,Hot 40-jarig Jubilé
'f
DE ARBEIDER IN DIN ZOMER.
Directe Spoorwegverbinding met GOUDA.
Zomerdienst 1894/95. Aangevangen 1 Mei.
Tijd van Greenwich.
Buiteolaodsch Overzicht.
kenbergbe uit den maat van het zeilschip
»Espcke«, waarop hy voer, was gevallen en
onmiddellijk dood bleef. De sleepboot John
Boll,« die het sehip naar zee had gesleept,
b jacht den ongelukkige in de haven vanYlis-
aingen. (M. 0.)
Niet op grond der motie, maar op grond
van het programma van 1891, meent «Het
Yad.,» sou scheuring kunnen komen, doch dan
zal ook tevens blijken, dat de sobenring reeds
sinds lang bestond en dat de conservatieven,
die niettemin vroeger met datzelfde programma
zjjn meegegaan, schuldig staan óf aan een daad
van onbedachtzaamheid, óf aan een daad van
onoprechtheid.
«Of bet mogelyk ware geweest inmiddels
dea geruchtmakenden uittocht te verhoeden
door een andere leiding der vergadering of
door het aannemen van concilisnter luidende
motiën, het is veilig, voor wie er buiten
stonden, daaromtrent geen oordeel nit te spre
ken, meent «Het Vad.» Slechts meenen wjj
reden te hebben te betreuren, dat men niet
goed heeft kannen vinden aan te nemen een
motie in den geest van die van den heer Drost
ten einde te verklaren, dat er geen reden was
voor aangesloten vereenigingen, om de «Unie»
te verlaten. Het is volkomen waar, dat elke
vereeniging dit zelve moet weten, maar een
verklaring der vergadering, dat zjj niemand
«wil» uitstooten, had toch haar beteekenis
gehad, en had allicht de een of andere Ver-
eeniging, die onde banden wil verbreken, tot
nader onderzoek en nader overwegen geleid.
«Trouwens, dat het op dit 'oogenblik tot
sobenring moet komen, zelfs dat de exodus
van Zaterdag daartoe leiden moet, wordt nog
steeds door ons erkend. Onze meening heeft
wel tegenspraak gevonden, maar de grondslagen
der nienwe party-formatie zjjn ons niet aan
getoond. Op de basis van het sociale program
der «Unie» «tan 1891 is samenwerking nog
zeer wel mogelyk, gelyk voor de fiuancieele
hervorming van Pierson aamenwerking moge
lyk is gebleken.
•Zyn er nu kiesvereeuigingen, die ronduit
verklaren, dat zy zelfs die stappen op den weg
der sociale hervorming niet willen zetten
even ronduit verklaren, dat zy een kiesrecht-
hervorming, die den werkmansstand opneemt,
niet een zoo karig mogelyk toegemeten uit
breiding wel wenschen, welnu, dat zy
terugtreden haar afval zal geen scheuring,
maar versterking der «Unie» zyn. Maar dat
men niet uiteenga op grond van groote woorden
van persoonlyke ruzie, van een «après tont»
onschuldige motie, van allerlei misverstand.»
De directeur-generaal van hetZeebad Sche-
veningen« is er in geslaagd van de Fransche
Maatschappij van den Chemin de fer dn Nord
da uitgifte te verkrygen van enkele- en re
tourbiljetten tusscheu Parys en Scbeveningen.
Te dien aanzien is reeds overeenstemming
verkregen met de Hollandsche IJzeren Spoor-
weg-Maatschappjj. De inwerkingstelling van
den maatregel wacht nog slechts op de mach
tiging van den minister van openbare werken
in Frankryk.
De heer J. A. Tonrs, directeur van Ons
Huis schryft:
Voor eenigec tjjd verzocht ik u bekend te
maken een laag tarief van logies en voeding
te Antwerpei^ my opgegeven door het zich
noemend Hollandsch Comité, waarvan de heer
J. Martjjn als secretaris fungeerde.
Volgens dat tarief zoo een tweedaagsch ver-
bljjf te Antwerpen niet meer dan f 7.50 per
persoon behoeven te kosten.
Heden is my gebleken, dat iemand, die zich
gewend had tot genoemd comité in het
hótel, door bet comité genoemd, veel meer
heeft moeten betalen dan hem was opgegeven.
Dit feit geeft my aanleiding, by de bevoegde
autoriteit te Antwerpen inlichtingen in te win
nen omtrent de betrouwbaarheid van dat co
mité en voorshands ieder, die zich tot dst
comité wilde w^den, te verzoeken, daarmede
te wachten, totdat de bladen het resnltaat van
mijn onderzoek zullen hebben bekend gemaakt.
Te Gendt (O.-B.) vervoegde zich dezer dagen
tén huize van een winkelier een net gekleed
jongmeosch en leende van genoemden winkelier
200 namens de firma Gebr. Noorduyu te
Nymegen, die volgens zyn zeggen in geldelyke
verlegenheid was; na het geld ontvangen te
hebben, gaf hy daarvoor een bewjjs. By een
anderen winkelier gaf hy voor reiziger te zyn
van den theehandelaar Jansonins van Groningen
enrffontving hy 46, waarvoor hy eene qnitantie
gat? geteekend met den naam Maller. Men
kwam daarna tot de ontdekking met een hru-
talen oplichter te doen gehad te hebben. De
politie, van het gebenrde onderricht, was aan
stonds in de weer, maar de vogel was gevlogen.
