Inrichtingen wblkm gkvaar, schadb of hindrr
Directe Spoorwegverbinding met GOUDA. Zomerdienst1894/9ö\ Aangevangen 1 Mel - Tp van Greenwich.
Hollandsche Schetsen.
Baitenlandscb Overzicht.
KENNISGEVING.
By «en landbouwer in den Amsterdammer
polder zyn in den nacht van Zaterdag op
Zondag van zes zjjner paarden de «taarten af
gesneden, terwjjl bp een zjjner baren hetzelfde
met vier paarden is gebeurd.
Er zat een atotteraar in het gezelschap van
eenige vrienden, zjj ontzagen hem en deden
of zp zpn gebrek niet bespeurden. Maar een
jengdige snaak, iemand die slechts een enkele
maal dat clubje bpwoonde, meende zich een
aardigheid te mogen veroorloven en zeide
Ik betaal een rondje cognac met water als
je het bestelt zonder te stotteren.
T-t-t-top luidde het onverwachte antwoord
en tot verbazing van de bezoekers verhief hp
zpn stem en droeg den kellner zingende de
bestelling op zonder dat hp aan stotteren dacht.
Daarop keerde hp zich tot dengene, die hem
had willen sarren en zeide
B-b-b-b-b-b-be talen
De heer J. M. Hartogs, koopman te Mid-
delhamis, is in het bezit gekomen van een
schilderstukje, dat toegeschreven wordt aan
den schilder David Teniers.
Te Emmerik is gisterennacht een brntale
inbraak met diefstal gepleegd bp den heer F.
W. Gipkes, aan de Geistmarkt. De groote
spiegelruit van den winkel, waarin een goud-
en zilverzaak wordt uitgeoefend, werd klaar-
blpkelpk met de handen verbrpzeld, daar
bloedsporen op het glas zichtbaar waren. Er
werd voor een waarde van ongeveer 6 a 8000
Mark aan horloges, kettingen, enz. gestolen.
Toen de dieven hun werk bjjna hadden vol
bracht, werden zp ontdekt van uit het post
kantoor, dat daartegenover ligt. Zp namen
dt vlocht, en men vermoedt, dat zp over de
NederlandBche grens een goed heenkomen
hebben gezocht.
Het waren vpf mannen, die, volgens het sig
nalement, den vorigen avond in een café naast
den winkel een glas bier hadden gedronken.
Een van hen was, naar zpne spraak te oor-
deelen, een Doitscher; de andere vier spraken
een gebroken platte taal. Het is niet zeker
of men hier met een Nederlandsche of met een
Duitsche dievenbende te doen heeft.
Gisterenmorgen zou in de Quellpnstraat te
Amsterdam weder eene verkoopiug wegens
belastingschuld plaats hebben. Toen Reens
met zpne mannen aankwam vernamen zp, dat
de verkoop niet zou doorgaan, daar de be-
lastingpenningen reeds door een onbekende
waren betaald.
De anarchist Zuliana van Brescia, een jonk
man van goeden hnize, die herhaaldelijk wegens
bet uiten van zpne gevoelens heeft terecht
gestaan, beeft na die gevoelens verzaakt, ter-
wille van eep meisje, dat hp lief heeft.
De politie moet hem na beschermen tegen
zpne vroegere geestverwanten.
Een vlug barbier, nit Pistyan, had onlangs
met een apotheker om f 100 gewed, dat hp in
een spoortrein tnsschen Pistyan en Neustadtl
(Illyrië) een reis van 29 minuten vpf-
tien heeren zou scheren, en hp heeft zpn
weddenschap gewonnen Hp schoor, onder
algemeone belangstelling en vrool jjkheid, achttien
personen, en zoo, dat zp volkomen tevreden
waren.
De oudste zoon van prins Albert van Prui
sen, die te Potsdam in garnizoen is, werd op
een rptoer bp een in aanbouw zpnd huis door
een zwaren steen op de borst getroffen, maar
kwam er zonder verwonding af. Een metselaar,
die verdacht wordt, den\rwr met opzet te
hebben geworpen, is gevangen genomen.
Op het platte dak van het Maseum van
Scboone Knnsten te Antwerpen zal eene elek
trische lamp van buitengewone sterkte geplaatst
worden, waarvan het licht tot ver over de
grenzen zal kunnen worden gezien. De licht
sterkte zal, volgeus de »8oir«, bijna 2 millioen
kaarsen bedragen en het licht zou reiken tot
Rpssel en Valenciennes, Aken, Maastricht en
Glad bach, Arnhem, Utrecht, Leiden en den
Haag.
Eeuo dergeljjke elektrische lamp heeft ge
werkt op ile tentoonstelling te Chicagodeze
wierp haar licht tot op een afstand van 100
kilometers.
Een jong muzikaal landgenoot, de Heer Dirk
Schafer, uit Rotterdam, vroeger leerling van
den heer Sikemeier aldaar, heeft onlangs zpn
stadiën voltooid aan het Conservatorium te
Keulen, hetwelk lip thans heeft verlaten met
de hoogste onderscheidingen voor pianospel en
compositie. Volgens het >Köllnischer Tageblatt#
wekten zpne compositiën (o. a. het eerste deel
eener simfonie en eenige pianostukken) zeer
veel belangstelling en groote verwachtingen
voor zpne toekomst. Zoo ook zpne voordracht
van het Vierde Piano-concert van Beethoven.
