Directe Spoorwegverbinding met GOUDA. Zomerdienst1894/95. Aangevangen 1 Met TUd van Greenwich.
w£l mS551.ï. li:??
Buitenlandsch Overzicht.
te stellen, anders dan met den gewonen hoorn
den machinist seinen te geven. Men heeft
daartoe een eleotrisohe verbinding gemaakt van
elk rgtnig naar de locomotief. Het voorloopig
remltaat is seer voldoende.
Aan het Centraalstation te Utrecht zijn
ongeregeldheden voorgevallen. De Belgische
«Sociétó anooyme de construction de Malines
heeft de Hollandsche werklieden, werkzaam
aan de nieuwe perronoverkapping, afgedankt
en Belgische ontboden, waardoor onder de
Hollanders groote gisting is ontstaan. Het
station moest worden afgezet door een sterke
politiemacht en de politie had moeite om de
ontevredenen in bedwang te houden. Een
'oogenblik drong de oproerige troep op het
stations-emplacement, zoodat de politie genood
zaakt was eenige charges met de blanke sabel
te maken. Het stationsterrein werd daarna,
ontruimd. Eenige belhamels zjjn gekwetst,
onder welke een tweetal ernstig.
Ook zgn eenige oproerigen gearresteerd.
Nader schrjjft men daarover:
Den geheelen morgen hadden de ontslagen
werklui, die voornamelijk bestaan uit grond
werkers en polderjongen*, reeds over het
stationsplein gedwaald, doch de toegangen tot
het stationsterrein waren door de politie afge
zet. Reeds in den vroegen morgen hadden
zich verscheidenen hunner van perronkaartjes
voorzien en waren daarmede op het terrein
gegaan en hadden zich tot den uitvoerder van
het werk gewend met het verzoek om weder
aan het werk te mogen gaan. Toen hun dit
geweigerd werd, gingen zjj tamelijk rustig
heen en kregen van den stationschef het geld
hnnner perronkaartjes terng. Daarna werd
natunrlgk in de nabijgelegen kroegen gedron
ken, en toen zg eindelijk door den drank
waren opgewonden, togen zg tegen 11uur
naar den toegang tot het emplacement op den
Leidschen weg, die door twee agenten van
politie werd |bewaakt, en drongen dien, ver
gezeld van een grooten troep nieuwsgierigen,
binnen, kenoelgk met bet doel om de Bel
gische werklieden, die door de «Société de
Malinesc zgn aangenomen om het werk voort
te setten en die reeds druk aan den arbeid
waren, dit met geweld te beletten.
De nieuwsgierigen, onder welke vele vrouwen
met kinderen, werden eerst door de politie,
die inmiddels, na telephonisch bericht, ver
sterking ontvangen had, van het terrein ver
dreven, en daarna werden de weerspannige
werklieden gesommeerd het terrein te verlateD.
Een twintigtal belhamels weigerden dit echter
ten stelligste, zoodat der politie niets anders
overbleef dan van deo hartsvanger gebruik te
maken. Toen dit geschiedde, stoven de zich
verzettende werklieden weldra uiteen, niet echter
dan nadat verscheidene hunner bloedende won
den aan het hoofd hadden ontvangen. Aan
het politiebureau werd een viertal van dezen
verbonden. Geen hunner schjjnt echter ge
vaarlijk gekwetst te zgn, ofschoon wg er een
zagen loopen met eene groote gapende wonde
aan den slaap van bet hoofd.
Op het Stationsplein bleef intusschen eene
groote menigte volks verzameld. De Belgische
arbeiders verlieten bet werk niet, doch bleven
rustig aan den arbeid.
Nog meldt men
Nadat den geheelen dag eene groote menigte
aick op het stationsplein aldaar verzameld bad
kwamen tegen half zeven weder eenige be
schonken belhamels daar aan en poogden op
nieuw door den Leidschen weg op het stations-
emplacement te driogen. De politie trad
toen echter met kracht op. Weder werden de
•abels getrokken en een der werkliedea ernstig
gewond, terwgl eenige anderen onder een
grooten toeloop van menschen in arrest wer
den genomen. Uit het volk was ook met groote
iteenen naar de politie geworpen.
De menigte op het Stationsplein, ofschoon
grootendeels bestaande uit vrouwen en opge
schoten jongens, groeide steeds aan en werd
van lieverlede rumoeriger. De politie, die on
der persoonlijke leiding van den hoofdcommis
saris Kemjjs stond, trad zeer kalm op, zoodat
de orde niet verstoord werd. Men wachtte
bljjkbaar op het vertrek der Belgische werk
lieden die te half acht naar hunne kosthuizen
in de stad zonden gaan, zooals algemeen be
weerd werd. Door de goede zorgen van den
hoofdcommissaris bleven die worklieden echter
in eene loods op het stationsterrein overnach
ten, zoodat het wachten te vergeefs was.
Bjj de afzending van dit bericht waa nog
eencwmaisa volks en eene sterke politiemacht
op het stationsplein aanwezig, zonder dat er
echter ernstige ongeregeldheden voorvielen
evenmin als in de stad, waar het ook op on
derscheidene punten zeer rumoerig was. Allerlei
onrustbarende geruchten omtrent socialisten
die uit Amsterdam ia aantocht waren en over
de hulp die aan de ontslagen werklieden des
avonds door dq arbeiders van de fabriek van
Smulders zouden worden verleend zgn tot
dnsver niet bewaarheid geworden.