Nederlanders in Argentinië
Het volgende is ontleend aan het verslag
van onzen consul te Bueuos-Ayres
Van den toestand der in deze Republiek ge
vestigde Nederlandscbe emigranten valt ver
dere voortmtgaug tejgermelden, en algemeen
heerscht de meening, wat da meesten door ver
huizing naar deze Republiek hnn lot verbeterd
hebben.
In *t belang onzer landverhuizers werd,
naast de sedert 1889 te Buenos-Ayres bestaande^
Nederlandsche vereeniging van weldadigheid,
in 't begin dezes jaars een Nederlansche
schoolvereeniging opgericht. Aan de door haar
op 15 F?braari 1894 geopend inrichtirig zyn
verbonden een Hollandsch onderwyzer en een
Argentjjnsche onderwyzeres. Het onderwys is
gratis en wordt geregeld verstrekt aan
een veertigtal kinderen. De kosten worden be
streden nit vrjjwillige bijdragen. Behalve deze
genootschappen van philanthropischen aard
ontstonden in den laatsten tyd twee andere
vereeDigingen, uitgegaan van Nederlandsche
ambachtslieden en arbeiders hier ter stede, en
genaamd »Nut en genoegen zy ons doel« en
Nederlandsche vereeniging »Wilhelmina.« Bei
de vereenigingen hebben ten doel het gezellig
verkeer der leden te verhoogen en het ver-
leenen vau ouderlingen financieelen steun in
geval van ziekte. Ook te Rosario-de-Santa-Fé,
waarde Nederlandsche kolonie in den laatsten
tyd belangryk is toegenomen, hebben zich onze
landgenooten tot nuttige doeleinden by elkander
aangesloten.
Werpt een en ander een gunstig licht op
de Nederlanders alhier, daarom mag emigratie
naar Argentiuië thans nog niet aangemoedigd
worden. Eer dient men ze in 'i algemeen nog
steeds td^ontraden, want al hebben zich de
toestanden voor de arbeidende klassen verbe
terd, ze zyn voor den nienwen aankomeling
nog niet gunstig.
van de Sociëteit »Ons Genoegenbehoort
weer tot de geschiedenis. Met fraai weder
begonnen eindigde het eveneens met een uit
gezocht weertje. Zaterdag werden de verschil
lenden concours-Bpelen afgespeeld, het waa
laat eer men daarmee klaar was en geen won
der, want het aantal deelnemers was bniten-
gewoon groot.
Aan het biljart waren de bhr. A. Horneman
en O. A. van der Want prijswinnera en vie
len de premiën aan de bhr. W. Stikker en
J. van Oorschot ten deel.
By het kolven waren de bhr. B. H. v. d.
Werve jr. en L. van der Laar winners der
pryzen, de preuiiën werden behaald door de
hhr. D. IJsselstjjn en P. Bisschop.
Het kaart-concours had tot uitslag dat
prijswinners waren de hhr. A. B. Dam, B.
H. J. Quant en winners der premiën de hhr.
S. van Praag en J. H. van Straaten.
Goed, dat er een Zondag op volgde, want
vele leden konden onmogelijk scheiden van
de plek, waar ze zoo menig genoegelyk uurtje
hadden doorgebracht. Zondagavond vergastte
het maziekkorps van het 4e Reg. ons een
concert, dat onze verwachting verre overtrof.
De ijverige directsur, de heer W. van Erp
doet al het mogelyke om het korps, dat onder
zjjne leiding staat, te doen bloeien en met ge
noegen mag hy opmerken, hoe zjjne pogingen
met het beste succes worden bekroond. Zeven
nummers van de negen, die bet program be
vatte, waren eerste uitvoering. Zoomin als we
by het concert van den vorigen Zondag in
details kooden treden, doen we het ook nu
niet maar constateeren alleen dat we hebben
genoten.
De heer Okhajjzen had zorg gedragen voor
<je verlichting van den tuin en zeker zullen
£lle leden het met ons eens zyn, dat dergelijke
zaken aan hen goed toevertrouwd zyn. Hy
bad die tuin herschapen in een hof, zooals
ze in de «duizend en oen nacht» beschreven
worden. Het perk in het midden vooral leverde
een prachtig effect op, doch ook het sociëteits
gebouw was niet vergeten.
Te middernacht besloot een prachtig vuur
werk, waarbjj de decoratie met »Bloeie »üns
Genoegen* het fraaist was, het feest.
De leden hebben feest gevierd op een flinke
wjjze, echt kameraadschappelijk was men bjjeen.
Oude veeten werden aan kant gezet er geen
enkele maal werd de harmonie verbroken. Mocht
dit ?jubijé ten gevolge hebben, dat de leden
het elkander in de sociëteit zoo prettig mo
gelyk maken, en de geest die op het feest
heerschte mocht bljjven bestaan, dan beeft
zoo'n week een goed gevolg. Een woord van
dank aan het Bestuur dat dezer dagen zich
uitgesloofd heeft, om het den leden genoegl jjk
te maken, het beeft eer van zyn werk gehad.
De produceerende Lente is ten eindezy
heeft in de gematigde zone het aardrjjk met
een heerlyk groen tapjjt bedekt, met milde
band strooide ze de bloemen, 'tal herleefde
door de aanraking van haren tooverstaf.
