NIEUWE FA&APLUIES,
a
isfc
Directe Spoorwegverbinding mei GOUDA.
t
Zomerdienst 1894/95.
Aangevangen 1 Met T(Jd van Greenwich.
Buitenlandsch Overzicht.
KENNISGEVING
L van OS, Az., 73-73*.
Beurs van Amsterdam.
Hst Handelsblad* zchrjjft over den toe-
stand op Lombok
Het zal ionzen lezers seker aangenaam zjjn,
indien wjj een overzicht geven van den toestand
op Lombok, geljjk zich die op dit oogenblik
aan ons oog voordoet.* Wjj moeten op den
voorgrond «tellen, dat dwaling daarby zeer
mogelyk is, daar nog zooveel onbekend is van
wat in de laatste weken gebeurd is
Den 6en| Juli had de landing te Ampenan
zonder tegenstand, zelfs met behulp der be
volking, plaat*. Dit is niet te verwonderen,
want de bevolking bestaat daar voor verre
het grootste gedeelte uit Chineezeu, Sasaks en
vreemde kooplieden. Hieruit volgt ook, dat
onze troepen geacht kunnen worden, daar iu
veiligheid te zijn.
Den 7é en 8e werden verkenningen ge
maakt, waarbij de bevolking rustig aan den
arbeid bleef en niets van een vjjand bespeurd
werd. Matarara de hoofdplaats was
niet versterkt.
De 9de bood Goesti Djilantiek, het hoofd
der nil Kareng Asem (op Bali) overgekomen
hulptroepen van den radja van Lombok, zjjno
onderwerping aan. Besloten werd dat zjjn volk
naar zjjn woonplaats zoude terogkeeren, na
de 200 geweren te hebben ingeleverd
en dat hn by generaal Vetter blyven zou.
De 10de nam de radja van Lombok het
gestelde ultimatum aan, behalve de uitlevering
van den onechten zoou, aan wttn alle door
de Sasaks geleden ellende geweten werd.
Geantwoord werd, dat aan alle eischen werd
vastgehouden en de troepen den volgenden dag
zouden oprukken.
Dit geschiedde, met alle beschikbare macht
terwjjl het bivak te Ampenan werd bewaakt
door de marine-laudingsdivisie. Op bet oogen
blik van den afmarsch zond de vorst van
Lombok bericht, dat bjj zich volkomen onder
wierp en de onechte zoon zich zelf van kant
gemaakt had.
Op den marscb werd geenerlei vjjandeljjkheid
ondervonden overal was de bevolking rustig
in bare kampongs. Bepaald werd toen dat bet
hoofdkwartier, met het zesde bataljon, voorloo-
pig te Tjakra-Negera, het zevende bataljou te
Mataram, het negende bataljon met de cavalerie
is Ampenan zouden gelegerd worden. De artille
rie werd verdeeld over de beide eerste, de genie
troepen over de eerste en de laatstgenoemde
plaats.
Wy herinneren hier, dat de drie plaatsen
gelegen zjjn aan een nagenoeg rechten weg.
Ampenan ligt aan zee, Mataram een half nur
van daar, Tjakra-Negara een goed kwartier
verder. De afstanden zjjn dns niet groot.. En
uit de laatste telegrammen meenen wy te
mogen afleiden, dat men de drie plaatsen als
één garnizoen beschouwdedat alle voorraden
en levensmiddelen zich te Ampenan, en verder
Op de schepen bevonden, en de beide andere
plaatsen dageljjks, van daar, van het noodige
werden voorzien.
Zoo wordt de vraag beantwoordhoe bet
mogelyk was dat, toen de gemeenschap ver
broken was, men ook spoedig op de terug
tocht naar Ampenan bedacht moest zjju, wjjl
er geeu water voorbanden was en vivres ont
braken.
Kan men hieromtrent een verwijt maken
aan den opperbevelhebber Wy zonden bet
niet durveu doen. Niet alleen omdat alles op
•ene vredelievende beëindiging der taken wees
maar ook omdat de bezetting van Tjakra-Negara
en Mataram maar zeer tjjdeljjk zou wezen.
Juist het feit dat, toen de verrader!jjke aanval
plaats had, twee colonnes in bet binnenland
waren eter verzekering der gemaakte regelin
gen doet vermoeden dat meu slechts op hare
terugkomst wachtte om de troepen geheel
naar Ampenan, en van daar grootendeels naar
Jftva te doen terugkeeren. Wie binnen een
pair dagen denkt heen te gaan, laat niet meer
dan de uoodige vivres enz. komeb.
Er is geruimeu tjjd omstreeks zes weken
heengegaan sedert bet treffen der even bedoelde
regelingen. Dit laat wel ruimte om te denken
dat do onderhandelingen niet al te snel vor
derden. De Snaaks wilden niet meer staan
onder het gezag van den vorst, maar door zyné
spoedige onderwerping, door zjjn voldoen aan
al onze eischen waren wy verplicht hem te
handhaven. Er moest das een modus vivendi*
worden getroffen, waarbjj de macht van den
vorst zóó beperkt en onder ons toezicht ge
bracht werd, dat de Sasaks met zjjne hand
having vrede konden hebben. Maar dat de
zwakke vorst (de echte zoon van den onden)
opgestookt als hjj werd door zjjne rijksgrooten,
daarin flechts noode heeft toegestemd, is te
begrjjpen. En zoo verklaart zich, dunkt ons,
dat langzamerhand het plan is gerjjpt om de
onzen op een gnnstig oogenblik te verdrijven.