Omtrent de aanleiding tot het gebeurde
wordt van andere zjjde medegedeeld
Zooals bekend werd verleden jaar door £e
«Société Anonyrae de Constrnotion de Malinesc
de overkapping van het Centraalstation aange
nomen. In de fabriek van genoemde Maat
schappij werd het ijzerwerk daartoe benoodigd,
vervaardigd. Het stellen van de nieuwe kap
werd weder uitbesteed aan een Hollandscben
aannemer. Door de «Société de Construction c
werd echter ingezien dat, wanneer de werk
zaamheden niet vlugger werden nitgevoerd
dan tot nog toe, de kap niet op den bepaal
den tijd, zijode 1 October a. s., gereed zoo
zgn. Ue Hollandsche aannemer schgnt voor
vluggere uitvoering niet te kunnen zorg dra
gen, althans hg werd bedankt en het werk
zon door de Belgische maatschappij zelf wor
den voortgezet. Vandaar dat ook de werk
lieden, hieraan werkzaam, zonder werk kwamen.
Bovengenoemde Maatschappij zou het werk
door haar eigen werklieden laten uitvoeren.
Deze Belgische werklieden zgn heden ochtend
aan het werk gegaan, doch konden den arbeid
niet voortzetten, daar zg werden gehinderd
door de ontslagen werklieden.
Uit A msterdam wordt gemeld
Tjjdens de godsdienstoefening in de Nieuvre
kerk te Amsterdam heeft Zondagmorgen een
vreemd'voorval plaats gehad, dat ernstiger ge
volg na zich had kunnen sleepen dan thans
gelukkig het geval is geweest.
Ds. Gezelschap had zjjne leerrede jnist vol
eindigd en zou het >anienc uitspreken, toen
uit het ruim der kerk een der toehoorders snel
en ruw opstond, over het koorhek sprong en
met een geopend zakmes in de hand op den
predikant toestormde. Reods had hg de derde
trede van de kansel trap bereikt, toen hg ge
grepen werd.
Men voerde hem voorloopig naar de kosters
kamer, hield hem onder bewaking en waar
schuwde de politie. Bg zijne ontwapening ge
droeg de onbekende zich vrg gedwee. Voor
den politie-commi8saris aan de Pietershal
gebracht, deelde hg mede, Van der Zwaan te
heeten en vroeger bode van een ziekenfonds,
later colporteur van «Recht voor Allen c te zijn
geweest" Meer sn meer scheen het ondertus-
schen, "dat de man aan verstandsverbijstering
lijdt. Tegen het einde der preek was hg
onrnstig geworden in de kerk eerst had hij
om een glas water gevraagd, daarna wierp hg
eenige kleedingstnkken nit, en eindeljjk sprong
hg, het mes te voorsebgn halend, uit de
bank.
Ds. Gezelschap ondervond in den loop vaD
den dag vele bljjken van belangstelling en
gelukwenschen wegens den goeden afloop der
gebenrtenis.
Door de heeren Mnssert, De Man en Drees
directeuren van zangvereenigingen te Wer
kendam, Hardingsveld en Lekkerkerk is
besloten tot de oprichting van een bond van
gemengde zangvereenigingen. Zoo mogelijk zal
in het laatst van Augustus te Lekkerkerk een
feestelijke bijeenkomst worden gehouden, tot
het nitvoeren van een gemeenschappelijk f
nummer en een keornutntner door elke veree-
niging.
Aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal te
'sGravenhage geven de ondergeteekenden, allen
Nederlanders, leden der Nederlandsche kolonie
te Hamborg, het volgende eerbiedig te kennen:
Voor ongeveer een vjjftiental jaren geleden
werd de leiding van het consulaat-generaal der
Nederlanden alhier aan «Duitsche* handen
toevertrouwd.
Wel werd dit betreurd omdat reeds destjjds
aanzienlijke, welgestelde, algemeen hooggeachte
en voor de bekleeding van het consolaat-go-
neraal geschikt geachte Nederlanders hier
woonden, doch moest men berusten in het
eenmaal voldongen feit, dat niemand van hen,
maar een vreemdelingwas benoemd.
Dat het consulaat-generaal alhier in de laatste
jaren een groote vlucht heeft genomen, en,
zooals belanghebbenden in Nederland en hier
weten, in vele opzichten hoogst nuttig is werk
zaam geweest, is dan ook in de eerste plaats
te danken aan de omstandigheid, dat den
»dnitschen« consul-generaal der Nederlanden
met Nederlandsche taal en toestanden ten
eenenmale onbekend een degeljjk Neder
lander, beroepsconsul, ter zgde staat, die de
noodige kennis van ons land en onze volks
belangen bezit, en verder getuige de op
richting van de «Nederlandsche Vereeniging*
(5 December 1892) en bet Koningin-Wil-
helmina-Fonds,* Vereenigicg tot ondersteuning
van behoeftige Nederlanders te Hamborg, Al-
tona, Wandsbek en omstreken (24 Maart 1893)
den band wist te vlechten tnsschen hen,
die onder vreemde of «geen* leiding, geen
vermoeden hadden van de oitgebreidheid der
Nederlandsche kolonie alhier, aangezien, nóch
officieel, nóch officieus eenige gelegenheid werd
geboden om elkander te zien of te leeren ken
nen. Met andere woorden, er bestond hoege
naamd geene aanraking tnsscben de Nederlan
ders en hunnen vreemden* vertegenwoordiger
hier, totdat, door het taktvolle, flinke op
treden van den tegenwoordigen beroepsconsul
werd voorzien in al deze leemten, als gevolg
waarvan er thans een druk verkeer bestaat
tnsschen vele Nederlandsche landgenooten alhier,
en zjj in de gelegenheid zgn elkaar zooveel
mogeljjk te ondersteunen.