Weldra zette zich de bloem tot vrucht en gaf
ons reeds een voorsmaak van de zegeningen
des oogsttjjds. Doch hiermede is ook de taak
de^ bloemengodin volbracht, 't kouter rust en
de sikkel staat geslepen. Gezichten ver wiegt
het rjjpe gras op de velden, als eene goudzee
golft het koren over den akker. Eene zware
taak staat thans den arbeider te wachten. Met
de gewone werkkrachten kan de landbouwer
In den oogsttyd niet volstaau behalve dathy
zijne vaste arbeiders in de maanden van de
oogst een grooter loon geeft, behoeft hy ook
nog de hulp dergeuen, die niet het geheele jaar
door in zynen dienst zyn, dit zyn de zooge
naamde «losse arbeiders.» 't Zyn de jonge
lingen en mannen beneden de veertig jaar
op hoogeren leeftjjd kunnen ze geen waardige
pinats meer in de werkploeg innemen. Men
werkt in ploegen van vier tot zes man, de
oudste iu jaren neemt de leiding der werk
zaamheden op zich en onderhandelt met den
boer over den prjjs van den te volbrengen ar
beid. 't Maaien van eenige H. A. gras, 't
maaien en binden van eenige stukken koren,
karwjj, haver of gerst wordt afzonderljjk voor
een ronde som aangenomen. Gewoonlijk wordt
zulk een prys besteed, dat bij matigen arbeid
1.25 tot 1.50 per dag kan verdiend worden.
Doch de arbeider is thans, wat hy noemt»in
zjjn eigen werk«, en in dezen tijd laat hy
zien, wat hy kan. Om drie nur verlaat hy
's morgens zjjne woning, om er des avonds te
zeven uur, half acht, iu terug te keeren dat
geeft derhalve een werkdag van circa 16 uren
(de twee-achtuursche werkdag), want voor
schaften wordt bijna geen tyd genomen. On
der de soms brandende stralen der zon wordt
dan in die mate gewerkt, dat Het daggeld
>an f 1.25 a f 1.50 gebracht wordt op f 2
tot f 2.50. Wat daarvoor van de krachten
des arbeiders geëischt wordt, behoeft zeker
geen betoogbijna geheel ontkleed staat men
achter de zeis«, elkaar niets toegevende in
taaie volharding.
»En is zulk een arbeid op den daar nit te
honden?* vroeg ik een deelnemer van het
werk. P
»Wat zal ik u zeggen, meneer, de een
staat in dat geval niet gelyk met den ander.
Mjjn kameraad, die een huisgezin met zes
kinderen heeft, kan er niet van krjjgen, wat
ik er van neem, die nog geen kindoren heb.
Flink brood eten is hoofdzaak 's morgens
trek ik, na eerst een kan melk met een paar
eieren gebruikt te hebben, met een veertien
goed toebereide boterhammen en vyf Liter
konde koffie of thee voor drinken, 't veld in.«
»Aan drinken zult ge dan wel geen gebrek
nebben*, mocht ik er tusscheain zeggen t
»Geen gebrek meneer! 't Is op warme dagen
gebeurd, dat ik er nog vyf kau polderwater
by uitdronk dorst is bjj zulk werk en onder
zulk een hitte niet te weerstaan
En nu uwe met kinderen gezegende kame
raden »Ja, ziet n, die rekening kant ge zelf
best maken, 't Is 's middags een groote pan
aardappels en bjj hunae thuiskomst nog eens
aardappels toe. Ze mogen zich eens iets extra's
aanschaffen, doch toch altjjd bedenken, dat ze
losse arbeiders zjjn, derhalve op andere tyden
voor minder moeten werken, ja soms geheel
zoqder zyn. Er moet dus in den goeden tyd
rekening gehouden worden met de minder
goede dagen. Maar dat kan ik' u dan ook
zeggen, op den langen weg zouden ze het niet
voorloopen, 't gereedschap zon hun handen
ontvallen.
De woorden van den eenvoudigen en tevre
den man gaven my rjjke stof tot overdenking.
»Acht uur, acht uur, geen langer arbeidsduur
Geen haar op 's mans hoofd dat aan een
achturigeii werkdag dacht, en over 't algemeen
is >de buitenmaner van doordrongen, dut
in drukke tyden, zooals de oogstmaanden,
geen sprake kau zyn van uren, 't weer is
gunstig, dus 't moet,
Voor den arbeider zoowel als voor den baas
is de oogsttyd de tjjd van verdienstenmet
het krieken van den dag begint hy zjjne zware
taak om eerst met het avondrood aan den
hemel te eindigen. A. v. R.
TESSELSCHADE.
Aan het verslag over het afgeloopen jaar
van Teasel schade oatleeaen we nog het vol
gende
Dat meerder^^kendheid aan de Ver
eeniging ten goM^koat komen, lydt wel geen
twijfelhoe meer menschen haar streven lee-
ren kennen en er sympathie voor gevoelen,
hoe meer wegen er zullen worden opengesteld,
om baar doel te bereiken, ware het slechts
door meer bestellingen van werk, en door meer
aanvragen van families aan de Bemiddelings-
bureaux. Het is te hopen, dat het nieuwe
bureau van voorlichting eveneens de belang
stelling moge wekken in en buiten de Veree
niging, evenals een ander plan, dat nog slechts
in wording is, nl. bet gaandeweg tot stand
brengen van eene bibliotheek over werken,
betrekking hebbende op belangen en arbeid
door en voor vrouwen*, ten gébruike van de
leden.
De door de dames werksters van »Tessel-
schade* beoefende vakken en beroepen bleven
over het algemeen vrjjwel dezelfdenstenogra
phic en machinaal schrjjven (type writing)
traden nochthans in den laatsten tijd voor haar
meer op den voorgrond. Een zestal dames
legden er zich op toe en volgden daarbjj ver
schillende systemen van kortschrift. Het op
zoeken en openstellen van nieqwe loopbanen
blyft steeds zeer gewenscht, daar de meest
gebruikelijke», zooals gezelschapsjuffrouw, hulp
in de huishouding, huishoudster enz steeds
zoo overvoerd zjjn, dat slechts een klein deel
der zich aanbiedeuden kan worden geplaatst.
