoogerhnis zich daarbg zon hebben
neer te leggen.
Na de verkiezing van een nieuwe voortsitter
Biancheri ging de Italiaansche Kamer
Vrjjdag terstond over tot de behandeling van
de 17 ingediende interpellaties en 8 vragen
over de gebeurtenissen op Sicilië en Massa-
Carrara, De nieuwe voorzitter aanvaarde zgn
taak met toespraak, waarin hjj zeide, dat
van het Parlement een stem zou nitgaan, welke
het land zou geruststellen omtrent zgn toe
komst. Gjj zult, vervolgde hjj, welke pjjn-
lijke offers het ook kosten mocht, niet willen
dulden, dat 's lauds aanzien en eer onbeveiligd
bljjven en gjj zult de beloften niet in het
vergeetboek laten geraken van hulp aan de
standen, die van de wieg tot het graf hebben
gearbeid en geleden.
Gelukkig konden de interpellation en vragen
gecombineerd en tegeljjk behandeld wordeO
anders had de Kamer maanden met dit werk
zoek kannen maken. Onder de socialisten
voerde o. a. liet woord Badaloni, die den staat
van beleg afkeurde en opkwam tegen de ver
warring van socialisten en anarchisten.
Colajanni had de interpellatie over de ar
restatie van den Afgevaaidigde Defelice-Giuffrida
voor zjju rekening genomen. Hjj noemde die
gevangenneming in atrjjd met de Grondwet.
De Minister-president Crispi beantwoordde de
heeren en sloeg eeu zeer vaderlandlievenden
toon aanhij betoogde de noodzakeljjkheid
der genomen maatregelen en deed een beroep
op de Kamer om het verledene te vergetes^en,
zoolang de tegenwoordige moeilijkheden
voortduurden, alle persoonljjke overwegingen
te laten rusten eu het door de Regeering
voorgestelde werk onpartgdig te beoordeelen.
Do rede van Crispi werd levendig toegejuicht
eu deu volgenden dftg de discussie voortgezet.
Toen voerden voornamelijk debeeren Bonajuto
en Imbriani het woord, radicaleu, men
begrijpt dus in welken zin. De minister-president
hield toen weer een zeer toegejuichte rede,
waarin hij in hoofdzaak verklaarde, dat er
buiten de tegenwoordige staatsinstellingen
slechts anarchie en despotisme is daarom was
het noodig de staatsinstellingen tegen deze twee
vjjanden te verdedigen.
De maarschalk Martinez Campos heeft de
Spaansche regeering doen weten, dat de Sultan
van Marokko zich slechts bereid heeft verklaard
tot het betalen vun vjjf millioen pesetas
schadevergoeding aan Spanje. De maarschalk
heeft vjjftien millioen geëisebt. De sultan heeft
daarna verklaard, dat hij, zoo Spanje zich met
vjjf millioen tevreden stelde, geneigd was
territoriale comessiën aan Spanje te doen.
De maarschalk heeft geantwoord, dat de
instruction der regeering hem niet toelaten met
miuder dan vjjftien millioen tevreden te zgn.
Indien die niet ingewilligd worden, dan zou
hjj den lsten Maart Marokko verlaten en dan
sultan verantwoordelijk houden voor het
afbreken der ouderhandelingen.
Heden zoo meldt de «Indép.» zal mi
nister Beernaert den Belgischen koning den
ganschen inhond van zgn ontwerp op de
proportioneelo vertegenwoordiging voorleggen.
En in den loop der week wordt het ontwerp
bij het bureau der Kamer ingediend.
Men beweert, dat Beernaert belangrjjke con
cessies heeft gedaan aan de liberale partij, die
in beginsel wel niet tegen de proportioneele
vertegenwoordiging is, maar te dezen opzichte
eenige voorwjuLujfe had gesteld.