Het verraad is met het meeste overleg beraamd:
toen twee colonnes iu het biunenland zich ophiel
den, was de bezetting van Tjakra-Negara en
Mataram het zwakst. Indien wy veronder
stellen, dat op beide plaatsen en bjj beide
colonnes elk ca. 300 man waren, znllen wjj
wel niet heel ver van de waarheid zjjn; en
zoo wordt het begrjjpeljjk dat, toen het verzet
plotseling uitbrak, elke afdeeling een te onge-
ijjkeu stryd te voeren had met de overmacht.
Een paar duizend Baliers konden aldus reeds
de grootste onheilen veroorzaken
Wjj kunnen nog niet gelooveu, dat den
opperbevelhebber zorgeloosheid ten laste kan
worden gelegd. Kan men ooit op alle eventu
aliteiten voorbedacht zjjn Op Lombok kon
men zeker bezwaarlyk vermoeden dat de vorst
zich tegen ons zoude keeren immers zjju be
lang bad zich daartegen moeten Terzetten.
Niemand zal er toch wel aan twijfelen of hjj
beeft, door zjjn verraad, alle gezag voorgoed
verspeeld.
Wie a posteriori redeneeren wil, zou moe
ten beginnen met te zeggen, dat de Gouver
neur-Generaal niet alleen de vorig1, manr
ook de tegenwoordige, te lankmoedig is
geweest. Men had geen ultimatums moeten
stellen, maar flinkweg het Matararasche vor
stenhuis, op grond van zjjn onbeschaamde
houding in de laatste jaren, vervallen moetea
verklaren van den troon Maar niemand
zou dergelijke opmerking vroeger, laat ons
zeggen vóór 14 dagen, hebben gemaakt. En
als men den evenvermelden weg had ingesla
gen, zou terechtfczjjn gezegd dat de oorlog
zuchtige* landvoogd den oorlog aautrancehad
uitgelokt I
Wjj zien van al dergelyke bespiegelingen
het nut uiet in. De Gouverneur-Generaal,
generaal Vetter, de resident Dannenborgb,
zjj zjjn sinds jaren bekend als degeljjke, ver
trouwbare mannen. Zal men hun nu doorzicht
en vertrouwen plotseling ontzeggen, omdat zij
de slachtoffers zjju geweest van snood verraad
Neen. Aan hen de taak teD spoedigste al heft
mogelijke te doen om de schuldigen te straffen
en voor de toekomst dergelijke aanranding
onmogelijk te maken. Het kan niet anders
onze vlag moet nu op geheel Lombok worden
geplant.
Toestand bevredigend*, seinde men ons
uit Batavia jl. Donderdag. Dat wil, dunkt ons,
zeggen na den eersten schrik is de kalmte
in de gemoederen teruggekeerd. Men begrypt
dat de ramp, hoe zwaar ook, kan en zal wor
den hersteld dat ous leger en onze marine
krachtig genoeg zjjn om de Lombnksche zaken
weldra tot een goed einde te brengen. Vooral
omdat de politieke toestand tbam ontegenzeg
lijk in ons voordeel veranderd is wy kunnen
nu geheel gemeene zaak maken met de Sasaks
die in getal verreweg de sterkste zjjn
en met hen de Balische overheerschers be
strijden. Wjj hebben dezen thans niet meer
te ontzien.
Dit alles overwegende, kunnen wy de toe
komst op Lombok niet donker noemen. Hoe
zeer wjj de offers betreuren, die gevallen zjjn
niet in een eerlijken strjjd, maar door verraad
laat ons niet vergeten dat duizenden* Sasaks
het leven lieten, ten gevolge der schandeljjke
behandeling die zjj van hunne overheerschers
hebben ondervoudeu. En dat is ook zeker
wjj hebben ous tegenover andere beschaafde
natiën minder te schamen over een échec,
hoe ernstig ook, dan over eene flauwhartige
onthouding waar houderdduizeuden Sasaks om
hulp smeekten. 1
Deze overweging leidt ons ten slotte nog
tot ééne opmerking. Er is na de ontvangst
der treurige telegrammen beweerd, dat zjj die
de expeditie hadden ontraden, min of meer
in bet geljjk waren gesteld. Wjj kannen dat
niet toegeven. Wanneer iemand gewaaracbnwd
wordt betreedt dien weg niet, want hjj is te
moerassig, en bet bljjkt dan dat aan den
weg zelf niets ontbreekt, maar dat hjj die de
waarschuwing niet ter harte nam, door struik-
roovers wordt vermoord dan gaat het niet aan
te zeggen: bjj was tjjdig gewaarschuwd dat
bet begaan van dien weg zijn ongeluk zou zjjn
De expeditie was goed georganiseerd en
voldoende sterk, zooals bljjkt uit het feit dat
de Baliërs onze troepen niet durfden weerstaan
en van Lombok's ongezondheid is tot nu
toe niets gebleken. Tegen verraad was niet
gewaarschuwd en men had geen reden dat te
vreezen
Maar afgescheiden hiervan al ware de
waarschuwing juist geweest, «plicht* gebood
daaraan het oor met te leeneo. Dat een krach
tig optreden tegen Lombok volstrekt noodig
was, wordt, gelooven wjj, thans door weinigen
meer ontkend. Te lang reeds werden de Sa
saks overgeleverd aan de schandeljjke wreed
heden der Baliërs. Wie de in de Indische
couranten voorkomende brieven uit Lombok
leest, zal daaraan wel niet meer kunnen
twjjfelen.
Welke noodlottige gebeurtenissen er nu ook
hebben plaats gehad.... hoeveel moeieljjkheden
er wellicht nog te wachten zjjn het is de
plicht van het Nederlandsche gezag, te vol
harden en alle krachten iu te spannen om die
moeieljjkheden te overwinnen, opdat het ge
bouw van Neerlands macht ook, hecht eu
sterk, op den Lombokschen bodem verrjjze,
en daar voorgoed een einde worde gemaakt
aan wanbestuur en trouweloosheid.