Aan werkelyk bekwame kinderjuffrouwen is
daarentegen meestal meer behoefte dan aanbod
niet ieder jong meisje toch hondt genoeg van
kinderen of bezit de noodige karakter-eigen-
Gouda
Moordrecht.
Nieuwerkerk
Oapelle
Botterdam
Botterdam
Oapelle
Nieuwerkerk
Moordrecht
Gouda
6.80
7.85
8.85
9.06
9.40
0
7.82
8.48
0
0
0
7.89
8.49
0
0
0
7.46
8.56
0
0
7.—
7.55
9.05
9.85
10.—
6.—
6.09
7.25
10.»
11.08
11.00
11.18
11.85
GOUDA ROTTERDAM.
18.08 12.18
18.88 18.88
ROTTERDA M—G O U D A.
12.58
1.84
8.52
4.50
5.24
5.56
7.10
8.48
9.40
1.05
0
0
4.57
0
6.08
0
0
9.47
1.12
0
0
5.04
0
6.10
0
0
9.64
1.19
0
0
5.11
0
6.17
0
0
10.01
1.28
1.44
4.10
6.20
5.42
6.26
7.80
9.08
10.10
11.10
11.80 11.80
7.47
S.10
5.19
5.88
6.88
6.18
6.81
6.89
6.85
7.45 8.07 8.18
9.46
9.51
10.17
11.50
18.20
1.45
2.30
2.50
3.48
4.20
4.45
5.81
7.07
8.10
9.41
0
0
10.27
0
0
1.55
0
0
0
0
4.55
0
747
0
9.50
0
0
10.84
0
0
2.02
0
0
0
0
5.02
0
7.24
0
9.56
0
0
10.41
0
0
2.09
0
0
n
0
5.09
0
7.81
0
0
10.03
10.11
10.47
12.08
12.40
2.15
2.48
3.10
4.08
4.40
5.15
5,51
7.87
8.30
10.06
4.57
0
6.11
0
9.49
0
0
6.16
0
0
5.08
0
6.29
0
9.58
0
0
6.81
0
0
GOUDA DEN HAAG.
Gouda 7.80 8.40 9.09 9.87 10.49 18.11 18.81 1.01 1.87 8.29 8.56 4.45 6.27 5.59 7.18 9.87 11.05 11.18
Zev.-M. 7.48 8.52 11.01 1.18
Bl.-Kr. 7.47 1-18
Z.-Zegw.7.58 9.01 11.10 1.94
N.d-L.d.8.08 00000 1.88 - - - - - lAin
Vooïb. 8.07 9.18 11.88 1.88 6.20 6.86 10.10
'•Haee 8.19 9 18 9.89 10.07 11.87 18.41 18.51 1.48 1.57 8.55 4.25 5.85 5.55 6.41 7.48 10.1511.88 11.48
OOI' DA-UTRECHT.
Qouda 6.85 6,10 7.66 8.09 8.21 10.19 10.55 19.48 8.28 2.518.18 4.47 6.88 5.67 7.45 8.88 10.14 10.88
Oudew. 5.50 6.54 11.09 8.87 *6.87 7.69 10.27
Woerden 6.59 7.08 8.?9 000 11-17 8.45 8.11 6.04 5.46 6.85 8.07 8.65 10.86
Utrecht 6.18 7.28 8.88 8.41 9.10.51 11.45 1.20 8.08 8.82 8.50 5.29 6.21 6.66 8.28 9.11 10,58 11.10
G OU DA-AM STERDAM.
10.06» 10.65 18.11» 8.51« 4.47» 6.28 7.45
10.65 12.19 1.— 8.40 6.46 6.81 9.48
11.10 18.84 1.18 8.65 8.— 8.80 9.67
DEN H A A G GOUDA.
9.4610.1211.8812.15 1.88 2.15 2.45 8.43 4.15 4.42 6.17 7.- 8.05 9.86 10.10
10.18 1.44 4.48 i 7.06
0 1-49 r f r i 7.11
10.80 1.58 6.— 7.20
h 10.36 K t Kfl4 0K00 0K 7.26
0 10.41 0 0 8.09 0000 5.09 0 7 81 10.— g
Gouda 6.807 6 8.18 9.58 10.16 10.59 12.0812.45 2.20 2.45 8.16 4.18 4.48 5.20 5.47 7.42 8.35 10.10 10.86
UTRECHT-GOUD A.
Utrecht 6.88 7.50 9.— 9.68 11.84 12.02 12.60 2.66 8.10 8.62 4.48 6.86 8.09 8.6010.84
'sHage 6.48 7.207.48 9.2!
Voorb. 5.64 000
N.d-L.d5.69 K 0
Z.-Zegw6.08 000
BI.-Kr. 6.14
Zev.-M.6.19
a.uo ».oö
i'ti
Gouda ®.40
Amsterdam Wp. 7.59
Amsterdam O.8. 8.14
t Sneltrein.
8.91»
9.10
9.86
10.14
11.18
11.98
Woerden 6.68 8.11 10.16 18.34 000 4.16
Oudewater 7.07 8.19 0 10.24 12.42 000 4.24
Gouda 7.20 8.82 9.84 10.87 12.06 12.65 1.22 8.27 8.50 4.87 5.20 7.0
AMSTERDA M—G O U D A.
8.—» 9.40» 11.10» 11.27 2.40» 4.10»
5.60 8.16 9.55 11.25 11.42 8.56 4.85
7J0 9.04 10.44 12.16 18.15 8.10 1.90
1
Amsterdam C.S.