Naar men ons mededeelt, is de 21-jarige
mnsicus voornemens eerlang in ons land eenige
zpner compositiën te doen hooren.
Men schrijft uit 's-Hertogenbosch
Ook na het te Maastricht dreigende gevaar
wordt hier zoogoed als niets gedaan ter voor
koming van de gevolgen bij een plotseling
uitbreken der cholera, zooals te Maastricht.
En toch, juist hier waar de bevolking,
door de vroegere vestingwerken en de zeer
lage ligging van den naasten omtrek der stad
welke zich daardoor niet kon uitbreiden, in
stegen en sloppen opeengehoopt onder de on
gunstige omstandigheden woont moest van
overheidswege, vooral in deze dagen, streng
toegezien worden op reinheid en moeeten de
meest doortastende maatregelen genomen wor
den om die te bevorderen.
Om van die opeenhooping van menschen
een staaltje te geven, heb ik slechts te ver
melden, dat niet minder dan 22 zulke steeg
jes en slopjes alleen op den Vuchterdpk, een
der hoofdstraten, uitkomen dat het meeren-
deel dier slopjes eene breedte houdt van één
meter of minder en' er slopjes worden aange
troffen, waarin meer dan 100 menschen een
onderdak vinden. Na is die Vuchterdpk 4 h
5 minuten gaanB; dat is althans iets, al is
het niet veelmaar wat te zeggen van buurteu
als de Diepstraat, de Tolbrug, de Kraton enz.
met hunne omgeving? Het ligt voor de hand
dat de bewoners der achterbuurten in elke
plaats tot de minst zindelpken behooren, doch
hier zpn de stegen en de daarin staande krotten
woningen mogen ze niet heeten wure
verzamelplaatsen van vuil, dat daar weken
achtereen ophoopt en waar niet zelden tien en
meer gezinnen zich behelpen met één privaat,
zoodat het hooge sterftöcjjfer, waarop wjj helaas
hebben te wpzen, weinig verwondering wekken
kan. Voegt men hieraan nog toe, dat van
het zoo weldadige besproeien van de straten
hier nooit sprake is, dat de Diestaltjjd
riekt en nu al eenige dagen stinkt, dat er van
gemeentewege evenmin als van particuliere zijde
iets gedaan wordt, dat den naam van voor
zorgsmaatregel verdient, dan zal men zich
kunnen voorstellen, dat velen hier met zorg
vervuld zpn, en niet zonder reden wordt ge
klaagd over do werkloosheid onder zoo ge
wichtige tijdsomstandigheden.
Waarom zoo vraagt men geen alge-
meene reiniging in de achterbuurten gehouden,
rein hgstroo uitgedeeld, dagelpks flink met chloor
gewerkt en op het gebruik van drinkwater
toegezien, ten einde den niet ten onrechte zoo
zeer gevreesden vjjand, die, blpven de zaken
zooals zp zpn, hier noodzakeljjk een zoo bp
nitstek gunstig veld moet vinden, wanneer bij
zpne intrede binnen onze ex-reste mocht doen,
te bestrijden
De heer Maxim, de bekende uitvinder van
de snelvuur-kanonnen, maakt thans ook aan
spraak op de eer van het uitvinden van een
vliegmachine, waarmede, naar hp verklaart,
dezer dagen goed geslaagde proeven werden
genomen te Bexhill, in Engeland.
Bp die gelegenheid moet hp met twee
helpers een afstand van 500 meter door de
lucht hebben afgelegd.
Wel is waar konden de proeven niet voort
gezet worden, omdat de machine onklaar en
beschadigd werd, maar hp heeft, naar hp ver
klaart, het bewjjs geleverd, dat het mogeljjk
is een machine te maken, zóo licht van con
structie, dat zp door de lucht kan reizen eu
haar water, brandstof en ingenieurs kan
dragen. Wel is het geheele probleem van
reizen door de lucht daarmede niet opgelost,
maar men is er veel verder door gekomen.
Jammer, dat er geen deskundige getuigen
bp schjjnen te zijn geweest. Want de tot
dusverre gebruikte vliegtoestellen hebben steeds
weinig succes gehad en doorgaans geleid tot
den dood vau den uitvinder.
Mogelpk echter laat ons het hopen
dat de heer Hiram S. Maxim gelukkiger zal zpn.
Onder de duiven, die op het 8t. Marcns-
plein te Venetië op Staatskosten onderhouden
en tot groot genoegen van gevoelige toeristen
in het openbaar gevoederd worden, heeft een
def jongste hagelbuien groote slachting aan
gericht. Men vond honderden dezer beminne
lijke diereu door de hagelsteenen gedood op
de straat liggen.
Te Warfhuizen (Gr.) werd onlangs in een
bloemperk van den heer P. Harkeraa gevonden
een zakje met f 15, een dag later in den tuin
van den heer J. Huizinga f 1, den daarop vol
genden dag voor het huis van Mej. de wed.
J. Lammerts f 1.40 en een paar dagen later
voor het huis van Mej. de wed. H. Harkema
een zakje met f5.
Men verdiept zich in girtingen naar de ver
klaring van dit zonderling geval.
In het kantoor van een zijdehandelaar te
Lyon is een bom ontploft maar nog een
uit den oorlog van 1870. Die bom, als een
rariteit bewaard en ledig naar men dacht,
werd gebruikt als brievendekker.
