,i
De heer Valette te Ouderkerk a. d. Usel,
Directe Spoorwegverbinding met GOUDA.
Wlnterdlenst 1893/94. -
Aangevangen 1 October. T|jd van Greenwich.
Buitenlandse!) Overzicht.
Door het bestaar der Ver. tot bestrijding
▼an knoeiergen in de boterhandel is het vol
gende adres aan de Minister van Justitie en
▼an Waterstaat gézonden
Het bestaar van de Vereeniging tot be
strijding van knoeierijen in den boterhandel
neemt de vrijheid uw aandacht er op te ves-
stigen
•dat het in den aanvang van 1892 zich
heeft gewend tot den Minister van Waterstaat,
met het verzoek om te bevorderen, dat het
toezicht op de naleving der zoogenaamde
boterwet zou worden opgedragen aan een klein
getal speciaal daarvoor aangestelde inspecteurs,
aan welk verzoek tot dusver niet werd voldaau
dat ieder sedert dien tjjd het ondaiken dier
wet, met name het verkoopen van margarina
of andere surrogaten onder den naam van
boter, belangrijk is toegenomen en, zoo de wet
niet spoedig en doortastend wordt gehandhaafd,
oorzaak zal zijn, dat de Ned. boternjjverheid
en handel zich geheel wijzigt in een nijver
heid, die zich toelegt op het samenstellen van
goedkoope vetmengsels en in een handel, wiens
streven het is die vetmengsels onder fraaie
namen aan den man te brengen;
>dat deze toestand een zeer ingrijpende
schade veroorzaakt aan de eerlyke boternjjver-
heid en boterhandel, een schade, die voor
namelijk gedragen moet worden door den reeds
zoo zwaar gedrnkten landbouw
dat bet bestuur met ingenomenheid heeft
gezien, dat het Ned. Landbouwcomité aan de
Regeering heeft verzocht de toepassing der
boterwet op te dragen aan een tweetal in
specteurs
•dat het zich volkomen by dat verzoek
aansluit en aan nw Excellenties met den
meeaten aandrang verzoekt, zoo spoedig moge
lijk aan den wensch van het Ned. Landbouw
comité te voldoen.
Van doorgaans zeer goed ingelichte zijde
vernemen we, schrijft »de Bode«, orgaan van
den Bond van Ned. onderwijzers, dat aan het
ministerie met ijver gewerkt wordt aan de
pensioenregeling voor onderwyzersweduwen en
weezen. Het plan moet zgn in 1897 reeds
deze regeling in werking te doen treden. Een
fonds van eenige milüoenen is noodig, doch
reeds meer dan de helft daarvoor is gevonden
Men zoekt nog naar middelen om de rest te
dekken.
Het gerechtshof te Arnhem behandelde gis
teren in appèl de strafvervolging tegen C. de
B., onderwijzer aan de Weesinrichtiug te Neer-
boscb, die door de arrondissement» rechtbank
wegens mishandeling tot 14 dagen gevange
nisstraf was veroordeeld. De advocaat-generaal
jhr. mr. Sandberg eischte bevestiging van het
vonnis. Mr. Korthals Altes van Amsterdam
trad als verdediger van beklaagde op.
De inspecteur der recherche Batelt en de
bregadier-majoor der rjjksveldwacht hebben
gisteren ,te Amsterdam in de buurt van Hil
versum een nader onderzoek ingesteld in zake
het verdwijnen van /juffrouw Smith en wel
naar aanleiding eener mededeeling van een
heer en dame, die meenen omstreeks den tjjd
der verdwijning daar in de buurt gillen ge
hoord te hebben. Ook dit onderzoek heeft
weder tot niets geleid.
Eenige dagen geleden kwam iemand uit
Ymuiden mededeelen, dat daar iu de duinen
vroawenkleederen waren gevonden. Bjj on
derzoek bleek eobter, dat men te doen had
met oude kleedingstukken, welke voor vogel
verschrikkers waren gebruikt.
De retourbiljetten der staatsspoorwegen, af
gegeven nnar Antwerpen bjj gelegenheid der
a. s. wereldtentoonstelling aldaar, zullen langer
geldig zgn dan gewoonlgk, denkeljjk voor een
tgdvak van acht dagen, terwjjl dan ook reeds
in werking zouden treden de vrachtprijzen
bepaald in het nog in bewerking zjjnde tarief
voor het Nederlandsch-Belgisch reizigersverkeer.
Gisteren staakten de steenhouwers (3$ in
getal) aan het station te Groningen het werk;
ze wilden hooger loon hebben. Heden morgen
riep de aannemer allen samen, rekende met
hen af en gaf hun gedaan werk.
Dinsdag ochtend ten 8 unr ongeveer werd
een woonhuis, bewoond door twee gezinnen,
staande in den Lutkemeerpolder, gem. Sloten,
in de asch gelegd. Aan redding van goed
viel niet te denken, te minder, daar men er
op bedacht moest zgn, eene kraamvrouw in
veiligheid te brengen, wat dan ook gelakte.
Huis en meubelen waren verzekerd.
dagen der maanden Mei, Jani, Jali, Augustus
en September.
Elke maatschappg mag, voor hare deelne
ming, den dag kiezen, die haar bet best bevalt.