Nauwelijks is nu het kwaad, gesticht door
de benoeming van eenen vreemdeling,waar
onder de Nederlandsche kolonie lange jaren te
lijden heeft gehhd, hersteld ten minste
eenigermate, of thans dreigt haar op nieuw
gevaar, en hierop is het dat zg eerbiedig
Uwe aandacht komt vestigen ia de hoop dat
hetzelve zal worden gekeerd.
De consnl-generaal nameljjk heeft met 1.
November a. s. ontslag aangevraagd. Nn
staat te verwachten dat de tegenwoordige con-
sal Nederlander bg deze gelegenheid de
hoogverdiende promotie zal maken en als de
in elk opzicht aangewezen man, dus tot consul-
generaal zal worden benoemd, maar, daar
eerst door eene benoeming hieromtrent zeker
heid wordt verkregen, en de mogelijkheid be
staat, dat den verdienstelijken beroepsconsul
elders eene hoogere officieele betrekking wordt
opgedragen, achten de ondergeteekenden het
hun ernstige plicht, Uwe Kamer er eerbiedig
op te wjjzen, dat, ook voor het geval bedoelde
ambtenaar tot hun groot leedwezen van bier
zou vertrekken, de benoeming van eenen ge
boren Nederlander tot consnl-generaal hoogst
wenscheljjk bljjft.
Waar zoovele andere landen als de Ver-
eenigde Staten van Noord-Amerika, Argentinië,
Brazilië, Columbia, Engelaud, Frankrijk Guate
mala, Italië, Mexico, Oostenrijk-Hongargë, Pern,
Portugal, Rusland, Spanje, Venezuela, Zweden
en Noorwegen, door eigen onderdanen, allen
beroepsconsuls, hier worden vertegenwoordigd,
zou het Nederland onwaardig zgn, zgn naam
en belangen, alsmede die der kolonie hier, lan
ger te krenken door nogmaals eenen «vreem
deling* met de vertegenwoordiging van hem
geheel onbekende handels- en volksbelangen
te belasten.
Dat het tronwens hoogst vernederend moet
zjjn voor een Nederlander, beroepsconsul, met
een handelsverleden achter zich, na eene reeks
van dienstjaren officieel nog onder een vreem
deling, volslagen leek op consulair gebied
te worden werkzaam gesteld, wat, voor zoo
ver bekend, bjj geen ander volk ter wereld
voorkomt, en niet minder krenkend voor
de Nederlandsche kolonie dien «vreemdeling*
aan haar hoofd te zieu plaatsen, om later
slechts de eer van het ambt te genieten en
verder zich niet om de kolonie te bekommeren,
dit alles behoeft waarlgk geene nadere
toelichting.
Met vol vertrouwen in het beleid van Uwe
Regeering en Volksvertegenwoordiging hopen
ondergeteekenden dan i»ok dat het Uwe Kamer
moge behagen, zoowwl mogelgk in de hand
te werken, dat mefc^e vertegenwoordiging der
Nederlandsche belangen hier in elk geval een
geboren Nederlander worde belast.
Hetwelk doende, enz:
(volgen ongeveer 200 bandteekeniugen.)
Het «Bat. Hbl.« van heden wijdt in haar
mailoverzicht eene beschouwing aan Lombok.
Het blad is niet voor de expeditie, en schrjjft:
«Wg vernamen van goed ingelichte zgde dat
zoowel de resident van Bali, die hier etteljjke
weken doorbracht, als de militaire en maritieme
autoriteiten, welke door. de regeering zgn ge
polst, de expeditie beschouwen als vrg gemak-
keljjk; in die mate zelfs dat de marine zich
slechts ter reede zon hebben te vertoonen,
ondersteund door een paar bataljons infanterie,
en het noodige geschat om den Saltan te
dwingen tot aanneming van de hem te stellen
eischen. Is dit echter aannemeljjk; steunt het
op nauwkeurige kennis van het karakter des
tegenwoordigen sultans Men mag het betwij
felen, als waar is wat de «Java-Bode* eenige
eenige dagen geleden schreef, nl., dat men niet
weet of de sultan, met wien indertijd gecon
tracteerd is, uog leeft en welk een man zgn
opvolger is. Immers bjj die onwetendheid is
het alleszins mogelgk dat de expeditie met een
onbuigzaam despoot te handelen krjjgt, die,
op eigen krachten steunende, niet wil weten
van eenig vergelgk. En dit zal zelf waarschijn
lijk zijn, als de oorspronkelijke bevolking van
Lombok, de Sassaks, al wordt zg dezerzgds
ondersteund, niet krachtig genoeg is, om den
reeds sedert twee jaren vrachteloos tegen den
Sultan gevoerden strjjd ten eind te brengen.