Amsterdam Wp
Gouda
9.1110.51
9.19
8.41 9.39 11.07
e.10 7.88
4.85 7.60
5.58 9.88
9.46
10.00
11.00
schappen om deze zooveel zorg en tact ver-
«ischende betrekking te begeeren of volkomen
goed te vervallen, terwyl eene opleiding nergens
voor haar verkrygbaar is. Ook is in het al
gemeen de bezoldiging veel te laag, wanneer
men beschaafde meisjes verlangt. Een salaris
van f 100 is bepaald onvoldoende voor iemand,
die zooveel moet kennen, kannen en willen
eene goede, in groote plaatsen zelfs reeds eene
middelmatige dienstbode ontvangt tegenwoor
dig dat loon, en heeft meestal veel meer vrijen
tyd *8 avonds en geregelder uitgaans-avonden
en -dagen dan de kinderjuffrouw, wier nacht
rust nóg bovendien dikwyls gestoord wordt.
Voor beginnende», die nog veel leeren moeten,
kan men voor den eersten tyd desnoods nog
met het genoemde salaris genoegen nemen;
maar kinderjuffrouwen, die ondervinding en
bekwaamheid bezitten, moesten «nnstens 1 150
k f 200 verdienen. Goede vertrouwbare bulp
by de kinderen is daarmede toch zeker niet
te duur betaald. De dames moeten ook niet
vergeten, dat de Juffrouwen na haar vyftigste
jaar zelden meer plaatsing vindenzij behoor
den dan genoeg te hebben overgelegd voor baar
ouden dag. ,Van de tegenwoordig vaak gebo
den salarissen kan dit eebter niet. Vreest men,
dat de juffrouw, vooral wanneer zy nog jong
is, het meerdere tractement zal besteden aan
toilet of onnatte uitgaven in plaats van aan
sparen, dan sluite men eene levensverzekering
voor haar, en betale de premie desnoods zelf
in de eerste jarendan is het gevaar afge
wend. Vooral voor heel jonge meisjes zou
zoo'n maatregel eene weldaad zijnslechts
zelden zullen zy de gestorte gelden prys geven,
door in later jaren niet meer te betalen. Een
levensverzekering heeft dit voordeel boven ge
woon sparen, dat bet de zwakken van karak
ter steunt en dat men bet geld niet telkens
kan terugnemen, zoodat men ten slotte toch
nog onverzorgd zou zyn. Men kan contracten
aluiten, waarbij het geld niet verloren is al
sterft de verzekerde vóór zjj in het genot van
het verzekerde komt, hetzjj rente of kapitaal.
Wy meenen met deze uitwyding eensdeels te
moeten aantoonen, waardoor waarschynlyk het
tekort aan werkelyk goede kinderjuffrouwen
ontstaat, anderdeels een middel aan de hand
te moeten doen om de positie van deze in
vele gezinnen zoo onontbeerlyke hulp te ver
bateren voor het tegenwoordige en voor de
toekomst. «Tesselschade» zoowel de leden als
de bestunrderessen, kan in deze richting veel
ten goede werken.
Voor opleiding werd in bet afgeloopen Ver-
eenigingsjaar betaald f 2517.65 (tegen 12056 25
in het vorige jaar), n.l. f1210.— door de
Fondskas en f1307.65 door de Afdeelingen en
Correspondentschappen. Hiervoor werd geheel
'of gedeelteljjk de opleiding bekostigd voor:
hulp-apothekeres 5, onderwyzeres 5, bloemiste
1, schilderes 4, muziek 5, leerares plant- en
dierkunde M. O. 1, leerlinge industrieschool I,
post en telegraphic 1, bewaarschoolhou eres 1,
examen handwerken 5, japonnen maken 3,
teekenen 1, Duitseh 1, te zameu34 personen.
Het ledental vermeerderde met 111 en be
droeg op 1 April 11. 4206, die te zamen
f 10 806.521 contributie betaalden. Aan
werkloon werd uitgegeven rond f 17.000 en
wel aan 454 werksters. De omzet van alle
Afdeelingen en Correspondentschappen te zamen
bedroeg rond f 33.500, terwyl voor rond
f 13000.aan grondstoffen werd verwerkt.
Aan giften en erfstellingen ontvingen de ver
schillende Afdeelingen te zameu f 2041.65.
De bemiddelingsbureaux plaatsten te zamen
228 dames.
De meeningen der Bestuurderessen omtrent
het door het Hoofdbestuur geopperde Bureau
van Voorlichting luiden zóó gunstig, dat wy
niet twyfelen of deze nieuwe uitbreiding 'der
werkzaamheden van Tesselschadezal zoo
aanstonds haar beslag krygen. Zal deze nienwe
tak de vruchten dragen, die wij er van ver
wachten, dan moeten de Directrices der Bureaux
vau Voorlichting met grooten ijver en nauw
gezetheid hare taak vervullenyver in het
opsporen van betrekkingen en de opleiding er
voor; nauwgezetheid by het inwinnen en ver
strekken van inlichtingen. Slechts wanneer
men overtuigd wordt van de volkomen be
trouwbaarheid der verkregen informaties, zullen
de werk- en opleiding-zoekende vrouwen in de
Bureaux van Voorlichting van Tesselschade*
een geweuschte en gezochte vraagbaak zoeken
en vinden.