Een teekenaar. die daar in het kantoor
werkte, stopte een lucifer, waarmee hp een
cigarette aangestoken had, in het gat van de
bom, en op hetzelfde -oogenblik volgde de
ontploffing, waardoor hpzelf doodelpk gewond
werd en een vriend, die bp hem was ernstige
kwetsuren bekwam.
De door den Dnitschen keizer gecomponeerde
»Sang an Aegir«, zal spoedig in den handel
verschijnen. De winst zal voor de »Kaiser-
Wilhelm Gediiehtnisskirche« bestemd worden.
Muziek-recensenten die den zang leeljjk vinden
hebben kans op vervolging wegens Majesteits
schennis. Vooral als ze er een beetje modern
op los hakken.
Te Utrecht had Maandagmorgen een hart
verscheurend ongeluk plaats. Terwjjl uamelpk
eene jengdige moeder haar eersteling, een jon
getje van ruim 4 maanden, in een kinder
wagen reed, kwam haar een tonnenwagen van
de gemeentereiniging achterop rijden, waardoor
zp schpnt geschrikt te zpn en daardoor het
wagentje een verkeerde richting te hebben ge
geven, altbans toen de tonnenwagen haar
passeerde, kwam een der voorwielen met het
achterwiel van den kinderwagen in aanraking
tengevolge waarvan deze omsloeg en het kind
er uit viel. Ongelukkig kwam het kindje met
het hoofdje tegen het achterwiel van den
tonnenwagen terecht en was deze er reeds
overheen gereden nog voor dat men hnlp had
kannen bieden of den wagen had kannen
doen stilstaan. De wanhoop der moeder, toen
men het verminkte lijkje van haar lieveling
haar in de armen legde, ia niet te beschrijven
en wekte algemeene deelneming.
De groote meetiug der Anti-belasting-vereeni-
ging in de bovenzaal van »Plancins< te Am
sterdam op gisteravond, was zeer druk bezocht.
A. M. Reens opende de bpeenkomst met een
toepasselijk woord en ontving uit de vergadering,
en ouder haar luid applaus, eene mand met
bloemen als hulde der vervolgde arme burgerij.
Reens aanvaardde het geschenk met aandoeuing.
Als hp straks binnen de kille maren der ge
vangeniscel zou zuchten als slachtoffer der
wraakzuchtige bourgeoisie, kon zpne jonge
vrouw vertroosting zoeken in deu aanblik dezer
bloemen, haren drieëntwintigjarigen echtgenoot
vereerd ter hnldiging van zpn edel streven
(lang aangehouden applaus.)
Doraela Nieuwenhuis nam nu het woord om
de wettigheid te betoogen van de antibelasting-
vereenigiug. Zp heeft een even gewettigd
recht van bestaan als indertijd de anti- dsgblad-
zegelvereeniging en past volkomen in de socia
listische idee. Het socialisme toch werkt met
al de te zpnen dienste staande middelen. Niet
dat het socialisme het belastingbetalen zelf ver
oordeelt. Ook in den heilstaat zal een deel
van de vruchten des arbeids moeten worden
afgezonderd ten bate der gemeenschap. Maar
dit is iets anders dan belastingen, het volk
opgelegd door wetten, die van bovenaf komen,
belastingen waarvan de gelden dienen moeten
tot handhaving van instellingen die tegen het
volk zpn gericht. Schaepman heeft eens ge
zegd aan eene regeering die weigert recht
matige grieven weg te nemen, moet men het
regeeren on mogelpk maken. Naar deze les
handelen de socialisten door de inning der be
lastingen on mogeljjk te maken en aldus der
regeering haar onmisbaar machtsmiddel te ont
bonden. Hoezeer de beweging die door Reens
met zoo schitterenden uitslag geleid wordt in
het socialistisch kader past, blpkt ook uit de
woorden van minister Smidt bp zpne verdedi
ging van de wetswjjziging uit 1893. Spreker
citeerde des ministers uitspraak, dat het op
allerlei gebied steeds zpn zal een strpd tus-
schen de middelen van aanval ep die van ver
dediging. Zoo is hetHet geldt bier een
klassenstrijd, een strijd tusscben hen, die trach
ten alles te halen wat er van te halen is, en
hen, die trachten te houden wst zp hebben.
Tegen het komplot der regeering om ons
het vel over de ooren te halen, stellen wp een
komplot om dit te verhinderen. Maar de hoofd
zaak is, dat het gezag ondermpnd worde.
Zoolang bet volk ter prooi is aan allerlei uit-
znigerp, zal tet alles aanvatten om te bewjjzen
hoe diep het de regeering, in wier naam dit
geschiedt, veracht.
Na de speech van Nieuwenhuis wekte Reens
de aanwezigen op om geldelpke offers te bren
gen voor de goede zaak, aangezien ook in eene
anti-belastingvereeniging geld de ziel is der
negotie.
Verschillende comitéleden gingen toen met
bussen rond.