Ook hieromtrent heeft men niet meer zekerheid
dan de meeningen van enkele zeeofficieren, die
bg vroegere gelegenheden klachten over den
Sultan hebben geboord van zjjne verarmde
onderdanen op de kust, en zelfs hunne voor
liefde voor het Nederlandsch gezag hebben ge
constateerd. Hiertegenover staat echter het
onbetwiste feit, dat de Sultan beschikt over
eene vrij sterke, met goede geweren gewapende
troepenmacht, zoodat het eene open vraag is
en blgft, of hg met een paar bataljons infan
terie en wat artillerie te onderwerpen zal zgn,
ook al mocht zgn hoofdverblijf liggen binnen
het bereik van het geschut der marine, hetgeen
wel in theorie is uitgemaakt, maar in de
practjjk nog wel eens zou kunnen falen, als
het waar is, zooals men vertelt, dat zjjne sterkte
genoegzaam ligt op het uiterste punt der draag
kracht van onze scheepsartillerie.
«En moet het succes voornamelijk te land
bevochten worden, dan zal het nog te bezien
staan of de geheele bevolking van het eiland,
praat op haar zelfbestuur, zich niet aaneenge
sloten tegen onze troepen zal verzetten en haar
zal terugwerpen, met dit gevolg dat de expeditie,
in de «Java-Bode* als «en kortstondige zege
tocht beschreven, wel eens even trenrig kon
afloopen, als vroeger die tegen Flores. Die
kans te negeeren, ware dwaasheid, daar bjjna
altijd bjj Indische expedities de kracht des
vjjauds onderschat wordt.*
De kleine Raamstraat in Den Haag, waar
in den laatsten tijd herhaaldelijk veebtpratjjon
voorkwamen, was gisteren avond het tooneel
van de grootste verwarring. Twee bekende
Gouda
6.80
7.25
8.85
9.06
9.40
10.46
Moordrecht.
7.82
8.42
ff
ff
Nieuwerkerk
V
7.89
8.49
ff
ff
V
Oapelle
Rotterdam
M
7.46
8.56
0
7.—
7.55
9.05
9.25
10
11.05
Rotterdam
5.—
6.02
7.25
7.47
10.55
12.08
12.18
12.58
1.24
8.52
4.50
5.24
5.56
7.10
8.48
9.40
11.02
11.10
11.02
ff
ff
1.05
ff
ff
4.57
ff
6.08
ff
ff
9.47
a
ff
11.09
ff
1.12
i
ff
5.04
ff
6.10
f
ff
9.54
ff
ff
11.16
t
ff
1.19
ff
ff
5.11
ff
6.17
ff
10.01
ff
V
11.25
12.28
12.88
1.28
1.44
4.10
5.20
5.42
6.26
7.80
9.08
10.10
11.20
11.80
9.41
ROTTERDAM
9.61
Oapelle
Nieuwerkerk
Moordrecht
Gouda
Gouda 7.80 6.40 9.09
Zev.-M. 7-49 8.51
BL-Kr. 7.47
Z.-Zegw.7.58 9.01
N.d-L.d.8.0»
5.10
5.19
6.96
5.81
6.18
6.21
6.99
6.85
11.01
GOUDA DEN HAAG.
ii.ou
1.18
1.18
1.84
1.88
1.88
7.45 8.07 8.18 10.08 10.11
10.17
11.50
12.20
1.45
2.80
2.50
8.48
4.20
4.45
5.81
7.07
8.10
9.41
10.27
ff
ff
1.55
ff
ff
ff
ff
4.55
ff
7.17
s
9.50
10.84
ff
ff
2.02
ff
ff
ff
ff
5.02
ff
7.24
ff
9.56
10.41
ff
ff
2.09
ff
ff
ff
ff
5.09
ff
7.11
ff
ff
10.47
12.08
12.40
2.15
8.48
8.10
4.08
4.40
5.15
5.51
7.87
8.80
10.06
4.57
8.11
ff
9.49
V
ff
ff
ff
6.16
ff
ir
ff
ff
ff
5.08
ff
6.29
ff
9.58
ff
ff
ff
ff
ff
6.81
ff
ff
ff
ff
*07 BIS - - 11 99 1.88 v v ff 1U,1W
'•Hagé 8.18 9A8 9.89 10.07 11.27 12.41 12.61 1.49 1.1^ 8,88 T4,28 8,85 8,88 8,41 7,48 10,1811,88 11,48
Goud. 6.(15 8.10 7.6B 8.0, 8,»1 10.lWo.65 11.48 S3 *.61 8.18 8.47 5.8S 6.67 7.85 8.88 10.14 10.88
Utrecht 6.18 7.28 8.28 8.41 9.10.51 11.45 1.20 8.08 8.88 8.60 6.89 6.21 6.66 8.28 9.11 10.58 11.1
DEN HAAG GOUDA.
'sHage 5.48 7.20 7.48 9.28 9.4610.12 11.8812.15 1.88 2.16 2.45 8.48 4.15 4.48 5.17 7.-
Voorb. 6.64
N.d-L.d5.59
Z.-Zegw6.08 h
BI.-Kr. 6.14
Zev.-M.6.19
Gouda 6.807 5
10.18
10.80
10.86
10.41
8.05 9.86 10,10
6.40
Amsterdam Wp. 7.59
Amsterdam O.8. 1.14
Sneltrein.
8.81#
9.10
9.26
GOUD A—A M8TÏEDAM.