Bjj het zoeken naar en onderzoeken van
die verschillende opleidingen zullen tevens de
gebreken aan het licht komen, die het onder
wys voor meisjes aankleven, de bezwaren, die 1
er tegen bestaan, de leemten, die er zich in
voordoen. Deze kennende, ligt het op den weg
van Tesselschadedaarin langzamerhand ver
betering te brengen, althans daarnaar te trach
ten. De vrjje ontwikkeling van het onderwys
is bevorderlyk aan de vrjje ontwikkeling der
vrouwen zeiven, en deze ligt zóóseer in de
belangen der onvermogende, beschaafde vrouw,
die in eigen onderhoud moet voorzien, dat
eene vereeniging, die zich het behartigen dezer
belangen ten doel stelt, zich daaraan niet mag
onttrekken. Een nieuw middel daartoe is voor
de vrouwen opengesteld: als lid van plaatse-
lyke schoolcommissiën kannen zy zonder tus-
schenkomst van anderen haren invloed uit
oefenen op het onderwys, zjj het dan ook
voorloopig slecht» op dat van jonge kinderen.
Het bystaan, steunen, voorlichten van de
onderwyzeressen behoort ook tot den werk
kring der genoemde commissiën, en sluit voor
vrouwen, die deze taak hoog opvatten, ook in:
het veraangenamen van het leven der onder
wijzeressen, het behartigen van bare belangen.
Ook in dit opzicht grenst deze werkkring zeer
na aan Tesselschade.*
»Een jjverig mensch breidt den kring van
zijne werkzaamheden steeds ferder uit* ook
voor de leden en bestuurderesseu van Tessel
schade* geldt dit. Yan het eeue komt men
tot het andere en overal vindt $ene zoekende
hand werk in het belang Van de onvermo
gende, beschaafde vrouw, die tracht iu eigen
onderhoud te voorzien.
Moge onze Yereeuiging ook op die wyze
steeds groeien en bloeienMoge zy zich
daarbij blijven verheugen in den steun van hare
Beschermvrouw, H. H. de Koningin-Regentes
Wanneer men op zijn 18de jaar begint
te storten voor eene ljjfrente, die met het 50ste
jaar ingaat, dan betaalt meu omstreeks ƒ17.—
per jaar voor iedere gewenschte 100.ljjf-
reutebegint men op zjjn 25ste jaar vóór zijn
60ste, dan omstreeks 10.per jaar voor
iedere gewenschte 100.levenslange rento.
jVBBSLAQ
f van den toestand der
Gemeente Gouda over 1893.
Aan het Yerslag van den toestand der Ge
meente Gouda, over 1893, ontleenen wjj nog
het volgende
3o. Het Bestedelingenhnis.
In het begin van het jaar werden in dit
Gesticht verpleegd 25 oude lieden en wel 16
mannen en 9 vrouwen.
In 1893 werd ééne vrouw opgenomen, ter
wyl één man en ééne vrouw kwamen te over-
lyden en twee mannen en ééne vrouw het Be
stedelingen huis verlieten. Aan bet einde van
het jaar telde men dus 13 mannen en 8 vrou
wen, in bet geheel 21 verpleegden.
In het Gesticht zyn geene besmettelijke
ziekten waargenomen. De gezondheidstoestand
was gunstig. De sterfgevallen die hebben
plaats gebad zyn meer een gevolg van ouder
dom, dan wel van voorafgegane ziekten.
De oude lieden zjjn zeer tevreden over de
voeding en over de geheele wjjze van verple-
ginfr
De vader en moeder benevens de verdere
suppoosten geven alle reden tot tevredenheid.
Het gebouw bevindt zich in goeden staat
van onderhoud.
Het getal verpleegden nam af, wat door
heeren Regenten wordt toegeschreven aan het
bedrag der verplegingskosten, die f 3.— per
week beloopen en iu de tegenwoordige tijds
omstandigheden als te hoog moeten worden
beschouwd. Zjj zoudeu in het belang van vele
oude lieden, die daardoor verl^oderd worden
hunne toevlucht tot het gesuft te nemen,
wenschen dat zjj werden verlBUg(f, \l
In de samenstelling der C^)%i«n van Re
genten en (Regentessen kwam ^efne verande
ring.
4o. Het St. Elisabeths Gasthuis of Oude
Yrouwenhois.
Den 1 Junuari werden 17 kostkoopatera en
12 preuve-bezitsters in het j&esticht verpleegd.
Daarbjj kwamen in den loop van het jaar
éene kostkoopster en ééne preuve-bezitater op
de algemeene zaal, terwyl eene van de laatste
overleed. Op den 31 December waren dus in
het gesticht aanwezig 18 kostkoopsters en 12
bezitsters van preuves, in het geheel 30 per
sonen.
De gezondheidstoestand mag gunstig worden
genoemd.
Het gebouw bleef onveranderd, en werd iu
goeden staat onderhouden.
De algemeene zaal werd van eene behoor-
ljjke stookplaats voorzien.
Bedden en liggingetukken enz. waren in
goeden staat en werden naar behoefte aange
vuld.
De geneeskundige hulp werd met zorg en
toewyding verleend.
Het personeel gaf alle reden tot tevredenheid.
Tot huismeester werd met 1 Mei benoemd
ter vervanging van den heer M. van Drie, de
heer F. W. J. van der Bnrcht van Lichtenberg.
Door het vertrek van den heer C. C. Knaap,
kwam eene vacature in het Collegia vau Re
genten, welke door de benoeming van den heer
G. Prince werd vervuld.
5o. Het Israëlietisch Armbestuur, dat ook
het beheer voert over het Onde Mannen- en
Vronwenhuis voor Israëlieten.
Deze instelling wordt door de Gemeente
gesubsidieerd.