De waarde der premiën en medailjes be
draagt meer dan 8000 frank. De eerste pre
mie is 1000 frank voor de maatschappijen en
200 frank voor de bestuurders.
Groote feesten zullen te Antwerpen plaats
hebben tjjdens heel den duur der Wereldten
toonstelling.
De maatschappijen, die het prospectus niet
zonden ontvangen hebben, gelieven hetzelve
per postkaart te vragen aan den Burgemeester
der stad Antwerpen.
dat zjj het uitgebreide werk dier eommitme
zeer op prjjs stelt: dat zg dankbaar aanvaardt,
zoovele verschillende wenken in het verslag
neergelegd, waaromtrent zij met genoegen
van het bestuur heeft vernomen, dat de di-
Irectie van sommige dier wenken reeds heeft
gebruik gemaakt, o. a. door uitbreiding der
admnistratie, voorstellen van wjjziging der
statuten en reglementen, en mededeeling van
plannen tot verbetering op hygiënisch gebied;
dat zjj bovengenoemden commissie baren
oprechten dank betuigt voor de ernstige wjjze
waarop zg hare taak heeft begonnen en ge
bied
Intusschen schenkt de vereeniging voornoemd
haar volkomen adhaesie aan het optreden van
de directrice, omdat zg vast en stellig gelooft
dat onder Gods zegen, het daaraan te danken
is, dat de reinheid van zeden onder verpleeg
den is bewaard gebleven, c
Deze motie werd met algemeens stemmen
aangenomen, met bepaling dat zg zal worden
opgenomen in »Het Oosten van 4 April.
De heer J. Van 't Lindenhout te Neerbosch
meldt
In de afgeloopen week hebben wjj de vrien
den te Rotterdam een bezoek gebracht. Het is
de eerste plaats, die we na de dagen van strjjd
bezocht hebben. We waren tegenwoordig bjj
de 23e jaarvergadering der Martha-Krans. De
collecte voor de Weesinrichting ter vergade
ring gehouden, bedroeg met de giften f 963,50.
Den volgenden dag werd den heer Van 't L.
nog 1000 ter hand gesteld voor de voltooiing
van het Ziekenhuis.
Een colporteur van de Voorwaartse uit dsn
Bosch, die reeds een paar malen te Os met
zjjn blad bad gevent, wat een minder gunsti-
gen invloed op het publiek had uitgeoefend,
zoodat hjj den tweeden keer de nadelige ge
volgen daarvan ondervdnd, werd Maandag bjj
zjjn komst door een grlote menigte begeleid
en door de marechaussées weder uitgeleide ge
daan naar het station. Bjj het komen en gaan
had een trompetter uit het publiek zich doen
hooren.
Het jaarverslag der „Sopbiastichting* te Sche-
veningen begint met eene hulde aan twee over
ledenen, de heeren van Reenen en dr. van
Dooremaal, aan wie de vereeniging vèfcl te dan
ken had. In de plaats van laatstgenoemde
heeft dr. Bouvin nu welwillend de oogheel
kundige behandeling op zich genomen.
Er werden in 1893 slechts 118 kinderen in
de stichting opgenomen, tegen 130 in 1892r
daarvan 4o van hier, 29 uit Rotterdam,
10 uit Delft, 9 uit Utrecht, 7 uit Amsterdam,
3 uit Dordrecht, uit Arnhem, Vlaardiugen en
Voorschoten 2 en uit Bergen-op-Zoom. Maas
sluis, Leiden, Oudewater,Voorburg en Zutphen 1.
Het verslag bevat een zeer waarderend woord
voor dr. van der Slugs, den geneesheer der
inrichting, even als voor het personeel.
Het ledental verminderde van 215 tot 209.
Gemiddeld werd elk kind 54 dagen in de
stichting verpleegd. Er werden 2909 zeebaden
genomen, waarvan 448 verwarmd (in het ge
bouw.)
De resultaten waren weder verblijdend; van
de 188 verpleegden toch bleken 40 genezen,
72 aanzienljjk verbeterd en slechts 6 niet ver
beterd te zgn; en van deze laatste 6 vertoefden
2 zeer kort in de stichting, omdat zg in het
laatste stadium van longtering verkeerden, en
waren 2 een paar ondeugende meisjes, die, niet
aan regelmaat en orde gewoon zjjnde, zich zoo
danig gedroegen dat men bigde was, toen zg
weer aan de hoede harer ouders waren toever
trouwd.
Gisteravond trad de heer Valette als spr.
op in het Café Van Leeuwen te Onderkerk
a/d IJsel.
Door de Arnhemsche Bakkersgezellen-
vereeniging* zgn in de laatste dagen pogingen
aangewend om een »nationalen Bakkersgezel-
lenbond* op te richten. Zg ondervindt veel
medewerking uit andere plaatsen. Men is al
zoo ver gevorderd dat op Zondag 8 April te
Arnhem de eerste vergadering wordt gehouden.
Als sprekers zullen optreden twee afgevaardigd
den uit Amsterdam, twee uit Rotterdam, eem
uit den Haag, een uit Leeuwarden, twee uit
Njjmegen en een uit Kampen, en voorts ver
wacht men nog vertegenwoordigers uit Haarlem,
Alkmaar, Middelburg, den Bosch en Hoogeveen.