10.06s 10.65 12.11s 8.61s 4.47s 5.28 7.45
10.65 18.19 1.— 8.40 6.46 6.86 9.48
11.10 18.84 1.18 8.66 6.— 6.60 9.67
10.14
11.18 1
11.98
1.44 4.48 7.06
1-49 i ftf ft 7.11 a> f
1.68 f 5.-— «I 7.90 2.61 f t
8.04 f f 7.86
8.09 f f f 5.09 v 7 81 f 10.—
8.18 9.68 10.16 10.62 12.0812.45 2.20 2.45 8.15 4.18 4.48 5.20 6.47 7.42 8.85 10.10 10.86
DTSKCH T-G O D A.
I Utrecht 6.88 7.60 9.- 9.58 11.84 12.02 12.50 2.66 8.10 8.52 4.48 6.86 8.09 8.6010.84
Woerden 6.68 8.11 10.16 19.84 4.16 t 9.1110.51
Oudewater 7.07 8.19 10.24 12.42 1 4.24 9.19
Gouda 7.20 8.82 9.84 10.87 12.06 19.56 1.22 8.27 8.50 4.87 5.90 7.08 8.41 9.82 11.07
AM8TEHDA M-G O U D A.
Amsterdam 0.8. 8.—s 9.40« 11,10# 11.27 2.40« 4.10« 4.10 7.88 9.41
Amsterdam Wp 6.50 8.16 9.55 11.96 11.42 2.56 4.91 4.85 7.50 10.00
Gouda 730 9.04 10.44 12.10 19.16 8.60 5.20 I.IS 0.81 11.00
sujetten van de politie bestookte van nit een
der kroegen eene talrijke politiemacht. Zjj wier
pen uit de bovenverdieping met alles wat hnn
voor de hand kwam. Potten, dakpannen, een
theeblad, èen petrolenmtoeetel, ja zelfs een
half jjzeren ledikant werd den agenten
naar het hoofd geslingerd, zoodat de straat vol
'scherven lag.
De agenten Btonden tegenover de kerels
machteloos, omdat zg het huis, waarvan de
deur gegrendeld was, niet mochten binnenko
men, en de ruziemakers er wel voor zorgden
dat zjj niet op straat kwamen.
Zooals begrijpelijk stonden honderden, maar
op behoorlgken afstand, naar het straatschan
daal te kijken.
Schaking. Een 17jarig meisje te 's Gra-
venhage had aldaar verkeering met een per
soon die den vader niet beviel. In den avond
van den 12den April was dit meisje plotseling
verdwenen de oudera wendden zich tot de
politie. Een onderzoek werd ingesteld, in de
eerste plaats in het kosthuis van den ver-
liefdeu jonkman in de Twentstraat te 's Gra-
venhage. Maar de schooue Julia had zich,
met medeweten van de medelijdende kostjuf-
frouw, op een platje verborgen, zoodat de
politieagent onverrichterzake moest vertrekken.
Inmiddels werd het meisje naar een andere
woning (in de Sirtemastraat) gebracht, en den
volgenden dag te voet naar Delft en van daar
per trein naar Rotterdam, wa^r de jonkman
zgn meisje bg zjjne moeder bracht. Van daar
werd zg teruggebracht en vervolgens door de
onders in een «doorgangshuis* geplaatst.
Julia had ook in Rotterdam de politie we
ten te verschalken, door over het dak te
vluchten, toen men haar kwam zoeken. Ein
deljjk zag echter de opgejaagde hinde geen
uitweg meer »n werd na 14 dagen verbljjf fn
de Maasstad naar de residentie teruggevoerd.
Ter terechtzitting van de arrondissements
rechtbank te 'sGravenhage, waar deze liefdes
historie behandeld werd, kreeg het verliefde
paar een duchtigen nitbrander, vooral de
jonkman die zgn meisje per brief had aange
raden, met den verjaardag van baar moeder
een koekje te koopeu, waar moeder zooveel
vau hield, en daar 5 centen rattekruid in te
doen, dan was zg ineens van de sokken.
Gelukkig heeft het meisje daaraan geen ge-
volg gegeven en is deze zaak niet met een
sensatie-drama geëindigd.
Substituut-officier mr. Plejjte zag bljjkbaar
deze liefdesgeschiedenis zoo licht niet in,
vooral niet wat betreft de vronw en den kost
ganger, die het minderjarige meisje aan de
nasporingen der politie hebben onttrokken,
hoewel hnn met klem gewezen wa9 op het
gevaarljjke daarvan.
De schuld was, volgens het O. M., zeer
zeker bg den jonkman die zich zelfs niet ont
zag om zjjn meisje aan te raden hare ouders
te vergiftigen en het haar nog zoo lastig maakt,
dat de ouders het meisje tjjdeljjk in een door
gangshuis moesten plaatsen. Voor hem achtte
het O. M. eene gevangenisstraf noodig en het
vordere 8 maanden en voor de juffrouw die
het kind in de Twentstraat aldaar verborgen
hield 2 maanden.
Men meldt uit Purraerend van 24 dezer:
2$ socialisten, van de Zaanstreek, gebruikten
heden hunnen vrijen Zondag om deze gemeente
met een bezoek te vereeren. Onder het zingen
van partijliederen trokken zjj, al spoedig ge
volgd door eene groote menigte, welke teekenen
vaD bedenkelijke belangstelling gaf, de stad
door. In het midden van de stad een ge
schikte plaat» ziende om de menigte toe te
spreken en propaganda te maken, nam een
der aanvoerders het woord, hetgeen echter
door de opstuwende omstanders door bet
aanheffen van een oorverdoovend geraas en
het daar tnsschen door klinken van oranje
liederen spoedig werd afgebroken.