Het armbestuur verleende onderstand onaf
gebroken aan 4 huisgezinnen en 4 afzonderljjk
levende personen, en tjjdelijk aan 6 huisge
zinnen en 6 afzonderljjk leveiide personen.
In het gesticht werdeu, op, den ln Januari
verpleegd 5 mannen en 7 [vrouwen. Iu den
loop van het jaar werde^^/ mannen en 2
vrouwen daarin opgenomen, tórwyl 1 man de
inrichting verliet, zoodat op den 31n December
jL het aantal verpleegden 15 bedroeg, name-
Ijjk 6 mannen en 9 vrouwen.
Volgens de laatste goedgekeurde rekeningen
(dienstjaar 1892) bedroegen de snbsidiëo door
de Gemeente aan de Instellingen van Welda
digheid verleend f 21527,23.
Gisteravond om halftien, op
het oogenblik dat de heer Carnot,
President der Fransche republiek
het .Palais du Commerce' op
de tentoonstelling te Lyon verliet
en zich naar den schouwburg
begaf om de gala-voorstelling bij
te wonen, sprong een persoon
op hem toe en trof hem met een
dolksteek in het hart. De Pre
sident is te 12.45 uur overleden.
De moordenaar werd gearresteerd.
De vertegenwoordiger van de >Agence
Havasc, die het rijtuig van den president
volgde, seint omtrent den aanslag
De landauwer, waarin de president der repu
bliek gezeten was, stond plotseling stil; ik zag
den heer Carnot, wiens gelaat doodsbleek was
op de kussens van den landauer ineenzinken
iemand had hem een dolkstoot toegebracht.
De prefect Rivaud (prefect der Rhone), die
naast Carnot gezeten was, gaf den moordenaar
een vuistslag zoodat bjj op de straat tuimelde.
De omstanders wierpen zich op den moordenaar.
Men riep: »Op den president der Republiek is
een moordaanslag gepleegd De moordenaar
was een oogenblik in de handen der menigte,
die hem in stukken dreigde te scheuren. Er
waren tien politieagenten npodig om hem tegen
de woede van het publiek' tè beschermen.
Carnot lag inmiddels machteloos en met
gebroken oogen in den landauer. Zyn kleede
ren werden losgemaakt; het hemd vertoonde
een bloedige plek op de plaats tusschen het
hart en de zjjde.
De chef van het militair huis, generaal
Borin8, de prefect en de burgemeester droegen
den gewonden naar een bed, waar een ontbo
den geneesheer een onderzoek instelde. Het
officieel bulletin luidt«De toestant van den
president der republiek is verontrustend maar
niet hopelooshet bloeden is gestnit.»
v De prefect Rivand begaf zich naar den
scbönwbnrg om het nienws bekend te maken,
ln de loge van den heer Carnot gekomen,
zeide hij «De president der republiek iv ver
moord
Op deze mededeeling volgde een vreeselyke
uitbarsting vau woede iu de zaal. Men riep
Dood aan den moordenaar
De heer Rivaud vervolgde: »In de >rue de
la République heeft een ellendeling, onder het
voorwendsel den beer Carnot een verzoekschrift
te overhandigen, hem een dolksteek in bet
hart toegebracht. Wjj hebben den heer Carnot
in de zorg van een gonetsheer achtergelaten. De
voorstelling kan niet plaats hebben.*
In een doodsche stilte, verplet door het
vreeselyke nienws, verlieten de toeschouwers
de zaal.
De dader van den aanslag is een Italiaan,
gekleed in een licht pak en met een pet op.
Hy is 22 jaar oud en heet Cesario Giovanni
Santo. Hy is geboren te Monte Visconti in
de provinci Milaan maar wooDde sedert zes
maanden te Cette. Gistermorgen was bjj te
Lyon gekomen.
Behalve deze opgaven, weigert hy inlichtingen
te geven by zegt dat hij alleen voor het hof
van assises zal spreken.
De minister-president Dupuy kwam gister
ochtend om 8.55 in de hoofdstad terug. Per
telegraaf verzocht bjj aan de voorzitters van
Kamer en Senaat, met hem te komen beraad
slagen over de te nemen maatregelen. Het
onderhond zal plaats hebben vóór den minis
terraad, die op 10 nur bepaald is.
President Carnot vertrok Zaterdagmorgen
uit Parys naar Lyon tot het bezichtigen van
de tentoonstelling, in gezelschap van de
minister-president Dnpuy, zjjn secretaris-gene
raal Borius en eenige officieren van zyn
militair buis. Over den geheelen weg, van het
Elysée naar het station, werd de president
der republiek eerbiedig begroet door de menigte,
Weinig kon de president, toen hij de met
bloemen en tapjjten versierde wachtkamer
verliet en de trein zich onder de kreten
»leve Carnot! leve de republiekin beweging
zette, vermoeden dat deze reis, die onder
zulke gunstige voorteeksnen begon, hem zoo
noodlottig zon worden. /-
Sodi Carnot, de vierde president der Fransche
republiek, is 13 Augustus 1837 te Limoges
geboren en was dus bijna 57 jaar oud. Hy
is de oudste zoon van Hippolyte Carnot, lid van
de Kamer van Afgevaardigden voor de stad
Parys en later minister van onderwjjs tjjdens
de tweede republiek van 1848. Ook zijn
grootvader, Lazare Carnot, speelde een groote
politieke roltijdens de nationale conventie
stond hy aan het hoofd van het ministerie
van oorlog en onder de meest moeitevolle om
standigheden wist hy een leger toe te msten
dat den bnitenlandschen vjjand afweerde, waar
door hy tich den eerennaam verwierf vad
Organisateur de la victoire.c
Weinig itaatslieden hebben op znlk een
stamboom kannen komen. Gold reeds Lazare
Carnot voor een der eerljjkate en meest on
baatzuchtige mannen van zyn tyd, zyn zoon
en zyn kleinzoon hebben die voortreffelyke
eigenschappen geërfd; vooral Sadi Carnot,
evenals zyn grootvader wiskundige van aanleg,
bezat dezelfde wetenscbappeljjke koelheid en
onkreukbare eerlylcheid. Aan het hoofd van
het bewind staande in een tydperk van veilheid,
dat zich kenmerkte door een reeks van fiuan
cieele scbandalen die het publieke vertrouwen
ondermijnden is toch nooit, van geen enkele
zijde, zjjne eerljjkheid in twjjfel getrokken; hy
stoud zedeljjk zóó hoog, dat geen smet hem
kon treffen.