Hormans, redacteur van DeRoode Duivels,
was de tweede spreker van den avond. Ook
hp stelde voorop niet die belasting te veroor-
deelen welke in opklimmenden trap wordt ge
heven, den onvermogende vrjj Iaat en waarvan
het geld besteed wordt voor inrichtingen tot
heil van het tolk in zpn geheel, maar alleen
die heffingen welke dienen om politiekorpsen
te betalen en instellingen te bestendigen als
het vermolmd koningschap. Tn naam van dat
koningschap ziet gjj uw armoedig boeltje op
straat gezet dat echter in naam van het
socialisme voor 18 centen u weder teruggegeven
wordt 1 Spreker eindigde met over de hoofden
der vergaderden der regeering toe te roepen,
dat zp zich aftobben kon zooveel het haar
lustte met te zinnen op middelen, die den so
ciaal democraten verhinderen voor de arme ver
drukten in de bres te springen. Nooit zal
eene wet gemaakt kunnen worden, die het
volksvernuft beletten zal om door de mazen
heen te glippen.
Bij het scheiden der vergadering vormden
zich buiten kleine en groote volksgroepen, die
der politie, aanwezig tot handhaving der goede
orde, handen vol werks gaven. Bp de Wa-
tersteeg moest de openbare macht van den
,mp van buitengewone sterkte geplaatst spraak op de eer van het uitvinden van een tersteeg moest de openbare macnt
touda «.80 7.85 8.85 8.08 9.40 10.46 10.55 18.08°D 18.WR 18.58 1.24 8.52 4.50 5.24 5.56 7.10 8.48 9.40 11.02 11.11
Gouda
Moordrecht.
Nieuwerkerk
Oepolle
Rotterdam
Rotterdam
6.80
7.25
8.85
9.06
9.40
10.46
7.82
8.48
0
0
0
7.89
8.49
0
0
0
7.46
8.56
0
0
0
7.-
7.55
9.05
9.85
10.—
11.05
5.—
6.02
7.86
7.47
10.55
18.08
12.18
12.58
1.24
8.52
4.50
5.24
5.56
7.10
8.48
9.40
11.02
11.10
11.01
0
0
1.05
0
0
4.57
0
6.08
0
0
9.47
0
9
11.09
0
0
1.18
0
0
5.04
0
6.10
0
0
9.54
0
0
11.16
0
0
1.19
0
0
5.11
0
6.17
0
0
10.01
0
9
11.85
18.88
18.88
1.88
1.44
4.10
5.20
5.42
6.86
7.80
9.08
10.10
11.20
11.80
BOTTBRDA M-G O U D A.
Nieuwerkerk
Moordrecht
Gouda
8.18 10.08
5.10 6.18
5.19 6.81
5.86 6.29 w 0
5.88 6.85 7.46 8.07
60DDA-DEN HAAG.
Gouda 7.80 8.40 9.09 9.87 10.49 18.11 12.81 1.01 1.27 8.29 8.55 4.45 6.27 6.59 7.18
Zev.-M. 7.48 8.58 11.01 0 0 1.18 0 0 0 *.67 0 J-Jl 0
Bl.-Kr. 7.47 00000" J-JJ f
Z.-Zegw.7.58 9.01 0 0 11.10 0 0 1.84 000 5.08 0 6.28
N.d-L.d.8.01 00000 0 J-88 0 0 «-81
Voorb. 8.07 9.18 11.28 0 0 1.88 5.20 6.86
11.06 11.18
a 07 9 18 11.88 0 0 1.88 000 8.20 6.86 10.10
'■Havfl 8 12 9 18 9 89 10.07 11.87 18.41 18.61 1.48 1.57 8.56 4.86 5.85 5.55 6.41 7.48 10.1611.88 11.48
8 G O l'D A-U TBEC H T.
Gouda 6.85 6.10 7.65 8.09 8.81 10.18 10.56 18.48 2.28 2.61 8.18 4.47 6.28 5.67 7.45 8.88 10.14 10.88
Outlaw 6 50 6 54 m 0 0 11.09 a 2.87 000 5.87 0 7.69 10.27 0
Woerden 6 59 7 08 8 18 0 0 11.17 0 8.45 8.11 0 5.04 6.45 6.85 8.07 8.55 10.85 0
uSST 18 7 88 8.88 8.41 9.1 10.61 11.46' 1.80 8.08 8.88 8.60 5.29 6.21 6.56 8.28 9.11 10.68 11.10
U G OUD A-A M8TKBDA M.
8.81# 10.06# 10.55 18.11# 8.51# 4.47#
9.10 10.56 18.1» 1.— 8.40 5.45
Ml IJ.10 18.84 1.18 8.61
Gouda «.40
Amsterdam Wp. 7.59
Amsterdam OA 8.14
Sneltrein.
5.28
6.86
6.10
18.40
DEN HAAO-GOUOi
'aHage 5.48 7.80 7.48 9.28 9.4610.1211.8818.15 1.88 2.15 2.45 8.
Voorb. 5.64 - - - - m.l* - - Ui - - -
48 4.15 4.42 6.17 7.-8.05
9.88 10.10
Utrecht
Amsterdam
Amsterdam
Gouda
wapenstok gebruik maken om zich rnimte te
verschaffen, en in de Kalverstraat raakte een
politieman van de beenhp verwondde zich
daarby zoodanig, dat hjj een heenkomen zoe
ken moeat in een café. Op den Dam werd
een krantenventer opgepakt. Tot ernstiger
botsingen kwam het eebter niet.
Omtrent het feest, dat de heer Okhnysen te
Soestdpk voor het personeel van het domein
gaf, wordt gemeld, dat de Koninginnen een
nar lang de voorstelling bpwoonden en dat
het feest in alle opzichten nitmuntend slaagde.