Geen recriminatiëen tegen hen die de groot
ste verantwoordelijkheid te dragen hebben,
maar wel vertrouwen in hun veerkracht!
Muizenplaag. Eeu dame te Port Victoria
(Australië) schreef onlangs aan een barer vrien
dinnen te Adelaide het volgende
Hebt ge wel het flauwste denkbeeld wat
de muizenplaag voor ons op het schiereiland
te beduiden heeft? Indien zjj (de moizen) niet
spoedig in getal verminderen, zal het weldra
een gevecht tusschen ons en hen geven, om
uit te maken wien het land zal behooren. Stel
u voor naar bed te gaan, eu dit alreeds in
beslag genomen te zien door een groot getal
muizenWjj konden ze niet tellen. Wjj
vegen ze op bjj honderdeu. üp het erf van
het graanpakhuis krioelen er millioenen.
«Men kan ze van verre ruiken, en de ellen
dige dieren verslinden niet alleen hunne duode
kameraden, maar, na kiekeboe met elkander
gespeeld te hebben iu uw haur, als ge slaapt,
by ten ze u achter het oor of elke andere ge
schikte plaats. Het is onmogeljjk, zich er een
voorstelling van te maken, als men het niet
beleefd heeft Ik heb een dozjjn vallen voort
durend in werking en overal vergit gelegd.
Een van onze pachters vertelde mjj, dat hij 124
morgen lands bezaaiiPhad, eu voör hy klaar was,
was het één eu al muizen, die al het zaad op
vraten. Hjj zaaide opnieuw en liet een man
achter zich aanloopeu met de egge, terwij! bij
zaaide. Zoudt gjj niet denkeu dat het een ver
zinsel was? Toch is het waar.»
Langs de kast van de Zwarte Zee zal een
spoorweg gebouwd wordeu, die van Noworos-
sisk zul loopen naar de baan van PotiTiflis.
De lengte van don spoorweg is 295 werst;
de kosten worden geraamd op 17 millioen
roebel. Over de rivieren Nasip, Kodor en Ingur
zal de bouw van groote bruggen noodig zjjn.
Twee kindereu uit Breda, die gebeten zjjn
door een vermoedelijk dollen hond, znllen voor
rijksrekening aan het instituut Pasteur onder
behaudeling worden gesteld.
In het huisgezin te Katendrecht, waarvan
verleden wéék drie kinderen aan cholera over
leden zjjn, zyn er ijleze week nog twee gestor
ven in ééne week vjjf van de negen kinderen,
die de ouders hadden. Niet alle vjjf echter
zyn aan cholera ovlerleden.
Zaterdag had te Vlissingen de begrafenis
plaats van den milicien-vunrstoker H. van der
Zee, die aan de gevolgen van het trenrigeon-
val op Hr. Ms. Stier* overleed.
De bemanning van Hr. Ms. «Dog* bewees
hem de laatste eer do >r en corps, onder com
mando van den luitn. ter zee le klasse W. J.
de Brujjne, het ljjk te volgen.
Onder hen die de Ier aarde bestelling bjj-
woonden, merkte menookdnn burgemeester op.
Ten teeken van rouw hing de vlag op Hr.
Ms. «Dog* half stok.
Men herinnert zich Pinkert, die op zyn
water-driewieler het Nanw van Calais over
wilde steken, maar zeeziek werd en terug moest.
Een zekere Brown is met het'oversteken van
het Kanaal van Bristol gelukkiger geweest.
Hjj stak te Newport van wal en kwam be
houden, schoon uitgeput, te Weston aan. In
aanmerking moet komen, dat Brown geen zee
maar een binnenwater bevoer, eu de afstand,
van ongeveer 43 KM., kleiuer is dan dien
Pinkert af te leggen had.
Op Nova Zerabla heeft zich onlangs een
nienwe nederzetting gevestigd, bestaande nit
acht-en-dertig Samojeden, de derde op het
eiland. De gouverneur van Archangelsk heeft
voor den overtocht gezorgd en de kolonisten
voorzien van bouwmateriaal, honden, brand-
Btoöeo, leeftocht, kruit, patronao, wapenen,
booten enz. Op Nova Zembla, of, zoo men
wil, Nowaja Zemlja, wonen thans negentig
Samojeden, verdeeld in drie nederzettingen,
een straat Matotskin, een aan de Ganzenbaai
(Beloozjnaja Goeba) en een aan de Karma-
koely-baai. De laatste nederzetting bezit een
Grieksch kerkje, waar de dienst wordt gedaan
door een mounik. Deze heeft ook een school
gesticht, waar kinderen der Samojeden onder-
wjjs krjjgen. Nova Zembla heeft ook een heel
meester.
In de nabijheid van Weenen werden Don
derdagmorgen door de militaire luchtschip-
pers proeven genomen met het vuren op een
ballon captif*, terwyl een tweede ballon tot
het nagaan van de uitwerking van het geschut
op geljjlge hoogte door de soldaten aau een touw
werd vastgehouden. Plotseling ontglipte het
touw aan de soldaten, en de ballon met den
officier, die noch anker noch ballast had, ver
dween uit het gezicht. Men verkeerde in
groote ongerustheid omtrent bet lot van den
officier den volgenden dag kwam echter het
bericht, dat hjj na een luchtvaart van 13 uur
aan de Kroatisch-Bosnische grens was neer
gedaald.
I
De Werkmansbode*, het orgaan van het
>Alg. Ned. Werkliedenverbond,* schrijft o. a.
het volgende over de scheuring onder de sociaal
democraten.
»De scheuring in de sociaal-democratische
beweging is dus verwezenljjktde niéuwe partij
is gesticht, waarin de Ned. Bond voor Alg.