Bjj de beliaKjffng der Oorlogsbegrooting in
de Kamer heW generaal Brialmont een uit
voerige rede gehouden, waarin hjj een vrjj
scherpe critiek uitoefende op den bestaanden
toestand van België's defensie. Spr. bracht in
herinnering, dat België's leger in 1870 het
land behoed heeft voor den inval der oirlog-
voerende legers. De toestanden zjjn nu echter
bjj het uitbreken van een mogeljjken oorlog
tusschen Frankrjjk eu Dnitschland, geheel an
ders dan in 18,70. Duitschland toeu 460,000
man in het vefd; manr na zal dit aantal tot
900,000 man stjjgen. De rechtervleugel van
deze ontzaglijke troepenlinie zal wel gedwongen
zgn, te trachten over België Frankrjjk binnen
te dringen. Wat België's onzjjdigheid betreft;
in 1813 was Zwitserland ook onzjjdig, maar
het bezat toen slechts een legertje van 12,000
manhet grondgebied werd dan ook geschon
den door de oorlogvoerende partjjen. Het
moet erkend worden, voegde de afgevaardigde
er spottend bjj, dat de mogendheden later aan
de Zwitsersche regeering excuns vroegen.
Generaal Brialmont zette vervolgens zgn
opvatting uiteen van het grondwetsartikel
betreffende 's konings opperbevel over het leger.
Hjj wilde deze koninkljjke macht vooral niet
beperkt zien* De vorst behoeft z. i. niet de
tegenstrjjdige meening zjjner ministers aan te
nemen. Hg moet zelfstandig kunnen optreden
in geval Duitschland of Frankrjjk België's
neutraliteit zouden schendeneen onzijdigheid
die meende hg, alleen door hen gewaarborgd
werd omdat zg het niet noodig vonden haar
te verkrachten.
Waarom Brialmont die zelfstandigheid des
konings zoo sterk op den voorgrond schoof»
verklaart zich ten deele nit zgn voorliefde voor
den persoonlijken dienstplicht. Men weet, dat
Leopold dien ook liefst zoo spoedig mogelgk
zag ingëvoerd. Vsndaar, dat het denkbeeld
van den generaal in de Kamer weinig bjjval
vond, en zjjn optreden dusver geen effect
sorteerde.
LIJST vau brieven, geadresseerd aan onbe
kenden en verzonden gedurende de 1ste helft
der maand Februari 1894, welke door tusschen-
komst van het postkantoor Gonda zjjn terug
to bekomen.
Verzonden van Gonda:
S. R. Djjkstra, Amsterdam, Yan Rosmalen,
Breda, L. van flerk, Gonda, C. de Jong, den
Haag, Jansen, Utrecht, C. Nederberg, Zoeter-
woude, S. van Leenwen, Rotterdam, Steiner,
Keulen.
Verzonden van Zevenhuizen
Abram Kwak, Rotterdam, G. Baartman
Gonda, 27 Februari 1894.
De Directeur van het Postkantoor,
VORSTER.
26 FEBRUARI.
Nedbrland. Cert. Ned.W. 8. 2'/i
dito dito dito 8
dito dito dito 81/,
Hongar. Obl. Goudl. 1881-88 4
Italië. Inschrijving 1862-81 5
Dostenu. Obl. in papior 1868 5
dito in zilver 1868 5
Portugal. Oblig. met ticket 3
dito dito 8
Rusland. Obl. Oost. 2e Serie 5
dito Geoons. 1880 4
dito bjj Roths.1889 4
dito bij Hope 1889-90 4
dito in goud. leen. 1883 6
dito dito dito 1884 5
Spanje. Perpet. schuld 1881 4
Turkbij. Gepr.Conv. leen. 1890 4
Geo. loeuing serie D.
Geo. leening serie O.
Zuid-Apr.Rep. Reo. v.obl. 1898 5
Mexico. Obl. Buit. Soh. 1890 6
Venezuela. Obl. 4 onbep. 1881
Amsterdam. Obligation 1861 8'/,
Rotterdam. Sted. leen. 1886 8'/i
Ned. N. Afr. Hacdelsv. aand.