Een 2000-jarige Apollo-hymne is onlangs
te Delphi ontdekt, op marmeren tafels gegrift.
Zij is thans in de Fransebe Oudheidkundige
School te Athene uitgevoerd, in tegenwoordig
heid van den koning ven Griekenland en zjjne
familie.
De oude muziek, door Reinach te Parjjs op
nieuwe tonen gezet, werd door een mannen-
quartet gezongen. Zjj maakte, volgens een
berichtgever van »the Times c, een vreemden,
maar aangenamen indruk. Zg deed nu en dan
aan de schoonste Duitsche koralen denken.
De Apollo hymne woorden en muziek
zal weldra te Parjjs in druk verschijnen
De Westlandscho Stoomfabriek van ver
duurzaamde levensmiddelen* te Loosdainen
kan, door hare gunstige ligging te midden
van het vruchtbare Westland, stellig voldoen
aan de tegenwoordig op het gebied van con-
serveeren gestelde eischen, voorzien als zg is van
de nieuwste machinerieën, van eigen water
leiding en elektrisch licht.
Opgericht in 1892, overtroffen de resultaten
van het eerste boekjaar reeds dq verwachtin
gen. Het bestuur vindt hierin aanleiding, het
bedrijfskapitaal op voldoende hoogte te bren
gen, ten einde steeds gereedeljjk alle orders
te kunnen uitvoeren, waarmede een vergrooiing?
der magazjjnen gepaard gaat.
In verband hiermede is, bljjkens advertenties
ten kantore van den heer A. Oppenheim
de inschrjjving opengesteld op eene eerste-hy
potheeklening van f 60.000, rentende 4$ pet.
en aflosbaar door uitloting in 30 jaren. De
leening is bovendien tot meerderen waarborg
gedurende tien jaren voor rente en aflossing
door commissarissen gegarandeerd.
Te Amsterdam is het eerste nummer ver
schenen van een nieuw weekblad De Amster-
damsche Volksbode* voor de Protestanten in
Nederland, onder hoofdredactie van dr. G. J.
Vos Az., ds. A. Voorhoeve, ds. L. C. Scholier
tot Peursum en dr. J. Th. de Visser.
De redactie zegt, dat het blad is eene met
het oog op de behoeften van het protestantisme
in ons vaderland geheel gewgzigde voortzetting
van het Predikbeurtenblad*, dat te Amster
dam op Dinsdagavond verscheen
In zgn overzicht der week trekt het blad in
zgn eerste nummer party tegen Tak.
De stad Antwerpen richt, ter gelegenheid
der Wereldtentoonstelling van 1894, haar 10e
Bestendig Festival in. Hetzelve wordt aange
boden aan al de zang-, fanfaren-, harmonie-
en 8ymphoniemaatschappjjen van bet land en
den vreemde en zal plaats hebben op da Zon-
De Koninginnen komen Zaterdag te half
drie te Vogelenzang. Daar staan rijtuigen
gereed, en vervolgens gaat 't over Bennebroek.
Haagschen Straatweg. Zandvoortschelaan, Els-
woud, Overveen, Bloemendaalschepark naar de
duinen van Baron Van Heemstra. Vandaar
langs Meerenberg naar Sandpoort. Terug langs
de Bloemendaalsche Kerk, Straatweg Overveen
naar den Zjjlweg tot het terrein van den heer
Krelage, om de pronkbakken te zien dan langs
Zjjlweg, Zijlstraat, Barteljorisstraat en Kruis
straat naar de woning van den Commissaris
der Koningin, waar de koninginnen even ver
toeven. Een extratrein voert hen naar Den
Haag terug.
Een Belgische milicien werd dezer dagen
voor een jaar naar huis gezonden, om
mager te worden. De ruim 19-jarige knaap,
die de respectabele lengte van 2 meters heeft
woog 147 kilo.
Het zal zoo langzamerhand aan de kiezers
wel hoe langer, onduidelijker worden, wat op
10 April de quaestie is, als er nog meer ge
schreven wordt. Thans komt dr. Spruijt in een
vlugschrift verzekeren, dat het de vraag is
voor of tegen Kuijper.
De hoogleeraar stelt deze quaestie aldus.
Wilt gjj ook voortaan de leiding der liberale
partg toevertrouwen aan den heer Tak, die
daartoe te eenenmale onbekwaam bleek en
de speelbal moet wirden van dr. A. Kugper?
Of bljjft gij van meening, dat gjj nog altyd
principieel staat tegenover dezen talentvollen
volkstribuun, en vindt gg het dus hoog noodig,
dat de leiding der liberale partg zoo spoedig
overga in andore, meer betrouwbare hauden
Men bedenke het wel. Kiesrechthervorming
komt in elk geval tot stand, 'tzg nude Min.
Tak overwinne of verslagen woide. De vraag
is maar of de liberale partg ter wille van die
hervorming al dan niet te gronde zal gaan.
En de schrgver adviseert nu voor- en tegen
standers van Tak te kiezen, alleen maar niet
hen, die bjj de verdediging van Tak meer toe
gevendheid aan radicalen en antirevolutionairen
getoond hebben dan iu een liberaal mag ge
steld worden.