Kies- en Stemrecht waarachjjnljjk voor een
goed deel zal opgaan. De nieuwe party z»l
den eersten tjjd de banden vol hebben en zjj
zal den ouden Bond zeer stellig werk genoeg
geven. De groep Nieuwenhois e.g. en de groep
Troelstra, Van Kol, Van der Goesc.n. kunnen
nu elkander* het leven lastig make.i en be
twisten geljjk zjj het ons en anderen reeds
gedurende zoo veel jaren hebben gedaan. Zjj
kunnen nu elkander uitschelden voor verraders,
monchards en dergelyke, zooals zjj ous pleegden
te doen, en zoolang zjj zich met elkander
bezig houden, znllen anderen en wy rast
van hen hebben. De vraag zal nu maar wor
den. wie van beide groepen ten slotte nan 't
Gouda
Moordreoht.
Nieuwerkerk
Caps lie
Rotterdam
6.30
7.26
8.36
9.06
9.40
10.46
t
7.32
8.42
K
0
0
7.89
8.49
s
w
t
7.46
8.66
0
0
0
7.—
7.»5
9.06
9.26
10.—
11.06
5.—
6.02
7.26
7.47
9
6.10
6.18
0
9 9 9
6.19
6.21
0
0
6.26
6.29
0
0
i
6.82
6.86
7.46
8.07
10.66
11.01
11.08
11.16
11.66
GOUDA ROTTERDAM,
16.08 16.18
16.68 16.88
12.58
1.24
3.62
4.60
5.24
6.66
7.10
8.48
9.40
11.02
1.06
0
0
4.67
0
6.08
0
0
9.47
0
1.12
0
0
6.04
0
6.10
0
0
9.54
0
1.19
0
0
5.11
0
6.17
0
f
10.01
0
1.28
1.44
4.10
6.20
6.42
6.26
7.80
9.03
10.10
11.20
M—O O IJ D A.
11.10
11.80
9.46 9.61
8.18 10.08 10.11
Rotterdam
Oapelle
Nieuwarkerk
Moordreoht
Gouda
OOUDA DEN HAAG.
Gouda 7.80 8.40 9.09 9.87 10.49 16.11 12.81 1.01 1.87 8.89 8.66 4.46 6.27 6.69 7.18 9.87 11.06 11.18
11.01 1.18 4.67 9.49
g g g 1.18 g h 6.16 v
11.10 1.84 v 6.08 6.88
r L88 tere* ®-81 r
11 92 1.88 t h h 6.80 6.86 g 10.10 g
'•Haee 8 18 8.16 9.89 10.07 11.27 18.41 18.11 1.48 1.67 8.66 4.26 6.86 6.66 6.4Ï 7.48 10.1611.88 11.48
CO 1'DA-UTRECHT.
Gouda 5.85 6.10 7.66 8.09 8.81 10.19 10.65 12.48 8.88 8.61 8.18 4.47 6.88 5.67 7.46 6.88 10.14 10.88
Oudew 6.60 6.54 g g I g 11.09 g 8.87 5.87 7.59 10.87
Wnardm 6 69 7 08 8 18 m 11.17 8.46 8.11 g 6.04 6.46 6.86 8.07 8.65 10.36 g
Utraaht 918 7JS siiS 8.41 10.81 11.41 1.80 3.08 >.88 8.6(1 8.!» 5.31 3.55 8.33 9.11 10.58 11.10
80UDI-1 MSTKRDAM.
10.08, 10.85 13.11. 8.81, 4,47. 5.SS 7.45 10.14
1(788 11.18 1.8.40 8.48 8.85 0.48 11.18
17.10 18.84 1.18 8.81 8.— 8.80 9.57 11.88
10.17
11.60
11.20
1.45
2.80
2.60
8.48
4.20
4.46
5.81
7.07
8.10
9.41
10.27
0
0
1.56
0
0
0
0
4.66
0
7.17
0
9.60
10.84
0
V
2.02
0
0
0
0
5.02
0
7.84
0
9.66
10.41
0
0
2.09
0
0
0
0
5.09
0 1
7.81
0
0
10.47
12.08
12.40
2.15
2.48
3.10
4.08
4.40
5.16
5.51
7.87
1.80
10.06
Zor-li. T.48 8.58
Bl.-Kr. 7.47
Z..fo|W.7.5S«.01
N.d-L.d.8.08
Voorb. 8.07 9.18
OS» MAAG 60001.
's Huge 6.48 7.80 7.48 9.88 9.4810.19 1 l.SS 18.181.88 8.15 8.48 3.48 4.16 4.48 6.17 7.-
Voorb. 5.64
N.d-L.d6.69
Z.-Zegw6.08
Bl.-Kr. 6.14
Zev.-M.6.19
10.18
4.48
10.80
10.86
10.41
5.-
6.09
7.06
7.11
7.80
7.86
7 31
8.06 9.86 10.10
9.61
10.—
Gouda
Amitardam/Wi
6.40
Wp. 7.»t
O1.14
SaeltzeUu
8.81s
9.10
8.86
1.44
1.49
1.68
8.04
8.09
Gouda 6.307 6 8.18 9.68 10.16 10.62 18.08 18.46 2.80 2.46 3.16 4.13 4.43 6.80 6.47 7.48 8.36 10.10 10.86
U T R E C H T-G O U D A.
Utrecht 6.88 7.60 9.- 9.63 11.84 12.02 12.60 2.65 8.10 8.62 4.43 6.86 8.09 8.6010.341
Woerden 6.68 8.11 10.16 12.84 4.16 g g 9.11.10.61
Oudewater 7.07 8.19 g 10.24 12.42 t 4.24 g g 9.19*
Gouda 7.80 8.82 9.84 10.87 12.06 12.66 1.28 8.27 8.60 4.87 6.20 7.08 8.41 9.38 11.07
A1ISTKRD4 ll-G O U D A.