De politie achtte het daarop wenschelijk
de socialisten buiten de gemeente te brengen.
De toestand der artilleristen, die jl.Vrjjdag
door het springen van een projectiel op de
batterg Kaaphoofd te Helder levensgevaarlijk
werden gewond en die nu in het hospitaal
aldaar worden verpleegd» is naar omstandig
heden niet onbevredigend. De amputatie der
verminkte lichaamsdeelen heeft met goed ge
volg plaats gehad, terwgl tot heden bjj geen
der drie ongelukkigen wondkoorts is inge
treden.
De korporaal Engel» is afkomstig nit 's-Gra-
venhage, de milicien Van Nugteren nit Ro-
kanje en de milicien Koster nit Charlois.
Hunne naaste familieleden zgn te Helder aan
gekomen.
Te Hilversum huist aedert vier dagen nabjj
den hoogen Naarderweg een gezin, bestaande
uit man, vronw en drie kinderen, van welke
het jongste een paar maanden oud is, onder
den blooten hemel. Het gezin overnacht op
den grond en de dekking is bovendien geheel
onvoldoende.
Uit Brielle wordt aan het »N. v. d. D.«
gemeld, dat de rjjks-architect dr. Ooypers ver
leden week aldaar geweest is om den bekenden
St. Catharina-toren te onderzoeken, en' dat hg
den minister zal aanraden dien toren tegen
het volgende jaar te laten restaureeren.
Men zal zich herinneren, dat er ook nit
Brielle zelf krachtig pogingen daartoe zgn
aangewend geworden.
Uit een door duikers ingesteld onderzoek
is gebleken, dat het pantserdekschip Koningin
Wilhelmina* bg de stranding op de Harssens
geen schade onder water heeft bekomen. Het
sohip zal deze week ter rede onder stoom
worden beproefd.
Naar aanleiding van het ougeval merkt de
Zw. Ct. op
Over dit dnre oorlogsschip zal ongetwijfeld
in de Kamer nog wel eens een hartig woordje
gesproken worden. Van welonderrichte zgde
wordt ons gemeld, dat de inrichting voor
het electrisch licht aanvankelijk geheel verge
ten is. Men is, om dit verznim te herstellen,
in het schip aan het losbreken moetan gaan,
hetgeen natuurlijk geldverlies veroorzaakt
heeft en ook de aanleiding is geweest, dat
de bezichtiging van den bodem door de
Koninginnen, waarop vóór haar vertrek plan
bestond, achterwege gebleven is. Nu schgnt
het, en dit is erger, dat het schip slecht te
bestoren is.«
VERSLAG
van den toestand der
'Gemeente Gouda over 1893.
Aan het Verslag van den toestand der Ge
meente Gouda, over 1893, oatleenen wjj nog
het volgende
Instellingen tot werkverschaffing aan behoef-
tigen in daartoe ingeriohte werkplaatsen.
De Werkinrichting tot wering van bedelarij,
welker uitgaven bedroegen. 4790.76
Instellingen ter werkverschaffing aan behoef-
tigen, op andere wjjze dan in daartoe
ingerichte werkplaatsen.
Het «Genootschap tot hulpbetoon aan eer-
ljjke en vlgtige armoede*, hetwelk aan 30
personen werk verschafte, en daartoe be
steedde f 665.91
De gezamenlijke uitgaven der in dit verslag
opgenomen Instellingen van Weldadigheid ten
behoeve der armen beliepen f 86741.56
Waaraan behoorente worden
toegevoegd
a. de kosten van
de Gemeente-
Apotheek 3266.24
b. de jaarwedden
van genees-,
heel- en verlos
kundigen met
de praktjjk der
armen belast 4100.
c. do kosten van
verpleging van
arme krankzin
nigen, 5256.67$
12622,91$
99364.47$
Middelen tot leniging en vermindering der
armoede, inzonderheid door onderwjjs
en werkverschaffing.
Tot de gemeentelijke instellingen tot leni
ging en vermindering der armoede door on
derwjjs moeten gerekend worden de beide
Openbare Kostelooze Scholen en de Avond
scholen (herhalings-onderwgs), die toegankeljjk
zjjn voor alle on vermogenden.
Ook mogen daaronder genoemd worden de
beide Burgerscholen voor jongens en die voor
meisjes, waarop eveneens kinderen van onver-
mogenden kunnen worden toegelaten tot de
klassen voor het zoogenaamde meer uitgebreid
lager onderwgs bestemd.
Werkverschaffing tot leniging van armoede
geschiedt door tusschenkomst van instellingen,
die van bijzondere vereenigingen uitgaan.
Deze zgn de beide hiervoren reeds genoemde
instellingen
a. De Werkinrichting tot wering van
Bedelarjj.
Deze instelling wordt in stand gebonden
door bjjdragen van particulieren en verder nit
de opbrengst van het gemaakte werk of van
de door hare verpleegden verrichte diensten.
Do inrichting bevindt zich in een gebouw
dat door de Gemeente is beschikbaar gesteld
en dat van harentwege wordt onderhouden.
Zg die onderstenning behoeven, kannen daar
met het verrichten van het hnn aangewezen
werk den kost en bovendien eene kleine gel
del jjke belooning bekomen.