De directeur der weesinrichting te Neerbosch
meldt, dat op Woensdag 28 Maart eene bui
tengewone algemeene vergadering der Vereeni
ging heeft plaats gehad ter behandeling der
wijziging van statuten en reglementen, waaraan
voorafging de bespreking van het verslag der
Commissie van onderzoek.
Aan het bestuur is opgedragen om door
haar ter tafel gebrachte concepten in verband
te brengen met de gevoerde disenssiën en daar
na nieuwe concepten voor te stellen op eene
nadere te houden tweede buitengewone verga
dering, tot eindafdoening.
Door ds. Van Hoogenhmjze werd, namens
hem zelf en enkelen andere leden der Vereeni
ging, de volgendo motie voorgesteld
De Vereeniging tot opneming en opvoeding
van verwaarloosde weezen, gevestigd te Njj-
megen, vergaderd op de weesinrichting, heeft
Da breedvoerige discussiën over het verslag,
uitgebracht door de commissie van onderzoek,
behoefte uit te spreken:
Gouda 7.80 8.40 9.
Zev.-M. 7.41 8.51
Bl.-Kr. 7.47
Z.-Zegw.7.58 9.01
N.d-L.d.8.09
Voorb. 8.07 9.18 11.19 1-88 5.80 8.88 10.11
'•Haee 8.18 9.18 9.84 10.07 11.87 18.41 18.51 1.48 1.57 4.85 5.85 5.55 6.41 7.48 8.55 10.1511.15 11.4018.
OOI' DA-UTR1CHT.
UJt
9.85
Gouda 6.10
Moordreoht. t
Nieuwerkerk
Gapelle
Botterdam 7.
Rotterdam
Gapelle
Viouwerkerk
Moordreoht
Gouda
7.95
8.85
9.01
9.40
10.46
10.55
19.08
7.88
8.48
f
f
f
11.09
f
7.89
8.49
f
f
f
11.09
f
7.46
8.56
f
f
f
11.16
f
7.55
9.05
9.90
10.—
11.06
11.85
18.88
G0UD4-80TWÏDAM,
19.18
18.58
1.84
8.58
4.50
5.89
5.56
7.10
8.99
8.48
9.40
1.05
f
f
4.57
f
6.08
f
f
f
9.47
1.18
f
f
5.04
f
6.10
f
f
f
9.54
1.19
f
f
5.11
f
6.17
f
f
f
10.1
1.98
1.44
4.10
6.80
6.40
6.86
7.80
8.40
9.08
10.10
18.88
K0TT8RDA M-G OUDA.
5.—
5.10
6.19
5.86
5.88
7.47
9.45
9.51
10.17
11.60
18.90
f
f
f
f
10.87
f
f
f
f
f
f
10.84
f
f
f
f
f
f
10.41
f
f
8.07
8.18
10.08
10.11
10.47
18.08
18.40
7.18 8.95 9.87 10.46 11.11 11.80
m 9.49 fff
'sHage 5.48 7.80 7.48 9.88
Voorb. 6.54 fff
N.d-L.d5.59 f
Z.-Zegw6.08 fff
Bl.-Kr. 6.14 fff
Zer.-M.6.19
Gouda 6.80
11.08
Gouda 5.85 6.40 7.65 8.09 8
Oudew. 6.50 6.54 fff f
Woerden 5.57 7.01 8.11 y 8.40
Harmeien 8.04 7.08 f
Utrecht 6.18 7.98 8.88 8.41
10.08
11.10
11.11
Utrecht
Harmeien 6.47
Woerden 6.58
Oudewater 7.07
Gouda 7.90
Amsterdam C.8.
Amsterdam Wp 6.60
Gouda 7.80
7.48 8.09 8.60 10.07 10.54
f f 804 i
f i 9.1010.88 f
f K f O V
8.80 8.419.89 19A011.96
4.10 4.10
4.81 4.86
1.80 6.68
7.98 9.47
7.40 10.05
0.81 11J0
Gouda 6.40
Amsterdam Wp. 7.59
Amsterdam OA 0.14
6.85
Do heer P. van der Hoog te Krimpen a/d
Lek opende met een kort woord de vergade
ring. Hg zag in het groot aantal aanwezi
gen oen bewjjs vau sympathie voor 's lands
zaken en gaf daarop het woord aan den heer
Valette.
Spr. nam daarop het woord en betoogde in
hoofdzaak, wat wjj over de vergadering van
Burgerplicht* te Gouda hebben gezegd.
Alleen drukte spr. er nog meer op, dat
kiesrechtnitbreiding in den geest van Min.
Tak, slechte een quaestie van tjjd is.
Aan het debat werd deelgenomen door de
heeren A. Mjjnlieff L.Fz. te Ouderkerk a/d
IJ., H. M. Dercksen uit Gouda; L. Tol te
Nieuwerkerk a/d IJ. en M. Boogaerdt Bz. te
Krimpen a/d Lek.
De heer Mjjnlieff constateerde, dat het hem
voorkwam als zou de hr. Valette en zijn partg
te veel worden geleid door het idee «billijk
heid*, maar de vraag was, of men niet meer
's lands belang in de toekomst op het oog
moest hebben. Al stond hg op een geheel
aader standpunt dan de heer V., bg betwij
felde het of aan diens partg het monopolie van
rechtvaardigheid en billykheid toekwam. Voor
algemeen stemrecht zou spr. nog ooren heb
ben maar niet met een nitgebr. kiesrecht in
den jgeest van Tak. Die schrgfproef en het
al of niet bédeeld zgn, dat zoo aan duizenden
iets ontnemen wat een ander werd toegestaan.