Amsterdam C.8. 8.—9.40* 11.10* 11.27 8.40* 4.10* 4.10 7.88
Amsterdam Wp 6.60 8.16 9.66 11.86 11.48 2.66 4.81 4.86 7.60
Gouda 7.90 9.04 10.44 18.11 18.66 8.60 6JM 6.61 0.U
8.46
10.00
11*00
langste eind zal trekken, naar wie van beide
de menigte 't liefst zal luisteren, wie van beide
haar 't meest aan ;sal trekken en baar. ver
trouwen zal winnen. We wagen ons aan g en
voorspellingen, maar wjj willen zeggen te vreezen
dat de party van de «parlementaire actie* een
barden dobber zal hebben, waarbjj zjj een
standpnnt zal moeten trachten te veroveren en
te handhaven met »betoogen*en «overtuigen.*
«En bepaalt zjj zich daartoe niet, maar
gaat ze schelden en razeu en verdachtmaken,
als Nienwenhuis en de zjjnen sedert jaren ge
woon zyn te doen, en zjj mede hebben gedaan
dan is het eind soek en «al ten slotte het
onderscheid tusschen de oorsproukeljjke en do
afgescheidenen niet zyn te onderkeunen. Heel
gerust zyn wjj daar niet op. Onder de afge
scheidenen zyn er, die onder de leiding van
Domela Nieuwenhuis voor geen klein geruchtje
vervaard waren. En misschien stond de heer
Van Kol reeds niet meer onder 's heeren
Nieawenhuis leiding, toen hy den honger-op-
tocht van werkzoozen naar Den Haag op t
touw zette.
De onzen zullen overigens verstandig doen
met goed nit de oogen te zien waar het met
deze nieuwe beweging heengaat.*
Vrydag, Koninginnedag, kon men een histo
rische vlag zien, die reeds haar vierde vorsten
geslacht aanschouwt. Schipper K. H. Feenstra,
van Leeuwarden op Rotterdam, liet haar van
zyn schip wapperen geljjk hjj reeds bjj meni
ge feeeteljjke gelegenheid deed.
De vlag werd hot eerst gebruikt bjj den in
tocht van Koning Willem I in Leeuwarden,
en verder bij dien van de opvolgende Vorston
en onze tegenwoordige Koningin. Het wit draagt
de huldebetuigingen vau de drie Koningen,
en nu deze baan vol is, werd met goud op
het blanw holde gebracht aan Koningin Wil-
helmina.
Schipper Feenstra ligt met zyn vaartuig aan
de Ruyterkade bjj het westeljjk viaduct te
Amsterdam.
o
In den afgeloopen nacht zjjn te Tilburg de
boeideryen van de landbouwers De Kort en
De Koch, walko ongeveer 50 meter van
elkander liggen, geheel door de vlammen ver
nield. Men donkt aan kwaadwilligheid,
Het is den rechercheur bjj do politie te
's-Gravenhage, den neer S. v. Rosmalen ge
lukt in een privaat ook de werktuigen op te
sporen waarmede de valscbe munters en zilve
ren muntstukken fabriceerden.
Voorgaande woek werden ten kantore van
de kassiers firma Jan Bljjdestejjn Zoon, te
Uüecht ter beleening gepresenteerd 4 a f 500.
3$ pet. Gemeente De Bilt (leening 1891.)
De stokken waren van de gewone stempels
voorzien, doch mistten de bjj voeging, dat zjj
bjj de firma B. en Zn. betaalbaar zyn.
Deze stukken, aan den chef der firma ver
toond, bleken hem terstond te zjjn vrjj nauw
keurig nagemaakte valsche obligatiën, hetgeen
later door den burgemeester van de gemeente
de Bilt werd bevestigd.
Dinsdagavond zyn in De Bilt gearresteerd
en naar de strafgevangenis te Utrecht overge
bracht, de gemeente-secretaris K. R. en de
gemeente-ontvanger D. T., beiden aldaar woon
achtig.
Nader wordt nog dienaangaande gemeld
Heette het eerst, dat er vermoeden bestond,
dat er van twee leenigen van de gemeente De
Bilt. (U.) valsche obligatiën in omloop waren,
thans is gebleken dat de stokken van één en
dezelfde leening tweemaal zjjn vervalscht.
Deze leening bedroeg f45,000 ad 3^ pet.
Zyn nu alle obligatiën daarvan uitgegeven, dan
is er voor f 90,000 valsch in omloop, niet
alleen te Utrecht, maar ook elders, o. a. te
Amsterdam.
De eerste soort valscbe stukken zyn voorzien
van de gestempelde naamteekeningen van bur
gemeester en secretaris, de 2e soort van de
geschreven handteekeningen van beiden, waar
van die des burgemeesters nagemaakt en dus
vervalscht moet zyn. De echte obligation ver
melden in rugzijdebetaalbaar ten kantore van
van de firma Bljjdenstejjn Zn. te Utrecht en
ten kantore van den gemeente-ontvanger van
De Bilt* terwjjl de valsche alleen vermelden
betaalbaar ten kantore van den gemeente
ontvanger te De Bilt.
De gemeente-ontvanger heeft de stokken
steeds beleend, nimmer verkocht. Door aan-
toekening daarvan te honden wist hjj steeds
waar ze zich bevonden, en zorgde dan voor
betaling der coupons. Wjjl volgens usance
zoo beleende stukken maar zelden door her-
beleening in omloop komen, bad de verval-
sohing nog lang bedekt kannen blyven, zoo
niet de kassier M., te Utrecht, die 4 stukken
in beleening had, wegens tjjdeljjk kas tekort
deze aangeboden had aan de firma Bljjdenstejjn
ft Zn., die de echte obligatiën heeft uitgegeven.