In het afgeloopen jaar namen behalve de
vast opgenomenen, wier aantal afwisselde van
29 tot 36, lieden die tegen eene geringe bij
drage van armbesturen of particulieren daar
huisvesting, voeding en kleeding ontvingen,
4666 personen hun toevlucht tot de inrichting.
Het grootste getal zoogenaamde dagmenschen
waa 17, het kleinste 8.
Het Bestnnr der Werkinrichting bestaat nit
9 leden met een Collegia van 25 Commissa
rissen, allen gekozen door hen, die toe de in
richting geldeljjk bjjdragen.
b. De vereeniging «Hulpbetoon aan eer-
Ijjke en vlgtige armoede.*
Deze vereeniging heeft ten doel aan behoef
tige gezinnen zedeljjke en stoffelijke ondersteu
ning te verleenen, (het laatste inzonderheid
door cegen een billjjk loon aan vrouwen naai
en breiwerk te verschaffen.
De vervaardigde goederen worden deels ver
kocht, deels verloot.
De vereeniging staat onder het bestuur van
eenige dames.
Instellingen ter voorkoming van armoede
door of van wege de Gemeente beheerd,
a. De Stedeljjke Bank van Leening, die
bestuurd wordt door eene Commissie van drie
leden.
Op den ln Januari 1893 Waren aanwezig:
11614 p., bel. met 34438,10
In den loop
van het jaar
werden bel. 58109 voor 129031,70
Te zamen 69723 bel. met 163469,80
Daarentegen werden er
Gel. 57074 p. teg. 126034,85
Verk. 1359 3415,05
Te zam.58433 ten bedrage van 129449,90
Zoodat op uit0. December 1893
aanwezig waren 11290 panden,
beleend met 34019,90
Bjj de Spaarbank te Gondawas
geplaatst. 180U0,—
Een jaar rente daarop verschenen 460,—
ïnleggelden bjj de Brandwaar-
borg-Maatschappij130,
Het debiet der administratie van
verkoop was307,05
Het Saldo in kas 3499,44
Kapitaal der Bank op uit®. De
cember 1892 56416,39
Er werden in den loop van het jaar 943
panden minder beleend en 974,60 minder
ter leen verstrekt dan in 1892.
In dit jaar kwam de Kassier der Bank de
heer P. H. Berljjn te overigden. Gedurende
een lang tgdsvrrloop als Onderkassier aan de
bank verbonden, stond hjj in de luatste jaren
aan het hoofd dier Instelling of g f voortdu
rend blgken van geschiktheid en trouwen jjver,
waarover de Commissie bjjzonder tevreden was.
Tot zijn opvolger werd benoemd de Onder
kassier de heer G. van ZntpheD.
De Commissie van Administratie onderging
geene verandering in bare samenstelling.
«In gevoelvolle bewoordigen is in de Fran-
sche kamera de dood van Carnot medegedeeld
Allerwegen en niet bet minst in het buiten
land is de ontroering groot en nit men woorden
van waardeoring voor den overledene.*
Sadi Carnot, die Zondagnacht op zoo nood
lottige wjjze ora het leven kwam, was de vierde
president der Fransche republiek. Na den
hoogst verdienstelijken, maar zenuwachtigen,
beweeglijken en heerschznchtigen Thiersna
den wakkeren maarschalk Mac Mahon, die,
conservatief monarchist in zgn hart, de repu
bliek wel eerljjk, maar zonder geestdrift
diendena den klein-bnrgerljjk schrielen
Gróvy, die alle prestige miste en in de laatste
jaren van zgn presidentschap geheel de speel
bal was geworden van de intriges van zgn
slecht befaamden schoonzoon Daniel Wilson,
had de republiek in Carnot een president
gevonden, die de fouten zjjner voorgangers
wist te vermijden. President Carnot heeft zjjne
hooge betrekking correct en met waardigheid
vervuldhg was een overtuigd republikein
hjj wist zich op de feesten in het Elysée en
op zjjne talrgke reizen door bet land te om
geven met een solieden luister, die eenige
«wonld-be» Spartanen deed meesmuilen over
het gemis aan streng repnblikeinscben eenvoud
maar die bg de meerderheid der Fransche natie
instemming en waardeering vond, vooral omdat
men wist dat president Carnot zich voor deze
representatie belangrgke persoonlijke offers
getroostte.
Dat het aan critiek op de hooding van den
president niet heelt ontbroken, is te begrjjpen.
Men heeft hem een verwjjt gemaakt van zgn
voorliefde voor de ongelukkige concentratie-
politiek, welke de hoofd-oorzaak is geweest
van de geringe stabiliteit der Fransche mini-
arteriën en telkens opnieuw leidde tot coalitiën
tnsschen de rechter- en de uiterste linkerzjjde.
Het is ongetwijfeld een gevolg geweest van
deze snelle afwisseling van ministeriën, dat
Carnot zich na en dan geroepen rekende, achter
de schermen eene eigen politiek toe te passen.
Dit was zeer zeker niet in den haak, maar
men vergete niet, dat in de oogen van ver
schillende boitenlandscbe potentaten Carnot,
en Carnot alleen, het blgvende element in de
Fransche staatkunde was.