Een gepensioneerde nit de Oost, met het kruis
van verdienste op de borst, aan die militair
zon het kiesrecht worden onthouden. Tak
zelf was zich bewust, dat de grenzen niet
nauwkeurig af te bakenen waren en met de om-
•chrjfving, welke bjjv. »De Nederlander*
van »in eigen onderhoud voorzien*' gaf,
begreep spr. er nog minder van. Het was
of meu den inhoud van een vierkant moest
berekenen, zonder gebruik te mogen maken
van de lengte der zyden.
Deze Kamer toch had een open oog voor
de belangen en nooden van het volk. De wet
op vrouwen- en kinderarbeid en de wetten
van den heer Piêrson, daarvoor mocht men
den hoed wel afnemen. Gebrek aan tgd was
oorzaak dat er niet meer was verricht maar
daarin zou algemeen stemrecht geene verande
ring brengen. Hoe ver de uitbr. van het
kiesrecht moest gaan, dat bleef de vraag.
Ten slotte wenschte hjj nog aan den heer
V. te vragen of het waar was, dat bg de in
trekking van het ontwerp door Min. Tak, de
geheele groep daarover in onzekerheid ver
keerde.
De heer Dercksen zeide spr. dank voor het
warme pleidooi door hem ïn zake eener finale
kiesreebtuitbreiding geleverd. Waar Ouderkerk
een zoo echt calvinistische gemeente is, ver
baasde het hem toch, dat men zich daar nog
zoo verzette tegan Taks voorstellen. De ge
schiedenis is daarom te bewjjzen, hoe de cal
vinisten steeds voor recht en vrjjheid streden.
In een strooibiljet bg een vorige verkiezing
had men het willen doen Voorkomen of kies
rechtuitbreiding gevaar zou opleveren voor
onze jeugdige Koningin. Dat had hem ge
griefd, men moest den strjjd eerlgk voeren,
niet door schrik en vrees aan te jagen. Hg
ook bracht hulde aan H. M. de Koningin-
Regentes voor haar beroep op het volk.
Van anti-rev. zjjde wordt finale kiesrecht-
uitbreidiug niet in strgd geacht met art. 80-
Ze zouden ditmaal met een eigen candidaat
optreden, dat was zoo usance, maar volstrekt
niet om den heer Valette tegen te werken.
De schrgfproef moest vervallen, het couloir
stelsel van den Min. was ontegenzeggelijk beter.
Als hij een herstemming de heer V. verzekerde
tegen de schrijfproef te zgn, zonden zjj hem steu
nen. Toen Filips en Alva ons verdrukten, sloegen
roomsch en ónroom9ch de handen ineen om
de vrgheid te erlangen.
De heer Tol nit Nieuwerkerk meende dat
waar de heer V. gesproken had over een 4n.
stand en daarbjj den werkman op het oog had
•r nog een 5de stand was nl. die der prole
tariërs. Eerljjke uitlegging van art. 80, de
fijne puntjes van welstand en, geschiktheid, ja
om een breede schaar dier proletariërs te ver
krijgen. Een bedelaar vraagt om een nalmoes,
komt voorbjj het gemeentehuis en gaat stem-
menf om vervolgens maar weer te gaau bedelen*
Zoons van bedeelden leven mede van den
onderstand en zgn kiezer. Iemand is aange
slagen in de belasting en ie geen kiezer, het vol-
gende jaar niet aangeslagen en wel kiezer.
De heer Boogaerdt zegt, dat hg nog een enkel
woord wil spreken ter aanbeveling van de can-
didatuur Valette. Er zgn in ons district twee
uitersten, da verst vooruitstrevende elk met
een candidaat. In 91 beloofden een Gleich-
man een Beaufort e. a. mede te werken en
nn zal men degenen, die zich correct hebben
gedragen, willen balasteren. De heer Mgnlieff
gvegfi voor graaf van Bylandt, die met trapjes
het kiesrecht wil uitbreiden. De vooruitstr.
lib.„vragen, is het volk capable om het kies
recht te hebben? En dan zou ik het met
Dr. Kugper zeggen, ja, op nog breeder schaal
zelfs, 't Volk is wakker geschud. Krygen ze
nn niet wat wat ze ^verlangen, geen nood,
't is alleen maar uitstel van executie.
Het Ned. volk is bedaard, de proletariërs
zollen zooveel kwaad niet doen. De drie werk
lieden verbonden, zullen de eminentste mannen
onder hen afvaardigen. Laten we toch reke
ning houden met den stroom des tjjds. Wan
neer we doen wat we kannen steunen we de
Regeering.
De houding van de «N. R. Crl» wordt
:door spr. zeer gelaakt. Hoe jjverde het blad
voor Valette en nu, een Zaager bedient zich
van leugen en verdachtmaking.
De heer Mgnlieff heeft bg vroegere gelegen
heid eerst Tak uit Schiedam en later van
Hattem gesteund, hoe is hg ook veranderd.
De St.-Gen. moeten het geheele Ned. volk
vertegenwoordigen, dat moet onze leus zgn.