Gedurig koos de ontvanger andere kantoren
voor zjjne operaties, om niet, door te dikwjjls
aan één kantoor te verschijnen, eenig vermoe
den op te wekkensomwylen liet hij het ook
door goode vrienden doen, die zich nn nog
te verantwoorden sullen hebben, of zjj daarin
handelden met wetenschap en dns medeplichtig
De laatste aflevering van «Eigen Haard*
bevat een artikel, getiteld De teutoonstelling
van Delltscbe Njjverheid te Antwerpen,* met
een aantal reproducties naar photographiën
van het paviljoen waarin die inzending is ge
plaatst zoowel van binoeu als van buiten. Wio
de tentoonstelling te Antwerpen niet in nature
zag, verzuirae niet deze beschrjjving van een
onzer beste inzendingen te lezen.
Een blinde verslaggever. Het Parjjsehe week
blad la Science Francaise heeft aan zyn redactie
verbonden een leeraar van het blindeninstituut
aldaar, die, zelfs blind, geregeld verslag uit
brengt van de vergaderingen van bet aardrjjks-
knndig genootschap. Dit is de eerste maal, voor
zoover men weet dat een blinde zyn mede
werking verleend aan een courant voor zien
den.
Naar men verneemt, zal de heer F. E. van
Bunge, hoofd-inspectenr van politie te 'a-Gra-
venhage, in eeu adres intrekking verzoeken
van het Koninkljjk besluit van 29 dezer, waar
by hem de eere-medaille in goud der orde
van Oranje-Naus8au is verleend.
Overreden. Door den stroomtram naar Til
burg, die gisternamiddag om 5.50 van Waalwjjk
vertrok, werd te Sprang een meisje van 7
jaren overreden. Er op willende springen, ter
wjjl de tram eene matige vaart had, viel zjj
en kreeg een paar waggons over de borst. De
dood trad onmiddelljjk in.
Handig Op koningin's verjaardag hadden
door het 3e reg. veld-artillerie te Breda eenigo
oefeningen plaats, welke door duizenden werden
bjjgewoond, o. a. ook door generaal-majoor
Lanzing,
Bjj het vierde nummer: «oprukken uit een
batterjjstelling naar een volgende terwjjl van
elk stak de voorwagen in de lucht is gevlogen
en slechts over een reserve-achterspan wordt
beschikt*, had een ongeval plaats, hetwelk,
door een wonder, betrekkeijjk goed afliep. Bjj
een der kanonnen werd gevuurd, terwjjl de
bespanning nog voor de monding stond. De
paarden werden zwaur gekwest, terwjj' de
stukrjjder vrij hevige brandwonden bekwam.
In csfé «Neuf* aan de Vondelkade 31 te
Amsterdam zal van 23 September e.k. tot en
met Zondag 7 October d. a. v. een groot inter
nationaal kegelconcours worden gehouden eu
waartoe de kegelclubs «Amsterdam, Koekoek
en «Onder Ons* belangloos hare medewerking
zullen verleenen.
De «Daily Telegraph* deelt het testament
mede van den schilder Meissonier. Een deel
daarvan is van intiemen aard en behandelt
geldqoaestiën die voor het publiek van wei
nig belang zyn. «Men rtist, dat Meissonier
zjjn scbilderjj 1' Attente aan het Lonvre-museutn
naliet. Onbekende was tot dusver, dat de
kunstenaar door zjjn kinderen bjj de bibliotheek
der Académie een koffer met kopieën heeft
doen deponeeren, met het verbod, de
te verbreken vóór 30 jaren na zijn dood.
Bjj kon. bes], is aan mr. S. J. H. van
Walehren, op zjjn verzoek, eervol ontslag ver
leend als griffier bjj het kantongerecht te
Heeren veen.
De Portugeesche Cortez zullen op 1 October
geopend worden.
Het Kabinet is als volgt aangevuld Lobo
Avila, thans minister van openbare werken,
wordt minister van bnitenlandsche zaken, en
-Campos Henriquez treedt op als minister van
eerstgenoemd departement.
Hintze Ribreiro, de president van den minis
terraad, behoudt de portefeuille van financiën.
De regeering beeft de bevestigiug ontvan
gen van het bericht betreffende den opstand
van inboorlingen in Lorenzo Marquez.
De Cobden-club heeft dezer dagen te Londen
haar acht-en-twintigste jaarvergadering gehou
den, die met de gebruikeljjke feestelijkheid
plaats had en door tal van beroemde persoon-
lykheden op economisch gebied werd bijgewoond.
In het door den secretaris Richard Gowing
uitgebrachte verslag werd een beknopt overzicht
gegeven van Europa's handelspolitiek gedurende
het laatste jaar en geconstateerd d&t de vrjj-
handelsbeginselen, welke de de cioh sedert haar
oprichting verdedigt, helaas niet in meerdere
mate practisch zyn toegepast en dat in tegen
deel enkele staten, zooals Frankrjjk en Italië,
hnnne invoerrechten nog hebben verhoogd.
Toch is op enkele pnnten weder verbetering
op te merken, daar Roeland van zyn prohi
bitieve rechten is teruggekomen en handels-
tractaten met naborige mogendheden heeft ge-
fdot|en. Een keerpunt is ook de aanneming
der Amerikaausche tarief wet.
De meeste stof tot bljjdscbnp geeft echter,
even als vroeger, het feit dat Engelabd blijft
vasthouden aan de grondbeginselen van den
vryhandel. Intusscben valt niet te ontkennen
dat voor den vryhandel de aftreding van deu
heer Gladstone, die zich thans geheel uit het
politieke leven heeft teruggetrokken, eeu zeer
groot verlies is. Drie namen toch zyn met de
ontwikkeling van den vrjjen handel in Enge
land onafscheidelijk verbonden die vaa Richard
Cohden, van| Sir |tobert P^el en van William
Gladstone.