De Regentes liet door haar intendant her-
haaldelyk den heer Okhuysen haar tevredenheid
betuigen voor de uitstekende wpze waarop hp
het geheel had georganiseerd.
Te Rome heerscht een buitengewone hitte,
waaraan de geneesheeren de talrjjke gevallen
wan krenking der geestvermogens en van zelf
moord toeschrijven. In drie dagen werden niet
minder dan 17 personen overgebracht naar het
krankzinnigen gesticht te Lungara en naar bet
kasteel Goudolfo. Per dag komen gemiddeld
drie zelfmoorden of pogingen tot zelfmoord
voor.
In de jongste raadsvergadering der gemeente
Idaarderadeel werd bp de behandeling der ge
meenterekening door den rapporteur de aan
dacht gevestigd op de volgende punten
lo. dat door de leden van den Raad in
het afgeloopen jaar in de raadsvergaderingen
14 K. G. tabak was opgeïookt, en 2o. dat ten
behoeve van lieden die in de provoost kwamen
f 0,75 verbeteringskosten per persoon werd
uitgegeven.
Gevraagd werd, of die personen ook soms
een biefstukje kregen. Hierop werd door den
voorzitter geantwoord, dat zjj tweemalen een
kop koffie en een broodje met kaas kregen.
in.
Van den Haag naar Helft,
(Vervolg)
De streek, die men doorrijdt, vertoont in
derdaad den aanblik van een Engelsch park,
waar enkele grasvelden afwisselen met krach
tige en dichte boscbjes. Men heeft een hek
werk moeten aanbrengen aan de zpde van het
balcon van de tram om 'de reizigers te beschot
ten voor de grillige ongelijkheden van die
weelderige takken. Die voorzorg is wel wat
practischer dan de waarschuwingen in yele
talen, waarmede de administratie van den
Decauville-spoorweg, tijdens de tentoonstelling
van 1889, zoo kwistig was.
Een oogenblik houdt men stil te Rjjswjjk,
een lief en net dorp, zegt men, maar waarvan
wy niets zien dan een open plek in het ge
boomte, vooral een historisch dorp, want daar
op een zomerverblijf van het Hof werd de
vrede van September 1697 geteekend. Een
nadeelige vrede, daar Lodewjjk XIV als over-
wonneling Vlaanderen en Luxemburg teruggaf,
maar die toch troost gaf, omdat hp de aan
winst bevestigde van Straatsburg, de edele en
dappere stad, die aldus meer dan 174 jaar
onzen roem en onze smarten deelde! Op dat
oogenblik was er nog geen sprake van bevor
dering voor den Keurvorst van Brandenburg!
Het koninklpk slot, waar de vrede van Rjjs
wjjk geteekend werd, bestaat niet meer en is
vervangen door een gedenkzuil; maar de her
inneringen aan het lustslot, het monument en
bet dorp, dat alles verdwpnt onder het opgaand
geboomte en het groen.
Nog een beetje sporens, twee of drie kanalen
over en wy staan stil op het Oude Delft, het
oudste gedeelte der stad van het aardewerk.
Want Delft bad zpn naam in den vreemde,
twee eeuwen lang, te danken aan de knnst
van aardewerk te maken, die mooie blanwe
tegeltjes, die den eersten Hollandschen land
schapschilder waardig zpn.
Maar die fraaie industrie der plateelbakkers
moge nu verdwenen zpn, de oude stad kan
nog bogen op andere beroemdheden. Bpna op
de oevers van dit oude Delft, op de Boter
brug ontdekte Leeuwenhoek het microscoop.
Verder onder de schaduw van de gothische
bogen der Hippolytuskerk rusten de twee dap
pere admiraals Piet Hein en Maarten Tromp.
Daartegenovei op het Prinsenhof werd Willem
de Zwjjger door een geestdrjjver vermoord.
Wanneer wp onze wandeling voortzetten,
komen wjj op een groot pleiu, dat doorgaat
voor de grootste markt der provincie, waar de
geschiedenis van Delft op iederen steen ge
schreven staat.
Aan de eene zpde het stadhuis met zpn
dikken, wel wat massieven tqjen en zpn ver
wrongen gevel, die evenwel noch grootheid
noch stjjl mist. Daartegenover de trotsche
toren van Sint-Ursula, nu Nienwe-Kerk ver
doopt, welk8 spits fier ten hemel rjjst en de
trillende noten van het vrooljjk klokkenspel
over de stad oitzendt.
Tusschen die beide oudvaders der Holland
sche bouwkunst ontwikkelde zich het Delftsche
leven. Hier had de begrafenis plaats van den
grooten Zwpger en had, eenige dagen later, de
terechtstelling plaats van zpn moordenaar.
Dat plein zag ook den vrijheidsboom plan
ten in 1796 en ook het helden-defilé van
Pichegru, van die moedige vagebonden, gehuld
in de meest fantastische lompen, maar met
een hart, evenzeer bestand tegen de ellenden
van den oorlog als tegen het woeden der ont
ketende elementen.
Dit plein ziet thans, behalve in den kermis
tijd oi op marktdagen, geen andere schouw
spelen meer dan den grootschen en statigen
praal der begrafenissen van de koninklijke fa
milie, welke een laatste rustplaats komen
vragen aan de Sint-Ursulakerk, die de Saint-
Denis is van Holland.