De heer Mgnlieff levert nog even repliek,
hg had die candidaten wel op de groslgst
helpen plaatsen, maar zich tot niets verbonden.
De hhr. Van Hattnm en Valette waren wel
correct gebleven, maar door Min. Tak zgn we
van zienswjjze veranderd.
De heer Valette, dankt, de versch. spr. voor
de welwillende wgze, waarop het woord werd
gevoerd en in het bjjzonder de hhr. Boogaerdt
en Dercksen, voor de waardeerende woorden
ten zjjn en opzichte.
De heer Tol kwam er met een langen neus
af want volgens spr. heeft lig art. 4 niet goed
gelezen of niet goed begrepen en is alleen af
gegaan op wat andere bladen zeggen.
De heer Mgnlieff was niet billgk; voor algera.
stemrecht en toch beperking er van. De
schrgfproef vond geen genade bg den hr. V.
Kenteekenen van welstand en geschiktheid kon
den volgens prof. Bugs wel tot eenkenteeken
worden herleid en toen verloor de schrgfproef
zgn waarde. Dat ik een wet-Tak niet zou
laten vallen is te begrgpen, daar ik het betere
neem, waar het beste nog nog niet te verkrjj-
gen is. Spr. las nog even het programma van
den heer Bylandt nit de >Goudsche Courant*
voor en ontzenuwde het geheel.
De volksnooden, daarvoor bad deze Kamer
een open oog, maar dat was zoo erg niet.
Eenvoudig om een verwarming der 3de klas
waggons te verkrjjgen moest eerst een Heldt,
een man uit het volk er op wjjzen, en ja toen
begrepen de overige 99 het.
Als de partg van den heer Mgnlieff het er
door haalt, dan is de beweging buiten zoowel
als in de Kamer nog niet bezworen.
Of de Kamerlede onwetend waren van het
feit, ik voor mij geloof van ja, maar de Tele
graaf wees er toch op dat de Wet van Tak
met bet amendement de Mejjier aagevuld, voor
de Reg. oofcanneembfiar was. Een gewetens-
vraaag blgft het hoe we a. s. Dinsdag onze
stem zullen uitbrengen, moge het zgn ten
nutte vau hei Vaderland en onze jeugdige
Koningin.
Gisterenavond vijf minuten over half negen
heeft er te Parjjs eene ontploffing plaats gehad
in den aanzienijjken en deftigen restaurant
Foyot, juist tegenover de hoofdpoort van het
Senaatsgebouw gelegen. Alle vensterruiten
braken. Er ontstond natuurljjk groote ont
steltenis en herrie. Velen personèn zgn licht
gewond drie ernstig. Er zgn spoedig twee
personen gevangen genomen.
By de ontploffing is de bekende letterkundige
Taillade, die socialist is en zelfs herhaaldelijk
voor de anarchie in de bres sprong, gewond.
De ontploffing is teweeg gebracht met een
blik voor verduurzaamde levensmiddelen dat
gevuld was met dynamiet en met spijkers,
welke van grooter formaat waren dan die by
de vorige aanslagen gebruikt. De schade in
den restaurant is vry aanzienlyk. Alle spie
gels zyu gebroken, tafels zjjn vernietigd, het
plafond is gebarsten.
Een pand aan de overzjjde der straat ge
legen. heeft eveneens schade bekomen.
De reactionairen in België kannen tevre
den zyn met den uitslag der besprekingen
tu8schen den minister-president De Burlet en
de leden der Katholieke rechterzijde van Kamer
en Senaat.
De kort medegedeelde ministerieele verkla
ring die Donderdag in de Kamer werd voorge
lezen, was het product van de volgende be
sluiten.
De evenredige vertegenwoordiging en een
hervorming der kiesdistricten worden opgege
ven en aan de toekomstige Kamer wordt over
gelaten het kiesstelsel verder te regelen. De
verkiezingen voor Kamer en Senaat in October
zullen das plaats hebben op den grondslag van
algemeen en meervoudig stemrecht in de on
veranderde kiesdistricten, terwjjl zooals tot
dusver de meerderheid blijft beslissen.
De nieuwe Senaatsleden zullen door de oude
provinciale staten benoemd worden men zal
niet wachten tot deze zoodanig hervormd zyn
dat zy volgens de nieuwe bepalingen 26 Se
naatsleden kiezen «zonder» inachtneming van
den cenCus. Daar van de 9 provinciale raden
zes eene clericale meerderheid bezitten, is dus
vooruit zeker dat van [deze 26 Senaatsleden
15 clericaal en II liberaal zullen zyn.
De Parlementszitting zal by den afloop van
het tegenwoordig mandaat in Jani eindigen.
Yoor de op te heffen baken- en havengelden
te Antwerpen zal de schatkist schadeloos ge
steld worden door beschermende rechten voor
enkele groote takken van nyverheid (textiel-
industrie) en voor den noodlijdenden landbouw
«voorloopig» alleen op niet-voedingsmiddelen.
Volgens katholieke bladen zullen echter ook
havfr eu boter met een invoerrecht belast
women.