Maar de idee vau den vrjjhandel is zoo vast
gewjorteld, dft zjj zich ook kan staande houden
als zulke mannen haar ontvallen. De heer
Gladstone hqeft, toen hjj zich uit bet politieke
leven had teruggetrokken, dadel jjk een schrjjven
gericht aan i den leider der Fransche vrjj han
delaars, den' h«er Léon Say, en daarin de
grootste bewondering uitgesproken voor den
moed en de overtuiging vau hen, die ook
onder de tegenwoordige omstaudigheden in
Frabkryk den vryhandel hljjven verdedigen,
De uitbreiding van het protectionisme in de
laatste tien jaren is, vplgens den heer Glad
stone, zeer te betreuren, niet slechts om de
8toffolyke verliezen, waarvan het de oorzaak is
geweest, maar ook ombat de vrjjhandel tusschen
de verschillende volkeren van de wer«ld vriend-
schappeljjke betrekkingen doet ontstaan. Niet
tegenstaande het noodlottig voorbeeld van
andere staten en den heftigen klassenstrjjd zal
Engeland, nAar de ex-premier hoopt, zjjne
vrijhandelspolitiek handhaven en ook andere
staten daartoe bekeeren.
De Cobden-club heeft dezen brief van deu
heer Gladstone in honderdduizend exemplaren
als vlugschrift doen verspreiden. Veel nionws
staat er anders niet in, maar als politiek tes-
tament verdient het schrjjven zekerde aandacht.
Ongeveer half September zal de Oostenrjjk-
sche keizer in Buda-Pest aankomen, om de
Oostenrjjksche en Hongaarsche Delegaties te
ontvangen, die dit jaar aldaar vergaderden.
De vergaderingen beloven zeer belangwekkend
te zjjn; de minister van bnitenlnndschezaken,
Kalnoky, zal ongetwjjfeld belangrjjke verkla
ringen afleggen betreffende de Oostersche po
litiek der monarchie en over haar verhouding
tot Servië en Bulgarye, waar dit jaar zoo be
langrjjke gebeurtenissen hebben plaats gebad.
Ook zal hjj wel te antwoorden hebben op
een aantal interpellaties betreffende zjjn houding
in de quaestie van het verplicht burgerljjk
huwelijk waarop in de Hongaarsche pers
menige aanmerking gemaakt is.
Vóór het zoover is, znllen echter de manoeu
vres worden gehouden, waarbjj keizer Frans
Jozep tegenwoordig zal zjjn. Het schjjntwel,
dat ditmaal ook eeu staalkundig doel aan den
tocht des keizers is verbonden, want sommige'
bladen melden, dat, met uitsondering van
Schönhorn en Welfersheim, alle ministers den
vorst bjj dit bezoek aan Oalicië zullen ver*
gezellen. De president-minister, vorst Win-
yüischgratz, zal zich met den keizer van de
mauoenvres naar de hoofdstad Lemberg be
geven, waar een nationale tentoonstelling ge-
konden wordt, die veleu als een brandpunt van
Poölscho propaganda beschouwen. Iu Duitsch-
land heeft deze tentoonstellingwegens de
nationale beweging, die zich ook in Pruisisch-
Polen openbaart, zeer de aandacht getrokken
en zjjn velen van meening, dat de Oosten-
rjjksche regeoring onvoorzichtig te work gaat
met de oogluikende bevordering van de aspira
ties der Polen.
De Keizer wórdt voorts nog bij een deel
der Hongaarsche manoeuvres verwacht, en tal
vau toebereidselen worden getroffen om hom
op plechtige wjjze te ontvaugeu. Ook de prins-
primaat van Hongarjje, kardinaal Vassary, zll
met 5 bisschoppen den souvereiu begroeten.
Het is van betefekonis, dat deze kardinaul na
de aanneming dér wet op bet bnrgerljjk ha-
weljjk een veel verzoenender houding tegen
over de regeoring aanneemt dap de lagere
geestelijkheid, waarvan een deel althans een
zeer vjjandigen toon bljjft voeren.
Ofschoon in de Oostelijke pro'inciën van
Prqisen de cholera nog bljjft heerschen, heeftt
keizer Wilhelm daarin geen aanloidiug ge
vonden om de legeroefeningen nit te Stellen,
die daar eerlang zullen gehouden worden. In
middels heeft de gouverneur van Oost-Prni-
sen eene circulaire uitgevaardigd, waerbjj den
inwoners verzocht wordt zich van het bij
wonen der oefeningen te onthouden. Met het
oog op de cholera zullon in dit jaar geeu
toeschouwers worden toegelaten. De regee-
rin. hoopt aldus het gevaar to voorkomen,
dat de epidemie zich verder zou uitbreiden.
De toestand van den graaf van Parijs wordt
als hopeloos beschreven; men verwacht iederen
dag het einde. De laatste sacramenten der
stervenden zjjn den Ijjder toegediend, en de
Pans heeft hem den apoatolischen zegen ge
zonden.
I De graaf Ijjdt niet aan kanker, maar aan
féne verlamming der ingewanden, zoodat hij
geen voedsel kan gebruiken, zelfs geen melk.
Het gevolg hiervan is een zoo volslagen
uitputting, dat de zieke ureu lang onbeweeglijk
ligt en bet hart bjjna niet meer werkt. De
Ijjder is geheel bjj kennis en zich zjjn toestand
volkomen bewast.
De weinige familieleden, die zich nog niet
aan het ziekbed bevonden, zjjn de laatst*
dagen in nllerjjl naar Stowe House gereisd;
Vrjjdag kwamen de hertog van Aumale, de
hertogin van Ohartree en de graaf van En j
gisteren is prinsen Waldemar van Denemarken,
een volle nicht van den graaf van Parjjs, op
Stowe House aangekomen.