De overleden president, wiens vader en groot
vader in de Fransche geschiedenis eene zeer
belangrgke rol hebben gespeeld, had zjjne op
leiding genoten aan de «Ecole Polytechniqne»
en de «Ecole des Ponts et Chaussées.» Zjjne
ingenieurs-loopbaan was echter niet van langen
dnnr. In 1870 benoemde Gambetta hem tot
prefect van het departement der Beneden-Seine
en droeg hem de organisatie op der verdediging
in Normandië. Achtereenvolgens werd hjj lid
van de nationale-vergadering, van ds Kamer
en van den Senaatin deze wetgevende licha
men sloot hg zich aan bjj de renublikeinsche
linkcrzyde. In 1878 werd hg «der-staats
secretaris bg het departement van openbare
werken en van 1880 tot 1882 was hg met do
leiding van dit departement belast. Driejaren
later werd bg benoemd tot minister van finan
ciën. Op den derden December 1887 werd
hjj, met 616 van de 852 stemmen, tot presi
dent der republiek benoemd. Als candidaat
voor deze hooge waardigheid werd hjj tot de
f «outsiders» gerekendhet was zjjn gevestigde
reputatie van rechtschapenheid en eerljjkheid
die bg de verkiezing den doorslag gaf.
Sadi Carnot heeft als president der republiek
het vertrouwen genoten van Frankrjjk en van
bet buitenland. Zgn dood zal door duizenden
worden betrenrd, en niet het minst in het
buitenland, waar men zgn herkiezing tot pre
sident gaarne zon hebben gezien.
Des nachts om 2 nar hebben de voorzitters
der beide Kamers overleg gepleegd en heden
zal het Staatsblad aankondigen, dat de beide
Kamers in congres te Versailles vereenigd,
op 27 dezer zullen stemmen over de verkiezing
van een nienwen president. Een vice-president
op wien het gezag van zelf overgaat, kent
men in Frankrjjk niet. Wegens de afschuwelijke
misdaad wordt das de presidentsverkiezing ver
vroegd, die anders in Nov. hadden moeten plaats
hebben, wanneer Carnot's ambtstjjd van 7
jaren verstreken zon zjjn. De kansen der ver
schillende candidaten zgn in den laatsten tgd
herhaaldelijk besproken en daarbg bleek, dat
de herkiezing van den heer Carnot zeer waar
schijnlijk was.
Eerljjk, onpartijdig en gematigd was het
zes-jarig bestnnr van den president, die Jules
Grévy opvolgde, toen deze door de knoeie
rgen van zgn schoonzoon Wilson met het
Lgioen van Eer tot aftreden gedwongen was.
Het Panamaschandaal liet, ondanks laster,
Carnot's naam onbevlekt. Hg wist den
vrede te bewaren met het buitenland, een
dracht te bevorderen in het binnenland,
door de groote repnblikeinsohe partgen radi
calen en opportunisten in evenwioht te honden,
een politiek, die langen tgd goede diensten
bewees. Eerst van jonge dagteekening is de
gematigd liberale staatkunde van het zooge
naamde «homogene* ministerie van tegenwoor
dig en van Carnot's mogeljjken opvolger
Casimir Perier. Als voorzitter der Kamer
wacht deze zgn tgd en de moord heeft het
oogenblik verhaast waarop waarschjjnljjk
indien niet Dnpny hem vóór komt de
kleinzoon van den minister van Lonis Philippe,
den zetel zal innemen van den kleinzoon van
den grooten Lazare Carnot uit het Directoire
van 1795.
De president der republiek wordt met vol
strekte meerderheid gekozen door den Senaat
en de Kamer van Afgevaardigden welke tot
een nationale vergadering samenkomen. Hjj
wo^dt voor zeTen jaren gekozen en is her
kiesbaar. Zgn macht is zeer uitgebreid.
De president deelt het initiatief tot het
indienen van wetten met de leden der beide
Kamers; bg kondigt die af wauneer zjj zgn
aangenomen, waakt voor en verzekert de uit
voering; hjj beschikt over de gewapende macht
benoemt alle militaire en hnrgerlijke ambte
naren.
De president kan in overleg met den Senaat
de Kamer van Afgevaardigden vóór den wet-
teljjken afloop van haar mandaat ontbinden.
De president der repnbliek is alleen in geval
van hoogverraad voor den Senaat verantwoor
delijk.
Ingeval het presidentschap open komt,
moeten beide Kamers onverwgld een opvolger
aanwijzen. Intusschen wordt de ministerraad
belast met het uitvoerend gezag.
Koningin Victoria heeft Zaterdag een ach
terkleinzoon, en de Engelsche troonopvolging
een nieuwen schakel aangewonnen door de
geboorte van prinses Mary's eersteling. De
hertogin van Yoik, geboren prinses Mary van
Teek was, naar men weet, ten vorige jare
gehuwd met den eenigen zoon van den Prins
van Wallis, zoodat das, bjj Victoria's eventueel
overigden, nn reeds zoon, kleinzoon en achter
kleinzoon voor de aanvaarding der Kroon
achter elkander gereed staan.
In het Engelsche Lagerhuis deelde de vice-
minister van bnitenlandsche zaken mede, dat
de Britsche regeering, op nitnoodiging van
den koning der Belgen, met hem een over
eenkomst geteekend heeft bepalende dat artikel
3 van het tractaat van 12 Mei wordt inge
trokken. De intrekking is geschied zonder dat
nieuwe voorwaarden rij gemaakt.
De zaak der naamlooze lasterbrieven in de
Berljjnsche hofkringen wordt hoe langer zoo
geheimzinniger. Von Kotze, de ceremonie
meester des Keizers, waa onder zware verden
king in arrest genomen en gold algemeen als
de schuldige; maar hg ontkende en moet zelf