;j Pit is een zonderlinge uitvinding in een tyd
dat/door de grootste staten der wereld het
protectionisme wordt opgegeven, en terwyl de
minister van landbouw in Engeland, Gardner
weigert gisteren tegenover eene deputatie
uit de kamer van landbouw zelfs het ver-
kadte beschermende stelsel van zyu voorganger
Chaplin, to volgen, om onder voorwendsel van
bescherming tegen ziekte den invoer van bui-
tenlandsch vee opzettelijk belemmeren.
Men weet, dat de financieele commissie in
de Italiaan8ohe Kamer 't volstrekt niet eens
is met de Regeering over de groote voorstellen.
jToch acht met 't te Rome volstrekt niet
onmogeljjk, dat het iu de Kamer toch nog
tot een verfjelyk komt en de voorstellen der
Regeering in hoofdzaak worden aangenomen.
In het Italiaan8cbe Parlement gebenrt er nog
meer achter dau voor de schermen en in den
angst voor een ontbinding zouden vele Kamer
leden bereid zyn een akkoord aan te nemen.
Met name zou de fractie-Zanardelli-Giolitti
teekenen hebben gegeven van verzoeningsge
zindheid.
De zaak van den Afgevaardigde De Felice
en acht andere socialisten, beschuldigd van
samenspanning tegen den Staat en aanhitsing
tot burgeroorlog, zal 7 dezer voor den krjjgs-
.raad|te Palermo komen.
Iu de Kamer is ingediend een wetsontwerp
tot wyziging der kieswet voor Ryk en gemeente
en een over de bereiding en het gebruik van
ontplofbare stoffen.
De correspondent van de Times* te Weenen
meldt, dat de kansen voor het totstandkomen
van het Üostenryksch-Russische kandelstractaat
zeer verbeterd zyn door de persoonlijke tus-
schenkoui8t van den Czaar, als gevolg waarvan
Rusland de handhaving toestaat van het Oos-
tenryksche invoerrecht op Russische rogge op
anderhalven florjjn per centenaar. Men zou groote
politieke beteekenis aan deze tusschenkomst
jVan den Czaar hechten, omdat men haar be
schouwt als een teeken vau nieuwe toenadering
tusschen Oostenryk en Rusland het sluiten
der handelstractaten van Rusland met Duitsch-
land en Oostenrijk zou de inleiding zyn tot
een inniger samengaan der drie Ryken op
politiek gebied, hetgeen den vrede in hooge
mate zou bevorderen en leiden zou tot een
■belaagryke inkrimping der militaire uitgaven,
waardoor de hulpmiddelen der groote Staten
meer ten goede zouden komen, aan de ver
betering van de toestand der bevolking en
'aan Werken van algemeen nut. Dat is reeds
'meer gedroomd.
De telegrammen uit Zuid-Carolina in de
Vereenigde Staten luiden meer geruststellend
de Gouverneur laat de spoorwegen bezet en
op de telegraaflyuen toezicht houden de
Regeering der Unie heeft 6000 mau troepen
gereed, maar vooreerst zyn die onnoodig, daar
de troepen van den Staat Zuid-Caroiina ge
deeltelijk den Gonveneur gehoorzamen.
Te Pest blijft na Kossuth's uitvaart, alles
rustig iu afwachting van de byeenkomst der
Kamer, wanneer de oppositie weer een aanval
tegen het kabinet-Weckerlé zal beproeven. Met
eene hulde aau Kossuth werd ook de Itali»
aanscbe Kamer geopend. De Kamer besloot, op
voorstel van den voorzitter Biancheri, aan
Kossuth's zonen een schryven te zenden, waar
in de Italiaansche afgevaardigden hun deelne
ming over het overlyden van den Hongaar-
scben patriot betuigden.
IN GEZONDEN.
1
Geachte Redacteur
Schoon ik overtuigd bec, dat verkiezings
polemiek op dit ©ogenblik niet veel invloed
meer uitoefent, omdat ieder uwer lezers zyn
gevestigde meeniog heeft, doe ik toch een be
roep op uwe gastvrijheid voor enkele opmer
kingen.
In den regel ben ik het met de in de
Goudscbe Courant* voorkomende politieke
beschouwingen geheel eens.
Ik stel er prys op hier thans te verklaren,
dat zulks niet het geval is met het hoofdar
tikel in het nummer van heden. Van dezelfde
praemissen uitgaande, ben ik tot de tegenover
gestelde conclusie gekomen. Ik heb grondwet
tige bezwaren tegen het voorstel-Tak ik keur
zyn politiek beleid af; daarom stem ik niet
den candidaat, die zich homogeen met hem
verklaart.
Ik durf bet niet meer »probeeren« met
dezen minister, omdat by m. i. gebleken is
ongeschikt te zyn voor de hem opgedragen
taak. Hy trad op als leider der liberale party
en hield slechts rekening met ééne fractie
daarvan. Hy wees de verzoenende hand van
geestverwanten af, om zyn doel te bereiken door
stenn van democratische-antirevolntionairen en
radicalen, zonder te letten op de gevaren, die
van de zyde der uiterste partyen dreigen en
offert zoodoende de eenheid en het bestaan
der liberale party op aan de verwezenlijking
van zyn eigen denkbeelden. Ik acht het thans
plicht met myn stem te protesteeren tegen deze
avontnurlgke politiek.
Ik heb dat niet gedaan dan na lange aar
zeling en door de logica der feiten gedwongen.