InRICHTINüRN WiLKK GKVAAR, SCHADE OF HINDER
KUNNEN VKKOOHZAKKN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Gouda
Getieu art. 8 der Wet van den 2n Juni
1875, («Staatsblad* No. 95);
Doen te weten
Dat zjj vergunning hebben verleend aau P.
Maree (firma J. J. Verdries) eu zjjne recht
verkrijgenden, tot het plautseu vau eene stoom
machine ter uitbreidiug der smedery aan de
Drapiersteeg.
GOUDA, den 3 September 1894.
Burgemeester en Wethouders Tooruoemd,
VAN BEUGEN IJZENDOORN.
De Secretaris,
BROUWER.
GROOTE SORTEERING
voor Danum on Hoeren.
1 SEPTEMBER.
NzuiaiiAND. Cert. Nsd.W. 8. t
dito dito dito 8
dito dito dito 31/,
Honqar. Obl.Goudl. 1881-88 4
Itame. Inschrijving 1868-81 6
OosTKNR. Obl. in papior 1868 6
dito in zilver 1868 6
Portugal. Oblig. met tioket 8
dito dito 3
Rusland. Obl. Oost. 8e Serie 6
dito Geoons. 1880 4
dito hjj Roths.1889 4
dito bij Hope 1889-90
dito in goud. leen. 1883 6
dito dito dito 1884 6
SvANja. Perpet. schuld 1881 4
Tuazeu. Gepr.Conv. leen. 1890 4
Geo. leuning serie D.
Geo. loaning serie C'.
Zuid-Afii.Rkf. Ree. v.obl. 1892 6
Mexico. Obl. Buit. Sok. 1890 6
Venezuela. Obl. 4 onbep. 1881
Amsterdam. Obligation 1661 S1/»
Rotterdam. Sted. leen. 1886 3'/s
Ni». N. A fr. Handelsv. aaud.
A*«ndsb. Tab.-My. Certificaten
Dtm-Maatschappjj dito
Arnh. Hypotheukb. pandbr. 4
Cult.-Mg. der Vorsten!, aand.
's Gr. Hypotheekb. pandbr. 4
Nederlandsche bank aand.
Ned. Handelmaatsch. dito
N.-W. Pao. Hyp. b. pandbr. 6
Rott. Ilypotheekb. pandbr. 4
Utr. Ilypotheekb. dito 4
Oostenk. Oost-Hong. bank aand.
Rusl. Hypotheekbank paudb. 4 >/w
Amerika. Kquit. hypotn. pandb. 6
Maxw. L. G. Pr. lien oert. 6
Ned. Holl.IJ.-Spoorw.-Mij. aand.
Mij. tot Expl. v. St. Spw. aand.
Ned. Ind. Spoorwegm. aand.
Ned. Zuid Afrik. 8pm. aand. 6
dito dito dito 1891 dito 6
(TALiE.Spoorwi. 1887/89 A-Eobl.8|
Zuid-lut. Spwmjj. A-H. obl. 8 i
Polen. Warschau Weeueu aand.4.
Rusl. Gr. Rus». Spw-Mij. aand. 6
Baltisohe dito aand.
Kaatowa dito aand. 6
Iwang. Dombr. dito aand. 6 j
Kttrsk Ch.Azow-Sp. kap.aand. 6 j
Losowo Sewast. Sp. Mjj. oblig. 6
Orel Vitebsk, dito oblig. I
Zuid-West dito aand. ft
dito dito oblig. 4
Amerika.Cent. Pac. Sp. Mjj obl. 6
Chic. k North. W.pr. O. v. aand.
dito dito Win. SU Peter. obl. 7
Denver li Rio Gr. Spin. eert. v.a.
Illinois Central obl. in goud 4
Louisv. k NaabvilleCert.v. aand.
Mexioo. N. 8pw. Mij. lehyp. o. 6
Miss. Kansas v. 4 pot. pref. aand.
N.-York Ontario k West. sand,
dito Penns. Obio oblig. 6
Oregon. Calif, le hyp. in goud 5
St. Paul. Minn, fc Mauit. obl. 7
Un. Pac. Hoofdlijn oblig. 6
dito dito Lino. Col. le hyp. O 6
Canada. Can. Soutb.Cert.v, aand.
Vrn. C. Rallw. k Nav. le h. d. o. O
Amsterd. Omnibus Mjj. aand.
Rottwil. Tramweg-Maats. »and.
Nrd. Stad Amsterdam aand. 8
Stad Rotterdam aand. 8
Belgik. Stad Antwerpen 1887 9'/f
Stad Brusael 1886 t</t
Mono. Theias Regullr Gesellacb. 4
OostenR. Stoatsleening 1860 6
K. K. Oost. B. Cr. 1880 3
Spanje. Stad Madrid 8 1868
Vsr. NiD.Bes. Hyp. Spohl oert. I
Vor.krs.
101V,
1097/,
75
99V,
105V.
0,
85"/.
95'/.
"In
193'/,
00
»8'A.
loiy,
101 y,
86
050
eso
101»/.
78
loov,
155
99*/,
103 V.
103V,
137'/,
08»/,.
03
301/,
105
100
109
135 V,
105
57 V.
517.
1377
100»/.
71V,
1057.
117
1031/,
103
07'/,
»S'/„
iooV,
19 »V.
133'/,
ü'/l.
957,
30
93
3»"/,.
167.
101
77
"1%
103%
51'/,
53
11
100
1387,
168'/,
109',
103
1037/,
115'/,
118%
88'/,
107
•loUtom
103
80
99'/.
U«lu
1007.
97"/,.
53'/,
«l"/l.
68'/,
13'/,
78'/,