Des Zwjjgers graf, dat het koor versiert van
het oude heiligdom, is een plaats gebleven,
waarheen vreemdelingen ter bedevaart komen.
Het bestaat uit vier.portieken, die een vierkante
ruimte omsluiten, aan de vier hoeken geflan
keerd door allegorische beelden, voorstellende
de Vrjjheid, de Rechtvaardigheid, de Voorzich
tigheid en den Godsdienst. Op desarcophaag
rust het beeld van den vermoorden heldter
wpl aan den voet zelf van het gedenkteeken
een tweede standbeeld hem zittende en levend
voorstelt, alsof men zpn voortleven na den
dood had willen te kennen geven.
Andere grafteekens sieren nog de Nienwe-
kerk, dat van Leeuwenhoek, den uitvinder van
het microscoop en dat van den beroemden
roohtsgeleerde Hugo de Groot. Maar hier heeft
de politiek den voorrang boven de wetenschap
en bet groote beeld van den eersten der Nas
sau's beheerscht alle andere.
Hoe belangwekkend het moge zjjn het ver
leden van eene stad in het geheugen terug te
roepen, een verlicht vriend stelt ons voor een
weinig het heden te bestudeeren en een groote
fabriek van voedingsmiddelen te bezoeken,
welke een duizendtal arbeiders bezig houdt en
waaraan bewonderenswaardige philantropische
instellingen verbonden zijn.
De stichter, de heer Van Marken, ia een
philantroop, wiens naam in het huidige Holland
ten naasten bp de zelfde beroemdheid heeft als
de heer de Monthyon in Frankrjjk, altijd re
kening houdende met het verschil in tjjd, in
vooruitgang der economi iche wetenschap en
van de denkbeelden omtrent voorzorg en we-
derkeerigheid.
Wij gaan door een prachtig park, ongeveer
van de uitgebreidheid van het park-Monceau,
bestemd ter verpoozing van de gezinnen der
werklieden, doorsneden door een grooten vijver
waarop des Zondags roeiwedstrjjden plaats heb
ben. Hier staat een tent voor het muziekkorps
der fabriek, arbeiderswoningen voor één gezin,
met gemakken, die menig klein burger in
Frankrpk benpden zoueen echt school
paleis, zonder overdrijving, voor de hinderbe-
volking en de school voor volwassenen en in
een aparten tuin een honderd kleine kinderen,
»de arbeiders der toekomst.# Een oogenbjik
toegelaten bp den directeur, bevinden wp
ons dadelijk op bevriend terrein, bpna onder
goede kennissen.
>De heer Drumont vindt veel waardeeriug
in Holland, zegt onze gastheer. Wat mjj be
treft, ik heb lang »la Fin d'un monde# als
mpn lievelingsboek beschouwd.#
Wp slaan een blik in de documenten, be
trekking hebbende op de sociale vraagstukken
aan de fabriek, welke reeds aanwezig zpn ge
weest op die belangwekkende Expositie in
1889 ingericht op de Esplanade des Invali
des.# Twee trekken treffen ons dadelpk on
der vijftig andere, buiten en behalve den toe
stand der oudere werklieden, welke bpna allen
geïnteresseerden of deelhebbers zpn. Ie. De
werkman, die trouwt, krijgt een premie van
25 maal het weekloon om zich in zpn huis
houden te steken. (Wp zijn hier ver van de
»Assommoir en de bruiloft van Coapeau»).
2e. Op zestigjarigen leeftpd rust de werkman
en ontvangt zpn volle loon.
Inderdaad, men heeft ons niet bedrogeD.
Hei woord bewonderenswaardig ia niet te
sterk. Ik heb een oogenblik de ziel, de Ege-
ria van al die meuschlievende instellingeu ge
zien, Mevrouw Van MarkeD, de peet van het
Agneta-park, die naar men zegt, het eerste
denkbeeld geopperd heeft van alle maatregelen,
welke ten doel hebben de zedelpke waardig
heid van den arbeider te verheffen en zjjn
welzjjn te bevorderen. Ik meende de bemin
nelijke eu den stempel van inuige goedheid
dragende trekken weer te zien van Mevr.
Boacicaut.
Ik daag den meest sceptischen Parpzeuaar
onder ons nit, niet eenige aandoening te ge
voelen bp het schouwspel van dezen Philemon
en deze Baucis van het goede en deugdzame,
twee echt christelijke werkgevers, die zich niet
tevredeu stellen met op pharizeesche wpze
den armen lieden een penningske toe te wer-
Een, maar die de armoede voorzien en voor
omen, haar verhinderen zich te vertoonen in
den kring van hun invloed en hun leven sip-
ten te midden van den eerbied en do dank
baarheid van eene geheele bevolking.
JULES MICHEL.
(Uit de Libre Parole#).
Voor het Hof van Assisen te Parjjs is de
openbare behandeling begonnen van het proces
tegen 30 anarchisten, van wie er vpf voort
vluchtig zpn, o. a. Paul Reclus, Alexander
Cohen enz. Onder de 25 overigen bevinden
zich vier vrouwen, een Zweed en zes ItaliaDen.