Met innig leedwezen scheid ik mg tgdelgk of
van politieke geestverwanten, met wie ik gaarne
samenwerkte, en zal mgn stem onthouden aan
een collega en vriend, dien ik met genoegen
in de Kamer zien zon, als het kiesreehtvraagstnk
ons niet scheidde.
Bg de vorige verkiezing heb ik ook reeds
geaarzeld, doch bracht ten slotte mgn stem
uit op den heer Valette, omdat ik nog de stille
hoop koesterde, dat de minister bg nader
overweging bereid zou worden bevonden, reke
ning te houden met de bezwaren van de
gematigde leden zijner eigen partij. Die goede
verwachting is beschaamd, onder medewerking
ook van den heer Valette.
Ik ^ou het thans betreuren, indien zooveel
beproefde, oprecht liberale mannen moesten
vallen ter wille van de dictatoriale neigingen van
een minister, in wiens staatsmansbeleid de
liberale partij te kwader nur vertrouwen ge
steld heeft. Uit niets is gebleken, dat de
meerderheid der ontbonden Kamer geen zeer
ruime uitbreiding der kiesbevoegdheid wilde;
alleen springt het in het oog, dat de tegen
woordige min. v. bin. zaken niet de gewenschte
leider is voor de liberale partg.
Ik ben dus, in strgd met uw advies, van
meeniug, dat het meer in het belang is van
de kieshervorming en van de toekomst des
lands, dat de nieuwe kieswet tot stand komt
door samenwerking der gematigden uit alle
partgen dan door het hartstochtelijke drgven
der heethoofden van de rechter- en linkerzgde.
Als steeds,
t.t.
H. W. F. BONTE.
Gouda, 5 April '93.
Mijnheer de Redacteur I
In een ingezonden artikeltje in nwConrant
van heden geeft een kiezer zjjn bevreemding
te kennen, dat de heer Van Bylandt hier niet
optreedt.
Ik ben van oordeel, dat zulks geheel over
bodig is, daar wjj uit de verklaring van dien
heer weten hoe hy over bet kiesrecht denkt.
Meer is niet noodig voor hen, die tegen de
ingetrokken kieswet hun stem willen verheffen.
Zyn naam en qualiteit, benevens de namen
der geachte burgers dezer stad, die hem.afin-
bevelen, waarborgen ons, dat wjj te doen hebben
met een degelijk vaderlander als De Beaufort,
Roëll, Gleichman e. a. Wjj beginnen genoeg
te kriigen van al dat geredevoer, vooral van
candidaten, die zich zelf komen aanpryzen.
Ik weet wel, er zgn tegenwoordig caodida-
ten, die alle dorpen van hun district afreizen
om zich in al hun grootheid te laten bewon
deren door de verbaasde boeren die een be
nijdenswaardig flux-de-bonche ton toon
spreiden ala commis-voyageurs voor het hoi!
Tak Co. en hnn artikel 4er zjjn er zelfs,
die als bestuur der of adviseur zitting hebben
in de vereeniging, die hun candidatuur stelt
en bevordertmisschien zgn er wel, ook bui
ten Limburg, die artikelen of biljetten schrjjven
om zich zelf aan heeren kiezers aan te beve
len. Maar dat zjjn mannen, die gaarne lid der
Kamer zjjn en dit niet onder stoelen of banken
steken. Zulk een man is de heer Van Bylandt
niet. Hg behoort tot die vaderlanders, die alleen
zich bereid verklaren een zetel te Aanvaarden,
omdat in de ernstige omstandigheden, waarin
ons volk en ons vorstenhuis verkeeren, de
weigering van een candidatnur, die eenige kans
van slagen heeft, geljjkstaat met plichtverza
king. Noch voor-, noch tegenstanders zouden
iets wijzer zjjn, als zg hem gehoord hadden.
Ik, die nog ouderwetsch genoeg ben,
om te hechten aan kieschheid in een
candidaat, ben volstrekt niet gesteld op de
overkomst van graaf van Bylandt. Elke
stem, die op een candidaat wordt uitgebracht
na een schriftelijke, rondborstige verklaring
van beginselen, is van grooter waarde dan tien
die worden verkregen door handjes-geven aan
kiezers en het afsteken van eenig mond vuur
werk, waarbjj de vriendjes als claqueurs dienst
doen.
EEN OUDERWETSCH KIEZER.
Afloop van Openbare Verkoopingen
van Onroerende Goederen.
VEILING 4 April, 1894.
gehouden door Notaris J. P. Mahlstede
te Bergambacht.
Bouwmanswoning met Wei- en Hooiland
te Bergambacht 33220.k. J. C. van
Vliet te Gonderak.
Burgerlijke Stand.
GEBOREN2 April Catharina, ouders S,
Timbergen en M. van Mispel. Cornelia
Wilheimus, ouders W. B. Streefland en C. H.
M. van Lierop. 3 Adriaba, ouders L. M.
Kaptjjn en N. M. van Stigt.
OVERLEDEN2 April. O. Stichter, 83 j.
GEHUWD4 April. A. de Weeger en K.
van Klaren. B. Kalmeijer en H. T. van
der Eng. P. Zwam bach en A. M. van Veen.
J. H. Rotscheid en J. C. |M. J. Mol. C.
Boumans en C. M. Melkert.