Den 3en December 1887 was bjj door het
Congres met 616 van de 852 stemmen tot
president der republiek benoemd. Zyn ver
kiezing was in waren zin een protest tegen
de knoeierjjen en geldspeculalatiën, waarvan het
Elysée onder het bewind van zyn voorganger
Jules Grévy bet middelpunt was geworden.
In de zes jaren, gedurende welke de heer
Carnot sjjn waardigheid heeft bekleed, heeft
hy den hoogen roep die van hem nitging, schit
terend gehandhaafd en der republiek groote
diensten bewezen. De jaren, die Frankryk
onder zyn presidentschap heeft doorleefd,
tellen onder de gelukkigste die het land ooit
heeft gezien.
Des te grooter is het verlies voor het Fran
sche volk, na dit nattige leven werd afge
sneden door de waanzinnige daad van een
ellendeling.
«Men moet onder den geweldigen indruk
der overwinning het denken en overwegen een
oogenblik geheel doen stilstaan, om de elkaar
opvolgende gebeurtenissen rustig te kunnen
overzien,» schryft de correspondent der «Neue
Freie Presse» te Pest. «Wie denkt aan de
redevoeringen welke heden gehouden werden,
hoe belangrjjk en leerryk zij mogen zyn ge
weest, als men verslag moet doen van de
stemming en den aitsleg daarvan!»
Hiermede is eenigszins de indruk weerge
geven, dien het besluit der Magnatenkamer
ten opzichte van het wetsontwerp op het bur
gerlijk huweljjk te Pest heeft teweeggebracht.
Met feesten ia die uitslag gevierd, en daar was
reden voor. De eerste maal werd het ontwerp
met eene meerderheid van 21 stemmen ver
worpen. Thans behaalde het by de eerste
lezing eene meerderheid van 4 stemmen. En
ook de derde lezing kwam er door, waarby
een artikel dat door de regeering gesteund
was, met 114 tegen 79 stemmen werd aan
genomen.
De andere 3 kerkelyk politieke wetsontwerpen
zullen door het Huis van Afgevaardigden
waarschijnlijk nog vóór het begin der zomer-
vacantie in behandeling worden genomen,
zoodat dan met het najaar de weg voor de
bogrooting vrjj is.
Sinds het Oostenryksch—Hongaarache ver-
geljjk, toen de staatsrechterlyke betrekkingen
tusscben beide deelen der monarchie geregeld
werden, heeft Hongarye geen zoo ernstige
crisis doorgemaakt als die welke thans is op
gelost. Ware het ontwerp opnieuw verworpen
dan zouden de opwinding en verbittering in
het land bestendig zjjn.
Dadelyk nadat in de eerste zitting de nit-
slag bekend was gemaakt, verklaarde de prins-
primaat kardinaal Vaszary, dat hy het ontwerp
nog altjjd noodlottig achtte, maar dat hjjzich
aan het besluit der meerderheid onderwierp.
Dit was een zeer belangryke verklaring. De
geestelijkheid wil dus den strjjd niet verder
voortzetten en geen bezwaren maken bjj de
uitvoering der wet.
De bladen te Weenen bespreken den invloed
dien het besluit in Ooatenryk kan oefenen.
De «Neue Freie Presae» is van oordeel dat de
vrjjzinnige party in Hongarye door hare hou
ding in deze quaestie den dank verdient van
het volk, het liberalisme over de geheele
wereld, en vooral van Oostenrjjk. «Wat zou
hier gebeurd zyn als de reactie in Hongarjje
gezegevierd had?» vraagt het blad. «Honga
rye zou dien smaad niet hebben verdragen en
de vrjjheid in Oostenrjjk is door dezen uitslag
bewaard voor geheele vernietiging.»
Het op de conferentie der National Liberal
Federation* te Leeds genomen besluit betrek*
keljjk het Hoogerboig, bewjjat dat de liberale
partjj in Engeland een hervorming van dit
deel der wetgevende macht op haar programma
handhaafd, maar tevens dat men overeenkom
stig het nationaal karakter der Britten hierby
den weg der gematigdheid wil bewandelen.
Men wil niet het huis der lords met éen slag
ter dood brengen en het opheffen, maar het van
zyn recht van »vetp« berooven en zoodoende
zyn invloed neutraliseeren.
In verband met dit aplan de campagnevan
de liberale party tegen het huis der lords
verdient de aandacht, hetgeen gemeld wordt
over de plannen van den oudsten zoon van
den overleden lord oppersten rechter van En
geland, lord Coleridge, als diens opvolger als
»peer« van het Vereenigd Koninkrjjk. Zooals
bekend kau eeu peer onder geenerlei omstan-