Er waren 80 getuigeu gedagvaard. In de Akte
van Beschuldiging wordt onderscheid gemaakt
tusschen theoretische anarchisten en anarchisten
van de daad, en wordt voorts de onderlinge
broederschap van allen betoogd. Negen der
beschuldigden worden vervolgd wegens diefstal
en plundering ten behoeve van anarchisten
een wegens het in bezit hebben van ontplof
bare stoffen. Op grond van de jongste Anar-
chistenwet stelde de advocaat-generaal geheim
houding der verhooren voor, maar na protest
der verdediging, besliste het Hof dat alleen do
verhooren van Grave en Sébastien Faure geheim
zouden zijn.
De President der Franscbe Republiek ver
scheen eenige uren te Parjjs om den Minister
raad te presideeren. Zpn voorganger Carnot
liet de Ministers voor dat doel altpd naar
Fontainebleau komen, maar Pont-snr-Seine is
daarvoor te ver van de hoofdstad verwpderd.
Perier heeft buitendien een zeer stipte opvatting
van zpn plicht en zal om geen anarchist
ooit de reis naar Parjjs verzuimen, wanneer
zpn betrekking hom daar roept. Er was
echter niet veel te doen in den Ministerraad.
Het besluit moest geteekend worden, waarbjj
de Minister van Justitie deD heer Dupuy tijde
lijk vervangt. De laatste is zooals men weet,
aan het uitrusten in de Pyreneeën. Verder
werd er gesproken over Congo-zaken en de
Korea-quaestie. De volgende Ministerraad is
bepaald op 30 dezer.
Over Caserio wordt niet veel nagepraat.
Het is nu ook wel zoo. De man is na het
doodvonnis terstond naar de gevangenis van
8aint-Panl teruggebracht. Daar at bij met-
smaak en was zeer kalm. Aan den directeur
der gevangenis, die hem in zijn cel opzocht,
betuigde bjj zjjn spjjt, dat hjj op de terecht
zitting geschreid had, toen de advocaat Du-
breuil vau de wanhoop zpner moeder sprak
wat zouden zpn makkers wel denken van zoo-
reel zwakheid Des namiddags ontving ie
moordenaar nog een laatste bezoek van den
pastoor Grassi, die op verzoek der familie van
Italië naar Lyon gegaan was, om met den
gevangene te spreken. Toen de priester hem
aanriep zijn lot met gelatenheid te dragen,
haalde Caserio spottend de schouders op
»Ik vrees den dood niet en zal dat toonen.
Moedig zal ik u»ar het schavot gaan. Een
voorziening in cassatie zal ik niet teekenen
ik ken aan iemand bet recht toe, zjjus geljjken
te oordeelen. Ik heb mjj nu eenmaal aan de
rechtspraak onderworpen, maar zal niet om
een tweede vragen.# De termpn, welke den
veroordeelde openstaat om in hooger beroep
te komen, verstrijkt hedenavond. Laat Caserio
dezen termpn ongebruikt voorbjjgaan, dan
kan zpn verdediger te zjjnen gunste nog
stappen doen bjj den President der Republiek.
De verdediger wil zpn taak tot het einde toe
vervullen, maar ook hjj zal wel begrjjpen dat
dit niet veel zal baten.
Japan is nn toch weer een beetje minder
schuldig dan tot no toe werd verondersteld,
wat betreft het gedrag tegenover het Engelsche
schip de >Kow Shiug,« dat het in den grond
heeft geboord. Het verhaal, dat kapitein Gals
worthy en zjjn luitenant van den overval geven
is nu bekend geworden en luidt zeer geloof
waardig.
Toen de Japansche officier aan boord kwam
vroeg hjj of Galsworthy beloofde dat hjj hem
volgen zou, waarop de Eugelschman antwoordde:
»Ik heb geen keus; ik ben in nw macht.#
Toen de Japanner van boord was en Gals
worthy zijn belofte wilde nakomen, werd de
Chineesche generaal woedend, beweerde dat er
geen oorlog was en dat de Chineezen volkomen
het recht hadden hunne macht op Korea te
versterken. Kapitein Galsworthy verkreeg
daarop oen nienw onderhond met den Japan-
8chen officier en vertelde hem de zaak, en van
de aNaniwa,het Japansche schip, kwam
daarop het sein: Verlaat het schip terstond.
Sein terug: >Wij kunnen niet: de Chineezen
beletten het ons.# Daarop begonnen de Ja
panners te vuren en Galsworthy sprong met
de andere Europeanen over boord, terwijl de
Chineezen op hen schoten. De kapitein werd
met zjjn luitenant en nog een Europeaan door
de Japanners opgenomen en zeer goed be
handeld. Bljjftde vernieling van een schip
met 1100 (niet 1700 of 1400) menschen aan
boord.
Omtrent het gevecht is nog niets meer be
kend geworden. Het kan zjjn, dat de Chi
neezen, overmoedig geworden door hunne over
winning eenige dagen geleden, zich tegen ten
te sterke Japansche troepenmacht gewaagd
hebbentrouwens, het zjjn nog altjjd niet
China's beste troepen, tegen welke de Japan-
n«rn nn te strjjden hebben.
Er bljjkt hoe langer hoe meer, dat de oorlog
Japan of ten minste der Japansche regeering
bjjzonder gelegen is gekomen. De veranderingen
die in Japan niet lang geleden zpn ingevoerd;
een staatsregeling, een parlement, kiesrecht,
zjjn den Japanners wel wat te plotseling ge
komen. Dit alles werkt nog als zware wpn,
die dit jonge en krachtige volk naar het hoofd
is gestegen.