Arendsb. Tab.-Mjj. Certificaten
DtfU-Maatsohappjj dito
Arnh. Hypotbeekb. pandbr. 4
Cult.-Mij. der Vorstenl. aand.
's Gr. Hyöotheekb, pandbr. 4
Nedorlana8che bank aand.
Ned. Handelmaatsoh. dito
N.-W. Pao. Hyp. b. pandbr. I
Rott. Hypotheekb. pandbr. 4
Utr. Hypotheekb. dito 4
Oostenh. Oost-Hong. bank aand.
Rusl. Hypotheekbank pandb. 4l/k
Amerika. Equit. hypoth. pandb. 6
Maxw. L. G. Pr. Lien cert. 6
Ned. Holl.IJ.-Spoorw.-Mij. aand.
Mij. tot Expl. v. St. Spw. aand.
Ned. Ind. Spoorvregm. aand.
Ned. Zuid Afrik. Spm. aand. 6
dito dito dito 1891 dito 6
iTALiB.Spoorwl. 1887/89 A-Eobl.8
Zuid-Ital. Spwmjj. A-H. obl. 8
Polen. Warschau Weenen aand.4
Rusl. Gr. Ruu. Spw-Mij. aand. 6
Baltisohe dito aand.
Fastowa dito aand. 5
1 wang. Dombr. dito aand. 5
Kursk Ch.Azow-8p. kap.aand. 5
Loaowo Se wast. Sp. Mij. oblig. 5
Orel Vitebsk, dito oblig. 5
Zuid-West dito aand. 6
dito dito oblig. 4
AMERiKA.Cent. Pao. Sp. Mjj obi. 6
Chio. North. W.pr. O. v. aand.
dito dito Win. 8t. Peter. obl. 7
Denver k Rio Gr. Spm. eert. v.a.
Illinois Central obl. in good 4
Louisv. k NashvilieCert.v. aand.
Mexico. N. Spw. Mjj. lehyp. o. 6
Miss. Kansas v. 4 pet. pref. aand.
N,-York Ontario West. aand.
dito Penns. Ohio oblig. 6
Oregon. Caltf. Ie hyp. in goud 5
St. Paul. Minn, k Manit. obl. 7
Un. Pao. Hoofdlijn oblig. 6
dito dito Lino. Col. Ie hyp. O 6
Canada. Can. South.Cert.v. aand.
Ven. C. Rallw. k Nav. Ie h. d. o. O
Amsterd. Omnibus Mjj. aand.
Rotterd. Tramweg-Maats. aand.
Nbd. Stad Amsterdam aand. 8
Stad Rotterdam aand. 3
Belgie. 8tad Antworpenl887 8'/f
Stad Brussel 1886 2</t
Hong. Theiss Regullr Gesellsch. 4
Oostenr. Staatsleening 1860 6
K. K. Oost. B. Cr. 1880 8
Spanje. Stad Madrid 3 1868
Nbd. Ver. Bei. Hyp. Spobl. eert. 6
Vor.krs.
iw/w
lOJ/l.
78%,
80
65»/i.
es
es
85*/.
108"/a
00%
82%
94
SS
105'/,
80%
38%
99%
100%
104"/,
6S6
617
101'/,
109
916
ISO'/,
98%
109'/,
109
184%
98%
SO
31%
109
101%
170%
128%
104%
44"/,,
48
188%
142%,
64
'0»/„
104
185%
108»/,
111%
72%
102%
187
182*/i«
10
98»/u
46
16
108'/,
111%
103%
68'/,
49%
18'/,
199
107'/,
109 V.
101'V»
101'/,
114,1,
117%
89
107
slotkoor.
87%
101%
108
98%
89»/,
20%,
65»/,
103'/,
28%
28%
88%,
98«/„
88%
87%
189%.
64
111%
J2%
94
0%