Dit is trouwens geen wonder, wanneer men
bedenkt, dat het sommige natiën iu het Westen
van Europa niet auders gegaan is. De gemoe
deren in Japan schijnen zeer opgewonden te
zjjn vooral de handelsverdragen, na 1882
achtereenvolgens met do Vereenigde Staten,
Engeland, Rusland, Duitschland, Italië eu
Frankrpk gesloten, lokken hevig verzet uit.
Tweemaal achtereen, eerst in December 1893,
toen in Mei van dit jaar, is de Kamer ont
bonden en de interpellaties volgen elkander in
het parlement zoo mogeljjk nog sneller op dan
in de Kamer, die in West-Europa daarmede
een groot deel van haar tpd doorbrengt. Bp
zulk een staat vau zaken is een oorlog dikwpls
een uitkomst en voor graaf Ito, den minister
president, was het in de tegenwoordige om
standigheden geraden, aan de beweging tegen
Korea toe te gevenhjj zou anders onvermp-
deljjk gevallen zpn-
Uit Kopenhagen wordt thans het bericht
tegengesproken, dat de minister-president Es-
trup zjjn ontslag heeft aangevraagd.
Het bericht is officieel, en dus wel te ver
trouwen. Toch doet dit niets af aau het
feit, dat de dagen van het kabinet-Estropapn
geteld, nu de twist tusschen de liberale party
en de regeering is bjjgelegd. Het is daarom
slechts een quaestie van tyd, wanneer Estrup
zal aftreden.
Over de verhouding tnsschen Rusland en
Bulgarije schrjjft de Russische »Swjet,« dat de
iu Rusland vertoevende emigranten sedert den
val vau Stamboelot niet in het' minst hebben
gepoogd de nieuwe Bnlgaarsche Regeering te
bemoeiljjken. Integendeel zjj hebben naar hnn
vermogen medegewerkt, om voor bet nieuwe
Kabinet den weg der verzoening te effenen.
Voor zich zei ven zouden zjj daarbjj geenerlei
persoonljjk voordeel bedongen hebben. Hier
voor zouden overtuigende bewpzen kannen
worden bjjgebracht, welker openbaarmaking,
echter thans ontjjdig zou wezen. De Russische
Regeering echter zou als waarborg voor een
Rusland gnnstig gezinde politiek in Bolgarjje
de conditie stellen, dat dengenen onder de
emigranten, welke thans als officieren in het
Russische leger dienen, in Bulgarpe opnienw
zouden worden toegelaten, en daar, zoo zjj
vroeger officier waren in het Bulgaarsche leger,
hun vroegere plaatsen weder zouden mogen
innemen.
De >Swjet« wil ten slotte niet eischen, dat
vorst Ferdinand# aftreedt voor goed, maar
het blad zou willen, dat als satisfactie voor
vroegere beleedigingen, Rusland aangedaan,
vorst Ferdinand zich aan een nieuwe verkiezing
door het Bulgaarsche volk zal onderwerpen.
Hjj wordt dan zonder twjjfel weder gekozen,
maar zou alleen op die wjjze een bevriend
vorst voor Rusland kunnen worden.
Dit artikel is inderdaad erg Russisch ge
kleurd, en de »Swjet< zal zelf wel hegrjjpen
dat zulke eischen niet worden ingewilligd.
Het is inderdaad jammer voor de Bulgaarsche
emigranten, die nu officier zjjn in het Russi
sche leger. Wat zouden zp in Bolgarjje weder
dapper kunnen intrigeeren
JküNNÉN VEROORZAKEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Gouda
Gelet op art. 6 en 7 der Wet van den 2n
Juni 1875, (Staatsblad No. 95
Brengen ter algemeene kennis, dat op de
Secretarie ter visie is gelegd een verzoek, met
bplagen van P. Maree firma J. J. Verdries
om vergunning tot het plaatsen eener stoom
machine ter uitbreiding der smederp in het
perceel gelegen aan de Drapiersteeg wjjk O
No. 283 Kadastraal bekend Sectie D No. 1995.
Dat op Woensdag den 22 Augustus 1894,
Toen wp meenden dat de heer J. van üjjk
te ond was om aan het hoofd eener opvoadings-
inrichting te staan, kwam men daar tegen op
door op zpn leeftpd van vier-en-zestig jaar te wjj-
san. Thans echter blpkt dat hp werkelijk dingen
doet, die in jeugdiger gezonde hersenen, niet
znllen opkomen.
In een postscriptum van een ingez. stnk in
de «Nieuwe Sprokkelaar» van 24 Juli, be
treffende de zaak van Ankerman, schrjjft hjj
>Zou men aoms wenschen, dat wp eon jongen,
die 's avonds II uur door de politie uit de
kroeg moet gehaald worden, voor rekeuing van
de Christenen tot predikant zouden opleiden?#
Daar het stok betrekking heeft op Anker
man, moet men nit die woorden opmaken, dat
deze de persoon was, die nit de kroeg moest wor
den gehaald. Maar in het «Deut. Weekb).
van 3 Aug. dat het stuk overnam, verklaart
hij, in dat postscriptum Ankerman niet te heb
ben bedoeld.
Indien dit niet aan zwakte van hersenen is
toe te schrpven en de sohrpver min of meer
ontoerekenbaar was, zon bet een daad zijn
waartoe geen eerljjk man iu staat is.
(Arnh. Ct.)
1
